장음표시 사용
461쪽
ωpto,quia illa diu ramo reputatur inuoluntaria, & manet attentio virtualis,quae satis est ad hoc praeceptum implendui ita Caietanus in summa verbo, horae s. quoad tertium vers. quintum conclus. . Aimn illa numio Sotus lib. Iotae iustitia quaest. .art. S.Conclus. 7.Gabr e lueet. 62. in canonem Missae littera N. Nauarrus caP, II de Oratione nu. 2I. ωmpressi usia Manuali cap.a .num. Ios. Io6. Medi codice de ot tione quaest.de attentione in oratione habenda. P.Suariusia. .in 3.paralisp. 33. sta 3 ver atque hinc etiani uanehra
obicitat pro hac sententia multos iuniores magistros valde
Circa praedicta, notandum est, quod quamuis recitans diutiscium officium ultro,& aduertenter,citea alia diu agetur, si noaduertat per hoc distrahi ab ossicio,satisfacit huic praecepto. dcatio est, quia hic non voluntarie distrahitur ab ossicio,&ideo virtute remanet prima attentio, ita expresse docet C aetanus in summa verbo, hora F.quoad tertium, ubi ait, non moluaretrie ab incro vagatur,qui inaduertenter vagatur,oelideos quis aduertisse cogitare ba velimsequa debent esse extranea, ne a meditatione sua sed non aduertit quod ab .ei dium di frahitur,quamuis volantate ilia meditetur, non ramen volun- raris animas ab Ulais diuino distroitu , a per hoc animus -- candi Deo jν meipio Uci habitas non es mutatus mionu νium , quia namquam feta is animum eredendi a vaeaudo Deo in illo ineis, oportet enim recessam his manam a termino,ὰ quo fieri per se, hoe est intenιione Eum sequitur Armil la verti.
horae. num is, S tu Sib. I C. de iustitia quaest. F. art. .co clusione .columnaci Nauarrus In Manual cap. 23. num. I S
ia 47. Ni eua in su Inmauit. o S. P. Valentia to .f. disp.6.quaest. a. ncto io. 6.4.vers sed quaeris. P.Reginaldus lib. I 8.cap. Lais sect. anum. s4.Lin.P.Suarius tom. .in 3.partem disput. 8nsect. 3.columna .versatque hinc,&4om. a. de religione lib. 4 dei horis canonicis cap. 26. num. 2G ubi declarat doctrinam
caletani, quod recessus humanus a termino a quo fieri de hei per se idest ex intentione, saltem virtuali, quae requirit
462쪽
in I trarede officio disp. . quaest. 3. Puncto 2. s. Σ. num. ν.
Quaeres,an ille qui recitat diuinum Orficium, eli aduertii Resse distractum,pecce mortaliter, fi diligetiam non adhibet, ut attendat Respondeo ei rea hoc, diras esse sententias . Prima affirmari illum, qui ex negligentia trassa perimitit in re, citatione or cij, vel partis eius notabiIis mentem di uagari, eodem relabi, ae si conuito id facere ac proinde peccaro mortaliter, ita docet olus lib. Io de iustui aquam. ari Deonclusione .post principium ire ad a. argumentum, R dri que par. I summae cap. conclusi. Palaetos in lamma
verbo, hora ubi inser quod , qui male assuetus est animum distrahendo, inter orandum, nec malae consuetudinis reme. dium quaeri habet negligentiam crassam,ac proinde peccat, aevi consulto faceret.P. Reginaldus lib. I g. cap. Ia.sect. a.dOocumento .num II, Secunda sententia docet, illum, qua dum recitat omelum aduertitae divagari, si mediocrem adhibera diligentiam, ut attendat nullo modo peccare,si vero saltem omediocrem diligentiam non adhibeat, solum peccare venia
liter, Ratio est, quia attenta humana fragilitare diutisila est. quasi impossibile hominem retinere menem, semper actu
aduertentem,nam, ut bene docet Sancius Thomas a. a. quaest. 83.art. 3. in argumentosed contra, etiam Sancti viνi orando, Pandoque euagationem mentis Attiantur, Deundum illud at 3 Cor meum dereliquit me. Hanc sententiam expresse docet Caietanus a. Σ.quaest. 83.art. I 3.in responsione ad a G.ubi ait,qnod voluntaria negligentia in Oratione est gantum peccatu veniale tunc vero ei mortale, quando ex contemptu,vel ex industria esset evagatio mentis,& in summa verbo, horae. q. . sin. ait alti vera,egligente se habet, eirea exequilonem at lentionis enialue peccat. Nauarrus expresse cap. 3.de or tione num. 2I.verssecundo sequitur, P.Sanchent m. a consiliorum moralium ib. 7. cap. a.d .aianum. 3. Et haec sente:-tia e probabilior, quia communiter doctores assirmant ad peccatum mortale contrahendum desectu attentionis,requi-xi,ut quis data opera,&aduertenter divagetur,& aduertenSab osticio diuagari. P. Marius rum rude religione lib. . de hori S canon.cap. 25. num II .non probat illorum sententiam,
qui docenti si distractio ex negligentia durat in magna partest icij, eo ipso negligentiam eis grauem,&non excusare an ortali culpa.Sed hoc ait P. Suarius no est suis perspectum.
463쪽
qκia potest esse uegligeηtia, tam parua,ut ea non obstante actus non sit suffieienter deliberatus ad peccatum mortale, nihilominus negligentia si culpabilis enialiter auia ipsa me negligentia, en exsurreptione quadam, O non perfecte olanta ria.
His positis ad dubium principat , Respondeo, &I Dico primo ad ecclesiasticum pratceptum recitandi diuinum ossicium, implendum , necessariam esse aliquam attentionem interim,dum illud recitatur, ratio est,quia per hoc praeceptum Clerici, Regulares obligantur ad orandum is sed uui nullo modo attendit interne non Orati ergo non in plet praeceptum; maior patet, quia ossicium diuinum est oratio vocalis perfecta,ut omnes fatentur,minor probatur,quia attentio est de substantia orationis vocalis, quia oratio potissimum con sistit in actu interno, ut docet Sanctus Thomas
2.2.quaest. 3.art. I. corp est enim colloquiumAum Deo ideo requirit attentionem,&reuerentiam, erga Deum: Confirmaturinam n quis voto se obliget ad orandum, reeitam dum diuinum ossicium, non satisfaciet dicendo illud,sin ulla attentione,sed non minus emcax est praeceptum ecclesiae, ergo In hac conclusione conuenausu omnes doctores supraestati num. a. 3.pr a sententia I Dico secundo, ad praeceptum implendum re eitandi diuina
ossicium necesse esse illud incipere eum proposito,is intemtione orandi, di in eo proposito perseuerare sormaliter, vel virtualiter,dum illud recitatur Ratio est, quia recitatio diuini ossicij,est oratio vocalis praecepta ergo debet esse actu. humanus, & per consequens debet procedere ex proposito, di intentione operantis, quam non satis est habere intentionem legendi piaImos, vel homilias, Ac sed necessaria est voluntas orandi explicita,vel implicita, nimiru laudandi Deum, vel colendi illum hoc genet actionis,vel satisfaciendi muneri, obligationi recitandi diuinum officium iit a Paludanus
464쪽
et praecipit et Hepta sufficieη propositum habriati deηdiani ripio uel non habeat expresem,& addit funisere aniso dei
b erat eapere bνeu iariamure ad celestiam,ves aliud simile fac re,ita, ut uter reJatus quare id petat vel faciat, vere responderet se id facere ad recitandum et satisfaciendώ--a obluatio-κi,υel debito,& citat pro hac conelusione Maiorem in Aist.
is Dico tertio ad praeeeptum diuinum ossiciu recitandi adimisplendum,non requiri necessario, ut in tota omcij reeitatione perseueret attentio actualis Ratio est,quia hoc est valde dis-ficile,& ut dicit Paludanus in .dist. IS.quaest. S.art. 2.conclu- fione . est 'quasi impossibile, propter euagationem mentis humanae, sed necessariam esse attentionem virtualem . Ratio est quia necessaria est saltem intentio virtualis orandi, ut nu. praecedenti dictum est,sed haecnon potest esse,sne attentione virtualr, ergo saltem necessaria est attentio virtualis; minor probatur,quia timc desnit esse intelio virtualis orandi,qua-do homo sciens,& aduertens se de alijs cogitare, mon attendere,non curat,std negligit, vel directe vult illo tantum Modo ossicium recitares, sed hoc ipso iam non vult ora , sed reuocat priorem intentionem, quia velle sic recitare noti
est orare nam eum voluntate sic recitandi,ssat optime volu tas non oranssi,ergo, ut perseueret intentio virtualis debre
etiam perseuerare, saltem attent in virtualis, haec est commu--τis sententia,quam expresse docet S. Thomas in4.dist. I 3.q. . a xl. 2. quaestiuncula ubi astri hod attentio in orati e mane re debet simper se uisum virtutem, sed non requiritur quod semper maneat per essentiam actus,idem docent Paludanus co citatota. Antoninus .parilit 3 3. cap.q. s.f. Angel.verbo, horae.num. as.Tabiena ibi quaest. 9. num 3o.conclus. I.&υ. Armilla mina. I9. finiP.Suarius tom a de religione lib. 3.di oratione vocali cap.4. num.6. I. lib. .de horis canon.
cap. 26. num. M.fin P.Lestius lib. 2.de iustitia cap. 37. dubia
465쪽
16 Quaeres, an quaecumque ex illis tribus attesitionibus supra num. s. relatis, sit sussiciens ad hoc praeceptum recitandi diuinum olficium adimplendum Respondeo,circa hoc dubium duas esse sentent s. Prima docet quamcumque attentionei ex tribus supra positis,etiam minimam,quae est solum ad verribalassicere ad hoc praeceptum recitandi diuinum ossicium implendumatatio est, quia minima dictarum attentionum russicit ad veritatem& substantiam orationis vocalis,ergo etiam sussicie ad praeceptum implendum,antecedens. prpbatur, nam per dictam attentionem adest intentio orandi, ta tiis oratio habet, ut sit actus humanus, sed haec ificiunt ad substantiam orationis,ergo,consequentia probatur,qui atrocPraeceptum solum obligat ad attenalonem, quatenus Obligat ad orationem vocalem talium horarum canonicarum , nam. praeceptum ecclesiae non obligat ad omnem modum actus interioris,sed solum ad illum,qui necessarius est,ut extetiori qui io, sit oratio vocalis, ad hoc autem sussicit quaelibet attenti ex dictis, etiamsi voruntarie melior non habeatur,ergo sufficit ad hoe praeeeptum implendum. Haec est communis sententia,quam docet Caietanus a. Σ.quaest.83art. 3.ubi Rissiqaacumque attentionum in littera numeratarum eligatur siηera pracsone tamen melioris, hoe σι quo a ita ιιgatur, ut medium fibi accomodum perueniendi admetiyemsatisfit pracepto eccis M in summa verbo, horae.f.3.ait. na Marum attentionum suscit idem dicunt biena verbo, holae. quaest. 29,num. Io γΛrmilla ibi num. I9.Nauarr.cap. 2o.de Oratione uum. 1 S. ROMdrique par. I sum m. cap. 44. lvum. fin. Grasti is par. I. decisionum lib. 2. cap. v. num. 8. loquens de prima attentione di acu. Et bae citentio requiritur in diuino officio Cardinalis latus lib.a.cap. 3.num.6.dicit.primam attentionem esse necessariam,non secundam,nec tertiam ardinalis Bella i-: Srum .controuersiib.l.de bonis operibus capa8.s .attentio;ait quaelibet vero harum sussicit, .Henrique litamde
missa cap.a . num . . littera L.dicit,anentionis tresfurit gra
466쪽
fuseis P.Reginaldus lib.,8 .cap. I 2. sect. 2. documento 2. nux l .cum explicasset tertiam attentionem,ait tuitismodi aliptionem,ut, primam omnes recitantes labere postfine, O de bent,ut satisfaciant praecepto,& documento .dicis secundam attentionem non esse in praecepto, sicut aliae duae. Pro sonu
Is Dico,primam sententiam esse probabilem, secundam vero probabiliorem, Ratio est, quia iacita attentio ad verba susii. cereri posset' iris attendere exterius , ne erret in verbis,&mni ut speculari quaellionem metaphysicam, aut alia impertinetia cogita quod doctores secundae sentetiae non admittunt; quare placet mihi quod dicit P.Lelitus loco citato,do res supra num l6.citatos pio prima sententia, sic esse intelligendOS, atteretio em ad verbas Uycere, supposito animo orandi, vacandi Deo, hic enim animus includit attentionem quamda, saltem confusam ad Deum, qui enim ut orare, hoc isto etiam censetur velle attentionem, ct reuerentiam debitam adbibere,&ita etiam docet P. Fit liticius tom. t. tract. 23.cap.8.quaest. 3. dicto a. num. aues ubi ala.. Quaecumque eae attentionibus dictis sufficit, etiam minima earum, quae est ad erba, modo adseu animus orandi, vaeandi Deo. infra ait Haec enim includit attentiovem aliquam internam stitem confusam ad Deum.
19 Quaeres, an ille,qui habet primam attentionem, scilicet soluad verba, satistaciat praecepto recitandi diuinum orticium si excludat meliorem attentionem, nimirum secundam, aut tertiam Respondeo,circa hoc dubium, duas esse sententias,
prima affirmat non satisfacere, ita Caietantica. a. ira: st.83. art. 3.ubi ai z. quaecumq e attentionum numeratarum eligatur,
sine praecisione tamen melioris eligatur,satissit praecepto ecclesia. quibiis verbis significat attentionem infimam non sufficere, cum praecisione melioris, ut ipsemet sesxplicat ibidem addens hoe GLquod illa eligatur, ut medium sebi aceomodum perueniedi ad eliorem, prout Deu dignabitur misericorditer concedere Nauarrus cap. I 3.de oratione num. 3.& 34.expresse
docet illum non satisfacere,qui primum,vel secundum alte dendi modum eligit animo persistendi in eo, mon transeudi ad tertium idem docet Augies floribus quaest.Theolog.
par. I .in materia de oratione sol. 347. P. Sanche tom. consiliorum morat. lib.7. cap. a.dub. 28. num. I 6. conatus vlt. Vbi
ait, quod idem sentit Henrique a se consultus.
467쪽
a Set unda sententia, docet attentionem quamcumque ex trihus piaedictis si ilicientem csse ad satisfaciendum precepto, nec voluntari tua deste tum melioris attentionis per se solum illi obstares natio est,quia nonacuetur homo meliori modo, quo potest orare , ergo adhibendo minimam attentionem sufficientem,licet praetcindat , vel excludat alias meliores,Greecabit,sed satisfaciet pracepto, antecedens probatur, nam moratio est voluntaria , .lto magis persectio erus erit, Iuniaria, si vero sit de praecepto , sub illo non cadit modus persectior, sed tantum substantialis, nam nullum praeteptum obligat ad attendendum, cum maximo conatu aut intenti Disne ergo nec obligat ad attendendum ad porsectissimum
hie elim . Hanc sententiam expresse docet P.Suarius tom. a. de religione lih. . de Dratione vocali cap. q. num. o. se
quentibus, ubi dicit primam sententiam essesnimis rigidam ,
in rigore salsam, S lib. . de horis canon cap. 26. num. Ee uidem docet. Eum sequuntur P. Fili luctus tom. a. tract. 23.cain 3.quaest a. dicto 3 6.an autem num.7 F. monacina tom. I. traci de ossicio disp. I. quaesius puncto 2. a num. F.versex quo fit.
at Ad dubium Respondeo,&dico primo,si ille, qui habet primam attentionem, caret coeteris omnino inuoluntarie vel
quia est incapax maioris intelligentiae, vel contemplationis, aut quia attendendo ad verba circa alia habet naturalem inaduertentiamur unc modum,sine dubio esse , sine culpa sum cientem ad satisfaciendum praecepto, Ratio est imal mo facit, quod in se est, adhibet attentionem sum cientem ad substantiam orationis,& carentia melioris attentionis,no est voluntaria. Dico secundo si voluntas, qua impeditur,emfectior attentio sit rationabilis N ex aliqua causa ijsta ut liquis nolit ad perfectiorem attentionem astiirgeres, ne caput defatiget,vel quid simile, nullum esse peccatu, nec transgreς sonem huius praecepti. Dico tertio, si voluntas impediens meliorem attentionem,sit de actu otioso,vel turpi non solum esse in se malam, sed etiam esse prauam circumstantiam or tionis, quia oratio cum voluntaria distractione turpi veli rationabili, non fit sine irreuerentia Dei, Min hoc sensu, rillima est prima sententia, & P.Suarius loco citato num s.fin. putabat verisimile, si quis dum vocaliter orat, in cogitatione turpi morose deletietur,peccando mortaliter, contra cast,
468쪽
astitatem peecare etiam per circumstantiam contraria Religionr,vel venialiter aggravantem, quod est certum, vel etiam mortaliter, quod timendum est, quia videtur grauis
aa Quaeres,an satisfaciat praecepto recitandi diuinum omelum ille qui dum illud recitat,mentem habet,ita ad diuina mysteria intenta, ut non aduertat quid dicat, aut quid loquatur Respondeo, circa hoc duas esse sententias. Prima docet nullam esse habendam rationem ad verba, dum habetur suprema attentio ad Deum, vel ad diuina Ratio es quia quaecumque attentio ex tribus dietis unici ad valorem orationis: quare,etiam si quis ex proposito,& directe meditetur aliquod diuinum mysterium diuersum a verbis, quae recitat, satisfaetet praecepto, ita docet Caietanus 2.2. quaest83.art. Is .ia
principio,Sotus lib. io. de iustitia quaest. . artara conelus. S.
notab. 2.Nauarrus cap. II.de Oratione num 3 o P. Valentia rom. 3. disp.6.quaest. a.puncto IO. 6.4. vers sequitur primo. P. Ioannes AZorius par. I lib. I .cap. Ia.quaest. a. nitia Secunda sententia docet primam attentionem ad verba,esse quasi fundamentum,& substantiam caeterarum attentionum, ita , ut sine ipsa non sulliciat quaecumque alia ad hoc praeceptum implendum, Mideo li tanta sit alia artentio, ut illam
primam omnino impediat,quamuis sit ad Deum, nimiam esse,& indiscretam eo tempore, causam trangressionis pro
cepti,si vero tanta sit attentio ad Deum,ut non impediat om- .nino attentionem ad verba, sed relinquat eam, quae sufficiat, ut homo scienter, moraliter proserat integre, Mordia ate, quae recitat,tunc,etiam si abstractissima,& maxima sit, non simpedire impletionem praecepti,ita Gerson I. par tradi.de oratione alphab. 73. littera G.ωH. Gabriel lect.64.tia can nem Missae littera M. Medina Codice de oratione quaest. I .fin Nauarrus cap. ao de oratione num. a 3. P. Suarius tom. Mde religione lib3 de oratione vocali cap. num. 2o. lib. . de horisςanonicis cap. 26.num. 23 Ρ.Thomas Sanche tom. 2.consiliorum moralium lib.7.cap. a.dub. 28. num. I7.P.Regina idus lib.is. cap. Ia.sect. a. documento .versaduertei mens. Filllucius tom. a tract. 23.cap. 3.quaest. 3 corollario 2. num. 7. cap. 8.qua: st. 3. dicto . num. 237.
a Ad dubium igitur Respondeo, di dico primo,secundam sententiam videri mihi probabiliorem, veriorem, ratio,
469쪽
lui pra ceptum obligat ad recitandum verba integre ela di-ii incre, sed qui ad illa non attenditanon potest id exequi,ergo
non implet praeceptum, quare neccile est, ut qui ollicium diuinum recitat, cum attentione ad Deum sit moraliter certus
se in verbis non errare,quod quando fit legendo per librum,
non est periculum errandi,quando vero memoriter recitatur est maius periculum errandi. Dico secundo, siquis non voluntarie,dum diuinum recitat osticium, applicet animum ad Dei contemplationem, sed vel ex habitu, vel ex instinctu Spiritus Sancti, vel ex virtute, Mexcitatione ipsius psalmo. dia eleuetur, non aduertens se distrahi a cogitatione,& attutione verborum,tunc certum este ipsum imple re praeceptum, quia manet virtualis attentio ad verba, cum actuali attentione adicum,quia prior intentio attendendi ad verba, numquam sui voluntarie interrupta , sed quali naturaliter ex vi alterius cogitationis honeltae, Din hoc sensu puto loqui Doctores prima sententiae.
a Dico quarto, illiina, qui diuinum ossicium recitat voluntarie, sine ulla attentione peccare mortaliter ex genere suo. Ratio est, quia hoc praeceptum recitandi ossicium , obligat adorandum,sed qui recitat illud,absque ulla mentis attentione, vere non orat, sed ut bene ait Sotus lib. io de iustitia quaest.
.art. .conclusione .lingua dat line mente sonum, ergo non seruat praeceptum, ac Proinde peccat mortaliter, maior est manifesta, quia Osticium diuinum, seu horae canonica sunt Orationes,& preces,quae, coran Deo fiunt Minoi probatur
quia oratio est ascentus mentis in Deum,& hoc essentialiter includita sed qui sine ulla attentione interna Oiticium recitat, eius mens non ascendit in Deum , ergo non orat. Dixi ex genere suo, quia hoc peccatum duplici ratione potest ess veniale prima ex Luitate materiae , ut si minima pars ossicii recitetur sine cita attention sicut omissio minimae partis o ficii est solum peccatum veniale, nam eadem est utriusque peccati ratio, quia hoc etiam ei peccatum omilitonis,quatenus per illum actum non impletur praeceptum arrirmatiuum, secunda vero, ratione potest esse peccatum veniale propter defectum perfecti voluntarij, cum admistione inuoluntarii in direct per negligentiam leuem Haec est communis
sententia,quam docer anctus Thoma a. a. quaest. 3. art.I3, ad 3.ubi ait . b quis ex proposito in oratione mente evagetur,. hoc Disitias by Orale
470쪽
hoe peccatum est, hoc est ex genere suo, ut ibi ait Caietanus,&hanc sententiam ex professo docet,Sotus lil tot de iustitia
hac quaestione .P.Lessius lib. a.de iustitia cap. 37.dubit. II .nu. 67. P. Suarius tom. a. de religione lib. . de horis canonicis cap. 26. num. IS. I9. P.VasqueZ opust .de benefici j cap. . g.
26 QBeres,an qui recitat diuinum Orficium, sine attention requisita,itaut desectu attentionis peccet mortaliter , teneatur officium repetere Respondeo, circa hoc diibium duas esse sententias. Priina negat praedictum teneri osticium iterum recitare ducitur, quia putat duo esse ecelesiae praecepta, alterum recitandi officium voce, alterum ad illiid mente attendendi,& ideo docet illum,qui voce, sine ulla attentioniosticium recitauit impleuisse primum praeceptum,is propterea non teneri illud repetere, sed tantum agere poenitentiam transgressionis secundi praeςepti, ita docet Gersonpar.tract.de vita spiritual .lest .corollar. a. Medina Codico de oratione quaest. is. ωi6. Corduba lib.,.quaest.Theolog. quaest. 13 fin. P.Lessius lib. a.de iustitia cap.3 7.dubitari num. 68. dicit, hanc opinionem non esse improbabilem P. Filliu-
probabilem, praedicta tamen sententia ab alijs communiter reijcituriquia falso nititur fundamento, nam unicum tantum est ecclesia praeceptum,scilicet orandi vocaliter, officium recitando in hoc includitur obligatio ad attentionem, ut supra probatum est.27 Sec da sententia communis,probabilior, & verior docet quotiescumque quis ex desectu attentionis non implet hoc praeceptum recitandi diuinum officium,ipsum teneri iterum illud recitare in tempore habili dest intra eumdem diem, , si id non fecerit, peccare mortaliter,ac sii ilhid non recitasset. Ratio est,quia praedictus, per priorem recitationem, sine