장음표시 사용
131쪽
presse habetur in Bulla Pi V.ubi aut fram si forte hoe nostrum quod modo peruulgatum est , magis placeatidummodo Episcopus,
O vniaersum Capitulum in eo consentiant , id in eboro direre, O psallere possint,pιrmittimus,4 ita docet P. Sanchecto. a.conia siliorum mores .lib.7.c. a.dub. 22.n.I. cones 3 ubi pro hac sententia citat Iuniores valde doctos.
Quaeres,An haec lex Pi V obliget,sub peccato mortali adseruandum ordinem in dicendis horis in choro , tam inter ipsas horas, inter se, quam inter partes uniuscuiusque horae. Respondeo,& Dico primo Doctores communiteranirmare, ordinem non esse de essentia horae, ac per consequens no , pertinere ad substantiam huius praecepti,& ideo non esse graue peccatum, si praetermittatur; ita Innocentius in cap.Dolentes fin. de celebrat. Missarum S. Antoninus 3 p. titii 3. cap. I. Ang. verbo hora num. 1. Syl. q.9. dicto Caietanus cap. a. Armilla num. I S. Nauar.cap. . de oratioae dicto I. num. 6, .in cap. I.num 3 o. alij,sed praedicti doctores loquuntur de recitatione priuata , de qua diuersa est ratio, vi infra dicemus. Dico Secundo in publica recitatione chori, non seruare ordinem,ut si prius recitetur Nona, postea Prima,vel Tertia, prius vesperae. deinde horae ex se esse culpam grauem Ratio est,quia hoc est offensilium populi; quare si voluntario di sine causa publice ordo mutetur, videbitur institutio comtemni,& quodamodo mysteria, quae per ordinem harum lio. rarum significantur, eludi ex quo graue scandalum gener tur, hanc sententiam videtur sequi solus lib. Io de Iust. q. s.
art. 4 conci . . ubi ait esse peccatum mortale ordinem in uertere in publica recitatione. Sed reuera Solus ibi loquitur solum de ordine temporis, non vero de ordine inter ipsas hOras,ut bene ipsum intelligit P. Gregorius de Valentia tOm. 3.
disp.6.quaest.2.punct. Io. .circa quintum ver.est autem Hanc sententiam expresse docet P. Suarius tona. a. de Religionil3b. .de horis cano. cap. Iaium.7. P. Filllucius tom. 2 tract.
Dico Tertio mutare ordinem partium horarum,quem habent interse, multo magis esse peccatum graue,ut si in choro
in principi diceretur Capitulumorae, quod dicendum esset in fine,vel in fine diceretur Hymnus,qui dicedus esset in principio Ratio est,quia in publica recitatione hoc per se est OD sensivum
132쪽
fensinum populi is ratio a priori est, quia in artificialibus, quales sunt horae canonicae unitas rei consurgit ex ordinia partium; quare si mutetur ordo partium horae, de struitur ipsius unitas, Messentia, Mintroducitur alius ritum ita docet P. Suarius loco citato,& P. Finiucius loco citato num. I 87. postet tamen praedicta culpa excusari, vel ex leuitat materiar, ut si unus versus psalmi postponatur,vel ex aliqua' inaduertentia .
An sit peceatum mortale interumpere in choro, horam , vel psalmum, iam captum i D spondeo si totus chorus omnino cessaret a cantu per L aliquam notabilem moram,diuertendo ad alias actio innes omnino extraneas,interrumpendo horam, vel psalmum iam coeptum;ex suo genere esse peccatum morta Ie, ac proi de omnes,qui ad id concurrerent, mortaliter peccare, prae sertim Praefectum chori. Ratio est,quia talis interpellatio est, contra unitatem moralem horae, vel psalmi, contra communem eosuetudinem, a qua discrepare in publica officiscς-lebratione ex suo genere est graue peccatum, cum id non possit fieri, sine graui scandalo, ita expresse docet Nauarrus
cap. 6.de Oratione num. 62. P. Suarius tom. 2. de Religio lib. q. de horis cano. cap. II. num.9 ubi docet praedictam cui
pam posse excusari,quia moraliter id non potest accidere ex mera voluntate,sed ex aliqua necessitate, ut si orta esset rixa, inter aliquos in choro , vel simili, tunc secluso scandalo & posita bona fides, orta ex occasione probabili , non esset culpa mortalis. Quaeres quodnam peccatum committant particisares per sonae assistentes in choro,si diuinum osticium interrumpant, Respondeo id multis modis fieri posse, ideo, iuxta grauitatem modi,iudicandum esse de grauitate peccati. Primo modo fieri potest, per cessationem a cantu,sed non a recitatione, tunc tam grauis erit culpa, quam erit obligatio tenendi, ev iuxta quantitatem partis omissae, si enim chorus notabit detrimentum pateretur, quia non esset alius,qui locum suum
suppleret,de ideo cessaret in parte notacili,esset ex genere suo
133쪽
peccatum mortal posset tamen excusata, si id nnn faceret una Iuntarie, sed ex inaduertentia, vel ex lassitudine, aut in parte minima, tunc enim esset ad summum peccatum veniale. Secundo modo fieri potest per cessationem a cantu, ema recitatione externa,& tunc erit maior culpi, quia tunc moraliter atqui ualet partiali omissioni alicuius partis ottici j,quae est grauior culpa; quam interruptio,& si fiat in parte notabi- Ii,sine animo repetendi ,erit peccatum mortale, etiam si deinde mutato animo repeteret. si vero quis id facereticum ani. mo repetendi, ipsius cantus non esset necessarius choro, ac proinde nullum illi afferret detrimentu, esset tantum peccatu veniale, sed graue in latitudine venialis; ita P. Suarius tom.
Tertio modo fieri potest, si tempore quo ali in choro canui aliquis recitaret aliquid aliud diuersum ab illo, 9 in choro canitur, tunc enim non solum obsequium, quod debet choro, subtraheret, sed etiam alios psallentes perturbaret,is daret causam auocandi se, Malios ab attentione orationis uic etias recitaret suas horas,ut eas citius absolueretri tunc peccaret furando illud tempus contra obedientiam Prat latici ita ex
Quaeres,quid facere debeat ille , qui praedictis modis osticium diuinum in choro interrumpit. Respondeo Doctores communiter admonere, ut si aliqua particula ostici praeter ijt, siue culpabiliter, siue inculpabiliter, non repetatur durante olficio chori, sed vel nulla ratio eius habeatur, si parua fuit,vel reseruetur repetenda post expletum ollacium;& quia hoc est contra debitum ordinem; si voluntarie fiat, sine causa cogente non fit sine aliqua culpa; idem etiam seruandum elle , quando iam esset coeptum osticium, ut canat, cum alijs; deinde repetat initium 'uod si in choro, non multum processum sit; probiliter putant nihil supplendum esse Henricus de Gandatio quod lib. I.quaest. 29. Maior, in . dist. a. q. 6. p. Lab mantom. 2. lib. q. tract. I .cap. s. num .73. Adde. I. sic etiam si quis non dixisset Primam, in choro inciperent Tertiam, potest, cum alijs Tertiam recitare,& deinde Primam ; ita Innocentius in cap.Dolentes de celebrat Missarum, Ang. verbo horanum. Io. Syl. ibi quaest. I a. dicto 2 Armillanum. 1.Sotus lib.
134쪽
Quarto modo potest interruptio fieri, Officii, ut si quis inta. aliqua patri e officii dormiret , vel voluntarie non attendere ead ea,quae in choro dicuntur,etiam, si ore canat potest etiam fieri per commilitonem positivam,loquendo, vel agendo aliquid incompossibile diuino officio;& de primo eadem estistio,ac si illam partem voluntarie omitteret,qui enim dormievere omittit partem illam,quae dicitur dum ipse dormit, sic etiam qui voluntarie distrahitur:quo ad secundum,vero dico culpam esse grauiorem varijs ex capitibus,primo quia id spccialiter prohibitum est,in cap.Dolentes de celebat.Missarum Min Clementina .eode titia.quia est irreuerentia; nam humanis colloquij interrupit sermonem cum Deo;maior vero si sint colloquia vana,& profana;si autem turpia,erit peccatum mortale; denique,quia fit, cum impedimento aliorum,& scandalo tum canentium,tum etiam audientium , ita Nauarrus cap. I 3.de Oratione num. 2 .c a S. P. Suarius tom. a. de Religione lib. 4.de horis cap. I. num. D.
Quaeres quod nam peccatum committant illi,qui,dum inta choro canunt, legunt litteras, ve scribunt, aut subsignanta itteras,vel prouisiones, Malia Respondet Nauarrus cap. LI. de Oratione num. 24.peccare mortaliter, quod seipsos distr hant,& venialiter, quod a bene attendendo auertunt socios;& num. 23. idem docet de loquentibus, rixantibus ridentibus, murmurantibus, vociferantibus,quod peccant aliqua-do mortaliter aliquado vero venialiter,iuxta varias circumstantias,& idem dixerat cap. IO. num. 2. cap. I 6 num 6 Φ. 6 r. idem dicit P. Filii ucius tom. a. tradi. 23 6.nu. 2 6. Qua res Αioincium in choro recitati liceat obiter salut re intrantes chorum,aut secus eua transeuntes. Respondeo affirmative Ratio est;quia hi sunt acius boni, isodjca, cupationis;ita docet Nauarrus cap. I 6. de Oratione num .67. ubi addit eadem ratione licitum esse verbum unum , aut alterum respondere famulo suo,υe alteri, prouidere alii ei, et negotio,quod ei tune in mentem venerit, metuit, ne illius postea obliviscato ut non poterit4ιas curam ammo depellered
135쪽
nec prouitiat; hanc Nauarri sententiam puto verissimam. necessariam in praxi nam haec in Praelatis Religionum solent saepissime accidere. DUBIUM VI.
si pereatum mortale addere aliquid Diuino seis, dum eant. turis choro, quod secundum Ecclesia risum ποη continetur in illo
Io Espondeo hoc multis modis fieri posse;& ideo de singu-μ lis singillatim agendum esse ut singulorum culpa coagnoscatur. Dico igitur primo si Diuino officio aliquid addatur,quod sit veluti pars ipsius,idq; perpetuo ritu statuenda ex suo genere esse graue peccatum. Ratio est , quia hoc est, contra expressam prohibitionem Pi V in Bulla Breuiario Romano praefixa,in qua sic diuitstatuentes breuiarium tuum nullo mquam tempore, uel totum,uel ex parte mutandum uel ei aliquid addendum,uel omnino, detrahendum esse. Secundo quia ille, qui id faceret usurparet fibi summi Pontificis iuri dictionem, qui solus potest talem ritum mutares, vel nouum introducere quar etiamsi additio non esset in parte principali ossicij;tamen eo ipso,quod fieret modo permanente,& veluti ritu perpetuo,esset res grauis censenda;ita docet P.
a Dico secundo, si praedicta additio non fieret ritu perpetuo, sed solum ex aliqua occasione,ut si quis ex deuotione indisscrete vellet in choro fieri commemorationem alicuius lanacti in ossicio solemni,in quo, iuxta ritum Breuia rij facienda non esset; vel si proprias antiphonas,hymnos,aut orati nem alicuius saneti,quae in Breuiario non continentur, can- rari faceret, vel quid simile;hoc etiam esset peccatum graue inisi ignorantia excusaret; secluso autem scandalo,& contemptu excusari posset a mortali quando id ,quod additur an .ctum est. De sacris litteris,& sanctis patribus sumptum aut illis consorme, Min re minima, puta antipho na, vel oratione; ita docent P. Suarius P. Filllucius locis citatis Bonacina nu. 2I.citatos.Αdde etiam. Dico
136쪽
Neo Tertio si additio fieret in materia graui, praesertit . , cum omillione alicuius partis ostici , ut si omitiis lectionibus Quas Breuiarium dicere praecipit aliquis loco illarum alias rede Apostolica non approbatas suo arbitrio substitueret; tunc duplici ex capite peccaret mortaliter, tum quia illa essee partialis,oseicij diuinio millio seu mutilatio in parte notabili, tum etiam, quia esset monitruosi additi, quia id, quod proprio arbitrio additur,non potest esse pars offieij,cum exauctoritate non fiat; per consequens non potest supplere partem omissam, cum ad officium Ecclesiasticum non pertinea ciconsentiunt doctores citati.
Quaeres,quid dicendum sit, s aliquis nihil adderet officio.
sed solum faceret in choro, recitando officium, coram alijs, inlotitas caeremonias quae faciendae non essent, ut si se in terram posterneret; dum sanctissimum Iesu nomen profertur, aut sine modo pectus suum tundereti dum recitatur psalmus Miserere, vel quid mile Respondeo praedictum non excusaria peccato veniali si praesertim saepe id faceret Ratio est, quia turbaret se,& alios canentes, di alios id a se facere videntes. Ita docet Nauarrus in cap. Io. de Oratione dicto I 6. num. 29. ubi dicit,eos, qui hoc faciunt peccare quod saltem intelligitur de peccato veniali posset etiam a peccato venia. li excusari, si id ex ignorantia faceret, putans esse deuotio. nem,praesertim,sii id semel, aut bis faceret.
An sit peeratum moνtale omittere in Choro ossicium paruum se Virginis, icium Defunctorym Psalmos poenitentiales Graduales,qua eum horis canonicis recitari solent et D spondeo, MDico primo Ante Bullam Pi V. Breuiariori praefixam,coni mune fuisse doctorum sententiam, peccatum este mortale omittere in Choro officium paruum B. Virginis, tum quia ex uniuersali Ecclesiae consuetudin uim legis habente, Lusu recepta,tum etiam ex praecepto P pa Vrbania I tenebantur omnes illud in choro recitare ita
137쪽
Dico seeudo Ante Breuiari Pi V. comunem fuisse doctorum sentetiam, omnes,qui tenebantur Diuinum olficium in choro recitare,teneri etiam ex consuetudine ibi recitaresoLficium deiunctorum ita S. Thomas quod lib. 5. art. . Turre crematas I dist. in principio num. s. ωI6. Man.Andr.c P. I. de celebrat Misiarum, Paludauus . d. s. quaest. I. arti
Nauarrus cap. Io. de oratione num 4.Graris pari. I. Decisio
Die Tertio post Bullam Pil . peccatum esse mortale omittere in Choro ossicium paruum B. Virginis in illis Ecclesijs,in quibus antea, ex consuetudine dicebatur: nam Iicet Pius; in sua Bulla abstulerit obligationem,sub pece eo hoc officium recitandi in choro,& sub consilio reliquerit in Ecclassijs, in quibus non erat talis consuetudo;in Ecclesijs, tamen, in quibus erat consuetudo noluit eam abrogardi sed reliquit in ea vi,quam prius habebat; hoc aperte constat ex verbis Bullat,in qua cum alios ab ea obligatione liberasset. Iubdit. Hoc autem concedimus,sine praeiudicio sanaa,OUu rudiuis illarum Ecclesiaru, in quibus inciam parua Mara Maria semper Virginis in eboro dici consueuerat, ita ut in praesectis Ecclesijs feruetur ipsa laudabilis, o sancta coηsuetudo rele- .randi more solito radictum o iam ita docet Rodriqueatom. I.quaest. Regularium quaeit. 42.art. Is Aragonia an qu.
3 art. 2 dubio f. P. AZorius tom. I.lib. I cap. I 6.quaest.2. Cardinalis Toletus lib. 2. cap. II num. I lin. P. Suariu tom. . de Religione lib. q. de horis cano cap. M num. I A. P. Lessius lib. a.de Iust cap. 37. Dubitat I 2,num. 76. P. Sanche tOm. consiliorum morat .lib. .cap. 2 dub. 27. num 4 conclus. 3.P.Layman tom. a. lib. .tract. I. cap. s. num 3 assertione 3. P. Filii ucius tom. 2 trac2. 23.cap. o. quaest. Io.dicis . num
II 3. Bonacina Om. a. uaci. de officio disput. I. quaestio 3.
138쪽
Quae res quid dicendum sit de osticio de iunctorum psalmio Poenitentialibus Gradualibus , alta iiij. Respondeo Piu in V. in praedicta Bulla onanino tollere obligationen recitandi praedicta in Choro, hanc tamen gratiam,seu abrogationem obligationis concedere solum illis Ecclesijs , quae
Romano Breuiario utuntur,non autem illis, qui Romanum Breuiarium non acceptarunt, sed retinent antiquum propter consuetudinem ducentorum annorum iuxta concellionem,
seu permissionem eiusdem Pi V. hoc expresse patet ex ver. his praedicta Bulle in illa clausula, in qua tit haec abrogatio. quae ita incipit. Quod vero in t ubi icis nostri hhius inlicdpra scribitur, quibιι diebus inscium P. Maria Iemper Virginis, o Definctorum,item septem Psalmos Poenitentiales, Gradualeρ dici in psalli oporteat, Nos O c. indulgentes,peccati iιidem periculum ab ea praescriptione remouendum duximus, Ergo tantum a Rubricis sui Breuiari illam vim obligandi aufert, de solum quoad utentes illis reuocat obligationem, etiam per antiquam consuetudinem introductam , quoad preces, seu officia parua praedicta,excepto ossicio parito Beatae Mariae hoc est consentaneum Rationi:nam qui non suscipit Onus,, nec indulgentiam sentire debet;& ideo Ecclesiae, quae antiquum usum retinere volunt, naerito suam consuetudine a obseruare coguntur: ita P. Suarius tom. a. de Religione lib.
ra lib.7. cap. 2. dubio Q. concluso .num. .ubi citat pro haesententia Magistros valde doctos P. Filii ucius tona. a. cract.
Quete res An in Ecclesijs, quae nouum Breuiarium Pi U. nori acceptarunt sit peccatum mortaleo nittere in choro officiuDefunctorum, septem Psalmos Poeniecta tiales in Giadita e . Respondeo,circa hoc duas este sententias; Prima docet, ut:a peccatum committi Ratio est, quia in i ulla Pi io nulli a obligatio imponitur,ad haec dicenda, nec in communi,nec in particulari;sed tantum conceduntur indulgentia recitanistibus ita expresse docet Petrus de Aragonia a. quaest. LI. Ert. I 2.dub. .vers.de orificio paruo, illatione 3.eum sequitur Rodriqueesto. I. u. Regular.quaest. 2.art. Iq. Secunda sentetia docet Ecclesias,quae, tu tur Breuiario antiquo, teneri ad praedicta osticia in choro recitata, iuxta co. suetudinem antiquana, statuta,vel praecepta specialia,ex qui
139쪽
tius pendet haec obligatio. ita expresse docent P. Suariusio. a.de Religione lib. .de horis cap. Is .num . . P. Sanche tona. a.consilioru morat .lib.7.cap. a.dub. 27.conclus. . P. Laymantom. .lib. .trac . l. cap. 3.nuin. 3.assertione .g.Porro P. Vas. queZOpusc.de beneficus cap. l. .art. a.dub. I. nunt s. nii P. Filliticius tom. 2.tract. 2Dcap.6.quaest. IO.di 2 2.nu. LI. Bonacina tona. r.tract.de ossicio disp. I.quaest. .punct. I.num. haec sententia est vera, ut patet ex verbis Bulla supra num.Α. relatis Doctores vero prima sententiae puto idem sentire; nam forte loquuntur de illis,qui utuntur nouo Breuiario Pii V. sed indistincte loquuntur. Cis P . IV.
De sireumstantus externis ad Chorum pertinentibus o Mnes externae circumstantiae,quae in choro seruandae sunt, ad duo praecipue capita reducuntur,primu continet cir cumstantiam personarum, quibus modis poι lint peccare in publica Diuini ossicij recitatione, quae fit in chor, secundum vero continet circumstantiam a Dporis, nimirum quibus horis sit diuinum ossicium in choro recitandum
uasnam circumstantia feruare debeanti qui Diuinum οβ tum publice in choro recitare tenenιur REspondeo, Dico primo Duas praecipue circumstantias pradictis ex praecepto seruandas esses Prima est, ut publica Diuini ossici recitatio, eiusque verborum pronuncia tio integra sit, Mabsque ullo defectu ; secunda, ut saltem ex
terna attentio, non solum sit,cum sit lentio chori sed etiam sne ulla alia adtione externa,qua inpediri possit; ita statuit. repraecepit Conciliu Generale Lateranense sub Innocentio III. cap. II.& refertur in cap. Dolentes de celebratione Missarum ubi sic dicitur; Dissi icte praeipientes in virtute obe dientia , ut diuinum vicium noctArvum , pariter o diu Mum,cuantum eis Deus dederis,studiose celebrens pariter, de
arte ubi Glossa est, δε- ea iis ata ossicium oris, idest sine
140쪽
fyncopa,deuote quantum ad officium eordis , quibus verbis significat requiri etiam internam cordis deuotionem, eodem modo loquitur Hostiensiis ibi,&Panormitanus ibidem Nor. ait. Ieium est celebrandum studiose, deuote, dic studiose, quoad officium oris, quia sneopa udo , vel aliquid omittendo dicendum non est;deuote uero refertur ad officium cordis 23.d. e.Psalmista Hic canon citatus ad Panormitano, sumptus elia Gratiano ex cap. Io.Concilis Carthaginensis te. ubidicitur Psalmysta, idest Cantor potest, absque scientia episcopi,fola ius sone Presbyteri officium fuscipere eantandi, dicente sibi Presbytero,uide,ut quod ore cantas,corde credas is quod corde credis, operibus comprobes. Idem statuiti,, praecipit Clemens V. in Coecilio Viennensi,& refertur in Clementina . de celebi a-tione Missarum, ubi praecipit locorum ordinarijs, Religiosorum Praelatis, Ut in Calbedralibus, Re νιlaribus, ct Col-ιegiatis Ecclesiis, horis debitis deuote fallatur,in ali s ero eonuenienter, debite elebretur diuinum diurnum, nocturnum oscium,se Dei, O Apostolica sedis indignationem euitare voluerint, sollicitam earent diligentiam adhibere. Ratio huius conclusionis est, quia Diuinum ossicium est publica ecclesiae oratio, ergo quatenus publica est,requirit, ut integre,
perfecteque recitetur , quatenus vero Oratio est, ut attente, deuoteque fiat,ergo in choro, non tantum voce, sed etiam corde cantandum est, iuxta id ad Ephesios s. Cantantes, psallenter in cordibus estris Domino verba explicans S. Hieronymus ait, Audiantisi qui,cis 'fallendi in ecclesia s-ειum est, Deo non voce,sed corde canenouor, quibus verbiS nouintelligit S. Hieronymus, solo corde sed non sola voce esse cantandum, ut bene ipsum explicat Cardinalis Bellarminus tom 4.controuersiarum lib. I de bonis operibus in particulari cap. II.ad 4. obiectionem . Porro. Dico secundo, quavis in praediciis iuribus deuotio, pro a tentione sumaturi, ut colligitur ex Glossa Panormitana locis citatis, Malijs, res tamen essetatura sua valde diuersas, ut bene aduertit Sotus lib. Io. de iustitia'. 3.ar. 3. Notabit a. P.Paulus Comitulus lib. I .ResponcmOraLq. 63. num. 3. naDeuotio actus est virtutis Religionis', ut docet S. Thom.2.2. q. 8 .ar. a. cor . Attentio vero non est actus virtutis Religionis, sed potius est effeciss deuotionis, nam qui animum