장음표시 사용
71쪽
nexum, & Iutionem non haberet , πλοκην tamen habebat E πολυηοσωπον , impleXionem sci. licet dramaticam , atque multis constantem personis, ut assirmat Plutar. lib. quo terrestria, & aquatilia animalia comparat . Mimorum inventorem Philistionem fuisse, tradit Cassiodorus variarum lib. 4. ep. 3I. his verbis: Mimus etiam , qui nunc tantummodo derisioni habetur, tam ra Philistionis cautela repertus est, ut ejus actus pone retur in litteris: quatenus Mundum euris edacibuS α
fluantem laetissimis sententiis temperaret. Sed allucinatus tamen hac super re fuit Magnus ille Theodo rici Institutor. multo namque antiquior Philistione fuit Sophron. Ille namque temporibus Augusti, anno octavo a Christo nato floruit. Hoc en m tempore , inquit Eusebius in Chronico p. m. 7O. Philiston Mimograpbus natione magnesianus Romae clarus babetur .
Ast Sophron, si Suidς fides est , Syracusanus Agathoclis & Dama syllidis filius , temporibus XerXis , ct Euripidis viguit: atque adeo scite Μimos composuit , ut illos in deliciis haberet Plato ille Philosophorum Antesignanus, nocturnaque atque diurna manu volutaret , iisdemque etiam indormisce
Sed quantumvis famam & venustatem in Mimis
componendis Sophron adeptus fuerit , fgre tamen inducor, ut primum eorundem auctorem existimem . Cum enim genus illud Poematis lascivum esset, ac Petulans , totumque ad risum eX torquendum compositum, illos eosdem videtur primos authores, atque inventores habuisse , qui ila ridicula excolue runt . Porro Atheneus lib. I . cap. I. p. m. 6I . ex Anaxandri dis cujusdam sententia in γεροντο υρονίμ,
ridiculorum inventores fuisse Rhadamantum & Palamedem , scribit quo ad artem intellige ridicula dicendi , vel agendi , ut optime advertit Vossius , lib. 2. Poet. cap. 23. p. m. 16O. Quis enim definire Poterit, quando primum quid ridicule factum , aut
72쪽
dictum sit 8 hoc quippe eum hominibus ipsis est cς-
Quamquam & hoc ipsum dissicultatem non levem
prae se ferre Videtur, qui unquam ex arte risus eX- citari potuerit : aut quae tandem institui ars hujus modi ridicula dicendi aut agendi. Cum enim risus oriatur a turpitudine citra dolorem cum admiratione , ut innuit Aristotellas. particula 29. Poet. a nain tura potius provenire videtur, non autem ab arte Atque idcirco Caesar apud Ciceronem lib. 2. de Oxat. existimat, a natura potissimum atque ingenio u banitatem , hanc scilicet ridiculorum effectricem , proficisci ; nullo autem modo doctrina tradi posse
Et sane de ridiculis privatim , sive ut inquiunt Scholae, ρ in particulari nulla arx tradi potest. Ut enim optime advertit Madius ad Aristotelis Poet
Parte T. de ridiculis p. m. 3O7. non ut in arte Medica , hunc morbum. hoc remedio depelli ; ita hoc dictum hoc ridiculo labefactari doceri possumus Quoniam in ridiculo spectari novitatem Oportet ,
quae pariat admirationem , nil autem admirationis in eo esse potest , quod arte ita in Ventum, ac paristum est , ut aliis etiam usui esse possit . Ars igitur de ridiculis solum in universum tradi potest. nil eis nim obest, quo minus aliquid in universum arte doceatur, quod privatim non doctrinae , sed naturae opus sit. Adeoque Aristoteles Rhetor. g. c. 23. inquit, πωειν μυ- si τῶ γεγυμνασμου ,-ο τλμιεθοδου ταώτης. hoc est 2 Urbana quidem formare, ingeniosi est hominis , sive exercitati I viam autem S rationem eorum tradere , hujus est do trinae proprium . Nimirum ridicula speciatim quidem a natura pendent, di quatenus a natura sunt , nova eXissunt , & ex novitate admirationem eliciunt: generatim autem , atque in universum ab arte demonstrantur . Atque hinc Tullius. ipse , licet urbana , atque ridicula. nulla doctrina tradi posse , assirmasset ; postea tamen Praecepta quaedam tradit utilissima, non quae hos vel illoS
73쪽
ulos joeos speciatim meitent, sed quae generatim naturam, atque eXercitationem ad jocandum maximo-Pere juvare possint. Sed haec tamen eX parergo . redeo modo ad Mimos, quorum primos authores illos fuisse arbitror , uui artem ridiculorum sudaverunt, sita Pylades, re Rhadamanthus, sive alii fuerint: quibus tamen paulatim cultus, atque ornatus , atque major artis a
cessit persectio. Nihil enim est, ut advertit Apulejus lib. I. Florid. p. m. g. quod pollit in primordio suo perfici , sed in omnibus sex me avre est spei rudimentum ,
quam rei experimentum. Prorsus igitur ante Sophronem & alii viguerunt Μimorum Scriptores . Quos tamen inter nil mirum , si non Principatum modo , sed primatum quoque vindicasse Sophron creditus est, cum adeo Platoni placuerit, eidemque ingenium probarit .
taeterum ad Mimos quod attinet , sive Sophron praecipuus excultor, sive etiam inventor extiterit , magna lis est, soluta ne ac prosa , an vincta , dc adstricta numeris oratione fuerint consicripti . Videtur autem dissicultatis author praecipuus Suidas, qui de Sophrone loquens: ε ζαψ', inquit, is fias,
cet , scripsit mimos viriles, mimos muliebres: sunt auia rem oratione saluta scripti, dorica lingua. Sed & Ariastoteles pari. 7. lib. de Ρoet. Mimos Sophronis, α narchi prosa oratione fuisse conscriptos , vid tur innuere . Docens enim, Epopejam latissime a ceptam imitationem quamcumque significare, licet nudis sermonibus , atque soluta oratione factam , sub
phronis , S Xeriarchi Mimis commune dicamus , sermonibusque Soeriaticis , aliud prorsus habemus nihil. Quasi vero diceret . Nisi epopejam latius sumamus , nulla communis erit vox, qua imitatiomem omnem nudo sermone factam significare valea-
74쪽
mus , quaIIs erat imitatio in Mimis sophronis de Xenarchi , ct praeterea in Socraticis Dialogis . En
igitur Aristotelem quoque non obscure innuentem, Mimos Sophronis, dc Xenarchi soluta oratione fuisse conscriptos . Quam idcirco rem ita fuisse, assirmant Robortellus, Lombardus , Μadius , Castelvetrius , praeclarissimi Aristotelicae Poeseos enarratoreS. Sed di Athenaeus lib. XI. cap. I . p. m. Sos. ex lib. de Poetis Aristotelis testimonium affert , hujus sententiae conficientissimum. Verba enim Aristotelis
sunt , si sensum assequi velimus : Non igitur sermones , atque imitationes fatebimur, non versibus compre-fensos Sophronis Mimos. Quod si non versibus comprehensi Sophronis Mimi ; soluta igitur oratione erant conscripti , & lingua Dorica , ut Suidas amrmavit . Sed haec tamen contra Franciscus Patricius Decadis suae disputatae lib. s. pag. m. Iog. plura a Lfert testimonia , & eX Phalereo Demetrio , dc ex Athenaeo , qui versus plurimos citant eX Mimis Sophronis virilibus, dc Muliebribus: indicium clarissi mum, vincta igitur oratione fuisse conscriptos. Omitto authoritates rescribere, quibus omnino persuasi Iacobum Magetonum , qui lib. g. de Dantis defen- Lone p. m. 979. cap. 7O, subscribens Patricio, testi monium e Suida allatum emendare non dubitat , a deoque non κα λογαδην, sed λογον scribendum es
se, ait: quasi vero sensus Suidae sit, Mimos Sophro nis , quantum ad dictionem , hoc est dialectum, linia gua Dorica fuisse conscriptos , sed numeris tamen adstriROS. Ego vero, quemadmodum hujus emendationis libenter gratiam facio MaZZono , utpote ingratiis allatae ; ita rite libratis utriusque sententiae aut horitatibus, illas conciliarem potius dicendo , Sophronem , atque Xenarchum Mimos conscripsisse partim soluta, partimque juncta oratione , adeoque similes Sa
75쪽
CAPUT VII eruntur variae Mimorum
apud Graecox. EG imus hactenus de Μimis , quatenus Poema
significant . Agendum modo de iisdem est , quatenus etiam Actores denotant . Horum a tem varias fuisse species apud Graecos, Auctores tradunt ; & Athenaeus praecipue lib. I . cap. q. p. 3ΣΙ. CX quo plura rescribere necesse est , ad absolutam hujusce rei tractationem . Igitur qui Ludos Mimicos eXercerent Δια-ι ς a Lacedaemoniis appellatos fuisse, tradit: ia ἄν ς σκαοπούς Am. ε μα- μητας, scilicet, tamquam Mimos, S Scenicum apparatum instruentes . Namque ante histriones in Scenam prodibant ς erantque veluti fabularum praelusores , seu prologi . Est autem nomen desumptum procul dubio a -ον; quod Hesychio & Suida testi-
hUS ,-εικασμ , seu ειδωλον significat. Non erat au
tem admodum magni laboris pervetusus ille lusionis modus , subdit Athenaeus ; quoniam in iis apparandis simplex erat Spartanorum frugalitas Populari dc parum exquisita oratione quosdam fructuum fures imitabantur aut peregrinum aliquem Μedicum praecepta , aut pharmaca aegriS propinantem. Hos vero apud Lacedaemonios appellatos Decelissas, aliis in regionibus alia habuisse nomina , refert ibidem Athenaeus . Namque Si onii illos appellabant Phallophoros : nonnulli Ain βδαλους, alii , ut Itali , magnam Graeciam scilicet incolentes , φλυακμ
alii Sopbistas: Thebani , quamvis assue;i multa pro
76쪽
priis nominibus an tiare , Vesones , seu voluntarios . Phallophorus proprie erat , qui Phallum gestabat. Erat autem Phallus Veretrum , seu virile pudendum, quod de Pertica pendulum gerebatur. Sed dc pompa ista appellabatur φωλαγογὶ , & u, quique pompam sequebantur φαμοφοροι. Et praecipuus quidem ille Phallophorus , qui phallum de pertica1uspensum gestabat, oppletus fuligine recta incedebat . Qui vero pompam illam solemnem exequebantur reliqui Phallophori , personam faciei non admovebant , sed hederaceum integumentum circumponebant , Serpillo , S acantho superinjecto: Coronabantur e densisForibus , atque hedera ornati amictique laena, per mediam orchestram in Menam transibant , ordinatoque ristbmis gre1su , quaedam occinebant carmina , quae φαλμα, phallica cantica appellabantur . nuibus reci tatis , flantes sannionum instar , quos υellent deride
Aυ αβδαλοι hedera coronati pedetentim , ae ince Fucomposito gradientes , verba tamquam irrorant . No men autem iis accessit ex eo , quod non praemeditata , sed vesut extemporanea dicteria effunderent. Αὐτοκαβδαλον se λέγετικα, inquit Brodaeus Misceli. lib. s. cap. 34. rem ν , s ἀτελει , ε αυτ ξπον , ε αυπλεχέον. μεταφορῆς ρ κονταριων , ε ν οις ήU- σιηρον η 3 του
Iam inter Μimos a Graecis recensebantur & Ithi
Ithiphalli induebant ebriorum Personas , coronas gestabant , utebantur Μanicis violacei coloris , ac tunicis albo ad medium distinctis . Praecingebantur Tarentinorum amictu, qui e mollissima erat lana; quem ad talos usque demittebant. Atque hi per vestibulum , cum ad orchestrae medium venissent , convertebant se ad Theatrum, & loquebantur.
Hilarodi, quos etiam Si miodos appellatos fuisse, inquit Aristoclas apud Athenaeum , quod Simus Magnes. aliis Poetis hilarodus elegantior, atque conm
77쪽
cinnior fuerit virilem candidam vestem induebant: auream coronam gestabant, atque olim quidem so Ieis , mox crepidis pro calceamentis utebantur. Canebant autem hilaria, fausta, di laeta, ut de amo ribus , & aliis rebus jucundis , sed condita gravitate quadam tragica : atque idcirco ibidem Aristoxenus, post Tragoediam, inquit , hilarodiam gravisi 1imam fuisse
Magodos idem ac Lysiodos suisse , docet ibidem
citatus Aristocles. Μagodus enim, inquit , est, qui habitu muliebri viri personam gerit : contra Lysiodus, qui mulieris virili cuItur caetera eosdem versus canunt, oc aliis in rebus omnibus nihil differunt. Subdit autem ibidem , & quas Personas isti repraesentent , & quomodo tympanis , S cimbalis iaminae . vel Mςchi, vel lenonis, quandoque & viri ebrii,
qui comessatum eat a J amicam. Addit, tape etiam sumere comica argumenta , quae suo adaptent instituto, ita tamen, ut lascivius , & obscaenitis omnia
reprahentent, quam soleat fieri in Comςdi a: tandem di illud docet λυσαμ appellatos fuisse , quod ejus
δυναμεις . Proinde Musicos istorum cantus , lascivos, viles , obscaenos , similes omnino arbitrari possumus Medicorum nostri temporis circumforari Deorum cantibus , quOS Vulgo Ciarlatanos appella
78쪽
EXpositis speciebus praecipuis Mimorum apud
Graecos, ad Latinos descendimus: apud quos celebres illi fuerunt , qui Planipedes audive re . Duplicem hujus nominis etymologiam tradit lib. g. Diomedes his verbis : Planipes graece dicitur Mimus t ideo autem latino planipes , quod Actores planis pestibus, idest nudis potissimum introirent ' non , ut Tragici Actores , cum Cothurnis , neque , ut Comici, cum Soccis. Sive quod olim non in suggestu Scenae , sed in plano Orchestrae positis instrumentis Mimicis actitabant . Hoc testimonium ubi attulit Vossius Poet. Inst. lib. 2. cap. 32. Errat, inquit, Diomedes, cum idem planipedem fuisse putat , ac Mimum . nec enim quiυis Mimus planipes. Sed pace tamen tua , Vossi,
Parum apte in praesentia censoriam distringis virguta
tam in Diomedem. Neque enim Mimum idem esse ac Planipedem , navus ille grammaticus unquam asia seruit, ut tute ipse supponis : sed solummodo Planipedem a Graecis vocari Mimum , quod hercle verimmum est . Nam si vel te adstipulatore Mimi omnes fuerunt Planipedes, cur Planipedes Mimi appellari non potuerunt 8 An quia non omnes Plani-
pedes Mimi 8 Sed o bone , male ne quis homines
appellarit animalia , eo quod non omnia animalia
sint homines P Quid quod Diomedes non docuit , Planipedem & Mimiam idem esse , sed solum asseruit, Planipedem a Graecis vocari Mimum Θ Equidem
si verbum verbo reddere voluisset, Planipedem Grς-cis χαμροι ποδα sonare dixisset . Sed cum inter non paucas Mimorum species , seu formas a Graecis recensitas , ut superiori capite enucleavimus , nullos
79쪽
ab iisdem appellatos reperisset Diomedes,
maluit latinorum Planipedes , generico illi Mimorum nomini respondentes assirmare. Verum haec ex
Ad rem quod attinet , Mimorum nomen hone stius quidem fuit , quam Planipedum et quemadmodum 8c Comoedorum honestius , quam Histrionum. Nam hercle inter Μimos erant & qui Ethologi a diebant , quod mores hominum jocis, sed honestis,eXPrimerent, atque sententiis etiam gravioribus condirent . Ast vero Planipedes humiliores erant Μimi , utpote qui di argumenta vilissima , & tenuissisimas personas referrent. Adeoque Donatus in Pro-leg suis ad Terentium, Planipedia , inquit, dicta obbumilitatem argumenti ejus, ac vilitatem aritorum, qui non cothurno , aut socco utuntur in sena , sed plavo pede . Plano pede, hoc est nudo, & prorsus eXcal
tum, inquit, disertissmorum versuum inter Mimos jacet pnuam multa Publii non excalceatis , sed cothurnatis dicenda sunt ζ Ubi pro excalceatis Μimos intelligit. Sed melior fortassis est secunda ejusdem vocis etymologia , quam dc Diomedes innuit , dc probat e iam Donatus his verbis: Dei ideo quod non ea negotia
continet, quae personarum in turribus , aut in caenam
Iis habitantium sunt , sed in plano , o humili loco . Planum enim idem quod Graecis , hoc
est terrae aequale, vel non multum a terra assurgens:
unde dicitur, de plano legere. Atque hinc Vitruvius lib. 6. cap. XI. aedificia plano pede instituta apogaeis , & concamerationibus opponit quod scilicet illa sint terrena atque humilia r adeoque Turnebus advers. lib. 22. cap. 22. planus pes , inquit,
est area , humilis pes est Iocus , cujus area humilis est: dc Ausonius in Μosellae Quin etiam riguis humili pede condita pratis. Planipedes igitur dicebantur Mimi , qui non in orchestra, sed alio humiliori loco agebant, vel qui
80쪽
vilium , atque in terrenis aedificiis habitantium dicta ,& facta imitabantur . Vilitatem istorum Mimorum illa demonstrant, quod calvo , hoc est raso prodirent capite, Vili centunculo essent amicti , atque alaparum contumeliis Vultum objicerent. Calvos prodire solitos Μimos, testatur Nonius , ad GaIυitur rubi Caluitur, inquit, dictum est frustratur , tractumia calvis Mimicis , quod sint omnibus frustratui. Quare notae in Nonium: calvi in Mimis ubique introducti, semper derisui; ut in palliatis Lenones , S Parasiti. Hinc in piscatoribus Pomponius: suid habes in sirpiculis, calve ΘEt in praecone posteriore: At te Dii omnes cum consilio, calυe, mactassint tμο Adhaeret Arnobius adversus gentes lib. 7. p. 22 ubi, delectatur inquit, ut res est , stupidorum capiti
bus rasis. Atque Artemidorus eνειρακmmκῖν lib. I. capis
ἀγαθον. Scilicet, radi videri totum caput exceptis Deorum A aptiorum sacerdotibus 9 ct risus moυendi sudiosis , hoc est Mimis , ct bis quibus mos est ra-M , bonum. De centunculis testis Apuleius in Apologia p. m. 1 f. ubi, quid enim , inquit, si choragium t melicum possiderem , num ex eo argumentarere , etiam uti me consutise tragoedi Drmate histrionis, crotaloque ad Tris terica orgia , aut Mimi centuncuIo Iam vero alapis pervios hujusmodi Μimos testatur Martialis lib. a. Opig. 72. dum ait ros tibi percisum, quanto non ipse Latinus Uisia Panniculi percutit ora sono. Et Epig. 62. lib. s. O quam dignus eras alapis , Mariane , Latinii Te successurum credo ego Panniculo. Quo & Iuvenalis respexit, dum Satyr. 3. vers 17O. ait: