장음표시 사용
201쪽
i 8 Traci I. De E flentia s Attributis Dei.
Cum voluntate creata nostram Volitionem producat.
Idemque est de habitibus, ic speciebus impressis immediate ad actus nostros vitales concurrentibus. Edemia si- - Instabis essentia diuina est principium virtuale pro-cipium pro- Ximum, dc Immediatum volit Iomb: ergo non erit princi- i. 30Mi M pium remotum ; atque adeo nec erit remote Volens, sed
Σα. proxime. Respondeo negans consequentiam , nam essentia diuina dupliciter est principium volitionis , 5 immodi atEper se ipsam qua ratione est principium proximum, dc media voluntate, qua ratione remotum est. soluiiui iis. 73. Objiciea quarto, etiamsi in creatis intellectus, de stantia a na- voluntas distinguantur realiter ab anima, tamen ista non V - δ i'R solum est remote intelligens, N. volens, mediis potentiis, sumpta. sed etiam proxime, recipiendo , &. producendo immediate una cum potentiis intellectionem , & volitionem tergo etiamsi essentia diuina sit remote volens media voluntate , cum proximE , & immediate producat volitionem , quoque erit proxime , & immediate volens per ilia lana. Respondeo concesso antecedente , negans consequentiam , disparitas est , quia anima rationalis utrumque genus continet, formaliter intellectivum, scilicet, &vol itiuum absque ulla distinctione intrinseca inter utrumque; unde si immediate producat, S recipiat suos actus Una cum potentiis, proxime quoque , immediath intelliget, & volet per illos. Essentia autem diuina non conia tinet formaliter genus volitiuum , sed solum intellectiuum, eminenter continens volitiuum, inde etiamsi immediate volitionem producat, non est immediatE, &proximE volens per illam.
202쪽
In quo set constitutivum seu essentia Dei.
AEc controuersia grauissima est, & ex 1 qua plurium aliarum pendet in Theologia decisio, idcirco iure quidem optimo solita est ex professo a Doctoribus agitari. Innumera pene est sententiarum varietas, magna ex parte ansam praebente dissimili usurpatione constitutivi , seu essentiae. Ne ergo in sequentibus, hisce scrupulis offendamus eas omnes prior disputationis sectro comprehendet.
Varia acceptiones constitutivi, seu essentia discutiuntur.
a. λ η Itio aliquos, quos non semel in publicis certa-1V1minibus audiui intrepide pronuntiantes, illud
esse de constitutivo , seu essentia alicuius rei, sine quo ista nec existere, nec intelligi potest. Huiusmodi enim doctrinam falsitatis apertissime conuincit quaelibet meta- physica connexio. Nam res ita alteri connexa, nec v I et existere sine termino, cui essentialiter connectiti nec intelligi sine illo , si sit connexio cum unico tantum termino, nec sine aliquo , si pluribus connectatur , nec Z 1 tamen
203쪽
ptima conis ititutivi, seuellentiae e lut pati raram me su
P.Molina. Seeunda, flecommunis accerta
1 8 o Tract. I. De fi sentia U Attributis Dei.
tamen ullus terminus cst de constituti uorei connexς; unio enim non constituitur extremis , nec actus intuitiuus Obiccto, nec homo discursui adhuc possibili , & idem est de aliis sexcentis: ergo constitutivum non est id, sitne quores nec existere, nec intelligi potest. 3. Prima ergo usurpatio constitutivi, sicli essentiae est Patris Soar ij disp. 3o. Metaphysicae secl. 6. P. Molinae
Quaest. 29. ad art. a. disp. I. & aliorum , asserentium , constitutivum, seu essentiarn esse omne illud praedicatum, quod est inseparabile a subiecto, de indistinctum realiter ab i pso. Dicitur inseparabile propter actus liberos diuinos, qui licet sint realiter idem cum Deo, illum tamen nulla ratione adhuc materialiter constituunt, eo quod Deus sine illis, saltem quoad denominationem , existere potuerit, nulla res exi stere pollit sine suo constitutivo, seu clientia, cum nulla res existere valeat sime ipsa, dcconstitutivum, seu essentia sit i psa res. q. Haec tamen acceptio constitutivi, seu csscntiae propria non est , & rigorosa. Primo, quia si sermo sit de constitutivo reali a physico , seu materiali, metaphysico, seu virtuali praescindente utrique minime congruere potest, plurima enim sunt realiter inseparabilia, & indistincta ab c sentia metaphysica Dei, quae non sunt de constitutivo nactaphysico illius, ut constabit ex dicendis.Secundὸ quia licet sermo sit de constitutivo physico, & materiali, adhuc est in sum ciens; nam relationes diuinae sunt inseparabiles, dc realiter idem cum natura diuina, nec tam nadhuc materialiter sunt de essentia illius, ut ostendam scin . seqvcnti : ergo ea constitutivi seu essentiae acceptio propria non est, rigorosa. . Secunda usurpatio constitutivi , sicu essentiae , quam
tuetur P. Herice tract. I. disp. 3. cap. 3. num. IO. quamque
ait esse communem omnium scholasticorum, docet,illud praedicatum esse de constitutivo seu cstentia rei, quod cst primum constituens, &. determinans speciem , seu quo una lita que res redditur tal is, dc distinguitur a quolibet alio. Dicitur primum constituens respective ad alia,
204쪽
Disp. V. ω constitutivo Dei. Sect. I. 1 8 1
quae ad illud consequuntur. Dicitur determinans speciem, quia determinat alia praedicata magis uniuersaliora seu indifferentia ad determinatam speciem , propriam, &completam talis entis. 6. Non placet acceptio ista. Primo, quia non minus dif- μὰ .aEis, 'ferentia indiuidualis est de constitutivo, dc essentia indi- constituti uiuidui, quam specifica specici: ergo ultra praedicatum determinans speciem, datur praedicatum de constitutivo,& essentia rei, nisi de voce contendatur. Secundo , quia apud aduersarium negantem distinctionem virtualem in creatis, non datur V. g. in homine praedicatum prius, Scposterius: ergo rationale non erit primum constituens r& tamen est de constitutivo, ω essentia hominis: ergo.
nio, quia in homine physice silmpto sela anima cst, quae ultimo determinat materiam de se indifferentem ad speciem hominis , nec tamen sola anima est de constitutivo seu essentia hominis, cum sola anima non sit homo phy- sice. Ruarto , quia diuina Paternitas, quatenus ab essentia distincta, est primum constituens, & dcterminans ad speciem Patris in esse Patris, cu aliud ad id non stipponat; est insuper id quo Pater constituitur in osse Patris, &distinguitur ab aliis , & tamen Paternitas non est , nec dici potest adhuc relative essentia Patris, idemque est de aliis relationibus: ergo primum Constituens, dc determinans speciem non est idem , quod essentia. Confirmo, quia Pater redditur talis per paternitatem , & per illam ,&non peressentiam , utpote communem , distinguitur a Filio tergo si id quo una res redditur talis, Sc distinguitur ab
aliis esset essentia, potius Paternitas, quam praedicatum absolutum, utpote commune, esset essentia Patris. . Tertia acceptio Vsurpat constitutivum , seu essen- Tertia Ni iam, pro natura abstracte sumpta, & quatenus distincta a subsistentia. Sic humanitas dicitur constitutivum, et lentiae li.& essentia hominis ue & frequens est intcr Theologos, el- b sentiam diuinam vocare naturam, dc natUram esse otiam. Haec tamen usurpatio diminuta est, nam in creatis non
minus est de essentia hominis subsistcntia, quam natura,
205쪽
i 8 1. Tract. I. De Essentia I Attributis Dei.
5c idem est de subsistentia absoluta respectu Dei, ut concretum substantivum , atque adeo non soli naturae competit esse, quid de constitutivo seu essentia rei. acceptio essentiae est Recentiorum afferenti uin, illud prae- eo=tio Re. dicatum esse essentiam rei , quo stante stant res, etiamsi sciixiorum, caetera per impossibile deficerent,& quo deficiente res deficeret,etiamsi caetera per impossibile persisteret. Displicet etiam , nam praedicatum relationis ad Filium tale est, vico stante staret Paternitas, etiamsi caetera per impossibile deficerent, N. eo deficiente deficeret Paternitas, etiamsi caetera per impossibile persisterent: nec tamen est essentia Paternitatis praedicatum relationis ad Filium, idemque est in Filiatione de praedicato relationis ad Patrem: ergo
ea regula exacta non est pro essentia praescindente a creata increata, tam physica, dc materiali, quam meta- physica, dc virtuali. Non idςm 8. Censeo ergo primo, non idem semper esse constitu ebrii stultua tiuum, quod essentia. Moueor, nam relationes diuinae. εκ eilentia. quatenus ab essentia distinctae , habent propria constitutiva relativa, cum habeant propria praedicata intrinseca relativa, se ii esse relationem, quod constitui formaliter non potest praedicato absoluto , sed relativo: non autem habent propria se sientias, adhuc relativas, cum essentiast una tantum omnium relativorum , 5 plures admitti non possint, iuxta Catholicam doctrinam: ergo constitu-tiuum non semper idem est, quod essentia. Coormo,essentia diuina distincta virtualiter est a praedicatis relativis propriis uniuscuiusque relationis : ergo & distincta erit a constitutivo proprio ipsius: ergo non idem erit virtualiter constitutivum Paternitatis , quod essentia illius. 9. Dices,essentia est ipsum mei esse rei, seu ipsam et praedicata intrinseca rei: hoc ipsum mei est constitutivum: ergo constitutivum , dcessentia idem sunt. Respondeo, falsam esse maiorem in diuinis, nam essentia Paternitatis non est ipsum mei esse relatiuum ipsius, sed quid absolutum virtualiter distinctum a praedicatis relativis Paternitatem formaliter constituentibus. Vnde in diuinis non
206쪽
Disp. V. De constitutivo Dei. Sect. I. 183
idem sunt constitutivum, bc essentia, quamuis in creatis idem sunt.
io. Censeo secundδ, illam persectione me sie deessentia subiecti, praescindendo a creata , &. increata , physica,& metaphysica, qua subiectum est inseparabile,indistinctum, quaeque est communis omni, dc soli illi, in quo subiectum tali praedicato constitutum reperitur. Dicitur inseparabile, dc indistinctum, inseparabilitate, dc indistinctione praescindente , a materiali , & etiam virtuali, ut utrique constitutivo essentiae , tam physico, qua virtuati conueniat. Dicitur commune omni, dc soli illi, in quo subiectum tali praedicato constitutum reperitur, quo CX- cluduntur diuinae relationes a conceptu essentiae, quia istae communes non sunt omnibus personis, in quibus Deus essentia constitutus, reperitur, cum Paternitas communis non sit Filio, in quo Deus essentia constitutus reperitur,
idemque est de Filiatione respectu Patris , dc Spiratione passiua respectu Patris, &Fiiij.
II. Hinc colligo communem diuisionem essentiae, in physicam, seu maletrialem ii N. metaphysicam , seu virtua lem. Illa ergo persectio erit de essentia physica seu materiali , aqua subiectum est inseparabile,& matcrialiter, seuphvsiccindistinctum, Sc communis est omni, dc soli illi, in quo subiectum , tali praedicato constitutum , reperitur. Illa vero erit de essentia metaphy sica, seu virtuali, aqua subiectum est inseparabile, bc metaphysice seu virtuali ter, indistinctum, & communis omni, dc soli illi, in quo subiectum tali praedicato constitutum, reperitur. Quae omnia clariora fient ex dicendis toto Disputationis progressu, ubi etiam conditiones proprias cssentiae metaphys cae aperiemus. 32. An autem praedicata diuiso sit in membra realiter distincta 3 Afirmant aliqui in constitutivo physico, demetaphysico entis naturalis, constantis materia, dc sorma, nam utraque pars cst de constitutivo physico essentiae, sola vero forma de metaphysico ; coniunctum autem ex materia & forma distinctum realiter est a sola forma. Non placet,
Regula eon stitutivi seu essentiae tam in creatis quam in diis uinis. Diuisci e ninstitui tui . seu essentiae in phrsicam, Ecmetaphi sic Non est in
membra rea. liter distincta eontra aliquos assitis
207쪽
C. Belarm. P Soarius.s Augustin. Boetius. Henricus. AEgidius. Argentinas.
i 84 Tract. I. De E sentias Attributu Dei.
placet, quia sola anima nec physice, nec metaphysicEcst homo, etiamsi sit potissima pars , 5c vltimo determinans compartem ad speciem hominis. Resipondeo,ergo praedi clam diuisionem non esse in membra realiter distincta, . sed ad summum virtualiter, eo quod cstcntia physica plures contineat conceptus virtualiter distinctos, quam metaphysica, ut patet in Deo, cuius physica essentia complectitur omnia praedicata absoluta , quorum aliqua sunt ab essentia metaphysica virtualiter distincta. Idemque erit in creatis, si stet distinctio virtualis inter e tantiam metaphysicam, eiusque proprietates. ,
SECTIO II. ciuinam praedicatasimi de est entia physica,
I 3. Y Vosunt genera praedicatorum , quae physicam Dei , seu materialem essentiam constituere possent. Alia sunt relativa, ut Paternitas, Filiatio, & Spiratio tam activa, quam passiua Alia absoluta , dc ex his quaedam sint necessaria, Vt essentia, Sc attributa, quaedam contingentia, ut scientia , & volitio libera. Quae- 'rimus ergo , an haec omnia sint de constitutivo materiali essentiae Dei. I . Primasententia assirmat, non solum praedicata absoluta , sed etiam rc latiua esse de essentia materiali Dei. Ita BaiaeZ I. pari. quaest. 2I. dub. 3. Albi Z tract. q. disp. Io.sect. 6. P. V alencia tom. I. disp. r. quaest. . Secunda sententia negat proprietates relativas esse de essentia materiali Dei& afirmat constitui omnibus, ic solis profectionibus ab- lutis necessariis. Ita Cardinalis Bellarminus tom. I. lib. 2. de Christo cap. 9. P. Soarius lib. q. de Trinitate cap. I. nuna. 2. Citans pro se Augustinum , Boctium, Henricum, AEgidium, Argentinam, Turrianum, & Terraram. Eandem Dissiliae: by Gorale
208쪽
Disp. V. di constitutivo Dei. Sect. II. 18s
dem sententiam tenent Pater Molina I. parte quaest. 18. ari 1. disp. 6. P.Ribas disp. I. cap. . P. Rui Z de Trinitate Dutatillas. disp. I . sect. r. referens pro se Durandum , Scotum, ut Ocham , Gabrielem , Albertum Magnum, Gregori Uin G,bneli Ariminum, sanctum Bonaventuram, Vasquium , Carthu--Μ sanum , Alexandrum , Richardum , Martilium , & alios. s. Bonavene. Tertia sententia , esse pollet, relationes in particulari non P V s ς
esse de essentia materiali Dei , bene vero conceptum me ardua. communem relationis ab omnibus praecisum. Marsilius.
11. Assero primo, Perfectiones liberas non esse de es phinai,hε. sentia materiali Dei. Ratio est nam ens, Ec persectio,quae liberae noti est de essentia materiali illius, debet esse inseparabiles ad thf4ς ςs- . inuicem , ut dictum est sect. precedenti, nulla enim resa sua essentia separari potest: Deus autem a perfect nibus liberis de facto existentibus separari potuit, cum potuerit sinc illis cxistere a non existentibus de facto separatus est, cum sine illis existat. : ut tract. de volunta. te ostensum est : ergo persectiones liberae non sunt de eL sentia materiali Dei. Confrmatar, Si perfectiones liberaeessent de essentia Dei materiali, cum defectibiles sint, aliquo etiam modo defectibiles essent de eisentia Dei, dcconsequenter Deus , tali essentia constitutus : Deus autem nullo pacto est, aut dici potest desectibilis: ergo nec perfectiones liberae poterunt esse de essentia materiali illius. a 6. Assero secundo, neque relatione S in particulari esse NEque tela de essentia materiali Dei. Probatur primo ex Conciliis. tiori
Nam Lateranense cap. Ar ter, &cap. damnamus , Florentinum, &. alia decernunt, PaIrem comm-icasse Filio to- sentia mare. ram essenIiam , non vero relationem: ergo relatio non est de i Pς essentia Dei pdhuc materiali, cum nec materialiter Pa conellium ter communicat Filio Paternitatem. Insuper Nicaeua fides Lateranense, pud Nazianzenum Orat. so . profitetur, Filium esse Deam Rhi' ς'
G Deo, perfectum de perfecto ,plenum de pleno : ergo in Filio est plenitudo diuinitatis: non autem in illo est Paternitas: ergo ista non est de plenitudine diuinitatis. Similiter in Patre est plenitudo diuinitatis, non autem est Filiatio: A a ergo.
209쪽
186 Trach. I. 2 e Essentia of Attributis Dei.
Crgo. Rurs is codem cap. Firmiter decernitur: Haec sanctam ιIasIecundum communem esseutiam indiuidua , o secundum personales proprietaιes discreta 3 dc cap. damnamus a medio. n distinctio sit in personis, o unitas in natura. Et in Sy mbolo. Patris est Filiν , se Spiritus sancti una est diuinitas, iuxta illud Ioan . IO. Ego est Pater unumsumus Et I. Ioan. S. Tres sunt, qui testimonium dant in caelo, Pater, Verbum , ese Spiritus sanctas, o hi tres unum sunt : in quibus stabilitur unica trium personarum diuinitas, dc essentia : ergo cum personalitates sint tres, non erunt de essentia Dei, aliter tres essent essentiae saltem relativae , quod dici non potest, sicut nec tres Dij
n esista, i7- Secundo probatur ex Patribus, Damasccnus lib. 3. fidei cap. 6. Non disserunt ab inuicem hypostases secundum substanιiam, sed secundum accidentia. Vbi nomen accidentis usurpat, ut denotet hypostases, seu pesonalitates non esse de essentia Dei, quam intelligit nomine substantiae , sed
extra illam, omne enim accidens extra essentiam est. Iterum idem Damascenus. Confitemur Deitatis naturam omnem in unalaaque suarum h postaseon perfecte esse, omnem in Patre, omnem in Filio, omnem ιn Spiritu sancto: ergo cum in Patre non sit Filiatio adhuc materialiter, nec in Filio Paterni atas,&c. nulla relatio erit de natura seu essentia materiali Augustinus. Dei. Augustinus in Psalm. 68. concione I . Pater, quod Deas
est, hoc ipse substantias. Et quia eiusdemsubstantia Filias, proculdubio , o Filius Deus. At vera quod Pater es, quia non substantia nomen es , sed refertur ad Filium, nensu dicimus Filium Patrem esse , quomodo dicimus Filium Deum esse. Vbi signanda sunt verba illa de Paternitate , quoniam nonsubstantia nomenes, id est essentiae , quam ibi usurpat nomine substantiae,
Athanasius. ut Patribus coinnuine est. Athanasius Dialqgo I. de sana, dia Trinitate contra Anomaeum. Essentia declarat communiis
ratem , ct si quid est essentia proprium , id quoque commune est hypostasibus, qua essentia sussunt. Et post pauca. propria
sunt essentia similitersunt communia Patri, Filio, o Spiritat sancto: nulla autem hypostasis communis est: ergo neque docilentia Dei. Idem Athanasius oratione contra gregales
210쪽
Di Q.V. De constitutivo Dei. Sect. II. 18
libelli' Vniuersapunitudo , o integritas Deitatis est, Pater ,
ut Pater ; uniuersa item plenitudo Deitatis es, Filius,ui Filius; quandoquidem amborum unaforma intelligitur, integrὸ se in uno quoque, o solide exhibet. V bi apertissime docet plenam integram , & totam Deitatem esse quamlibet personam , cum tamen una persona non sit altera : ergo nulla personalitas erit de plenitudine , N. integritate essentiae. Idem unanimes caeteri Patres docent hoc punctum agitantes. 18. Tertio probatur ratione; illud est de constituti uomateriali essentiae diuinae , quod commune est omni supposito diuino : nulla autem relatio adhuc materialiter communis est omni supposito diuino : ergo nulla est de constitutivo materiali essentiae Dei. Minor certissima est, quia paternitas communis non est Patri cum Filio, aut Spiritu sancto , idemquc cst de Filiatione, de Spiratione tam activa, quam passiva. Maior autem constat, tum ex dictis sect. praecudenti, tum etiam ex Conciliis , & Pa tribus proxime relatis , constanter afferentibus, Patrem communicare Filio totam essentiam , Omnium personarum unam esse diuinatem, Zc totam in singulis existere. Et confirmatur, nam in Patre prioritate a quo supponitur tota essentia communicanda filio: non autem supponitur Filiatio : ergo haec non cst de constitutivo essentiae. I9. Quarto, sit Paternitas V. g. esset de essentia Deitatis, fieret, aut Filium non esse totam diuinitatem, aut esse Patremmeutrum dici potest: ergo. Minor certa cst quoad secundam partem , nam Filius non est Pater; quoad primam , vero constat ex Conciliis, Patribus statuentibus in qualibet persona diuina esse totam, integram, dc plenam diuinitatem, seu substantiam, aut formam Dei. Sc-quela igitur ostenditur , nam si Paternitas esset de essentia Deitatis, vel Filius esset tota Deitas, vel non λ Si primum'. ergo esset Paternitas , cum foret partialis Deitas. Si secundum: ergo Filius non esse tota Deitas. Imode nulla persona tota Deitas praedicari posset, cum tota Deitas Complecteretur omnes relationes , essetque tota Trinitas,
quae de nulla persona sigillatim praedicari potest; Pater
riale Dei debet esse quid cominmune.
Absurda, quae incurrit opposita seniatentia. Nulla personam sore plena diuinitatem.