Summa theologiae Scotisticae, in qua ex fidei lumine, S. Scripturae oraculis, Ecclesiae traditionibus, & decretis, ss. pp. & theologorum sententia, & rectæ rationis ductu, religionis christianæ mysteria sacramenta, dogmata, & præcepta breviter, & sch

발행: 1706년

분량: 741페이지

출처: archive.org

분류: 철학

631쪽

Dinputatio IV.

pqrales, sed Canonicas pro nulli rate talli matrim nil. Hoc autem dicebat coram Synodo Parisienhan. s 77. apud Gregor. Turon. & Pallavicinus narrat in histor. Concit. Trid. quod decretum de impedimento elandestinitatis datum ebraecipuε ad instantiam oratorum Regis Christianissimi. objic.pro Haeret.ex ipso Cone. Trid. nulla potestas humana potest mutare quidquam circa sacramen torum substantiam 3 sed si possiet EceIesia statuere impe dimenta dirimentia , mutaret substantiam matrimo nil sacramenti; ergo id non potest. Prob. min. Nam matrimonium, quod valebat ante illa decreta, irrutatur per illa ; sed hoc fieri non potest sine mutatione

substantiali, sc. mutaretur materia: nam quae autea valebat, non valeret deinceps 3 ergo dce. Resp. nes. I. & a. min. & dist. Prob. Mutaretur materia in ratione contractus, con. in ratione sacramenti, neg. ant. Nam, ut diximus alias, materia matrimonii sacramenti est contractus legitimus eivilis, quandiu contractus ille est validus, tamdiu es mat tia valida sacramenti . Et quia validitas contractus

pendet a legibus humanis , aut canonicis, de istae requirunt novas solemnitates ad valorem contralius, ita & hoe laciamentum, licet semper eadem sit eius materia proxima, Q. contractus validus, quesis exigiatur ex Christi D. institutione. Objic.a. Nulli bi constat de hae potestate EeeIesiaei in Scriptura, sed poti iis contrarium; ergo nulla est Prob. agr. Nam in Levitico Deus determinat pers inas , inter quas non licebat nubere, & ibi nihil dieiis ut de tradi bus amnitatis, aut aliis impedimemis,quae

asserimus 3 ergo Ecc.

Rela. neg. mai. Nam sola Scriptura non est regula fidei nqstrae, sed etiam traditiones Apostolicae, de E clesiasticae, di per istas constat de hac potestate, ut pr hatum est. Ad prob. ex Levit. neg. cons. tum quia lex Euangelica absol vit nos a iugo degis Mosaicae, de Christus Iegem suam commisit dilectioni Ecclesiae suae in iis, quae nolust per se ipsum determinare. Deniaque non dubito, quin Deus reliquerit etiam Synagoga potestatem plura statuendi iuxta rerum, di temporum exigentias circa matrimonia, de alias caeremonias legales.

632쪽

o 3 De i edimentis matrimonii

- - RARI. Gretserus, quod Bith Idoyses ibi statuit ista aut horitate eivili, non divina, nec ut promulgator divinae. Hac inquam statuit ut dux, & princeps iulius populi, ad quietem, & incolumitatem eius. - Resp.a. Moyses Impedimenta reduxit ad pauciores Iradus, quia temporis necessitas id petebat, ut faciisus propagaretur populus ille Dei, nunc autem ratio illa cessat. obite. 3. Matrimonium est contractus pure civilisue temporalis; sed potestas Ecclesiae non extenditur ad temporalia, di politicas ergo die. Resp. dist. mai. Temporalis materialiter, de rem eλ, con. formaliter, dc Proxime, neg. mai. Be cons. Nam contractus ille inter fideles ordinatur,dcelevandus est ad rationem sacramenti, de quoad hoc cadit sub directionem Ecclesiae, Be est quid sacrum, dc sp, rituale. Obiici R Principes nequidem Christiani non reciapiunt illa impedimenta ut statuta ab Ecclesia, sed e dem ipsi statuerunt ; ergo praetendunt ius illud specta-ste ad Tribunal civile, dc temporale. Prob. cons Nam si pet illas sitas leges usurpassent iura Ecclesiae, hoc il-Ia non dissimulat i Nam error, eui non resistitur, αρ- probatur. Et Ecclesia illis legibus in suis canonibus se conformat. Ideo Leo siJ magnus prohibet servorum

matrimonia, invito Domino , Impera eorum irrisantur. Et Nicolaus I. circa gradu S consans uinitatis remittit ad leges. Quid leges hic sanesunt , sam meminimus 3 ergo Ecclesia agnoscit apud princ pes ius statuendi impedimenta. Resp. I. neg. cons. Nam quod principes staritia EGclesiae suis inserant Iegibus, pietas eorum facit, non aemulatio, scut ad eorum observantiam urgeant subinditos, id faciunt ,ut canonum Protectores, di executores, dc huic patrocinio debet Ecclesia blandiri, non resistere, de si aliquando hae leges illorum allegat in suis decretis, prout statuunt conditiones contractus coniugalis, hunc considerat, non ut sacramentalem , sed ut civilem.

- . Notandum igitur ex S. Τho. DJ quod personae iv

rhamae ad rentrahendum matrimonium dicuntur exos, si ὀd sint contra legem, qua matrimonium constitu

633쪽

ων ' matrimon ἰ . a amem, in quantum est upeium nacsura ,statuitur iure naturae, in quantum est in inelum communitatis, statuitur iure civili, in quantum est s eramentum, statuitur iure diυino a ideo ex qua libeadictarum letum naturae, humanae, O divinae, potes persona inci ad matrimonium illestima. Uides qu mcuo principes-Ecclesia concurrunt ad statuendas conditiones, Se impedimenta matrimonii secundum diversos respectus , di fines eius. Hi nc autem colliges , quod possunt principes saec lares statuere conditiones necenarias ad valorem c tractus coniugalis in ratione contractus civilis, non autem directh in ratione sacramenti, quia non se im miscent in rebus sacris, & sacramentalibus, Quod fori ori verum est de principibus infidelium , dc etiam fidelium ante Christum, quia apud eos hie contractus

non ordinabatur ad sacramentum, sed erat contractus Pure humanus, di naturalis.

Coli gesa. Potestatem statuendi impedimenta huius sacramenti spectare proprie ad Ecclesiam uni versalem in Conciliis, vel ad Papam ex ea thedra Apostoli caloquentem, quia lices in unodis dirticularibus, vel ab Episcopis in sitis dioecesibus possint aliqua statui , tamen vigotem firmum non habent , nisi a Papa confi. mentur. Unde ex libris decretorum constat,

suod ab initio nascen is 'clesiae, de undecumque ad

illum recurritur in quaestionibus, Et causis matrim

'pialibus, sive pro decisione, sive pio dispensatione

impedimentorum.

Certe Conci l. V votmathnse l. Foroiuliense, & T let. II. dc Parisiense III. statuerunt impedimentum consanguinitatis, quod in Conciliis generalibus, dea Papa fuit coii firmatum. Idem est de impedimento assinitatis in Arelat. quod id statuit de noverca, de Ati min. & Parisiensi de privigna, derelicta aruncult, . de Vormat. i. cinxi filiastra. Et Neocaesar. cum duabus

sororibus, es Aurelian.I. de iisdem , ac de uxore L -

634쪽

εto De impedimentis matrimonii

non dirimentibus , an, ingus,

. ad quod uiasin s. SUppono dari aliqua impedimenta non dIrimentia ;quibus stantibus non licet nubere, sed, si fiat, peccatur qui lem contra Ecclesiae preptum , sed tamen inattimonia facta tenent, qualia sunt ista, Ecelesiae vetitum, seu interdictum , carecbimus, vorum simplex, sponsalia , dc crimen. I. Interdictum , seu veritum, seu prohibisum signia scat generaliter omnia impedimenta: nam omnia vetant coniugia celebrari, sed specialiter cadit in aliquas Personas, quas ob graves causas Ecclesia, vel Epist Pus, vel ipse Parochus prohibet nubere in aliquibus circumstantiis, & donee causa examinetur, vel cadit generalitet in personas, etiam habiles, & hoe non raritione sui, sed temporum, in quibus ex Melesiae statuto non decet nuptias celebrare, iuxta Concilii Tt dent. decretum, nempe ab Adventu usque ad diem Epiphaniae, de a seria 4. Cinerum usque in octavam Paschae inclusivε , dc quidem potiri prohibentur so--nitates , εe circumstantiae aliquot nuptiarum, quam ipsae nuptiae. Nam amri tempore fieri possunt di spontalia ot nuptiae, saltem de licentia Episcopi, ex causa rationabili, modo fiant sine externa saeculari solemnitate, ut sunt convivia, traductio sponsae

um pompa , dic. Et hoc in versibus significatur pec

a. catechismus, Quia Patrinus, qui in baptismo ad ianuam Ecclesiae respondet pro baptizando, contrahit cum illo quandam cognationem spiritualem, Propter quam prohibetur eum illo nubere. Per eatechismum

cait Scotus in quipraeedit baptismum , eQnario spiria

rualis contrabitur , per quam matrimonium contrahendum impeditur. Per istam tamen cognationem mariis monium post contractum minime separatur.

Multi tamen putant, quod hodie post Tridentianum hoe impedimentum non subsistiti nam postquam Concilium de minavit personas , inter quas vult contrahi cognationem spititualem, isti non reperium

635쪽

tur. omnibus iatre alias personas huius eoin sinis D ritualis eognationis impedimentis omnino sublatia. Aingitur qu dem de impedimentis dirimentibus, sed: idem est de impedientibus a fortiori, quia sunt minoris momenti, & sic declarasse dicitur Sacra Congregatio Interpret um Concilii. Igirur hoc impedimentum non

videtur esse amplius in usu. I. sic. simplex, aut iuramentum aut religionis, aut ordinum rorum, aut non nubendi: nam istionises prohibentur nubere, & sinu .hant sine dispensatione,peccant mortaliter, de sacrile. ge, quia violant votum , aut iuramentum. Quidam distinguunt inter istos, quod qui vovent Castitatem perpetuam, aut religionem, si nubant. non possunt petere debitum coniugale, bene vero qui voverunt Sacros Ordines suscipere, vel non nube. re, quia isti non videntur praecise vovisse, nisi abstinentiam ab actu contrahendi, vel susceptionem oris dinis Sacei ι ideo semel tantum fregerunt votum, post quod non possunt amplius votum implerer bene v ro qui perpetuam voverunt abstinentiam a copulacarnali. Sed non video, cur in voto coelibatus, de Sacerdotis non contineatur absti nentia illa perpetua, quae continetur in coelibatu, de Sacerdotio, α Relis

gione.

Saltem id certum videtur, quod mortua conruge tenentur vota implere, & ingredi religionem, vel ομdi nes suscipere, aut caste vivere, nisi dispensentur ab . illis votis. Sponsalia is seu promissio vaIida nubendi eum determinata persona r nam iste non potest aliam discere, stantibus primis sponsalibus. 6c hoc sine pec cato mortali contra iustitiam , de fidelitatem , imo dc contra Religionem , si simnsalia sim cum tur mento , nisi adsit causa dissolutionis, ut dictum

est.

s. crimen , de quo hie agitur, non est mors, ax machinatio mortis, aut adulteri uin unius coniugis sub spe matrimonii eum alior nam istud est impediamentum dirimens, sed comprehendit multa alia crimmina, ut uxorie kium sine animo nubendi eum com plici, occisio sacerdotis, incestus cum consanguinea

sponsae usque ad 4. gradum, raptus sponsae alienat ad O ce si

636쪽

εis De impedimentis matrimonii

explendam libidinem, matrimonium cum Monaeha sacrilege attentatum , &alia huiusmodi crimina, Pr Pter quae agenda erat publica poenitentiar nam hac paenitentia durante non licebat nubere.

, 'De impedimentis dirimentibus, ct primo de

ne , seu violentia.

JAm diximus, quod consensus in matrimonium d bet esse utrimque liber, hic quaerimus, ex quibus causis cesset esset liber, ita ut sit invalidus. Suppono autem ex dictis alias, quid sit coactio, de quaenam requirantur in actu humano, ut dicatur li-het. Quid, & quotuplex sit metus, , quomodo impediat , ne actus sit voluntarius, & liber. Haee faciunt ad decisionem huius quaestionis, in qua quaeritur, an metus illatus per minas giaves, & cadens in virum eon antem sit impedimentum dirimens matrim

nium.

Coactis ex metu levi non diu mis matrimonium, M.

ne versex mesu gravi eadente in virum eo istam sem. Est communis.1 Prob. I. ex Moto , qui Postquam descrumi modos eoactionis ex metu, dicit, cris imminet metrire axi, mortis , vel Oerceris, fecundu rectam ratiomem, deber disere verba matrimoniaira, existum. . cur ab eo , in ex eonsequenti debes consensise interiasmembis coneordisre,nec tamm 'r hunc consensum transeseri potestatem sui eorporis in illum, quia nultas eo μfus est ννansissivus, nisi mere ιiber. Et ante proinhat ex SS. Monibus, & ex Seriptura, de ratione, quod iste contractus debet esse liber a metu cadente in

virum constantem, qualis non est metus ex levi cauti, sedex gravi.Lege illum textum. Prodia. ex M. Decretis: nam cap. Veniems, Alex. III. decernit matri Ondum tenere cumfamina,nsim πιι eoa, , qui ρεses in Uriam eonstantem cadere, eam Mesponsaveri Et tam consul t.οni,Honor.III. in causa mulieris praetendentis incoacta , didit, quod de luata

637쪽

Riveniatur iliatus , qui togis eadere invisum constamum, erunt non immerito audiendae s ergo non lassicit metus levis, sed gravis invalidat. Confir. ex iure civili.Nam l.Metus fide eo qui metus causa dicitur quod si quis metieulosus , rem illam δε- m exuerit, per hoe edictum non restituitur. Prob. 3. rationibus Scoti . r. ,, ex causa formali conis tractus; nam est donatio quaedam, non q uidem liberalis , sed essentialiter I bera , hoc enim essentialeis est omni donationi. a. ex causa est ciente, nempe , , Dei, qui talem instituit illam nanslationem , se. si summE liberam unde, istud non est ab Ecclesia de terminatum, sed tantum expressum, seu publica tum. Patet enim, quod etiam in lege naturae istud ,, erat determinatum in contractu matrimonii. Ad-ι, haerebit uxori suae, Sed non adhaeret quis illi, quod , , invith tenet. Et adducit exemplum de Rebecca,c ,, ius consensum liberum expectaruni Parentes eiu antequam concederent eam pro Isaac. 3. ex parte, , sinis, quae est prolesprocreanda,ex quo nascitur In ,, ditatu bilitas vinculi. Sed ad istum requiritur a- , , ctionem Corporum in esse simpliciter liberam,quod enim quis non diligit, facile contemnit. cap. Prinis sens; ergo&c. ite. i. Coactio non impedit effectum baptis' sergo nec matrimoni . prob. ant. nam coacte baptizatus potest cogi ad observantiam praeceptOIum, e g. baptismus eoactus valet. . Resp. neg coas. 6c 'arit. Nam condit o baptizati ut melior absolute, de sic quasi passi ve se habetas adopta tur in filium Dei, 3e mundatur a sorde. peccati, ne lassicit, ut se habeat passive , sine proprio consensu fiut valet in infantibus, qui runt incapaces omnis cor, sensus: non ita est de matrimonio. . . Obiic. a. Per metum non dirimitur matrImonium, nec ut contractus, nee ut sacramentum;ergo nullo modo dirimitur. prob ant. i. non ut contrarius,quiatus non di rimit alios ; ergo nec istum . a. non ut i in contractus sive,ut sacramentum,quia quoad hoc nihil habet speciale prae aliis: sed alia non irritantur ex me tus ergo si valet, ut contractus, ita de sacramentum. LMimneg.ant. nam irritatur in ratione contractus,

Obrationes allatas, sc. quia ex ratione sua specilis i

638쪽

6r De impedimentis matrimonii

consistit in donatione mutua cor um ad prolificandum; donatio autem , di finis ille requirunt plenam libertatem , & necessario prodire debent ex se more, qui esse non potest fine libertate, de nihil maiagis nostrum est, quam corpus nostrum. Hoe etiam

neciale est in isto contractu , quod alii rescindi possunt authoritate principis, si partes in illis laedantur, vel ex mutuo illarum consensus hic vero est prorsus indissolubilis; ergo plus exigit libertatis, ut fiat valide. obite. 3.Metus non magis cogit,quam promissionesti blanditiae r sed ista non cogunt, sed tantum induincunt 3 ergo & minae non emunis ergo non magis irinxitant per metum,quam blanditiae, aut promissiones Per spem, aut desiderium. Rein. neg. maj. nam inductio per minas, & metum plus habet de in voluntario et voluntas enim odit obi ctum, V. g. Persisnam, de media ipsa, seu mala,qu rum metu fit inductio: blanditiae vero placent, &aualiciunt, non impellunt. Minae irritant, &displicent; promissiones, et blanditiae exeitant ad amorem , dcuc augent Ii bertatem. Objicies 4. cap. Sisut nobis , Innoe. III. decernit

hominem cogendum esse ad observantiam regulae, quam infirmus, & credens se moriturum, & metu mortis voverat e sed non maior requiritur libertas ad matrimonium, quam ad professionem validam aergo metuS etiam mortis non invalidat matrim

Res P. neg. mai. nec enim talis est casus illius decreti, dicit enim Papa, si habitum regularem se pinu lante recestis , ad obserυationem Religionis canonicae sua se nos ne sitavit. Ad resumendum habitum....iste eetendus; ergo supponit voluntariam siscepti nem , & piosessionem Regulae. alligis ergo, quod elim metus iste debeat esse gravis , ita ut sit cadens in virum constantem, causetque consensum involuntarium, non debet esse pura suta picto , sed metus realis, ἐκ ex rationabili existimati ne mali gravis imminentis, quod minans possit inserinae , & quod timens non postit sicile vitare. i. Mala autem , quae possunt sic timeri, sunt, mors -minens, gravis cruciatus , musitatio membror um,

639쪽

amissio libertatis, captivitas, aut diutinus carcer, ex liuiti, amissio dignitatis , aut status e infamia i ris, aut facti, stuprum, censurae Ecclesiasticae, i ctura partis notabilis bonorum , dic. Metus, inquam ,

horum malorum, si ex negatione consensus in matrimonium incutiatur, tollit Soluntarietatem necestatiam ad valorem matrimonii .. I

ΜEtus, seu vis, dirimens matrimonium debet ese

ab extrinseeo , O in ordine ad extorquendum consensum in matrimonium . Est communis. - Prob. r. Quia veniens ab intrinseco, V. g. ex remorsa conscientiae, aut aperehensione damnationis aeternae , aut mortis ex infirmitate, non inseri vi lentiam , nec coactionem ἱ di quae fiunt ex tali metu, sunt spontanea i ergo non irritant matrimonia. Prob. ant. ex cap. cit. Situr nobis. Nam, ille Papa non vult solvere obligatione ab observa alia regulae Si-Iuat,qui in extrema infirmitate prosesins erat Religiosnem: quia nemine ab extra cogente id fecerat . . Item ex cap. ciam Deum. Ubi Alex. III. decernu, quod la cum non habet consensus,ubi merus, vel coactιocedit. Sed coactio venit ab extrinseco , ergo quod fit ex metu veniente ab intrinseco,non fit invite,nec coa cte.

Unde si homo in extrema infirmitate timens da

mnationem proponat ducere concubinam,ε eam ducat, valide tacit μ quia nemo eum ad id cogit. Idem est,si metu mortis imminentis ex morbo,cui non potest mederi nisi per matrimonii usum , statuat nube

re, vel nubat cum foemina, quam aliunde non .am

bat a tales metus non irritant matrimonia i quia nori coacte, nee invite, sed *onte fiunt. ἰConfirm. ex dictis de attritione ex metu Fehennae anam ad opera menitentiae non minor requiritur liue las, de voluntarietas, qu ad matrimonium α'. Probatur a. p. Nam h judex pronuntiet sententiam mortis in nobilem virum Propter homicidium , Miste, ut Vitet mortem, nubere Velit cum iudicis lia, valide faciet, quia judex non minatur mortem

ex intentione illina i ad Meact ad nuptias cum

640쪽

61ε De impedimentis matrimonii

sed ad satisfaciendum obligationi suae ex iustis

uia metus, ut invalidet consensum,debee injueie in illum ex intentione agenti S: alioqui non: orquebitur ab extrinseco , sed veniet ab initiisseca Huntate contrahentis, & si vim aliquam patitur,e: tui se ipso . . Ideo si infirmus ex metu modi i sibi ex morbo imminentis Promittat ducere filiam in diei, ut sui curam diligentiorem agat, vel quia hicraeusat curare

non cadit, nec intenditur in finem extorquendie sensum illum: sed infirmus sponte eligit medium illud ad vitandam mortem . obiicies r. cap. Gonsaldus, & ea'. Perlatum. V um Religionis infirmi non tenet, ite c*nvalelcens non ratinaverit, quia est ex metu mortiS, di inum luntatius ι ergo idem est de matrimonio: sed ille meistus non est e causa extrinseca, neque ex intentione extorquendν consensum in illud. ergo &c. Prob. Lcons. Quia non maior libertas requiritur in matrim nio, quam in professione religiosa. . 3 Respondeo neg. I. anr. Nam ille defectus non est libertatis , sed considerationis, quatenus ille novitius pruemus fuerat, non ex sana mente, sed ex larvore doloris , nec amum mobationis e Pleverat, cui Pr Gribunt Regulae ideo, nequidem Valu: t renuntia. tio beneficii. Casus a. Capitis favet potius nobis rvam illa mulier intraVerat mo asterium coacta . Ut

patet in textu . . . a r

obiicies a. Metus quicumque inducit ad consenissum , ergo vel numquam, vel semper i tritat conis sum. prob. coas, non enim consentiretur cessante meis

tu i ergo &c. . h. Res p. neg. cons. Nam, cum metus Venit a causa externa, ut extorqueatur consensus, iste est vere coactus, quia venit contra omnem inclinationem perinsoriae, quando aurem Venit ab intrinseco, vel causa naturali, vel ex alio naotivo, ut causa inserentis metum , ut ex parte iudicis, qui agit ex motivo sultitiae,eligitur consensus libeth ad vitandum supplicium iuste infligendum. e Inst. I. Semper malum imminens est causa talis et .

. Gionis consensuri ergo semper consensus est mi nus n-

SEARCH

MENU NAVIGATION