장음표시 사용
181쪽
is 6 De attritione , O contritione
nam Deus potui siet nolle remittere offensam , nec cedere iuri tuo ad odium, di vindictam.
Contrisis eausat remissionem peeeati, O gratiae ii stimaniis infusionem per modum meriti, non de eondigno , sed de congruo . . ubi dicit de poenitentia per- cireumstantionata, qualis est contritio, quodere dispositis , De meritum de congruo ad deletionem peccati mortalis sive paenitentia interior sola per modum meriti de eongruo ... disponat ad justimati nem,pue facramentum renitentiae , dccisc. agnoscit dupli
viam remissionis peccati. I. Per contritionem PeIsecram, quam Vocat attritionem perfeciὸ eircum-Dantιonatam. a. per poenitentiam cum sacramento. Σed illa poenitentia non remittit, nisi per modum me-xti de congruo.
ex dictis de iustificatione: nam prima gratia justificans non cadit sub meritum, quia ipsacit principium meriti. Nam dicimur iustificari gra-xis per gratiam ipsius Dei. Prob. cons. Quae danis aurex merito condigno, non dantur gratis, sed exa-M9ua iustitia ; ergo si contritio obtineret gratiam i vincantem ut meritum de condigno, non iustifica-aemur gratis.
Constri ex Triden. a J Gratis iustificari ideo dicimur, stura nihil eorum , quae justificationem praec dunt, sive sides , sive Opera ipsam justificationis gra-τiam promerrtur. Quod probat ex Apostolo. G Si mm grana est,iam non ex operibus,alioquin gratia iam non ess gratia ; ergo dc Probi . Nam, ut diximus alias, meritum de confligno est opus factum in statu gratiae; sed contritio. Pr cedens. iustificationem non fit in statu gratiae, Ied peccati;ergo non est meritoria gratis de condigno. ῆ , pr edensiisstificationem: nam certum est , quod illa, quae sequitur inflisionem huius gratiae, ec dicitur contritio formata , est meritoria de condiazno augmenti gratiae. Sed de hac contritione non loquimur.
182쪽
Prob. 2. P. Certum est hanc contritionem aliquo modo disponere ad remissionem peccati; sed id non facit ut meritum de condigno s ergo de congruo. Probat. maj. ex Scrip t. cit. ubi contritis promittitur venia m-catorum ; ergo contritio habet rationem alicu ius meriti, seu dispositionis.. - Objic. con. Z.P. Ipsa contritio est donum Dei; ergo non habet ullam rationem meriti. Ant. Prob. ex Trid. iJ nam fit ex Fratia excitante, & iuvante; & hoe d cet de ipsa attritione ex metu gehennae: nam donum
Resp. distant. Donum Dei cum libera hominis co peratione, cone. purε, & sine ulla hominis cooper tione, neg. ant. & cons. alioqui nullum daretur me.
ritum , quia nullum opus meritorium fieri potest sine talibus auxiliis, S donis. Contritio ergo est opus h minis ex gratia, & dono Dei. Inst. Omne opus bonum ita est donum Dei, ut non impediat,quin iustificemur gratis; sed id non esset verum, si opus illud haberet ullam rationem meritis
Resp.dist. min. Si habeat rationem meriti condigni. con. si rationem meriti congrui, neg. min. Nam quoadatur ex merito congruo, non datur ex debito, neque ut merces, sed ex liberali decentia , seu congrue
obiic. a. Si contritio praecedens iustificationem h heret ullam rationem meriti, homo ad eam se disponeret ex propriis viribus; sed hoc sapit Pelagia nisimum; ergo &e. Prob. mai. nam meritum illud, qualecumque sit, praecederet gratiam, di haberetur cum peccato mortali; ergo dcc. Resp. neg.mai. 3c dist. ant. Praecederet gratiam sanctificantem, conc. gratias actuales excitantes, dii Vantes, neg. ant. & has non agnoscebant Pelagiani,
nec Semipelagiani ut necessarias ad initium salutis . Obiic. s. Illud meritum de congruo in contritione non habet iundamentum in Scriptura , nec Conciliis, nec Patribus; ergo gratis asseritur. Prob. antec. quia Potius docent contrarium, dicentes nos iustificari mnino gratis. Resp. neg. ant. Nam ex Script. Patribus, de Conciliiscit.
183쪽
I38 De attritione , O eontritione
cit. patet, quod ad gratiam istam in adultis Deus ex
git poenitentiam a peccatore , ut ei parcat. Et S. Augustinus iJ in bonis operibus peccatorum agnoscit a-Liquale meritum. Publicanus oculos in terram dejiciens, O pectus suum percutiens .... Ista confessis me
ruit Iustificationem , dc Epulo faJ si pauperis ulcera-νί .ia misertus fuisset, mereretur-ipse misericordiam ,
dic. erat autem uterque peccator. Inst. Deus peccatores non exaudis 3 ergo nec Opera
eorum acceptat ut merita; sed poenitentia ante iustificationem est opus peccatoris, iste est adhuc peccator sergo &cia
Resp. 1. Id dictum esse non a Christo, sed a Pharisaeis de ipso, quem putabant peccatorem, & hoc, ut
detraherent gloriae miraculorum ejus coram populi S. Resp. a. dist. ant. Peccatores obstinatos, con. peccatores poenitentes, & conversos, neg. ant. nam Corcontritum , O humiliatum non despiciet. Et ipse dicit , quoties ingemuerit peccator , ego innoscam ei. i objic. contra a. p. Pro merito de condigno contritio habet omnes constitiones meriti condigni ; ergo, si est Heritum , est de eondigno. Prob. ant. I. est actus vi tutis, εe bonus ex obiecto. a. est supernaturalis ex auxi lio grati ae . est ex charitate in Deum, ut sum- . me dilectum ergo &c. Resp. neg. ant. & cons. Prob. Nam illae tres condiationes non sufficiunt ad tale meritum , sed praeterea requiritur status gratiae sanctificantis, ut suppono ex dictis alias.. Inst. Contritio sermaliter supponit gratiam sanctificantem, ex qua elicitur; ergo nihil ei deest ad me-xitum condignum. Prob. ant. nisi enim esset cum gratia, &ex gratia, non iustificaret ; ergo&c. Resp. ne g. ant. Nam est tantum dispositio ad illam , gratiam im Petrandam, di eam praecedit natura, sicut causa effectum. Potest tamen eam comiliari, quando, scit. contritio durat aliquantulum e nam tunc post riora momenta durationis eius sunt cum gratia, quae , data est ab initio persectae contritionis, di tunc potest mereri de condigno augmentum gratiae in illa poste-
184쪽
isitionis, sed attritio meretur de congruorionem , ergo contIitio debet mereri eam condigne Prob. mai. Persectior Virtus habet maius metitum i sect nil tio est longe perfectior attritiones ergo&c. Res p. dist min. Meletur de congruo remote, & me di ante sacramento, con. se sola , & immediate. ne min. contritio meretur gratiam per se immediat ei nore autem attritio, nisi mediant & oPerante Ocramento.
Collige, quod idem actus poenitentiae sub diverso respectu , & instantibus habet rationem causae. & eia sectus gratiar sanctificanti Sue Se ita est de hac gratia respectu contritionis. Contritio in ta instanti , & pto- ut movet Deum ad remittendum peccatum& da dam gratiam, qua illud deletur, habet rationem causae ,& meriti congrui, dc gratia est quasi effectus , stafiuctus eius, ex illo autem instanti, quo infusa est gratia , & contritio est in Bimata& ut Grmata, &metitoria de condigno ulterioris gratiae habet rationem effectus primete illius gratiae . Quod notandum est pro intelligentia Theologorum antiquorum cum imodernis qui distinguebant attritionem a contriti
ne , non, Penes.motira earum, ut moderni; sed penes illam λrmam , ut saepe monuimus , sc. poenite tia erat attritio ante obtentam gratiam, di contritio, postaeceptam gratiam . .
causare gratiam sanctificantem , scu. ut meritum. de eonpuo . Est communis . . Prob. I. ex Scotocit: DIJ cum dicit' attritionem pem ete circumstantionatam in genere moras iqualis est naec contritio 3 in usmo instantῖ, vel . aliqvio. usque quod Deus determinavit attritionem debere durare ad hoc ursis meritum de eoneruo, ad jus eationem infunditur grari', O rune simplieiteri deletur. peccam rum .... O in illo instanti sit contritio , quia, in illo instanti sit concomitans gratiae, di ita formatus, er habens secum ebaritatem habitualem quae est for-ma actus , ut hie loquimur; ergo ex Scoto eodem arctu , dc modo, quo poenitens se disponit ad remissi
185쪽
Iεο- De auratione, , . contritione
nem peccati, ita de ad gratiam ipsam iustificantem
Prob. a. ex sensa comm ni Scripturae, di Patrum ,&ex dictis in praecedentibus: nam dicunt peccatoriis bus Per poenitentiam remitti Peccata , sed haec non remittuntur, nisi Per gratiam sanctificantem ; ergo eo modo, quo disponunt, di merentur remissionem Pe rati , ita & gratiam ist m. . . Confirm. Nam Seripi. eodem modo Promittit gratiam, & veniam: Ut cum dicitur: fidque hora ingemuerit peccator , omnium iniquitatum non recordabor , O vita vivet s sed haec vita consistit in receptione gratiae s ergo eodem modo promit titur poenitentibus gratia , dc Iem issio peccati. Confit. 2. ex Trident. dicente, sad quod iustificatio, dc renovatio interioris hominis fit per voluntariam receptionem graφiα, . donorum s ergo eadem dispositione homo meretur remissionem, di gratiam , ergo
Objic. i. Glatia est potius causa contritionis, quia facit, ut homo conteratur, dc inclinet ad actum cli ritatis; ergo contritio non causat gratiam . Res p. dist. ant. Gratia actualis excitans , & juvans est causa efficiens principalis , con. gratia habitualis, neg. ant. Nam haec non est nisi caula formalis contritionis , & quidem non in fieri, sed in facto esse, de
tunc inclinat ad ulteriores actus charitatis, non ad praecedentes, qui concurrunt ad contritionem in fieri.
Objic. a. cratia sanctificans non cadit sub meritum: nam iustificamur gratis 3 ergo &c. Resp. ut supra. Non cadit sub meritum de condigno , con. sub meritum de congruo , neg. ant.. Vide quae diximus de iustificatione. . Inst. Si aliquid boni operatur iamo ,
ni gratiam mereatur , Non ei merces imputatur secun
dum gratiam , sed secundum debitum i ergo nullum meritum praecedit gratiam justificantem . Resp. eodem modo dist. cons. nullum meritum rigorosum , & condignum, conc. de congruo , & im-Proprie , nta. cons. ac isto enim non cogitat Augusti
186쪽
Guanta sit esse aeM eontritionis; an delere possit
Hoc quaeri potest tam de attritione cum sacramen to , quam de contritione in se propter aliquos Haereticos, v. g. Cattharos ,& Cataphrygas, qui nolebant peccata commissa post baptismum deleti posse per ullam poenitentiam. Idem tribuitur Origent: A. lii putarunt peccata multoties iterata deleri non posse, ni si semel, aut iterum in vita. Hic error creditur V nisse a Montano, & tribuitur Tertulliano . Alii putabant peccata quaedam graviora esse irremissibilia, saltem per claves Eccletiae. Mitto Ciceronem , qu1Putavit peccatum semel commissum nulla poenitemtia posse IeParari.
Omia preeata possunt per poenitentiae virtutem, aut sacramentum remitti, cujuscumque sint gravitaris, aut numeri. Est de fide. Prob. I. ex Scoto , IJ quatenus docet, nullum pe catum esse irremissibile simpliciter, nisi quia non ha-bo: panποῦ-;ς;azeta comannu , sed hoe eonvenit euilibet pe cato mortali, st. omnia peccata mortalia sunt irremissibilia sine poenitentia: per illam velo sunt remissibilia. Prob.2. ex script. quae indefinite promittit veniam Poenitentibus omnium peccatorum: DJ Si impius gerit poenitentiam ab omnibus peccatis suis, omnium iniquitatum ejus non recordabor. Item: Omnis, quia cumque 1nvocaverit nomen Domini, salvus erit. Et Apostolis, ae Sacerdotibus dicit Christus sine limit tione. Quorum remiseritis peccata, suaecum qMesolveritis super terram , emunt solutastis coctis.
Prob. 3. ex Conciliis Later. 3J sub Innocent. III. M Si post susceptionem baptismi quisquam prolapsus, , fuerit in peccatum , per veram poenitentiam potest
187쪽
reparari. Et Trid. docet , fi J a Clit isto D. potesta-- tem remittendi, & retinendi peccata ad reconci- ω liandos fideles post baptismum lapsos, Apostolis, de eorum successoribus fuisse communicatam se Novatianos remittendi Potestatem olim pertinaci - , , ter negantes, Ecclesia tamquam haereticos explosit., , Et de is, poenitentiam esse VerE , & proprie sacra. mentum pro fidelibus, quoties post baptismum in se peccata labuntur. Et nota, Concilium dicere, quod Novatiani negantes pertinaciter potestatem re mittendi ι & ideo eossamquam Haeretisos. Eeelisiae eo pusit. I uenin: autem dicit eorum errorem fuit , non quod negarint omnem potestatem remittendi , sed tant lim , quod dixerint quaedam esse peccata gravissima , quae clavibus Ecclesiae solvi non possent. Sed S Epiphanius scribit , Cad quod is quaelibet generatim ,, delicta post baptismum commissa Ecclesiae aut ho- , , ritale remitti posse negaverint. C)ρrianus f I J,, scribit. Novatianus Stoicorum doctrinam in Ecclesiam introducere nitebaturi suadens suis sequacibux,, peccata. criminaque omnia esse aequalia; ergo non
distinxit de gravioribus, dc levioribus quoad remissi
Confidi: Nam si Ecclesia damnat ut haeretIcos eos, qui negant Ecclesiae potestatem remittendi graviora peccata, a sortiori damnaret e S, qui Deo negarent
Probat. 4. ex Patribus, nam inquit Cluvsost. s JA Non est aliquod peccatum , quod non cedat virtuti,, Poenitentiae. Et quoad numerum diciti P ecasti Zis poeniterer. millies peccasti t. poenitere; Et Monis Tanta est Dei erga homines propitiatio, ut Iudas .potuisset non excludi a venia, si Poenitentiam non ,, apud iudaeos egisset, sed apud ciuistum . Et Ais , , Neque in his criminibus , quantum vis m M gnis remittendis in S. Ecclesia demisericordia Dei desperandum est agentibus poenitentiam, securiis dum modum sui cujusque peccati. Vide hom. So.
Prob. s. Si aliqua peecata debit E poenitentibus remitti non possent, id esset, vel quia peccator non iras-
188쪽
sedi de illis pqenitere, vel quia poenitentis non possedi RiIΠcere, vel quia Deus non postra, aut nollet remitrere; sed nihil horum dici potest; ergo Sc. Pro dimin. Non I. quia homo, dum vivit, habeti voluntatem flexibilem ad bonum , sicut ad malum, & per auxilium gratiae potest converti ad bonum ex quolibet malo. Non a. quia Deus potest acceptare poenitentiam pro quovis peccato , di de facto nullum est genus peccati. de quo non acceptaverit eam, quod non remiserii: aliquibus , ut patet ex historiis sacris, &, ut dicebat Ambrosius , acceptasset.poenitentiam. Iudae, si ad Christum dixisset debite illud Peccavi, quod dixit aciIudaeo . Non 3; quia potius, omses peccatores vult salvari, & ad poenitentiam invitat, Veniam omni-bus promittens, S Cluistus apussi Patrem est propitiatio pro peccat is totius mundi. Obiici Scriptur' dicit, peccatum in Spiritum Sanctum non remitti in hoc saeculo, nec in futuro, ut notat Scotus s ergo Iunitentia non susticit ad delenda
ωm nia peccata. Prob. antec. sup peccaverit in Spiriac m Sanct m , non remittetur ei neque in hoc saeculo, nee in futuro i ergo dcc.
Risp.neg. utramque cons. Nam illa irremissibilitata on Venit ex Parte Peccati , . vel Dei, vel ex insuffcientia pol'itentis: seeundum se, sed ex obstinatione oluntaIia peccatoris , qui non vult poenitere , sed Volens se opponit gratiae, ut cocet Scotus. . Inst. Scripturai dicitis Spectaverit vir in virum , placara, ei potes Deus ; si autem peccaverit in Domianum si quisfrabit. o e οὐ ergo peccata directe contra.
Deum sint irremissibilia. Resst: neg.consi Nam Heli non dicit ibi peccata in Deum esse4rremissibilia ex se , vel ex parte Dei, sed
ex omissione poenitentiae , vel orationis Pro venia im- Petranda. .ixorabit pro eo . ergoli habemet mediata. rem, impetraret veniam1, ait Ambrosius. Init . Rex Antiochus fi Jorabat scelestus. ad Do
minum, , α ouo non erat misericordiam consecuturus.
Idem patet de Actiab de Iuda& aliis; imo Deus
ipse minatur, faJ Clamabunt ad me ego non ex audiam eos . Et David dicit: lamaverunt ad Da minum , nec ex udivit eos; ergo non ex desectu poenia
189쪽
tentiae , nec orationis'. vel mediationis, sed ex decreto Dei peccata quaedam irremissibilia sunt. Nam Reges illi , & Iudas poenitentes erant. Resp.dist. I. cons. & a. ant. Ex poenitentia impers cta , & ex motivis indebitis, con . ex poenitentia V ra , & persecta & ex motivis honestis, neg. I. conc& Σ.ant. nam illi, & similes dolebant non de peccatis, sed de poenis suis 3 poenitentia Antiochi, Achab, & J dae, de Adae suit ex desperatione. Sacer historicus describit acerbitatem poenarum Antiochi, unde egpis ex traii superbia deductus ad agnitionem sui venιre. De his, & similibus dicit Deus : Quando venemit -- per eos tribulatio , invocabunt me, o non exaudiam,sci I. invocabunt non ex odio peccati, sed poenarum temporalium, Pod non est enitere.
Inst. 3. ex Apostolo, siJ Imposibile est eos, quisunt
illuminati, gustaverunt etiam donum eguste Oprolas sunt, rursus renovari ad ρgnitentiam. Et de Relapsis: Dad Voluntarie peoeantibus nobis ροβ ace piam notitiam veritatis iam non relinquitur hostia pro peccatis. Et de Esau dicit, quod non invenit ρgnitentia locum , quamquam eum lacomis requisiisset eam sergo poenitentia non Valet pro omnibus peccatis. Resp. neg. cons. Nec enim recte infertur ex illis te
tibiis bene intellectis. I. Paulus dicit, quod posti I sum peccati secundo, vellim possibile, idest difficiae est posse renovari. Et ut loquitur S. Thom. ex A gust. PDn dicit, impossibile est paenitere, sed impinibilis est renovari per baptismum ) idest bapti: ari .
Numquam enim homo sic posset maenitere, quod posset iterum baptizari . a. pro voluntarie peccantibus idem S. Doctor intelligit eos, qui ex certa malitia peccant, nec postea renitent, sed in voluntate pereandi permanent. 3. Esau renituit non de peccato, quo vendiderat primogenita , sed quia perdiderat, st. interdum aliquis renitet, non propter amorem justitiae, sed proprer timorem unae, vel damni temporalis, ut Esau propter amissam benedictionem primogeniturae , non Pr OPter Peccatum gulae; ergo ex his textibus male conclud, tur ineruacia verae Poenitentiae. Objic.2. Sunt aliqua peccata, pro quorum auth
gibus non licet orare , ergo illa sunt irremissibilia per
190쪽
enitentiam. Prob. ant. Est peccatum ad mortem sinquit Ioannes ) id non pro illo dico , ut reget quis; sed non prohiberetur oratio pro illo, si posset veniam obtinere per poenitentiam ἱ ergo &c. Resp. I. neg. cons. Nam aliud est, quod non iubeamur orare pro certis peccatoribus, aliud est, quod isti non debeant, aut possint utiliter poenitere de ilialis; illud potuit velle dicere Apostolus, non istud, sed potius hortatur om nes peccatores ad poenitentiam, iit Angelum Ephesi, qui charitatem primam reliquerat . faJ 'nitentiam age , O prima opera De , &c. Idem dieit Angelo Sardis. Et arguit impoenitentes de homicidiis, in venefiis suis, &c. haec sunt gravissima peccata.
ResP. 2. neg. anteo. Nam per peccatum intelligunt multi cum Aue ustino 3J peccatum finale. , Ego a ,, tem dico, id esse peccatum, fidem .... deserere ub,, que ad mortem. ut Ambros. Quomodo Ioannes diam ceret non orandum pro delicto graviori, qui legis- , , set Moysem orasse, & impetrasse, ubi erat praeva- , , ricatio voluntaria, Ocii Ponne irae Ioannes noverat Stephanum or se pro persecutoribus suis , qui Chriri sti nomen audire non poterant, st. prae odioὶ F teor tamen ex Script. & Patribus inferri, quod aliqua
peccata dicunt ii r irremissibilia non absolute, quasi non possint per debitam poenitentiam remitti, sed quia de illis rarissima, & difficillima est pςnitentia , qualis est status inveteratorum in peccatis, & ad finem vitae pes simae remittenti um penitentiam.
PEr eonaritisnem delentur peeeata quoad reatum re nae aeternae, et aliquando etiam quoad ommemnam temporalem. Est de fide quoad i. p. Prob. i. ex Scoto . fvi Nam manet in anima reatus culpae, quae est quaedam oblitatio ad renam debitam itaia culpae ..... Et dico, quod istud, quod dictuni es remanere- post actum in peccatore , potess deleri, O quandoque deletur , juxta ruud Dmboli , Remissionem peeeatorum . quod sto per