Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

321쪽

tum ; ergo nec satisfactio debita. Prob. min. ex MD pr. si j Impietas impia non noeebia ei in quacumque die eon versus fuerit. Et, Si impius egerit poenitentiam , omniamin iniquiratum ejus non recordabor ; ergo post poenitentiam nihil a nobis ex git Deus, nec remanet debitum pro Peccatis. Resp. z.neg. mn .& Σ. cons. Si poenitentia fuerit perinsectissima , & ex summa charitate , conc. si non fuerit, neg. min. & a.cons nam Propheta loquitur de petiectissima. Resp. a. neg. min. & dist. ant. Non nocebit, non rein eordabor in ordine ad damnationem, quam dem

rentur , eone. ad aliquas poenas temporales, neg. ancinam de istis non loquitur Deus, aut Propheta, quia non tam sunt poenae, quam remedia Purgantia,& meritoria maioris gratiae. Inst. Christus absolvens , & remittens peccata nihil reservabat; ergo nec Deus in peccatoribus contritis ad puniendum. Prob. ant. ex textu de Adultera , de Paralitico, de Magdalena, &c.

Res p. I. neg.conL nam in sacramento Deus remittit peccata per facerdotes, quibus dedit potestatem ministerialem , di limitatam, prout voluit e Christus vero remittebat ex potestate authoritativa, & illimitata, quam ex se ipso habebat ratione unionis hypostaticae. Resse. Σ. neg. ant. nam reservabat eis debitum resipiastentiae,& inaenitentiae, dicens , vade , est noli amplius

peccare. Idem patet exemplis de Adam , & Eva , de Cain, di Da vid. Adae reservat labores, & sudores, α spinas, dcc. Evae dolores, de subiectionem, Caino dia vagationem, Davidi famem , &c. Inst. ex Patribus, Insidelitas est ab eo, qui iustus est, dimidiatam expectare veniam ; sed si Deus refer-Varet poenas temporales, clim remittit peccata, dimidiaret veniam is ergo &c.

Resp. dist.mai. Dimidiam quoad poenam aeternam,

conc.quoad omnem temporalem, neg. mai. & cons. nec enim mutatio damnationis aeternae in rinam aliquam

temporalem dedecet Dei misericordiam , quia talis reservatio est nobis utilis ad cautelam contra peccatum, δc ne dicamus cum impiis : Preea υhoe quid misi accidis tristet totalis impunitas libidinem faceret pe candi. Inst.

322쪽

- Dissutatio VI. 29

Inst.2. Per gratiam iustificantem peccator reconcialiatur Deo, & fit amicus; sed reservatio poenae est i compatibilis cum vera amicitia, est enim animus vi dictae , de ex reliquiis odiis ergo &c.

Resp. dist.min. Reservatio poenae aeternae, conc.min. Poenae temporalis Meg. min.& rationem eius: non enim

Venit ex odio,nec ex animo vindictae,sed ex providentia bonitatis: nam inquit Gregor. Diginiquisatum maeuiasyndea Quictione temporali abstergere , quas in perpetuum non vult in eis videre. De nique illae poenae sunt salutares; ergo non ex odio, sed Potius ex misericordia , qua quos amat, castitat. Objici denique. Sublata causa, tollitur effectus; sed reatus culpae in peccato est causa reatus poenae , dc ille tollitur per gratiam justificantems ergo & iste. Res p. dist.maj. Effutus physicus,conc. moralis, ne mai. reatus autem poenae temporalis est essectus -' rati Sculpae, seu peccati , de ideo remanet post delia a Ieatus poenae aeternae per gratian

CONCLUSIO 1 I.

SAtisfactis sacramentalis recte deseribitur sperans

laboriosa, es panalis voluntarie accepta, vel tolera ra ad puniendum pereatum , et compensandam inem' fam Dei ex Sacerdotis impositione. z - .

Prob. i. ex Scoto, ad qui sere in terminis eam se describit, ut diximus: Est operois exterior laboriosa, SQ dicit exteriorem , nec tamen intendit excludere se eius internos charitatis, contritionis, dic. sed solum quia regulariter imponitur, di impletur per actus e ternos, ut diximus. Prob. a. ex sensu communi Theotagorum, qui pexsatisfactionem saeramentalem intelligunt talia opera. Confirm. ex August. Γ3J Satisfactio est μα'rorum causea excidere , nec surgestionibus remm aditu induta ieres sed per talia opera, inq uibus consistere dicimusatisfactionem, causae peccatorum exciduntur , di nisemionibus eorum aditus praecluditur. sunt enim actus . virtutum Oppositarum vitiis peccantibus f ergo &c. Dicitur autem I. Oprearis ruboriosa Vesrenouis, qvia

323쪽

α38 De satisfiatione

de ratione poenitentiae tenere pgnam Prope iis, in quo differt a restittitione, quae est pura redditio rei

ablate. 2. voluntaxie accepta , vel tolerata , quia uintroque modo fit, st. vel ex impqsitione Sacerdotis, et ex propria electione. 3. ad puniendum pecca 3a propria , quia talis est finis satisfactionis. 4. ex Sacerdoris taxatione , seu impositione , alioqui non est sacramentalis: nam quae fit Per opera ex proprio motu Poenitentis, est extra lacranaemalis. Haec lucem accis pient ex sequentibus.

. Gualis debeat esse fati actis, O inra , satisfactoria. CErtum est l. eam debere fieri per actus bonos honestate supernaturali , quia debent respicere Deum, Sejus cultum, ex Concito Tridentino. si a Ad Deum autem non respiciunt actus nequidem imdifferentes , di procedere debent ex influxu gratiae , dc fidei in Chi istum, ex cuius meritis sumant valorem . illam inquit idem Concit. Σ32 bque vero ita nostra ess nee sati Dctio, quam pro peccatis nostris exsolvimus, usinon sit per Christum , in quo vivimus, in quo move mur , in quo satisfacimus , facientes fructus dignos poenitentiae. Quae autem sic fiunt, sine dubio iunt supernaturalia. 2. Certum est a. eos actus debere esse liberos eliciti Ve, aut imperative, quatenus libere acceptantur,Vel iacierantur; caeteras conditiones examinamus. .

ΟPera, sitisfactionis saeramentalis regia iter dein bent esse poenalia , , externa , possum tamen sieri in actibus internis,'non poenalibus. Est communior. Prob. ex Scoto cit. Γ3 J Dico, quodsatisfactia in isto intellectu mali, eonsibit in actibus panalibus, vel pase senibus voluntariis, quam in aliis actibus bonis non rna,ibus , licet quandoque posses per aliquem actum .inum non pgnalem fari eri , benὸ posset Deus

324쪽

aeeeptare a Z-magnum charitatis pro punisione deinbita uni culpae , &c. Prob. a. ex Trident. si J quod definit, siti eri Drequoad penam temporalem penis ab eo insidiis, O patia enter toleratis, vel a Sacerdote injunctis, aut Donte susceptis , ut jejuniis, orationibus, eleemosynis, vel aliis etiam pietatis operibus, &c. Confir . ex Script . Convertimini. . . in ieiunio ste-

tu , ct planctu, &c. Et oe poenitentia Nini vitarum di citur , f;J quod illam egerunt, et oraedicaverunt jejunium, et vestiti sunt sacris ,&c. Et Christus de Sid ni is dicit, quod in cinere , et cilicioremtentiam egissenis ergo poenitentia impletur his operibus plenalibus. Prob. 3.ex PP. nam inquit Gregor. 4J Iustum est .ue

peccator tanto majora inferaxsibi tamenta per renitentiam,quanto maiora an tulit damna per culpam. Et A

ctor libri de vera poenit.Sunx digni fructus virtutum, qui non sussciunt ρς nitentibus: penitentia en An gravi res fructus postulat, ut dolore , ex gem itibus mortuus postulet vitaem . Et Chrvsost. ΓsJ suadet penitenti largos lacomarum estundefluυios, laboribus , ae vigiliis te ipsum afflige, &c. Denique Patres omnes comme dant talia opera laboriosa ,& externa. Prob. . ex praxi Ecclesiae, quae solet tales plenas imponere l)Militentibus, st. ieiunia, orationes, dc eleem sonas, vigilias, cilicia , desimiles carnis macerationes,& Sancti omnes per haec opera suam poenitentiam

commendarunt. Et certe sicut sacramentum est essentialiter signum sensibile, ita & partes eius regulariter debent esIe sensibi les; ergo & satisfactio. Prob. a. p. tum ex Scoto cit. Γ6J qui docet satisfieri

posse per actum magnum charitatis, tum quia ex omnium consensu potest aliquando contritio rmerior esse tam fervens, ut totaliter deleat peccatum quoad cul Pam , & poenam, & tunc tota satisfactio consistit in illo actu interno. Patet ant. exomplis adductis ex Scri Pr, nam sine dubio peccata Magdalersae remisia, sunt ei quoad poenam omnem , quoniam dilexit mul

325쪽

3oo De satisfactione

Confir. Dantur Peccata pure interna s ergo & sati factiones: nam ostensa reparatur per actus oppositos, . g. per actus amoris Dei, & proximi reparantur pe cata odii, contemptus, invidiae,&c.. Objic. I. coni. I. par. Actus satisfactorius debet esse

liber ; sed actus externi non sunt liberi: nam libertas non est in potentiis externis a ergo illi actus non sunt satisfactolii.

Resp. dist. mai.Liber elicitive, aut imperatiVe, conci elicitive tantum, neg. maj. & cons quia illi actus, re Sotentiae externae agunt,& moventur libere per libertatem voluntatis imperantis, & moventis,alioqui furtum, vel homicidium non esset peccatum in se,&c. Inst. Ergo totum meritum , di valor operis est in

ctu interno non in externo , nisi denominati ve, &extrinsece.

Resp. neg. subf. nam si iit homicidium , furtum , &smiles actus externi sunt in se, & verE peccata ; ita ficvrationes, ieiunia, Zec. sunt vere in se bona,& satis Mootia, lices non sint in se libera, nisi ab imperio interiano voluntatis

Objic a. Actus externi non habent in se honest

tem ι ergo nec valorem satisfactorium . Prob. ant. T vi bonitas est in actibus internis s. ergo &c. Resp.eodem modo dist. ant. bonitatem seorsim ab internis,conc. simul cum interni S, nig .ant utrumque: Nam , ut diximus alias , actus externus addit bonit tem , de malitiam internis, nam habet suam conformitatem, di difformitatem eum lege.

Inst. Bonitas illa actus externi est eadem, vel distincta a bonitate interni ; sed ne uirum dici potest s. Ergo&c. Prob.min. I. non distincta, quia distincta non est libertas. a. non eadem, nam crustra esset ex

sterna.

Resp.ram esse numerice distinctam a nam stante valitione ieiunandi, quae bona est, posses non jejunare, mutata voluntate , sicut data intentione furandi , PO- res non furari, de sic duae sunt numero libertates, α moralitates eiusdem specie Objic. 3. Opera ut poenalia non habent bonitatem, ver quam Placeant Deo a ergo ut Poenalia non satis. ticiunt Respon dist. anti. Bonitatem praecise ab intentione satis

326쪽

satisfaciendi, de puniendi i eccata per illa, con. ex itala intentione, & fine, ne. ant. Nam sub his respectiabus habent bonitatem iustitiae , de poenitentiae, &bedientiae , & virtutum, in quarum materia fiunt, di quae opponuntur peccatis illis , quae punire intendi

mus.

Obiic. . Si poenalitas esset de ratione operis satisfactorii, ille, qui delectabiliter ieiunare , vel oraret,

non satis,ceret, quia illa opera non essent ei laboriosa ; sed cons. est falsum ; ergo &c. Res p. dist. mai. & dist. rationem ejus ἐν non essent laboriosa ex servore virtutis, conc. ex se, & natura sua, neg. ant. Nam de ratione operis satisfactorii non est , ut fiat cum repugnantia actuali appetitus, sed sufficit, ut de se, & praecisa perfectione virtutis , vel habitus influentis delectabilitatem, aut tollentis repugnantiam actualem exerceantur ex intentione Puniendi peccatum, de satisfaciendi Deo. Obiic. I. con.a. p. Scotus definit satisfactionem per opus externum, de laboriosum; sed neutrum diei potest de actibus puth internis ι ergo non fiant satisfactorii. Prob. min. Quia anima non laborat in suis M. Etibus, nulla ei cognitio, vel cogitatio, vel volitio repugnat de se, sed tantion ratione appetitus sensitiavi, ergo &c. Resp. i. Scotum Iovi de satisfactione,prout regulariter fieri, & imponi solet, ut patet ex eius textu, in quo admittit eam fieri posse per actum internum ch

litatis. Rem 2. neg.min. Nam certum est animam magis delectari in quibusdam actibus , quam in aliis, di indigere maioribus auxiliis gratiae ad actus fidei, qu- silentiae, ad actus charitatis, quam odii, dcc

CONCLUSI OH

OMne opus bonum internum ,-externum potest se satisfactorium pro poenis imporalibus peccaro rum , licet non sit poenale . Est etiam communior . ΡιOb. I. ex Scoto cit. scdicit enim expresse, quod potast per aliquem actum bonum non poenatim satisdieri,

V. g.. Per a Mucharitatis ..

327쪽

et o 1 De satisfactione

Prob E. Homo peractus virtutum fidei, speI, &charitatis potest delere poenam aeternam, dc mereri oloriam ; ergo a sortiori potest mereri Per eosdem reis missionem poenae temporalis, & Pro illa satisfacere. Prob cons. Actus, quibus meremur deletionem culianae & poenae, & gloriam , debent magis placere Deo quam displiceant peccata 3 ergo illi actus debent esse magis satisfactorii, & acceptabiliores pro poenis

temporalibu - . .

Confir. ex Trident. cit. dicente, quod satisfieri yotest non solum ieiuniis, orationibus 1 eleemosenis, vel aliis pietatis operibus. Sed omn' a pietatis opera non sunt poenalia : comprehendunt actus omnes Religi nis in Deum, denique actus omnes omnium viri

Confir. 2. Nam orationes, dceleemosynae non sunt per se opera poenalia , nec laboriosa , sed valde conformia naturae rationali 3 sed Concilia, Patres, & ipsa Script. haec opera enumerant inter satisfactoria iergo &c. Objic. 1.opera satisfactoria debent aequivalere rebus, pro quibus satis fit; sed satisfit pro poenis δε & sola mpera poenalia aequivalent illis poenis, ergo haec sola sunt satisfactor a. iResi dist. mai. . Equi valere morali aestimatione,con. mai.& neg. min. in Playsica entitate, neg. mai.& cons Nam in morali aestimatione , & acceptatione divina pietatis opera Omnia aequi Valent poenis tem poralibus peccatorum aeque, M IO. aut 2o. asIes aequi valent labori diurno fabri, &c. Inst. Non legitur in Script. quod Deus sic acceptet ivel aestimet illa opera ; ergo gratis hoc dicitur. Resi'. neg.cons. Nam licet Script. non dicat illam satisfactionem esse per opera poenalia Ttius, quam petalia, ita non est necesse, ut expresse doceat illam aestimationem, di acceptationem. Res p. a. neg. ant. Nam ex generali aestimatione opstum pietatis pro mei cede gloriae aeternae satis aperthcolligitur pro remissione poenae temporalis, & aliis meritis inferiorum bonorum . Habemus in Evangelio , quod Deus promittit regnum suum pro operibus

omnibus misericordiae, etiam pro potu aquae frigidaei

328쪽

Disputatio M.

dic. ae autem comparatio regni aeterni cum potu quae frigiResp.4. neg. eandem cons. Nam sufficit, quod illa aestimatio legatur in praxi, & doctrina Ecclesiae, quae est deposita ita intentionum Dei. Inst. a. Iustitia commutativa exigit aequalitatem ,&similitudinem dati, di accepti, seu debiti, & soluti Ased haec satisfactio est actus iust itiae commutativae; ergo exigit poenalia pro redimendis poenis.. Resp. dist. mai. aequalitatem iuxta moralem aestimationem, con. aequalitatem, &similitud: nem physicam , ne g. mai.&cons. in civilibus, & humanis in iuriae compensantur pecuniis, labores militates pra mi is, honoribus.

Obiic.2. Poenitentia debet fieri in operibus labori sis, ae poenalibus f ergo & satis lactio, quae est pars paenitentiae. Prob. ant. q uia debet fieri in jejnniis, ei mitiliis, insem, . planctui ergo dic.

Resp. dist. ant. Regulariter , dc non excludendo alia DPera, con. ab Q ute , & ita ut non valeat in aliis piis operi s , neg. ant.& a. cons. Nam , ut diximuS , I gulariter , dc ordinarie quidem poenitentia fit in his operibus; sed valet etiam in aliis etiam internis co ram Deo , qui corda novit, & intuetur. Obiic.I. Satisfactio est actus poenitentiae s ergo de bet esse poenalis; nam illa est poenae tenentia . Res p. dist. ant. Actus poenitentiae ercitus, vel imperatus, con. elieitus, neg. ant. Nam sudacit, quod Opera virtutum imperentur a poenitentia, di offerantur Deo in satisfactionem pro peccatis. CONCLUSIO III. ' . . . Hine satisfactis fieri potest per voluntariam patientiam in poenis, O afflictionibus, quas Deus per

mittit nobis accidere. Est communior.

Prob. I. ex Smio cit . fiJ dicente, esse vel operationem, via passionem , seu poenam voluntarie toleratam in ordine praediero , M. ad placandam diu nam offensam . Et almi dicit, quod mora voluntarie accepta sit sussisiens pro poena enjuscumque peccapi πε uiatis , γ' forte pram agna parte paenae debirae mam'

329쪽

eto satisfactione

aliquis potest volunta me acceptare necessariam ergo ex Scoto acceptatis, & Patientia voluntaria amictionum potest esse satisfactoria pro peccatis. Prob. a. ex Concit. Trid. I docente, tantam cledivinae munificencae largisarem, ut non solum poenas ἀ nobis pro vindicando peccaro susceptis, aut sacerdotas arbitris pro mensura delicti impositis , sed etiam, e iisdmaximum est amoris argumen Mm , tempoσalibus βα- elli, ά Deo inflictis, σὰ nobis patienter toleratis satisfacere valeamus. Quod definit n. II. Prob.3. quia talis acceptatio, & patientia tali m livo est verum opus virtutis obedientiae, iccon forinmitatis, humilitatis, poenitentiae , imo & amotis in Deum; ergo tam est satisfactoria, quam quilibet mctus alterius virtutis. Prob. ant. Nam e acceptatio potest operari ab illis omnibus virtutibus in eum fi- Confir. tum quia poenae istae non magis sunt necessariae , quam poenae purgatorii ; sed per istas expia tur peccata quoad poenas temporales, licet earum acinceptatio non sit amplius liberas ergo a mrtiori acce-Ptatio poenarum , quas Deus immittit, quia haec libera est. Prob. . Talis est regulariter voluntas Dev , qua minles poenas permittit in purificationem, & emendati nem nostram; ergo vult eas acceptemus libenter, &per patientiam illi placeamus. Prob. ant. tum ex doctrina Conc. et t. tum ex Script. quae docet Deum saepe infligere, aut permittere tales poenas ex amore: nam quem diligit Dominus, eorripit , ε calyclax: flagello autem omnem silium , quam recipit; &, ut notat Hi Ton. Scitote ideo Deum ad praesens reddidiose supplieia , ne in aeternum mniret 3 ergo ex intentione sei harem ala nobis eveniunt, ut per eorum toleram iam purificemur, di latisfaciamus pro peccatis, eca peccatis

retrahamur.

obiici. Actus satisfactorius est voluntaria reddut o debiti; sed talis non est haec patientias ergo non est satisfactoria. Prob. min. quia Pendet a voluntate Dei, ab aliis causis talium malorum; ergo &c. Resp. neg. min. α cons. Nam νωιuuaria illa accepta Lil Ibid.c.in . .

330쪽

ptat Io est actus humilitatis, & obedientiae, perquam

reparantur rebelliones peccati.

Inst. Illae poenae sunt iusta supplicia immissa in 'indictam peccatorum; ergo non sint materia satisfainctionis, quia debentur alio titulo. Resp. trans. ant. Non enim semper ita est, ut patet de Job, dc Tobia, dc neg. cons. nam per voluntariam acceptationem sirppliciorum etiam placemus Deo, demeremur apud illum ; & haec non est alio titulo debita , clim offertur ex amore in Deum , S ex intentione satisfaciendi, &e. Filius amanter acceptans flagellationem, dc osculando virgas placet patri castiganti,& meretur apud illum ampliorem gratiam . . Objic. a. Multae calamitates casualiter accidunt excreaturis cum sola permissione Divina s ergo per eas non satisfacimus , nec meremur. Resp. dist. cons. ex parte causarum , cone. ex libera nostra acceptatione , dc applicatione, seu oblationes neg. cons. nam per hos actus virtutum velὸ placemus Deo, dc placamus eum.

CONCLUSIO IV.

Absolut e loquendo possumus fassiseere per opera α liunde praecepta, modo adsint eaetera Est .cOmmunior contra aliquos nolentes posse satisfieti, nivper opera supererogationis. Dico, absolute loquendo e nam ' fateor , quod re3 lariter, & extra casus ratos necessitatis, debent poni opera supererogationis, & alias indebita, quod aperte colligitur ex textu Doctori scit Prob. a. ex Concit. Trid. id docente, quod per ovia servantiam mandatorum Dei, o Ecclesiae fideles ini a iustista per Christum accepta crescunt , atque magis justimantur, cooperante me bonis operibus f 6ce. Ddem patet ex locis allatis in praecedenti de Patientia in afflictionibus, haec enim . aliunde est debita de lege naturae, nec minus calamitates illae sunt nobis necesse sariae, quam ulla opera ex quibuscumque praeceptis crebita. Imo haec possumus non Observare , non a tem mala illa vitare. Unde . Prob. t. Patientia in malis, quae Paumur a Deo, vel

SEARCH

MENU NAVIGATION