장음표시 사용
431쪽
dies naturales, Mita obligatio,quae ad numquemque diem pertinet in termino eiusdem diei naturalis finitur matutinuvero solum,cum laudibus ex consuetudine potest anticipari,& recitari,ante mediam noctem, poli vesperas diei praecedetis, ut docet S. Thomas quodlibeto art. 2s ad primum,&doctores communiter, ut infra dicemus , haec est communis sententia, quam sequuntur omnes doctores num. praecedenticitati,praesertim Caietanus in summa verbo, horae. g. .Armillanum. 7. Nauarru Scap. 7. de oratione num. 62. Marcellus Francolinus tradi. de tempore horarum canonic cap. 2, .nu. a. ω3. Aragonius . . quaest. 83.art. I a.dub. S. 6.de tempore , Cardin.Toletus in summa lib. a. cap. I3.5.circa tempus Cardinatisalallarminus loco citato cap. I S. P. Suarius tom. a.de religione lib. 4.de horis canonicis cap. 27 num.4 P. Lemus lib. a.de iusticia cap. 37. dubit. I .num. S. P.Sanche tom. . consiliorum morat lib.7. cap. a.dub.36.conclusione I. omnes alij.
Qui res, an in priuata recitatione ossicij diuini committatur peccatum veniales, si illud recitetur, non seruatis horis debitia Respondeo hoc duobus modis fieri posse; primo ex rationabili causa ,secundo vero, sine causa, sed sola voluntate, si primo modo fiat,ut si quis ex urgenti,& rationabili causa a totum officium mane absolueret, vel li illud postponeret,&diceret, ante mediam notaem mullum committi peccatur a
neque veniale ratio est, quia sic pra uenire , vel postponero tempus recitationis diuini offici j non est,contra substantiam huius praecepti,nec est circumstantia adeo grauis, ut reddae actionem intrinsece deformem, ergo potest iusta de caulae , absque ulla culpa praetermitti, haec est communis sententia omnium doctorum,quos supra citaui, aliorum, quos referam numerosequenti, dicentium esse peccatum veniale, si fiane causa rationabili id fiat; semper enim excipiunt rationaobilem causam, expresse P. AZOriuit Om. l. lib. I . cap. .quaest. S.P.Suarius tom. a de religione lib. b. de horis c . cap. 27. nu. 7. P Fili luctus Om. 2 tradi. 23. cap. 3. quaist a.dicto L. num. 269 P.Sanche tom 2.consiliorum moralium lib. . cap. 2.dub. 35 conclusione αSi veto, sine rationabili causa horae debitae praetermittantur sola voluntate ut si quis id faceret, quia tunc commodius legiti vel est ad studium magis propensus, cum tamen aeque bene pos
432쪽
ne possit nunc proprio, oportuno tempore talem horania
recitare, postea legerri vel studere lunt circa hoc quatuor doctorum sententiae. Primn docet, esse peccatum mortali, at Vmbertus in expositione regulae Saniti Benedicti,quem refert, reprobat Syl. verbo, horae quarii. o.num. Io dicto 6. ubi ait Non dicrre horas proprijs horis sed notabiliter sine rationabili causa tardare,secundum Vmberium in expositione Regula,videtur mortale, quod durum est, o nulla ratione,vel auctoritate probatur, sed communi omnium consensu eius opinio reiicitur, ita P. Ioannes AZoriusto. l. lib.Io. cap... quaest.
3. P.Suartus tom. a.de religione lib. de horis canonicis cap.
Secunda sententia docet, hoc esse omnino liberum, Marbiatrarium, ideo sine ullo peccato fieri posse licet melius sit
tempora horarum seruare, in ipsit recitandis Ratio est,quia nullum est ecclenasticum praeceptum,aut ius scriptum,quod Id praecipia nam omnes canones de publica chori reeitati ne loquuntur, licet rus antiquum hoc habuerit, vel potius doctores ex illo id collegerint, consuetudine tamen ubi quo recepta et derogatum est, sicut enim consuetudo vim habet inducenda legis, ita etiam illius auferendae, aut moderandae,noc patet ex communi praxi, nam omnes, qui priuatim ossicium recitant pro sua commoditate, arbitrio horas recitant, postponunt,sine ullo scrupulo, hancisententiam sequutur aliqui, quos tacito nomine resertis.Ioannes ΑZorius o.
I lib. ι .cap. .quaest. 8.lin.quam probabilem putat; P.Suarius tona. a.de religione lib. . de horis cap. 27.num. 7.4 nu. 8.eorum sententiam sequitur,cum limitatione,de qua infra dicemus: eamdem sententiam videtur sequi P. Gregorius de
alentiato m. 3.disp.6,quaest.2.puncto Io. g. et .versrationablis Iem autem. P.Reginaldus lib. I S.cap. Iruses ultima num. ISo. vers.tertio quamuis; BOnacina tom. Gract.de ossicio disp. I. quaest. 3.puncto .num. 8.versmihi dicendum. Tertia sententia absolute docet,non seruare debitas horas
in priuata diuini ossici recitatione, sine rationabili causis esset peccatum veniale, ratio est, quia ossicium diuinum ideo, horae canonicae,dictum est, ut bene aduertit Nauarrus cap. t. de oratione num. 26. quia certis diei horis est recitandum. ut nidem horis, atque adeo per Omnes diei partes Deum laudemus, cum illae horae praecipue selecta sint, in quibus ro.
433쪽
strae salutis mysteria peracta sunt,4 saepissime hymni oli lati,
temporis, quo recitandi sunt, mentionen faciant certe negligentiae reus erit,qui huiusmodi tempora, sine legitima causa praetermittit; haec est ccmmunis doctorum sententia, ita docet Henricus de Gandauo quodlibet II art. penult. Paludanus in .dist. Is.quaest. .art. .conclus. 3. Ioannes de Turre- cremata in cap. presbyter dist.9 I. quaest.2. Angelus verbo, hora. num. 22.Tabiena dicto 26. num. 27.SyIu.quael 9. dicto a. Caietanus 6. . Armilla num. 17. Solus lib. o. de iustitia quaestione .art. .conclusa. Nauarr. in manuali cap. s. num. 9 T. cap. 3. de oratione num. S. sequentibus,&cap. 21.num. 29. Metina in summa lib. r. cap. I . o LPalacios .dist. IS: disp. 9. Marcellus Francolinus tracii de tempore horarum canonicarum cap. 2 .num. 7. Aragonius 2 2.quaest. Sy. art. Iaadub. .f.de tempore. dicto a Ludovicus Miranda tona imanualis praelatorum regular.quaest. 37.art.3.conclus . GrastijsPar. I decision .lib. 2.cap. L .num. I 8 QI9. Cardin. Tolat i summa lib. 2.cap.l I. s. circa empus, Cardin Bellarmin.lom. controuers. lib. I. de bonis operibus cap. I S. si tempuS. P.Gregorius de Valentia tom.3.disp. 6.quaest.2.punctorio. S. S. P. Les lius lib. a.de iustitia cap. 37.dubit. I 2. num. 79.versest autem. P. Reginaldus lib. I 8.cap. I a. sec'.vltimanum. I79. Propolit. I. P.Myman Om. 2.lib.4. tradi.I.cap. 3. num 8.P.Sanche tom. 2.conliliorum moralium lib.7 cap. a.dub. 36 conclus. 3. Diana
Par a. tradi. 2. de horis canonicis resolutione et . Addunt Caiet. Armilla,& Toletus,esse graue veniale,multum postpo nere horas. Quarta sententia docet,praedictas sententias, scilicet secundam,& tertiam esse sano modo intelligendas, Mita moderandas, ut non fiant contrariae,sed mediam quamdam constituant . Nam duplex potest esse horarum canonicarum postopolitio .quaedam enim est moderata, consueta, quam com nauniter fere omnes faciunt, sine scrupulo, tui prima dicatur,post duas, vel tres horas ab ortu solis, simul cum tertia , sexta, Mnona,& vespere cum completorio statim, post pran dium, alia vero inmitata,& extraordinaria,quae absque vrge ii causa ab hominibus mediocri diligentia res diuinas tra tantibus fieri non solat, ut recitare primam in occasu solis,vel totum ossicium,prope dimidiam, noctem iri orem dilatione docet, fieri posse,sine ullo peccata v docet secunda sentenitas
434쪽
absque alia causa,praeter consuetudinem,& ratione illius,po:
steriorem vero non posse fieri, absque peccato euiali, quia non est talis consuetudo,nec esset rationabilis,& sic est vera stertia sententia, ratio praedictae moderationis est, quia prior dilatio fundatur in necessitatibus communiter occurrentiis hus, licet interdum possint non occurrere,iamen lex generalis non oblibat, cum tanto rigore quia non possunt hane curam,& sollicitudinem habere, nisi homines valde persecti, in suis actionibus commensurandis,ac distribuendis multum considerati, sed posterior dilatio non habet rationem ana Oralem communem omnibus,etiam regulariter,sed ex sola negligentia ordinarie nascitur,&est periculis exposita, vel Omittendi aliquid , vel saltem male recitandi nimia celeritate, ideo non potest tanta licentia, sine causa esse in culpabilis. Hanc sententiam docet Cardinalis Bellarminus tom. 4.controuersiarum lib. I.de bonis operibus cap. IS. ubi ait. intelligendum es autem, tunc solum peccatum esse,preces horarias n3 suo taempore elebrare,quando, longe receditur a tempore ea. nonico, absque υlla rationabili causa id praesumitur,nis forte consuetudo iam multi in locis recepta, iam's, doctisque viris tacito quodam consensu approbata excuset idem docet P. Ior
ubi addit,est enim in hae parte potius consuetudinistandum, qua iuriscripto P.Suarius tona. 2. de religione lib. .de horis can. cap. 27. num. ex prosesib hoc agit, idem docent P. Reginaldus lib. I S. cap. I 2 seel. vltima num. So. vers. tertio quamuis, P.Filllucius tona. a. tract. 23.cap. 8.quaest. 8 dicto 2.num. 2Io.
Bonacina tom. I.tract.de ossicio disp. I. quaest y puncto I. nu.
s. Haec sententia mihi videtur valde probabilis. x Dices, praedictam sententiam elle contra comunem doctrinam sanctorum Patrum,qui semper docuerunt, etiam in priuata recitatione esse statutas offici diuini horas seruandas. Nam B. Pachomius in sua regula cap. gi .constituit,ut ad Hallendum,et ad orandum nullus sibi oecasiones inueniat, quibus se dicat oceupatam, quasi ire non possit, etsi in naui uerit,et in agro,et in itinere,vel in Monasteris quolibet opere, et miniserio delenptus,orandi,et psallendi tempora non praetermittat. Basilius
in regulis fusius disputatis interrogat cap. 37. agens de horis canonicis,sic statuit. Quod si fors aliquos, vel propter operum , vel propter locorum natura eo tempore abesse Iongius
435쪽
eontingerie quam, ut una,cum reliquis praesto esse possint ij. bicumque fuerint ea necessario ibi exequi debentiqua comis ex uniter statuta sunt,& S. Benedictus in sua regula cap. 3o.st tuitivi Monachi,etiam in priuato horas constitutas in o felidiuini persolutione obserirent, sic enim ibi ait Fratres, ut
omnino longe fune tu labore, o non possu Loccurrere hora competentia oνatori M., Abbas hoe perpenditi quia ita est,agana ibi is opus Dei, ubi operamur, eum tremore diuinoflectentes genuas nil iter, qui in itinere directioni,non eos pratereat borae
ιonstitutassed,υ possunt aganimi,o seruitutis pensum,nοη, stigant reddere . Idem etiam eonfirmatur exemplo, quod reterunt Ioannes Andreas Antonius de But M.Ancharanus, sanormitanus in cap. de celebratione Missarum v Antoninus 3 paritie. I
dicto amnum. 27. alii,de quodam Eremita,cui Angelus a ferebat uvas acerbas, quando praeueniebat statutas omeli horas,marcidas,quando postponebat,maturas vero, cum deinhitas seruabat horas, & s. Petrus Damianus in epistola asDesiderium Ahbatem de miraculis sui temporis cap.7.quae habetur tom. 3.bibliothecae sanctorum Patrum, secundae ediistionis impressae Parisiis anno I 380. refert Sanctum Seuerint. Episcopum Coloniensem apparuisse cuidam clerico eius e clesiae,dum vadum fluminis transibat, tactuque manus ostenis disse,quod Purgatorii igne ibi vehementer cruciabatur,noualia culpa, nisi,quia diuina ossicia per distincta horarum spatia non persoluit, mane quippe omnia coaceruans, tota die snegotijs,imperialthus libete vacabat quare S. Petrus Damianus,sic concludit. Distinguenda sunt ergo per momenta temporum ecclesiasticae institutionis Omcia I Respondeo,& dico primo, praedictos Patres Pachomium Basilium,is Benedictum 3 Regulas praescripsisse Monachiss litarijs,qui, persectionem profitebantur,is facile poterane occupationes interrumpere, Mideo inter eos tunc vigebae talis consuetudo,quae sertanda erat,& propterea acciderunt illete visiones,& reuelationes uuarum, in exemplo S. Seueriinni apparet manifesta culpa,quia agebat negotia saecularia , ex aula Regia non ex ecclesia necessitatibus procedentia, ac proinde sibi non necessaria, in uia mane totum simul Olficium recitabatiquod communiter fieri non solet, iunii mo-
436쪽
do respondet Marcellus Francolinus tradi. de tempore hor
rum canonicarum cap. 26. m. 7. P. Ioanne S AZ tau tom. I.
lib. ro.capi quaeir. I.m . P.Suaviusto m. a. de religione lib. de horis canonicis cap. 27. num. 8.ma. P.Regmaldus lib. I S. cap. I 2.scct. ltimZnum. I79. Propositione . vers quod vero
it Dico secundo. longe perfectius, ructu citus, facilius esse, ossicia ingulatum horarum suis proprijs temporibuS recitare quam Omnes simul horas, sine ulla temporum distinctione coniungere,sic enim fati5 fit ecclesiasticae nititutioni, & maximam recipimus vialitatem dum tam crebro Deum laudamus,& ad nos ipsos redimus,cu a tumultibus saeculi diacem Dei animum reuocamus denique labor recitandi canonicas horas, inter tot partes diuisus, ita minuitur,ut leui ilimus, aepenu nullus esse videatur,& quia hoc perfectius est,Sancti Patres in suis Regulis, sic statuerunt; hanc propolitionem com firmant ea, quae scribit Nauarrus in cap.3. de oratione num. - sequentibus,& Cardinalis Bellarmin. tOm.4.contIOueὲ sarum lib. i.de bonis operibus cap. I 8 6.tempus. Nunc, c ro, quia uniuersali piorum, docto tumque hominum coniue rucine praescripta horarum tempora in priuata recitationi non seruantur, ideo nullum est peccatum praedictam consue- luci mena receptaria, sequi, ut supra num.7.probatum est 1 Quaeres, an idem diccndum sit de praeuentione horarum ε postpositione ipsarum: et pondeo ex communi docto Iusententia , quando quis impedimentum timet,consultius,&melius esse, ut horas praeponat, quam postponat Ratio est. quia primum prouidentiar, secundum vero negligentia ad-
'scribitur; unde Hugo de sancto Victore in expossitione Regulae S. Augustini cap. 3. in prineipio, a Bernardus in lib.qui
inscribitur modus bene vivendi ad sororem suam,sermo:69. qui est de oratione, dicunt, quod ante tempus orar est pro Maeldentia tempore constituto Orare, est obedientia;tempus .randi praeterire,est negligentia; hoc autem intelligendum-aei ivthene Otat auarrus cap. .de Oratione num. 6.de eo,
qui iusta de causa praeuenit horam,& qui cum ea, aut line ea potest praeuenire,postponit eam . Confirmatur, quia in cap. praesbyter de celebratione Missarum,& dist.si consilium da. Duris presbyter negoti jsimplicatus statim mane omne pen- cum horarum exoluatiusque ad vesperam est communi se nutentia,
437쪽
etentiaci a docet .sanctus Thomas quodlibet s. art. 28. Inno. centius, Hostiensi Ioai nes Andreas, ali iuris canoni est interpretes in cap. I. de celebratione Missarum, Paludanum .
q. f. q.Sylu.verb.horae.quaest. O. num. Io.dicto a Tabiena dicto 26 num. 27.Caietanu f. q.Armilla num. I P.Sotus lib. Io.d iustitia quaest. S.art. concius 2. Nauarr.cap. I. de Orationinum. S6. Marcellus Francolinus tract. de tempore horarum canonicarum cap.25.num. I. Aragoni a. 2.quaest. 33.art. Id. dub. S.I. de tempore dicto 2. Rourique par. .summa cap. 162.conclus 4. Iacobus a Graniis tona. I decision Itib. 2. cap. LI.num. 18. P. Ioannes AZortuito m. lib. I O .c P.Q.quaest. 3. P.Suarius tom. a.de religione lib. q. de horis canonici, cap. a 7. num .9. P.Reginaldub lib. I .cap. Ia seci. vltima num l79. proponi. q.P. Filii ucius tona. a.tract. 23.cap.8. quaest. O.dicto I. Num. I7I. P. SancheZiom. 2.Consiliorum moralium lib. 7 cap. a dubio 36. conclusione 3. Naidus verbo, Osticlum diuinuta a
13 Dico secundo, quando caeteris paribus proentio, post positio,sine peccato fieri potest,laudabilius esse praeuenire,ic
si utrumque, cum peccato veniali fieret, minus malum ess Praevenire, sed si praeuentio nimia futura sit, cinusitata,eligenda potius esset postpositio, ut si completorium dicendum esset summo mane,vel prima hora noctis, minus malum esset, sic postponere; si aeque bene,, secure dicendum speraretur. Quare,sicut nullum est peccatum ossicium postponere ex rationabili causa, sicut supra dictum est Lita etiam multo minus Praevenire,& sicut moderata postpositio,etiam sine causa, noest peceatum veniale,I ita inulto minus moderata praeuentio, qhalis esset re citat e primam , una hora, ante solis ortum,&matutinum in principio nocissi raecedentis diei, & sicut ni-nria postpositio,sine causa,est peccatum veniale, ita nimia Prae uelit Io, quali Sesset recitare completorium,ante prandiu haec patente diciis, docent doctores supra citati,praecipue Pavarius, P. Fili luctus. I Quaeres, an possint vesperat, extra quadragesimam ex causa ordinaria,sine peccato veniali recitari, ante prandium Respondeo ex communi doctorum sententia, qui docent consultius esse praeue uire, sequi,nullum esse peccatum vesperas e causa recitare, ante prandium, si quietius, deuotius di-
438쪽
eantur. praesertim, si timeretur periculum, quo, si tine nota di circntur, petis ponenda essent, usque ad noctem. Ratio est. quia in cap. l. de celebratione mistarum permittatur clerico, etiam vesperam dicere summo mane . sic enim ibi dicitur. Presbyte, mane matutinali opeio expleto prsum sιν uituris suae,
videlicet primam,tertiam,sextam, nonam,vesperamque perfod-uat,ubi aperte vespera inclusiue numeratur , cu: al Hs horis, ita hunc textum intellexerunt Innocentius, Hostiensis, Ioannes Andreas, Panormitanus, Mald; Hanc sententiam exis presse docuit Caietanus in sumnia verbo , horae. g. .ubi ait, Preuenire tamen , ut quistius,ac denotius dicatur consulitur a iure in eap.presbyter,υ scilicet mane dicanturiora , Atie ad vespera inclusive. D. Ioannes Aa orius tom. r. lita IO.cap. 9.q. . P. Lessitis ii a. de iustitia cap. 37.dubit. 2. num. 9.P.Suarius tona. 2.de religionσub.A. de horis cap. 27 mim. ubi ait. Deilius posse imperam anteponi, quam completorrum, ura non ita accedit efρera ad nocturnum 9 cimm ciι εο letortum. P. Filii uc iusto n. 2. t ita. 2 cap. 8. quaest. 9. dicto . num .27 l.
An tempore Quadragesima postini, sine vim peccato rechtari vespere post prandium, in priuata olfici recitatione ratio dubitandi est,quia in ca Iolent de consecrat.diit. I.prae cipitur, ut in quadragesima dicantur vesperae, ante comme- Ilionem, Midem praecipitur in rubrica breuiarnsi V .a Clemente VIII .recogniti in teria ire cinerum . Respondeo in priuata recitatione nullum eis peccatum, si post prandium recitentur Ratio est, quia praedictuni cap. solum loquitur de publica chori recitatione, ut omnes communiter assirmant,
Min praedicta rubrica breuiari nullum imponitur praeceptu, ita Sylv.verbo, horae.quaest. 9 num. Io.dicto .a abiena ibi'.
z. cap. 3.num.6.versaliqua tamen.ubi ait, quod fisine ulla causa fiat,oeniale est .P. Comitulus lib. I. respons moralium quaest.64. num. ubi dicit extra chorum, line causa id sacero
nullum esse peccatum P.Thom Sanche t Om. 2 consili. O T.
439쪽
2 Quaeres,quaenam censenda sit iusta causa, quae a culpa re uodit immianem illum, qui non recitat diuinum olli unia debitis horis anticipando, vel postponendo illud me spondeo ex doctoribus colligi quamcumque honestam occupatione mi
esse causam legitimam, rationabile in talis et lectio, concio,studium, temporalium rerum licitarum, Mne cellaria ritu occupatio, & similia unde Hostiensis in summa tu .de consecrat.eccles vel altaris,diit. 26. qualiter.num. 3.ait,quod
clerici peregrini possunt simul dicere omnes horas, scilice dprimam, reliquas,usque ad vesperam incluti ues N postea facere iter suum,& quod idem de curialibus intelligi potest Sylv. ver b.horae quaest.o. dicto I. idem dicit de curialibus. Innocentius, Hostientis.Ioannes Andreas in alii in cap. I. de celebratione missarum dicunt,quod Dominus Papa Cardinales, Episcopi, Multi ali inferiores mane recitant limul omnes horas, usque ad sextam, quandoque,etiam, usque ad nonam inclusive,ut deinde negotia expediant, ita docet Nauarrus cap. 3.de oratione num. 6.tin & Marcellus Francolinus trac .de tempore horarum canon cap. 25. num . . sequentibus idem nunc passim seruant multiiij, &religiosi
viri: Nauarrus tamen cap. 3. de Oratione num. 7. 68. repre
liendit illos,qui nec studinmee lactionibus, negotioque ulli incumbentes, illico,ubi illuxerit,aut paulo post horas omnes, ad vesperas usque recitant,sic etiam illos,qui equitando iter faciuticum possint statutis temporibus horas recitare, statim in aurora omnes simul recitant, postea totum diem colloquijs, fabulis, verbis otiosis sumunt, denique legitimam causam esse,aftfirmant aliqui, ii scholasticus dit ferat holas inveIpertinum tempus,quin matutinum est aptius studio,quam yespertinum, hoc autem est aptum ad recitandum ita Maior
440쪽
An illi, qui priuatim recitant diuinum merum,possint , ante mediam noctem recitare uilias noctumas seu maιutinum , cum laudιbus, absque ullo peccato
D spondeo, dico primo certum esse apud omnes,ma tutinum licite recitari posse ab occasu sistis, ut habet antiqua consiletudo,Ratio est, quia licet olim multi illud reeitabant media nocte,& nunc etiam aliqui Religiosi idem faciant aliqui ea transacta, non tamen media nox est deputata, tamquam hora debita ad recitandum matutinum , ut bene docet Nauarr. cap. 3 de oratione num.76 S 77. P.Sanctatom 2.consiliorum moralium lib.7αap. a.dub. 37. conclusio, ne 3.numo quia nullum ius id praecipit, vel determinat,sed canones tantum dicunt, matutinum esse osticium nocturnude nocte dicendum,ut significat Nauarrus cap. 3.de orationenum Q .vers quarto sequitur, ubi ait Maiorem subesse debere. causam, ut hodies, antequam noctescat recitetur masAti m diei sequentis,cuam nocte iam facta, sed nox incipit ab occasu solis, usque ad ortu ergo est lepus legitimu .pto nocturnis vigilijs recitandis unde qui matutinum recitant prima nocte vel media, vel summo mane debitis horis illud recitant,quiaomnes nocte recitant secundo quia quamuis media nox essee tempus legitimum determinatum ad recitandum matutinu, tamen iustis de causis potest tempus anticipari, sed haec anticipatio est valde rabonabilis, cum fiat nocturno tempor , ωquia praeuenire,ex suo genere melius est, ideo ex consuetudine illud tempus extensum est ad occasum solis, quando m-cipit nox, in hoc omnes conueniunt. Quaeres, an praedictum tempus possit licite anticipari me- spondeo assirmative. ratio est, quia hora competenS non deribet sumi punctualiter, sed cum alitudine,scilicet,parum ante, vel parum post, ita, ut qui .i intra illud parum,ante , vel parupoli, horam recitauerit censebituracmpore conrpetenti reci