장음표시 사용
141쪽
hanc carentiam non differt essentialiter a contritio
Probat .a. p. eodem modo peccator potest respicere
Peccatum ut omensam Dei, & illud ut tale detestati propter poenas inferni; sed illa detestatio erit pura attritio, licti non sine respectu ad Deum; ergo hinc
non dis insuitur essentialiter a contritione. Prob.Σ. In tantum contritio dicitur respicere Deum Immediate, quatenus odit Peccatum ex eius amore
summo, di propter se ipsum, seu prout Deus ut iu me , & propter se amatus est motivum illius odii; a tritio vero non ita dicitur respicere Deum, quia m rivum eius odiendi peccatum est metus inferni, quo punit peccatum, vel turpitudo peccati; ergo tota ra tio disserentiae petitur ex diversitate motivorum, sive alia Deum respiciant, sisenon. Confir. Nam nequidem contritio perfecta respicie
Deum directe, sed precatum directh respicit ut oMn-lam Dei inmmE dilecti; ergo &e.
Confir. a. ex dii his. Non enim essentiale est contritioni , ut includat amorem Dei formalem, & explicitum, sumcit virtualis, & implicitus; ergo ille respectus Dei non debet esse λrmalis, & explicitust ergo non facit difPrentiam essentialem istorum actuumi. Nam etiam attritio debet respicere Deum, saltem vii tua liter, & implicith, & ultimate, sc. ad placandum ali um -r odium, cte vindictam peccati in poenitente. Confir. 3. Qitia detestatio peccati proptet Deum Vindicem iuitum non est nisi attritio; sed haec respicit Deum tam directε , quam ipsa contritio per am rem s ergo attritio etiam respicit Deum. . PLO .i P. ex Trid. cit. quod assignat tales differe 'ergo frustra quaeruntur aliae Prob.2. Non enim possunt aliae meliores disserentiasta lugnari, & istae lassiciunt; ergo&c. Prob. ex dictis,um patet aliarum diuerentiarum inlassicientia, nisi
Psob. I. ia certum est differentiam actuum pedi vel ex obiectis, vel ex fine, vel ex moti,is, sed in in is non potest peti ex obiectis, neque ex fi ne, quia i nhis conveniunt; ergo restat, ut petatur ex motivi S , quae sunt essentialiter diversa.
Confir. Nam ad hax motiva reducuntur alia omniae
142쪽
mineIpIa differentiae istorum actuum, quae ab Authois
xibus afferuntur , ut patet ex dictis 3 ergo &e. Obiic. I. n. q. p. Si attritio includeret aliquem ais imorem, non veniret ex timore: nam charitas pellit timorem ; ergo attritio est sine omni charitate . Rev dist. ant. & rationem eius . Si includeret amo. rem perfectae charitatis , conc. si imperse tantum,nem ant. & rationem eius . nam amor, quem admittimus in attritione, est initialis, & imperfectus 3 ideo
non pellit omnem timorem . objic. con. 2.P. Attritio detestatur peccatum propter poenas s ergo respicit directe poenas , di non Deum. Resp. dist. ant. Propter poenas, ut a Deo infligendas, &αhoc est promeromensas sibi illatas per peccatum , cone. propter Poenas absolute, & sine respectu
ad Deum, neg. ant. nam Poenitentia christiana respicit peccatum ut punibile in ipso peccante 3 di ne puniatur a Deo, quia est laesivum iuris divini, & hoc Lacit ad placandam iustitiam Dei. . obiic. ccin. 3. p. Consideratio poenae , ac turpatudinis veccati sunt motiva naturalia ; sed talia' tiva non faciunt ad poenitentiam Christianam , nec disponunt ad gratiam supernaturalem; ergo non sunt idonea principia huius disserentiae.
Resp. dist. mai. Si naturalitercogno cantur, Oc Ope rentur , n. si cognoscantur, & operentur ex Primis viis supernaturalibus, neg. mai. & cons. Nam cognoscuntur ex fide supernaturali, & operantur ex auxiliis gratiae pariter supernaturalis excitantis, oc iuvantis voluntatem ad detestanda peccata, & credendas illas poenas& cognoscendam illam deformitatem peccati eum recta ratione, & lege divina . . . . Quaeres, quid sit ilia turpitudo peccati, ensu inlusetu detesamur illud per astrisionem . Res p. eam consistere posse respective ad Deum, cuius est offensa, & irreverentia, & iniuria, irreli giositas, ingratitudo, mn temptus, dic. vatione gratiae , dc amichiae Dei, & iuris EF riam a sed sub his turpitudin,bus non tam st o lectum attritionis , quam contritionis . Principans ergo turpitudo est privatio qua consistit ratio formalis pereati . Hinc sequitiu
cula in anima, quae inde fit contemptibili4
143쪽
Q8 De attritione, O Contritione
odibilis, maculata, rea, denique moraliter desoravis,& secundum has turpitudines, & maxime per deviationem a recta ratione, & a lege, sit objectum huius attritionis, praescindendo a respectu, quem habet ad Deum ut offensum; quia , ut dixi, sub illo respectu videtur pertinere ad contritionem.
si attritis ex timore poenarum sit bona, Ointilis. 1 Imorem diximus sumi pro passione orta ex apis prehensione mali imminentis, de vitatu dissicilis, vel pro actu odii, Vel fugae talis mali, aut etiam proliabitu inclinante ad tales actus. Hunc dividunt Theologi in siliadem, reυerentiatim , & mundanum. a. di-chur ille, quo quis abstinet a peccato, ut est offensa Dei summe boni, & amabilis, & amati. Talis est ille , quem non poenarum timor , non cupido praemiorum,
sed amoris generat ma nitudo, quo vel silius industenti simu latrem , vel conjurem coniux timet offendere: ait Cassian. IJ a. nascitur ex nostrae vilitatis,& divinae ma testatis consideratione, qua fit, ut vereamur nimis familiariter cum illo agere. 3. est, quo quis abstinet , Vel detestatur Peccatum propter poenas inferni, quibus solet puniri, & dicitur serυilis; quia servi mimini ter abstinent a malo, di serviunt Dominis propter poenas, quas timent. 4. vero est ille, quo quis abstinet a peccato propter Poenas temporales, v. g. propter infamiam , aut supplicia temporalia, propter privationes honorum, di bonorum, quibus punitur inter homines . Rursus timor servilis alius dicitur nudE fer ilis ,& sine servilitate, quo syncere oditur peccatum , Mutiatur in se ex consideratione damnationis, qua Punitul a Deo per illud offensos alius serviliter ferυilis, quia sic pendet a servilitate, ut non faciat odire pecca-ium , sed poenas illius, ita ut placeret peccatum , M vellet homo peccare, nisi poena immineret, st. vsvis in eo peccandi voluntas, quae tunc apparet in opere , quando speratur impunisas, ait Auguit. mundanum,
144쪽
& serviliser se item nemo approbat, quM sciam
procedit de pureservili, an sic. actus poenite eis, quo detestamur peccatum proPter poenas , quibus punitur a Deo, & maxime propter aeternas, sit bonus , cte utilis ad salutem.
Est alia species timoris , qui dicitur initialis , quia respicit non solas poenas peccati, sed & iniustitiam eius, di facit, ut detestemur peccatum tam propter o Lfensam Dei, quam propter poenas, qvibus punitura Deo ι ει dicitur initialis , quia ex parte venit ex quo dam initio dilectionis Dei, quem Dic incipimus ama re s habet aliquid de servili, quia respicit poenas, de aliquid de filiali, quia respicit iniustitiam peccati erga Deum, quem offendit i & propter utramque illam
rationem abstinemus a sectato , di dolemus de praeteritis.
CONCLUSIO.ATeritis, seu paenitentia ex timore nude servili, semex timore poenarum, quibus precatum punitur a
Deo , est bona , . salutaris. Est de fide contra Ians nium, qui pluribi docet: nullum opus bonum, hoc est sine ρeceato, fieri ab homine possie, nisi i justitia prae-eeρti delectat animam .... Ipsa ἐerὸ praecepti iustitia d lecZari non est aliud, quam opus bonum , hoc est sine peccato, ad finem , in quem referri vera farientia praecipit, hoe est in Deum propter se dilectum referratur. Idem docuerat antea Baius, i J dicens, quod non vivera letis obedientia sine charisate. . Prob. I. ex Scoto, fad qui poenitentiam approbat, in qua peccatum conlideratur, ut est contra legem diavsnam , ut impeditivum praemii, O indueFivum sudipticii. Et detestationem peccati ex talibus motivis ponit inter dispositiones ad gratiam.
Prob. a. ex Concit. Trid. Γ3J Si quis dixerit tebennae
nerum , per quem eon, imus ad misericordiam Dei, de peceatis dolendo , veι a peccato abstinemus, pecca-r m esse, aut peiores facere peccatores , Anath. sis. Certe si non est precatum, nec peiores facit peccatoressergo est bonus actus, & facit meliores, quia non faci te admittunt actus indifferentes.
145쪽
11o De attritione , O contritione
Confit. ex eodem docente, siJ Attritionem
ex gehennae metu communiter concipitur si voluntarem peccandi excludat cum De veniae, non solum non facere hominem hypocritam , magis peccatorem , ve-νum etiam donum Dei esse , oe Spiritus Sancti immia sum . Et infra anathematizat dicentes sad hune nouelis verum, item duorem, nec pr arare ad gratiam , M. Confir.2. ex Concit.Senon. an. Isai. in quo damnatur haec propositio: Plan licet inducere homines per timorem ad poenitentiam. enim his poenitentia esset bona, & utilis, non liceret ad eam inducere pec
Confir. 3. ex censura huius propositionis per Alex. VIII. qua dicebatur, quod atιritio , quelehennae poenarum metu concipitur sine ditenisne beneυοlentia Dei propter se , non est bonus morus , O supernaturalis. Prob. I. ex Script. quae commendat hunc timorem,
ut elim dicit: 3J Timor Domini principium salutis. Et, Timor Domini expellit peccatum s quia disponit ad gratiam ; & apud Isaiam. 4J concepimus, O quasi
parturivimus , er peperimur spiritum, salutes non feeimus in terra. LXX. legunt, A timore tuo Domine concepimus, renitenti salutaris,&αdc David orabat: s sJ consite timore suo carnes meas: a judieiis enim tuis timui. Et Concilium Trident. adducit exemplum Ninivitarum , q ui hoc timore utiliter concussi ad ,nae pracsea ionem, plenam terroribus paenitentiam egerunt.
Et denique Christus GJ illum timorem non suaderet,
nisi bonus esset. Timete eum , quipotest perdere compus , animam in gehennam . Prob. . ex Patribus. Nam Clem. Alex. hunc timin rem vocat fidei coadjutorem . S. Ambros clavam a
n e fluctuantis. Tertuli. Γ J fundamentum salutis. Et S. August. 8J Cum per timorem continet se E peccato , sit consuetudo iustiriae s incipit, quod durum e vat, amari , dulce scit Deus, O jam incipit homo
146쪽
blato timore , subiecit timorem s ait: nolite timere eos , qui occidunt corpus , sed eum timete , qui potesseorpus , et animam occidere Ita dico vobis, eum tim te. Cum erro Dominus timorem ineusseris, O vehementer incuseris, dicturus sum ero , male times t emm ira non dieams plane sime; nmil melius times . Et alibi, si Cism timetur poena , quam minatum, dicitur amari praemium , quod pollicerur, es sic pem timorem poenae bona visa retinetur. Quid utilius, quam
timor , quo deperditur habitus Iocati, di contrahitur consuetudo habitus justitiae Zemo ex Patribus bona, di salutaris est poenitentia ex illo timore. Prob. denique: nam actus spei, quo speramus Beatitudinem , & quidquid ex illo motivo facimus, bonum est, & utile; ergo & actus 'nitentiae ex timore amittendi beatitudinem illam, di incurrendi attemam damnationem: nam haec ad tandem Virtutem pertinet spei. Obi c. T. ex Script. Quod fit ex metu, non potest fieri ex charitate, nec est coiri patibile cum illa s sed quod opponitur charitati, non potest esse honum 3 eringo nec poenitentia ex illo timore. Mai. patet: sad T
mor non est in charisaee ; haec foras mittit timorem . . Resp. dist. mai. quod fit ex timore mundano, carnali, Sc serviliter servili, 'con. ex timore simplici poenarum , neg. mai. dc conL nam iste non opponitur charitati , sed ad illam disponit. Cedit quidem charitati.
non ex contrarietate, sed sicut imperfectum cedit perfecto, qualis est charitas. Timor non est in charitate, D. perfecta ; sed in qua ebaritate non in inchoata : in qua ergo i Sed perfecta charitas foras mistit timorem, at Ergo incipiat timor ; quia initιum sapientiae timor Domini. Timor quasi locum praeparat charitati, Sc. Sed ille venις, ut exeas, &c. Inst. Ille timor non excludit voluntatem peccandi ssed eam retinet virtualiter; ergo non est utilis. Prob. ant. ex August. Γ J Timor, quo non amatur institia , sed timetur pina , fervilis est, earnalis est; vivit enim
peccandi voluntas, quae tunc apparet in opere , quando speratur impunitas. Cum verὐ poena creditur futura, ιagenter vivit: vivit tamen. Mallet enim licere , eς
147쪽
x ra De attritione, O contritione
dolet non licere, quod lex verat, &c: ergo ille tini ornon excludit , sed fovet Voluntatem peccandi, ex A gust. Resp. neg ant. &cons. prob. Nam Augustinus I quitur de timore cum servilitate, non de isto, qui facit vere odire peccatum propter Poenu, quas illud post
se trahit , & sic disponit ad illud caiendum ob nobiali ora moti Va .
o c. a. Qui. odit peccatum prOFer Poenas, pervertit ordinem rerum;plus timet malum poenae, quam culpaea ergo illa attritio est perversa . Prob. ant. ex vulgari axiomater propterquod unumquodque tale, ex illud magis; sed tunc attritio odit : peccatum propter Poenam, ergo magis odit poenam- Rcsp. neg.ant. & dist. min. Propter Poenam, urm
tivum immediatum,con. ut finem ultimum, di principalem , ineg min. nec enim in hoc sensu valet axicisma nec in moralibus ut diximus: . alioqui non dicereiorare Deum pro sanitate corturali, aut aliis bonis temporalibus , quia haec censerentur praeserti spiritualibus, dc supernaturalibus, quales sunt actus Religionis, &orationes,& finis ultimus , & principalis
per hanc attritionem intentus est Deus per poenito tiam placandus, ne Puniat. Inst. Sic attritus noli cogitat de alio sine praeter. emptionem poenarum s ergo haec est finis ejus princ . palis, & ultimus-Resp. dist. ant. non cogitat actu se aliter , Plicite, .con. virtualiter, i&implicith, & quasi habitu , neg. ant. non enim si eraret per illam vitare 'sc nas, nisi speraret placare Deum, & ei reconciliati , de vita redamnationem. Objic. s. talis attritio de se non detestatur omnia peccata; ergo non est utilis. Prob. ant. cum magis in diat poenas, quam peccata, sic dispositus est homo peream, ut Vellet peccare, sposset vitare poenas s ergo non odit Peccata. Rein. n .utrumque ant. Imo sicut omnia peccata
inducunt illas poenas, ideo omnia detestatur. Et illa dispositio implicat .in eterminis, nisi liomo desipiat. Quomodo enim IKisset velle peccare potius, quam
damnati, dum respicit damnationem connexam necessario cum peccato Denique per attritionem ipsam dolat νl
148쪽
dolet , quod maluerit peccare , quam vitare reatum damnationis. Obiic. . Si non esset poena tal s, homo velIet laeta re; sicut fur, ni si timeret crucem , Vellet furari ue et-go attritio nouo dit peccatum, sed solam Poenam. Prob.ant. ex August. qui adducit illud exemplum fo
Resp. dist. ant. si sit tἰmor serviliter servilis, eon. si sine servilitate, sed nude propter Poenas, neg. ante nec de isto valet exemplum furis. Nam attritus ex fide novit se non posse latere , nee vitare poenas. Deus enim tam videt, εc respcit ad cor hominis, quam ad manum eius, tam punit voluntatem furandi, quam furta. Haec magiis patebunt ex sequenti.
- simplex attritio ex metu gehennae , aut eurpisn-dinis peeeari eonsideratione sit dispositis fuseiens ad justificationis gratiam obtinendam in Sacramento
HAE equaestio est hodie famosissima , & in ea nodi
tepide disputant Theologi insignes , quorum alii absolute volunt contritionem persectam ex vera cha-xitate, ut Poctor qu: dam Anonymus Author libri, de la contrition neeefaire mur la remission des pechm. dans te sacrament de Penitenee. Et ante ipsum Ioan. Lauroyus de mente concilii circa eontritionem . Christianus Lupus, & Fervaqueet, ouerast. Episc. Cast riensis; de novissit me P. I uenin. in commentario Hiastor. dc dogmat. de Sacramentis, a pag. 344. & id do
cebat Iansenius. Alii volunt saltem aliquod initium dilectionis Dei.
ita ut non sufficiat attritio pura ex solo timore poenaxum s sed communior opinio stat pro hae attritione, modo sit supernaturalis. Moneo autem in hae samosa controversia cavendum esse ab ullis censuris inter partes adversas, sub Idenis ab Alexandro VII. interminati Sian. I 667. Pr ibet enim, ne disputantqs, aut scribentes audeant
149쪽
eta De contritione, O attritione
eUDatem alterius dilectimis Dei. In attritione ex meiatu gehennae,quae excludat Voluntatem Peccandi. Guae hodie inter scholasticos communior videtur , sive agerentem dictae dilectionis necessitatem , donee ab hae S. Sede fuerit aliquid hac in re desinitum. Cui decreto Profiteor me velle obedire, quidquid ex calamo ir- irepserit, contentus notare partem, cui adhaereo , di- lci a Pontifice communiorem inter scholasticos hodiernos
ATtrisis ex timore poenarum a Deo instigendarum vel ex turpitudinis peccati consideratione conce pia, sine ullo motivo amoris Dei explicito, et formali mera charitatis, ossicit ad obtinendam gratiam justi cantem in sacramen rore nitentiae. Prob.a. ex Scoto cit. sid in praecedenti, ubi plus videtur tribuere huic attritioni. Et infra , ubi dicit, quod absolutis non es utilis, n praecedat in confitense aliqua contritio , vel attritio .... Sincit enim , quod aliqua di psicentia, licet informis squalis est haec attritio9 praecedas, ex tunc ille eapax est absolutionis Sacramentalis 3 et per uiam sit eontritis. Item clarius, saJ Sacramentum poenitentia potest digne recipi ab a trito , et hoc tanta at risione , quae non sinceret per m dum meriti s ut sufficit contriti adiust eationem fuscipiendam in termino σttritionis. Et fecundum hoe patet, quomodo sacramestium hoc est in mentum ad tristiam primam, sicut dispositis praevia s ergo&C. . Prob. I. ex Concit. Trid. docente, s3J quod attritici, quae ex consideratione turpitudinis peccati, vel ex gehennae , et renarum metu concipitur , si voluntatem peccandi excludat, eum Ioe veniae .... est donum Dei, et Spiritus S. impulsus , quo renitens adiutus, viam μbi ad iustiriam parat, et quamvis sine sacramento Tr- nitentiae per se perducere ad justimationem nequeac, eum tamen ad Deι gratiam in sacramento renitentiae impetrandam disponit ; ergo ex Concilio attritio ista sufficit ad remissionem peccati in sacramento , quan vis nullum actum, vel motivum formale charitatis
150쪽
Confir. l. excan. cit. IJ ubi anathematizat eos, qui dixerint illum non este verum , te utilem dolorem, nec Praeparare ad gratiam: nam illa praeparatio vana esset, . si non aliter praepararet, quam mediante contritione, & charitate: non dicit , quod praeparet ad charitatem , vel contritionem, sed ad gratiam immediate cum Sacramento: semper enim poni debet essectus immediatior, quando volumus clare, di persecte docere . . Coyfir. 2. Nam haec attritio debet participare de illa contritione generica, quam Concilium ponit primo loco inter alius poenῖtentis: nam contritio, quam dicit perfectam ex charitate, iustificat extra sacramentum , & cum sori eius voto . sed non sie participaret de illa contritione, nisi sufficeret ad gratiam in sacra- triento: erpo ex Concilio haec sufficit. Prob. mai. d bet esse animi dolor, ac detestatio de mccato commissio, cum proposito non peccandi de caetero , et fiducia divinae miserisordis, ac voto praestandi egirea . Et de facto
praestat ea, quae ad hoc sacramentum rite suscipiendum
Vide alios textus ex eodem Concilio In opusculo nostro Gallico de attritione sufficienti ex cap. zo. dc
Dices, Conci Ilum docere quidem, quod attritio ista disponit, sed remoth , non proximE nec quod
sola sufficiat cum sacramento. Contra I. Nam nisi tenebras velint afferre luci, Concilium dicit eam disponere ad gratiam in sacramento impetrandam, nullo alio medio requisito, pra ter sacramentum ; ergo nisi velit tricas serere in verbis , haec dispositio est latinediata in sacramento.
Probat. cons. nam si intervenire deberet contritio eccharitate , attritio non benediceretur disponere cum sacramento, quandoquidem contritio causat grasyam extra se amentum , & antequam illud actu recipiatur ; dc sic Concilium sibi contradiceret, cum dicit
in sacramento , aut nugaretur: nam etiam extra , Scindependenter a Sacramento haec. attritio est actus bonus, di utilis, & disponit remote ad gratiam, nota Proxime. Nam inquit, iustificationem sine sacramento per se perducere nequiς, tamen viam ad iusiῖ-