Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

311쪽

De eonfessione

hvsextraord Inariis, & impossibilitatis, & quidem signa uni voca, explicita, ieu specifica, neg. ant. & rationem eius: nec enim de his casibus raris loquuntur Concilia , sed de sacramentis secundum se, & regulariter: hic autem adsunt signa generalia quaedam , ex quibus probabiliter insertur dispositio interna sufficiens, ut diximus. Dixi t. probabiliter : non enim nego , qu In contra rium sit valde probabile, sed paulo durius est nostra autem opinio est magis pia, & mavult exponi sacramentum , quam salutem animae fidelis , & hoc magis consorme videtur divinae pietati. Dixi a. saltem sub eonditione: nam cum hac caut la non exponitur sacramentum, nec aeterna latus an mae fidelis.

CONCLUSIO IV.

UT vale t confessio, non debet taceri elaeum stantia

specimans , vel peccatum praecise , ne comessiarius cognoscat complicem , nisi ex tali cognitione imminere timeatur probabilirer grave malum confitenti,vel comisplici per imprudentiam , vel malitiam confessarii. Est

communior.

Pro intelligentia conclusionis suppono casum , in quo urgeat necessitas confitendi, nec adsit nisi consese sarius, cui non possit diei circumstantia specificativa Peccati, aut peccatum ipsum , quod cum alio commisit, quin confessarius cognoscat complicem: ex ta li autem cognitione vel complex ipse diffamabitur quidem apud confessarium , sed nihil aliud inde timetur , V. g.li poenitens non habens nisi matrem, aut uinnam sororem, dicat, commisi incestum in primo gradu, consessarius statim sciet matrem ejus laut sororem Peccasse, inde i Ilam contemnet in corde suo: si nihil aliud timeatur, non licebit tacere circumstantiam illam incestus , & i. Fradus t sed si ex illa cognitione immineat poenitenti, aut complici diffamatio , vel mors ex parte mariti, aut aliud gra Ve malum, nec possit differri consessio , vel non adsit alius Sacerdos, putant gravissimi , & plurimi Theologi tunc posse taceri peccatum , aut circumstantiam illam , dcta mea valere illam consessionem, sed cum obligatione confiten

312쪽

Gμ-a' a l. V.ntendi apud alium suo tempore. me posito. Prob. I. ex Scoto docente, siJ quod sub L eadis

non tantum peccatum conmentis,o circumstantiae peccati, sed etiam persona fecunda , cum qua peccatur' quia etiam consitem vult salvare famam pexsonae, cum

qu e peccauris ergo supponit complicis qualitatem, &taceri, quando aliter non potest haec ificari peccatum.

integritas consessionis est de iure div aliquod gravius malum excuset sed hic nihil excusat; ergo dec Prob. min. si quid excusaret, esset praeceptum charitatis de non infamando proximum s sed hoc non urget in tali casu ir ergo charitas de non insa mando proximum in hoc tribunali secreto, quam s aptum: non enim tenemur magis diligere proximum. quam nos ipsos; sed haec cura famae propriae non tollit obligationem confitendi proprium Peccatum, quatum Vis at Ixs ergo nec cura famae proximi, quando

3d exigit essentia consessionis. ' Confir. quia sicut ex hac consessione non Infamatur poenitens , quia est secreta, & de inviolabili secreto , Ita ut consessarius non possit loqui, nec ad extra uti hac cognitione, ita nec complex infamatur ob eandem rationem 3 ergo tal s consessio non est diffamatio complicis. Eadem enim est obligatio secreti pro complice ,& Pro poenitente.

qn nra. Manifestare occultum proximi peccatum praeci se, & per se non est malum , si fiat ex rationabitali cauta , di sine intentione diffamandi ; sed ita est in hoc casui ergo&c. Prob. mai. nam si esset intrinsechma Ium, nunquam posset communicari peccatum occultum proximi amico ejus ad consulendu eius saluti ', aut emendationi, nec liceret iuxta Praeceptum Euangelicum corripere fratrem coram testibus, nec nam quae intrinsece , dc ex oblecto, di lege naturae sunt mala , numquam rectifi-; sed haec falsa sunt ι ergo S illud.

Confir. s. quia inan teneor diligere proximum supra meipsum , nec curare famam ejus supra meam 3 ergo quando non possum consulere laluti meae, nec famae propriae, sed teneor confiteri peccata mea, nec poru

313쪽

ari De eonfessione

tum huic debIto satisfacere, quam dicendo complicem & peccatum ejus , cujus sum particeps, non pe co contra iustitiam, nec contra charitatem ; sed nota ossum consulere saluti, & famae propriae, & satisfacete debito confessionis, quin aperiam circumstantiam complicis 3 erg0 ς' ' c a IProb. denique ex D. Bernardo. id De nullo'nil retiquaris Quantumcumquesit verum, vel manas sum,

nisi in confesone, O hoc, ubi non potes aliter manifest.repeeeatum tuum ι ergo quando paenitens non pqtest aliter declarare Peccatum suum , nisi dicendo ci cum stantiam complicis, illa non debet taceri , nisi ali

unde excusetur. ει .

Prob. 2.p. Nam clim ex confessione talis circumstantiae timetur rationabiliter grave detrimentum la- mete, aut Vitae, Possunt taceri peccata, ex quorum consessione timetur; ergo di circumstantiae complicis, di aliae, ex quibus timentur eadem mala. Prob 2. Deus noluit imponere obligationem adeo

duram, maxime resi ectu complicis, cui talis declaratio esset inutilis, aut fatalis, poenitenti quidem eliutilissima sui peccati confessio ,& per gratiam , quam inde recipit, compensatur illud famae detrimentum; sed complex nihil inde proficit, sed graviter laeditur,

di si penitens taceat circumstantiam ex tali necelsitate, non minus iustificatur . consessio est integra, non qui in dem materialiter, sed formaliter; ergo poenitens non tenetur explicare illam circumstantiam, imo tenetur tacere, v. g. si rationabiliter metuat, ne confessarius moneat maritum illius,cum qua dicit se pecca si emam inde accendi potest furor eius In uxore,& Occidere, dic. Objic. i. Praeceptum servandi famam proximi manis urget, quam Praeceptum integritatis confessionis,

quia illud est de iure divino positivo,& naturali,i studautem de iure positivo tantum; sed in hoc casu laeditur fama proximi, ut servetur IntegritaS confessi nis; ergo male asseritur- , a. r Resp. neg.min. Nam in hoc casu non Iaectitur fama

proximi, saltem irrationabiliter,nec urget illud praec pium , sicut nec laeditur fama ipsius poenitentis per consessionem, quam tamen non minori Iure servare tenetur, quam proximi. Idem est in correptione se

314쪽

Disputatio V. 289

terna , quando per secretam monitionem non corrigitur, ut dictum est, . . Inst. Ideo non tenemur confiteri per interpretem,ne prodatur peccatum nostrum sergo nec tenemur dicetare complicem ob eandem rationem. Resst. neg. cons. Nam ideo non tenemur confiteri

per interpretem , quia praeceptum confessionis non' obligat nisi ad unum consessiarium, &sacerdotem , non autem ad duos, quorum unus non esset Sacerdos, hic autem confitemur unico, di haec confessio debet esse integra . Obiic .a. Integritas conseisionis non eli in damnum

proximi, sed in bonum animarum s sed in hoc casa esset in damnum proximi sine bono animae eius ue ergo laederetur fama eius, & nihil boni ei inde provenia

Resp. neg. min. nam , ut diximus, clim notitia i lia, complicis sit de secreto inviolabili in Sacerdote, nocinocet famae complicis, saltem in damno, quod praeponeret bono Sacramenti, di poenitentis.

- , ct quando sit iteranda eonfeso. OUia diximus sacramentum poenirentiae non posse

esse validum ,& in sot me, non dubium est, quin confessio sit iteranda, quoties non habuit effectum suum, quia toties fuit invalida. Invaliditas autem venit vel ex parte poenitentis, vel ministit . Ex dictis autem patet eam esse invalidam ex parte paenitentis, si desit integritas formalis, vel contritio , aut attritio, di propoutum syncerum amplius. non peccandi is male , aut virtuale; & de his nihil testat disputandum . De ministro autem patebit ex dicendis, quandonam ex parte eius consessio, seu sacramentum sit invalidum, & consessio repetenda. Ideo pauca me restant dicenda.

315쪽

άyo De confessione.

arob.ex dictis: nam iure divino tenemur ad conse sonem, &iure positivo Ecclesiastico haec fieti debet semel in anno , & alias O pe, ut diximus i sed confesso invalida non est vera consessio ue ergo iteranda est, donec sit vera, & Valida . . Confir Per consessionem invalidam non satis ni praecepto confitendi , sed poti iis adest novum peccatum, de nova obligatio confitendi ex parte nostra , cum exinobis veniat nullitas; ergo dic. Nec his immorandum.

OUando iteratur conses invalida , debent dicio .

mnia peccata praecedentis , O posteriora deinceps.commi,a, n forte Sacerdos recordetur priorum. Est

etiam communis. . . r.

Prob. I. quia patet peccata non remitti Ha hoc lucramento, nisi prout subjiciuntur clavibus Ecclesiae , nec separatim remittuntur; sed illa priora non Ur missa propter nullitatem consessionis; ergo haec de novo cicenda sunt per confessionem validam. Mai. Patet ex Conc.Trid. Di J saepe cit. Sacerdotes judiciu m hoc

ineo nita causa exercere non possunt .... oportex a poem tentibus omnia peccata mortalia.... in confessione recen

seri .... sui secus fecerint , O scienter al; qua retanent, thii dimisue bonitati per Sacerdotem remittendum pro rumunt , &c. Denique consessio, ut sit valida, de bet el-

L sol maliter integra ; sed nisi secunda fiat coram Sa

cerdote , qui recordetur eorum, quae dicta sunt in prima, ad quam sereseiat, illa non erit integra ma- sis, quam ista nec materiat ilex, nec sor maliter, ni s priora repetantur cum posterioribuSs ergo illa

renia repetenda sunt . . - I. Confir. quia sine hac repetitione Sacerdos non pote- diu iudicare de peccatis remittendis, aut retin 'di S,nec iusta remedia , dc satisfactiones congruaS in 'ponerenia is, quam si nunquam dicta fuissent, quippe illa non 'audivit, si est alius ab eo, qui audivit priorem ivel si audivit, non magis eorum recordatur , quam II non audi visset; ergo debent repeti. Prob et . Nullitas venit vel ex parte poenitentis, qui omisit necessarios actus, di dispositiones, vel expa

316쪽

Disputatio V. 29 r.

te ministri, qui non adhibuit sermam debitam, vel

noluit, aut non potuit absolvere; sed undecumque sit invaliditas, semper debent repeti priora cum novis aergo &c. Prob. min. de parte poenitentis patet ex dictili: a. de parte ministri debet iste dare validam a solutionem ; sed non potest dare hanc Validam , nisi audita integra confessione, sine qua non adest malo.

Dixi, nisi fias eoram redem Sacerdote, quι recor μtur omnium , quae audiverae in priori: quia tunc su ficiet, si poenitens dicat: accuso me de tisdem peccatis, auae in praecedenti dixeram tibi,edi addo peccatum sacria Ierii, omissionis, O Omigra ex negligemia, vel malitia , m ex tunc ρeccavi, Dices , lassiceret Sacerdotem recordari poenitentiae injunine , ex qua judicaret de confessi; . Contra: nam poena imposita, nec recordatio eius . non sunt consessio mrmalis Peccatorum, nec mat ria siniciens absolutionis sacramentalis; ergo non suGficiunt. Objie. Si Sacerdos deberet recordari peccatorum prius auditorum, sequeretur, quod in prolixis co fessionibus, in quibus, quando ultima dicuntur, ipse - non recordatur primorum, nec maioris Partis omnium , abistutio non valeret ; sed cons. est salsum ir e go non est necessaria ta Iis recordatio dicto tum in Prima confessione, ut valida sit ab lutio in secunda. Resp*n. neg. maj. Nam in prolixis omnia remanent praesentia moraliter consessario per continuationem consessionis, quod non accidit in eam conclusionis, vel si adesset scrupulus, Sacerdos posset monere paeni tentem, ut Priora repeteret, quod tamen fieri non so

let, nisi de aliquibus non bene intellectis. De aliis dispositionibus, & conditionibus bonae confessionis, s c. contiitione , alititione, di proposito

non peccandi jam dictum est supra.

lDiuiti Zoo by Coosla

317쪽

satisfactione

DISPUTATIO VI. De satisfactione paenitentiaia

sAtisfactio est unus ex praecipuis actibus verae pγ

nitentiae ex partibus huius sacramenti, imo deprima in intentione,licti ultima in executione: nam finis pinitentiae est satisfacere Deo pro offensis δε sic placare ipsum,ac praevenire yindicta,quam Peccator demeretur. Ideo poenitentia dicitur*quasi poenae tenentia. Poenisere est quasi ranam tenere, Αuthot libri de vera, &falsa poenitentia. Et August. sineti pynitenti mores in melius commutare, in nati, reeedere , nisi iis, quae malefacta sunt saxissiat Domino per renit/ntia dolorem , humilitatis gemitum , O per contriti cordis sacrifieium. Nullus siquidem penae debitae pavioris accipiet veniam , nisi Qualemeumque , o si minor est , quam deberet , μι- merit penam . Et ut loquitur Doctor , Lad cum euψα aetae delinquentem debitorem, et , in quem peccar, potest ibi ista satisfactis inveniri. De hac ergo parte poenitentiae hic disputamus.

U AESTIO PRIMA. G sit, O quid sit satisfactis pgnitentialis . VOX sat actionis varias habet significationes; sed

iis remissis ad Grammaticos, significat redditis-mem voluntariam aquivalentis pro aequi alenti ex a-ἐia, indebitis i de hoc sensu pertinet ad justitiam, & differti restitutione in eo, quod haec fiat in rebus ablatis, illa vero in actibus oppositis illis , Per quos osse dimus aliquem. Hic igitur sumitur satisfactio proactione afflicti va interna, vel externa, per quam Deo satisfacimus oro peccatis quoad poenas , quae reuant solvendae post acceptam absolutionem a poena aeterna

Non repetam quaestionem, an inter Deum, di no-

318쪽

Disputatio M.

m; nem possit eo iustitia rigorosa, de qua dixit iact. σοῦ ubi de iustitia Dei, de tract. de Incarnatione , an pura creatura , aut ipse Christus potuerit satisfacere Deo de rigore iustitiae pro peccato. Ni ue h1e diisputamus , sed supponimus, quod postremimam peccatum quoad culpam, di reatum poenae aeternae ex peccato mortali, remanent Poenae temporales , pro quibus hic, Vel in purgatorio satisfacie dum esr. Rursus satisfactio haec vel est saeνamentalis , quia in sacramento imponitur , dc taxatur a Sacerdote,estique aliqualis pars sacramenti,vel uia independenter a sacramento poenitens eam sibi ponthsumit, & offert Deo in reparationem offensa tum, & expiationem poenarum , quas pro precatis demeretur . Utramque improbant Lutherani,& Calvi nistae velut inutilem, imo & iniuriosam Christo quasi ipse non satisfecerit superabundanter. Nos vero hie quaerimus, an sint in homine opera aliqua, per quae sic

possit Deo sal; sfacere, de quid in illa satisfactio. CONCLUSIO I. D tur in homine opera satisfactoria pro peeeatIs ex meritis christi. Est de fide contra dictos haereticos.

Dico , ex meritis christit nam inquit Scotus, Ordde potentia ordinaria non est possibile fatiferi Deo pro peccato, nisi in virtute passionis Christi. . Prob. I.ex eodem . saJDe msbilitate satisfactionis stricte fumptae non habet hie difficultatem .... non consestis fatisfactis, nisi in operibus di ilibus,se. in ieiunio est' oratione se eleemosna. Et superius dixerat Ianuos magis consistit in actibus renatibus , veι passionibus vo-Dnrariis, quἀm in aliis actibus bonis non renatibus, i

cet quandoque possetper aliquem actum bonum non ponalem fieri,quia Deus bene potest actum magnum maritatis acceptare pro punitione debita uni-,dce.ergo Scotus agnoscit opera satisfactoria pro peccatis. Prob. a. ex Script. quae taIta opera suadet, ut Daniel Nabuchodonosori, Peceam tua eleemos nis redime, iniquitates tuas misericordiis pauperum;& Ioannes I

319쪽

ας satisfactione

daeis, Facite frus lignos penitentiae. Et D. Petrus aqua extinruis ignem ta euem Ina pee-ἀarum .... Eleemosrna a peccato liberat. Et D. Paulus , Tristitia, quae secundum Deum est renitenria, evat .sem operatur δ nam ait Ambros. Quicumque ιnde prsestis est, quia hoe ei in se displicet, quod Deo displicet la- orati ut illud renitendo delere, O Deo satisfacere posse sit,ut ad salutem, quam amiserat, pervenire possit , erε ex Scriptura dantur opera redemptoria,& satisfactoria

Pro peccatis. I

Prob. 3. ex Conc.Florent. i J ubi satisfactio Donitur inter partes hujus sacramenti. Tmius actus inest fa-risfactis pro peccatis .... qnae quidem fit Praecipue per orationem .dejunium eleemosynam .Et nidi addicit,Sa- si factionem ex omnibuιρgnitentiae partibus a Patribus nostrisfuisse populo perpetuo e mendatam. Et Can. 1 3.14. & Is. Si qisis dixerit pro peceatis quoad renam. rem poralem minime Ddo per Christi merita fatisfieri renis ab eo inflictis, O patienter taleratis, vel ά Sacerdote m-junctis, sed neque sponte susceptis , ut jejuniis .... a que fadeo optimam renitentiam esse tantum novam v Itam,

anathema sit 3 di infra, Satisfactio renitentialis a peccato revocat, Deum placat, merita parit, miserιcordiam divinam impetrar, peccatis medetur, &QPIob. . ex perpetua praxi Ecclesiae, & traditione rnam inquit Tertullianus , Satisfactio confessione di ponitur , confessione pollentia nascitur, psnstentia D us mitigarur .... de iiso quoque habitu, Est victu mandat facco , O cineri incubare .... animum msroribus delisere dcc. Ecce opera satisfactoria. Et addit porro in tum pinitentiam non implere, ex aeliciorum

meniam sustinere i hoc est pretium non exhibere quo lredimantur) ; & O gen. Dominus creatur α humanae non vult mortem . sed ut convertatur, vivax, psn sendo ostendo, satisfaciendo doleat, &c. Et Concit. C bilon. 'nitentiam peccatorum, quα es medela animα, millem omnibus censemus, or ut poenitentibus ἀ Saeeris dotibus facta confessione indicatur renuentia, univer

tas Sacerdotum noscitur consen pire. Et sic de aliis, quos habes apud Coxium. . Prob.denique. Potest homo tultus per bona opera ex metitis Christi minii vitam aeternam, ut diximustra L

320쪽

Disputatio VI. 29

mct. teneter to; ergo a sortiori potest mereri remissi nem pςnae temporalis.Dico a fortiori,quia plus est mereri gloriam sternam,quam satisfacere pro pena temaporali. quae remanet exolvenda post remissione culpti- objici .pro haereticis. H. xc opera derogarent gloriae ac meritis Christi, quasi haec non essent sussicien tia, nec infinita , sed hoc impium est ;ergo&c. Resp. negi maj. Non enim hae satisfactiones ex guntur ex defectu meritorum Christi, sed ut per haec op xa mereamur illorum aeplicationem, di imputationem di nam ad hoc requiritur cooperatio nostra:Sι non compatimur, non conglordicabimur, &c.

Objie. a. De fide est nos iustificari gratis aergonon

ex operibus satisfactoriis. Resp.distiant. Gratis, idest sine meritis condignis Se independenter a meritis Christi, conc. sine dispositi nibus congruis, neg.ant.& cons. Nam ipsa opera sat s- factoria primum valorem habent ex meritis Christi, di sunt effectus gratiae excitantis adjuvantis, sine qua nihil possumus. , Objic. 3. Haec opera deberent esse infinia , ut peceati demeritum est infinitum , sed hoc est impossibile , e ro & satisfactio per ulla oPera. Resp. neg. mai. cia ius falsitas patet ex tr. de peccatis. Inst. Purus homo non potest satisfacere pro uno mortali; ergo &c. Resp. dist.ant. Purus homo independenter a meritis Christi, conet ex meritis Christi, negiant. Nam opera omnia meritoria valorem primarium habent ex illis 'meritis. a. non dicimus satisfactionem cadere in peccatum quoad reatum Poenae aeternae, sed temporalis' tantum, quae non restat infinita. Objie. . Non datur iustitia inter Dominum, & se vum , & minus inter Deum, & hominem; ergo nec Vera satisfactio, quia est actus justitiae Verae. Resp.dist.antee. Iustitia rigorosa, bc seclusa libera'. Dei acceptatione ,& pacto , conc. ex acceptatione, oc Pacto, di minus rigoiosa, neg.ant. dc cons. nam Deus ex misericordia, Ze pacto libero vult ad hoc accentate opera nostra, sicut νoposita es nobis cirruna justitiae.

quam reddet, dcc.

Obiic.s. Satisfactio supponit debitum; sed post poenitentiam, ec remissionem culpae non remanet debis

SEARCH

MENU NAVIGATION