Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

351쪽

De satisfactione

incommodo, vel scandalo, Vel detrimento famae, auta j, o periculo. Obiic. I. citatus textus Doctoris , in quibus funda tur adversarii Scotistae ; sed iam occurrimus dicendo Scotum ita loqui, quando ex parte poenitentis adest aliqua urgens ratio, seu causa non acceptandi poenam ullam : v. g. si Sacerdos videret eum in periculo despe- , ration f, aut damnationis, alioqui tenetur hic acceptare, dc Sacerdos imponere . Sic interpretantur Sc tum praestati Scotistae, maxime Hiquaeus. Inst. Scotus inca u, fi J quo Poenitens nullam sibi

oblatam paenitentiam vellet accipere a Sacerdote, tamen duas idoneitates , vel conditiones haberet praepositas, se.displicentiam peccati, & Propositum abstinendi a peccato et propositum recipiendi unam infitendam ἁ Deo hic , vel in purgatorio in ratis inquam citius est absolvendus, quam repellendus s ergo ex Scoto nulla deesset dispositio ad sacramentum absolutionis. Resp. dist. ant. Si non Vellet rationabiliter, cone. si absolute, & sine urgenti causa, neg ant. non enim haberet verum propositum obediendi Ecclesiae insatisfactionem pro peccato , ut ipse lo' uitur , di hoc propositum tam necessarium est, quam iliae duae conditi

Obite et . Quamvis poenitens Iecusaret acceptare omnem poenam , adhuc agnosceret in Sacerdote veram potestatem ligandis ergo non derogaret sacram e to ; ergo posset absolyi. Prob.ant. nam tunc Sacerdos ligaret eum ad satisfaciendum in purgatorio ; ergo dic. Resp. neg.ant. & Σ .cons. nam potestas Iigandi ex institutione divina respicit statum huius vitae,non alterinius, ad quam non attingit iurisdictio Sacerdotis, & p nae purgatorii non sunt Propr e satisfactoriae. Objic. s. Satisfactio imponitur ad redimendas poenas purgatorii ; ergo liberum est tam poenitenti, quam Sacerdoti nolle eas redimere, sed velle per eas satisfacere Deo: nam sic nemini fit injuria.

Resp dist .ant. Partialiter ad redimendas , conc. uni- ce, & totaliter, neg.ant. nam Patet ex dictis, poenas imponi etiam ob alia motiva, maX ime in remedium, di praeservationem pro futuIO.

352쪽

Disputatio VI. D 7

Resi'. a. neg.cons. nam satisfactio est quaedam pars sacramenti , & non est liberum paenitenti, nec Sacerdoti eam detruncaret

Inst. Extra facta mentum potest homo nolle satisfacere in hac vita, eigo & id potest velle in sacra

mento.

Resp.neg.consob rationem alIatam, quia scit. sup-Posita natura huius sacramenti, prout institutum est, non licet illud detruncare. Inst.2.Poenitens habet duo; illos modos satis faelendi ; ergo potest eligere alterutrum , scit . vel satisfac re per poenas huius vitae sibi impositas, vel in purgatorio. Resp. dist.ant. Habet duos modos illos praecise ast cramento, conc. supposito usu sacramenti, neg. ant.

Quilibet extra sacramentum potest sic eligere, sed in usu sacramenti minime, debet enim uti beneficio ejus, subeundo poenas impositas tum . in satisfactionem pro Praeteritis, tum in cautelam, dc remedium pro suturis, ct submittere se Iegibus Christi, & Ecclesiae. Obiic. . Tribunal, & iudicium sacramentale est v hantarium , ad quod homo non trahitur , nisi volens ergo potest sumi pro remissione solius culpae, ac poena: aeternae , & non pro satisfactione poenae temt oratis. Resp.neg.cons. Non enim est in libertate truncare partem sacramenti, si velit eo uti ; truncaret autem illud recusando poenas imponendas pro satisfactione, di remedio, & non se subiiceret potestati ligandi, quia , ut dictum est, poenae alterius Vitae non sunt de iurisdictione Sacerdot S. . . e Inst. In iudiciis reus potest appellare ab inferiori ad superiorem , ergo poenitenS posset non accePtare poenaS taXatas a Sacerdote per viam appellationis ad Deum ut iudicem supremum. Rein. neg.con l. 8c suppositum ant. Nam in hoc sacramento Tiibunal Ecclesiae est supremum: quidquid ibi solvitur, aut ligatur , emolutum , di ligatum in coeliS. Item non potest reus dimidiare iudicium: u acceptat solutionem , debet acceptare ligamen,nec potest appellare ab uno sine alio

Inst.2. Poenitens non tenetur acceptare P nam con- dipuam per canones taxatam ; ergo nec leviorem , aut aliam quamcumque a Sacerdote taxatam ἀPiob.

353쪽

18 De satisfactione

Prob.cons. Sacerdos non habet maiorem potestatem pio minoribus ps nis taxandis ex arbitrio scio, quam pro imi Ionendis taxatas ab Ecclesia sergo si non potest obligare ad istas, ita nec ad illas. Res p. list. 3.ant. Si ad sit ratio non acceptandi, concisi non adsit, neg ant. nam tunc debet uterque obedire Ecclesiae , Sacerdos imponendo, &poenitens ex quendo poenas illas. . Respund. a. neg. nseq. & antec. Prob. nam in casu, quo paenitens non teneretur acceptare condignas, Deus, dc Ecclesia volunt eum subiici quoad min res, quas in illo eodem casu relinquunt arbitrio Sacerdoti S. . 'Objic. Si quid urgeret poenitentem ad acceptandam a siquam poenam , maxime integritas sacrame ti; sed haec ratio nulla est 3 ergo non tenetur Mai. patet ex respoiasis nostris. Prob. min. nam cum imponitur poenitentia, sacramentum iam perfectum est;

potest enim imponi post absolutionem per nos ; led post absolutionem , di per illam persectim est sacranientum ; ergo &c . . Respon .neg.min. & dist. a. mai. Cum imponitur de facto, Sin re, conc. cum adest in voto poenitentis, S intentione Sacerdotis, neg. maj. S cons. Nisi enim sic adesset impositio, di acceptatio, non valeret sacramentum .

CONCLUSIO III.

POEnitens debet implere poenam impositam, O Me sub mortali, nisi impotentia moralis excuset. Est

communis. ν

Prob. r.ex Scoto. LlI 2 Pnqmd poenam a clave nomerrante impositam tenetur pr nitens adimρlere' Respon. quod se , si velit se submittere Sacerdoti huic o quanis tum ad absolutionem culpae, O quantum adsusceptionem prnae totalis , 5cc. Prob. 2.ex Conci l .Lateran . cap. Omnis utriusque, ubi eodem modo praecipitur confessio annua, di poenite tae i njunctae adimpletio. Prob. I. nam frustra debetet Sacerdos imponere, &Poeniens acceptare poenas ullas, nisi iste deberet im

354쪽

Disputatio VI.

plere & frustra in Sacerdote esset potestas sic ligandis

Prob. 2. p. nam penitentiam sic impositam , &acceptatam in sacramento non implere est iniuria, 5 contemptus sacramenti ; sed talis contemptus est peccam tum mortale ; ergo & omissio poenitentiae. Confir . Sacerdos omittens voluntari E,dc sine gravi ratione pς nam imponere , peccat grariters ergo a sertiori poen tens, si omittit implere, quia tam iste,quam ille truncat sacramentum, & facit iniuriam ipsi Christo, cuius vices gerit Sacerdos, dum hujus mandatum transgreditur. Prob. 3. p. nam Deus impossibilia non iubet; et-go si adsit, vel superveniat impotentia moralis jmplendi penitentiam , Deus hoc ab homine non exigit, nec si adsit ratio gravis eam non acceptandi, Velim plendi. Obiic. Si pinitens confitetur sola venialia,vel momtalia jam alias consessa, o remissa, & per poenitentiam expiata, non tenetur psnitentiam hic taxatam acceptare, Vel implere, sicut nec confiteri 3 ergo tunc non peccabit omittendo p nitentiam , vel non acceptando . Resp. I. in eo casu conc. totum e nam concluso pro cedit de mortalibus non remissis .

Resp.2. neg.cons. nam supposito, quod illa peccat subjicias sacramento consessionis, debes illi omnem reverentiam , di teneris illud non truncare , nec face

te mutilum.. Igitur in hoc non attenditur levitas materiae pro gravitate peccati, sed conditio , di sanctitas sacramenti, cuius iniuria, &contemptus est semper gra -Ve peccatum, laeditur autem in sua integritate, dum respuitur, vel omittitur pars notabilis materialis e ius, qualis est satisfactio.

In qua resolvuntur quaedam dubia circa executionem satisfactionis.

ΡLura possut dubia proponi circa satisfactionis im-Pletionem,quoru aliqua hic subjiciemus

355쪽

33o De satisfactione

CONCLUSIO I.

tam , O aee enatam poenitentiam faeramenta iam eommutare. Est communis.

Prob. I.ex Scoto cit. IJ Docet enim , qudd eum non errante, poenam immsitam debet adimplere s pqnitens in iura tune obligatur praecepto Ecclesiae, euis v luntarie submisit. Imo & ex iure Divino, ut puto, quia Deus taliter instituit hoc sacramentum , & in hunc finem dedit Ecclesiae claves, & potestatem ligandi, de solvendi. - Prob. 2.ex Script. nam quodcumque Sacerdos ligaverit super terram , erit ligatum & in celis apud D um ι sed quod ligatum est apud Deum per Sacerdotem, non potest solvi, aut mutari a peccatore 3 ergo hic non potest mutare ps nam sibi a Sacerdote impolitam .

Prob. I. Subditus non potest mutare sententiam, nee praecepta superioris, nequidem in melius , v. gr. si Papa praecipit ieiunium pro indulgentia lucranda , subinditus nequit sine licentia ejuscem facere eleemos nam , aut aliud opus, etiam altioris virtutis ; idem est de reo post sententiam iudicis 3 sed pςnitens per sacramentum fit subditus confestarii fui ; ergo propria auctoritate non potest mutare opus sibi pro penite tia sacramentali praeccptum. Ργnfir. quia hoc opus taxatum est virtute clavium. dilacramenta 3 ergo non potest mutari ab alio,vel nonem Pgnitentia sacramentalis. objic. i. Qui vovit aliquod opus, potest illud commutare in melius 3 ergo idem est de ps nitentia sacramentali, scilicet poterit mutari in melius ab ipso p

nitente. M ESReo. neg.conseq. nam Votum totaliter pendet a v vente, ideo nihil prohibet opus promissum mutare in melius: pς nitentia vero sacramentalis Pendet a sacra

mento, di ministro Christi. Objic. a. Qui dat maiorem summam , quam ablatum Valeat , plene satisfactis ergo & qui facit opus maioris valoris, quam quod Praecipitur, plenius s

356쪽

Disputatio VI. 332

Pela ne g. conseq. nam in restitutione non laxatur materia, aut species, per quam fit laesio eius ue sed in s cramento determinatur opus, & maxime, quia species operis habet propoitionem quandam ad pec

catum .

Obiic. 3. In satisfactione penitens potest interpreta , xi voluntatem Sacerdotis,& si interpretetur in melius, non facit illi iniuriam ; ergo licite iacit. Resp.neg.ant. nam in hoc negotio non valet inter pretatio, requiritur exacta ,& praecisa obedientia,nec semper valet interpretatio in aliis praeceptis Ecclesiae, .gr. qui iussus ieiunare dat eleemosynam , non facit

Praeceptum.

CONCLUSIO II.

P0Emtensia saeramentalis imposita non valet , speralium impleatur. . in m.

Dico sacramentalem: nam de aliis satisfactionibus non loquimur. Prob. I. ex Conc.Trid in quo tres isti actus, contritio , consessio , & satisfactio dicuntur actus penitentis sergo fieri debent ab ipso, & per se, non per alium , ut

sint sacramentales. . .

Prob. 2. nam ut homo sit vere penitens, debet i ipsum punire, & non alios , sed satisfactio est pars PPnae, aqua homo dicitur pςnitens, di tenens pinam; eigo per seipsum debet eam facere. Pro . nam satisfactio ista instituta est ad reparandam ossensam Dei, & simul in emendationem Peccnti praeteriti & ad praeservationem a futuris; sed haec an hos fines non prolunt aliis, quam ipsi peccatori ope xanti ; ergo &e. Piob. b. denique: nam si possemus substituere alium pro hac satisfactione, id fieret propria auctorata . vel Sacerdotis ; sed neutrum dici i otest; ergo dici Prob min. I. non propria quia, ut dictum est, non PO est eam immutare, di imposita est ut per i Psummet implenda . a. non Sacerdotis , quia auctorita S eiuS non sit ultra sorum sacramentalla cui non lube1t alius, quam ipse pς nitens, ut possit ab eo ligaris eogo dic. Obiic. i. Unus potest satisfacere pro avo, etiam pro

357쪽

33t De satisfactione

defunctis in pgnis temporalibus; ergo & pro p niten te, & penis lacramentalibus a Sacerdote impositis. Resp.neg. cons. & disparitas petitur ex natura sacramenti, in quo tota res agitur personaliter inter ps nitentem, di Sacerdotem,& sicut non potest conteri, nec confiteri, nec absolvi per alium , ita nec satisfacere. Item quia pςnae istae sunt medidinales, aeger autem non sanatur per medicinam ab aliis haustam,

Oblic. a. Quando alius ieiunat pro pςnitente , V. gr. ex hujus commissione jejunium fit opus committe iis ; ergo hic proprie satisficit. Resp.nc g antec. Commissio est quidem actus penitentis , sed ieiunium illud est opus innocentis; & lIcet sorte ex applicatione jejunantis posset meritum ieiunii

prodesse mandanti, non tamen valor sacramenti ex opere operato, nec satisfactorie. Obiic. 3. Sacerdotes saepe praecipiunt penitenti, ut l)rocuret per eleemosynas fieri preces ab aliis, v. g. c ebrari missas, dce. ergo ex praxi Ecclesiae satis tacere possumus per opera aliena . . . . Resp. neg. cons. nam tune opus satisfactorium est illa procuratio , & eleemosyna, non autem missae, vel orationes ab aliis Quaeres, An obligatis exequendi renitentiam impo L. tam remittatur per indulgentias, per quas solent remitri

Resp. probabilitis negative; quia, ut dictum est, sie frustraretur intentio Ecclesiae in illorum operum t xatione , in qua intendit punitionem , correctionem, emendationem , & praeservationem a peccatis, quae non habentur per indulgentias, sed per illas relaxantur pςnae Purgatorii, non autem medicinales, & praeservativae. Frustraretur tollicitudo Ecclesiae pro impositione satisfactionum congruarum secundum nam turam, & qualitatem culpatum.

CONCLUSIO III. SAtisfactio in una confessione imposita potest eommuctari ab eodem confessoris , vel etiam ab alio ex ν conabili causa. Est etiam communis.,'rationabilic via , ver. gr. quia prior ei fit

difficillima, olim postibilis, aut quia alia erit saluta

358쪽

Disputatio VI.

tallor i dc utilior ad finem emendatIonis, dec. Nam sine ulla ratione temere ageret commutando. Hoc supposito . Prob. i. p.de eodem consessario, r. quia sic nulla fit iniuria sacramento, sed magis providetur ejus integritati , & efficaciae, dum mutatur satisfactio in opus melius, vel facilius, vel utilius ad finem ejus idi ergo die. Prob. ant. Nam si opus sit melius, majorem gratiam conseret , si facilius, integritas eius erit secu-xior: nam poenitens non potuisset, aut noluisset implere a. Confir.quia in hoc nullum est inconveniens. nee ra tione sacramenti, nec Tenitentis , nec confessarii simo

pluribus inconvenientibus occurritur. Prob. a. p. nam quilibet peccator potest sacerdoti,etiam alteri a primo , peccata sua iam confessa confiteri,

di iste potest de illis iudicare, solvere , S ligare poeni

tentem aequE, ac Primus ; ergo & pro illis imponere congruam satisfactionem ι ergo poenitens poterit eligere secundam ps nitentiam, relicta priori: non enim tenetur pro eodem peccato duas subire. Prob. antec.

Nam potestas clavium datur sacerdoti in favorem p nitentis , iste, si velit , potest saepius de eadem re judicari a di versis, vel ab eodem , distare judicio fax rabiliori.

Prob. a. nam secundus confessarius etiam aequalis non habet minorem potestatem in hoc tribunali, quam primus 3 sed primus poterat mutare poenam Perse impositam ex caiisa ι ergo Δc secundus. Prob. min. ex praxi: nam quando penitens adit consessarium exponens ei difficultatem explendi pςnitentiam ab eo sibi taxatam, iste potest, di debet eam commutare,

prout ratio dictabit, & si hoc potest aequalis, a fortiori hoc poterit super Ior. Objic. i. Inci vilibus iudex unus non potest mutare sententiam alterius , nisi sit superior, di hoc per viam recursus , quia par in parem non habet imperium,quod non habet locum in hoc tribunali s ergo unus consese larius non potest mutare rinam ab alio laxatam Per. iudicium sacramentale. Resp. neg. cons. nam in hoc casu secundus non exercet imperium, nec potestatem in primum , sed exercet suam suprap nitentem, di materiam sibi apposi-

359쪽

33 fatisfactione

tam, de qua iudicat secundum propriam prudentiam ex circumstantiis , & rationibus sibi a nitente pr positis, εc iste habet ius eligendi penam sibi magis

convenientem.

Inst. Secundus non potest mutare pgnam illam sine iniuria erimi, quia irritat ejus sentemfam ; ergo ille

exercet imperium in parem ; ergo nulliter id facit. Rela. neg.ant. Non enim irritat I. iudicium,sed novum Pronuntiat , dc I. interpretatur secundum novas circumstantias, in quibus iudicat primum non inte disse obligare ad executionem. Obi c.a. Si secundus posset mutare Pqnama I. impositam , redderet mutilum praecedens sacramentum. 4uia careret hac parte materiae suae; sed hoc est absurum, & inconveniens; ergo&c. Resp. I. hoc nimis probare, I. quia ne quidem Sacerdos superior posset mutare pqnam ab inferiore imis positam; imo nequidem ipsemet consessarius in s cunda consessione , quod non admittent plures ex adversariis: nam etiam tunc prius sacramentum mane-Xet mutilum . a. quia plures adversarii tenent per indulgentias tolli, aut minui rinas impositas, quod esset lalsum. Re*.2.neg.mai. nam semper manet integrum iudicium quoad partes essentiales, licet in executione ali quid mutetur. Quaeres, Quid dicendum de penitentia data ἀ Dp inre . parochus v.g. possis mutare paenitentiam im-psuam ab Episcopo. Resp.assirmative quoad peccata non reservata , dc negati vh quoad penitentiam pro reservatis. Ratio I .Par. est, quia pio non reservatis aequalis est potestas Parochi, & Episcopi quoad hoc. Ratio 2.Par.est, quia sicut paroctus non potest cognoscere, nec iudicare de reservatis, ita nec pro illis Penas imponere, Vel taxare, mutando, vel minue

do a Quaeres a. An mutatio poenae impositae in utrae eonfessione debeat fieri in atia eo sone pariter sacramentali , o ex cognitione eiusdem causae , D. peccatorum , pro

wibus i sera est.

Res P.amrmativὲ: nam taxatio huius pgnae est actus iudicialis, di faciamentalis, ergo debet neri in eodem

360쪽

fisputation.

tilbuna II, & simili iudicio , ergo ex cognitione causae , di in confessione sacramentali. Alia dubia practica vide apud Casu istas. Q. V AE: S Τ Ι Ο VI. Da sati factionis sacramentatu. ia tenemus satisfactionem esse partem huius sacramenti ex parte penitentis, Videndum , an, &quomodo concurrat ad effectum eius , an ad totum, qui est remissio peccatorum quoad culpam , dcreatum penae aeternae, an quoad Partem, scilicet remissionem solius penae tem Poralis, in quam commutatur reatus Pgnae aeternae. Quod operetur remi iasionem pgnae alicuius temporalis, iam patet ex dictis . Restat videre , an concurrat ad remissionem

culpae, dc infusionem gratiae cum aliis partibus, eccum ipsa absolutione.

CONCLUSIO.

SAllifactio sacramentalis influit in fam justimationem , seu in remissionem poena aeternae,seu culpe. Est communiS. Prob. I. ex Scoti i JSententia Sacerdotissie absolvit, quod tamen absolvit quidem a debito pgne girens, sed ligar ad fotationem renae temporalis;ergo satisfactio sicut concurrit ad integritatem sacramenti, & sententiam, ita dc ad totum essectum eius. Quod etiam patet , quia dicit, quod satisfactio assumatur ad placandam divinam offensam. Haec enim non placatur, nisi per remissionem culpae, bc infusionem gratiae, dc hunc effectum habet ex vi propositi, quod praecedit abs Iutionem : nam in executione sequitur ordinarie s

cramentum.

Prob. a. utraque pars ex Concilio Tridentino citato: sad nam inter effectus satisfactionum dicit, quod Des actus unisentis , nempe contris o , confeso , Ersa sitfaetio sunt quas materia hujus saeramenri, quae aquatenus in renuente ad integritatem sacramenri , ad

SEARCH

MENU NAVIGATION