Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

211쪽

186 De sacramento poenitentia

his eonsistit tota iis essentia. Prob. min. nam dicitur specialiter essentialiter sacramentum poenitentiae ssed non est poenitentia , nisi per illos actus; ergo &c. Resp. neg. mai.& a. cons. nam denominatio rerum sumitur modo a causis, modo ab effectibus, modo a materia, modo a forma,modo a subjectis, &c. non autem semper a partibus latrinsecis & essentialibus, vel ab omnibus simul. Obiic. a. Deus dat gratiam remissivam intuitu solius poenitentiae, seu actuum poenitentis s ergo in his solis est tota essentia sacramenti huius. Prob. ant. Perillos solos peccator disponitur ad gratiam; ergo &c. Resp. neg.ant. nam respicit etiam ad iudicium, Mabsolutionem Sacerdotis. morum remiseritis peccara, &c. Respicit quidem ad interiorem dispositionem, seu ad actus poenitentis , sed non totaliter . Unde si contritio non sit perfecta, non recipit Statiam, nisi adsit absolutio sacerdotis. Objic. I. coni. a. p. ex Scoto. si J De paenitentia fa-eramento dico . quod sa tria nullo modo sunt partes eius: quia pς nitentia facramentum est illa absolutis sacramentalis facta certis verbis , dcc. Huius aurem nulia pars est contritio ; ergo ex Scoto tota essentia huius sacramenti est in absolutione. Res p. dist.cons. Huius sacramenti Inadaequale sum pti, di secundum id, quod importat in recto, conc. adaequat e sumpti,neg.cons. Nam Doctor ibi respicit hoc sacramentum secundum id, quod principaliter importat iuxta definitionem suam . Sed quando respicit illud adaequate, & in tota sua essentia, Vere agnoscit actus illqs, ut partes eius,ut patet ex verbis citatimvere autem dicit, quod contritio non est pars absolutionis, sed totius sacramenti. Inst. Docet, ad quod illi actus non sunt neque partes poenitentiae sacramenti, neque virtutis, sed tantum imperati ab illa virtutes ergo&c. Resp.eodem modo neg.cons. Non enim loquitur de toto complexo hujus sacramentis deinde, ut notat HiQuaeus, dicit hos actus non este partes formaliter incluias in virtute illa, aut sacramento, sed virtualiter, si seorsim spectentur; sed non negat hoc de toto complexo sacramenti.

212쪽

Disputatio IV. I 87

Οbilc. a. In eo consistit essentialiter sacramentum, per quod significatur sensibiliter totus effectus ejus, est enim essentialiter signum sensibile gratiae s sed tota Ggnificatio gratiae, quam causat, est in sola absoluti ne , & non in aqibus poenitentis, ergo in ea sola comsistit tota essentia sacramenti huius.Prob. min. nec contritio, nec consessio , nec satisfactio non significant i missionem peccati ; ergo Sc. Resp. distin .mai. Per quod significatur , &causatur, conc. per quod nude significatur sine ei icientia, neg. mai.&min. Nam absolutio sine illis actibus signincat quidem, sed non causat remissionem peccati, significat speculative, non essicienter ,& practice. Inst. Actus illi non significant gratiam sacramentalem s ergo nec causant sacramentaliter.

Re p. dist. antec. Non significant seorsim a forma,

fessio cum absolutione sunt actus iudiciales, in quia bus adest reus accusatus, dc confitens, & iudex abloruNens, aut puniens, ita simul perficiunt totum sacramentum , di signum essicax gratiae. Objic. 3. Hoc fac ramentum consistit, & operatur per modum judicii absolutorii; sed sola absolutio est talis actus judicialis 3 ergo sola est sacramentum. Resp. dist .min. Sola absolutio, praesupposita mat ria iudicii, conc. praecisa omni tali materia , nempe consessione,& poenitentia rei, neg. min. nam illi actus rei simul operantur cum absolutione ministri, di hoc ex institutione divina. Certe si Sacerdos proferret

absolutionem super reum non contritum , aut non

confitentem, nihil faceret. Absolutio est quidem causa principaliter in suo genere instrumenti, sed non

totalis. obite. I. coni. 3. p. Sacramentum hoe est ens Phymce simplex ; ergo non constat tot partibus, ut iunt a 'us poenitentis , & verba ministri. Prob.ant. Nam discit relationem signi gratiae remissi vae, sed haec relatio est ens physice simplex ; ergo &c.

Res P. neg.ant.absolute. Nam, ut dictum est , omne sacramentum consta i materia. & forma ; & dist. Π in. relatio formaliter, & in abstrami, conc. in concreto, di cum suo fundamento, neg. min. nam ut relationes

non existunt per se, extra fundamentum , ita nec

. . . ista, Oste

213쪽

18 8 De sacramento paenitentia

ista , quae fundatur in actibus poenitentis, & ministri. Inst. Concilia non dicunt actus poenitentis esse materiam , sed quasi materiam 3 ergo non putant illud componi ex illis intrinsece , di proprie , sed esse quid simpleri Resp.neg.con Nam quod loquantur cum illa restrictione, id solum probat, quod illi actus non se habent

hic, sicut materiae aliorum sacramentorum, in quihus sunt res magis sensibiles, &sunt simul cum forma : hac vero actus praecedunt, vel sequuntur, de sunt magis interiores, ut contritio .

Obiic. a. ex Concit. Trid. si J-, O eaeia hujus

sacramenti praecipue in absolutione sita e T. Idem dicit Coloniense. fas Poenitentia ut sacramentum poti simum in absiatione eonsistit s ergo in ea sola totum sacramentum hoc consistit. Resp. neg.cons. Imo hinc insertur in sola absolutione non consistere totaliter , sed potissimum, seu principaliter, quia est forma eius. Et id non negamus. Objic. I. In aliis sacramentis actus suscipientis non sunt partes eorum intrinsecae ι' ergo nec in isto: nam omnia conveniunt in ratione sacramenti. Resp. neg. cons. Nam singula etiam differunt in materia, & in modo juxta differeptiam suam specificam ex institutione Divina. Ideo istud exigit hos actus suscipientis exsatione sua specifica, di sine illis non valet a

Inst. Contritio non aliter requiritur in poenitentia, quam in baptismo adultorum , sed in illo baptismo

non requiritur ut pars intrinseca 3 ergo&c. Resp. neg.maj. Nam in baptismo illa requiritur tantum ut dispositio in habente peccatum mortale, nec 'ille confertur per modum iudicii ex cognitione causae, sicut poenitentia, in qua Deus voluit poenitentem, reconfitentem, ut post serri sententia absolutoria. Inst. a. Partes intrinsecae , & componentes debent uniri in toto 3 sed actus me nitentis , di absolutio non uniuntur in hoc sacramento ; ergo&c. Prob. min. tum quia sunt in diversis personis; act us sunt in reo,& ma in sacerdWe ; tum quia contritio, & confessio prae .cedunt, & satisfactiosequitur sacramentum.. Resp.dist.mai. Debent uniri physice, aut moraliter,

214쪽

Disputatio IV r 8

cone. physicε tantum , neg. mai.& min. nam uniuntur moraliter, quod lassicit in ememorali,quale est sacramentum, & quod moraliter operatur. .

. Objic. 4. Sacramentum definitur absolutio hominis penitentia; ergo illa est totum sacramentum ι sed illi actus non sunt partes absolutionis; ergo nec sacramenti. Prob. sub I. de contritione , quae est actus internus ,& non sensibilis. a. de confessione oris, quia fieri potest per signa. 3. de satisfactione, quam praecedit

sacramentum s ergo Sc.

- Resp. dis .ant. Definitur absollitio in recto, & ut actus principalis, in quo sita est vis sacramenti, conc. tamquam totalis eius essentia, neg. ant. & cons. su sumpti; aliud enim est, quod non sint palles absol tionis, & aliud, quod non sint partes sacramenti adaequale sumpti.Deinde contritio fit sensibilis per alios actus poenitentis, S de illa debet constare aliquo modo sacerdotii & signa supplent vices verborum in confessione, & satisfactio praecedit in voto, & omnia co sexistunt moraliter absolutioni. Obiic. s. Si actus poenitentis essent partes intrinsecae hujus sacramenti, non solus Sacerdos . sed & ipse poenitens esset eius minister s sed conseq. est falsum , di contra Concit Trid. N patres,& Theologos; ergo di

P ob.mai. nam i lle conferret, dccausaret partem nota hi em sacramenti; ergo dcc. Resp. neg.maj. dc cons. Prob. Nam ministerium sacramenti non attenditur penes ministrationem mate

xiae, sed formae. Poenitens vero ministrat solamma' teriam , & solus Sacerdos formam , nec illi actus sua aliter pars sacramenti, quam prout subiuniformaedi absolutioni. . Inst. Poenitens causaret in se sacramentum, de gratiam, quia conferret actus , qui conmonunt sacramen tum, di causant gratiam 3 ergo esset minister. Resp.dist. ant. Causaret gratiam dispositive, & materialiter peractus ad eam disponentes, conc. causaret ministerialiter, & active , repraesentans causam principalem emcientem , ut Sacerdos repraesentat Deum, neg. ant. & 2. cons. non est enim inconveniens, quod poenitens concurrat dispositive , & materialiter,

α impetratorie ad suam iustificationem, ut facit per illos actus.

Inst..

215쪽

xso De sacramento paenitentia

Inst. a. si actus illi, aut poenitens per illos eoopera retur ad gratiam , id faceret ex opere operato, quia talis est modus operandi sacramentorum; sed cons. est filium, & contra omnes; ergo&c. Prob. min. nam in illis actibus non agnoscitur nisi ad summum dispositio , di meritum de congruo I ergo &c. Resp. dist .mai.& min. Ex opere operato, prout actus illi subsunt absolutioni ex virtute clavium , conc. mai.& neg. min. secundum se, & praecish ab absolutione, neg. mai. nam sub hoc respectu praeciso sunt merae dis Positiones morales; cum absolutione autem iunt Pa tes sacramenti, & concausae morales gratiae.

H0e sacramentum adaequale sumptum proto ex rebus,querbis, in quibus fundatur rela

ris signi saeramentalis, importat absolutionem in recto. in πιncipaliter, actias vero pς nitentis importantur in obliquo, minus principaliter. Est communis inter Scotistas. Prob. I. ex Scoto cit. IJ nam sacramentum hoc deinfinit absolutionem hominis penitentis; dc infra: faJ TY- nitentia saeramentum est illa absolutis sacram ematis, dic. ita ut non putet, quod actus poenitentis sub hoc respectu sint partes eius intrinsecae, ut diximus. Prob. a. ex Trident. dicente quod paenitentiae vis praecipue sita est in illis verbis ministri: Ego te absolvo. Idem docet Concit.Colon.cit. eisdem sei e verbis. Prob. I. Id per concretum importatur in recto,quod

In eo est principalius, ut dicunt Dialectici, dc quod in es t catione nominis ponitur in tecto; sed ex Conciliis e . absolutio est principalius in hoc sacramento, di in ea est vis ejus praecipua, di in eius definitione P

nil ur in recto; ergo dcc.

Confir. Id principaliter, & in recto importatur per concretum , sine quo istud non potest consistere,id V ro con notati vh, & in obliquo importatur, sine quo idem concretum potest concipi saltem confuse, & m Mnus persecte; sed hoc sacramentum non potest consis stere, nec concipi sine absolutione, bene vero sine illis actibus, saltem sorma liter, de explicite; ergo illa

216쪽

importatur in &isti in obliquo. Prob. min. Iaaliquibus casibus iussicere potest attritio . vel contritici implicita, & in aliis confessio in voto, sicut & satisfactio, quae ordinarie adest sistum in voto, numquam vero abesse potest absolutio sol malis ; ergo Sc. Prob. a. Illud dicitur in concretis importari in obliaci uo, & connotati ve, sine quo istud non potest perfecte concipi, quia illud necellar io connectitur, &conis significatur cum principali significato; sed tales sunt

actus poenitentis in hoc sacramentos habent necessariam connexionem cum absolutione i ergo &c. Prob.

min. nam sacramentum hoc est judiciale: confertur per moduni iudicii i sed persectum iudicium non potis est perfecte intelligi, nisi praesupponatur reus accus tus , dccon Victus, aut confessus ; ergo nec istud sacramentum sine actibus poenitentis, quibus accusat seipsum, & dolet de peccatis , di vult satisfacere, ut

absolvatur.

Confir. Certum est, quod actus illi aliquo modo

includuntur , & significantur nomine lactansienti poenitentiae, scilicet in recto, vel in obliquo , directe, vel indirecte , principaliter, vel miniis principaliter I sed non importantur directe,& principaliter ut probatum

est; ergo indirecte tantum. . .

Dices. Possunt importari aeque primo, &directhcum absolutione. Contra. Concretum accidentale non potest aequEprincipaliter importare subiectum, & formam; sed i te est hoc sacramentum s est compositum ex rebus, de verbis, velut subjectum, & forma i ergo non potestaeque pr mh importare res, quales sunt actus, di verba , qualis est absolutio. Prob.maj. I. ex regulis Dialecticae. z. quia tale concretum non est q uid unum per

se Logice, nec Metaphysice ; ideo si quaeras, quid sit album, dicetur , est subjectum habens albedinem, vel albedo in subjecto ι ergo &c.

Objic. i. Id importatur in recto per concretum,

quod ex vi nominis datur intelligi; sed dantur intelligi actus poenitentis , non absolutio 3 ergo dic. PIOb. min. Hoc sacramentum dicitur poenitentia ue sed abi lutio non est poenitentia, benE mo contritio, di comsessio; ergo&c. Resp.neg.mai. Nam nomina non semper sumuntur

217쪽

rsa De sacramento poenitentis . l

ex essentia tota rei, neque ex parte principaliori , sed saepius ex notiori, licet minus principali , ut in hoc sacramento, quod dicitur poenitentiae , quia datur poenitentibus, Iic nomen habet a subjecto potius,quam ab essentia. - Obiic. a. me sacramentum est iudiciale , vel iud eium sacramentale; sed iudicium aeque primo impo tat actus judiciales, v. gr. accusationem, & auditionem rei, aut consessionem ejus, & sententiam iudicis 3 ergo&c., Resp. neg. min. Nam iudicium humanum, sicut de sacramentale importat primo sententiam absolut riam , vel condemnatoriam ,& secundario illos actus l iudiciales. . . . iInst. Tam illi actus, quam sententia sunt partes in intrinsecae sacramuli, & essentiales per nos; ergo, stulae quὸ primo illos importat: nam in essentialibus non

datur magis,& minus, dcc innotatum in obliquo non, ingreditur conceluum rei, Mentis, vel different a. .ResP. negettons& dist.2. t.In actibus , qui habent unitatem per se, Logich, aut Metaphysice, conc. in a ctibus , qui habent unitatem per accidens, ne5 antec.

Sacramenta autem non habent unitatem, nisi per a cidens , sunt aggregata ex rebus, & verbis, seu ex e

libus di versorum cenerum, &hic Partes eorum non Possunt aeque primo importari, ut patet de concretis accidentalibus. - Fateor tamen, rem esse parvi momenti quoad subis stantiam sacramenti, modo constet, quod essentialiter includit utrumq ue, oc actus, & absolut ionem. .

De materia huius sacramenti. IN praecedentibus non semel locuti sumus de mat ria , di forma huius Λcramenti; sed, ut clarius pateat quid sentiendum , id ex professio, &specialiter

examinamus. Porro suppono distinctionem materiae

ex qua, dccirca quam , dc proximae , ac remotae. In aliis sacramentis materia ex qua dicitur aliqua substantia physica, &realis, ut aqua in baptismo, chrismauuonfirmatione , panis, di vinum in Eucharistia,N

218쪽

Sed in ore117tent a nihil tale reperitur, ibi omnia eonissant actibus aliquot ex parte poenitentis,ut contritio, consessio, & satisfactio , quae non habent esse perm nens, & substantiale , & ideo non dicuntur absolute materia , sed quasi materia , ut loquitur Concilium , quia tenent locum materiae. Et in hoe sensu hid i quimur de materia poenitentiae.

CONCLUSIO I.

Actus illinnisentis funt materia proxima huiussi.

cramenti peccata vem omnia post baptismum eomismi a funt materia remota, circa quam ei dem. Est communis. Ρrob. I. p. t. ex Scoto IJ dicente, quod hae πων quiruntur ad faeramentum penitentiae ad hoe, ut dimorecipiatur, vel praevia, veι sequentias sed non requi-xuntur ut forma, quam dicit esse absolutionem, ergo ut materia.

Prob. a. ex Coneiliis. Nam in Florent. &Τrid. eit. saJ dicitur: Sunt autem quasi materia huius saeramenti ipsius renitentis actus, nempe eontritio , eonfesse, o satisfactio , dce. Item ex Catechismo r nam ideo illi actus dicuntur quasi materia, quia eius generis materiae non funν, quae extrinseeus adhibentur , ur aqua tab animo sergo illi actus iunt materia ex qua hujus sa

crament .

Prob. I. Illi actus respectu absolutionis se habent ut materia . sunt enim praevia ad illam, εc per illam doterminantur ad hoc, ut cum illa consti tuant sacramentum, & significent gratiam remissivam peccati sergo &C. Confir. De ratione omnis sacramenti est, ut constet rebus aliquibus, ut materia , & verbis tanquam for ma ι sed nihil est in isto, quod possit habere rationem materiae praeter istos actus ι ergo die. Min. patebit s Iutione obiectionum. Prob. I. a. P.eκScoto dieente, is lqubd ρrnitentia habet pro obiecto malum , se. peccatum; sed obiectum est

materia circa quam ; ergo die.

219쪽

rs 'sacramento paenitentia

habitus versatur, materia proxima , qui sunt actus eius; sed actus poenitentis, &ministri in hoc factamento vel santur circa peccata post baptismum commissa ; ergo haec stant materia huius sacramenti remota. & circa quam . Prob.min. Hoc sacramentum

institutum est, ut diximus , per formam iudici i ι seclmateria remota , S circa quam iudicii Rint crimina delinquentis; ergo&c. Dixi autem , peccata post baptismum commilia,quia. originale, & aqualia commisIa ante baptismum remittuntur per ipsum, non autem per aliud ullum sacramentum, quia baptismus est ianua caeterorum. Obiic. i. Materia Sacramenti debet esse aliquid praeter verba, constant enim sacramenta rebus tamquam materia,& Verbis tamquam sorma,sed illi actus nihil sunt in sacramento praeter verba; ergo &c. Prob. min. nam contritio, consessio , & satisfactio cognoscuntur in verbis. Resp. neg.min.& ant. Nam sunt actus, & motus anumae reales, licet per verba fiant sensibiles, imo & possunt aliter manifestari. Inst. Materia sacramenti debet esse sensibilis ; sed illi actus non sunt sensibiles, sunt motus pute inter

Resp.dist. min. Non sunt sensibiles per se, & extra

sacramentum , conc. in sacramento, & per verba,aut signa, neg.min.& cons. Suffcit enim , quod in sacra- mento manifestentur Sacerdoti.

Obile. i. Materia compqsiti debet uniri sormae, & eL se simul cum illa ; sedis iactus non uniuntur formae

huius sacramenti; ergo &e. Prob. min. Contritio , di consessio illam praecedunt, & amplius non existunt, cum datur absolutio, & satisfactio,nondum existit. Resp. dist. maj. Debent uniri physice incomposito physico, di permanenti,& moraliter in composito m sali, conc. physice in composito morali, & transeunti, neg. mai. di cons. Nam hoc sacramentum est compositum morale, & partes sibi succedunt physice, coexi-

sunt autem moraliter.

Inst. Compositum non potest esse sine materia sua, est enim pars ejus essentialis; sed hoc sacramentum potest esse sine consessione, & satisfactione, ut in homini moriente , qui subito amittit vocem; hic enim . absol-

220쪽

absolvitur sine consessione , & non imponitur ei sati cfactio; ergo &c. Resp.dist. min. Sine consessione, & satisfamone in /re , & quando adest impotentia , conc. sine illis in voto, neg. min. nam in illis casibus illa sunt in voto, quod moriens debet ostendisse per signa poenitentiae, di petitionis sacramenti.

CONCLUSIO II.

PEccata ut venialia sunt materia hujus sacramenti non necessaria , sedis iens ; idem est de mortalibus Galide confessis,stdimissis. Est communis. . Prob. I. P .ex Scoto . IJ Dico , quod ex statutis Ecel

sae nullus tenetur ad confessionem venialium. Dico,

quod simpliciter innoeens ά mortali , O veniali tenetur simpliciter non confiteri ; sed si est tantum innocens αmortali, potest conmeri venialia, O potest non confiteri; ergo venialia sunt materia non necessaria, sed susticiens. Sine ullo autem peccato illicita est confessiq, quia frustratur sacramentum defectu materiae suffcientis; Nnde , inquit , i B.Virro fuisset confessa Petro post ascensionem , peccasset confitendo . . Prob. a. ex Concit. Trid. saJ Venialia, quibus ἀρratia Dei non excludimur, . in quae frequentius labimur , quamquam utiliter, citraque omnem praesumptionem in confessione dicantur , quod piorum nominum umfus demonstrat, taceri tamen ciςra culpam ... possunt. . Prob. 3. nam venialia sunt vere peccata post bapti iamum commissa , di materia poenitentiae, di egent remissione, licet non privent hominem gratia Dei , nec excludant a gloria; ergo sunt materia susticiens, stanon necessaria huius sacramenti. Prob. a. P. ex Scoto , Γ3J qui quaerens , an iterata eorumdem peccatorum consessio vi claυium plus, o plus de rena remittat, Respondet, videtur probabile , quodH. inserius vero ait, videtur probabit, us, quod a. absolutio virtute clavium nullam parte' pgng rem totis ....dico, quod allicitum, vel impossibile sit iterar Aergo ex Scoto peccata consessa , & remissa sunt materia Iicita, & tussiciens sacramenti hujus, licet non sit certus de utilitate . I a Prob.

SEARCH

MENU NAVIGATION