장음표시 사용
471쪽
attentione non impleuit praeceptum orandi vocaliter, ut nu. praecedenti probatum est,ergo tenetur iterum recitare.Hanc sententiam innuIt Caietanus a. a.quaest.33.art. 3. prope fine,
ubi ait, qui ex proposito in notabili parte ossici euagatur,
perinde est,ac si illam omitteret, sed si omittereti teneretus dicere,ergo.Idem innuunt Tabiena verbo,horae.quaest. δ .nu. 3r .fin.& Adrianus quodlibeto g. littera L. qui dicunt praedi tum non satisfacere praecepto,ergo secundum ipsos tenetur repetere,ut satisfaciat. Expresse eam docet Turrecremata cap.
esse probabiliorem. Bonacina tona. I.tractat de osticio disp. I.
a Quaeres,an ille qui dum recitat diuinum ossicium, voluntarie distrahitur.peccet mortaliter, i tunc habeat propositum illud irrium recitandi Respondeo,praedictum non peccari mortaliter,quia tunc haberet animum implendi praeceptum, peccare tamen venialiter,propter irreuerentiam,si vero tunc non esset tempus iterum recitandi, quia esset elapsus dies,&circa mediam noctem voluntarie distractus recitaret, peccarem c. taliter, quia non impleuit praeceptum tempore habili, si vero non habuisset propositum iterum recitandi, & adhue esset rempus, peccasset tunc mortaliteriratione propositi,non cum tauren esset transgressus exterius praeceptum , sed tene
472쪽
retur illud implere,cum posseti unde si postea mutaret propositum, Milluc iterum recitaret, impieret praeceptum. Petes.
quid diccndum sit, si quis negative se haberet RespOmleo.
tenet illi: rr, tertina cisti tum recitare, petes, an mortaliter peccet ielit, respondeo, si capit ossicium, cum proposito satio faci di per illum ac tum obligationa, postea non mutando prcpositum, Gluntarie disrahitur, peccasse nortaliter, quia virtualiter permanet in eo proposito satisfaciendi obligati ni per rum acetum, e conleciti crater implicite non ut terure citare si veroqinis solitus es; et repetere, cum aduertit se recitasse, sine at tutione probabile esse, non peccati mortaliter, ita ex preste docet Aragoni u 2.2. illaest. 83 art. I 3.dub. 3. dicto 4 P.Suaa His to m. a.de religione lib. de horis canonicis
a Ad rationes igitur primae sententiae supra Luna. I .allatas, Respondco, ad primam Mico, etiam ecclesia non possit actus internos per se,& soli rarie acceptos praecipere posse tamen ,
eosdem praecipere, ut sunt rationes actuum exteriorum, hoc et quatenus sunt necessari ad externos, debito modo praefandos, videlicet ut sint acius virtutum,quare,cum possit praecipere Orationem vocalem, potest etiam praecipere ear , attentionem internam, reuerentiam, me qua oratio non
est actus religionis sic etiam, cum possit praecipere confesti
nem annuam, potest etiam praecipere examen conscientiar,&internam contritionem, sine quibus consessio non est legitinia, ita respondent con muniter doctores, Caietanus in summa verbo, horae. 6. quoad tertium , Solus lib. Io.de ius ilia s
cap. a. quaest 6. vers. si quaeras. P. Glegorius de Valentiato m. 2. in a. a.disp. 6. quast. a. punctorio S. circa quartum. Ad primum. P. iat tu Mic m. a. de religione lib.q. de horis canonicis cap. 26. num. 6. P. Lessus lib. a. de iustitia cap. 37.dubitrii. num. 66. P. Sanche 2 om. a. consiliorum moralium lib.7. eap. 2.dilh 28. num. 8. Bona cina tom. I. rac'. deissicio disput. I. quaest. I. puncto 2.9.2. nun .c ad primum. Ad confirmationubene re Ipondet Sotus loco citato conclus. 6. verba illa,s aκ-ttim eis Deus dederit, non significare consilium, ita ut attentionis modus relictus fuerit orantis aibiti io, sed sensus est, quod
473쪽
. quod nemo teneatur habere summam attentione Iar,ac deuo. tionem, sed praeparare se , ut per se non stet,quominus Deus deuotionem,atque animi resectionem influat. 3 Ad rationes vero P. Ioannis de Lugo supra num . . propositas ,respondeo, ad primam dico in sacramento extremae,nctionis orationem non esse de substantia sormae, sed tantum
verba, sub modo deprecatorio, Mideo si defuit attentio in interna, dum illa sacerdos pronunciauit, peccauit quidem propter irreuerentiam, sed fuit validum sacramentum, quia non fuit desecuis in substantia formae, sed solum, circa modu.
Secundo iuxta illorum sententiam, qui dicunt attentionem
ad verba sit fluere ad substantiam orationis, si praedictus sacerdos bene protulit verba finii a clim intentione faciendi, quod facit ci cicia, habuit attem: Oncm ad verba, ideo fuit
Quod si de pie catio. N oratio sit desiibstantia firma illius
sacramenti, nulliina videtur absurdum concedere sacramentum in eo casu non fuisse validum ex defectu debita intention is ministri quia si ab initio habuit intentionem confictu-di, minis randi sacra meruit ira, consequenter habuit intentionem illud conficiendi per formam deprecatoriam, sed de
substantia deprecationis, Morationis est attentio interna, ergo si voluntarie admisit distra Stionem, cu cu lgationem inteream, dum vel ba forma protulit, mutauit intentionem, naverba formarum sacramentorum debent formaliter non materialiter proferri, si quis enim derisorie illa proferretino conficeret sacramentum, ita verba illa ine attentione prolata, sunt merus sonus, eue non vera oratio, deprecatio requisita in forma illius acramentim ideo sacramentum non elivalidum. 3 Adsccundam rationem, respontico negando consequentia, quia in oratione, quae sit,coram hominibus, cum non pollini internum o tantis animum intueri, sum cit externa prolatio, siue sit cum interna animi attentione, siue non, at oratio, tuae tit,c Gram Deo, qui intuetur cor, cst clientialiter ascensus inctis in Deum, ideo nulla est, sine interna mentis, manimi attentione. Ad contiria attones eodem modo respondeo, conced cndo illa sese veras loqui iones humanas, R ideo ille incurrit in excommunicationcm sacerdos conficit sacramenta. mente voluntarie distractus consecrat si primam inten-Disitia i fle
474쪽
intentionem non reuocauit, quia habet virtualem quae sumi cit,& professio est validi, quia ad eam sussieit intentio vi tualis,& idem dico de adoratione externa, quae,etiam si fiat
cum voluntaria dii tractu ne,est vera adoratio, quia non requirit essentialiter attentionem, sed solam intentionem ad O. randi Deum in ideo potest internam animi sum m inlio ner .
significare sed externa recitatio diuini ossicii. sine attentione nullo modo est oratio, cum attentio sit de substantia oratio. nis,& ideo dister ab omnibus praedictis loquitonibus huma-pis,ac pro inde, nee potest esse substantialis loquiso cunia.
ya Ad tertiam rationem,respondeo negando eosequentiam, nam in distactione inuoluntaria, semper remanet attenti virinalis,quae sutriciens est, secundum Sanctum Thomam,&c rei nurnem doctorum sententiam , ut supra num 3.probarum est, Mideo diuersa est ratio de somno: nam, qui dormien ullo modo orat, etiam si somnus non sit voluntarius, per consequens nullam potest habere attentionem, nec actualem. nec virtualem, sed qui recitat diuinum officium inuoluntarie dustractus non cessat ab oratione,sed vere orat. Cum igitur negatio voluntaria attentionis tollat omnem attentionem tam actualem,quam virtualem, & per consequens substantiam orationis, non potest,cum'volinataria mentis distractione substantialiter satisfieri Waecepto recitandi diuinum
Aνtiqui priuatim reeitae diuinum officium,aliquid aIiud age dούς et ab attentione debita. necessaria, ac prointi peccet mortaliter ro Espondeo, communem esse doctorum sentetiam illu i,
L qui dum recitat diuinum ossicium scienter, ex propositio octapae se in actionibus externis, quae impediunt attentionem necessariam ad praeceptum recitandi diuinum ossicium implendum, quales sunt scribere, egerripingere, numerare pecuniam, similes, peccare mortaliter. Ratio est, quia facit expresse, directe, confra praeceptum ecclesiae iris cap.dolentes. de celebratione missarum,ubi districte,& in vir-ΚΚΚ tutu
475쪽
tute obedientiae praecipitur,nossicium studiose, ela deuoto celebretur,ita docent omnes doctores dubio praecedenti nu .
I. 2. citati, tam primae, quam e cudarisententia: expreis S.
Thomas in 4. dist. q. quaest. q. ari 2 quaestiuncula 4.ad a. u. randus eadem dist.quaest. I a. num. 6.fin Paludanus ibi quaest.
.art. 2.conclusione 4 Sanctus Antoninus 3.parte tit. Id. cap. 4. 6.8. Angelverb.hora num. 28. Sylv. hi quaest. II num. q. I.
quintum conclusione 4. Tabiena quaest. 29. num. 3O. in medio Armilla num. I9. Solus lib. Io.de iustitia quaest. 3. art. . con clusione 7.Nauarrus cap. inde oratione num. 22. 49.cou- clusione I.& in Manuali cap. 23.num. Io . Cardinalis Tolet. lib. 2. cap. I 3.vers tertia. P. Suarius tona. a. de religione lib. 4.de horis canon.cap. 26. num. 2I. P. Valentia tom. 3.disp. 6.quaest.2. puncto Io.s.circa quartum. vers sequitur 3. P.Sanchecto. 2.consiliorum moralium lib. 7. cap. a.dub. 32. conclusione . P. Reginaldus lib. I 8 .cap. I a. sec2 2. Dum I sq. documento 4.
I 8. Bonacina tom. I. tract.de Ossicio disput. I. quaest. 3. f. a nu. I 2.vers. secus dicendum.
Quaeres, an semper peccet,qui volutarie se occupat in actionibns externis, dum recitae diuinum o metum, etiam si illaractiones non requirant magnam attentionem, ut si quis colligeret herbas , vel indueret se , recitando interim ossicium. Respondeo,circa hoc dubium, duas esse sententias, prima amma at ducitur, quia nullus Dominus temporalis pateretur
sibi fieri seria colloquia, cum huiusmodi actionibus, ergo
multo minus hoc faciendum est, cum oramus, cum Deo loquimur, ita expresse docet Sanctus Antoninus a. par, tit . . a. 12.6.3.tertia negligentia, ubi,quod hoc , si valde reprebensedibile cuia dat sibi occasionem evagandi, mirreuereηtiam eum- mittit, o si per totam boram hoc faciat, eel pro maiori parte, vix satιsfacit pracepto. cd hac sententia ab omnibus rei jcitur, tamquam nimis rigida, Nauarrus cap 3. de oratione num. 47.4 sequentibus multis rationibus eam impugnat, prima quod contrarium ab Ommbus fere obseruari idemus is num. Io .conclusiones. dicit sententiam S. Antonini, solum haberelochm in illis actionibks, quae adeo attentioni borarum sunt eo ηι raria, υtea salua, magna difficultate fieri possint, quas qui boras pro nunclaudo fecerit,venialiter, eccabitiquales funisurgere de
476쪽
ei e infruere Iccum, praeparare libroc. Secunda sententia communis docet, illum,qui in actionibus externis se occupatidum recitat diuinum osticium, non sem,
Per peccare mortali eri nec venialiter, sed iuxta qualitatem a
actionis,&habilitatem recitantis hoc esse iudicadum,si enim actio exterior,quae fit dum recitatur Orficium , magnam re inquirat mentis attentionem , ac proinde impediat attentione in recitatione offici requisitam, illum , qui in ea occupatur, dum recitat notabilem partem Ofticij,peccare mortaliter, livero quis haberet tantam habilitatem, ut simul attenderet utrique, non peccare mortaliter, sed tantum venialiter,proosne irreuerentiam,quam erga eum committiti cupando se in aliis,dum eum ipso loquitur, quado vero actio exterior, in qua se occupat, non est incompatibilis attentioni debitae in recitatione officii,illum,qui in ea se occupat, tantum e C. care venialiter, propter irreuerentiam, haec sententia,est Probabilior, eamque sequuntur omnes fere doctores supra num L. citati, pro cuius maiori explicatione. Dico primo, id tum, qui ex praecepto tenetur diuinum omiscium recitare,si dum illud,vel eius notabilem partem recitat, aduertenter occupatur in actionibus externis, quae ex natura sua aduersantur attentioni debitae,& requisitae in recitati ne othc ij, sunt incompatibiles,cum illa, peccare mortaliterοῦ
vim quis scribatdegat, pingat,vel faciat aliquid huiusmodi,
quod totum animum ad se vocat ita expresse Durandus in dist. 4.quaest. Ia .num. 6.&7. Paludanus eadem dist.quaest.
5. art. I. conclusione 4 Sotus lib. I . de illi titia quaest . . art. S. conclusione . Nauarrus cap. 3. de Oratione num. 22.ω49.
conclusione I.&in Manuali cap. s. num. IO7. Medina in summa lib. I .eap. I .f. I. AngleSssoribus quaeit.Theolog.par. x .materia de oratione sol. 339. Carduialis Toletus lib. a.cap. I 3. num. 6.verstertiam etiam.P.Suariu tom. a.de religione lib. de horis canonicis cap. 26.num. 2 .P. Reginλldus lib. IS
Dico secundo,illum, qui,dum recitat diuinum officium ex praecepto, occupatur in actionibus externis,qua non sunt in-ΚΚΚ a compa
477쪽
compatibiles, cum attentione requista, nec tantam r'quirunt animi aduertentiam, satisfacere praecepto recitannui, nec peccare mortaliter, ut si quis recitet osticium induens se,uel calceans, vel perambulans per hortum herbas,& flores prospiciens Ratio est,quia huiusmodi actiones possbnt fieri, sine ulla attentione,& ideo ordinarie non sunt eaussa sufficiens distractionis . Secundo, quia in aliquibus Religionibus est statutum,ut quisvirgunt aleeto recitent,& in missati sunt orationes dicendae,dum sacerdos se induit, ut faciat lacrum,ira
ubi ait, Sanctum Dominicum docuisse, medicinam esse fiuctuosam contra phantasmata mala, statim orare, cum quis surgit a somno,& quaest. 87.artH.ad 3.Sotus lib. Io. de iustitia quaest. s. t. s. conclusione 'ubi ait . In ordine nostro praceptum nobis est,ut surgentes Ucium Uninis dicamus, o tantiqua indicat dormitori dispositio,iste induendum se fratres
Dico tertio si esset aliquis, tam diIigens, RabiIis, ut Iege do, vel scribendo aliud,attenderet ad recitationem,quantum esset necessarium, quales sunt illi, qui ternas, quaternas, vel plures simul epistolas dictant, sicut de Iulio Caesare scribie
Plinius lib. 7.cap. 23. praedictum satistacere praecepto eccle sae, ex non peccare mortaliter, sed frequenter venialiter.Ubirreuerentiam , erga Deum, occupando se in alijs ab eo distrahentibus,sine iusta causa,dum ei loquitur , ita Nauarrus cap. 3.de oratione n. 23.& P. Leissius lib. 2.de iustitia cap. 3 .dub. 4.n. 69.fin. contra,si aliquis iam expertus sit, se solere,etia actionibus,quae non magna requirut attentionem, ut vestiri, lauari, similibus omnino impediri,& distrahi, siura ob incapacitatem suam, siue ex consuetudine, hic poterit aliquando grauiter Deccare;Ordinarii vero saltem venialiter,uel
quia impeditur perfieri attentio, vel propter indecentiam
478쪽
loquendi, cum Deo, Maliam actionem humanam ex ecce te ita docet P.Starius tom. a.d religione lib. 4.ue horis canon.
cap. 26.num. i. quem sequitur P. Filii ucim Om. a. tradi. ar. cap. 3. quaest.4 dicio a. num. 26o. P. Regina idus lib. q. cap. I i. feci. 2.documento .num. I s. dicit praedictum peccare mortaliter, si deficiat in attentione adorationem necessati a P. VasqueZopus c. de benefici j cap. 46. I .art. s.dub. . num. I ssin .ait Imo se induere forsan impeditiuum adeo est attentionis, ut non satisfiat pracepto recitanti, ex eo opereunter recitan isi attentio omittatur, 3e in hoc casu vera est sententia Sancti Antonini supra num. 2.relata. Dico quarto. auare faciem,& manus,induere, vel exuere se, vel calceare,dum recitatur officium diuinum ex praecepto, sit
id fiat moderate, & ab v nimia festinationes, etiam si fiat
absque iusta causa nullum esse peccatum Ratio est,quia huiusmodi actiones non impediunt attentionem necessariam in recitatione officii, Min missati praecisitur sacerdotibus, ut in missa, dum post offertorium lauat manus, recitent psalmsias .lavabo, Nipitcopis in Pontificali, praescribuntur multi psalmi,quos dum vestibus pontificalibus induuntur , cunia, Ministris recitent, MCassianus lib. a. de canonico noctu rararum orationum, psalmorum modo cap. 4. Q r. narrae Monachos AEgyptios,occupatos externis actionibus, Orasse, psalmos recitaise,ita docet Nauarrus cap. I. de oratione num. 8.&-9.P.Sanchectom. 1. contiliorum morali in i lib. 7. p. dub.3 2.conclusione 6. Si vero quis faceret praedicti qactiones valde festinanter,peccaret venialiter, quia vix fieri possim tisalua debita reuerentia, laetentione, te docet a. uarius cap. 3. de Oratione num so P. Sanchea loco citato
Dico quinto,nullum esse peccatum. recitare osticium, mi in ut facere aliquas actiones, corporales parum, aut nihil re pugnantes attentioni debitae,etia in si absque ulla causa fiant, tales sunt lenis deabulatio itineris factio pedestris, vel e lite- siris moderata,prospectio florum collectio herbarum,& similes Ratio est, tria solus ille aetiis corporalis impedit impletionem praecepti recitandioitidium , qui repugnat attentioni debitae,& est ineompatibilis,cum illa. sed praedicti actus non sunt tales, ut constat experientia,ita innocentius in cap.rale celebratione missarum.Nauatrus cap lla de orationi
479쪽
num. s.&4o.Paanchezloco citato conclusione 3. Bonae inarum. I. tract. de ossicio disp. I. quaest .a, puncto I S. a. num. Ita vers.
9 Dico sexto,illum,quidum recitat diuinum ossicium, occupatur in actibus, quae spectini ad ipsum ossicium, satisfacere praecepto recitandi,& nullo modo peccare, ratio est, quia . remanet attentio, talis est actio voluendi chartas parandi L
An,qui diuinum officium ex obligatione recitat, dum missum in die festo ab eeelisia praceptam audit, utrique prace- ρι satisfacianti II spondeo, circa hoc dubium duas esse sententias Pr,6 ma negat ducitur, quia non possunt duo praecepta,vnico actu impleri. Secunda quia non possunt simul esse attentio mitiae,& attentio diuini ossicij, cum qualibet ipsarum requirat totum animum, ac proinde illum, qui utrumque simul praestat non satisfacere,sed peccare mortaliter, ita expresso
Secunda sententia communis, assirmat recitantem ossicium ex praecepto, siue ratione ordinis, siue ratione benefici j, vel quascumque alias orationes vocales ex voto , vel poenitentia iniuncta, dum audit missam de praecepto,nullo modo peccare,sed satisfacere utrique praecepto Ratio est, quia attentio, ouae requiritur in audienda missa non impedit attentionem in recitando ossicio necessariam, nam utrique praecepto satisfit, si animus una,eademque attentione ad Deum, res diuinas attendat,ita docet Maior in idist in quaest.8.Adrianus in .quaest. . de satisfactione,quae incipit, quaeritur,circa praedicta, Caietanus tom. 2. Opusculorum tracti . de valore sorationum,& in summa vir bo, festorum violatio. Solus in A. dist.
480쪽
dist. I 3.quaest.2.art. I.dubio penta timo columna penultima.
lus squillans parci .de dethligat.cleric.dub. 33. Bonacina atom. i. tractatu de officio disputat. I. quaest. 3.puncto 2. g. .
n Pro solutione dubii, dico primo, certum esse apud omnes
Doctores,tam frimae, quam secunda sententi aemullum est peccatum, flicium diuinum recitare in missa de piaecepto, eo tempore quo sacerdos submissa voce Deum precatur. Dico secundo probabilius esse nullum esse peccatum, utrique praecepto satisfieri,etiam si officium de praecepto recitetur in misi de praecepto, dum sacerdos alta voce pronuncia dummodo, nec sacerdos, nec alis impediantur,4 ratio est,quia, ut bene docet Caietavus in tract-.citato, praeceptum audiendiniissam exigit solam praesentiam,nam aliter surdus non satis faceret, ut docet Cardinalis Toletus cap. I .cit Praeceptum
auriendi missam, non est verbis intendere , sed saerificio adesse etiam verbis non auditis, unde , o simul praecepto missa satis feri potest, os cepto recitandiboras, P. HenriqueZ loco
citato Misatisfacit triaue praecepto, eum una attentione, σex utroque tauatur deuotio,ex dictis patet responsio ad ratio nes primae sente utiae.