장음표시 사용
191쪽
18o C. J. CasARIS CO M ME N T. ginquam oppugnationem sustinerei non posse. Scipio, discessu eXercituum a Dyrrhachio cognito , Larissam legiones addu- Nerat e Pompeius nondum Thessaliae ap- Propinquabat. Caesar , castri S munitiS, Scalas musculosque ad repentinam oppugnationem fieri , et crates parari jussit. Quibus rebus effectis, cohortatus milites , do-Cuit , quantum usum haberet ad sublevandam omnium rerum inopiam , potiri oppido pleno atque opulento ; simul reliquis civitatibus , urbis hujus exemplo , inferre terrorem; et id fieri celeriter, priusquam
auXilia concurrerent. Itaque usus singulari militum studio , eodem , quo Venerui die , post horam I x oppidum altissimisynoenibus oppugnare aggreSSUS , ante SO lis occasum expugnavit , et ad diripiendum militibus concessit; statimque ab oppido castra movit, et Metropolim venit, Sic , ut nuncios eXpugnati oppidi fama inque antecederet.
L X X X I. Metropolitae , eodem pH-mum usi consilio , iisdem permoti rumoribus, portas Clauserunt, murΟSque Armatis compleverunt e sed postea, casu civita tis Gomphensis ex captivis cognito , quos Caesar ad murum producendos CumVerat,
portas aperuerunt. Quibus diligentissimo conservatis , cestata fortuna Metropoli-
192쪽
DE BELLO CIVILI LIB. III. 38 Itarum cum caSu Gomphensium , nulla Thessaliae fuit civitas, praeter Larissaeos , qui magnis eXercitibus Scipionis tenebantur , quin Caesari parerent atque impera ta facerent. Ille segetis idoneum locum in agris nactus , quae prope jam matura erat, ibi adventum exspectare Pompeii, eoque
omnem rationem belli conserre constituit,
L X XXII, Pompeius paucis post die
bus in Thessaliam pervenit; conci natusque apud cunctum exercitum , suis agit gratias et Scipionis milites cohortatur, ut, parta jam Victoria , praedae ac praemiorum velint esse participes: receptisque omnibus in una castra legionibus, suum cum
Scipione honorem partitur ; classicumque apud eum cani, et alterum illi jubet praetorium tendi, Auctis copiis Pompeii, duobusque magnis eXercitibus conjunctis ; istina omnium confirmatur opinio , et Spes Victoriae augetur adeo, ut, quidquid intercederet temporis, id morari reditum
in Italiam videretur; et, si quando quid
Pompeius tardius aut consideratius faceret , unius esse negotium diei, sed illum delectari imperio , et consulares praetoriosque servorum habere numero, dicetant. Jamque inter se palam de praemiis ac laserdotiis contendebant; in annosque
193쪽
181 C. J. CAESARIS COMMENT. Consulatum definiebante alii domos bonaque eorum , qui in castris erant Caesaris, petebant ; magnaque inter eos in cons 1io fuit controversia , oporteretne L. Hirri , quod is a Pompeio ad Parthos missus esset , prOXimis comitiis praetoriis absentis rationem haberie cum ejus necessarii fidem implorarent Pompeii, ut praestaret, quod proficiscenti recepisset, ne per ejus auctoritatem deceptus videretur ; reliqui, in labore pari ac periculo, ne unuS Omnes
L X X XIII. Jam de sacerdotio Cres ris Domitius, Scipio, Spintherque Lentulus , quotidianis contentionibus ad gravissima S Verborum contumelias palam desce derunt: cum Lentulus, aetatis honorem Ointentaret; Domitius, urbanam gratiam dignitatemque iactaret; Scipio , amnitate Pompeii confideret. Postulavit etiam L. Afranium proditionis exercitus Attius Rufus apud Pompeium , quod gestum in Hiispania diceret; et L. Domitius in consilio dixit, placere sibi, bello consecto , ter nas tabellas dari ad iudicandum iis , qui
ordinis essent senatorii, belloque una cum ipsis interfuissent; sententiasque de singulis serrent, qui Romae remansissent, quique intra praesidia Pompeii fuissent, ne-6ue operam in re militari praestitissent r
194쪽
DE BE LL O CI v I LI LIB. III. I 83 unam fore tabellam, qui liberandos omni
periculo censerent ; alteram , qui capitis damnarent; tertiam , qui pecunia multarent. Postremo omnes aut de honoribus suis , aut de praemiis pecuniae , aut de per sequendis inimicis agebant e nec quibus rationibus superare possent, sed quemadmodum uti victoria deberent, cogitabant.
LX X XI U. Re frumentaria praepa
rata , confirmatisque militibus , et satis longo spatio temporis a Dyrrhachinis proeliis intermisso ; cum satis perspectum militum animum habere videretur , tentandum Caesar existimaVit, quidnam Pompeius propositi aut voluntatis ad dimicandum haberet. Itaque eX castris exercitum eduxit, aciemque instruxit; primum suis locis , pauloque a castris Pompeii longius; continentibus Vero diebus, ut progrederetur a castris suis, collibusque Pompeianis aciem subjiceret. Quae res in dies confirmatiorem ejus efficiebat exercitum. Superius tamen institutum in equitibus ,
quod demonstravimus,serVabat; ut, quoniam numero multis partibus esset insertor , adolescentes atque eXpeditos in antesignanis electos milites ad pernicitatem , armis inter equites proeliari juberet ; qui
quotidiana consuetudine usum quoque ejus
generis proeliorum perciperent. His erat
195쪽
rebus effectum, ut equites mille , apertiorγhus etiam locis , V II millium Pompeiano-
Tum impetum, cum adesset usus , Sustinere auderent; neque magnopere eorum multitudine terrerentur e namque etiam per eos dies proelium secundum equestre fecit; atque AEgum Allobrogem, ex duobus quos perfugisse ad Pompeium supra d mimus , cum quibusdam interfecit. LXXXV. Pompeius, quia Castra in colle habebat, ad infimas radices montis aciem instruebat ; semper, ut videbetur , spectans , si iniquis locis Caesar se subjiceret. Caesar, nulla ratione ad pugnam elici posse Pompeium existimans , ham: sibi commodissimam belli rationem judicavit, uti castra ex eo loco moVeret , Semperque esset in itineribus r hoc sp Tans , ut , moVendis castris , Pluribusque adeundis locis , commodiore frumentariare uteretur'; simulque, in itinere ut aliquam occasionem dimicandi nanciscer
tur , et insolitum ad laborem Pompeii exercitum quotidianis itineribus defatiga-Tet. His constitutis rebus, signo jam pro sectionis dato , tabernaculisque detensis,
animadversum est, paulo ante, eXtra quo
tidianam consuetudinem , longius a vallo esse aciem Pompeii progressam; ut non iniquo loco posse dimicari videretur. Tunc
196쪽
Tunc Caesar apud suos ψ eum jam esse agmen in portis , Differendum est, inquit, iter in praesentia nobis et de proelio cogi
randum , sicut semper depoPoscimus r animo simus ad dimicandum parati: non felle occasionem postea reperiemus 9 co sestimque expeditas copias educit L X X X UI. Pompeius quoque s ut postea Cognitum est, suorum omnium hortatu statuerat proelio deteriare e nam que etiam in consilio superioribus diebuς dixerat, prius , quam concurrerent acies νfore, ut exercitus Caesaris pelleretur. Id eum essent plerique admirati , Seio me
inquit, pene incredibillam rem polliceri essed rationem consilii mei accipite , quos miore animo in proelium prodeatis. Persu si equitibus nostris, idque mihi se facturos con firmaverunt , ut , cum propius sira cessum , dextrum Caesaris Oornu ab la pere aperto a rederentur, ut v circumvehra ab tergo acie, prius perturbatum exemeitum pellierent , quam et nobis telum in hostem joeceretur. Ita sine periculo legionum , et pene Sine vulnere, bellum conjiciemus i id autem dijcile non est, eum tantum equitatu νaleamus. Simul denuneiavit,. ut essent animo parati in posterum p er ψ-quoniam ieret dimicandi potestas , ut so σ
197쪽
C. J. CAE SARIS COMMENT, optavissent , ne usu manuque reliquorum opinionem fallerent.
pit ; et , cum Caesaris copias despiceret, Pompeii consilium summis laudibus efferret , Νoli, inquit , existimare , Pompei, hune esse exercitum, qui Galliam Germ niam ue deνi erit. Omnibus interfui pro liis ; neque temere incognitam rem kr nuncior perexigua pars illius exer itus su perest, magna pars deperiit; quod accidere tot proeliis fuit necesse multoy a tumni pestilentia in Italia consum sit pmulti domum discesserunt; multi sunt rolicti in continenti. An non audieris ex iis,
qui per causam valetudinis remanserunt ,
cohortes esse Brundisii faetas ' hae copiae , quas videtis , ex deleetibus horum annorum in citeriore Gallia sunt refectae et pserique sunt ex eolonis Transpadanis. Attamen, quod fuit roboris, duobus proeliis Dyrrhachinis interiit. Haec cum dixisset,
juravit, se , nisi νictorem , in Castra non reversurum e reliquosque , ut idem fac rent, hortatus est. Hoc laudans Pompeius ,.
idem juravit ; nec vero ex reliquis fuit quisquam, qui jurare dubitareta. Haec cum
facta essent in Consilio, magna spe et Ia titia omnium discessum est: ac jam anse
198쪽
mo victoriam praecipiebant , quod de remnia , et a tam perito Imperatore, nihil frustra confirmari videbatur.
L XXXVIII. Caesar , cum Pompeii
Castris appropinquaSset, ad hunc modum aciem ejus instructam animum advertito Erant in sinistro cornu legiones duae , transditae a Caesare initio dissensionis ex S C. quarum una prima , altera tertia Appellabatur et in eo loco ipse erat Pompeius..
Mediam aciem Scipio cum legionibus Syriacis tenebat. Ciliciensis legio, conjuncta
cum cohortibus Hispanis, quas transduc eas ab Afranio docuimus, in dextro co nu erant collocatae. Has firmissimas se habere Pompeius existimabat. Reliquas inter aciem mediam cornuaque interjecerat e numeroque cohortes C X. expleverat haec erant millia XI. V. ) evocat rum circiter duae, quae eX beneficiariis superi orum exercituum ad eum convenerant e quae tota acie dispersae erant. Reli quas cohortes V o Castris propinquisque eastellis praesidio disposuerat. Dextrum eornu ejus rivus quidam impeditis ripis muniebat ς quam ob causam cunctum equitatum , sagittarios funditoresque omnes in sinistro cornu objecerat. . 'L X X XIX.. Caesar A superius institu tum se vans , T lagionem in dextro cor
199쪽
ηM C. R C E s ARI s Go M M ENT nu, Ix in sinistro collocaverat, tametsi erat Dyrrhachinis proeliis vehementer at tenuata r et huic sic adjunXit II X, ut pene unam ex duabus efficeret ; atque alteram alteri praesidio esse jusserat. Cohortes in acie L X X X constitutas habebat; quae summa erat millium x X II. Cohortes II castris praesidio reliquerat.. Sinistro cornu Antonium, dextro P. Sullam, media acie Cn. Domitium praeposuerat. Ipse contra Pompeium consistit. Simul his rebus anima versis, quas demonstravimus; timens, ne a multitudine equitum dextrum cornu cidi Cumveniretur , celeriter eX tertia acie singulas cohortes detraxit; atque ex his quartam instituit, equitatuique Opposuit; et ,.quid fieri vellet, ostendit p monuitque ejus diei victoriam in earum cohortium Virtute constare.. Simul tertiae aciei tot que exercitui imperavit, ne iniussu suo, Concurreret se, cum id fieri vellet, vexillo signum daturum X C. Exercitum cum militari more cohortaretur ad pugnam, suaque in eum permpetui temporis officia praedicaret in primiS commemoravit, testibus se militibus uti posse, quanto studio pacem. petisset ς
quae per Vatinium in colloquiis, quae per A. Clodium cum Scipione egisset; quibus modis ad Oricum cum Libone de mittem
200쪽
PE BELLO CIvILI LIB. III. r8 vlegatis contendisset: neque se unquam Muti militum sanguine, neque Remp. a terutro exeroitu privare νoluisse. Hae habita oratione , exposcentibus militibus et studio pugnae ardentibus, tuba Signum dedit. XCL Erat Crastinus evocatus in eXe eitu Caesaris , qui superiore anno apud
eum primum pilum in legione X duxerat, Vir singulari virtute. Hic , signo dato , Mequimini me , inquit , manipulares mei qui fuistis ς et νestro Imperatori , quam
onStituistis , operam dare. Unum hoc proe lium Superest quo confecto , et ille suam dignitatem, et nos nostram liberta tem recuperabimus. Simul respiciens Caesarem , Fotiam , inquit , hodie , Imperator, ut aut νινο mihi aut mortuo gratias agas. Haec eum dixisset, primus ex dextro cornu pro eurrit ; atque eum milites electi circiter e X X voluntarii ejusdem centuriae sunt
XCII. Inter duas acies tantum erat relictum spatii, ut satis esset ad Concursum utriusque exercitus: sed Pompeius suis praedixeradi, ut Caesaris impetum eXCipe-'nt, neve se loco moverent ἔ aciemque
Τjus distrahi paterentur. Idque admonitu Triarii fecisse dicebatur, ut primus eXr inraus visque militum bifringeretiit ab aciesr