R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

211쪽

1 8 8 Trach. I. De Essentia S Auributu Dei

enim non est tota Trinitas, idemque est de Filio , dc Spiritu sancto. 'ula admit. 2O. Quintis, in Deo admitti non possunt plures essentiae, tiaeberent adhuc cum addito, scilicet relativae , scut nec admitti ely G R' possunt plures Dij: admittendae autem essent , si relationes forent de essentia Dei: ergo non sent. Maior constat ex Conciliis, & Patribus. Minor probatur, quia relationes essent de essentia Dei saltem in adaequata : relationes . autem sunt plures ι ergo & essentiae saltem inadaequale

serent plures. Confirmatur, ideo personae diuinae sunt plures, quia personalitates plures sunt: ergo si personalitates quatales essent, essentia, cum personalitates plures sint, plures quoque essentiae essent ; sicut plures sunt persectiones,

eo quod unaquaeque sit persectio, & persenalitates quatales, plures lint.

. ' L- 2I. Sextb,unitatem essentiae , siue substantiae, Concilia, Ita ἡόi. & Patres intelligunt talem, quae non patiatur intra sedi intra essen. stinctionem, sue diuisionem, sed tota diuisio , seu distin- ctio in persenis seu relationibus consistat: si autem relati nes essent de essentia Dei , ista intra se diuisionem , frudistinctionem pateretur, cum relationes sint distinctae: ergo. Maior constat ex Conciliis, & Patribus a nobis adductis, & dilucide traditura Boetio libello, virum mineri

Fitius o spiritu anctus de diuinitate subsantialiter praedicentur, in quo prope initium, ita scribit. Una igitur sub antra trium, nee separari viti mori aut disiungi potes, nee velut partibus in unum coniuncta eis ,s est v pliciter. Et circa finem eiusdem libelli: Euias persona dissa sunt, se anisa vera indiuisa ', necesse est vocabμωm, quεἀ ex per senis originem capit, id ad substantiam non pertinere. set Trinitatem personarum diuersitas facit: Trinitas igitur non pertinet ad se sanitam, id est non ita pertinet, ut substantialiter praedia

Dentili, Cetur tanquam de quidditate Deitatis. . reali ela- 11. Ultimo probatur conclusio, s relationes essent de . sphii, hori essentia materiali Dei , maxime , propter id cntitatem sat est ut sint realem earum cum Deo: id non sufficit:ergo. Minor pro-: .. ., ' batur, tum quia scientia , & decretum liberum sunt materiali

212쪽

terialiter idem cum Deo s ut ostendi tradi. de voluntate; nec tamen illum materialiter constituunt, eo quod Deus sit ens necessarium, scientia usiro , dc decretum liberum contingentia: Deus autem est unus: ergo non potest multiplici relatione constitui , cum non minus repugnet unitati multiplicitas, quam necessitati contingentia. Tum etiam quia distinctio virtualis inter essentiam, & relati nes , praestat relationem v. g. Filij materialiter produci, &nulla ratione adhuc materialiter , produci essentiam :ergo etiam praestare poterit, Deum persectionibus absolutis necessariis materialiter constitui, dc nullatenus relativis, aequE enim dissicilis est virorumque extremorum Compositio. 13. Objicies primo, relationes sunt materialiter essentia os Dei, cum non differant materialiter, sed potius identi- identita, ficentur cum illa: ergo sunt de constitutivo essentiae Dei. Probatur consequentia , illud est de materiali constituti- eum estentia.

uo essentiae Dei, quod est materialiter ipsa essentia Dei, nihil enim est magis de constitutivo rei quam ipsus essentia : relationes autem sunt materialiter ipsa essentia Dei ergo re de constitutivo illius. Hoc argumentum soluendum est ab aduersariis in scientia , & volitione libera,

quae materialitor sunt ipsa essentia, cum ab ea re aliter non differant , nec tamen sunt materialiter de essentia Dei. a . Respondeo distinguens antecedens, relationes sunt Cur iden- materialiter essentia Dei, cum distinctione virtuali ab illa, praestante , essentiam esse materialiter communem, materiale& tales non esse relationes, concedo: sine tali distinctio Rλας ς ne nego. Et neganda est consequentia. Ad cuius probationem distinguenda est similiter utraque syllogismi praemissa, &. neganda consequentia. Aliud enim est relationes esse materialiter essentiam diuinam i aliud esse de

constitutivo essentiae. Primum verum est, quia tantum valet, relationes identificari materialiter cilentiae. Secun

dum falsum, nam ut aliquid sit de constitutivo essentiae diuinae , non sat est identificari realiter illi, sed ultra ro. A a 3 quiritur,

213쪽

principium totius diui-

i 9 o Tract. I. De Essentia U Attributis Dei.

quiritur, csic aliquid omnibus commune , ut ex Conciliis, Patribus ostcnsum est. Cum autem nulla relatio sit omnibus personis communis, inde nulla potest esse de constitutivo materiali essentiae Dei ue idem dicendum est de his propositionibus, Deus es Pater , Deus es Fibus , Deus es Spiritus sancius, Deus est tota Trinitas , Quarum veritas tota nittitur identitati reali praedicati cum subiecto, quae non sufficit, ut Trinitas sit de constitutivo Dei. - - - 2S. Objicies secundo, Pater est fons, & principium to

Pater lica- tius diuinitatis, ut loquuntur communiter l'atre S : ergo

aliquod principiatum est de diuinitatis constitutivo : Omne autem principiatum est relativum: ergo aliquod relativum cst de constitutivo Diuinitatis. Respondeo, Patrem non dici principium totius Diuinitatis, eo quod totam cssciatiam , aut aliquid de illius constitutivo producat Ised quia totam diuinitatem caeteris personis procedentibus communicat, ut diximus disp. is . de Trinitate sicct. r. unde non sequitur quidquam relatiuum esse de constitu-tiuo Dci, imo oppositum; nam si Pater est principium Communicans totam essentiam Filio , dc Spiritui sancto:

ergo cum non communicci Paternitatem, haec non crit de constitutivo essentiae.

26. Objici cs tertio ex Nagian Zeno orat . de Theologia deelata. asserent c , Patrem de diuinitalcm, sine Spiritu sancto fore imperfectam: ergo personalitas Spiritus sancti est de per sectione deitatis consequenter de constitutivo illius. Respondeo pripio , relationes perficcre cssentiam instar proprictatis aequi ualentis distinctioni reali; unde scut pro . prictas rcaliter abessentia distincta illam no perficit,quin

mat crialiter constituat, ita diuinae relationes. Dico secundo, Nazianzenum , aliosque Patre S, tantum contendere,

naturam Dei fore imperfectam deficicia te personalitate, non quidem sormaliter, dc immediat c ex dc sectu personalitatis, quod requiritur ad rationem constitutivi, sed mediate, nam deficiente personalitate, consequenter radicalis faecunditas naturae deficeret , dc ratione illius integritas ,& perfectio essentiae.

mistus.

214쪽

Disp. V. constitutivo Dei. Sect. II. I9 I

17. Objicies quarto , personalitas est complementum substantiae,& de constitutivo substantiae completae: Deus eompleta sitauicni est substantia completa: Crgo dc perionalitas de bὸς constitutivo illius. Respondeo , personalitatem esse complementum substantiae diuinae, non absolutum, scd relativum. Deus autem non constituitur substantia relative, sed absolute completa , sola enim constituitur subsistentia

absoluta omnibus personis communi. 18. Altero tertio, nec relationem in communi ab Om- Rel-tio praeianibus praecisam, esse de essentia matcriali Dei. Ratio est cita non est tum quia constitutivum physicum , dc materiale Dei, stat inde pendenter a praecisionibus nostris. Tum etiam, quia Dei. relatio in communi distinguenda foret virtualiter a rela ιtionibus in particulari, cum physice , &. materialiter illaec non ista , Dcum constituerent, quae sinc dubio praedicata sunt contradictoria , dc forte penitus repugnantia, clam rationi communi relationis intrinsece conueniret praedicatum constituendi physice Dcum , quod particularibus repugnaret. Tum praeterea , quia relatio in com-m Uni , utpote CX parte tantum nostri actus praecisa, csset

cumulus omnium relationum , qui de singulis personis in particulari praedicari non potest inique adcis nulla persona Esset tota, dc plena Deitas, aut ostentia. Tum denique quia essentia diuina, saltem tota , non esset indiuidua , de singularis, contra Concilia , dc Patres, sed partim essetvniuersalis, dc multiplicabilis, quod dici non potest. 19. Assero quarto, omnes , dc solas perscctione S ab - omtibi.&lutas necessarias csic de constitutivo materiali cssentiae Dei. Ratio est, nam illa persectio est de essentia materiali alicuius subiecti , qua tale subiectum est physice , dc ma- eessaliae sunt terialiter inseparabile , dc indistinctum, quaeque reperitur in omni, de solo stipposito , in quo subiectum , tali per- mli essentiaefectione constitutum , reperitur, ut vidimus sedi. i. Ita au- Pς- tem si habent omnia, ec sola praedicata absoluta necessaria ergo.'Minor probatur, quia Deus inseparabilis est& indistinistus ab omni absoluto necessario ; dc omne absolutum reperitur in omni dc solo suppositio, quod Deus

est, δ

215쪽

obiectio apostibilitate actus liberi petita solui.

is i Tract. I. De Untia I Attributis Dei.

est: cum commune sit omnibus diuinis personis, dc solis illis: ergo.

3o. Objicies, Deus est inteparabilis , dc indistinctus a possibilitate intrinseca , dc obiectiva volitionis liberae,estque possibilitas illa in quolibet supposito, quod Deus est,

cum sit communis omnibus personis utpote perfectio non relativa, sed absoluta: nec tamen est de e sientia materiali Dei: ergo ad constitutivum materiale non sat est, esse perfectionem, a qua Deus inseparabilis sit , dc indistinctus,quaeque omni supposito , quod Deus est, communisse. Minor probatur , quia si possibilitas intrinseca, de obiectiva volitionis liberae esset de constitutivo materiali essentiae, cum talis non sit existentia eiusdem volitionis, distinguenda virtualiter foret ista ab eiusdem possibilitate , cum ad id susticiat, praedicata contradictoria componere , qualia sunt esse de constitutivo materiali essentiae, Ec non esse : implicat autem existentia ab eius intrinseca, dc obiectiva postibilitate virtualiter distincta: ergo. 31. Haec obiectio roboris non est aduersiis sententiam negantem connexionem Dei cum creaturis possibilibus. pariter enim etiam negat connexionem , dc inseparabilitatcm Dei ab actibus liberis possibilibus. Nec efiicax est in sententia eam connexionem admittente. Nam inseparabilitas a nobis pro constitutivo materiali tradita, non est

inseparabilitas a praecisa possibilitate, sed ab illa simul, δι

existentia, quam non habet Deus respectu actuum liberorum, sed respectu tantum persectionis necessarib existentis. Vnde nec possibilitas, nec actualis existentia liberorum de constitutivo materiali diuinae essentiae dicendae sunt.

216쪽

SECTIO III.

em volitio necessaria sit de constitutivo meta- physico virtuali essentia Dei.

32. 'Onstitutivum metaphysicum virtuale, quatenus Vbi a physico distinctum , tantum reperitur in eo metiph, usiente, in quo plures dantur conceptus virtualiter distincti. virtuale rein Idcirco si in creatis nulla stet distinctio virtualis , neque py ' 'metaphysicum constitutivum virtuale a physico distinctum consistet , sediantu ni metaphysicum per rationem si detur, de quo modo non disputo. In Deo autem cum plures sint conceptus virtualiter distincti, locus est inquirendi , quisham eorum sit de metaphysico constitutivo virtuali Dei. Nec dicitur constitutivum virtuale,eo quod virtute tantum, dc non formaliter constituat, sed eo quod ab aliis conceptibus non constituentibus virtualiter tan

tum distinguatur. .

33. Tria omnium calculis ad metaphysicum constitutivum virtuale necessaria sunt, scilicet, ut si ConceptuS eonstitutiuutus in proprio gradu, & nulli alte--ος- prior tum nobilitate , vel quia cae- ' tero excedit perfectione, vel a nullo sultem exceditur,. tum ordine, quia non consequitur ad aliud, sed omnia consequuntur ad illum. Dicitur adaequatus in suo gradu,si fortis disserentia vltimo constitutiva plura contineat in proprio gradu virtualiter distincta, ut de apprehensivo, iudicativo, & discursivo tenent aliqui resperui rationalis. Dicitur alteri minime communis, quia disserentia propria unius essentiae, alteri, quod talis c sentia non est, Competere non potest; aliter iam non essiet propria, nec ab omni alio distingueret. His positis , quae ex dicendis longe clariorem lucem accipient. 34. Aduertendum est, nullum esse praesenti controuer-

omnium prior, adaequari communis. Dicitur

217쪽

194 Tract. I. De Essentia I Attributis Dei.

sae locum, nisi gradus intelligendi, dc volendi supponantur inter se virtualiter distincti, si enim sint unum dc idem, cum gradus intelligendi sit de constitutivo metaphysico virtuali essentiae , talis etiam erit gradus volendi , nam ex duplici conceptu virtualiter indistincto,impossibile est,

unum virtualiter intrinsech, dc ex parte obiecti constituere , 8c non alterum. Ne ergo a quaestione de constitu-tiuo Dei, in quaestionem de distinctione diuinarum perfectionum fiat transitus. Supponendum est potius, quam ex professo probandum, actualem volitionem necessariam distinctam e sie virtualiter ab actuali intellectione , similiter necessaria, eo quod volitio necessaria, & non intelia lectio , nec intellectivum, sit ratio formalis communicandi essentiam Spiritui sancto, & e contra, intellectio necessaria , 5c non volitio , nec volitiuum, sit ratici formalis communicandi essentiam Filio, quae omnia ex prosesso a nobis tractatu de Trinitate tradita sunt disp. 7.sent nitae 3 I. Prior ergo sententia a firmat volitionem necessa - ,ri. 'N' rlam esse de metaphysico constitutivo virtuali diuinae es Albii. sentiae ι atque adeo esse in adaequatam essentiam Dei, P. Beςanus. nam adaequatam non esse, non est qui dubitat. Ita P. Mar-kς, b, tinus PereZ de Trinitate disp. o. se st. 6. citans per se duos . aibaden. alios Martinos, scilicet Albi 2 de scientia disp. 1. se R. 6. kμμν & P Becanum I. pari. cap. I. de Attributis g. id quaest. I. num 6. Eiusdem sententiae sunt P. Ruiz de Trinitate disp. 8. se l. 1. P. Bernardus de Quiros de visione Dei quaest. I. P. Ribadeneyra de voluntate a disp. 3. usque ad 6. P. Zuniga de Trinitate quaest. 27. disp. a. diab. 1 . memb. 8.& Plures alii. Haec tamen sententia varie defenditur ab authoribus suis,ab aliquibus enim negando distinctio nem virtualem inter gradus intelligendi, & volendi, ab aliis vero ea distinctione admissa , vel permissa. 36. Posterior sententia negat volitonem necessariam ν A. , . CG constitutivo metaphysico virtuali adhuc inadae ν p, tu, quato essentiae Dei. Ita P. Soarius disp. 3o. Metaphysν AH g se st. 36. & lib. II. de Trinitate cap. s. num. I T. P. Herice disp. I 2. cap. 2. P. Hurtado disp. ao. Metaphys se ist. 2.

218쪽

Disp. V. De constitutius Dei. Sect. III. aque

P. Fasolus tom. I. quaest. q. art. 2.&tOm. 3. quaest. 27. ari 1. dubitatione I 3. num I 23. P. Arriaga I. pari. disp. 24.

sect. a. Et quotquot discrimen diuinae generationis usurpant, ex eo quod secundae Trinitatis personae communi. cetur ex vi formalis processionis sola inpellectio quae inte- . 'gra Dei natura est, & essentia, tertiae vero sola volitio, quae essentia non est. 37. Asserendum est, volitionem necessariam non esse ubi ;.-, de constitutivo metaphysico viritiali, adhuc in adaequato cessatiatio. essentiae Dei. Probatur, quia volitio necessaria supponit s 4ς ς0n-

virtualiter gradum priorem , adaequatum, dc proprium taphysie,

Dei, scilicet gradum illimitatum intelligendi: ergo sup --De .

ponit virtualiter constitutivum metaphysicum adaequatum essentiae, atque adeo volitio nihil erit e siccitiae virtualiter, sed tota extra essentiam. Consequentia optima est ex regula superius tradita, quam cum caeteris approbat Martinus Perez citatus sect. F. num. F. Antecedens ergo ,

in quo tota voluitur difficultas, quoad singulas illius partes probandum est. 38. Quoad primam ergo, scilicet gradum illimitatum G ad intelligendi esse virtualiter priorem volitione necessaria, xς ligς ostenditur. Et in primis si sermo sit de prioritate perfe- ρ iop. st j. .ctionis certum est, gradum intelligendi esse de se nobi- lilione iis.liorem gradu volendi , quod si ratione subiecti, omnes persectiones aequales in Deo sint, necessarius non erit excessus, ut una sit prior altera, modo quo id requiritur ad costituendam metaphy sicam essentiam,aliter nullus gradus prae alio posset in Ueo metaphysicam eius essentiam constituere , Cum nullus esset prior altero, id est persectior. Deinde si sermo sit de prioritate a quo virtualis prioritas enim in quo nulla est inter persectiones necessarias j duas requiruntur ad illam, videlicet & distinctio virtualis inter utrumque conceptum, dc influxus in aliquo genere principij conceptus prioris in posteriorem:gradum autem intelligendidistinctum virtualiter esse a volitione necessaria, admittunt aliqui aduersariorum,dc ad praesentem controuersiam permittunt alij. dc euincit mysterium

B b , diuinae

219쪽

196 Tract.I. De E flentia & Attributis Dei.

diuinae generationis ι nam gradus intelligendi, & non gradus volendi , est ratio processionis Filij , dc e contra volitio, & non gradus intelligendi , est ratio processionis Spiritus sancti , ut disp. 7. de Trinitate ostensum nobis est , quae praedicata , utpote contradictoria, sufficiunt distinctione virtuali. Insuper gradum intelligendi praestare influxum in aliquo genere principii in volitionem necessariam patet , nam est directivus volitionis, consti: tuti uti, potestatis proxime volendi , vel saltem praerequisitus ad illam, cum nihil volitum quin praecognitum : ergo gradus in tolligendi prior erit volitione necessaria. 39. Respondet Martinus PercZ disp. illa II. scct. 6. num. 13. gradum intelligendi, seu intellectionem necessariam non esse priorem a quis , nec radicem volitionis, quia in creatis cognitio est mera conditio ad volitionem, nullum praestans concursum efficientem in illam, quod idem de diuina intellectione respectu volitionis dicendum est. praeeedons 4O. Contra primo , quia licet applicatio causae ad agen-Mmini Pe- dum , v. g. approximatio, sit in creatis mera conditio vir-ι,,iά. ' tutis productivae, tamen pertinet ad actum primum proximum priorem essectu i ergo licet intellectio diuina sit mera conditio, seu applicatio obiecti respectu potentiae volendi, tamen pertinebit ad actum primum priorem volitione. Secundo licet scientia necessaria, sit mera conditio respectu decreti liberi, tamen est prior illo, eo quod non sit in Deo potestas proxima decernendi sine conditione obiecti : sed neque est potestas proxima necessario amandi sine cognitione ς ergo. Terio, quia idem

Martinus Pereet tom. de Poenitentia disp. 6. sect. q. num. T. contrarium docet , postquam enim concursum efficientem actui imperanti in imperatum internum Concessi, scribit ita. Similiter ob eandem rationem in mea sententia conditur idem animus in xus intellectioni in ordine ad actum voli- .rionis, assensui quoque principiorum in ordine ad assensum conclusionis , o actui intentionis in ordine ad actum electionis , ita pariter actui imperanti in ordine ad actum imperatum. Omnes enim ista applicationes, ac determinationes nequeuns recte explicari,

220쪽

Disp. V.4 constitutivo Dei. Sect. III. 197

nisi per influxum esse riuum. Si ergo in diuinis idem cum

proportione , quod in creatis, de intellectione, dc volitione dicendum est, diuina intellectio non erit mera condi tio respectu volitionis, scd principium illius. i. Nec dici potest , intellectionem priorem non esse Intellectio volitione, eo quod volitio sit obiectum intellectionis, de nullum obiectum supponat sui cognitionem. Tum quia in prii a suo

sententia Pereet citati de Trinitate num. I 4. Omnipotentia est obiectum intellectionis, de volitionis neccssariae,&tamen utraque ista prior est, dc radix omnipotentiae. Tum etiam , quia scientia processionis Verbi, dc amor proces- sonis Spiritus sanisti, priores sunt illis : ergo ratio obiecti non excludit prioritatem a quo suae cognitionis, maxime in diuinis, ubi obiectum motivum non est, seu producti-hium cognitionis, sed mere terminativum. 1. Vtramque nostram instantiam sic ad hominem con- E ian si eo firmo. Nam etiamsi cognitio creata esset mera conditio g N et I

respectu volitionis, non idcirco idem de diuina dicen- ,ha o. his dum esset.Nam licet in creatis volitio non sit radix poten- Muςo: vitiarum,tamen in diuinis apud aduersarium Volitio est ra- ἡ Ehἡhi dix omnipotentiae: ergo etiamsi cognitio creata est et mera conditio respectu volitionis, non idcirco diuina quo que futura talis e siet; Insuper licet obiectum esset mo-tiuum , seu productivum creatae rignitionis, non idcirco tale est, nec esse potest respectu dininae. Rursus licet cognitio creata esset mera cognitio respectu volitionis nostrae liberae ; non idcirco talis est diuina , imb cst vera radix , & principium illius: ergo licet cognitio creata resia pectu volitionis csset mera conditio, firmum non est tuta damentum , ut inde talis etiam futura sit diuina. Denique quia ut ostendi tract. de Auxiliis, illustrationes supernae

essicienter causant actus nostrae voluntati1 deliberatos, non ergo omnis cognitio creata pura erit conditio respe

ctu volitionis.

3. Quoad secundam partem , scilicet gradum illi mi- Gt nititatum intelligendi esse adaequatum, probatur illud idem antecedens. Nam gradus intelligendi solis intellectioni- a.

SEARCH

MENU NAVIGATION