Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

331쪽

3 οε Des t actione

ereaturis , est de praecepto naturali, & divino ; sed.

per illam meremur, de satisfacimus; ergo& per operira praecepta. Min. Patet ex praecedenti. Prob. mai. I. tenemur confiteri Deum , &Christum coram Tyra nis, etiam cum periculo mortis, &tamen per hane

consessionem, α mortem meremur coronam martyr xii. me confessus fueris coram hominibus, eo x Bor , dic. Et, fuὸ me negaveris, negabisur, &c. Item i

ta dolore sustine, in humilitate patientiam habe, hia ,& alibi praecipitur patientia . Idem est de eleemosyna. Et eleemos nam pauperis non defraudes. Er , date elevmUInam . 'Et, teleemo Onam facile , Sce. Et haec aliquando est δε iure naturae 3 sed nemo dixerit hos actus , seu hanc patientiam sic necessariam , & praeceptam non esse meritoriam , si adsint aliae conditioness

Prob. . Praeceptum nihi l tollit de bonitate obiectiva, & formali operum s ergo nec de ratione meriti eorum , aut satisfactionis, si nant ea intentione . Prob. ant. Ecclesia praecipit ieiunia , orationes, eleemosynas in hunc finem , st. in remissionem , dc satisfactionem ; ergo praeceptio nihil tollit de illorum valore ,

si recte fiant.: Confir. Nam, ut Dionet Doctor , aliquando expedit Sacerdoti , ut imponat talia opera iam Praecepta, sive tit fiant maiori cum applicatione. &devotione, sue ut infirmitati, aut paupertati P enitentium comsulat: si neglexerit implere, peccat dupliciter contra duplex praeceptum, & duplex moti vum formale talium operum , nempe contra praeceptum Ecclesiae , aut naturae, vel decalogi , &confessarii , seu contra debitum sacramenti. Advertat autem Sacerdos, quod licet absolute vera sit conclusio, & speculative, tamen in praxi, & re

gulariter, re quoad fieri potest, imponenda sunt ο- pera libet a , &aliunde indebita ; sic enim magis set fuatur aequitas, & regula iustitiae. pobjic. i. Satisfactio ex Scoto est redditio aequiva- lentis ex alias indebitis , sed opera fraecepta non sunt alias indebita 3 ergo non sunt satisfactoria pro hoc sacramento. Prob. mio. ieiunium in quadragesima V. g. . debetur ex praecepto Ecclesiae, dic. hinc sequitur hoc esse contra Scotum.

332쪽

. Resp. dist. mai. Ex alias indebit s eodem motivo ,& bonitate, & stes usa acceptatione creditoris , conc. sub diverso motivo, di bonitate, & acceptatione creditoris, Q. Dei . neg. mai. Jc cons. illud ieiunium ratione praecepti est materia, & opus obedientiae, & ratione impositionis in consessione est opus satis sa ct .rium; & qui ieiunat ex utroque motivo, dat eidem operi duplicem bonitatem , & haec posterior non est alias debita, st. sub hac a. bonitate. - Quoad Scotum patet ex textibus alia iis hoc non e secontra mentem eius: quia clim exigit, ut satisfactio fiat ex alias indebitis, loquitur dei justitia rigor is , qualis non est haec satisfactio. Inst. Non potest solvi duplex debitum vn ea sol tione, sed si per opus aliud praeceptum satisfieret Pro

Peccatis, unica solutione sol verei ut duplex debitumsergo &c. min. Prob. solveretur debitum obedientiae , di satisfactionis poenitentialis; ergo dcc. Resp. dist. mai. unica solutione materiali, &.χr- mali, conc. unica materiali, de duplici formaliter, aut aequivalenter, seu duplici valore, seu. bonitate formali, neg. mai.& min. 6c a. cons. Nam in his casibus idem opus materiale factum ex duplici motivo

duplicis virtutis habet duplicem bonitatem solem a

Inst. Non constat Deum creditorem sic acceptare illa opera ; ergo gratis hoc dicimus. Resp. neg. ant. Nam id constat ex omnibus script xis, quibus commendatur Dei munificentia, oc ex Ecclesiae praxi, quae est diurnae intentionis interpres, Ecdepositaria. Docet enim, id antam esse divinae mu--nimentiae largitatem , ut non selum pgnis sponte pris pro vindicando peccato, aut Sacerdotis arbinio impositis, sed etiam s quia maximum amoris argumentum Hi) flagellii a Deo insit iis fatisfacere maleamus. Et certe nisi hoc verum esset, nullo modo possemus satisfacere Deo, quia omnia opera nostra illi debentur. mille titulis: nam inquit Anselmus, In obedientia quid das Deo, quod non debes t eui jubenti torum; quod es, O quod habes, quod potes, debeat . Inst. 3. ex ipso Anselmo, cum aliquis, quod abstra: ιit injuste, solvit, hoe debet dari, quod is tuo non posii a fra

333쪽

3o8 Besatisfactione

set exsti , si alienum non rapuisset. Sic ergo debet ominnis, Qui peceat, honorem , quem Deo rapuis , sol 'ere;

ergo latisfactio pro peccatis debet fieri ex alias inde bitis, ex Anselmo. Resp. dist. ant. & cons. Satisfactio ex rigore iustitiae,con. ex iustitia poenitentiali,& minus rigoiosa , negoant. de cons. Nam inter hominem, di Deum non datur iustitia rigorosa. Obiic. a. Solutio ex alias debitis ex parte nostra est condonatio ex parte Dei ι ergo non est vera fatis factio, si fiat ex operibus iam debitis ex alio praecepto. Prob. cons. per veram solutionem , & satisfactionem debet cessare obligatio debitoris 3 sed solutio ex debitis ex praecepto non extinguit obligationem debitoris erga Deum e nam Posset Deus nolle acceptare illa mpera in solutum , dc sic non cessaret obligatios ergo ,

Resp. dist. cons. Non est vera solutῖο , Id. ex rig re iustitiae humanae, con. ex vera iustitia, qualis esse potest inter Deum , dc hominem , .neξ. cons. dc min.

nam clam Deus erga nos utatur misericordiae suavit te, qua temperat iustitiae rigorem, acceptat opera n

stra , qualia ipsi offerimus. In casu autem nostro haee illi offerimus ex motivis obedientiae, di iustitiae, ut se. satisfaciamus praecepto , & debito. Colligis ergo I.quod in poenitente requiritur Intenistio satisfaciendi pro poenis debitis per illa opera : nama,tones nostrae non induunt honestatem formalem virtutum, nisi fiant ex illarum motivo, oc fine, nec per consequens rationem meriti, aut satisfactionis , de haec intentio debet esse saltem virtualis. Nam e dem est ratio de his operibus, ac de aliis omnibus ctibus humanis quoad moralitatem ,sci requirunt adrertentiam , de cognitionem ex parte intellectus, de intentionem ex parte voluntatis.Unde qui habet praeceptum jejunandi ex parte Ecclesiae, de simul ex praeis scripto consessarii in die vigiliae alicujus festi, non satisfacit uni illarum obligationum, si de illa non cogi

tet, a ut Velit.

Collisis a. ex verbis Concilii, & Scoti, quod ra , quibus ordinarie satis fit, & quae ad hoe imp nuntur a Sacerdote, sunt ieiunia, eleemosynae, de orationes, quamvis alia tum interna , tum cxterna, min

334쪽

modi, possibilia sint, iuxta eonditIonem, fle statum

poenitentis imponi possunt In his Exigitur exacta conressarii Prudentia.

An satisfactis renisentialis valeat facta extra.

CErtum est citis factionem exigere statum vis. nam post mortem datur satispallio, non satis

factios Jed de statu gratiae controvertitur. Oui dam volunt eam non aliter valere, sed poti lis es- 1e novum peccatum, si fiat in peccato mortali, propter irreverentiam, quam Putant fieri sacramento. filii putant saltem remissionem poenae suspeiadi per adventum novi mortalis, donec istud remissum fuerit per contritionem, vel noVam absolutionem. Quaerimus hic, an satisfactio sacramentalis valeat, quando impletur in statu peccati mortalis, v. g. P tro imponitur ieiunium trium dierum, si post I. aut a. diem pesset mortaliter, di tamen ieiunet s. die ex illa intentione , quaeritur , an hoc I. ieiunium valeat, an debeat illud repetere, postquam recuperaverit amissam Fratiam. Quaeri etiam potest, an satisfactio extrasacramenis talis, idest opera bona, quae operamur ante confessim i. mortalium cum intentione s ' tisfaciendi pro poena temporali eorum, imputari etiam possint pro illa. Porro pono posse hominem Iiberari a debito pγnae Peccati, vel I. per modum satisfactionis de condigno, vel de congruo, vela. per modum impetr tionis, ut cum per Orassiones impetramus a Deo con donationem poenarum illarum in parte, vel in toto,

Vel 3. per indulgentias, quibus solet Ecclesia remi tere tales poenas eer applicationem, & imputationem meritorum Christi, & Sanctorum. Rursus alia est sacramentalis, quae fit per opera a Sacerdote imposita sive ante , sive post confessionem sacramentalem :alia extrasacramentatis , quae fit per opera, quaesi- Di sponte Praescribit poenitens ante, vel post obtentam remi suonem in sacramento oc quaeritur, an per haec

opera possit satisfacere pro illis poenis.

335쪽

3 Io

De satisfuctione

CONCLUSIO L

munis saltem apud Scollyas . Prob. I. ex Scoto, IJ Dκo ergo sine pritudicio ,

vel penitentiam condignam sibi impositam ab Eccletia

clave non errante, quantumcumque postea , ν quam tenebitur ad illam unicam sati factionem .

adimplendam. Et si eam impleas in charaxate, metius eβ . quia non tantum solvit pynam , sed meretur ... sessi adimpleat eam extra charitatem , solvix quidem ρα- . nam , sed non meretur gratiam , dcc. . Prob. 2. ex eodem: nam inquit, ad opinil eontra-νia est nimis dura , O nimis arctae misericindiam De , quae superexaltat iudicium , lia ορ a erus. a. P bet peccatori occasionem majoris obstinat onis: nam v gr. si debeat jejunare per tres dies , &ina. Peccat Lot taliter, videatque sibi non prodesse ieiunmm h ius diei, non ieiunabit s. die, & sic de novo prcabit mortaliter, quia transgrediendo r=am pena ibi impositam a Sacerdote , O receptam , videtui' ecca tum mistale, eism sit transgressio praecepti Ecclesiae, ΤΦiearii Dei in illo actis. 3. jejumum 3. diei non ellet peccatum; ergo esset opus bonum; ergo & acceptabile ad satisfactionem. Ptob. ant. N.im esset actus virtutis ,& si diceretur peccatum , dici posset opera virtutis facta in statu peccati esse peccata ; sed hoc daminat Ecclesia in Baio 3 ergo ς' , H.. n Prob. I. Possunt impleri praecepta Ecclesiae in Hatu peccati mortalis; ergo & istud, id. satisfieri potest Praecepto confessarii de ieiunio . Prob. . In civilibus, ut quis solvat debitum, non debet esse gratus, Vel amicus , fumcit, ut numeret pecuniam debitam 3 ergo ita est in poenitente quoad satisfactionem , quia est si, lutio debiti. Prob. s. Aliae partes poenitentiae non exigunt statum gratiae , ut valeant; ergo nec ista. Pro D. ant. Confessio, & attritio praecedunt gratiam , quae non aturniu

336쪽

Disputatio VI.

nisi per absolutionem sequentem ; ergo &c. Confir. ex antiqua praxi Ecclesiae : nam olim ex ἱ-ρebatur 1atisfactionis impletio ante absolutionem si ed tunc non erat status gratiae 3 ergo S c. Prob. denique: nam id videtur moraliter impossibile in praxi Ecclesiae. quae quibusdam poenitentibus imponere solet longiores poenitentias, v. g. jejania per plurimos dies, aut alia opera per annum, aut menses plures: nam illa opera non haberent unquam finem, sed essent semper iteranda, quoties poenitens peccaret mortaliter de novo, dc ante impletam satisfactionem. &sic potius fideles ob tam. gravia onera

retraherentur a sacramento.

Prob. 2.p. Nam si valet satisfactio in eo statu, ergo ex t unc debet habere suum effectum: nulla enim est ratio dilationis. Objic. i. Satisfactio sacramentalis non valet , nisi placeat Deo ue sed non placet Deo in flatu peccatis ergo non valet. Prob. min. Non est oeciosa laus in. ore peccatoris. Et , Cism m rutiplicaveritis orationem , non exaudiam : manus enim vestrae plenae sanguine.

Resp. dist. min. Non placet ad meritum gratiae,con. ad puram satisfactionem, & redemptionem eoenae, , neg. min. Zc ant. Nam ex Scoto alia est satisfactio pu- rae solutionis , alia placationis, & reconciliationis: illa debet placere Deo ex objecto, licet non placeat ex. conditione solventis, ista vero a persena amica, dc grata ,&sic in statu gratiae. I. dicitur ordinativa pς- me, Z. Vero est etiam ordinativa eti ae; ideo fit i a. gratia, aut illam requirit. Haec distinctio est valde notanda pro solutione objectionuui.

Objic. a. ex Trident. opera nostra non habent malorem, nas ex meritis Christi, in quo vivim S, meremure 'fatisfacimus facientes dignos fructus peni- . tentiae: Sed habens peccatum mortale non Vivit in .

Christo, sed in eo mortuus est , & ab eo separatus sesgo nec in eo satisfacit; ergo nec valet satisfactio ... Resp. dist. min. Non vivit in Chi isto per formalis. sani ita is vitam , conc. per vitam inchoatam gratiae excirantis, dc juvantis, neg. min. & cons. Nam de hac.

vita loquitur Concilium , kon de vita gratiae habitu

337쪽

, i, satisfactione . .

Iis , alioqui opera, quae praecedunt iustificationem, ut fides, spes, consessio, attritio, dcc. nihil valerent

coram Deo. Inst. Sine Charitate nulla opera Valent coram Deo ;mmo extra statum gratiae nulli latisfactio Valet. . Proinam. ex Paulo, Sicharitatem non habuero, nihil mihi prodest. Et Sapiens, Dona impiorum non probat isti simus. Et idem Apostolus monet, Exhibeamus eo pora nostra hostiam viventem , sanctam, &c. ergo Resp. dist. anti utrum clue: non Valent, non prosunt, & Deus ea non probat in ordine ad meritum, eon. ad satisfactionem,& solutionem debitorum, neg. ant. Nam de hoc valore agimus, non de valore ad

meritum . . .

Inst.2. Satisfactio illa pro poenis peccati Praeparat ad consecutionem gloriae: nam removet impedimenta eius; ergo etiam pro illa valent illi textus. Resp. neg. cons. Non enim valent pro omni praeparatione, alioqui nulla opera , quae praecedunt iustificationem, valerent coram Deo. Et hoc magis verum est pro satisfactori is, quae non praeparant nisi remoth ,& indi recte. objic. s. satisfactio pro poena temporali debet habe in re proportionem cum poena purgatorii, Quae est poena temporalis, pro qua satisfacimus; sed non potest habere aliam proportionem , quam quod fiat ingratia, perquam dignificatur 3 ergo&c.. Resp. dist. min. Non habet proportionem in ratione poenae, de passionis, conc. in ratisne satisfactionis, neg. min. Nam in Purgatorio poenae non sunt pure satisfactoriae, sed satis passiones: hic vero sunt satis factoriae, & per voluntarietatem elevantur, & intuitu sacramenti praeteriti, cuius Virtute psna aeterna remissa est , & debitum eius mutatum in debitum poenae temporalis voluntariae, aut purgatorii, quae est necessaria. Inst. Illa commutatio facta est intuitu gratiae sanctificantis, de remissionis peccati ; sed haec gratia non adest; ergo non dat valorem satisfactioni. Rej. dist. min. Non adest quoad commutationem faciendam, con. ut factam , neg. min. & cons. nam supposita commutatione illa facta in sacrame in per gratiam , restat solutio poenae temporalis ,

338쪽

quae fit extra sacramentum. Objic. . Satisfactio sacramentalis est pars sacramen ii , sed isthid debet conferre gratiam , vel augmentum

eius; ergo satisfactio debet augere gratiam ; sed istud non praestat, nisi fiat in gratia ι ergo nisi fiat ingratia, non valet.

Resp. dist. maj. Est pars, prout in Voto Poenitentis , & intentione Sacerdotis , & ut imPlenda , con. in executione, ne g. mai. Nam tune est effectus & sequela sacramenti, non pars eius intrinseca: alioqui non valeret sacramentum ante executionem satisfactionis, aut si ante impletam , peccaret mortaliter.

Ini . Indulgentiae non valent habenti peccatum mortale ue ergo nec satisfactio: nam illae ponunt ut i co istius . ResP. neg. cons. Nam Thesauri meritorum Christi non aperiuntur nisi pro contritis, &confessis, e ciustificatis, ut patet ex bullis Pontificiis: non ita est de satisfactione. Objic. s. Non potest separari reatus poenae a reata culpae: hic prius debet remitti, quam ille; sed hahens peccatum mortale est in reatu culpae, ac poenaraeternae , dc satisfactio est tantiim pro poena tempora-ii 3 ergo haec non valet in statu peccati mortalis. Res p. ne5. absolute mai. maxime de Iona Peccati iam remissi quoad culpam, ut in casu nostror nam Poenae, pio quibus fit haec satisfactio, sunt temporales restantes ex peccatis rem illis quoad culpam. Desnde falsum est non posse remitti aliquid de satisfactione Per bona opera, & poenitentias , quae praecedunt iustificationem: nam quo maiores sunt dispositiones ad sacramentum , eo plus gratiae osteratur, & minores Paenae temporales restant exibi vendae. - LonSe tamen tutius, di consultius est , ac utilius, si satisfactiones compleantur in statu gratiae, quia trula opera sunt gratiora Deo , Sc non sunt purE latis factoria, sicut quae fiant in peccato, sed etiam meritoria, ex Doctore.

339쪽

3ιε satisfactione

OPera bona , O poenalia ante sacramentum possunt. se satisfactoria de congruo pro aliqua poena temporali peccati. Debet esse communis apua Auctores Praecedentis.

Prob. I. ex Scoto. Sicut in humanis , si alicui offensae in Regem correspondeat prosie feeundum legemis elim manus : si isti etiam invito abscindatur manus, satis patitur, O in tantism satisfaeie Regi multo magis ergo possetfusscere pro punitione eulpae, si aliquis renam sibi debitam insisteret, licet non esset in gratia, dic. Et infra dicit, quod Sacerdos litas ad solutionem pinae temporalis, nisitam fuerit soluta sufficienteri ergo per poenas , quas sibi I cccator infligit ante justificationem, satisfacit aliquo modo. Prob.2. ex Script. Nam dicente Iob , saJ Ipse eon demas vias meas, Glossa addit, quod-Deum nulla bona, 'el mala sunt sine retributione ι 6c Apost. s 3J-injustus ast Deus , ut Obliviscatur laboris vestri dilectionis, &e. Et Nabuchodonosor non e

rat in gratia, quando dicebat ei Daniel, Peceata tua eleem Inis redime , &c. ergo per L pera praecedentia iustificationem potest aliquid remitti de poena peccati. Prob. 3. Quia per illa opera peccator se disponit ad iustificationem ue ergo multo magis meretur remissi nem aliquam poenae temporalis: nam haec remissio

longe majorem proportionem habet cum illis operishus , quam ipsa gratia sanctificans. Confir. Nam H uni peccato laxatum si ieiunium , aut aliud opus pqnale, & pqnitens dicat se post peccatum iam iejunasse, non tenebitur sacerdos aliud iei nium illi imponere. Item si constet eundem jam multa bona 'pera fecisse pro peccatis, longe mitior pςna debet illi imi mni, sicut si viderit eum esse magis contritum ; ergo signum est illa bona opera praecedentia remissionem lκccati facta ex motivo pςnitentiae aliquomodo esse satisfactoria. Pro b. . Quia certum est illa opera de se esse bona ,&fieri cum influxu gratiae excitantis, & iuvantis, Ocnulla est ratio illis negandi vim aliqualitet fatisfacti

340쪽

Disputatio I. gis

vam de congruo; ergo eam habent. Prob. ant.si ad esset talis aliqua ratio, Vel esset status peccati mortalis, vel desectus taxationis Per Sacerdotem: ssed neutra ratio valet; ergo nulla. Prob. min. I. non propter peccatum : nam eadem est ratio de operibus f

ctis in peccato ante sacramentum , & post illud, ut diximus. a. non desectu laxationis, quia hic defectus non aufert illis operibus bonitatem, sed potius videntur laudabiliora, quia magis liberas ergo dce. Confir. ex praxi Ecclesiae, quae ab aliquibus peccatoribus exigit satisfactioncs, & Pena S , antequam eos absolvat sacramentaliter: nam trustra id exigeret, si crederet ea opera esset nutilias ergo&c. Dixi, ilia opera ese fatisfactoria de congruo. Nam ex dictis tr. de merito, ut essent satisfactoria deco

digno, requireretur status gratiae. Objic. l. Eadem argumenta , quae contra praecedentem : nam videtur eadem de utraque difficultas. Objic. a. Ante absolutionem non apparet ratio debitii ergo nee satisfactionis. Prob. ant. ante sententiam iudicis taxantis pgnas nihil debetur; ergo nee pro peccato ante sacramentum, in quo sacerdos seretententiam .

Resp. neg. utrumque ant.Nam debitum pςnae est alligatum peccatos disicut in civilibus, qui dam satira intulit proximo, si ante querelam istius, &ant nintentiam iudicis aliqua intuitu damni persolvit, haee illi imputantur in diminutionem reparationi Sue a sortiori apud Deum peccator, qui uatim post Peccatum incipit punire se, & compensare intuitam, hoc illi imputatur in diminutionem debiti. Obite. a. Nulli bi constat de valore talis satisfactionis anticipatae , imo constat de invaliditate operum

Peccatoris; ergo gratis asseritur. Resp. dist. ant. Nullibi constat explicite, conc. Implicite, de viri ualiter, neg. antec. Nam omnes loci Scripturae, & Patrum, quibus iuvitatur peccator ad I enitentiam , id probant: ut clim dicitur , Date eiseemos nam , ecce omnia munda funt vobis. Et, Peccata tua eleemos)nis redime, &c. Haec, di similia, quae suadentur, peccatores praeparant ad remissionem,

di sunt quaedam anticipatae solutiones. Ο Σ

SEARCH

MENU NAVIGATION