Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

191쪽

De attritione , Contritione

paenitentiam interiorem est contritio) vel ore saer mentum. Denique docet, si ' quod quandoque contritis est tam intensa , quod sussciat pro tota poena. Prob. I. p. De fide est hominem per veram contriti nem iustificatis sed iust vicatio non stat cum reatu Poenae aeternae: nam per gratiam istam acquiritur ius ad vitam aeternam , & homo fit filius Dei adoptivus, s

uodsi sitius, o haeres; ergo &c. min. patet ex dictis de gratia habituali ue ergo &c.

Prob.2. p. Nam certum est, quod per iteratos actus poenitentiae, & charitatis fit aliqua satisfactio, & mi nuitur obligatio ad poenam temporalem, in quam mutatur ordinarie poena aeterna debita mortali peccato , cum dimittitur ue sed potest dari contritio tam sese vens , &intensa, ut aequivaleat pluribus actibus remissis; ergo per illam potest remitti tota illa poena, quae per illas impersectas deleretur.

Prob. t. Nam certum est, quod per martyrium tota poena ilia remittitur , sed potest dati contritio tam persecta , ut aequare eos sit charitatem, quae est in Martyres ergo potest talis contritio delere totam poenam. Prob. denique: nam contritio in aliquo gradu r misso delere potest poenam aeternam ι ergo in gradu intensissinio delere potest etiam temporalem, quia haec numquam aequabit aeternam 3 &si remissior po est delere maiorem, intensior delebit minorem . Suppono autem ex fide, quod ordinatie poenite tia, ne quidem cum sacramento, non delet reatum

totius poenae, Sancta S nodiri fa) declarat falsum α-mnias esse, O ἀ verbo Dei alienum, culpam a Domino inumquam remitti, quin uni Versa etiam poena condone

tur. Ideo diximus has poenae reliquias remitti posse per unicam contritionem perfectis Iimam , quod tamen raro contingit, maxime in peccatis gravioribus, de multiplicatis, & post longam impce nitentiam. Objic. .con. a. P. Contrit o Perfecta cum sacramento non delet totam poenam ; ergo nec id praestabit se tota. Prob. ant. nam ratio Sacramenti etiam cum contritione exigit satisfactionem,sed haec tenet locum

Poenae temporalis sergo contritio etiam cum sacramen

io non delet totam Pinnam . . . '

192쪽

Disputatis IIL χε

malis, eqn. satisfactio medicinalis, neg. min. εcemis. Nam satisfactio imponi solet non tantiim in poenam, sed etiam in remedium, & hanc contritio non dispe

sat . Lege Concilium : nam magnopere a peccato revocant, o quasi fraeno quodam coercent satisfactis. nisρgnae, cautioresque , O vigilamiores in futurumnirentes efficiunt: medentur quoque peccatorum retia quiis , vitiosos habitus male vivendo eomparator contrariis virtutum actibus tollunt. Obi ic.2. Deus dicit de poenitente, omnium iniquitatum ejus non rZcordabor s sed recordaretur , nisi totam Poenam remitteret s ergo post contritionem nihil

restat cenae . .

Res p. dist. ant. Non recordabor in ordine ad damnationem , cone. quoad om nem Poenam , neg. antec.

Nam oblivio illa , quam promittit Deus , non debet sumi rigorose . di ad litteram. Inst. ex August. Impium est a Deo dimidiam sperare meniam s sed si restaret aliqua poena, venia non esset integra, sed mediata , ergo &c. Res p. diae maj. Mediam quoad peccata, quasi unum

remittatur sine aliis, conc., quoad omnem Ionam sneg. maj. & min. Nam illa partitio quoad peccata repugnat , non quoad poenam. . aeri hic solet. i. an peccatum unum mortale remi ti positsine alio. a. An peccata per poenalentiam dimis sareυiviscant pernουa . . pereatum remitti possis quoad maculam, O culpam retenta obligatione ad poenam . Sed de his vide tr. de peccatis , & de merito, an reviviscat cum toto valore per poenitentiam 3 nec placet ea repetere, licet non Parum commendent viris tutem fac ramenti.

De peccatis vemalibus ; .an, O quomodo per renisentiam remittantur. SUPpono ex tr. de peccatis , quod veniale non O ponitur gratiae sanctificanti, nec causat privationem eius , nec amicitiae Dei, sed tamen displicet Deo, di inducit obligationem ad poenam temporalem , Cui satisfaciendum est in hac vita per bona opera, Vel in

193쪽

168 De attritione, O contritione

purgatorio per dilationem beatitudinis, & aliasnas positi Vas. Porro precipua media, quibus venialia possunt exispiari,communiter dicuntur Sacramentorum freque tatio , maximε Poenitentiae, Eucharistiae, di Sacra mentalia, quae his versibus continentur. confiteor, tundo , respergo, conteror , reo: Liquor, edo, dono, per quae venialia tollo. Unctio, pyna levis, compassio , quae sit egenis. Alii comprehendunt omnia in isto. Orans, tinctus, edens, eonfessus, dans, benedicens; id. oratio Dominica , Aqua Benedicha, Panis Benedictus , Confessio generalis, Eleemosyna , di Benedictio Episcopalis, vel Abbatis consecrati. 3. Suppono, Peccata omnia tam venialia , quam mortalia in hoc convenire, quod sunt offensae Dei voluntariae, ideo remitti non possunt sine aliquali pς- nitentia, & retractatione, saltem virtuali ,&implicita , quod patet ex dictis alias. Sed quia in peccatis est duplex reatus, st. reatus culpae, qui est denominatio manens ex actu peccaminoso, Per quem peccator fit obiectum odii, ac vindictae illius, & dignus pena, seu est dignitas penae remanens ex actu peccat iret rea sus poenae, qui est denominatio extrinseca relicta in peccatore ex Dei decreto, & voluntate ordinante Decca torem ad penam peccati, seu qua exigit vindicta inde offensa sibi facta per peccatum , ut patet ex dictis tr. de Peccatis. Inde sequitur I. quod aliud est, dignum esse pgna, di aliud destinari ad pgnam. i. est velut proprieta S, di sequela peccati, & consistit in relatione relicta exactu malo. a. verbest relatio resultans ex actu voluntatis divinae, quo peccatorem destinavit ad pgnam . Unde reatus culpae, seu demeritum psne manet in Peccatore, quanatu peccatum non retractatur . Reatus Vero penae manet, quamdiu non est fatisfactum Per aliquas rinas Voluntarias, vel opera aequivalentia , aut satis passum, ut fit in purgatorio, ubi animae tamdiu patiuntur pςnas, donec psene debita persolverint .

194쪽

Disputatio III

Ugnialia deteri ρ sunt per contritionem etiam extraesareamentum , O per attritionem cum sacramento, imo O extra sacramentum in homine justo . Est

communis.

Prob. I. ex Scoto: siJ Peccatum veniati In hae viista potes remitri, non tantum per renam inperiorem , qualis est contritio) vel exteriorem ut est confessio. seu sacramentum cum attritione j quia illa non est neeefaria ad Me; sed per aliquem actum Deo magis acceptum, quam peccatism veniale displiceat. Et alibi, ad Concedo, quod freque noer remittitur peccatum per aliquem motum attritionis: tamquam per meritum de congruo an is susceptionem sacramenti paenitentiae c. ergo ex Scoto peccata Venialia Possunt in hac vita remitti utroque modo. Prob. 2. Nam utroque modo possunt remitti mo talia s ergo & a fortiori Venialia . Confit. per alia bona opera remittuntur venialia gled contritio est bonum opus, & magis proportionatum illi este ut, cum sit dolor de ipiis peccatis s ergo

Prob. a. p. Nam attritio per se est vetus actus virtutis poen tentia: Oppositae omni peccato, etiam venialia ergo in homine iusto potest satisfacere pro venialibus. Prob. conc eadem est ratio , & a sortiori de operibus yerae 'nuentiae, quae magis o seponitur peccato, dc illud cletestatur,dc vindicat, ac de aliis virtutibus; sed opera istarum in homine iusto delent venialia; ergo di actus hic poenitentiae, etiam se talo. Prob.2. attritio in homine iusto est metitoria alie jus gradus gratiae, & gloriae s ergo a fortiori erit sati fractoria pro venialibus: minus enim est sat facere, quam mereri sive de congruo, sive de condigno. Objic. I. Non potest haberi contritio de venialibus; ergo neque haec possunt per eam remitti . Probat. ant. contritio est de peccato, ut offensa Dei; sed veniale non est offensa Dei ; ergo Sc.. Re . neg. ant. & min. Nam Deus prohibet venialia, sicut de mortalia , non aequaliter, sicut nec pumnit aequaliter . Uide tr. de peccatis. Tom.VUL H Inst.

195쪽

De attritione , O contritione

Inst. Non possumus hic esse sine venialibus: nam septies in die cadit justus; ergo nec possumus de illis conterii quia contritio, & attritio includunt propositum non peccandi amplius; & non possumus id pro- ponete de venialibus, quae Vitare non possumus. Resp. neg. ant. &-Nullum enim est veniale , quod non possit vitari divisive, imo dc omnia copulati vh cum auxilio gratiae. Sic nullum est in particulari, a quo non debeamus velle abstinere; &noc sufficit, ut possimus de illis conteri. obiic. a. Contritio ordinatur ad gratiam impetram dam; sed venialia non opponuntur gratiae, nec eam delent ; ergo de illis non est contritio. Res dist mai. Ad primam gratiam , vel 2. con. ad

a. solam, neg. mai. & min. maxime quoad a. p. nam si non minuunt quoad entitatem, saltem retardant ius augmentum.

Obile. 3. Venialia possunt deleri sine contritione; ergo haec non est necessaria de venialibus, quae non sunt de objecto eius. Resp. neg. cons. Nam lichi deleri possint aliis m diis, non tequitur,quin possint deleri etiam per comtritionem , di quin sint de objecto eius. Obiic. I. con. I. p. Si venialia deleri possent per attritionem solam , &sine sacramento, istud non esset necessarium ad deletionem eorum , nec per illud unquam delerentur; sed cons est falsum; ergo &c. Prob. rva j. semper delerentur per attritionem, aut contriti nem , quae debet praecedere, aut comitari sacrame

tum , di sic frustra istud adhiberetur pro illis.

Resp. neg. mai. Scant. Nam t. in habente mortalla cum venialibus attritio cum sacramento non remit tit illa ed remanet reatus poenae temporalis .2.attritio utiet tantum pro venialibus, quae respicit, non Pro ais Itis, di non respicit semper omnia. s. unus actuS a tritionis, maxime si sit repissus, non suffacit per se pro tantis venialibus. 4. Denique, si Sacrament um reperit omnia peccata totaliter rem issa, oeeratur ampliorem gratiam 3 sicut non esset inconveniens, si numquam reciperetur sacramentum , nisi post contritionem perfectam i quo casu numquam remitteret Peccatum mortale nec conferret unquam primam gratiam.

Inst.Si attritio extra sacramentum sufficeret pro v

196쪽

DisputatioIII. III

nἰali, sussieeret etiam pro mortali ι sed hoc falsimi est ; ergo & illud .

Resp. neg. mai. Nam haec sequela est a minori almaius 3 quasi diceres , potes scire pondus trium librarum s ergo poteris ferre pondus mille librarum: vel potes deglutire muscam; ergo & camelum. Rideres sic argumentantem . Non est autem minor inaequalitas inter mortale, & veniale.

Quaeres, vasis deberet esse ilia attritis ad hune offectum . An sinceret naturalis. Resp. eam debere esse supernaturalem. I. quia eia sectus ille, remissio illa est quid supernaturale . a. quia naturalis non sumcit , nequidem eum sacramento. 3. quia nullum opuS naturale pure confert per se ad si stificationem I. aut a. neque ad gratiam ullam merendam . Denique attritio , quae concurrit ad iustificati nem cum Sacramento est donum Dei, di ex Spiritus S. impulsu.

PEreata venialia delemtur etiam in homine iusto per

aliarum virtutum opera in eum finem oblata Deo , vel ab ψμ aeceptata, item per Sacramentalia. Est

communis.

Ρrob. i. ex Scoto cit. IJ Dicit enim , hae deleri non solum per poenam interiorem , vel exteriorem , sed e iam per aliquem actum magis Deo gratum , quam peceatum veniale displiceat, veινelatum ab ipso operante ad hoe veniale remittendum s &c. ergo habes totam conclusionem ex Scot O. . Prob.2. ex Concit. Trid. ad dicente, venἰalia sis confesonis Sacramento tacemi citra eulpam , multisque aliis mediis expiari possunt Et Eucharistiam vocat DJantidotum , quo liberemur u culpis quotidianis, ae mortalibus praeservemur. Item ex Tolet. IV. ut re sesetur in Decretis de poenit.d. 2. De quotidianis brevior sus , levioribusque pereatis , ne quibus haec vita nomdueitur, quotidiana Oratio Metium satisfacit .... Delet omnino haec oratio minima , O quotidiana peccata. 1-

197쪽

x x De attritione contritione

pletorio, Elum ex animo, & Religionis affectu recitatur, ait Aug. ιθ idem de eleemosyna, quae sicut aqua extinguis ignem , sic o ista peccatum. Unde i n-quit Hie n. quod si Nabuchodonosori bona opera facienti vιnia promittitur, multio magis aliis promittitur, qui leviora peccata commiserunt.

Prob. 3. Nam talia opera in homine iusto merentur augmentum gratiae, & gloriae; ergo & remissionem venialium: nam ad hanc merendam non requiriturnia tot disj ositio, quam ad merendos illos gradus. Confir. Illa omnia opera important aliquam retractationem, saltem Virtualem venialium illis opposiatorum s. nec minus debent placere Deo, quam illa peccata displiceant, ut dicebat Doctqr s ergo dcc. - Prob. a P. Nam per Sacramentalia intelligimus cereas cfremonias,& ritus sensibiles, qui habent aliquam ranalogiam cum Sacramentis Ecclesiae, ut dictum est, di sunt instituta ab Ecclesia ad aliquos effectus spiri-ruales causandos. Tales sunt Orationes, unctiones, comestiones panis benedicti , aspersio, & tinctio aquae benedictae, dic. Sed per haec , & similia remit tun-gur venialia; ergq&c. Prob. min. tum ex Scriptura Promittente orantibus perita. Petire, oe accipietis, dic. repete, quae diximus de Sacramentalibus .

De oratione ait August. O3J Propter omnia peccata Zaptim us inventus est 3 propter levia, sine quibus es- non possemus, oratio inventa. suid habet oratio ξ d Mitte nobis debita nostra ....i semel abluimur baptisma- quotidie abluimur oratione. Quid clarius t. Dixi autem , si haec opera in hunc sinem osteran aurveo , vel ab eo acceptentur: nam operantur per modum meriti, ad quod requiritur intentio placendi, diserviendi Deo in ordine ad aliqua beneficia obtia

menda ι item dc acceptatio divina. Ea autem intenti ne includitur saltem virtualiter retractatio peccati. - Quaeres , an Sacramentalia id praestenς ex opere προ-

Resp. negative 3 id enim habent sollim ex opere Perantis, de , ut dicebam , per modum meriti s quia, solius Dei est virtutem illam tribuere operibus ι haec autem instituta sunt ab Ecclesia, quae talem potestatem non habet. Hoc igitur efficiunt ex fide, De , M

198쪽

Di putatio IV. 173

eharitate, & aliis piis actibus, ex quibus moventutfideles ad haec offerenda Deo pro Peccatis.

Desacramento poenisentiae.

DEI misericordia non solum movetur actibus

virtutis poenitentiae, quibus Peccata nostra in nobis punimus Per internam detestati nem, & voluntarium dolorem, sed ut certius medium ad veniam impetrandam Sacramentum instituit, quod SS. Patres vocant frenndam post naufra inium tabulam a quia Per illud emergimus a peccatis post baptismalem immersionem, seu ablutionem commissis. Vocatur etiam alter baptismus, quia pexillud in aquis lacrymarum cordis, de per sacerdotalem absolutionem a per natibus, & propriis inquiname tis mundamur. De hoc sacramento his disputamus.

An sit, O quid sit Sacramentum Poenitentiae DIcitur Montanistas, & Novatianos negasse sacra.

mentum poenitentiae , sed aliqui eos ab hoc er-xore Vindicant , excepto , quod eius emcaciam restrinxerunt, Volentes aliqua peccata non cadere sub potestatem clavium Eccleuae, sed eorum remissionem soli Deo reservari, ut sunt idololatria, moechia , hommicidium , &e. inquit uenin. Γ1J Ualdenses dicebant nullum posse absolvi a malo Sacerdote, & bonum laicum habete mitestatem absolvendi, & per manus impositionem peccata dimittere, & dare Spiritum 'S. di quod potius confitendum bono laico, quam mala

Sacerdoti . . .

- Plures etiam Lutherani absolute negarunt hoc Sacramentum , &Zuingliani, de inivinistae. Porro variis nominibus legitur appellatum apud Ss. PatreS. I. Poenitentia pute,& simpliciter, quasi mens tenemia,quia partes ejus omnes laborem habeant;

199쪽

I7 Desacramento Poenitentia

poenam . 2. Saeram enimn absolutionis , sub qua consertur, quae est fententia quaedam absolvendi reum, ait Scotus. IJ3. Baptismus iaboriosus, ob eandem rationem , se. Baptismus. propter euecium ablutionis a maculis peccatorum , in quo convenit cum es-

sectu baptismi, & laboriosus, I tomer praedjctos labo-xes: sic illud vocat Trident. faJ Lavacrum lac ma

rum , de fecunda purgatio, seu Baptismus iterabilis , ob ea ciem rationes: nam abluit animam per lacrymas contritionis, & saepius iteratur. s. manuum impositio , quia per externam manuum impositionem si Iebat conserri . 6. Seeunda post naufragium tabula , quia , qui post baptismum peccat, quasi tracta navi naufragatur , de ei suppeditatur hoc sacramentum , velut altera tabula, cujus ope veniat ad portum sa- 'lutis. 7. Exomotogesis, seu eonfestio , seu communica, rio ex pane, quia post consessionis sacramentum solet concedi communicatio Eucharistiae. Sed his, & o His

similibus appellationibus omissis, sub nomine

menti paenitentia utemur .

P0Enitentia est verum Sacramentum novae legis, dia tinctum d baptismo . Est de fide contra praedictos

haereticos . - -

- Prob. I. ex scoto, 3J qui cum Magi stro vocat illud commune sacramentum pG bαptismum s quia secumda post naufragium rabula , item sia Sacramentum ju ieiale , velIudicium sacramentale. Et existentiam eius probat. I. quia posbile est huic positioni nominis aliquidsubesse. a. quia id congruis. 3. quia de . facto

Et singula probat . .

Prob. a. ex Script. in qua tam aperth datur Apost lis , dc successoribus potestas dimittendi peccata s ergo in Ecclesia est aliquod sacramentum , per quod id fiat.' Prob. ant. Nam dixit eis Christus r L3I SAut m sis me Pater , O ego mitto eandem potestatem committo vobis in Aeeipiis Spiritum S. Orum rem feriris peceata, remittuntur eis, O quom m retinuersos, retenta sunt 3 ergo dedit Apostolis, di successori-

200쪽

hus eorum in Ecclesia hanc potestatem ergo instituit , ibi saetamentum, idest signum sensibile, quo id fiat.

Prob. haec cons. ad verum Sacramentum requiritur I. signum , seu ritus externus. a. institutio Divina. s. promissio gratiae illi signo amxas sed haec omnia eonia currunt in illis verbis Christi ; ergo&c. mai. patet ex dictis de Sacramentis in communi. Prob. min. de ritu, Se signo externo: nam illa potestas non debet exerceri in homines sine signo sensibili, ut per sensus adinoseant sibi remitti peccata, quia nihil intelligunt, nisi per sensus. a. Instit is, & praeceptum divinum. Sieue misit me Pater , O ego mitto vos: quorum rem seritis&c. Ibi habetur & missio, & institutio divina. denique promissis gratia r suorum remiseritis peceata , remittuntur eis. Haec enim remissio est summa gratia , & non fit sine infusione gratiar interioris in go &c. Dices cum haereticis, hane potestatem exerceri concionatorie per praedicationem Euangelii, perquam excitatur in hominibus fides, quae illos justificat. Contra . Christus alio praecepto commisit eis praedicationem Euangelii, dicens: Docete omnes gentes. Et, Praedicate Euangelium omni ereaturies ergo hic

aliud significat , maximE quia nihil ibi dicit de piaedicatione. a. Ipsi non negant baptismum esse Sacramentum proprie, licti idem de illo dicant, st. quod confertur verbis concionatoriis ad excitandam fidem sergo quamvis hic error eis concederetur, se. quod prtestas remittendi peccata exerceretur concionatorie s& non iudicialiter, adhue poenitentia diceretur sacra mentum. 3. Quia absurdum est dicere cum ulla proprietate verborum Christi, quod idem sit remittere, di retinere peccata , dc praedicare Euangelium ad ex citandam fidem in cordibus peccatorum: alioqui liber Euangeliorum haberet eandem potestatem, quia emcaciter potest exeitare illam fidem in legentibus, quam ullus minister praedicando. 4. Haec potestas, de commissio remittendi peccata est sequela, &executio Potestatis generalis ligandi, & solvendi. Uuaecumque ιigaverisis super terram, &c sed haec potestas gener lis non exerceretur praedicando; ergo nec illa speci lis. 6. denique ex perpetua traditione, & praxi Ecclesiae constat verba illa Christi fuisse semper inteli

SEARCH

MENU NAVIGATION