장음표시 사용
281쪽
An Beneficiarius, elui non reeitat diuinum officium, teneatur
benefici fructus restituere, suo iure 3 H Espondeo, in hoc dubio duo quoi, Primum,an Benem ficiarius, qui non recitauit diuiuum ossicium teneatur iure ecclesiastico beneficiisructus restituere Secundum,an iure naturali ad id teneaturyde primo hic agemus, de secundo vero in sequenti dubio Circa primum igitur,certum est. nullibi in iure canonico antiquo reperiri impositam poenam
restitutionis frustuum illis beneficiarijs,qui non recitant diuinum officium , Mideo nullus ex antiquis doctoribus,talis poenae mentionem facit. Secundo certum est,praedictam poenam testitutionis frutauum, primo statutam esse in Concilio Lateranen si V .absoluto anno christi Is I 8. sub Leone Io. sess. o.post rubricam reformationis Curiat s. statuimus Secundo statutam esse in Constitutione Pi V.qua est i 38. in Bullario Romano. Et quoniam Pius . in Constitutione sua prius refert,& in summa redigit verba praedicti Concili j xpostea suam declarationem addit, ideo operepretium esse duxi integram constitutionem hic referre, ut habeatur prae mani
Pius Episcopus Seruus seruorum Dei; Ad perpetuam rei
memoriam . Ex proximo Lateranensi Concilio pia,& salubris sanctio emanauit, ut quicumque habens beneficium ecclesiasticum cum cura, fine cura,si post sex menset,quam illud obtinuerit,diuinum olificium,legitimo cessante impedimento non dixerit,beneficiorum suorum frucius, pro rata omissionis officij,& temporis , suos non faciat,sed eos,inm- quam iniuste perceptos, in fabricas ipsorum beneficiorum , vel pauperum eleemosynas erogare teneatur. Verumtamen multorum animi suspensione tenentur, cuiusmodi ratae praedicto ratio sit habenda. Nos huic rei evidentius, atque expressius prouidere volentes, statuimus, ut qui horas omnes canonicas,uno, vel pluribus diebus intermiserit,omnes benefici j, seu beneficiorum suorum fructus,qui illi, vel illis diebus responderent, si quotidie diuiderentur,qui vero matutinum tantum, dimidiam,qui coeteras omnes horas,aliam dimidia,
282쪽
qui harum singulas, sextam partem fructuum eiusdem diei amittactametsi aliquis choro addictus non recitanso,mnibus horis canonicis cum alijs praesens adsit,fructusque, distributiones forte aliter assignatas, ta praesentia, iuxta statuta, consuetudinem,sundationem, vel alias sibi lucri secisse praetendati is etiam, aeter fructuum,& distributionum amis Itonem, item ille,: qui primis sex mensibus officium non dixeriti nisi Iegitimum impedimentum ipsum excusauerit, graue peccatum citet figati se admississe. Declarantes praestimonia , praestimoniales portiones, qualiacumque alia beneficia rietiam nullum omnino seruitium habentia obtinentes, cum praedictis pariter contineri. At quicumque pensionem,fruinctus, aut alias res ecclesiasticas. ut clericus percipit, eum m
do praedicto ad dicendum olfeium paruum Beatae Mariae Virginis decernimus obligatum, & pensionum fiuctuum . rerumque ipsarum amissioni obnoxium . Hanc Constitutionem ancri Nauarr. cap. 7.de oratione num. a. in Manuali
Quaeritur igitur primo an beneficiarius ex vi praedicti iuris noui excusetur ab obligatione restituendi fructus pro illis sex primis mensibus, si diuinum officium non recitauit ' Respondeo, circa hoc dubium duas esse sententias. Prima est Dominici solo lib. Io.de iustitia quaest. s. art. 6 dubio post quartam conclusionem , ut docet minime excusari a restitutione beneficiarios non recitantes officium primis illis sex mensibus ab obtento beneficio;idque probat, quia conijcit, imo certo credit, verba illa Coneilii Lateranensis, post sex menses,non essesita intelligenda,sed per sex menses,ut sit sensus, qui per sex menses ab obtento benefici, vel quamlibet eorum partem ossicium non dixerit,solum teneatur ad remi- tutionem pro rata;elapso vero semestri, si post admonitione, in quindecim diebus officium bis non dixerit, beneficio priuetur. Hanc vero emendationem solum probat 'oto ab incommodis; primo quia in verborum serie,ut iacet,videtur nimia relaxatio, si post sex menses ab obtento beneficio no , cogatur clericus, sub aliqua poena officium dicere,& nimia , restrictio, ut qui postea, no, vel duobus diebus recitare cessauerit teneatur pro rata soluere . Secundo, quia verba Conci-
lij,ut iacentinon sunt satis intelligibilia,nam prius dixit.Qui
283쪽
post sex menses ab obtento beneficio osticium non dixeritipto rata restituat , postea vero subdita si vero ultra dictum a tempus in simili negligentia contumaciter permanserit& . quae quidem verba prioribus non bene cohaerent, nam haec posteriora,in simili negligentia.aperte denotant negligentiam priorum lex mensium ad restitutionem pro rata obligasii, quandoquidem,post illos rigor cogendi per comminatione priuationi beneficij adhibetur. Hanc sententiem sequitur Menochius lib. a. de arbitrar iudicijs centuria Dcas, av.
c Secunda sententia communis,& vera docet, ex vi huius legis a Concilio Latera nenii lata excusari beneficiarium a restitutione, pro illis sex mensibus, cum expresse dicat Conculium,post sex menses, ideo 'oti coniectura merito ab omnibus aliis doctoribus reprobatur, quoad totus emendationem,quia non inuenitur talis varietas lectionis in aliquo Codice, aut impressione illius Concilii imo idem Menochius in additione 6.num. a.recipit lectionem communem . quare, ut bene dicit P.Suarius tona. a.de religioneat, . de horis canonicis cap. 2Q.num.6.nimia idetur audacia, propter appar res discultates,υe incommoda textum matare, nam hoc potivis
est reprehendere Concilium, quam eram eius lectionem proferre. Et quamuis hoc, ante constitutionem Pil V. non es et adeo certum, nunc tamen,post illam indubitatum est nam Pius . reterens Concili decretum exprella dicit, oli sex menses,
ita Nauarrus cap.7.de oratione num 3 y vers. ex quibus,&La P. 2I. num. PII. N in Manuali cap. ab .num. Ia .veri ex quihus.Couarruvias lib. 3.variarum resolui.cap. 3. num. Io. fin. Petrus avarra lib. a. de restitiuione cap. a. num. 33. tosephus Angle floribus quaest.Theologic. a. par tit.de clericis restitutioni obnoxij fol. I9ρ. Aragonia 2.2.quaest. I. ar I 3. dicto a .cceterum. Sandoua lib. de officio canoni eo par. 4.
clusione 3 P. Suarius tom.la de religione lib. . de horis can. cap. 29.num. . S. P. Vasque. Pusc.de benefici; cap.4. S. I.
284쪽
Ad incommoda a Poto proposita, respondeo primum, non obstare,quia ecclesia noluit per semestre tempus eam poenam beneticiarijs irrogare, ut primum illud semestre fit beneficiario datum tamquam induciae, ut diuinum Osricium bene,iconuenienter addiscatiac proinde non est nimia Concili indulgentia, nec iuris relaxatio,non enim relaxat Coacilium . ius aliquod naturale vel diuinum, nullarn enim licentiam a possitiue praebet, sed tantum negatiue, quia solum impune concedit primum illud semestres, quod optima ratione fieri potuit, ne graui Isima lex,&poena noua, sine aliqua temporis moderatione ferri videretur. Neque est nimia restrictio,nam illa poena priuationis beatetici non est ipso iure impoluta , sed imponenda,ut manifeste ostendit verbum illud, priuetur. illii di beneficio priuari post, antequam poena haec imponi possit, requiritur praeuia monitio,& subsequens contumacia, durai spe quindecim dies,post monitionem. Ad secundum incomodum respondeo, verba praecedentia, subsequentibus bene cohaereremam concili sensus est Bene siet rius intra sex menses diuinum ostietum omittens, non cogatur fructus restituere post sex vero menses , compellatur ad restituendum,pro rata . Item si post sex menses, prius moniatus contumaciter in simili nagligentia persistat ita ut spatio quindecim dierimabis diuinum osticium, non recitetabe neficio priuetur. Quaeres,an praedicetum decretum sit usu receptum Respondeo,circa hoc duas esse sententias. Prima docet praedictum decretum non esse usu receptum, ac proinde ex vi illius non obligari beneficia Ios officium non reeitantes restituere fructus ita . imaneas lib,de instit. cathol. ticio num. 2 I. ubi dicit, dubitari probabiliter posse, an haec poena obliget omnino in foro conlatentiae, quia hoc decretum non est usu receptu, V paucis innotuit, dotus ibin de iustitia quaest. I .art.6.ad primum dieit, Non dis planescitur, an fuerit 1 feruatum.
P. Sanche tom. r. consiliorum morali una lib. 2. cap. a. dubio. 2. num . . dicit, quod hanc sententiam sequuntur nonnulli
valde cesti recentiores Magistri in suis scriptis. Secunda sententia communis,in vera docet praedictura de-Ii a cretum
285쪽
cretum Concilii Lateranensis esse omnino seruandum tamquam usu receptum,ac proinde benefisciarios officium no recitantes esse , iuxta illud obligandos ad fructuum restitu-.tionem. hanc sententiam sequuntur omnes doctores supra num. .citati,qui reserunt hoc decretum , tamquam vimia. hens,praesertim Nauarrus cap. IO de oratione num. 37. COAtiarruuias lib. s. variarum resolui. ap. cy.num. Io.fia.Cordu-ha in summa quaest. si Castro libro a.de lege poenali cap. s. argume ut 9 P. Suarius tam a. de religionem, .de horis canonicis cap. 3O.num. a. ω3.P.Sancheziom. I .conuit morsi Iib. 2.cap. 2. dubiis a.num.ῖ .conclusione .ubi alios refert, de alios etiam recentiores doctos in suis scriptis.P. Lectus lib. a. de iustitia cap. 3 .dubit. 32.num. i76. .
Quaeres,an ille,qui primis sex inentibus ab obrento beneficio,olficium diuinum non recitauit, peccauerit mortaliter Respondeo assioniatiue rhatio,quii licet Conditi in Latera nense,indicto decreto, si iis .in sua constitutione excusent praedictum primis illis sex mensibus a restitutione stuctuum,no tamen a culpa mortali, imosius .expresse hoc dicit nam,cum dixisset beneficiarium non recitantem DIficium,post sex menses,teneri fructus restituere subdit. Item ille,qui primis sex mensibus ossicium non dixerit,nis legitimum impedimentum ipsum excusauerit ue eccamm,intelligat,se admisisse, ubi nihil addit de restitutione haec est communis
Bonacina tom. I traca de Osticio disputat. I. quaest. 3.puncto
Quaeres,an si quis, intra sex primos menses sciens osticium
286쪽
reeitare,nolit peccet mortaliter, aeneatur fructus restitue-r Respondeo,circa hoc dubium duas esse sententias. Prima docet, Beneficiarinin , infra sex menses nescit recitare Olficium,excusarii Sc facere fructus suos ex indulgentia Concili Lateranensis,& Constitutionis Pi V. si vero scit,& nolle
recitare, peccare mortaliter,& non facere fucius suos, quia illius temporis spatium fuit inductum, ut podit edoceri,ita
Zerula in praxi episcopali par i verbo beneficium .dub. I.quem sequitur Lelius Zecchus lib.de Republiea ecclesiastica tractat.de beneficiati num. 7. veri tenetur demum Vbi ait hanc opinionem esse tutiorem,licet, contrarium,quoad
fruetus in hoc casu sustineri possit.
Io Secunda sententia communis,4 vera docet, Beneficiarium, intra sex primos naenses facere fructus suos, etiam si sciat recitare ossicium,& nolit, sed solum peccare Ratio est, quia aperte concilium Lateranense, sius V solum dicit graui. ter peccare, quare prima sententia expresse conuincitur esse falsa hanc secundam sententiam expresse docentim nes doctores, supra num. 8.citati quoad illum vero, qui nescit ossicium recitae, potest probabiliit excusari non solum a restitutione fructuum,sed etiam a peccato mortali,si fecerit, quatum poterit,ut illud ediscat,& illud recitet eo modo,quo poterit solus, vel cum socio, nam minus malum est illud recitare, cum aliquibus erroribus non voluntarijs,quam nihil omnino recitare.
I I Quaerest, an si quis per lex primos menses ab obtento beneficio,vel per maius tempus,puta octo, vel decem menses, aut Per minus,puta tres, vel quatuor menses osticium integre recitauerit, postea coeperit recitationem omittere, incipiat
statim obligati peculiari onere restituendi fructus a Concilio Lateranensi imposito an vero semper immunis sit a praedicta poena per primos sex menses, siue citricium per aliquod tempus dixeritisue non 3 Respondeo,circa hoc dubium duas esse sententias. Prima docet in hoc casu non suffragari hoc tempus sex mensium Beneficiario sed a prima die, qua otiicium recitare omiserit, ipsum teneri ad restitutionem fructuum. Ratio huius sententiae est,quia verba illa Concilij, si post sex menses ab obtento beneficio diuinum ossicium non dixerit, in rigore videntur reddere hunc sensum,si non dixerit, post sex menses,ad restitutionem teneri;si vero dixerisinon tene
287쪽
ri, nisi a die qua dicere omiserit,ita doce. summa corona par.
I. cap. l. num. O . vers. tertio nota.
2 'ecunda sentcntia communis docet, verba Concilii, Si post sex me reses ab ollento beneficis,esse perspicua, apud Pium is V .elle clariora ait enim, Si post sex menses, quam illud obtinuerit, ergo post sex menses a possedione benefici j, siue in il is bene siciarius recitauerit, ite non , poenam illius decretici curret, nam illi sex menses conceti sunt, non habita rationetranugrestionis, sed ad initium obtentionis bene fiet j, quia noluit lix non ita punire iacitum in illo munere, quia solent eo tempore plures occasiones occurrere orticium omittedi,alioquin effetinc oris conditionis ille, qui statim a principio obtenti benetici j deliquit, quam ille , qui in principio bene se geliit,recitando osticium. postea per fragilitatem tui manam, post tres, alit quatuor menses deliquit, omittendo recitationem ollicis, quod est absurdiim , nam hic non maiori, sed minori culpa, neque diuturniori tempore deliquit haec sententia,est vera,& sequenda in praxi:& omnes do flores supra citati, ii ii taedicta verba Concili intellexerunt , expresse P. yuaritis tona. 2, de religione lib. 4 de horis canonicis cap.
An de re tiari non recitantes dii invisus tum , teneanturiare naturali , ct dii, in benefici fit Qui resisuere ti Estolideo' e dubium duas di trisultates continere. I, limam, an beneficiari non recitantes diuinum osticium, ten an turit ac fici Ductris rellituere, non solum iure secclesiasiaco,ut praecedenti dubio probatium est, sed etia tria, iure naturali,& diu in orbe cundam an etiam pro illo tempore sex mensium, inritio Concilium I ateranen se e Pius v. cos ad id non obliges habeant alia in obligationem restitue di,ex iure naturali, diuino Circa hoc. sunt duae sententiae. Prima docet, ante Concilium Lateranen se nullam filis re
288쪽
stituendi obligationem, nec de iure naturali, ac diuino, nec de iure communi ecclesiastico,ac proinde, nec pro illis primis sex mentibus,& ita de iure .canonico antiquo, ante Conciliuni Lateranens communior,& verior erat sententia, Beneficiarios non recitantes orticium diuinum, non teneri benefici senetus restituere, interim perceptos Ratio est, qui nullum extat ius antiquuna ad hoc obligans, nec ex solo iure naturali sequebatur talis obligatio, quia obligatio restituendi splum nasci tui ex peccato,contra iustitiam commutativa, sed beneticialius omitteris Osticium,ex natura rei, no peccat, contra istitiam commutatiuam, licet peccet mortaliter, contra obedientiam ecclesiae, vel contra religionem ad quam pertine actus orandi praeceptus; prarierea tota ratio, & causa adaequata obligationis pro tempore subsequente post sex menses ab obtento beneficio, est ius nouum ecclesiasticum Concili Lateranensis, sed illud non obligat pro illis primis sex mentibus,ergo sinplicite sipro illis no est talis obligatio.
Confirmatur, nam in dicto Concilio, ponitur verbum , Statώimhs, quod est signum inductionis iuris noui, iuxta , Glossas communiter receptas in cap. v litigantes de offic. ordin. lib.6. verbo statuimus,4 in cap. vilite pendente eodelib.& Clementina fin de praescript in eodem verbo. Hanc sententiam docuerunt Innocentius, Ioannes Andreas, Rutonius uitrius, Cardin.in cape i. de celebrat Missa rura. ibi ex proseiso id docet Panormitanus num.8 quem sequitur Felinus in casim .postula: thnu. 7. de rescriptis, lac ni scriniario gnum. 6. Codice de testam militis; S. Antoninus a. par.tit. 2. cap. fin. summa Rosella verbo clericus . num. 2I. Sylu.cleris 6. num. I&quaest. 23.&verbo horanum. Is fin Tabiena verb. beneficium . quaest. II ntura. II., verbo restitutio nunI. ArmilIa verba,eneficium num. 68. veroo clericus num 27. Nauarrus cap . de oratione minM .dicens esse coinmunem,& cap. I 8. num 36.3 cap. 2I.nu. 8. 6o. M. Anton. Cucchus in institutionibus maioribus lib. . tit. 7.num 30. Malde rus 2.2.trata. Io cap. 2.dub. q. Carolus ac igni de horis canon. cap. 23. num. H. Nicolaus Gar Zia Om. I. de beneficiis par. I. cap. t. num. Io. I 6. sequentibus P. Ioannes Azorius par. l. lib. IO.cap. I 4.quaest. . eo narduS .e .lius lib. 2. de tultitia ca P. I .dubitat. 32. a num i 78. P. Ioa .ines de Salas in tract. de
legibus disp. 9.sect risum. a dacto scis disp. b. stet a num.
289쪽
P. Gabriel Vasque Zipula de beneficij cap. 4. I. i. art. I.
2.dicto 3.num. 3 os .ubi dicit, hanc sententiam esse probabilio rem, Midem dicit P.Sanchectom. I .consit morat. lib. 2.cap. a diib. st . num a fin ubi addit idem tenuere nonnulli valde docti recentiores, Fernande par. 3 exam Theolog.morat.
cap. I 2.F.8.num. I. Bona cina tom. I.tractat de ossicio disp. t. quaest. .puncto a lin3,9. Diana Par. a. trata I 2. de horis can.
Resolutione ab . a Secunda sententia docet, Beneficiarios, diuinum ossicium non recitantes iure naturali teneri ad restitutionem fructuu, interim perceptorum . Ratio est, quia Beneficiarius omittes recitationem ossicij debitam, peccat, contra iustitiam commutatiuam, ex qua intrinsece oritur obligatio restituendi; antecedens probatur, quia stipendiarius ex iustitia commuistativa tenetur id facere,pro quo stipendium accipit quare fi id facere omittat, stipendium recipiat, peccat contra iustitiam commutatiuam,sed talis est conditio beneficiarii;recipit enim stipendium pro labore recitandi ossicium, quia beneficium datur propter ossicium,ex cap. finali de rescriptis in o quotiescumque autem aliquid datur ob causam, causa non sequuta,repeti potest,ut in titulo de conditione ob causam. Hanc sententiam Calderinus in cap. I. de celebratione missarum domi in cap.finali de rescriptis in o.& in cap. si canonici g. scituri de othc.ordin .inis. ibi Archidiac Ancharanus consil. 22g.Decius in cap.cum omnes de constit lectura a. num. I Ripa in l.fin Codice de reuocata donat quaest. 66. Tiraqueil.tract.cessante causa par. I. num.46.Gamba de ossic. legati lib. 6. num. 328. Duranius de ritibns Ecclesia Catholicae lib. 3.cap. 23. . num. 7. I. Angelus verbo hora num II. Alex. Alensis par. 3.quaest. 36.membro 3.artia Adrianus in ε .in materia de restitutione quaest.an ecclesiasticus,vltra vi
si quis autem quaerat.P. Valentia tom. 3.disp. 6.quaest.2.Puncto Io. s.cire octauum. vers. respondeo per distinctionem , P.Suarius tom. a.de religione lib. . de horis canonicis cap.
290쪽
r. .secundum putat hanc sententiam esse probabilem, P. Fil-
hanc sententiam esse probabilem,&dicto , num 3 Og .fin. itiquam de consilio, di eamquam tutiorem fatemur, esse am plectendam a Provolutione dubii Dico, licet secunda sententiast probubilis,lum propter eius rationes , tum etiam propter tot doctorum auctoritatem irimam tamen esse probabiliorem,&veriorem, nam si beneficiarius non recitans osticium,teneretur iure naturali restituere fructus perceptos, ego frustra Concilium Lateranense,& Pius . excusat eum a restitutione primis sex mensibus:nam aperte sentiunt,4 statuunt beneficiarium,intra primos sex menses ab obtento beneficio, osmcium non recitantem, non teneri ad restitutionem fructuum,
solum enim illum obligant, post se Fenses,ab obtento beneficio,& Pius V. in sua constitutione hoc expressius astirmae in versiculo, Item ille,ubi ait inui nimis sex mensibus incisi non dixerit, nis legitimum impedimentum ipsum exeusauerit, 'raue peccatum intelligat se admisisse. non dixit fructus suos non taciet,seu illos restituere teneatur; sicut dixit donon dicente ossicium,post sex menses. Ad rationem a sententiae respocident comuniter doctores primae sententiae,obligationem recitandi diuinum,otricium, quam habent beneficiari j,non esse iustitiae commutatiuae,sed religionis,& obedientiae ex praecepto,& institutione ecclesiae,& licet beneficium detur propter Otticium, non tamen datur,
sub conditione Onicij,sed sub modo, onere, unde modo,&onere non seruato,adhuc fructis erunt beneficiari j, ration tituli,quem habet in beneficio,& regula illa, quod datum ob
causam, causa non sequuta, repeti poteli, habet tofum, quando causa est totalis, seu principalis, non vero,quando est partiali aut secundaria,sicut est in hoc casu , nam beneficiunia non datur primario pro officio quotidiano, sicut Mercenain riis, famulis daturuit pendium pro laboret,sed datur principaliter, Mabsolute in sustentationem Ministri eccleόiae cum onere,&obligatione recitandi orticium in ideo,si id omiserit, non tenetur iure nainralii uctus restituere.