Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

341쪽

, 6 De satisfactione

U AE S Τ Ι Ο ΙV. An sat actis sit pars saeramenti, O qualis J Amsaepe diximus ex Concit. Trid. quod satisfamo

est unus ex tribus actibus , qui tenent locum materiae huius sacramenti ; sed. nondum resolvimus, an sint partesjntrinsecae, vel extrinsecae , quia regula-xiter satisfactio non est praesens , quando fit sacramentum, nec praecedit absislutionem, nisi in voto p nitentis, &ex praecepto Sacerdotis.

modo ementialis saeramenti , O aliquo modo integralis . communior. Prob. I. ex Scolo. IJ Nam inquit, de-ket sequisieramentum renitemiae ad hoc , ut habeat esmaciam , o hoc in re , vel in voto ι ergo ex Scoto sa- aisfactio est de essentia sacramenti in re, vel in voto . Prob. a. ex Conciliis Florent. dc Trid. est . ubi de eLTentia hujus sacramenti, & ex cap. poeniteat, ubi ex Chrysost. dicitur psnitentiam tribus persici , contritione eordis , confessiona oris , O humilitate operis ι & ex Hugust. Non susis mores in melius commutare .... nisi etiam his, quae facta sunt, Otilat. .

Prob. I. Illud est essentia se sacramento penitentiae, sine quo non recipitur valide, sed sine satisfactione , saltem in voto , istud non recipitur valides ergo &c. anai. patet: nam si esset illi accidentalis, reciperetur valide sine illa. 6c valeret q uoad substantiam . Prob. min. ex Conciliis , di Canonibus cit.&praeterea, sicut tota materia sacramenti huius pertinet ad substantiam eius, ita S pars illius materiae, & sine illa subiectum eius non est dispositum ad effectum illius, sicut nec si desit confessio , vel contritio , non Valet absolutio; ergo dic. Prob. a. p. Nam satisfactio in re, & ut est imposita a Sacerdote, non est essentialis sacramento, quia iam

342쪽

Disputatio PI.

eximi quoad essentiam, sed remanet mutilum, sicut homo, qui nasceretur sine brachio, & non haberet plenam remissionem peccatorum , sed remanerentis remula quoad penam tem Poralem ς ergo quoad hoe sacramentum non haberet suam integriratem quoageffectum. . Obite t. Nihil est deessentia sacramenti, nisi quod est institutum a Christo; sed satisfactio non fuit instituta ut pars hujus sacramenti s ergo&c. Prob. min nulli bi constat de illa ; ergo&c. Resp. neg. mm .dc dist. ant. Nulli bi formaliter, de

explicite, conc. Vimraliter, & implicite, ne . ant.

Nam clim Christus dedit Apostolis, &Ecclesiae potestatem ligandi , & solvendi , aperte intelligitur dedisse potestitem imponendi satisfactionem , de subiecisse huic vinculo rinitentes volentes frui beneficio hujus potestatis . Denique lassicit Ecclesiam sic statuere , quae est depoutaria divinae v

luntatis.

Inst. Ab initio Ecclesia non exigebat hane satisfactionem ut partem sacramenti s ergo dic. Probat. ant. Ex antiquis Ritualibus, quae nihil de hoc praeseriabunt ,'nisi ad summum ex tempore Concilii Lateran. IV. aut Florentini. . Resi'. neg. ant. Nam ut dictum est de necessitate satisfactionis penitentialis, constat de illa ab initio na- stentis Ecclesiae, licet non ita fuerit definita, sicuti a praedictis Conciliis , quia haeretici non dederant o cationem definiendi, eam impugnando. Obiic.a. Ante satisfactionis existentiam existit sacramentum; ergo haec non est de eius essentia, imo

nec de integritate.

Resp. dist. ant. Ante existent am in re, con. in voto, neg. ant. Nam debet trinitens habere voluntatem fatisfaciendi.' Inst. Si pgnit*s non impleat satisfactionem, adhuc

valet sacramen in s ergo illa non est de eius essentia . Res p. dist. ant. Valet quoad essentiam, & dummo do fuerit in voto, dum absolvebatur, conc. quoad integritatem e mepus, & si non erat in voto ps nitentis, nam deficit, de mancum remanet quoad re missionem psssie, dc pqnitens remanet debitor satis

343쪽

i 8 De satisfactione

Objic. 3. Partes sacratnemi debent esse sensibἰles, sed votum satisfactionis non est sensibile, est actus piue internus ; ergo non est pars hujus sacramenti. Resp. dist. mai. Sensibiles per se formaliter, Vel ob lective, de per aliud , conc. per se, & sormaliter tantum , neg. mai. & min. Nam hoc votum , sicut & co tritio, i cet sint actus interni, tamen fiunt len1ibiles sacerdoti per alios actus externos pqnitentis , maxime dum acceptat. ec promittit satisfacere . Aliae objectiones solutae sunt supra deessentia huius sacramenti.

CONCLUSIO II. SAnifactis , ut sit saeramentalis, debet imponi, O

taxari ἀ Deerdote ante, vel post absolutionem , sed melius ante absolutionem . communis. Prob. I. ex Scoto. fi J Sententia sacerdotis sic abso vis , quod tamen ligat. Absolvit quidem a debito ρς-nus aeternae, sed ligat ad renam temporalens s ergo Octati addit, quod Sacerdos ibi agit ut judex. Prob.2. Totum,quod geritur in hoc sacramento , Et per formam iudicii ; sed in iudiciis spectat ad solum

judicem psnas imponere , di taxare; eISOScc. ι Prob. 3. In hoc sacramento ad eundem spectat ligare, &solvere; sed ad solum Sacerdotem spectat solvere; ergo & ligare. . . e cDico, in hoc sacramento , 3c satisfactione sacramentali: nam in py'is satisfact'onis non sacramenta- Iibus ; & arbitrariis, quisque potest eas sibi sumete, non autem sacramentales, quae a solo Sacerdote pen- Prob. 2. p. Nam in praxi approbata,vel tolerra , Iet utroque modo imponi, ta l. ante , vel post abs lutionem; ergo &c. Probat. ant. ex Clement. Lad Du- mi, ubi dicitur, Sacerdos confessiones auri ατ 3 ρο nιrentias imponat , O absolZat. ides praemitti impositionem 1 enitentiae. Alibi vero dicit, Archiepiscopus,dum visitat, potest confisones suffraganeorum subdi- rerum audire , est' absolvere confitentes , ac ros pgnι-τentias injungere salutares. Hic postponitur impositio psnitentiae. -

Prob.

344쪽

Disputatio VI. N

Prob. I .P.Nam poenitens ante absolutionem est sis paratus ad parendum , facilius acceptat poenas salutares sibi impositas, ne sibi negetur absolutio, ut revera negari deberet, si sine gravi ratione non acceptaret 3 ergo melius est ,ut ante absolutionem impoti tur satisfactio. Obiic. i. Si Sacerdos omitteret imponere poenite tiam, posset poenitens aliquam eligere,ut suppleret , & satisfaceret pro peccatis; sed tune illa satisfactio eruset sacramentalis, licet non taxata a Sacerdote; ergo dic. Prob. min. Poenitens eam sumeret, ic saceret intuitu sacramentis ergo esset sacramentalis. Res'. neg. min. & cons. Non enim sufficit,ut sumaturissiat intuitu saeramenti, sed requiritur, ut siea iudice ut ministro sacramenti, qualis esset inlus sacerdos.

Inst. Illud opus, illud ieiunium habebit fructum

sacramenti; ergo ille fructus est sacramentalis. Prob. ant. delebit aliquam partem poenae restantem post a solutionem ; ergo illa satisfactio erit sacramentalis .

Resp. neg.ant & di st.2. Delebit ratione operis prae 'cish , cone. ratione sacramenti. neg. ant. habebit em ctum, quem habent alia bona opera extra sacramentalia , & delebit reliquias poenae, ac peccati Per mindum cujusdam meriti. Obiic.a. Ideo satisfactio saeramentalis debet imponia consessario, quia hie per illam exercet potestatem ligandi; sed hoc non impedit,quin alia opera syonte lecta a penitente eum hae intentione sint satisfactoria sacramentaliter; ergo &c. Prob. min. si Sacerdos omittit imponere, vel non imponit ante absoritionem, valet iam sacramentum, licEt nondum ligaverit; ergo illa ratio non impedit,quin satisfactio Acista a in nitente sit satisfactoria. Res P. neg. miα & a. cons. Quia tune valet quidem saeramentum , quia habet omnia essentialia 1ed non est integrum. Obiic. con. 2.p. In aliis iudiciis non ab tritur reus.

nisi post satisfactionem; ergo neque id fieti debet ita isto: nam institutum est hoc sacramentum in formaveri iudicii. Rela. neg. cons. & parit. Nam in iudiciis humanis satisfactio habet rationem restitutionis, sine qua nori

345쪽

3 io De satisfactione

debet absolvi reus, in isto respicitur ad dispositionem

internam poe nitentis. potiuS , quam ad externam , habet autem satisfactionenti in voro , quod lassicit ad valorem absolutionis, quia Dominus intuetur cor . Item est itibunal misericordiae, Sc Voluntarium uel deo Praesumitur de voluntate poenitentis , qui sponte venit aliudicem. .

Obiic. a. Si imponeretur satisfactio post absolutio

nem , posset Poenitens eam non accepta rei sed hoc est inconveniens s ergo debet dari ante. Prob. min. Nam fac frustraretur sacramentum ι ergo dcc. Res p. dist. mai. posset non acceptare ex causa, commai. & neg. min. sine causa neg. mai. & cons. Natus non acceptaret ex causa , Sacerdos 'γsser, di debe-Xet imponere aliam , quam deberet acceptare Poenitens, quod si sine causa, de ex malitia, vel inobedientia renueret, peccaret mortaliter, sed non trivalidaTet praecedens sacramentum, modo ante absolutionem habuisset votum satisfaciendi, quia defectu huius dispositionis non valeret sacramentum. De quo mox dicendum est.

sit liberum Sacerdoti imponere satisfactionem,

in paenitenti eam acceptare , aut acceρtatam non implere .

DUo hic quaerimus. I. an ita debeat Sacerdos imis

ponere Poenam poenitentibus, quoties confert hoc sacramentum, ita ut peccet, vel invalide faciat, si omittat. a. De poenitente, an sit ei liberum non acceptare poenam illam, ita ut non acceptando peccet, aut invalide absolvatur; ita ut neuter possit in hoc di-ipensari , nec ille ab impositione, nec iste ab acceptatione. Putant quidam insignes Scotistae. Usse Poenitentem non acceptare maenam ullam sibi a Sacerdote imponendam, reservando sibi satisfactiones pro ar

346쪽

'Disputatio VI.

CONCLUSIO I.

R Erulariter Sacerdos tenetur ρgnam aliquam imρο- nere ρrnite i , nisi adsit im ossibilatas ex Drte ι-stius: hoe facie per modum praecepti. Est communis. Piob. i .ex Scoto cit. Di J Satisfamo debet sequisa amentum renitentiae ad hoc , ut habeat incaciam, O hoc in re .' vel in voto , nisi iudex posset perpendere illac penas alias ρraecedentes suincere ad talis renae fotuti nem . Ita enim sementia sacerdotis sic absolvit, quod tamen lixaις absolυis quidem a debito pgnae aeternae es

sed ligat ad solutiomem penae temporalis, nse sis su

cienter iam soluta , &c: propter haec verba ' Dixi Rettilapiter: Nam si Sacerdos iridicet poenas praecedentes sumcere ad totalem satisfactioiiem , non renebitur novas imponere, ex Scoto. Quod raro accidit; ideo regulariter tenetur aliquas imponere, ne eius culpa sacramentum in aliquo deficiat. Ρrob.2. ex Conc. Trid. Nam cum satisfactio sit pars materiae sacramenti, si non imponatur a ministis,

non faciet integrum sacramentum. Divinam iustiria' decet . ne nobis absque ulla fatisfactione peceata d

mittantur .... debent ergo Sacerdotes Domin , quantum

Diritus, prudentia dἰctaverit pro qualitate crinilianum . O ρgnitentium' facultate , salutares, O convenientes fatisfactiones iniungere i Non dicit , possunt , quasi hoc sit in eorum arbitrio ; sed debeno , quod girificat obligationem, seis necessitatem . Confir. Nam Conci lium ponit satisfactionem in eo.

dem necessitatis gradu cum consessione, & contritim. . ne ue ergo non minus istam exigit , quam illas : nec minus debet curare minister , ut haec adsit, quam il

lae, quantum est ex se. . ..

Prob. 3. Si hoc penderet ab arbitrio ministri ,: Ecclesia non adeo esset sollicita, ut in hoc servaretur congruentia, & proportio j neque ut monerentur infimmi de eius necessitate , ut eam implere debeant, si convaluerint 3 ergo dcc. phobat ant :Nam sicut liberum esset imponere , vel non imponere, ita de Imponere levissimas pro quibulatimque peccatis, hec curaret Ecesesia, an graves, aut leves imponantur. '

347쪽

323 De satisfactione

Consir. ex praxi Ecclesiae, qhiae quantumvis contriatis adhuc imponit aliquas poenas, quod non faceret tom exacte, si penderet ab albitrio Sacerdotum aliquas imponere. vel nullas. Prob. a. P. I niunctio poenae est exercitium potestat Istigandi; sed pς nitentes non ligantur , nisi Per praec Ptum , non autem per consilium s ergo in junctio p nae in hoc sacramento fit per vim praecepti, cui debetur obedientia.

Confir. Nam Sacerdos imponit pςnῖtentiam ut iudex, per modum iudicii, dc per sententiam iuridiacam; ergo non Per modum consilii, sed praecepti. Prob. a. Nam si haec impositio esset tantum per modum consilii, ejus executio , nec impositio non essentiae Iamentales , nec perti nerent ad sacramentum di- recipiendum , sed cons est salsum ; ergo Scc. modi min. Executio satisfactionis non potest esse pars lacramenti magis, quam eius impositio, vel intentio imponentis ; sed ex intentione imponentis non esset necessaria, sed solum de consilios ergo nec necessaria

sacramento.

anfir. Nam si impositio, & executio ps nitentiae

non essent nisi de consilio; votum eius non esset de necessitate sacramenti: sed cons. est falsum 3 ergo Sc. min. patet ex doctrina Conc. Florent. & Trid. Prob.

mai. Nam frustra exigeretur propositum satisfaciendi ut pars materiae sacramenti , si satisfactio in re non esiet necessaria aliqua necessitate, saltem praecepti; sed esset solum de consilio, ut patet ; ergo,

Dixi, nisi adsit imposibilitas in renitente, ut si in

firmus sit incapax illius operis tam interni, quam ex verni , propter at enationem mentis, vel amissionem usus sensuum: nam tunc frustra imponeretur, imo

talis esset absolvendus sine consessione formali, ut dictum est.

Obiic. I. coni. I. p. Si omitteretur impositio haec ex in advertentia, adhuc valeret sacramentum , nec et

fieret irreverentia; ergo impositio illa non est necessaria, sed arbitraria Sacerdoti . Probatur conseq. Quod non invalidat, nec secit iniuriam sacramento, libere pomtur , sed omissio illa non invalidat, nec facit iniuriam sacramento, ergo dic. Resp.

348쪽

Disputatio PI

' Resp. neg. cons. Ec min. Nam omittens 'oluntari εpartem notabilem sacramenti , facit illi iniuriam . quia detruncat illi partem, ut si abscinderes homini

manum.

Inst. fieret validε; ergo & Iicitε. Resp. neg. cons. Nam multa facta valent, quae noni licent. Inst.2. Est liberum Sacerdoti imponere hanc , vel illam , prout dictat prudentia s ergo & imponere, vel

omittere.

Resp.neg. cons. Nam aliud est polle imponere hane, vel illam, gravem, aut levem, &aliud nullam imponere. In illo servatur semper ordo aliquis iudicii, non in isto casu ue in illo laeditur sola aequitas, in isto

sacramentum . a in

Re'. a. neg. absoluteant. Nam debet imponi poena conVeniens , ut docent Concilia , & Sacri Cano

obiic. a. Potest fieri, ut consessio sit tantum de venialibus ; sed tune impositio poenitentiae non essetne cessaria, sicut nee ipsa consessio ; ergo saltem aliquando potest imponi satisfactio per modum consilii, non

praecepti. . . . H

Resp. neg. min. Nam licti venialia non sint mat ria necessaria consessionis, tamen hoc ipso, quod is liciuntur clavibus Ecclesiae , debetur satisfactio pro illis. Obilc. 3. Sacerdos posset Imponere disiunctiye iei

nium , aut eleemosynam ad arbitrium poenitentis 3 sed tunc neutrum esset de praecepto 3 ergo absolute satisfactio non est de necessitate praecepti in Sacerdote, vel penitente. Resp. dist. min. neutrum disiunci IVe, cono copulative, neg. min. nam penitens tenetur alterutrum, id . unum de duobus eligere, 5e implere, si unum sit de praecepto per electionem , dc si utrumque Omiistat , Peccat contra Praeceptum .

349쪽

3ῖ Defatisfactione

Paenitens debet estquam satisfactionem datam . S

cerdote , aut dandam acceptκre, impositam impore , si adsit potentia, alioqui non est absolvendus. Est contra praedictos Scotistas, di pro nobis stant Cardin. Brancatus , Mastrius, & Ηἰquaeus cum Scoto. De mente Scoti non convenit inter nostros: Tres Scotistae praedicti dicunt , quod si putaret renitentem postesimpliciter , O absolute nullam renam accurare ,

non ala sollicitur esset monere Sacerdotem , Ni mea imponenda studeat se accommodare infirmitati , ut talem 3mponat, qualem noverit eum facturum . 2 hec diceret satisfactionem inre , vel in voto esse necessariam , ut

ιρc saeramentum dign. fuseipiatur , dc ut habeat incariam. Sed alibi videtur expressis vel bis scribere, si reniςens omnino nullam renitentiam vult recta pere 4 Sacerdote impositam , dieit tamen se habere displ/centram de ρeccato , ct firmum propositum non recidi and/, absolvendus , in non: est respuendus, ne in Ddat in desperationem , dcc. Quod repittit plurisi, e . Ideo plures Scotistae hia textibus ad litteram inhaerentes, contrariam nobis partem si sinent, & non improbabiliter de mente Doctoris. Li et illi primi explicent hos textus de certis casibus,

in quibus penuens cogeretur ex necessiitate, Vei urgentissima ratione non acceptare ullam penam a Sacerdote , sed vellet sesubdere manui Dei vel hie, vel

in Purgatorio , ut loquitur Doctor ; di aliunde immineret periculum desiae rationis , & damnationis, quod existimo verum esse; ideo dicebam supra , quod Pς nitens non potest recusare sine causa omnem pςnam a Sacerdote impositam, vel imponendam . . Prob. I. Si esset liberum Penitenti acceptare penite nam a Sacerdote taxandam , quantumvis pollibἰlem,

frustra hic habetet potestatem hgandit nam eius C Xercitium posset frustrari a pinitentibus , qui nolleat ligari: sed consequens est ablurdum s ergo Sc. Confisi Nam Conci l l um frustra doceret, debere S cerdotes, quantum spiritus, o prudentia suggesserispo qualitate criminum , Ore nitentium faculsate, Din lares , EP convenientes satisfactiones injungere , dic. Nam

350쪽

Di putatio VI. 32s

Nam isti ab hoc onere levarentur per ren Itentiam p nitentium , qui non solum leviores rectis arent acce piare poenas , sed absolute recusarent omnes, sibi reservantes satisfacere in purgatorio. Quare etiam non liceret Sacerdotibus alios remittere ad satisfaciendum in eodem purgatoris 3 Et sic levarentur consessarii ab onere isto, quod meo iudicio gravissimum est rgravissima est anxietas lavandi justas poenas . Si Vero liberum esset poenitentibus eas acceptare, ita SP confessariis eas imponere , & sic remitterent hoc sibi periculosum negotium iustitiae Dei , cui medium illud notissimum est, nec potest falli. Prob. a. quia qui absolute nollet subiici iudicio Sacerdotis quoad illas poenas, non ostenderet se habere cor contrixum , et humiliatum , sed potius durum, di exaltatum; ergo non videretur dispositus ad bene mcium absolutionis. Confirm. nam poenitentem nolle acceptare satisfactiones ullas imponendas, si illae sint possibiles motaliter, est nolle media , quibus retrahatur a peccatis, nec remedia, quibus levetur a morbis animae e X Peccato contractis , 5c tollantur occasiones peccandi: nam ex Conciliis, & Patribus eo tendunt poenitentiae , quae a Sacerdote imponuntur : nam inquit Concilium, Ponae illae magnoρere a peccato revoeant, eν quasi se no oercenx cautioreDHe, et vigilantiores in futurum renitentes efficiunt, &c. ergo talis non videtur abso Vendus, quia non apparet verε poenitens , nec dispositus ad sacramentum digne, &valide reeipiendum. Dixi amem , si adsit potentia ex parte penitentis ad 'Tiaram taxatam implendam di nam si adsit impossibilitas physica , aut moralis, seu ratio valde urgens, posset absolvi , non acceptando poenitentiam ι sed hic casus est fere metaphysicus extra casum morbi praecludentis usum omnem sensuum , vel in amentiam Pellenti S.

Dixi a. aliquam, ita ut si omnem prorsus , dc abs lute,& collective recusaret, non esiet absolvendus sed si aliquam tantum in particulari, aut in specie , petens sibi aliam praecipi, omnes fatentur consessarium id pol se concedere, imo & crederem id debere. Poeni tens vero absoluie , & simpliciter debet aliquam acce-Ptare, quam ponit implere sine gravi inconvenienti,

SEARCH

MENU NAVIGATION