Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

581쪽

ratum matrimonium , per professionem solemnem : d

Addit Scotus, quod me retaxatis christi ration bilis fuit, quia rationabile est oblitationem ad minus

bonum eommutari ad majus bonum ab eo,qui habet auintiaritatem commuνanaei. Professio autem in Relitissae 1 ad maius bonum , quia ad spirituale. Hi ne argumentor . Semper licitus est transitus de

statu miniis persecto ad perfectiorem, si hoc fiat mne injuria alterius: sed status Religionis est persectior matrimoniali, &potest fieri transitus ab isto ad illum sine iniuria alterius 3 ergo&e. Prob. min. patet quoad I. p. saltem apud Catholicos . prob. quoad a. p. Nam cum matrimonium non sit consummatum. nulla est proles, nulla fit divisio carnis, quia no dum haec contraxit unitatem & alter coniux tib ratur vinculo, di potest nubere: nec denique incurrit ullam infamiam s ergo ille transitus fit sine i iuria alterius. obiic. I. con. a. p. Τalῖs dissolutio non licet in matrimonio consummatos erξo nec in rato. ant. admittitur. Prob. cons. matrimonium ratum, &consumma

tum est idem contractus: & sacramentum eodem iure divino institutum; ergo di eadem indissolubilitas. Re*.neg. utrumque con quia haec differentia non Venit ex natura contractus, sed ex voluntate Christi a qui unum prae alio voluit dissolvi ob rationes datas. Inst. Matrimonium , etiam consummatum, solvi potest, si uterque velit ingredi Religionem: aut si unus consentiat in professionem alterius, de velit manere cςlebs, aut recipere ordines sacros s ergo idem est de

consummat , dc rato.

Resp. neg. ant. Nam tunc uterque manet ligatus, dc retinet ius remotum in corpus socii, sed renuntiae proximo ad debitum coniugale. Unde si ex dispens tione prosessus , vel sacerdos rediret ad saeculum,noa posset alteri nubere. Obiic. a. Vinculum matrimonii rati ligat ex lege naturae,saltem nisi ambo consentiant: sed nulla proseiasio valet contra ius naturae ; ergo non solvit hoc vi culum , alio repugnante. Prob. mai. fidelitas in promissis est de iure naturae: sed coniuges promiserunt sibi mutuam,oc individuam vitae societatem in matria

582쪽

, 3 8 De essest. O proprieti matrimonia

monios ergo ad eam obligantur de iure naturae,quamis diis alter non consentit. . Resp. neg. I. mai. & dist.2. Fidelitas in promissis a silutis , & sine restrictione , seu retentione iuris Iesmliendi, cone. in promissiis conditionatis , altem virtu liter, neg.mai. & min. nam contractus iste fit cum tracxetentione implicita, & virtuali, qua contrahentes uinhi retinent per aliquod tempus ius resiliendi per et ctionem melioris status. Haec conditio sic continetur in omni matrimonio catholicorum. Inst. ex regulis iuris naturalis, quod semet placuit , amplius diu isere non potest. Item , mutare congilium vis non potest in denimentum alterius; sed coniux r siliens sine alterius consensu non vult, quod IemeI voluerat, di mutat consilium cum alterius damno ;

Resp.eodem modo dist.mai. Quod Iemel placuit a soluth, excludendo omnem reservationem, conc. pell voluntatem , di pactum includens aliquam conditi nem , neg.mai. ob rationes datas, alioqui repud vim Mosaicum fuisset contra ius naturale, & quidem a laseriori r nam fiebat iniuria mulieri repudiatae, in dif

famatae. . r

objic.3. Ratio maloris boni pro statu religioso, tam valet pro matrimonio consummato, qu in Proratos sed per nos non valet pro eonsummato 3 ergo

nec Pro rato.

Resp.neg.mai. nam, ut diximus, Chri lius non dis- Pensat Pro uno, sicut pro alio, di maxime, quia in consummato id fieret cum detrimento prolis, aut cum scandalo post copulam. objic. .ex Patribus : nam inquit Gregor. Sunν, qui dicunt religionis Musis coniuria debere diffolii. Verum

sciendum est, quia'si bοe lex humana cone est , lex samen divina prohibuis 3 ergo illa dissolutio est illicita, di contra jus divinum . Et Alex. III. nisi uxor ad rei monem transierit, aut perpetuo castita em promiserix, vir potest,stdebet de monasterio re-sari ; ergo a sortiori potest impediri, ne intret, aut Profiteatur sine consensu alterius. Res P. neg. utramque eonsnam uterque Ponti rex' quitur de matrimon o consummato. Unde Greg.citat ripturam, eruntdns in ea me una i quae unitas non str

583쪽

Disputatio II ss,

per copulam absurdum reputansdemque earnem e parte transire ad continentiam , et

ex parte remanere in pollutione. Idem est de Alexa dro, nisi stibi contradiceret: nam c.seq. Verum , id peris mittit , dummodo carnalis eommi tis non interveneris . inter eos , et alteri remanenti licitum est ad seeundae mota transire 3 ergo in priori capite loquitur de mattia monio consummato, re in Praesenti derato.

Igitur Ecclesia divinitus inspirata permittit coniugibus, vel eorum alteri post matrimonium ratum differre consummationem Rer duos menses ad deliberandum de ingressu in religionem apProbatam, nec potest alter hoc impedire, durante illo bimestri, &si ibi profiteatur, matrimonium per illam professi nem dissolvitur, & alter potest, si nolit continere, transire ad alias nuptias.

M.Atrimonium inter infideles eon, ctum ροιεβdissoloi , si alter eorum convertatur ad fidem , et infideli, nolit habitare eum illo, vel si iste fideli, non νανι habitare eum infideli sine conrumelia creatoris,aut με perieuis salutis suae.

Prob. I. ex Scoto, qui quaerenti x, cur Apostolus su det matrimonium inter infideles contractum esse ,, servandum post conversionem alterius, responder,

is Causa Apostoli patet ibi: Salvabitur,inquit, vir in- si fidelis per mulierem fidelem . Igit ut servare matrirmonium prius contractum est occasio convertendi, coniugem infidelem Cessante autem evidenter cau

,, se illa, non debent simul commanere,utputa ,si non consentit habitare cum converso, vel non sine in i , , ria Creatoris, blasphemando , vel sollicitando con- , , versum ad infidelitatem, ete. ergo ex Scoto in illis circumstantiis solvitur illud matrimonium: nam ibi non est quaestio de separatione toti,sed vinculi. Prob.Σ. ex Script. nam Apostolus ait, Si infidelis

discedit,diseedat s fidelis) non enim servituti subjectus est frater , aut soror in huiusmodi ; ergo si infidelis nocivult habitare eum fideli, vel si iste non potest cum i lo habitate sine iniuria Creatoris, vel periculo fidei ,

584쪽

s εο De propriet. matrimonii

Illius subiectione ; ergo & a vinculo, ratione cuius non habet corporis sui potestatem. prob. cons. nam, inquit Chrysost. Propterea Me aneliavit debitum , ut Osee deret nullum esse sui dominum , sed esse alterum alte-νius servM .suid est autem , si infidelis discedat,auxs paretur' in si jubet re saerimare, aut esse sociam impie

ratis propter matrimonium, aut recedere, melius est, divellatur mareimonium,quam pietas.

Prob. ex SS. Canon. Nam cap. si infidelis , ex D. Gregorio dicitur, quod dimissio propter Deum non esspereatum alii se copulaveris, contumelia quiρρe crea-τοris solvisius matrimonii circa eum, qui relinquitur 4

Et ex Ambros simili cri Hic agnoscaι fidelis suam liad relatemine ita subjectum se deputet servituti,ut ipsam

dimittatfidem,ne amittat insidetem. Et Innoc.III. cap. suanto. Nam in illo casu, quι relinquitur, ad secunda, si voluerit, vota transibit. . . contumelia Salυatoris solvitius matrimonii. Idem-de multis aliis, quos citat Cardin. Brancatus noster.

. Prob. 4. Nam Deus saluti fidelium consulens hane eis libertatem dedit,ne per fragilitatem adducantur a fide, aut Dei obsequio, si cohabitent cum infidelibus con jugibus. Et quidem , indulgentia est potius, quam praeceptum August. fad ubi ventum est ad quaestiomem de dimittendis corisbus , vel admittendis, adhibitis etiam Apostolisis aestimiuniis, dicerem Consilium esse Α postoli, non praeceptum domini. - Objic. Insolubilitas matrimonii est de iure divinos ergo ab homine sol vi non potest sub ullo praetextu non expresso in lege: sed in lege nulla est exceptio,nam a

solute dicit, Muod Deus conjunxit,homo non separet, &Christus legem repudii abrogavit, ut concessum iu daeis πιεν duritiam eordis eorum i ergo in nullo casu licita est solutio hujus vinculi . Resp.neg.subs. Nam Apost. sciebat legem divinam, quam didicerat ab ipso Deo, di expreise docet hanc solutionem in illis circumstantiis. x Inst Imo Apostolus iubet fidelem manere cum imfideli, si velit istes ergo&c. 'Res p. ex Α ug. ad jubet manere ex charitatercore ex

' necessitate vinculi meg.antri, cur ergo non expediat i

,, fideles dimitti a fidelibus i causa evidenter expressa

585쪽

,, est; hon enim propter vinculum coniugale cum ta .ri libus servandum, sed ut acquiratur Christo, recediis ab infidelibus Apostolus vetat. Multa enim sunt fa- , , cienda, non iubente lege, sed libera charitate. Hoc consilium est charitatis, non Praeceptum. Obiic. a. Uni versaliter dicitur ,, mulier alligata est legi quanto tempore vir ejus vivit.Et Christus ipse. ,, si d uicumque dimiserit uxorem suam nisi obfo ,, nicationem, &aliam duxerit,moechatur; ergo coniux dimitti non potest ob infidelitatem, di quamdiu ambo vivunt, vinculum ligat. Resp.dist.cons. Quandiu vivunt,& praecise ob inmdelitatem solam, con. in circumstantiis ab Apostola notatis, neg. cons. nam ille aperte concedit separatiq-nem ab infideli, casu,quo iste discedat, vel adsit peri culum perversionis, vel iniuriae creatoris . Christus eosdem casus excipit per Apostolum suum : corrigit. legem repudii,qua ludaei abutebantur dicentes,posse dia mitti uxorem quacumque ex causa . Nimis ampliabam tur lex illa: ideo Christus eam limitat ad solos casus conclusionis,st. quoad infideles, de quoad ingressum Religionis,denique Christus ibi dat legem pro matris monio fidelium, non infidelium. Objic. I. Propter haeresim unius non solvitur hoc vinculum ; ergo nec propter infidelitatem. Ar . recis Pitur communiter. Prob. cons. Non est minus peric tum contumeliae creatoris, vel perversionis fidelis per haereticum quam per infidelem s ergo dcc. Resp. neg. I .cons. dc a. ant. Nam matrimonium in delium non est sacramentum,bene vero istud,quod datius ad auxilia divina, quibus resistatur tentationibus haeresis: oc ut tale, magis est indi Diubile. Igitur non statim, nec praecise , quia unus venit ad fidem, di alter manet infidelis, sit haec separatio, sed requiritur, ut infidelis discedat, de dimittat fidelem , nolens habitare cum ili': vel, ut iste non pos. sit permanere cum infideli sine iniuria creatoris , aut periculo suae per versiones; quia sc. infidelis eum sol

licitat ad impietates , dc blasphemias. Sed si fidelis . sperat se posse convertere infidelem , debet saru.tem ex charitate , remanere cum illo. I. Patet ex

586쪽

demus, di aliis sacris Decretis, &ex Augustino tu. Quaeres dicendum si infidelis tandem eonversatur, an π iον conversus tenebitur concιιιara eum so,

o eum resumere. in

Reso.amrmativὸ, si haee eonversio fiat,antequam a ter contraxerit alias nuptias, quia tunc Vinculum euet adhuc integrum . Et cessat ratio dissolutionis. Quaeres a. An si fidelis statim nuberer adieri pose Iua conversionem , non expectato recelu insidetis , nec peτι- suis perversionis, an inquam valide faceret. Resp. negative , quia tunc cessarent allatae rationes dissolutionis prioris vinculi ex parte conVersi, scum Quaeres I. An ad validam executionem huius libemtatis requiratur iudieium Ecclesiα. . Resp. id quidem securius,& rationa Dilius esse, non tamen necessarium , quia Ecclesia non habet iurisdictionem sit pra infidelem, ut eum liberet ab onere Vin culi . Certe ex ipso tecessu infidelis,& a fortiori si nupserit iste, liberatur fidelis, nec enim eius conditio hedeterior . Id constat ex cap. anta: nam Inquit Glol. D , Ille , qui relinquit transeuntem ad sidem , peccat, et sola contumelia creatoris . et non per Ecclesiam solvi τur . Ideo si interveniat sententia Ecclesiae, haec mitpui Edeclaiatoria iuris istius. - . Quaeres 4. An insidalis deserens bolem , possis statim

valide contrahere cum alio.

Res p. non poste,donec fidelis mutaverit statum petingressum religionis, aut per susceptionem ordinis si cri , aut per aliud matrimonium , quia privilegium solutionis est ad favorem fidelis, non autem infidelis. Postquam autem sumpsi statum incompossibilem cum illo primo , remanet primus contractus solutus, di infidelis pariter liber. Sed quandiu fidelis non vult uti privilegio suo dissolui. onis, manet integrum Fim

Quaeres s. Am fideles eae mutuo eonsensis possint diῖο

mere vincatum matrimonii rat ,et non consummari.. .

Resp. negative, nisi per ingressum religionis,ut dixi .mus : nam inquit Bonifacius VIII. A Deo in paradiso matrimonii vinculum Dii instisi tum insolubiis. Idem cet Conci Taideat.

587쪽

PRobabilius est Papam dimiυere possie matrimonium

rarum inter Meles, non autem eo ummatum. Est hodie communior, licet pars negativa non careat pro babilitate . Prima pars patet ex I .Conclusione. Prob. I. P. ex principiis Scoti, fiJqui hanc tradit regulam , De Dcramentis Melesiae non est alitersentiendum , quam sentit Romana Eeelesia, abolen

dam ι Γέ sed iam sentit Ecclesia Romana Papam posse in hoc dispensare, di de facto dispensat saepes ergo ex hac regula Scotus inclinaret in hanc sententiam, de id positive dixisset, si sei visset hoc fieri. Citatur tamen

Pro contraria, ut videbimus. Prob.Σ. ex Praxi δ nam propter ingens aliquod Ecclesiae bonum , plures Pontifices dispensarunt in m trimonio rato . ut testatur Sanctus Antoninus de

Martino V. &Eugenio IV. Et Caietanus, & Nava rus testantur de Paulo III. & Pio U. Et Henriqueet de Gregorio XIII. quem scribit uno die dispensasse eum undecim. Sed non potest diei, quod in hoc erraverint illi Summi Pontificess de . facto ad posse viati

Confix quia Papa dispensat in votis solemnibus re Iigionis, ut notant Thialogi apud Mastrium, ergoa sortiori potest dispensare in matrimonio: nam I. st tus religionis, quem fideles contrahunt per illa vota, est longe sanctior, di ideo indispensabilior. a. quia . matrimonium ratum dita luitur in favorem religiosa prosessionis , oc non e contra ; ergo si ripa dissotrore potest vinculum huius professionis, poterit di vii

culum matrimonii rati. Prob.2.p. ex scoto docente, quod si eo timmatum esset matrimonium, eset omnino indisiotabile inue ad marrem, ita , quod si coniuges pari voto eontinerent,matrimonium non solveretur inser eos , etiam per ingressum religionis s ergo ex Scoto matrimonium conium i matum est indissolubile per omnem potentiam h manam, etiam Papalem. Prob.2.ex Script.& PP. citatis in i Conclusionernam

loquuntur abstitute , dc sine limitatione.

588쪽

sε Deessea. O proprier matrimonii

Prob. I.Quia insoliibilitas matrimonii consummati, in quo duo fiunt una caro, per mixtionem seminum , venit ex lege divina positiva,ut patet ex Script. cit. sed Papa non habet potestatem supra legem divinam; in f xior enim dispensare non potest in lege superioris cap. sum inferur de maior. 6c cap. ne Romani Clem. de elect. ergo Papa non potest dispensare ad solutionem m erimonii consummati. Prob. . ex praxi, nam Ss. Pontifices semper abstinuerunt a tali dispensatione, di eam reservarunt soli Deo, ut patet ex Nicol. I. &Adriano II. Circa maerimonium Regis Franciae, cap. Serinis, & cap. Lorarius, di Epist. Adriani, qui declarant non posse illud ditatueres quia, inquiunt, non potest homo dissolvere, quod Deus conjunxit.

Dices, hanc legem non assicere Papam , qui non est Purus homo, sed iupra homines, & Vicarius Christi. . Contra , quia magis assentative, quam vest hoc dicitur, ut patet ex iysorum Pontificum dictis , nam , Ni l. I. cit. declarans, cur matrimonium resum solvi

ivt per ingressum Religionis, dieit hoc fie i ab ipis. Deus, non homo separat, quando intuitu divini , inmoris ex consensu utriusque matrimonia dissolvum

- Confit ex Innnoc. 3. decernente repudium in E angelio reprobatum esse e . Gaudemus. Nam talis dispensatio resuscitaret divortia, quae fierent auth Titate humana , non maritorum, sed Papae , ergo Tam iste non se reputat nisi purum hominem. Oblieaeon. i. dicit,quod Gelsa numquam attentas. et ps matrimonium lisentiare altemm ad Religi mem,altero manente in saeuis,nisi christus hoc institu ergo ex Scoto, Ecclesia, nec SS. Pontifex non potest dissolvere matrimonium ratum, nisi Cesistus ita anni tuerit. Sed nulli bi constat de hac institutione,&ante tempora Scoti non legebatur ripam in hoc di DPensasse; ergo nec modo id fieri potest. i

tur Christum ita instituisse, quandoquidem Ecclesia attentavit sic dita luere matrimonia rata ; nam illa

Non potest errare.

objicies a. Si possiet distatuere ratum ; posset etiam consummatum s nam consummatio nihil addit Sacra

589쪽

mento praeter executionem, quae non mutat essentiam contractus sed cons est contra nos a ergo &c. Resy.n .mai.& eons prob. nam Christus non permisit tolutionem proconsummato,sed pro rato, quod colligitur ex Ecclesiae praxi. Et ratio petitur tum ex ratione prolis, quae venit ex conmmmatione, tum m. unitate earnis ex eodem contractu. ι

' . . Inst. Od Deus coniunxat, homo non separet; sed Papa est purus homo ; ergo &c. iResp.dist .mai. Homo non separet potestate humana, conc. Potestate divina, neg. nisi ilagria autem in his agi t ex potestate a Christo accepta, & d i vina.. Objic. 3. Inditatu bilitas matrimonii est de iure di viano, & naturali s ergo nullus homo potest illud dissoL

Verea

- Res p. dist.ant.de iure divino, & naturali secumdaris.conc.de naturali Primario, neg ant.& dist.cons. Niillius homo potestate pure humana, conc. divinitu accepta, neg.c s. nam , ut diximus, Christus hanc fa ultatem concessit Ecclesiae suae in tuo capite. ' ,

Objic: . Papa ex plena sua potestate ho, potest imis pedire enectum lacramenti in subiecto acI, v π rne baptizatus censeatur de familia Christi ut ne cοῦ pus ejus sit in hostia rite consecrata ; ergo niata erepotest, ne post matrimonium ratum, coniuges sint insolubiliter ligati vinculo illo: nam istud est effectus

talis sacramenti. .

in neg. eon nam ripa in hoc dispensans non impedit effectum sacramenti, sed solum declarat Deum nolle , ut ullud vinculum amplius te. at inter pers nas, quas eius vicarius liberat per potestatem, quam ad hoc ei delegavit. . Resp. a. Papam non impedire talem effectum , sed

declarare , quod sacramentum, vel contractus non Valuit inter illos coniuges ob cautis quae movent eum ad se iudicandum, nec-en inti ullus unquam attentaVit dispensare, nisi propter urgentissimas causas. FO te etiam h fit per interpretationem voluntatum coniugum ipsorum , quatenus non , censentur V

dicit, matrimonium posse dissolvi is supervenien rem

590쪽

366 De effect O propriet. matrimonii

infirmitatem uxoris. Et cap. concubuisti, Zachartas dicit, solvi posse matrimonium eius, qui concubuit cum sorore uxoris . Unde si haec conscia non sit. scelexis, poterit inire aliud coniugium ; ergo ripa in alia quo casu potest dissolvere matrimonium consumma-

Resp. neg. cons Nam Gregor. Ioquitur de infirmitate superveniente post matrimonium non consum matum, vel de matrimonio contrahendo, seu co tracto per verba de futuro, non per verba de praesemti. Zacharias autem loquitur de uxore post mortem viri, vel de sponsa de futuro, ut notat Glossa. Ἀ- eunt alii hoc decretum Gregorii non reperirmn Epiri

stolis eius. Q U AE S T I o V. Dedivvinio, seu de Diatione matrisiensi

quoad torum.

INter obligationes coniugum non ultima est 'limin itio cohabitandi, & unitas tori, de qua dicitur, relinquet homo patrem , ex matrem et adsuerebis ux sti suae. Et in definitione matrimonii dicitur, mira, et υxoris individuam vitae eo unctione continens. CO iuges quippe sine cohabitatione nequeunt mutuo mi Porum usui vacare, nec generationi, nec educationi filiorum, nec alia sibi ao invicem praestare obsequia, ad quae institutum est matrimonium. Quaeritur ergo hic de coniugum separatione, non quoad vinculum coniugale, de quo iam diximus, sed quoad torum, de cohabitationem, stante vinculo illo, dc quando, seu ex quibus causis liceat. Divortium disitur adiumendo, quia coniux alter ab altero divertit, vela diUersitate manuum , & significat unius coniugum ab alio separationem, vel - utriusque ab inviWm ex mutuo contensu. Et triplex est. I. suoad vinculum, quo nexus eonjugalis sol- ivitur, ut dictum est, nec de hoc restat dicendum. a. quoad torum , quatenus separantur corpore, dc non copulantur carnaliter, ut saepe accidit, etiam ex comsilio Apostoli, ut vacent orationi. Et de i sto liti non quimur. 3. νηοad remm ,-cohabitationem , sola

SEARCH

MENU NAVIGATION