장음표시 사용
371쪽
tisfieri praecepto, sed etiam nullum committi peccatum, ratio est, quia sacrae scripturae semper habitae sunt his linguis, non vulgaribus Hebraea,Graeca,& latina, sancti Apostolj, qui per totum terrarum orbem , sanctum Euangelium praedicarunt, his tantum tribus linguis scripserunt cum tameria, haberent donum linguarum; Hanc nostram sententiam expresse docent Nauarrus,P.Emanuel SLCardinalis Bellarmm.
P. Valentia, P. Comitulus, ali citati pro secunda se
tationes Espondeo,&dico primo, communem esse doctorumcium sententiam,posse summum Pontificem dispensare,cum quocunque clerico, vel Regulari iusta de causa, ut officium Romanum recitet,etiam si alias teneretur, iuxta ecclesiam suam,vel regulam Religionis recitare,haec prvositio,secundum nostram sententiam non habet dissicultatem, nam supra dub. I.num.s.cum communi,& probabiliori sententia docuismus posse omnes relicto proprio reuiario in priuata diuini ossicirrecitatione uti breuiario Romano, ergo multo magis id facere poterunt ex dispensatione summi Pontificis,um de P. Suarius licet contrariam sequatur sententiam Om. a.de religione lib. .de horis ean.cap. 23. num. o. tamen in eodem eapite num. Io.dicit pνadictam licentiam valide, licite dariis Pontiferiori propter solam deuotion , vel ob decentiam alnquam illius personabeui conceditur pe modum euiusdam prini Iegi δε exemptionis, vel quia Pontifex habetfupremam pote fatem extendendi legemsuam ad personas,quas voluerisivelfua obedientia reseruare, quos oluerit,υnde illa non tam est disp/usatio,quam reductio actas cummune, deosne causa iustem'
Dico secundo.posse summum Pontificem dilpensare,cum quocunque cletico, vel Regulari, velicite polsit uti breuiario, quod ei libuerit, ac proinde posse dispensare cum aliquo, Vt non recitet ossicium,iuxta bleuiarium Romanum, ad quod antea tenebatur,4 cum eo, qui tenebatur recitare cum bre-
372쪽
uiario suae Religionis,u.g.Sancti Benedicti, ut noniiuxta illud, nec iuxta Romanum breuiarium, sed possit uti breuiario San-elu Dominici, vel quocunque alio alterius ecclesiae, vel Religionis,ratio est quia superior potestatem habet dispensandi in sua lege, sed secundum communem sententiam qualitas ossici est de iure positivo ecclesiastico , ergo potest Pontifex in eo dispensare.haec est communis sententia. Angelus verbo,
Quaeres, an ad praedictam dispensationem requiratur iusta, legitima causa Respondeo affirmative ratio est, quia, vebene docet S.Ihomas I. 2.quaest.o6.are. s. ad 3. Princeps non
potest se, aut alios a sua lege sine causa legitima eximere,' qnia quantum ad Dei iudicium, non est solutus a lege quantum ad vim directivam eius, quare licet dispensatio, sine legitima causa valida sit,qui Princeps potest legem suam mutare, in ea dispensare,peccat tamen sic dispensando in dispensatio est iniusta, qui , non sui expediens sic dispensare Caietanus ibidem dubio ultimo fin, ait, Si Papa licentiet se,υHalium,quia placet, ad non dicendum bora canon ἰcas, licentiatus malefacit, non dicendo horas, quia turpis es pars, quae non eo sonat suo toti ex natura iure,quod iolatur a subdito,et multo magis . capite,nihilominus licet peceet, sic licentiatus,non tamen est reus lolati praecepti de horis eaηonicis dicendis Nauarrus in manuali praeludio o.nu. I .dicit, licet Princeps dispensans,circa suam legem fine causa peccet , o licet dispensa tu peccet, nolendo sine causa se conformare moribus bonestis illorum, quibus conuiuit contra cap.qua contra diR. 8.non tamen peccat, ob transgressionem legis per dispensationem ei relaxata. quia illa dispensatio, relaxatio,licet iniusta,valida es ipso iure, M cap. io. de oratione num. 2o ait, dispensansi-eet sit Papa et dispensatus etiam, circa legem humanam,sine iusta causa peecat moualiter,υelienialiter, pν qualitate scandali magni,vel parui,quod dat iis,quibuscum Diuit, petendo, Deldando dispensationem immo,et tendo illa, non quia contrauenit legi humavae, quam Papa bene, vel male, qIoad eap.qua contra mores. 3.distrili laxauit, sed quia contrauevit illi legi natura, q a Diqitiae by Ooste
373쪽
xa turpis est pars,qua non convenit suo uniuerso,et quas --ti iubemur eonformare nos in bono tyr,quibus cum uiuimus idedocet P. Reginaldus lib. I 8.cap. I 2. sect.6 dub. a. num. ITO. Propositione a. P. Suarius tom. a.de religione lib. 4 de hos-riccan Oni cap. 2 .num, Id. ait. S. Papa uelit,eum aliquo dispensamυt noniseeitet oscium Romanum,ad auod antea tenebatur,
oporter, ut ex legitima causa a faciat, alias male faciet licet dispensatio sit valida. Quaeres,an possint Episcopi,& Praelati Resigionum . qui hahent iurisdictionem ictu ali Episcopalem,dispensare cum suis subditis, ut possint qualitatem o vici mutare Respondeo,&dico primo,ante publicationem breuiari Pii U. potuisse Episcopos iusta de causa dispensare,cum suis subditis, ut secun
dum sermam alterius episcopatus, horas canonicas recitarent,ratio est,quia poterant propriam episcopatus officii recitandi i mulam mutare, cinea dispensare nunc vero non posta quia omnes tenentur iuxta formam breuiari Rumani officium recrtare, lege Pontificis, circa quam non possune Episcopi dispensare,ita Nauarrus cap. II. de oratione num.
Dico lsecundo non posse Episcopos,& Praelatos Religionum
dispensare cum suis subditis, ut non recitent officium iuxta ritum breuiari Pii .ad quod tenerentur, sed iuxta aliud breuiarium approbatum, ratio est,quia illa obligatio nascitur ex lege summi Pontificis, in qua non potest inferior dispensare saltem fine causa, unde si ita dispenset, non solum iniusta, sed etiam inualida erit dispensatio,ita Nauarrus cap.
Is.de oratione num. 3o,s.secundo infertur. P. Aetorius par. I. lib. IO.cap. II.quaest. LI. in. P.Suarius tona. a. de religione lib. 6.de horis cap. LI.nu.6., cap. 23. num .i7,P. Reginaldus lib. IS .sect.6.dubio anum. I7o propositione a fin. 9. Fili luctus
6 Dico .posse Episcopos, iraelatos Religionum dispensare,cum suis subditis ex rationabili causa, ut aliquando, non tamen in perpetuum,nec per modum constitutionis, recitent
officiunt de sancto, die,qua essent recitaturi de feria, si praeser-V a tim
374쪽
tim mutationat,secundum rubricas illius breuiarii inque p. sis uti licet ita docet Tabiena verbo horae dictori 6 num. I7. Rim illa ibi num. I 3.qui reseruntpro hac sententia, Magistru incentium in constitutionibus fratrum Praedicatorum dist. I cap. I idem docet P.Suarius tom. a.de religione Iib. 4. deis
canonicis resolutione 36 dari tame potest iusta causa semel, vel bis dispensandi,in uno, vel alio occurrente casu, non aut . ad dandam dispensationem permanentem, ut quis possit semper, pro arbitrio suo id facere,ita P. Suarius cap.23.nu. x7.Pr.Reginaldus,& P. Filllucius locis citatis,si vero dispensatio daretur ad mutandum officium propriae Religionis cuRomano in priuata recitatione, etiam sine causa dari potest, nam,secundum nostram sententiam, etiam sine dispensatione fieri potest. Ad mutandum vero officium unius Religionis. eum ossicio alterius semel, aut his ex rationabili causa dispe- satio concedi posset, aduertit autem P. Suarius loco citato, Rum I .fin.Maiorem ausam necessariam esse, si detur licentia ad faciendas mutationes alias e mani iuri, consuetudini, pugnates,adeo, m ob hanc rationem uideatur nulla,si i tali Pra-uto,absque causa concedatur.
Diordine, iontinuatisη imp iuata diuini Veii reeitatio in necessario requisitis N hoe capite duo praecipue tractanda sunt. Primum, quodnapeccatum sit in uertere Ordinem,qui seruari debet inter omineium unius diei,& alterins,inter ipsas horas,& earum partes Secundum quodnam peccatum sit diuinum ossicium interrumpere siligibur.
375쪽
An si peeeatam mutare ordi em diuini ficu ιu priuata reeitatione
I D sponde ad propositi dubii solutione,opus esse prius I, cosnoscere quinam sit ordo necessario sernandus in priuata uini officij recitatione, ut inde cognoscatur quodnam peccatum sit praedicti ordinis inversio ordo igitur diuini officij, est dispositio, distributio septem horarum canonicarum, secuntium ipsarum naturam, institutionem ,
quare Ille proprie dicitur seruare ordinem diuini ossicij, qui prius recitat illam horam,quae natura sua, institutione est Prior, postea illam,quae est posterior,&per consequens ille proprie dicetur in uertere ordinem diuinior icij,qui illam horam,quae natura sua,& institutione est prior, posterius recitat,vel contra,illam,quae natura sua est posterior, prius re
a Quaeres, quaenam hora est natura sua prior, ac proindra prius recitanda Respondeo hoc dubium inuoluere illa adlinicultatem , unde sumendum sit initium diuini Olficii circa quam sunt duae sententiae. Prima docet sumi a vesperis prae
Cedentis diei, quia in diebus solemnioribus ossicium diuina habet duas vesperas, R ideo officium incipit a primis vespe-riSi per consequens ex natura sua inde inchoatur. haec sententia vide tur definita in iure, nam cap. I. de consecrat. dist. 3. statuitur tempus teriandi in dominicis, & festiuitatibus , esse vespera, usque ad vesperam,ubi Glossa ait.hie habes, quando i cipia dies,seeundum ea non es scilicet a uespera, cap. I. a. de seriis idem statuitur, Iosia in dicto cap. I. iit,a uespera, qua η- ad celebratis emosciorum hoc ι1icitur, cin cap. 2. verbo,prius incipere,ait Glossa,dies incipit in ueneris, quaη- tum ad Ooci, elebrationem . hanc sententiam videtur sequi Sanctus Thomas quodlibeto .art. 28 .ad primum,ubi ait,qua eam ad eccιesiasticum offetam, follemnitatum celebritates,in
eipit dieid a peris Nauarr. cap. 3 de oratione num. o.CO uarruvias lib.4. variarum resolui.cap. I9. Num. 9.s.dies Veros Caietanus in summa verbo horae . . Armilla num i 7.Tabie nidici ad drum 27 ad arcellus Francolinus tract.de temporc hora
376쪽
3 Secunsa sententia docet initium diuini ossici sumi a matutino, quia Iuxta institutionem in media nocte est inchoandu, sed dies nituralis, iuxta ecclesiae Romanae sui incipit a media nocte, ad mediam noctem terminaturivi docet Sanctus Thomas . par. quaeli. So. ares ad .& in ψ.dist. 3. quaest. I. art. 2. quaeltiuncula 4.ad 3.ergo orticium diei incipit a matu. tino,quando prima hora diei inchoatur, sed Otricium cliuiis
nutri est integrum osticium unius diei naturalis, ergo incipitia matutino quod vero matutinum sit initium omei diuini,
docet Francoliniis loco citato cap. 28. num.IS. cap. 6 nu.
a.quamuis locis citatis supra in prima sententia dicat diem, quantum ad matutinum incipere a primis vesperis, quia eo tempore censetur incipere nox diei esti per quamdam iuris fictionem, haec est communis sententia, quam docent P.
Ioannes AZorius par. I. lib. cap.cap.9.quaest.7. P.Suarius tom. 2 de religione lib. q. de horis canon .cap. 24. num. 2. Pa Reginaldus lib. I S.cap. z.seet , .num. 66. I. quod attinet ad 2.Bonacina tom. I. tractande horis disp.I. quaest. 3. puncto 4.
Pro solutione huius dubii, dico, ossicium diuinum duobus modis sumi posse,primo pro olfi io diei,quod singulis diebus ex praecepto recitari debet,& hoc incipit a matutino , 4bsoluitur in completorio, siue matutinum dicatur media no- cte,siue statim, post completorium praecedentis diei, siue quacumque alia hora a completorio praecedentis diei que ad mediam noctem eiusdem diei secundo vero modo lumi, prout recitatar in honorem,& cultum alicuius mysteri j vel Sancti,& hoc incipit in solemnioribus, a priniis vesperis, vel a Capitulo,pro dignitate festi, terminatur in completorio diei sequentis,sed tunc primae vesperat, cum complet Orto,no
pertinent ad Ol icium diei sequentis, sed praecedentis, tum
quia ille , qui omitteret vesperas, completorium diei praecedentis,& matutinum diei sequentis eiusdem felli committeret duo peccata mortalia, non alia ratione, nisi,quia omitteret duas partes notabiles duorum olliciorum, etiam si recitaret reliquas horas olrici diei tequentis,si vero omitteret matutinum, omnes alia horas sequentis diei,etiam secundas vesperas, di complet Orium, committeret solum nun pecca Digitia 'ν Ooste
377쪽
peeratum mortale,qui omitteret solum unum ossicium unius diei, tum etiam quia quando una hora, cum alia continuatur, ut cum quis recitat plures horas, simul omittitur illud Pater nollar, quod in fine horae praecedentis uixta rubricas
bleuiari recitandum fluisset, siquis vero post primas vesperas,& completorium praecedentis diei recitaret matutinum festi diei sequentis, teneretur dicere pro tine completorii Pater noster, Aue Maria, credo,& rursus pro initio matutini dicere simitte Pater nolter, Aue Maria, Credo, id non salia ratione,nisi,qui reliquae horae cum sint unius,& eiusdem diei,quamdam inter se habent continuationem is coniunctionem ex natura rei;completorium vero, matutinum sequens,cum ad diuersos pertineant dies, nullam habentiinter se connexionem,nam completorium , est ultima hora ossici, diei praecedentis, matutinum vero est prima hora olfici sequentis, ut bene notauit Marcellus Francolinus in tractatu
de tempore horarum canonicarum cap. 23. num. II. 48.
Cum igitur anticipatur celebritas a primis vesperis, vel a capitulo,tunc non integratur, nec coinponitur unum ossicium primis vesperis,&matutino,cum reliquis horis diei sequetis, sed solum tunc ecclesia tribuit illi sancto, vel mysterio duas vesperas,sicut quando celebrat sestum, cum Octaua, tri-huit illi ossicia octo dierum, contra, quando terminat ad nonam ossicium sesti, propter sequens sestum solemnius, non
propterea in nona terminatur officium diei,& ita conuenitie inter se,& conciliantur praecedentes sententiae, quae videbantur contrariae. Haec nostra sententia ita explicata est P. Ioan
de Aragoni a. a.quaeae83.art. I a.dubio s. vers. de tempore. Quaeres, an omnis mutatio ordinis in priuata diuini orsicij recitatione sit peccati im &quodnam mortalcia veniale3Respondeo omnem ordinis mutationem in recitando diurno ossicio, etiam priuatim, sitne rationabili causa factam esse ex suo genere peccatum, ratio ei quia deordinatio,in uersio ordinis debitim diuino cultu est cotra institutio taem is praeceptum ecclesiurinam praeceptum, non solum adimplenditur est,quoad substantiam,sed etiam quoad mosum, sed ad modum praecepti pertinet ordo horarum canonicarum,ergo,re citandae sunt,iuxta ordinem ab ecclesia institutum, prae scriptuma
378쪽
serintum , ergo qui talem ordinem peruertit, transgredituror eptum , ac proinde peccat in hoc omnes doctores comuetinuat,quale autem peccatum sit mortale, an veniale,co stabit ex singulis mutationibus,de quibus infra agemus. Quaeres,quotnam mutationes in diuini ossicii recitation seri ossint, & quaenam sint Respondeo cum triplex ordo eruandus sit per deordinationem huius triplicis ordinis,tres etam mutationes seri posse, nam primus ordo est,intero se um nius diei, alterius, secundus ordo cst,inter horas eiusdem diei,tertius est inter partes eiusdem horae,quare tri- mim etiam potest esse deordinatio, mutatio ordinis. Dico
r se tardinem,inter ossicin unius diei, alterius ouentis,ut si quis hac nocte,ante mediam nocte dicat prius Ita dies erastinae, quam vesperam &compis etrum
te praesentis, sine causa, scienter peccatum esse,ratio est, Vectus ordo requirit, ut prius expleatui ossicium dici raecedentis, di postea inchoetur ossicium diei sequentis, naticet ex ossicio die praecedentis, diei sequentis non componatur virum ossicium, &ideo non videantur habere interi ordinem,tamen ex institutioue, intentione ecclesia, ita ordinata est series ossiciorum diuersorum dierum, ut prius expleri debeat praecedens, quam sequens inchoetur, de ita seruat commuiris, recepta consuetudo, videtur docereis Sanctus Thomas quodlibet s.ati. 28 .ad primum, ubi ait,Sι aliquis post dictas uesperas, ct completorium dicat matutinas ra
sti sine culpa.commimiter tamen censetur nisis,si fiat fincauta,quia non continet grauem deformitatem, cum nec de olet substantia orationis,nec illam minuat, haec est communi sententia,ita Nauarr.cap.3.de oratione nuua.63.dicto o.
Dico secundo facere praedictam ordinis mutationem, cum iusta,& rationabili causa,nullum esse peccatu, ratio mura
379쪽
ubi adest iusta causa rationabiliter praesumitur excusatio demente,& voluntate superioris praecipientis, causa rationabilis esset si quis ab infirmo, vel amico invitetur ad recitandulaeum matutinum,quod propter urbanitatem, amicitiam negare non posse cum nec vesperas,imo nec prima, nee alias horas recitasset,& id nollet amico indicare, ab omni etiam peccato excusat naturalis obliuio,ut si quis dumineipit recitare matutinum diei sequentis, nullo nodo recordatur, nec aduertit,se nondum recitasse vesperas, completorium diei praecedentis,ita expresse docent omnes doctores num.praecedenticitati,rationabilis etiam esset causa,vi commodius matutinum recitetur cum socio s Dices ex communi doctorum sententia quam docet s.Αntoninus 2.par.tit. 9. cap. 2.S.I. negligentia7.4 3.par. titi3. cap.4.6.4.Sylu.verbo horae num. II. tin Caietan ibi g. 4.Tabiena dicto 26.num. 27.Armilla num. I7.Nauarr. in Manuali cap. 2 .num.97 .d cap. sti de oratione num. 9.δ 78. 3 cap. I.. num. o.Couarr.lib. variarum resolutionum cap. O. num. s.fiu.Marcellus Francolinus tract.de tempore horarum can. cap. 13. num. 2.Cardinalis Toletus in summa lib. a.cap. 13. vers.circa tempus P. AZOrius par. l. lib. Io. cap. 9. quaest. yde
alij communiter, nusquisque in priuata recitatione satisfacit obligationi recitandi diuinum ossicium, si illud absoluat ante mediam noctem, sed matutinum, ut dixi, potest recitari dicto completorio,ergo si post recitatum matutinum diei sequentis recitetur vespera diei praecedentis,ante mediam n . em,cum recitetur tempore,quo licite potest persolui, nullum erit peccatum Respondeo secundum,primam Ollici institutionem,non potuisse legitime inchoari orticium sequentis diei,nisi esset integre absolutum tempus ostici praecedentis diei; tempus enim legitimum inchoandi diuinum officiuerat media nox, tunc absoluebatur tempus aptum ad absoluendum olficium praecedentis diei, ut bene docet commianis sententia,nam licet in principio noctis legitime fini tur, tamen reliquum tempus noctis , usque ad mediam nocte aptum est in rigore,ut in eo compleatur, si esset dilatum,nunc autem,quia ex consuetudine anticipatum est tempus ad matutinnm recitandum , dicendum est hanc licentiam anticis pandi matutinum labia conditione suus concessam, ut OLficium praecedentis diei,prius sit absolutum, cita est,ses,&O X ideo
380쪽
ideo hunc ordinem, line rationabili causa mutare peccatum. est veniale, ut probatum est Dico tertio,inuertere ordinem,quem horae canonicae habet inter se,sine causa, etiam in priuata recitatione , ut fi quis prius recitet tertiam,quam primam,prius vesperam,quam nonam, esse ex natura sua peccatum, ratio est,quia est inue sto ordinis necessari ex institutione ecclei Gnon tamen esse mortale quia si fiat,absque contemptu non videtur materia agrauis, quae ad mortale susticiat,nam quoad substantiam impletur praeceptum, laesectus est solum in circumstantia aecidentali, cum sit priuatus non potest scandalum generare, parum ecclenam offendit,est communis sententia, ita idocet Sanctus Antoninus 3.Par. tit. I 3. capi .6.4 Sylu verbo horae quaest. .dicio 4.Caiet.ibi S. a. Solus lib. io. de iustitia quaest. art.4.conclus. a. Nauarr.cap. 3. de Oratione num. q. vers. undecimo insertur, in Manuali cap. 23.num .99.nn. Metina in summa lib. I, cap. 4. b. I. Palacios . dist. Iis disp. o. P. Emanuel Sa verbo,horae num I 5.Cardin.Toletus mi Mma Itb. 2.cap. I 3 .num. I. P.Ioannes Ahorius par. I lib. IV.cap. Io.quaest. l. P.Suarius tom. a.de religione lib.4 de horis can. cap. 24. num.4 P. Reginald lib. I 8 .cap. I 2.sect. 3.num. I 66. propositione I .P.Lessius lib. a.de iustitia cap. 37.dub.I2.numso.P. Thomas Sanche tom. .consiliorum moralium lib. .
1 Quaeres,an saepissime,aut ex more inuertere ordinem hor rum sit peccatum mortale P. Gabriel Vasque in opust .deis
mative, lic enim ait,uo sane se rationabili fiat eausainee eniatis culpa damnabos vero,sine rationabili,bis,aut ter mortalem culpam non agnoscam, tamen sapinme, aut ex more id facere, existimo,ai mortali cuspinon esse liberam, quoniam nimium iam ordini derogaret etiam consueta dιni ecclesia oomuni quod enim semel, ae iterum fiat,non censetuν, ita grauiter consuetudiηemescissa lacerare, disrumpere, ideo non esset mortale, hanc sente