장음표시 사용
241쪽
P. Gillius. P. Rabas. Existentia essentiae propria est de eonstituis
1 18 Tract. I. De Mentia-Attributis Dei.
cur similiter ente omnino necessario proprio generis intellectiviconstitui non poterit.
n existentia necessaria propria essentia sit de constitutivo metaphysico virtuali illius
. 7- C, Ixi propria essentiae , quia existentiam attribu-
I torum , utpote ab ipsis virtualiter indistinctam, non constituere metaphysicam Dei essentiam, constat satis ex dichis. Dissicultas ergo est, an existentia necessaria propria essentiae, illa videlicet, per quam prioritate a quoad omnes relationes, & attributa, cilentia metaphysica actu existens denominatur, sit de metaphysico constitutivo virtuali Dei. Priorsentensus negat, ita Mayron. in I. dist. a. art. a. docens existentiam essentiae esse modum eius intrinsecum,Hemaeus eandem tenet sententiam, non tamen fundamentum in I. dist. I9. quaest.2.art. I. diab. I. Posterior assimat,ita S.Thomas I .contra gente S cap. 2 2.P. Soarius lib. 1.de essentia Dei cap. i. P.Gillius lib. 2. tradi. I.c. I.& tract. χ. cap. I. P. Ribas dii p. I. cap. 2. numcro I. N plures alij. 88. Assero primo, existentiam essentiae propriam esse de constitutivo metaphysico virtuali Dei. Probatur, nam quidquid est virtualiter idem cum essentia metaphysica Dei, quoque est de constitutivo metaphysico virtuali ipsius Dei: existentia autem necessaria est virtualiter idem cum essentia metaphysica Dei: ergo & de constituti uometaphysico virtuali ipsius. Maior est certa, nam constitutivum metaphysicum virtuaIe est totaim illud , quod est virtualiter ipsum constitutivum, & in eadem virtualitate impossibile est, unum constituere virtualiter, & aliud non, hoc enim ipso, iam non una, sed plures essent virtualitates. Minor autem constat ex diess disput. i. scct .s
242쪽
Disp. V. De constitutivo Dei. Sedi. VII. xi '
ubi ex profesib ostendimus , existentiam necessariam essentiae propriam non posse ab ipsa virtualiter distingui. 89. Obiicies primis, ossentia diuina est potentia, exi- Exi stetitia.
stentia vero actus: actus autem, & potentia virtualiter 'distinguuntur : ergo essentia, dc existentia. Maior proba- bent instactur,nam essentia denominatur existens ab existentia:quod 'Vβ autem denominatur potentia est, siue subiectum; quod vero denominat, actus: ergo essentia est potentia , existentia vero actus. Resondeo negans maiorem de pol tia,
dc actu intrinsece , dc ex parte obiecti quibus non suffcit praecisa denominatio : nam homo dicitur rationalis absque distinctione virtuali a rationalitate , &. Deus dicitur intelligens absque distinctione virtuali ab actuali intellectione necessaria, si in ea consistat essentia , dc intcl- Iectivus a virtute intelligendi, dc diuinus a diuinitate. Et ratio est, qui denominatio una est per essentiam , altera
per formam aduenientem essentiae iam constitutae , & sola haec arguere potest actum, & potentiam virtualiter. Denominatio autem existentis est Deo per essentiam, at- . que adeo non patitur actum,& potentiam.
yo. Obiicies secundo, si existentia propria essentiae non Plures esse foret ab illa virtualiter distincta, neque existentia pro- cpria attributorum foret ab illis virtualiter diuersa : id au- soluta, , pertem implicat: ergo. Maior probatur, quia inde fieret, ἱ 'esse in Deo plures existentias, & per omne SillaSqUamli- diuitia, exi bet perfectionem absolutam existcre , cum omnes capaces sint effectus existendi, dc existentia sit sufficienter ap- hiehi. plicata per realem identitatem, quod videtur absurdum. Restondeo, id nullum esse absurdum , quia cum plures existentiae virtualiter distinctae euitabiles non sint, eo quod similia constitutiva attributorum, e . essentiae negari non possint, inconueniens non est, quod quaelibet persectio de se capax existendi per omnes illas denominetur existens, sicut in conueniens non est, quod natura diuina de se capax subsistendi, pluribus subsistentiis, tum absolutis, tum
243쪽
o Trach. I De Essentia Attributu Dei.
RYῖstenti, M. Asicro secundo, existentiam naturae diuinae pro-T' ο κ . priam non fiaturam de constitutivo metaphysco virtuali ἡi Cristi tisi Dei secundum se admissa distinctione virtuali interessensore. de con tiam, & cius existcntiam. Dixi secundum se , quia du- 'μ μ μψ biiun non est, existentiam futuram de constitutivo essentiae, quatenus actualis. Probatur conclusio, nam tunc existentia illa supponcrctgradum virtualiter priorem, ad aequatum, EM propritim: ergo non esset de constitutivo metaphylico virtuali essentiae. Consequentia constat ex hactenus dictis. Antecedensyrobatur, nam existentia non
rostet alio titulo distingui virtualiter ab essentia, nisi quia ista radix esset, aut principium virtuale illius : diuersa
cnim con notara, aut aequi ualentiam rebus distinctis, non sufficere , ccrtum mihi est , nec aliunde assignari posse praedicam contradictoria videtur apertum: igitur existen- . tia supponeret gradum virtual iter priorem, scilicet intellecti uum , quod non adaequaretur existentia , cum ista tunc non, e siet virtualiter vis intellectiva illum autem gradum proprium cise Dei constat ex dictis : ergo. u.- uisa 9 MQm, qHod de e istentia necessaria, dicendum est 4 Ekiiuili, de attributis transcendentibus, si enim si ut virtualiter dieendum idem cum essentia , ctiam erunt de Constitutivo meta: , t '. ' '' physico virtuali illius , secus vero si distincta fuerint, dedentibus. quo infra , eadcin enim est omnium ratio, quae de existentia necessaria , quae unum esse ex attributis transcendentibus. Nec dicuntur attributa , eo quod proprietates sint essentiae, sed quia persectiones sunt, quae attribuuntur illi , seu de illa predicantur , quae non Acta duntur ab e sicuti M.
244쪽
DispN De constitutivo Dei. Sect. VIII. x xi SECTIO VIII.
Se constitutio metaphysico Dei nostro modo intelligendi.
93- o Ecentiores aliqui non distinguentes actum pri- DR nxia
I mum intelligendi , seu intellectivum diuinum . . .'
ab actuali intellectione necessaria, & utroque Deum vir tuo nostro tualiter constitvientes, docent nunc. Constitutivum me- . h. 'taphysicum fot male seu per rationem consistere in solo intellectivo diuino, quin actualis intellectio adhuc ina- . daequale constitutivum ingrcdiatur. Ducuntur,quia sicut constitutivum virtuale cst gradus virtualiter omnium prior, adsequatus , dc proprius, ita constitutivum per ra. tionem debet esse gradus nostro modo concipiendi omnium prior , adaequatus , Sc proprius: tale autem est solum intellectivum, quod logice prius est actuali intellectione, cum nostro modo intelligendi, ista sit actus secundus il Ilus : ergo solum intellectivum diuinum crit de constitutivo sermali Dei nostro modo concipiendi.' . Vnde autem intellectitium diuinum sit logice seu Dissi ulla, nostro modo concipiendi prius actuali intellectione ne- eius senten- cessaria , hoc opus, huiuS sentcntiae labor i nam confuge- pliolitatem re non potest ad Connotata priora, posteriora, cum intellectivi nihil possit cognostere actualis intellectio , cuius inicile- p suimel ctium diuinum non sit vis cognostitiua. Aliunde ut intel- lectionisn lectivum diuinum sit nostro modo intelligendi actus primus prior, & actualis intellectio secundus posterior,con- . tingere id debet cum fundamento ex parte obiecti, saltem extrinseco; dc non mera cognoscentis libertate, res enim peractum, quo fit logice prior, debet cognosti ut est in se, si enim concipiatur aliter ac in se est, non prioritas, sed chymera conlurget : nullum aulcm stat funda mentum ex parte obiecti, unde intellectivum diuinum
245쪽
LL L Tract.I. De Essentia & Attributis Dei.
's. Occurrunt aduersari j, sundamentum esse, quia intellectivum diuinum, quatenus formaliter tale , cst ratio conueniendi cum intellectu creato, qui est actus primus,& prior respectu intellectionis suae , intellectio autem diuina, ut formaliter talis, non est ratio conueniendi cum intellectu creato , sed cum sola intellectione , quae est actus secundus, & posterior i inde intellectivum diuinum est logice , dc ratione nostra prius, dc actualis intellectio posterior. Conuenien- 96. Contra, quia intellectivum diuinum, qua tale, est in φης' quidem ratio conueniendi cum creato intellectu, non ta- eum etdato men' est ratio conueniendi cum illo, quatenus prior em insuffciens intellectionem, sed tantum quatenus est vis perceptiua obiecti in quo conceptu , utpote communi, tam intellectivo diuino, quam creato, nullum stat fundamentum ex parte obiecti ad actum primum priorem, imo praecisio a tali fundamento, cum praescindat ab intellectivo creato, quod est actus primus prior, & a diuino , quod nec actus primus prior cst, nec esse potest: ergo nullum stat funda mentum , unde intellectivum diuinum adhuc ratione nostra possit esse prius respectu intellectionis actualis. Confost Iur, nam ea conuenientia intellectivi diuini cum creato non est fundamentum;vt intellectivum diuinum sit ensab alio nostro modo concipiendi, etiamsi creatum sit ab alio, quia in eo praedicato re ipsa non conueniunt, sed potius disconueniunt, & opponuntur: in praedicato autem actus primi prioris re ipsa intellectivum diuinum, de creatum non conueniunt, sed potius disconueniunt, dc orponuntur , cum esse re ipsa actum primum priorem inteu. lectivo diuino penitus repugnet: ergo. Ab absurdis ' . Contra secundo, si conuenientia duorum in aliquo
ιὸ - ..t' praedicato communi,esset fundamentum, ut unum habe- rimatur. ret per rationem, quod alterum continet re ipsa, innumera sequerentur absurda ι Paternitas enim in conceptu relationis comaenit cum Filiatione, nec tamen nostro modo
concipiendi potest esse Filiatio, eo quod huiusmodi con- . ceptus non est re ipsa, nec esse possit in Paternitate. Similiter
246쪽
Disp. V. De constitutivo Dei. Sect. VII 1 1 3
liter homo in conceptu animalis conuenit cum leone,nec tamen nostro modo concipiendi potest e sie leo: eo quod huiusmodi conceptus non iit re ipsa, nec esse possit in homine : conceptus autem actus primi prioris re ipsa non est, nec esse potest in intellectivo diuino respectu intel lectionis actualis necessariae : ergo praecisa conuenientia illius cum intellectivo creato quod re ipsa , actus primus prior est, non est fundamentum, ut nostro modo concipiendi intellectivum diuinum sit actus primus prior. 98. Dices, intellectivum,& actualem intellectionem Responsio in Deo habere Connotata re ipsa priora, de posteriora; '.' ,' et nam intellectivum con norat immediat E solam intelle- posterioris ctionem , intellectio vero etiam creaturas possibiles, quae mi Wἶ' ψx posteriores sunt ipsa intellectione necessaria, titulo entis ab alio. Contra primo , quia intellectio necessaria re ipsa non est connotatum intellectitii , sed ipsum mei intellectivum, cum nulla stet inter ipsos distinctio virtualis in
aduersariorum sententia. Secunda , quia ex ea responsio
ne fieret intellectitium diuiniim respectu intellectionis ipsius Dei, non esse formaliter actum primum logicum , cum con notatum huiusmodi intellectionis posterius non sit ipsa intellectione. Vnde iterum fierct Ueum nostro modo intelligendi, non constitui virtute intelligendi seipsum , cum ea virtus actus primus intelligendi non esset sed sola virtute intelligendi creaturas possibiles , quod
non admittent aduersarij. 99. Alij verbDoctores cxistimant, constitutivum me- Aliorum iu-
taphysicum nostro modo intelligendi idem omnino esse cum constitutivo metaphysico virtuali , nec Vllam distin- nosti modoctionem interii ci. Quia quod re ipsa est de constitutivo ςu pipndia rei tale etiam est nostro modo intelligendi. Vel enim res cocipitur ut est in se vel aliter ac est in se.Non secundum, quia id non esset essentiam concipere, sed praedicatum repugnans impingere. Si ergo res concipiatur ut est in sic tergo praedicatum quod in se est de constitutivo rei, quoque tale erit nostro modo intelligcndi. 1 oo. Non placet aliis discursus iste. Quin licet in consti
247쪽
praecede tidi leatim di pliceat
Pl nisi,& expute obie. et i idem omnino est.
L L Tract. I De Essentia U Attributis Dei.
tutiuo metaphysico, per rationem non debeat concipites aliter ac esst in se, potest tamen concipi res in ordine
ad unum terminum nobiliorem , non concepta in ordine
ad alterum minus nobilem , quo pacto non stante distinctione virtuali in creatis, homo concipi potest in ordine ad discursiim , quin in ordine ad risum cognoscatur, dia id scissicit, ut quamuis homo sit unica indivisibilis virtualitas,
tamen rationale est essentia nostro modo concipiendi, ectate non est risibile, ctiamsi virtualiter utrumque sit essentia : ergo pariter in eadem virtualitate essent Le,cum plura stent con notata,poterit intellectivum diuinum concipi in ordine ad actualem intellectionem, quin in ordine ad alios terminos , sime intrinsecos me extrinsecos concipiatur , dc poterit in ordine ad unum essentiam nostro modo concipiendi constituere, quin formaliter constituat in ordine ad alterum. ior. Afferendum est, idem omnino cste constitutivum Dei nostro modo concipiendi cum constitutivo ex parte obiecti , seu v irtuali, ncc posse e sie ditiersum , atque adeo omnia , quae intrant metaphysicum constitutivam virtua
te Dei, sunt etiam de constitutivo metaphysico illius per rationem. Probatur primis, quia si constitutivum nostro modo intelligendi distinc una cistet a constitutivo ex parte obiecti, fieret essentiam sormatissimam Dei nostris actibus inadaequale constitui, quod quam absurdum sit, quis
vel c fas non videat. Tum quia citentia formatissima tota cst intrinseca Dco , ach US vero noster extrinsecus, &cssentia cxtrinscca termini sint implicantes, sicut albedo nigra. Tum etiam, quia essentia Dei formatissima esset temporalis, & contingens,cum coni Unchum cx per chio De diuina ,-nostro actu, in quo staret essentia Dei sor malissima, contingens sit & temporale. Et unde tantum priuilegi uin in tenues nostras cognitioncs derivari poterit , ut earum praesentia stet formatissima Dei essentia, ea rundemque absentia penitus evanescat , ut Deum insuper, hominem quae constituant.
1or. Sequela igitur probatur primo, quia essentia formatissima
248쪽
Disp. V De constitutivo Dei. Sect. VIII. Lus
malissima nihil addit, aut trahit intrinsecum essentiae Vir - Essentiam tu ali, ut est certum : ergo nihil habet, quo intrinsecedistinguatur ab illa : ergo ex perfectionibus vir aliter nostium actu identificatis , unam esse essentiam formatissimam , dc ostendi lux aliam talem non esse , habetur formaliter ab extrinseco nostro actu; si enim una perfectio ab intrinleco haberet esse essentiam formalistimam, & alia id non haberet, cum praedicata sint contradictoria, hoc ipso virtualiter distinguerentur. Confirmatur, ideo distinctio, prioritas rationis includit de constitutivo nostrum actum , quia inter persectiones virtualiter identificatas, nulla stat intrinsece prioritas aut distinctio : sed neque stat unam esse es sentiam formatissimam , dc aliam non esse : ergo id includit de constitutivo nostrum actum.1O3. Secundo probatur eadem sequela dc ut cum aduersariis colloquamur, demus intellectivum , & ac Ua- 45 probaturlem intellectionem esse virtualiter idem, &. intellecti-uum esse essentiam formatissimam , dc talem non esse intellectionem , modo sic. Intellectivum esse essentiam formalis sma , de talem non esse intellectionem , non habetur ab illis, nisi quatenus inter se distinctis: quatenus autem inter se di itincta includunt de constitutivo nostrum actum: ergo dc intellectivum esse essentiam formatissimam , Sc talem non esse intellectionem includet de constitutivo eundem actum. Maior Probatur, nam intellectivum esse essentiam .sor malissimam, & talem non esse intellectionem, habetur ab intellectitio qua tanus cxcludente inici lectionem a conceptu essentiae formali ili-- : intellectivum autem , quatenus excludens intellectionem a conceptu essentiae formatissimae , cst intellectivum quatenus distinctum ab intellectioner ergo Idem quod de dis inctione, dicendum cst de prioritate ratio nisi nam intellectivum non est essentia sor malissima, potius quam intellectio , nisi quatenus cst prius illa, quae
prioritas includit nostrum actum. .
io . Dices, intellectitium diuinum non esse essentiam 'ti formatissimam Dei , quatenus ratione nostra distinctum, rum adnis
249쪽
iis Tract.I. De E flentia s Attributis Dei.
gumentum aut prius actuali intellectione, qua ratione includeret
' - quidem nostrum actum, cum prioritas, & distinctio rationis illum includant, sed essentiam formatissimam esse intellectivum, quod a prioritate, & distinctione, & c--
sequenter a nostro actu , denominatur prius, & distinctum: subiectum autem ita denominatum nec includit de constitutivo ipsius prioritatem, nec distinctionem , nec nostram actum ; sed solam persectionem adaequate Deo intrinsecam; sicut paries, qui denominatur albuS, non includit albedinem de constitutivo subiecti denominati per albedinem, sed solum intrinsecam encitatem parietis. Similiter intellectionem non esse formatissimam Dei essentiam, non habetur ab illa, quatenus distincta,& posterior est intellectitio diuino, sed ab intellectione, quae distinctione, &. posterioritate rationis denominatur posterior,& distincta quod nihil est intrinsecum perfectioni intellectionis.
Instingirur IC . Contra primδ, quia ante nostrum actum,priorita-
.ij.hάλ' rem , & distinctionem rationis, non datur inteli ecticiunIνtimo. ' esse essentiam formatissimam, & talem non esse intellectionem , bene vero post nostrum actum : ergo intellectiuum diuinum esse est entiam formatissimam, dc talem non esse niellectionem,quid extrinsecum addit de costitutivo essentiae formatissimae, & non effemiae , vltra perfecti nem intrinsecam diuinam,quq ante nostrum actumsemper suit, nisi nouum mysterium simile libertati pro essentia formatissima erigere tentes in Deo,quod tamen in creatis locum non habebit. Antecedens probatur, nam si ante nostrum actum , prioritalcm, & distinctionem rationis, daretur, intelleistiuum esse essentiam formatissimam , & 'intellectionem talem non esse, intrinsece, & ex pane obiecti esset in Deo , intellectivum esse essentiam formalicsimam, vel talem non esse intellectionem, quae cum praedicata sint contradictoria, inici lectivum, &. intellectionem virtualiter distinguerent. Et quid praestarent nostrhactus si ante illos , iam intellectivum esset e tantia forma lissima , bc intellectio non osset , cum pariter prie dere deberent
250쪽
Disp. VADe constitutivo Dei. Sect. VIlI. a. 27
deberent distinctio inter utrumque , dc prioritas unius, dc posterioritas alterius. ro 6. Contra secundo, licet sola perfectio intrinseca intellectitii sit quae a distinctione , dc prioritate rationis de- sio eos latur nominatur prior, bc distincta , sicut solus Petrus ab albe dine denominatur albus; tamen sola perfectio intrinseca intellecti ut exclusa prioritate , dc distinctione rationis non est essentia formatissima, potius quam intellectio , nam de ratione essentiae formatissimae non est nuda , dc sola quaelibet persectio intrinseca diuina , cum talis sit intellectio , quae non est essentia , sed est perfectio diuina
una cum prioritate , dc distinctione a non essentia , atque adeo non erit solum subiectum , quod denominatur, sed concretum ex illo dc prioritate , dc distinctione rationis. Sicuti, licet ab albedine solus Petrus denominetur albus, quia tamen Petrum esse album,non stat exclusa albedine, dc manente solo Petro, inde Petrum esse album non est . solus Petrus sed concretum ex ipse , dc albedine: ergo C sentia formatissima includet de constitutivo prioritatem, dc distinctionem rationis; atque adeo nostrum actum. io . Confirmatur, ideo intellectivum esse distinctum Idem .iseis ab intellectione, non est sola persectio intrinseca intellecti ui,sed includit ultra de costitutivo nostrum actum,quia reis inelude- ante illum non datur , intellcctiuum esse distinctum ab I . .' μ actuali intellectione, cum intrinsece, ex parte obiecti,& virtualiter , intellectivum, id intellectio sint unum , dc idem: sed neque datur ante nostrum actum, intellectitium esse adaequatum Dei esciatiam , dc intellectionem non esse, adhuc in adaequatam , cum intrinsece, ex parte Obiecti, dc virtualiter, apud aduersarios, nec intellectivum sit adaequata essentia sine intellectione , nec intellectio sit minus essentia, quam intellectivum : ergo intellectivum esse totam essentiam , dc intellectionem non esse, adhuc in adaequatam , vltra perfectionem intrinsecam intellectivi includet de constitutivo nostrum actum. IO8. Contra terti b, quia etiamsi solus Petrus denominetur albus ab albedine, non tamen perfectio intrinseca . iacturas.