장음표시 사용
161쪽
r3ε De attritione, O comtritione
tia sub motivis attritionis, Q. proponendo poenas, &Praemia. Denique in o recitato suse demonstraviamus Contritionarios imponere Patribus, & Theologis toto libro Σ.-ntum ad Sotum, & Vegam non Vacat percur-rersitorum dicta ; interim per eos liceat nobis stare verbis Conei lii, prout intelliguntur communiter a. Theologis. Obiic. s. ex Augustin. poenitentia ex solo timore
Poenae non excludit voluntatem peccandi s ergo nec attritio. Prob. ant. Inaniter putat se esse victorem pec gati, qui poena timore non peccat; quis O si non impletur . foris negotium mala eupiditaxis ; ipsa samen mala cupiditas intus alibi aperte dicite Sub lege est , qui timore supplicii, quod lex m
natur , non amore pustitiae, se sentit abstinere ab opere precati . 2υ-μm alienus est is voluntare peccandi Et alibi comparat istam mulieri, quae cessat adulterari, ne videatur, & puniatur a viro i sed semper es tinet appetitum adulterandi. tiem di Lupo, . qui
stinet a rapina ovium metu canum,non deponit appotitum s ergo ex Augustino attritio eκ metu non ex- cludit voluntatem peccandi.
Resp.dist anti Ex solo metu serviliter servili poenai Tum ς mn. ex solo metu sine affectu servilitatis; neg. ant. & Σ: cons nam Augustinus loquitur de metu sese viliter servili , qui ultimate sistit in fuga poenarum Fnon de nostro, qui in fuga poenarum quaerit placare Dominum, & illi recone iliari, quod facere non pol
est, si retineat minimunti affectum peccati. . Inst. ex eodem s renitentiam certam non facit nisi
odium peccati , O amor Dei, di alibi: f non desissans
peccato habendo charitatem .... nita eis prodest. Idem docet Apostolus ; eharitate nihil sum, cic. Ioannes; faJ minon diligit,maneo in morae 3 eL-go Attritio sine amore non valet, Resp. dist. cons. Sine charitate implicita, vel explicitas actuali , vel habituali s comitante, aut sequentes persecta, vel imperiem: con. sine actuali ext licita,& persecta ; neg.cons. nec enim id vult A
gust. nec Apost: nec Ioannes. Attritio vero non excludit talem amorem, sed potius ad eum tendit ulti
162쪽
Obiic. s. Sicut status legis E uangesicae est nobilior
statu legis naturae, &Mosaicae, sic exigit media nobiliora ad finem: sed contritio ex charitate fuit me-γdium nobilius iustificationis in illis statibus; ergo a
sertiori in nostco.Charitas autem opus perfecti. habet Resp.dist. min. Nobilius iniecise ratione charitatis, di comparative ad aliqua motiVa explicita attritionis: e . absolute, de simpliciter secundum omnia, quae includit attritio Virtualiter , nego min. nam haec.
includit efiiseiam Sacramenti, quam istud habet ex institutione, & meritis Christi , de tendit in eundem .finem ultimum exi isdem auxiliis gratiae, ex eadem fide, & spe, in his autem non cedit illi contritioni P
triarcharum, si non excedit. Objic. 7. ex Scoto . Poenitentia in extremis est du-hia,quia procedit ordinarie ex timore poenarum.Nam inquit eum Augustino , oportet non bolism timere
dicem, sed dilitere Arburii enim Gbertatem quaerit,
ut dolere possit eommilsa non necessitatem; charitatem , mn timorem . Plan ergo timeat poenam, qui paenitor,seamietur pro gloria. Et S.Bonaventura, qui pgni tenotiam eκ timore laudat, advit; propterillum timorem eo sat homo a peccatorum perpetratione, licet non omnia noeesset a voluntate Ham voluntas peecandi ma ruet in habitu, et radice: quia deformitas est eirea tim rem s ergo attritio ex metu poenarum non excl udit .mnino voluntatem peccandis erga non susticit nequi
Resy.neg.ant.Scotus enim ibI non loquitur ad propositum praesens, sc. de attritione cum sacramento , nec de amore charitatis, sed spei , seu concupiscen tiae , quo poenitens anxiatur,v gloria . Loquitur de Poenitentia in extremis, ubi est minus libera proptet morbi violentiam, quae turbat mentem , & causat metum mundanum potius , quam Christianum . Eadem est mens Augustini . . 'S. Bona ventura loquitur de radice peccati, quod, emanet quoad maculam, & reatum in tali poeniten't a, nisi adveniat sacramentum, ut iacit contritio ex
charitye, & maxime si metus sit cum servilitate, de qua dicit, potest esse, quod aliquisse iliter timear 'in tamen motu illo non peeeabit; bene vero si aliquis umes pariai., rimenda dolea, quia tales torn
163쪽
r t 8' De attritione, O contritione
i,stituntur pro en a , O actu etiam eupit peceare, si non esset poena illa. . Et hoc modo semiliter es pete
tum .... Hoc autem non est semper, cum quis movetuγ'
timore servili , . alioqui per usum allius doni si imotis,nxatis se homo a gratiae, elongaret quam praepararet
se ad eam9, quod plane falsum est; ergo censet attritionem ex metu praeparare ad gratiam, si absit servialitas, seu affectus ad sectatum ; ergo tam sanctus iste, . quam Scotus nobis lavent. si J:
Inst. Scotus docet , quod poenitentia ex timore non est plene voluntaria, .ergorec bona. Prob. aut . nam eloquens de poenitente in extremis &ex metu dicit, quod di ire est tune babere actum sic circumstantio-Nam inistis,quibus imminet mors,vel est maximus dolor , vel timoae maximus , O utraque passio vehemens nata est impedire liberum usum rationis , Omoluntatis Ε tincta. in displicentiaemaleat, oportet, ut sit debile eiseumstantionata . Ut sc.sit voluntaria propter Deum ergo attritio ex metu non est plene voluntaria, nec propter Deum, ergo nec susticiens . adi gratiam . . Resp. neg. r. ant. &Σ. cons. Nam esto, in illo statui, se in articinio mortis ,& post vitam longam ire. Peccatis, timor tum mortis, tum damnationis sit vehemens, & minuat usum rationis, & libertatis s. tamen in nostris casibus . non adsunt, causae illae tu bationiS; Poenitentia lini statu sanitatis potest esse li-herrima, di fusticit.cum sacramento ; non quidem ex
merito, dispositio interior non est sufetens, sed ex parte Dei assistentis saeramento suo ad essesTum il- trux ,ad quem institutum est sacramentum Cost tigis ur quod attritio ex solo motivo timoris, vel turpitudinis peccati elicita, lices explicite non cogitetur de nobiliori motivo, vel fine praeter immunitatem poenarum, quibus punitur a Deo , & modo nota. excludat alios fines tam xirtutis., quam sacramenti, & adsint aliae conditiones requisitae , maxim hpropqsitum syncerum non peccandi , illa , inquam ,
attritio sufficit cum isacramento, ad iustificationem. Dico, modo. non excludat , Acc. nam si excluderet , volens sistere ultimate in solo timore, & immunitate poenae , attritici illa. non sollim insuffciens esset, , - ledili Ub. B. sua
164쪽
sed etiam , ni fallor, mala esset: nam retineret servilitatem. Nisi autem illi alii fines ulteriores tam virtutis , quam sacramenti sic excludantur virtualiter, aut sormaliter , . censeo, omnem attritionem,
Christianam tendere natura sua in Deum, ut finem, di ut placandum, & ut sibi recoitaliandum , & possidendum ; quia ni b utraque ratione Virtutis , Ec iacramenti Deus est finis IIuiusmodi ex natura, rei. Ideo dixi in conclusione, sine motivo. explieito se mali amoris Dei, &e. Nam, ut mox dicebam, seminper ex natura rei talis attritio tendit in Deum . Praeterea suppono illam attritionem esse supernaturalem, tum ex parte gratiae excitantis , di iuvantis, sine qua nemo potest poenitere, sicut omitet ad iustificationem ; tum ex parte fidei, sine qua non possunt timeri poenae damnationis sicut nec cognosci; turn, ex parte spei , qua sperari debet venia virtute s ciamenti Quae omnia sunt principia supernaturalia
- . momodo attritis fieri possit contritio
APud antiquos Theologos, & ante Concilium iΤridenti communiter dicebatur,. quod virtute sacramentῖ Poenitentiae , homo . de attrito fit contritus 3 quia , .ut saepius dixi, Vocabant attritionem, omnem illam poenitentiam,quae praecedit infusionem igratiae. iustificantis illam vero, quae coniungitur tali
gratiae, vocabant eontritionem , ex quociniaque In
tivo eliceretur . Aliter nune loquuntur posteri re ideri, ut concilientur. utrique, ponimus hanc quaestionem, - .
Ηis temporibus conveniunt Theologi de differe tia: horum 'abuum , sed non de illorum emcacia. . Quidam putant contritionem lex charitate, imo &cum gratia habituali praeire debere sacramento, re istud praesul opere gratiam illam . Alii. Volunt Attritionem non valere ad iustificationem: in sacramento,nisi includat amorem Dei super omnia;lad Putant, . quod cum illo amore nondum est lanctili cans, nil Iaccedat virtus sacramenti, bc sic ille actus manet semper attritia ante operationem. sacramenti , exi
165쪽
I o De attritione, O contritione
ce, to tamen casia necessitatis , in quoe non possetha ri sacramentum, quia tunc illa attritio fieret contritio , di causaret gratiam cum voto sacramenti. Alii docent contritionem non dici veram, Spers Etam,nisi amor ille Dei sit yaldh intensus, sed dicendam esse attritionem. Alii denique docent, quod iidcontritio, per se,&extra sacramentum actuale iustificet, s.ffcit,quod fiat ex amore Dei propter se, dc s per omnia, ita ut attingat persectionem essentialem, non vero gradu em charitatis. Haec ita ista,& sequen ti quaestione examinamus
CONCLUSIO.ATtritis, in bono sensu, O prout hodie sumitur '
ninnquam fieri potest contritio , nisi per alia quam aequivalentiam. Auritus vero fieri potes con
Prob. I. ex Scoto, qui licet videatur docere, quos attritio Virtute sacramenti fit contritio , id tamen non intelligit de mutatione intrinseca unius in aliam , sed pure de extrinseca ratione gratiae absentis, aut Praetentis; ergo ex Scoto saJ attritio numquam fit
contritio propri . Prob. anteced. Si manet , inquit, idem motus contra peccatum in esse naturae, O m ris, qui prius 3 idem motus , quι ρrius fueraὼ attritio , in illo instanti sis eontrisis , Mia in Asi instanti sis eο--tans gratiae, ita actus formatus; ergo tota es sentia attritionis manet eadem ante gratiam, dccum gratia , sed ante gratiam dicebatur attritio, de cum gratia dieitur contritio, per solam mutationem e tiinsecam. Prob. a. ex dictis, contritio, & attritio sunt actus di- . versae speciei: sed species rerum non mutantur 3 er- go nec attritio mutatur in contritionem quoad essentiam . mai. patet ex dictis, nam illa est dolor de peccato ex metu gehen nae, ac Poenaru m , Vel ex horrore foeditatis peccati: haec vero est dolor ex motivo verae
charitatis in Deum, & haec motiva intrinseca earum sunt specie distinctissima . Prob. x. Actus unius virtutis non potest mutari ita aliam v. g. achus iustitiae non potest fieri actus tem-
166쪽
perantIae , nec vicissim, de in Physicis, vel Metaphysi-i
eis Bos non potest fieri Leos ergo nec in moralibus Attritio potest fieri contritio. Confir. Nam si actus, qui in r. instanti est attrItis ζ' fiat in a. contritio , in hoc a.cessat esse artritio, & est novus actus ex novis principiis, cessantibus prioribus; sicut si motus, qui in r. instanti est tardus, fiat velox in a. non est amplius idem motus, nec dicitur, tardum fieri velocem; sed Velocem succedere tardosergo ita in proposito; si actus poenitentiae , qui in uno instanti fit ex metu gehennae , fiat in alio ex charitate in Deum, dicendum est contritionem succedere attritioni , non autem attritionem fieri contritionem . Prob. 2.p. Nam Per aequi valentiae mutationem nihil aliud intelligitur , quam quod attritio manens essentialiter immutata, seu ex id dem principiis, &mqtivis durans producat cum sacramento eandem gratiam, quam producit contritio extra sacramentum in re; sea
hoc facit attritio, ut probatum est; ergo in hoc sensu attritio fieri potest contritio, & eodem sensu id dicebant antiqui scholastici. . 'Prob. 3. Par. nam attritum fieri contritum nihil est aliud, qu- de uno actu transire ad alium: & ut . is, qui dolebat de peccam ex metu gehennae, iam doleat ex charitate in Deum ; sed hoc fieri potest,& fit quasi regulariter; ergo attritus fieri potest Oa
Obiic. I. eon. I. P. attritio, & contritio sunt actus eiusdem virtutis, st. poenitentiar, nec disserunt nisi Penes magis, & minus, sed quae sic differunt, possunt mutati in se invicem ; sicut impersectum in pe sectum , & remissum potest intendis ergo &e. .Prob. maj. nam ex Concilio attritio dicitur contritio imperfectas ergo &c. -
Res p. dist. maj. ejusdem virtutis genetichs con. in
specie atomat neg. maj. nam contritio Praecise Pr
ut describitur a Concilio est quasi genus ad perfectam, & impersectam 1 & haec dicitur imperfecta , non in suasi ecie, & absolute, sed comparative ad aliam, sicut irrationale respecti re ad rationales sci Persecta elicitur ex nobiliori motivo, quam attritio,
Objic. a. Scotum, & omnes antiquoa Theologos, qui
167쪽
qui aperth docuerunt attritionem fieri contritionem accedente gratia ; ergo&c. iResp. neg. cons. Nam in alio lentu loquebantur il nTheolo3i, quam nos post Concilium, quod illos actus distinxit per princip a illotum essentialia , & intrinseca. Illi autem distinguebant eos per extrinseca; sc. per informationem , &absentiam gratiae sanctifi-
obiic. 3. Actus malus potest fieri bonusi ergo Mattritici fieri potest contritio . Ant. patet ex dictis de
actibus humanis . .Prob. cons. attritio, di contritio non magis opponuntur, quam actus bonus, & malus; ergo tam possunt converti ad invicem. Rest'. neg. ant. absolute. Nam esus carnis, qui duis rante ignorantia in vincibili praecepti erat non malus ,
aut bonus, fit quidem malus, si continuetur post cognitionem prohibitionis, sed non est amplius idemachus in rigore , licet videatur integrare eamdem refectionem : quia cessante ignorantia, debet homo cessarea volitione talis actus , & si perseveret, id fit Per novam volitionem in qua est malitia . Id a sortiori verum est in attritione: nam haec non cessat et se attritio , nisi mutato motivo doloris de peccato, ita ut dolor qui erat ex timorei iam sit ex charitate.
Inst. Idem actus de falso fit verus, & de vero falsus; ergo idem, qui erat attritio,fieri potest contritio. ant. patet ex ditiis in L ca . cync etiam prob. non est major distinctio i nter contritionem, dc attritionem, quam inter verum , & falsum.
Resp. dist.ant. Actus obiective , con. idem numero, neg.ant. 6c cons. clim dico Petrus currit,propositio est vera, quando currit, dc falsa, quando non currit, sed
non est amplius eadem nisi obiective. . Resp. z. neg. cons. Nam veritas , de falsitas sunt a ei dentales propositioni, dc ve Aiunt ab extrinsecos sunt relationes pendentes a termino, qui potest mutari, dc ex mutatione resultant relationes consormitatis, vel ditarmitatis in propositionibus . At in contritione, de attritione d meremiae sunt e 1Ienti les , dc veniunt ex principiis ipsorum actuum intrin-
Habes ergo, quomodo dicendum, de intelligendum, quod atritio per virtutem sacramenti fiat con
168쪽
trit Io, &quod attritus fiat contritus. I. verum est in sentu antiquorum , quatenus actus ille, Qui sine sacramento in re est, vel erat informis , id. 1ine gratia sanctificante, dc cum peccato, iam virtute sacramenti fit formatus Per gratiam illam , & sic habet eandem vim cum factamento, quam habet contritio persecta ante actuale sacramentum , dicet in sua entitate, di specie maneat semper attritici. a. autem Verum est, vel quatenus idem homo, qui dolebat de peccato extimore gehennae, vel ob turpitudinem peccati, & erat pure attritus , iam dolet de eodem ex motivo pers ctae charitatis in Deum : rei quatenus idem dolor de peccato, qui ex solo moti vo timoris non impetraba ise solo gratiam ineocum illa iungebatur,tam mediante sacramento inirmatur gratia, & immunis est a peccato: & sic intelligendi sunt antiqui, dc Omne S actus poenitentiae iustorum ex quovis motivo non malo erant contritiones in orum sensu.
. An eontritio sit semper coniuncta eum gratia. sanct cante.
Huius quaestionis decisio lucem asseret dictis de
sufficientia attritionis in sacramento, ec de horum actuum differentia. Nam patebit an attritio ruam certum est non iustificare extra sacramentum , ebeat includere aliquem amorem verae charitatis in gradu remissis, ut volunt plurimi, negantes sufficientiam attritionis ex solo motivo timoris psnarum, vel editatis.peceati. Suppono autem ex dictis, quod contritio simpliciter dicta , seu perfecta includit amorem Dei super omnia elicitum, vel imperatum , seu ex charitate.
VEra eonmtis elisita, vel imperata a vera chariatate semper est eonjuncta eum gratia sancti i-
i Prob. ex Scoto cit. id qui ex hac conjunctione dis
169쪽
stinguit contritionem ab attritione 3 ut mox diceba. Prob.ex Trid .cit. 1J Ubi docet,quod quando continfit contritionem persici charitate , reconciliat hom Anem Deo prius, quἀm hoc facramentum actus ei piatur. Et per hoc distingit leam ab attritione, quae non
est sic persecta, nec reconciliat hommem Deo sine in- bfusione gratia: sanctificantis 3 ergo &c. Prob. s. ex damnatione aliquot propositionum Michaelis Baii , in quibus negabat in peccato incopalibi
litatem cum vero amore charitatis, etiam in contri-
tione, ut cum dicebat s ad charitas,quae est plenitues do legis, non est semper conjuncta cum remissioneri peccatorum. 3J Item,charitas perfecta, & syncera, , , quae est ex corde puro, Jc conscientia bona , deside, , non ficta, tam in catechumenis, quam in poeniten-ri tibus potest esse sine remissione peccatorum. Item, , , Per contritionem c tiam cum charitate perfecta , &, , cum voto reci Piendi Sacramentum coniunctam,non ,, remittitur crimen extra casum necessitatis, aut se martyrii, sine actuali receptione Sacramentorum sergo de mente Ecclesiae omnis contritio ex vera charitate est semper coniuncta cum gratia sanctificante, etiam sine a uali sacramento. Probat. 4. ex Scrip t. dicente, quod Charitas ope- , , rit multitudinem peccatorum . Et: ego diligentes
me diligo. Et: oculi Domini in diligentes se. Et, ri omnis, qui diligit,natus est ex Deo. Et, qui manetia i n charitate,in Deo manet, Deus in eo. Et, i di-- ligit me, diligetur a patre meo. Et de Magdalena, is dimissa sunt ei peccata multa, quia dilexit multum,Sc. ergo contritio includens amorem Dei ex vera charitate ex parte paenitem is est semper conjunctactam . charitate ex parte Dei, seu cum gratia sanistificante. Prob. cons. Deus non potest diligere hominem, nec
in eo manere cum Peccatos ergo &c.
Confir. nam actus charitatis est actus amicῖtiae ad Deum, di causat amicitiam Dei ad li ominena, ut probant illi textus; sed neutra illa amicitia stat cum Pe
catos ergo nec Vera contriti Dcx Sera charitate.
Confit. a. ex Catechismo Concit. Triden. dicente , quodsi J I .i . e. . faJprop. D. 32. -
170쪽
quod pleraque ρietatis studia , veluti beneficensia In
pauperes, seiunia , preces , oe alia H xenus opera sancta hominum culpa repudienturi a vero confiitia
numquam illi grata O accena σου Lis M
inquit Propheta, cor contrimm , O humiliatum Deus non despicies. Quin etiam statim ut eam me te concepimus , peccatorum nobis ἀ Deo remissonem nobis tribui adio loco eiusdem Prol hete verba illa declarant: saJ Dixi, eonfitebor iniustitiam meam Dominσ. tu rem φθν 3mpietatem peccati mei. Affert exem pi um leprosorum, di concludit, Ex quo licet colligere
verae contrιnouu ....e m 'minesse, ut illius benesis. omnium delictorum ven ram statim ἀ Deo λωeremiae
avrrit, omnia purgare consuevis, ita in charitatis fervor, quocunque incideris, omnia perimit . atque per
rumpit, quae divinam segetem demoliuntur ... ubi ebainritas est, omnia subta funt mala; ergo So.
Confiti denique iudicio Facultatis Parisiensis, quo
damnat hanc propositionem , ut haereticam. Perontritionem , non adhibito realiter Saeramento Baptismi, vel Poenitentiae non dimittitur crimen extra casuis.
Mararii necessatist ergo de mente facultatim
tradictoria est de fide, sc. Per contritionem non adhi-Ditorealiter sacramento,remittitur crimen ordinarie. Obiic. I. e Scripti constat Magdalenam diu contri ex amore stetisse ante obtentam veniam a Christo; ergo contritio etiam ex charitate non statimi Rincat 1ine sacrameiIto. Prob. ant. Dimittuntur ei peccata multa , quonia=πdilexit multum ; se. de praeterito, &diu, non enim potuit multum diligere in instanti praesenti, cum eroicit Christus , vade in pace , remittuntur tibi ρας tas ergo &c. cNam quod sic loquatur
Christus de praesenti, non sequitur , quin iam antea uillet sulti ricata ex vi suae contritionis, si tamen'haee diu ante Praecesserat , nam forte tunc Primum ac cenia est eius charitas in sua poenitentia. Dici etiam potest Christum sic locutum de praesenti , ut doceret Simonem , quomodo illa veniam obtinue