장음표시 사용
411쪽
veniale,eo leuius,vel grauius, quo obliuio, ignorantia, Mi cogitantia est magis, vel minus culpabilis, quod si nulla sieculpa,nulla etiam erit in omissione ita S. Antoninus 3.par.
I Guaeres, an ille , qui omisit horas, vel partem notabilem illarum excusetur a peccato, fi suppleat , quod omisit Respondeo,quoniam omissio ex culpabili,& crassa negligentia se in- per est peccatum mortale;& ex contemptu semper etiam est mortale,etiam si pars omissa non:M notabilis, ut docent communiter doctores, praesertim supra citati dubio praecedenti dictori.&'a.expresse Nicolaus de Plouestrare sacerdotali tit. de horis canon.quaest.6.Nauarr.cap. Io de oratione quaest. .
vel inaduertentia est veniale, ut praxedenti num. dictum est; ideo, non omnes,qui omissa supplent eodem modo a peccato excusantur,nam qui supplet horam , vel partem notabiles . per obliuionem,uel ignorantiam omissam,excusatur a peccato mortali,quod committeret, nisi illam suppleret, non vero a peccato veniali,quod omittendo commiserat;qui vero supplet horam, vel partem notabilem,ex culpabili negligentia is,
vel contemptu omissam, licet excusetur a nouo peccat mor
tali,quod committeret nisi illain suppleret tempore habili,nStamen excusatur a peccato mortali,quod commisit illam horam,vel partem notabilem omittendo;quod si ex contemptu omisisset partem minimam , supplendo illam, non excusatura peccrto mortali, quod commisit illam omittendo, sed tantua veniali,quod de nouo committeret si non suppleret partem illam minimam omissam.ratio est,quia omnis omillio, siue
partis notabilis, siue minima ex contempturi et peccatum mortale. haec patent ex dicetis, bene probat auarr. cap. Io. de oratione num. 69εI Quaeres,an ille,qui ratione ordinis sacri, benefici tenetur recitate diuinum offficium,committat duo peccata mortalia. si illud orhittat3 Respondeo,eirca hoc dubium, duas esse sententias.
Prima docet praedictum committere unum tantum pecca ub tuta
412쪽
tum mortal quia tam ratione ordinis sacri, quam ration
henefici peceat,contra solam virtutem Religionis,ac promis de unum tantum peccatum committit, cum unam tantua violet virtutem,ita docet P. Henriquea lib., cap. I. Dum. 6.
i Secunda sententia docet , praedictum committere duo pe cata mortaria. Ratio est, quia violat duplicem virtutem,specie distinctam, scilicet religionem,ratione ordinis sacri,in iustutiam ratione beneficii, ita P. Sanchea lib.s.de matrimonio
disp. 3. num .6.& in summa lib. cap. 24.num. o. P. Suari uxiom. 2.de religione lib. .de horis canonicis cap. Is num. S P. Fagunde traei. a.de praeceptis ecclesiae lib. o. cap. . nu. 23.
sententiam putat probabilem Diana resolutione 22.citata Pro solutione huius dubi j, a Dico,secundam sententiam esse probabiliorem in omnino sequendam in praxi Ratio est, quia probabilius est beneficiatu in teneri ad recitandum diuinum o tum ex iustitia quia benet ficium datur propter Otticium,iuxta cap.vldde rescriptis in 6.eli cap.cum secundum.de praeb. declarauit ex inpresse Concilium Lateranen se sub Leone X fesso in bulla reflarmationis Curiat S. statuimus. ubi postquam statuit, ut beneficiati non recitantes Diticium, priuentur fructibus,vel si contumaces fini post legitimam admonitionem, etiam ipsis beneficij priuentur, rationem subdit. cuni propter incium de-ἔur beneficium, ergo intelligit,is declarat propter hoc ossicium recitandi,dari omne bene licium, nam de omnibus loquitur,ve constat ex principio illius statuti,dum ait ordinamus,ut ouillheι habens beninctam,cum eura. vel sine cura c. R docet Cardinalis S. X isti ol diit. S. I quaest. S. I. Antoniis
P.Suarius tom. a.de religione lib. 4. de horis canonicis cap. 3.n una. . Hoc posito beneficiatus in saccis constitutus, noris Disitiro b Corale
413쪽
reeimsomelum violat duas virtutes, ae proinde eommittit duo peccata mortalia, Min hoc casu sequuntur secunda sententiam,praeter illos ibi citatos, P. Gabriel vasque tom.
omnis disinutis , a mutilatio verborum ut syllabaorum,si peccatum eunt praceptam inurr reeitandi
diuinum oscium D quodnam peccatum' spondeo,&dico primo, in iure multa distincte praeci-- pi,quae pertinent lad integritatem diuini ossicij, admodum integre i Isud recitandi, quae saltem virtute contineatur,in hoc praeeepto;nam in cap. dolentes de celebrationes Nisiarum reprehenduntur aliqui Clerici, eo quod transcurinrant continua syncopa matutinum e clementina I eodem tinreprehenduntur,quia horas canonicas dicut seu psallunt. transeurredo,syncopando,extranea, plerumque vana, pro
fana,& inhonesta intermiscendo colloquia in licet in prae dictis capitibus sermo sit de publiea chori recitatione,vtia tet ex verbis sequentibus dictae Clementinae primae ubi dicitur, tarde ad chorum conueniendo, seu ecclesiam ipsam absque rationabili causa, ante finem ostici j exeundo&cit men idem inten igitur prohibitum in recitatione priuata quaenae loco publicae inde Concilium Basiliente sessior ait. quomodo hos canonicae , extra chorum dicendae sint, ad
monet,etit non in guttumnesve inter dentes seu deglutiendo,aue
sneopaudo dictiones,vel colloquia,aut risus intermiscendo sed sue suo,siue associati, diurnum, noctu ruumsue metum reuere rer verbisque distinctis peragant milia praecipiuntur in Concilio Aquismanensi,sub Ludovico cap. r t.' S. Bernardus sermone 47. in cantita praedictos defectus reprehelit, dicens. non praefeindentes me a dimiaia , non integra transilientes,ad hos defectus reducitur nimia celeritas ita dicendo,qua impeditur attentio.
Dico secundo,praedictos desectus committere in priuatarmeitatione ossis ij diuini,praesertim verba mutila, decurtata scienter profert secluso scandalo,& contemptu regulariter Bb a non
414쪽
non esse peccatum mortale,sed tantum veniale,ratio est,quia tunc non fit propria mutilatio in versibuS,aut verbis, sed aliis qua solum eorruptio in desinentij syllabarum, potius quam
L omissione ea ruri rideo tota orat IO est integra,quoad subis istantiam, & modus ille non mutat ligluticationem verborum, ne impedit, ut intelligatur, quid per illa significetur. quare, cum tali defectu impletur psaeceptum . si vero praedictus detectus fieret vitio linguae, vel consuetudine quadam
Ingenita,&quodammodo in naturam conuersa, nudium esse e peccatum,quia esset omnino inuolui tartu ita docet P. Ioan ne Azorius tom. I.lib. Io.cap . quaest. D.& P.Suarius tom. di de religione lib. . de horis canonicis cap. 23.num. 6.P.R ginaldus: lib. is. cap. adin. 3 num. OQ.documento sexto fin.
s Quaeres, an iliciqui in recitandis horis canonicis verba sese,
ter diminuit, syllabis abscisssis,& amputatis, teneatur ea re petere Respondeo circa hoc duas esse sententias. Prima asia firmati ratio est, quia facit, contra praeceptum ecclesii a cap. dolentes,& Clementina I de celebratione Missarum;&ὰ eilia supra num. i. citata, ira Nauar Scap. Io de orationOnum.ς ωIo.vers.6.sequitur,ubi ait, non satisfacere praeepis recitauri horas eos,qui dum cantant,aut recitant, omitιun tam
ram partem versuum psalmorum,oe deglutiendo, orrumpem do,cthurepando verba,syllaba vel litteras , ita quod ex ita omissis, eorruptis feret notabilis pars hora ratio ipsius est, quia illi,qui id agunti omittunt Partem notabilem horarum, consequenter non recitant eo integras, & transgrediu
decunda sententia negat,esse repetenda Ratio est, quda, Iliacet id scienter lacerrint peccatum veniat secluso scandalo,&contemptu; substantia tamen praecepti impletur, & probanta simili,nam in cap.retulerunt. de consecratidist. 4. interro gatus Pontism,an sacerdos, qui nesciens latinam linguam. dum baptizaret, dixit, ego te baptiRo in nomine Patria,&ntia,& spiritua sancta, ratum, firmum baptismum contulisset respondeo, si solus fuit linguae lapsus,& error, valuisso Iacramentum, ergo multo magis horae caAonicae ratae erunt, disiγ
415쪽
&firmae,mutatis syllabis,ita docet P. Azorius tom. I.lib. Io. Cap. .quaest. LI.Pauarius tom. a.de religione lib. 4. de horis canonicis cap. 23. num. 6. P.Filliu cius loco cit.
Ego vero dicerem, si tanta fieret verborum, aut syllabarum mutilatio, ut significatio verborum impediatur, & id fieret in singulis erexersibus,praesertim si verba integra, ob nimia celeritatem in dicendo omitterentur, veram esse primania, sententiam; si vero tantum fieret aliqualis mutatio in litteris, vel syllabis,ita tamen ivt bene intelligatur , quid per illa ver-ha signifieetur, qualis erat illa mutatio praedicta in forma haptismi,quae non tollebat significationem verborum, tunc veram esse secundam sententiam,& ita censet etiam P.Regi- idus in documento 6 citato fin. Quaeres,an in casu praedicto,si non repetantur horae,sini saltem repetenda verba,vel dictiones omissae , fel male pronuntiatae. Ad hoc dnbium respondet Nauarrus cap. Io.de ora tione num. o. vers secundo,ubi ait, si omissa fuerint pavea, tminam crinen sunt necessario supplenda ,si autem De νint tot vel tanta,qua faciant partem notabilem, identur supplenda subpaena peceat mortalis,ets non fuerint tot,vel tanta, aua consti. tuan parιem notabilem, sunt tamen aliquantula quanιitaris,i
nebuntur suppler ubioena venialis haec sententia intellige-da est, quando praedictae omissiones facile possunt suppleri,
quia simul sunt,nam si quis omittat aliqua verba,aut versiculos diuersorum psalmorum, quorum singula per se non constituunt partem notabilem,omnia vero coniuncta illam constituerenti tunc satis eset supplere aliquid eis aequiualens, dicendo unum, duos,vel plures psalmos, qui tot verba in versiculos contineant,quot ipse omisit,quia esiet magna confusio, fi vellet recitare eadem verba versiculos omios, sumeti enim recitare tantum,quantum omissum est, ita expreue docet ipsemet auarrus cap. Io de Oratione num .6o.veis
Quaeres,an peccet mortaliter ilIe,qui ex negligentia,ve taedio omittit in fine horarum omnium, Pater noster, Lin principio Pater noster, inue Maria, cin principio matutini,&primae,& in fine completorii, etiam Credo Respondeo praedictum,secluso scandalo,& contemptu peccare saltem veni liter, v teneri praedictam omissionem supplere sub poena saltem peccati yeniadas,ratio est,quia faceret, conica Fraeceptum ecclo
416쪽
ecclesiae ut statuit Concilium Gerundense cap. IO. refert ne cap. id semper placuit.de consecrat.dist. .ubi dicitur,ld semper placuit,υ in omnibus diebus, post maι utinum , et vesperat oratio dominica a sacerdote preferaturi, praecipitur in breuiario Pij U.in rubricis generalibus titi M. sequentibus,&ini incipio matutini, & aliarum horarum, de ratio ipsa id docetiumn sit omissio, si non notabilis, tamen non modicae quantitatis,& bene probat Nauarrus cap. Io de Oratione
Quaeresia ille,qui dubitat,anosticium,vel aliquam horari recitauerit quia non recordatur se illam dixisse, teneatur illam iterum recitare Respondeo,circa hoo dubium, duas esse sententias, prima affirmat i Ratio est, quia in dubiis tutior pars est eligenda,sed tutius est repetere, ergo ita Medina
Codice de oratione' de horis iterandis, Ledeis a. 4. quaest. I 6 art. 6 2.par. dub Naidus verbo officium diuinum num .ig.Carolus Macignus de horis canonicis cap. Is .num . BO nacinito. I tradi.de officio disp. I quaest.6.punct 3. nu. II. secunda sententia,docet,non teneri obligatum ad recitandum diuinum osticium, repetere ea,quae non recordatur,si dixisse, modo non recordetur , se non dixisse, habeat coniecturam probabilem credendi, quod dixerit qualem habere videtur is,qui scit, communiter, se non errare in tali hora aὲ
ratio a priori est,quia tuc no est dubiis. sed opinio probabilis, xlicitu est cuiq: opinione probabile sequi, sic dubiu praetice deponitur,ratione probabili hanc sententiam sequitur Maior in .d. 2.q. 3. Ser n. .p.in materia de oratione littera F. Nauarrus cap. 3.de oratione num. O.vercoctauo sequitur Angles fioribus quaestaheolog. par. I. materia de Or tione bl.3 P.Sanchea tom. 2.consit .morat.lib.7.ca P. a.duta
Cap. .num. M.Lin .ait praesumere potest se dixisse, si ex libro, vel etiam memoria errare non solet, ridem docent aliqui docti recentiore S.
Io Pro solutione dubii,dico primo, secundam sententiam esse probabiliorem, tutam in praxi, quam etiam aliqui doci res putant veram,si dubium practicae aliqua probabili rati ne deponatur,ita Naidus, Bonacina locis citatis . Dico secundo primam sententiam,etiam esse veram, si intelligatur de illo,qui neque recordatur, nec ulla probabili coniectura ,
417쪽
vel ratione ducitur ad credendum, se ea dixisse, ita expresia
Nauarrus cap. a .de Oratione num 3O.
II Quaeres,an ille,qui dubitar, an psalmum, antiphonam, vel lectionem praetermiserit, teneatur illa iterum recitare Respondeo negatiue,ratio est, quia habet susticientem ratione deponendi dubium, cum non soleat facile quidquam praetermittere,quare,qui recordatur, se incaepisse talem psa mum, lectionem,uel etiam horam, videt, se ad illius finem peruenisse, legendo, vel memoriter dicendo ea, in quibus ipse communiter errare non soleti iusse credere potest, se totum recitaurivi solet, ultra progredi, Ratio est, quia non oportet, ut qui recitat ossicium recordetur,se dixisse omnia, sed satis est,ut nullo claro indicio constet, se aliquid omisisse, ita Maior in dist. I a. quaest. 7. quem refert, dequitur Nauarrus
cap. I 3.de oratione num. 3 o. rin Angle floribus materia Ooratione quaest. S. diis cultate . P ΑΣOrius tom. l. libri O. cap. I a fin P a uarius L m. a. de religione lib. 4 de horis canonicis cap. 26.num. 2O.fin. P.Sanchectom a. consit morat. lib. 7.caP. a. culi. 6, D um. 3. ver secundD Insertur.P.Fili luctus tom. xtract. 23. cap. 8.quaesione a. dicto 3. num. a I S.Ila. Macignus
de horis cap. ig. num. 3 Bonacina tom. I.tract.de ossicio disp.
Ia Dico secundo,illum,qui habet rationem aliquam probabilem, vel conjecturam ad credendum, se iam dixisse talem psalmum,vel horam,non solum non teneri, illam repeter . . sed etiam male facere,si repetat Ratio est, quia hoc est daret Iocum scrupulis, Maccquirere habitum repetendi, temet repetita iterum repetendi, ita Nauarrus cap. 3. de oratione
ubi ait.hisce scrupulosis hominibus mederi oportetouadendo eis, ut nihil repetant, alioqui,se semeleis concedatur , ut dicta reptiis centii umerisIcrupulis aditus patebit,nam tertio,et quarto, assapius ite νat d capite recitabunt idem docent P. Suarius,&P.Filllucius locis citatis, P.Sanchea loco citato conclusa. m.4.BOnacina loco citato Urs his non obstantibus Midε docet Nauarrus in Manuali capa I .nu Aa de scrupulosis,
circa peccata consessa,vbi ai eme eonfessus, es absolutus con . uenienter,iuxta iudiciam docti confessari, quiescere debet immo, et crederede confessum fuisse illa, a postea occurrent,qua ne- μιι, an fueri confusas, Ne no , sed babet probabilem caasam
418쪽
eredendi e illa confessum,quia ob hoc nullo se perieulo subiiciti eo quod certo nesciat, se illa confessum non fuisse.
Quaeres,an recitans diuinum ollicium. propter scrupulatim et ex putat se non satisfacere; ideoque proponit illud it rum recitare teneatur ad hoc' Respondeo negat iurisi deinde probabiliter credat se tunc temporis habuisse sufficientet . attentionem. Ratio est, quia voluntas iterum recitandi funis dabatur in falsa opinione, nec tollebat intentionem virtua lem satisfaciendi obligationi, ita Naidus verbo ossicium diis
1 Quaeres,an dormientes,vel dormitantes,dum recitant uiuiis num ossicium satisfaciant praecepto recitandi Respondeo, di dico primo,non latisfacere praecepto recitandi horas c. nonicas illum,qui recitat dormiendo, aut dormitando in sinisgulis versiculis a socio pronunciatis, neque illum, qui Oromit in parte notabili horae,dum chorus illam recitat, ratio est,quia deest attentio necessaria, ac proinde non integre recitatio mittens partem notabilem, se consequens peccae mortat iter, e ideo tenetur, sub peccato mortali repetere, vel saltem supplere id, quod,ipso dormiente, alij recitarunt, qui vero dormiuit in parte non notabili, peccat venialiter ex leo uitat e materiae, ita docet Nauarrus cap. q. de Oratione num. s.ubi addit illum,qui aliqua parte notabili alicuius hora obdommiuit in choro, non lucrifeeisse plus distributiones quotidianas illius,quam si ei nos interfuisset eamdem sententiam sequitur P.Sanchearum. 2.consiliorum moralium lib.7. cap. a.dubio, 33.conclusione 2. PIteginat d. lib. I 8. cap. a. sect.j.num.13 documento 4. I Dico secundo, eum, qui vexatur a somno, sed adeo resistitive pronunciet suas horas cum tanta attentione ut cognoscat se non omittere vllum versum,vel verbum eorum, quae ipse dicere,vel audire debet licet ob molestiam, grauitatem somni,non attedat ad significationem, nec ad aliam contempla. tiuonem,non peccare saltem mortaliter, ratio est, quia tune
haberet sum cientem attentionem , ita docet Nauarrus cap. p. de Oratione num. 9. di isto I. P.Sauche loco citato conci sione . P. Regina idus loco citato Addit etiam Nauarrus eois
deminum.9.dicto 3.quod ei aut solas recitat , et videt Ieadeo praegrauarisomno,securius est subsistere, et aliquantisper obdον- mime captum vicium resumere,quam cum a ta,et periculosa
419쪽
tistitisne pugnare,si id per alia negotia , et bonestas oeeupationes neeessarias licet ratio est, quia debemus a nobis remoue re ccasiones peccandi, praedictum Nauarri consilium ain probat P. Reginaldus in praedicto documetno 4. x Dico . non peccare mortaliter illum, qui officium recitae
somno, ita prellas, ut nesciat, an erret nec ne modo animaduertae se dicere talem, vel talem versum in tali horae parte, Rhabeat animum supplendi huiusmodi defectus, si vero notis haberet animum supplendi,etiam si postea suppleret, pecca- ret mortaliter,sic etiam, si eo ipso die de facto non suppleret, etiamsi habui illat animum supplendi, ratio est, quia hic non
integre recitaret diuinum osncium, ita Nauarrus cap.o. oratione num.o.di 4.P.Reginald. loc. cit. I Dico quarto peccare mortaliter illum, qui tenetur ossicui, vel aliquid ex poenitentia,vel voto recitare si recumbat inlacto ad recitandum,eo tempore, talibus circumstantijs concurrentibus, ut probabiliter attenta fragilitate sua, do miendi consuetudine credere possit se dormiturum, imissurum id,ad quod tenetur, ratio est, quia exposuit se probabilissimo omittendi periculo, ita Nauarrus cap. 9. de Oratione num.7. P.Sanche tom. 2. consiliorum moralium lib. .cap. a.dub. 33. num P. Reginaldu S loco citato documento . tiu.
unde bene infert Nauarrus dicto cap. 9 num. s.corollari 3. periculosum esse, post coenam recitare matutinum, somno nos vehementer grauante, etiam si stando, vel ambulando illud recitemus, homines namque fatigati studio, negotio, itinere, alioue labore, etiam stando, vel deambulando obdormiunt,& corollario 4. infercipericulosius esse id , quod nonnulli faciunt qui socij regentibus breuiarium , ipsi memoriter recitant lecto decumbentes, tam somnolenti,ut quid dicant plane ignorent; corollario 6 num. 7. idem dicit de eo,qui itinere fatigatus lecto decumbit, cum proposito in eo memoriter recitandi completorium, nam si obdormitiano tequam illud finiat,4 non expergiscatur ante mediam nocte, peccat mortaliter, hoc autem Nauarri corollarium intelligedum est,quando ille omitteret dimidiam, vel maiorem partem completorij, quamuis ante mediam noctem experge factus, suppleret partem notabilem omissam , excusaretur a peccato moriali, contra praeceptum recitandi, quod commisistet si illam non supplesset, non tamen excusaretur a pecca to coin
420쪽
ro commisso,quia exposuit se probabili periculo illam omit. tendi,ve supra dictum est,praesertim, si sciebat, vel scire debe-hat,quod attenta sua complexione, consuetudine, non sit solitus expergisci.
An ad integ=itatem diuini offici partineat etiam restare oscium para' Π.Virginis, officium defunctorum, almos graduales, νη itentiales Rilitanias
spondeo,in hoc dubio,duo quaeri; primum, an praedia ina pertineant ad omcium diuinum, tamquam partes ipsius,ita,v si illis diebus,quibus iuxta rubricas breuiari dicenda essent omittantur, sit mutilatio diuini ostici, ac per consequens grauis culpa secundum,an regulares Moniales, alii,qui tenentur recitare diuinum osticium,obligentur ex praecepto,praedictarecitare, sub poena peccati mortalis,cunia priuatim recitant diuinum officium Ad primum dico,pra dicta non esse partesdiuiniosticij, sed quasdam,veluti appen dices,& adiectiones ad illud,na, ut in cap. I.dub. .diximus, ossicium diuinum in septem horis canonicis consistit, ac per consequens,praedicta omittere, non est proprie diuinum officium mutilare; hoc autem aperte constat ex institutione;nam horae canonica multo ante institutae sunt, quam officium Beata Virginis, nam Vrbanus Il.qui secundum cronologiam Cardinalis Bel Iarmini, sedit anno Christi io 87. in ConcilieCIaramontano celebrato anno lo96.mense Nouembri, instituit officium paruum Beata Virginis, statuitive quotidi recitareturiinstiuit etiam officium Maiae Virginis, quod in sabbatis non impeditis persoluitur, sicut antea in Concilio Placentino addiderat nouem prioribus praefationibus decima,Et te in veneratione Beatae Virginis collaudare,& reliquaeap.sanctorum dist. o.ita reserunt s. Antoninus 2.par.historiarum tit. I 6. cap. I. F. 23. Gulielmus, Durandus in rationali diuinorum ossiciorum lib.6.cap. a. num.7. Radulphus Tun
grensis in lib. de canonum obseruantia propositione ro Nuuarrus cap. Ira de oratione num. 3.
Ad secundum dico , ante bullam Pi V.breuiario Romano praefixam,coaimunem fuisse doctorum sententia , ex uniue