Tractatus de diuino, et ecclesiastico officio, seu de horis canonicis, in quo omnia, quae ad publicam chori, et priuatam diuini officij recitationem pertinent, explicantur. ... Auctore R.P. Petro Anello Persico Neapolitano Societatis Iesu ..

241쪽

obligationem recitandi officium confirmatur ex Apostolo primo Corinth 9. vers. I 3. Rui altari deseruiui,eum altari par

ticipant,ac proinde,qui ecclesia seruiunt, de eius prouentihus vivere debent ergo nisi beneficium tribuat, saltem bona partem moderatae sultentationis i non censebitur heneficia. tus vivere de bonis ecclesiae a. Beneficium tenue in iure, pro non beneficio reputatur; nam in moralibus parum pro nihilo reputatur,4 ideo plura huiusmodi benencia sunt compatibilia,ut patet ex cap.is cui,de praebendis in o.ubi dicitur.

Is,eui concedituν, Lanctoritate Apostolica positivni persona idonea pri uidere: aliud beneficium sussciens obtinentiprouidere non potest,ergo,ut ibi bene notat Glos a, verbo sumetens,obtinenti beneficium tenue,poterit prouidere,ac proinde beneficium tenue, pro non beneficio reputatur, per consequens non inducit obligationem recitandi. Hanc sententiam primus omnium docuit Dominicus Solus lib. Io. de iustitia qu.

.art. .c Ducius. 2. vers. dubium autem: ubi cum retulisset eontrariam sententiam communem, subdit, Sed profecto multo Iibenitur ad contrariam sententiam dubscriberem, in fine addit De hoc ergo sapientium prudentia eo utenda es. Eamdε sententiam securius sequutus est Petrus dein ragonia a. a. qu. 18.art. I a.dub. 3.post secundam couclutionem; ves in secundo casu, ubi aitu onge esse probabιlius,quod, qui valde tenue habet lenescium ad recitandum diuinum cium non obligatur,deinde eamdem sequuti sunt Emanuel RodriqueZ parte primae a

sum m. p. I I concitis a. num. I. Vega parte prima cap. I 28. casu i 3. Molsesius in summatom. I. tracti, .cap. 3. num. 29.ea

probabilem putat Diana parte a tract. Ia de horis canon. resolutione 9. Nauarr.cap. 7 de oratione num 27. dici a I. cum dixisset,se consultum semper respondi sirisecundum contrariam opinionem communem, subdit, Non fam tame nescius viros doctos , in pios tempore meo contrarium respoudse. hanc sententiam putat probabilem P. Leitius lib. a.de iustitia

siliorum moralium lib. a.cap. 2. dubio 66. num. 2. ait, hanc sententiam tenent qa amplurimi ex neotervis alis docti Magisriu me consulti, est communis modo recentiorum, num.

J.conclusione unicaari, licet contraria sententia probabilior

sit,alba es probabilior in praxi. γ

242쪽

ε seeunda sententia communis docet quodcumque benen-eium ecclesiasticum, quaintumuis tenue in exile inducero obligationem recitandi diuinum Ouicium Ratio est, quia a quodcumque beneficium quam tumuis tenue confert vorun ius spirituale,quod est priucipale in beneficio, ergo licet accetarium sit tenue, fimpliciter vetum beneficium ideo, est suffieiens,ut possessor fruatur omnibus priuilegijs,quae.c6ceduntur clericis minorum ordinum, ecclesiasticum beneficium habentibus,& in particulari priuilegio sori, ut sta uit

Concilium Tridentinum sesCas .cap.6.de reformat. Quare iniquum est, cum praedictus in beneficiorum ordinem assumptus siti ipsum nolle eius legis perferre iugum, quae suo ordini imposita est quod si iugum recitandi diuinum officium

nolle sustineres, dimittat beneficium, non enim ecclesiae O. luntas est,ut beneficia ecclesiastica illis conserantur, qui nolunt Deo,& sibi orando diuinum reddere ossicium Ratio a priori est, quia beneficium quamlumuis tenue est verum beneficium, Mut tale ab Iule, impliciter in iure reputatur, quod aperte colligitur ex eodem capsis, cui,de praebendis in 6.qui citatus fuit,pro prima sententia, nam ideo in eo canone additur,lusticiens,quiasi Pontifex absolute dixisset beneficium; comprehendisset,etiam insuffciens, tenue,vtibi significauit Glossa, notauit Archidiaconus, Ioni facius VIII.in cap.si moturie prathendis lib. 6. dicit,si Pontifex adpetitionem alicuius contulit ei aliquod beneficium,collationem illam esse subreptiliam, si quantumcumque modicum beneficium taceatur in ea ergo in iure,nomine beneficij,

etiam tenue comprehenditur; Hanc sententiam docuit Gloseia communiter recepta in cap. clericus victum. a.dist. vers. vigilijs,ibi Goffredus Hostiensis in cap. I. num. I9. de cel bratione Missarum, Cardinalis in Clementinia eodem tit. Albertus de Ferrarijs trata. de horis canon. Quae st. 3. Abulensis cap 6. Matthaei quaest 63. Maior in A. distria.quaest.6. f.

colligendo sparsim,Palacios ii .dist. 3.disp. sol. I 4. Tu

recremata cap. I. dict.9 l. num 9. Sanctus Antoninus 3.partitit. Is .cap .f. I.Sylu .verbo hora quaest. a. num 3 dicto a. TMbiena ibi quaest. i. num a Rosella ibi initio , Armilla num. I. Medina Codice de oratione quaest.7.Nauarrus cap 7.de oratione num 27. de cap. 2I.num. H.& in Manuali cap. s. nuna.

Ioa.& coalitio 3.num. I.Ne clerici, vel Monachi, Couarruvias

243쪽

ctorii conscient cap. 24 . tona dicap ios Bela in Resp. parte .cam .Zerula in praxi Episcopali parte t. verbo beneficium s. .& verbo hora canon. s. 2 Corduba in summa quaest. 186.Sandoua lib.de officio canon pari .cap. s. Naid. in summa verbo ostici uis num i Aloysius Riccius in sua

praxi parte a. resolutione o6.Gauantus comment in rubri Misialis to m. . secti l cap. .num. . GarΣia tom. I. de beneficiis parte .cap. I.num 3o.Bonacina tom. I. tract.de officio disp. I.quaest. a. puncto 4. num. l . Cardinalis Toletus in sum. lib. 2.cap. I 4. num.η.I.quarta causa, ibi Victore lius, &inan- notationibus in cap. 2.vers. qui beneficium, P. Manuel Saverbo horarimm . D. P. Gregoriias de Valentia tom. s. disp. 6.quaest.2.puncto Lo.6.quas ob causas, P.Suarius tom. 2. di

re ligione lib. 4. de hori Scanon. cap. a . num. O. M ann AZOra

parte prima lib. I .cap. 3.quaest. 3. fin. .Vasquea opuscido beneficijs cap.6. g. I art. I duh. 3.num. 2 .P. Paulus Comit lias lib. I .responsorum morsiquaest.68. P. Reginaldus in pra

23.cap. 3.quaest. Io.dicto .nam. is I. Haec sententia mihi ubdetur probabilior, Momnino sequenda in praxi. Quaeres,quodnam beneficium dicatur tenue, secsidum Doctores primae sententia: ita, ut possit possidentem a recitatione diuini ossicij excusares Respondeo ei rea hoc dubium esse

varios modos dicendi,nam Solus lib. io de iustitia quaest. s. art. 3.concluLa.Vers.dixerim tame ait, Si bis temporibus fumma, saltem ozo ducato νκm, non attingeret, nam si diuitius es, quamuis non fugietat ad ictum , si tamen aisper clerico bona esse posset pars fustentationis, ou omnino possidens excusaturi P. Silarius tom. a. de religione lib. . de horis canonicis cap. 2I .num l4.fin.ait,benefictum simplicite tenue reputari, si ποπsifficiat saltem ad tertiam partem fusantationis flautem hancto erat,dubitari non potest de obligatione, ecitandi. P.Sanch. tom. I .consiliorum mores.lib. 2.cap. 2. dubit. 6' conclus. I. ait cistando he eficium, licet xon sat sit ad integram sustentariovemsufficit camen ad boηam partem fustenta ionis , teneturilud habens ad horas,de citat pro hac sententia, Palacios in iumma, verba hora, nonnullos doctos neotericos.

244쪽

Petrus de Aragonia 2.2.quaest. art. I 2 conelus. 2. et sita in secundo casu, dicit agri.od autem tenue dicata bene elum arbitrio prudentis viri relinquitur iudicandum, quisententiam proferet habita ratione temporis, loci,persona, ct aliarum ιι,-

.umsta nitarum, qua clericis entationem poterunt facere difficiliorem, d addit me praesupposito, tamquam certo, quod quamat tale beneficium congrua cleris sustentationi non sit sufficiens i tamen adiuuet bena illius parti, debito recitandi

horas an ovieas non excusabitu Rodriqueet parte I summ. capit. 4I numeris .conclusione Afinti iisdem fere verbis respondet. P.Leonardus Lenius lib. a.de iustitia eap. 34.dubit. 3I.num. 60.fin. ait, Mibi idetur probabile,eum non teneri ad quotidianam penis mirecum canonicarum,cuius beneficium, est adeo tenue, ut non suppeditet bonam partem tenuis sustentationis,.D 3.zael Io aureos . enlio tamen omnes,qui aliquid percipiunt. aliquoties teneri per annum,u.gfestis,oe dominicis, proat ratio dictaueris,non enim par est,utfructus aliquos percipiant, ny quam officium recruent. P.Filllucius tom. a. tract. 23. cap. qua: st Lo dicio . num. I 8 3.dicit, practice esse securum , quaa- do benencium non ascendit ad aecem aureos, si tantum diebus dominicis, vel etiam festis horae dicantur, si vero ascea dat infra viginti,securius eisse, quod teneatur singulis die sasi ascendat ad viginti,vel eo amplius, non solum esse tutius, sed etiam probabilius, quod teneatur quotidie.

sione .dicit, quando fructus beneficii non praestantie neti. clario integram sustentatio item , nec dimidiam partem, nec tertiam partem,sed tantum quartam partem, non censerit nam partem sustentationis , quae sufficiat ad illuni obligandum ad recitationem ostici j,nam requiritur, ut saltem praestent tertiam partem, conclusione . ait comm ille loqu&do,potest dici,quod ν temporibus, quando fructus benesic fune

sin.ex praedictis sententijs, circa tenuitatem benefici repro- Dd a bat

245쪽

hat primam sententiam Soti, Iam bona paν fustentationis dici uon potest,nisi tertia,vel ad summum quarta, qua hodie existimari nοη potest minor triginta aureorum , etiam respectu et

rici infima conditionis,& subsit, ct hac notari potest, ut prima difficultas huius opinionis, quia fine lege facit exeeptisuem a lege, talem exceptionem, qua eumsi interminata, relinquenda est prudentis arbit io, o ita aperitur via ad derogandum grauite legi, obligationi eius. Dices, Doctores primae sentetiae no negare beneficiu tenue, quoad substantiam esse,& reputari verum beneficium, sed solum, quoad obligationem recitandi diuinum ossicium,proheneficio non reputari. Respondeo hoc esse petitionem principi j; nam quaerimus,an omne beneficium , hanc obligatione

inducat,& cum partem amrmativam omnes fere concedant, probauimus, omne beneficium , quantumcumque tenue in iure verum esse,& reputari beneficium, ex quo mani teste sequitur inducere obligationem recitandi diuinum ossicium, aquare cum in cap. finali de rescriptis lib.6.dicitur beneficium dari,propter ossicium,id non solum intelligitur de beneficio sessicienti, sed etiam de tenui; luia ius indistincte loquitur,&ilia propositio omnia comprehendit beneficia, sicut etiam quando aliquis suspenditur ab ossicio, beneficio, in iure snon minus suspenditur aheneficio tenui, quam a pingui. Cum igitur in Concilio Lateranensi,sub Leone X. eis. 9.iI .

hulla reformationis Curiae Romanae cap. 9. declaratum sit, DLficium,propter quod datur beneficium, primo, ac per se, esto onus recitandi diuinum omelum,aperte concluditur, etiam beneficium tenue dari propter hoc ossicium,ac proinde qui tale beneficium acceptat, ad illud officium obligari;&,th ne dicunt Glossa in dicto cap.clericus victum sei. d. Maior. S. Antoninus ylu.locis citatis,& alij,imputent sibi, qui passus

est, se ad tale beneficium promoueri. Dices,tustitia aequitas postulat, ut non exigatur graue omincium ab illo cui datur leue seu tenue beneficium , ergo licet tenue beneficium detur propter ossicium, non tamen iustitiam requirit,ut ex vi illius solius beneficiiquotidie totum tossicium recitetur, sed lassicit, si clericus aliquas preces suo arbitrio dicat,aut si diebus Dominicis,in festiuis illud recitet, aut aliquoties in anno . Respondeo, ubi voluntarius .

pactum inuruenili non esse iniustitiam quia scientim voletis

246쪽

non fit iniuria;sed inter clericum,& ecclesiam tacitum pactuinteruenit;nam lege ab ecclesia definitum est , se nolle dar alicui beneficium nisi hac conditione, ut ad totum officium diuinum recitandum obligetur, qui autem recipit beneficiu, volimtarie acceptat conditionem, ergo ad id obligatus manet.& nulla ei fit iniuria, sibi enim imputet, si tantum onus,

sum tam parua remuneratione acceptauit Coirmatur, nam

qui sciens,, volens uxorem duci pavprrem, non minus obligatus manetld onera matrimonij, quam si diuitem duxisset, ergo idem dicendum est in hoc casu Io Sed obi jciet aliquis,quamuis ille, qui voluntarie acceptat beneficium tenue, nullam patiatur iniuriam, quia sciens,&volens conditi onem admittit, res tamen ipsa, secundum sono e st iusta, quia nulla seruatur iustitiae aequalitas,inter beneficium tenue,quod datur, tamquam stipendium sultentationis,&onus recitandi diuinum osticium, ergo non est credendum,ecclesiam velle obligare beneficiarium ad tale onus, sicut non obligat sacerdotes ad offerendum integrum sacrificium,pro illo,qui non adaequatum,sed tenue daret stipendiu, ut saei isidium Missae pro se offeratur.Respondeo,& dico primo, non esse habendam rationem aequalitatis,inter ossicium,& stipendium,sicut inter stipendium, seu mercedem operariorum, S laborem, quia in hoc casu non intercedit commuis

ratio proprie unius rei, pro alia, cideo non habetur ratio iustitia commutatiuatiquae constituat aequalitatem, inter beneficium, Mosticium,ut bene docet P. Gregorius de Valentia

II Dico secundo onus recitandi diuinum officium, non es

adeo graue, ut per tenues benefici fructus compensari non possit, etiam si rigorosam aequalitatem, inter utrumque,tamquam,inter stipendium,& laborem considerare velimus. R

tio est,quia clericus per recitationem diuini officij, solum occupatur per horam diei,ad summum per duas horas, reliquo vero diei tempore, non impeditur , neque prohibetur, quin aliquo honesto modo necessaria corpori quaerat, ergo etiasn si beneficium sex tantum, aut Octo aureos reddat, sulficiet pro illo paruo onere praesertim , quia in ipso iure canonico videtur hoc expresse declaratum nam in cap. clericus victum dist.bi de clerico paupere,sic dicitur, is ric ιs ictum,

247쪽

dumtax a detrimento paret, in quo aperte supponitur,tenerielericum ad ossicium suum, etiam si beneficium fit adeo tenue,ut non possit ad vietum,& vestitum Iustiae re. Glossa ibi,& Doctores communiter, hoc intelligunt de ossicio ecclesiae debito,ratione beneficis,idem significatur in cap. presbyter, eadem dist. in cap. I. de celebratione d fissarum. Praeterea, ratione talis benefici habet clericus,praeter redditus, multata priuilegia exemptionis,multaque commoda, ergo in omni rigore aequitatis,potest ita obligari. I a Quaeres,an clericus teneatur diuinum recitare ossicium, quando ab initio recepit beneficium pingues, sed progrelsu temporis factum est tenue Respondeo, circa hoc dubium, duas esse sententias,prima negat;ducitur, quia ille non acceptavit voluntarie beneficium tenue, ergo ex defectu voluntariae acceptationis,non obligatur, ita docent aliqui, quos, sine nomine refert P. Suarius tom. a. de religione lib. .de

Σ.cap. 3.quaest. 3.num. .f.illud vero, dicit esse valde probabile, praedierum non obligari ad recitationem omcij, si noris sit spes breui tempore plus proventuum H Secunda sentetia doceti illum, qui a principio recepit pingue beneficium se in perpetuum obligasse ad onera talis beneficit, nam sicut eo ipso acquisiuit ius ad quodcunque augmentum fructuum,sine augmeto onerum,ita etiam assumpsit periculum sustinendi quamcumque diminutionem fructuum sine diminutione onerum nam hoc postulat ratio aequit iis, Mideo, quamuis beneficium fiat tenue,aut nullos fructus reddat, semper recitare tenebitur diuinum ollicium . Haec est communis sententia, quam expresse docet Glossa cominu initer recepta in cap. clericus victum, verbo vigiliis vi dist.

quaist versqua rat quispiam, ubi ait, in hoc Soti opinio locum non habet, golinus de ossicio Episcopi parte prima fol. 68.ω7o.quem refert, sequitur Naidus in summa.verbo ossicium diuinum,num. I. P.Suarius tom. a.de religione lib. 4.ddi horis canonicis cap. at nil m. Si P Reginald.in praxi lib.

I Maeres An quando beneficium obligat ad alia seruitia ec

248쪽

ere in se uiat, Maecipiat omnes distributiones,, quidquid emolumenti ad illud pertinet, adhuc tamen non sufficiat ad sustentationem persinae quoad tertiam, vel quartam partem, obliget etiam ad recitationem diuini ossicii Respondet P. Ssarius tom. a.de religione lib. 4. de horis cahonicis cap. al. num. I .se censere valde probabile. securum ad recitanduostidium non obligari, quia tale beneficium iuste reputaripo ut non esse datum ad illud munus, sed tantum pro alio seruitio, unde respectu recitationis se habet, tamquam beneficium nullos redditus habes,idem docet P. Vasquea opust.

s Ego vero probabilius puto,quando beneficium tenue obligat ad aliquod seruuium ecclesiae, sed pro illo seruitio, praeter fructus beneficii nues,sunt assignatae distributiones,etiatenues,obligare ad recitationem diuini ollicii Ratio est,quia in obligatione recitandi diuinum officium, propter beneficium,nulla habetur ratio fructuum;sed solius tituli , vel posisessioni, Ratio a priori est,quia per beneficium peculiari naodo,quasi sacratur persona,& magis ecclesiastica efficitur,ita, ut in priuilegiis, Malijs honoribus aequiparetur clerico in sacris,& ideo ecclesia, sicut coniunxit obligationem recitandi diuinum officium,cum ordina sacro, etiam si nullum emolumentum temporalesteum afferat, ita etiam,seruata omni quitate coniunxit obligationem recitandi diuinum officita, cum quocuuque beneficio nulla habita ratione fructuum , Mecclesiam ita initituisse, praecepisse, constat ex cap .finali de rescriptis in 6. ubi Pontifex non distinguens inter beneficium tenue, pingues, absolute ait, dari propter offcium,&ex Concilio Generali Lateranensii,sub Leone X. seis, o in bulla reformationis Curiae Romanae,cap.o.ubi statuit, iraecipit,vt quilibet habens beneficium,cum cura, vel sine cura , diuinum officium recitet,in rationem adsens,ait, cum pro pleroscium detur ben elum. Cum vero beneficium tenui

obligat ad alia seruitia ecclesiae, mullum aliud addit emolumentum, nullasque distributiones,, tenues beneficii fructus illis seruiti js,aequillime correspondent, probabile Puto, non suisse tale beneficium datum ad recitandum diuinum

249쪽

officium,' in hoc casu verissima est sententia P. Suarii,

aliorum numero praecedenti relata.

I Quaeres, an si quis habeat plura beneficia,ita tenuia,ut nulla per se sussiciat ad tertiam,vel quartam partem sustentationis, omnia vero simul reddant competentes fructus,obligetur ad recitandum officium diuinum 'Respondeo assirmative, hoc verum est, secundum utrasque sententias, an de secunda sententia communi hoc induestatum est,si enim censet quodlibet beneficium , quantumuis tenue obligare ad recitatione diuini ostici j,ergo multo magis,si sint plura simul,ad id obligare censebit. De prima vero sententia Soli,probatur,quiata hic habet ab ecclesia sufficiens stipendium titulo benefici rum, nam quod sine plura est disserentia impertinens, quae non minuit sed potius auget obligationem, 'uamuis, secundum primam sententiam tenue beneficium non obliget ad totum osticium;tamen secundum aliquos inchoat obligationem, saltem ad aliquam partem orticij, ut docet P. Letibus, P.Suarius locis supra citatis , ergo si plura beneficia reddant sufficiens stipendium, obligabunt ad integrum officiu,

ita docet P.Suarius tom. a.de religione lib. . de horis canonici Scap. 2I.num. IMP. Thomas Sanche tOm. I .consiliorumnioralium lib. 2.cap.1. dubio IO,

, u CIerieus recipiens redditus ecclesiasticos, ne titula benefici teneata diuinum recitare .cium a Dotio dubitandi est,quia, ut docet Caietanus in summa re verbo horae alii Doctores communiter, Clerici,

qui nullos ex beneficio fructus recipiunt, non tenentur diuinum recitare officium;cui nullum habeant sustentationis stipendium,erges contrario videntur obligari illi, qui suiu cientem habent ab ecclesia sustentationem,quamuis, sine titulo beneficij. Responsio communis est, Ius ad percipiendos ecclesiasticos redditus,quod certo conflat,no esse beneficium ecolesiasticum, nullam inducere obligationem recitandi diuinum officium,sed quia haec responsio aliquas continet difficultates,ideo singulae examinandae sunt. a Dico igitur primo,certum esse,quotiescuque dantur reddi

tu S

250쪽

res Gelesiastici, seu fructus alicuius beneficii alicui eIerieo,

tamquam stipendium, propter actionem temporalem,illuma non teneri diuinum ossicium recitare, talis est ille, qui con. ducitur ad docedam sacram Theologiam nam etiam si inteis gram praebendam canonicatus accipiat si non sit canonicus, non tenetur ossicium recitare, nam illa potest dari, etiam

laico Ratio a priori est, quia hic vere beneficium no habet, secus vero est,si beneficium, seu canonicatum recipereticui annexum est onus docendi sacram Theologiam iuxta cap. I. de Magistris. Idem dicunt Doctores de Matricularijs, qui sunt illi, qui redditus ecclesiasticos recipiunt, ut pulsent campanas,organa, illi,qui sacristiae inseruiunt, similia ex et .cent ministeria,de quibus supra dubio 4. num . . diximus, noteneri Orficium recitare . Ratio est quia lex ecclesiastica,solum obligat ad hoc, Beneficium habentes, sed praedicti nulluhabent beneficium,sed solum pro suis officiis, seruitiis recipiunt proportionata stipendia, per accidens est,quod sine clerici, nam praedictae actiones fieri possunt a laicis,sicut in.

terdum fiunt. Haec est communis sententia, quam docent Turrecremata, dist.om: principio quaest. o. Paludanucia 6.dist. IS. quaest. 3.art. I .conclus. 3. Sylvest verba hora quaest.2.num. 3. dicto a.Tabiem ibi quaest.2.num. 3. sin Armillam a. tus lib. Io.de iustitia quaest. .art. 3.ccinctus. a. sin ubi ponit exemplum de Regibus in Equitibus, qui decimas recipiunt ecclesiasticas de concionatoribus,&lectoribus,Nauar.

cap.7 de oratione num. 26. dictorio.&2o. Petrus de Aragonia 2.2.quaest. 83.art. a.dub.3. conclusa Cardinalis Toletus in summa lib.2.cap. t a. num. 2.P.VaIentia to. 3.diso. s. quaest.2.puncto Io. g.quinam tenentur P. Suarius, P. Leissius, P.Sauchez,ωP.Fillluctus,quos supra dub. .num. T. citaui.3 arres,an illi,qui pensionem ecclesiasticam habent ex aliquo beneficio ipsis soluendam, teneantur diuinum recitare officium Respondeo, didico primo, ante constitutionen Pi V. quam infra afferemus, nullum pensionarium obligata fuisse ex praecepto ad recitandum diuinum ossicium ,

nec ad aliam orationem vocalem, ratione solius pensionis. Ratio est, quia tunc ecclelia nulli imposuerat praeceptum

aliquid recitandi, propter receptionem redditui ecclesiasticorum, praeter praeaeptum impositum illis , qui habent beneficium ecclesiasticum,cum igitur pensio reuera non sit ben

Ee fici uin