Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

551쪽

Narat enim, quod etiam in lege naturae istud eram requia situm in contractu matrimonii, &c. ergo consensus iis naatrimonium debet esse liber. . Prob. a. Nam certum est, quod pueri ante plenum usum rationis , & amentes, furiosi, & ebrii, pro tem pore, quo carent illo usu, sunt incapaces huius co tractus 1 di id definiunt SS. Canones , quia sine hac libertate non esset actus humanus. Probat. 3. de libertate a coactione per metum gravem, & cadentem in Virum constantem. Nam, ut dicebamus ex Scoto, Deus in omni lege voluit hunc contractum esse omnino liberum , & hoc requirit finis, Mnatura eius. Sed de hoc redibit sermo insta de impedimento coactionis. Objic. i . Consensus ex metu gravi, & cadente in viarum constantem est absolute , & simpliciter conse sus , quia voluntas non potest cogi ad actus elicitos ;ergo est absoluth voluntarius; ergo & est liber , dc sufficit ad matrimonium. Resp. dist. ant. Est consensus, & voluntarius secun dum quid, con. simpliciter, dc sine ulla involunta-xietate, neg. ant. & cons. Nam ad valorem matrim nil debet ess e omnino liber. Inst. Qui sic contrahit, consentit tam interne,quam externe ; ergo libere consentit, nihil enim cogit ad

consensum internum Resp. dist. ant. Consentit cum aliqua repugnantia, di involuntarietate, con. sine repugnantia, neg. antaec cons. Nam q ui sic consentit, aissentiret, nisi tim rei sibi malum imminens, &si posset, non contrah Tet , .ut diximus de mercatore projiciente merces m

tu naufragii. Adde, quod posset non consentire ullo

modo interne. -

Inst.2. Alii contractus valent eum tali metu , ut patet de venditione, locatione , emptione, quae Valent Lactae ex metu infamiae, aut gravioris damni, V. gr. ne incarceretur propter debita; ergo & iste valebit ob eandem rationem. ἰRes p. neg.cons. & rationem eius: nam alii non sunt indissolubiles , nec adeo ligant, sicut matrimonium, contra quod non datur recursus ad restissionem : ideo requirit plenam libertatem , quia inducit unionem iam coidium, quam cOIPOIum.

Inst.

552쪽

i ,3 Deessentia, ct exissentia matrimomi

Inst.3. Baptismus ex metu susceptus, & vota relitionis sic facta liganis ergo & matrimonIum. Resp. neg. cons. QuIdquid sit deant quod de votis non placet: nam tales prosessiones rescindi solent. De baptifino autem , & poenitentia aliud est , quia in illis conditio baptixati fit melior, & peccatum, quoaex metu poenarum cavetur , aut expiatur, est majus malum, quam omnes poenae . Non ita est de matrimonio , quod renitenti est minus malum morte, cuius metus cogit ad contrahendum . . . obiic.a. Malum , quod timetur, dc ipse timor , non causat consensum, nisi per quandam inductionem moralem, sicue nec blanditiae, Vel Preces 3. ergo non tollit sussieientem libertatem ad valorem consentus

matrimonialis. ω o

Resp. dist. ant. Non causat elicitive, & simpliciter, conc. secundum quid, neg. ant. Nam licet consensus eliciatur a voluntate, tamen id facit cum repugnantia tanta, ut si non urgetet ille metus, illa omnimnon consentiret , ideo non valet constilus in m trimonio, quod requirit plenam libertatem contrahentium. Aliud est in precibus, & blanditiis, quae alliciunt voluntatem sine eius renitentia , sed potius cum aliqua delectatione, & complacentia, renue tia vero est levissima. . Inst. Quantuscumque sit metus impellens ad co sensum, non est cadens inconstantem virum s ergo non tollit libertatem necessariam ad hunc consensum s ergo non invalidat illum. Prob. ant. nullus timor cadens in virum constantem dicitur trahere ad peccatum mortale , sed si aliquis metus causaret nullitatem matrimonii, traheret ad peccatum mortale; ergo Scc. Prob. min. causaret nullitatem sacramentis sed hoc est peccatum mortale sacrilegii s

Resp. neg. I. ant. & utramque min. nam sic cynse tiens non agit ut minister sacramenti, nec cogitat de

553쪽

Consensus eontrasenrium debet esse absolutus, ν

rissime valet conditionatus et longe rarius Licet. Prob. r. ex Scoto, sJ J contrahentes eum aliqua eon- ditisne pugnante alicui bonorum matrimonii, nihil faciunt .... V. g. aecipis re in meam , donec Oeeurrat marisplaeens . . aut , ita ut non tenear tibi servire sedem . . nee ad reddendum , nisi cum voluero , aut, β procuraveris venenum sterilitαris , &e. Non omnes

conditiones Ita repugnant bonis matrimonii, sed i men omnes invalidant, aut infirmant, ideo sempersunt illicitae. Prob. 2. Nam conditiones, quae apponuntur eo sensui, sunt de praeterito , vel de praesenti, vel defuturo, sed omnes vel invalidant , vel infirmant, vel suspendunt; ergo &c. Prob.min. . I. de praeteritis, de praesentibus, si extiterint, vel existant, non inua 1idant quidem , modo id noverint sponsi , sed frustra, di irrisoriae sunt, di prophanam, ut si dicas, aeeipiose in meam, si ex matre foemina sis nata, &c. Si veris non existant, nec extiterint,nihil fit: aut si ignoreniatur existere, saltem coniux ignorans non potest con summare matrimonium,donee id sciat. a. si de fui xis, vel sunt possibiles. &honestae, ves impossibiles, aut tu tres. Si impossibiles, vel habentur , ut nos appositae, ut volunt multi, ut si dicas, aceistis te, si

sοι stet per totam noctem, aut si tetigeris caelum diagito, &c. Et has reprobat Gregor. IX. iaca'. Si eon disiones. Puto tamen talem consensum invalidum esse, si serio loquatur coniux: nam quia scit solem non posse stare, nec coelum posse tangi s ideo censetur nolle eam in uxorem . Idem est de conditione turpe ob eandem rationem,quia tales repugnant matrim nio , sicut di illae,quae opponuntur bonis matrimonii, ut dicenamus ex Scoto. Si autem sunt possibiles, α honestae, non habent maiorem vim, quam si oncilia . seu consensus per verba de futuis, nec Valet saer mentum depraesenti: unde interim contrahentes possent poenitere, sicut in sponsalibus, nisi forte, qua do tempus conditionis ponendae esset detenninatum. Tom u. . - Z v. g. '

554쪽

,3o-4pntia, ct ex entia matrimonii

v. g. Accipiore in meam, si intra tres dies pater tuus consenseriti ergo vix umquam tales consensus valent in hoc sacramento, licet possent valere in aliis contra

ctibus . . . .

Confir. quia non videtur Christum instituisse hoe . sacramentum potius, quam reliqua sub conditionibus suspensivis efficaciae eius, aut incerti eventus: sic enim exponeretur nullitatibus,& irreverentiis. Dixi l .Quod rarissime mater consensus datus sub conditione. Non enim dico nullam unquam conditionem Posse apponi, quin invalidet contractum: sed solum dico quoa conditiones saepius arguunt consensum impersectum , aut dubium, aut invalidum, aut illicitum; quod videbis apud Theologos, &Canoni stas, qui tam di verse sentiunt de his, di tantas ibi reperiunt dissicultates. Vide Cardinalem nostrum Brancatum ,

Mastrium, dic. . . Dixi a. Longe rarius licent, nec une gravi necellitate debent permitti huiusmodi matrimonia. I. quia, ait dicebam , reddunt incertum sacramentum , Scpatum illud decent. Σ. quia coniuges sub hoc Pro Wxtu consummant, ante quam vel sint certi de exi sentia conditionis, vel antequam sit impleta , & tamen possent resilire,antequam sit purificata conditio , scut in sponsalibus. 3. quia sacramentum non exia sit nisi pro instanti positae conditionis, potest unus , vel uterque resilire,aut esse in peccato quando perficitur , di sic non recipiet gratiam , Vel de novo peccabit peccato sacrilegii. Sed haec sunt inconvenientia ιτigo

QUAESTIO VIII.

De objecta, G De eontractus matrimonialia. An includat semaliser consensum in copulami sarnalem.

Nomine obiecti, de finis hic intellige bonum, ad

quod respicere debent contrahentes , & illud communiter dicitur triplex. I. Proles, seu, prolimatis , seu, procreatio filiorum, oc eorum educatio. a. Fides, seu fidelitas,quam sibi adinvicem debent conjuges, ita ut aliis non adhaereant. I. Sacramen sum. Id est, uni o

555쪽

Disputatis I

perpetua ,3c insolubilis inter eosdem , quae est figura unionis Clitisti cum Ecclesia , sicut,& gratiae,quam ex

hoc contractu coram Ecclesia inito percipiunt. Qua xitur ergo,an ad validitatem c*ntractus matrimoni Iis debeant contrahentes respicere haec bona saltem implicitE , de virtualiter, ita ut, si haec,vel unum ill rum bonorum excluderent nolentes ea, contractus, de sacramentum esset nullum , & in particulari, quaeritur, an qui contraheret animo, & intentione eo servandi virginitatem, valide faceret. Porth, ex dictis patet matrimonium actuale eo sistere in contractu mutuo,quo vir,& foemina sibi donant sua corpora quoad ius utendi illis ad finem uto- creandi, de educandi filios. Unde non dubitatur, quin eorum intentio esse debeat traditio talis iuris ad invicem i benε vero, si talis intentio debeat explieite serri in copulam carnalem, quae est medium ad talem finem , di ad quam institutum est; ita ut illa intentio sit essentialis sacramento. Aliud est ius ad copulam; & de hoc non dubῖtatur, &aliud est usus talis iuris; nam potest quis velle dare alicui ius insuum corpus, excipiendo usum talis juris per copulam

carnalem,

Consenses matrimoniatis debet necessario respkere,

intendere maritalem animorum conjunctio.

nem , O translationem mutuam iuris, ac dominii eo porum adfinem faeramenti , saltem eonfuse , O implicite , non tamen directe , explicite ad usum talis iuris quoad eopulam carnalem. Prob. I .ex Scoto, IJ dicente,quod B. Virgo, abs

here matrimonium t R. Quod ιn contractu matrimo niali est mutua datis eorporum ad copuiam earn femnon ni sub eonditione implicita ; sc. si petatur. Unde contrahentes cum proposito statim vovendi castitatem , mere contrahunt,&c. Sed isti non habent intentionem formalem , de explicitam utendi matrimonio per c pulam carnalem; ergo ex Scoto copula carnalis non est explicite, deformaliter de objecto consensus mattimonialis.

Z a Prob.

556쪽

De Usentia, existentia matrimonii

. Prob. 2. Usus dominii corporum, quod per hunc contractum transfertur inter coniuges, non est de essentia matrimonii , ergo sine intentione formali cor uiae carnalis , sive usus talis iuris, potest stare verum matrimonium. Prob.ant. Nam si hoc esset, matrimoarium non existeret ante copulanu sed hoc est falsum,

ec contra omnes: nam matrimonium ratum est v

xum sacramentum matrimonii, & est insolubile s

cluso privilegio Religionis ante bimestre, & talis est

Praxis Ecclesiae 3 ergo &α. Confir. I. ex Scoto, usus facti potest separari a dominio: ergo in matrimonio unus conjugum potest dare alteri dominium sui corporis sine intentione explieita dandi usum, vel acceptare idem dominium, sine intentione explicita utendi illo. ant. patet Ioanne XXII. definiente se quod retenta dominis , concedere aliis usum , non est inutile ; ergo nec et it inutile concedere dominium sui corporis ad talem actumssi iuste petatur, retento tamen usii, si ab illo non pe

tatur.

Confir. a. Nam in aliis contractibus talis separatio dominii ab usu, & vicissim, possibilis est, nam Dominus potest vendere omnem operam: sui servi. retento dominio eius;ergo idem potest fieri in contractu matrimoniali r mulier tradit viro dominium sui corpo-xis cum pacto, ut non perat usum , seu debitum comiugale , & ipsa cedit iuri petendi i Ilud ab eo. .

. Hi ne docent graves Theologi cum Mastrio,va Ierematrimonium sub liac conditione; Duco te si perpetua castitatem promittas, ve ingressum retigionis. Prob. 3 ex eodem. Qui contetaxit stransalia iuramento firmata , dc postea unus, vel ambo vovent virginitatem, aut Religionem, tenentur adhuc contrahererer verba de praesenti propter iuramentum, di tamen 1lgantur adhuc voto castitatis, aut religionis r sed ta- Iis contractus non respiceret formaliter usum matriamonii, seu copulam carnalem , sed Puram traditio,.

nem iuris ad illam: Denique illi non haberent pro obiecto, vel fine copulam illam, saltem formaliter, sed Potius illam excluderent; ergo &c. Prob. f Non apparet contradictio, quod vir, & ste mina velint contrahere matrimonium,quoad omnem

557쪽

Disputatio I.

t ditionem dominii corporum suorum ad invicem cum pacto mutuo non petendi usum: sed cohabitandi in perpetua castitate. Nam tale creditur misse mattiis monium B. Virginis M. cum D. Iosepho: sed taliam trimonia non respicerent nisi copulam mentium, de

non carnalem , ergo&c.

obiic. I. Contractus cum intentione contraria boni matrimonii non fuit matrimonium: sed sine intentio. ne formali copulae est contraria bonis matrimonii, negative, aut positi ves ergo non facit matrimonium. Prob. min. prolificatio est principale bonum, di finis matrimonii. Sed talis contractus non respiceret illud honum, & finem; sed potius illud excludereti quia non potest respici, nisi per copulam, quam excluderet s ergo &e. Resp.dist. min. Prolificatio voluntaria ex parte contrahentium, & in actu primo, & ius mutuum ad illam t con . prolificatio actualis, seu in actu exercitor neg. min. talis autem intentio non excludit prolificationem liberam , dc in actu primo, nec ius mutuum ad illam; sed tantum actualem , modo neuter faciat

quidquam illicitum ad impediendam prolificationem. Neuter obligatur ad petendum debitum, sed solum ad reddendum petenti debites ergo alter, vel uterque potest cedere iuri suo ad petendum, vel saltem non

petere.

Inst. ex cap. cit. Si conditio, condisso etiam honesta, si eontra su antiam eoniugii inferatur,puta, si alter dieat alteri, eontraho ieenm,si genereatio nem prolis evites....earet effectu. Sed qui contrahit animmo continendi a copula, vel sine animo ea utendi et Vult Vitare generationem prolis; ergo non facit iam

cramentum. . . '

. Resp. neg.min. Non enim e initat directh, vel explicith de vitanda generatione, saltem per media illici ta , sed tantum cogitat de continentia, & quantum licuerit, licet inde sequatur non prolificatio, Praeter intentionem; seu de qua non cogitat. Obiic. a. Ius mutuum petendi, & obligatio redde di sunt de essentia matrimoniit sed sine sormali intentione copulae neutrum subsistit, ergo haec intenti est necessaria. prob. min. Si contrahens intendis

558쪽

Deessentis, existentia matrimonis

solum dare dominium sui corporis nihil cogitans de usu, imo sibi reservat illud , di excludit, nolens copulam , non acquirit sibi ius petendi , nec contrahit obligationem reddendi debitum coniugales ergo&α

Prob. ant. Non tenetur redderer quia noluit dare ius in corpus suum quoad hoc: nec potest petere , quia nee etiam, quoad hoc , acceptavit dominium corporis alterius; ergo Zcc.

Iemota; con. mai. & neg. min. ius, & obligatio proxima, dein actua. neg. mai. &cons. Nam ius illud , obligatio illa proxima, de formalis non est de eia sentia racramenti, nec illius mutui dominii, quod

per illud contrahitur; sed solum ius radicate, di oblugatio in actu primo. objicies 3. ex Augustino. IJ Matrimonium nomen habet ascemina, quae nubit, ut mater efficia-ttur; ergo intendit formaliter, & explicite essici mater: sed non potest explici th emi mater,quin explicia te velit copulam: unde Concit. Florentinum dicit, quod potissimum bonum matrimonii protim designat; ergo nubentes debent explicite intendere cclulam,sine qua non prolificant. Resp. neg. cons. Quia sumit intentio resphiens visetualiter maternitatem ex ratione contractus, nec a liud cogitat Augustinus. Nam,ut legitur ea P B. --ria , ipse Augustinus dicit. B. Virginem consensisse implieite , oe fecundum id, quod spectabat ad eo ut inctum: absque ramen ulu nonsito actualiscopulae,eum iam de illa fuerat censeata tergo qui consentit in matrimonium , consentit implicite in actus matrimoniales ex vi contractus, licet de illis non cogitet explis

citc

Dixi autem sufficere, ut eontrahentes respisant eon-μu a, edi implieith bona matrimo ii, de haec sunt obiectum totale, di integrum talis contractus . non autem in particulari, de explieite. Certh multi contrahunt non cogitantes, nec cupientes illa distincte. Sus ficit,quod velint consentire in contractum, qui dicitur matrimonii, per quod vir , de stemina se tibi m

tuo donane, di accipiunt ad vitam individuam , licet non cogitent de singulis actibus, & onetibus talis viasia is conLmara.

559쪽

Disputatio I. i 33s

eae, modo tamen non excludant explicite ullum ex his, quae sunt essentialia.

OM eonnabunt ex sine opposito sinibus essentialibur

matrimonii, v. g. ex pacto repudii , aut solutionis mineusi eoniuratis,invalide contrahunt e qui vero imetendunt priseipaliter sines extrinsecos, illicite faciunt.. Prob. I. ex to. IJ, , Nam indissolubilitas est boianum intrinsecum matrimonii novae legis; ita quod , impossibile est esse matrimonium normaliter sine il- lo, quod est forma eius ... Et in lege Euangelica se Christus reduxit matrimonium simpliciter pers , , chum, id . indissolubile , sicut institutum fuerat in is lege naturae; ergo qui intenderet contrahere main trimonium di sis lubile, vellet finem essentialiter opis positum huic sacramento, di intentioni Christi. esego nihil facerer. Prob. a. ex SS. Canon. Nam caP. si conditiones Gregor. IX. decernit,quod, , si conditiones contra sub se stantiam matrimonii inserantur, puta si alter di-ὐ cat alteri , contraho te m. . . . donec inveniam ,, aliam . . . . Matrimonialis contractus caret effectursed conditio solubilitatis talis est, in suppono ex mnium consensu; ergo&c.

Probatur I .ex dietis. Nam minister sacramenti, Sesuscipiens debent velle facere, quod instituit Clitissus, seu, quod intendit Ecclesiar sed , contrahentes sunt ministri, & suscipientes hujus sacramenti',& qui contrahunt ex fine opposito fini essentiali, matrimonii non intendunt, quod intendit Christus, vel Eeclesia; ergo nihil faciunt validε. prodi min. Nam Christus instituit matrimonium, ut inditalubile, ut

Dixi, eum pacto explieito divortii , seu dissolubilis sis. Nam implicitus non praesumitur, nec dissolvit in foro externo, in quo non iudicatur de internis a b nὸ vero in foro conscientiae. Ideo, qui sic contrahellet, maneret quidem ligatus coram Ecclesia; sed coram Deo, non posset petere debitum. Prob. a. p. Nam fines extrinseci sunt mali, vel tur.

560쪽

33 6 ne essentis, O exissentia matrimonii

ves, aut indifferentes, aut honesti, & excIudunt, vesaeem excludunt sines proprios. Si mali, cum exclusione veri finis; patet,quod illicitE ,& nulliter faciunt, de Peccant. Si non excludantur debiti fines, valide quiadem, sed illicite fit, nam omnis actus moralis ibonitatem, aut malitiam sumit a fines ergo peccat,qui nubitob finem malum.Si vero fines sunt indifferentes,eatet etiam ,quod I eccatur venialiter saltem, nam fit iri Verentia sacramento,dum finis non bonus , sed extra- meus miscetur illi, & praesertur filii proprio, de debito, Nuem Deus, & ratio illi praefixit, v. g. si nubit pure obvoluptatem, divitias, honores,imo & mortaliter,si exiscludantur debiti fines, ob eandem rationem a sortio-xis ergo qui contrahit principaliter ob fines alienos a finibus debitis huius sacramenti, peccat mortaliter , aut saltem venialiter, aut nulliter facit,si excludantursnes proprii, de nisi includantur saltem implicite, de

virtualiter.

Dixi, Prines itur. Nam si secundario tantum In tendas fines bonos, aut indisserentes, non videris Vi aiare ast um, qui est bonus ex fine principali.

Objic. con. I. p. Iudaei, & infideles contrahunt cum tracto formali repudii, aut polygamiae, & tamen va et illud matrimonium apud Ecclesiam, si converta durue e Igo contractus ex fine opposito bonis, vel esse tiae matrimonii, valet. Patet cons. nam si non valeret, Ecclesia non permitteret illos coniuges cohabitare post

conversionem. Prob. ant. Nam Innoc. III. cap. Gι--ἀeamus, iubet, quod si paranus conversus ad fidem habeat plures uxores , debet retinere primam , Scquamvis Iudaeus nubat cum pacto explicito repudiandi uxorem, quam ducit, iubetur eam retinere, si con- ertatur. Imo, si ante conversionem repudiaverat idc primam, & duxerat aliam, iubetur Iesumere pru

' Resp.neg. I, ant. Se 2. eou Nam elim illa matrimo nia suerint nulla,monentur q uidem dare noVum consensum legitimum ex debito fine , &ex vi huius consensus iubentur cohabitare insolubiliter,quia contractus evasit sacramentum, sed non aliter. Quaeres; An qui nuberes ad vitandam fornicati

nem, peccaret Z

oste

SEARCH

MENU NAVIGATION