장음표시 사용
331쪽
3 o8 Tract. I De Essentia, Attributis Dei. SECTIO VII.
'An perfectiones diuina virtualiter inter se distincta, distinguantur etiam formatite obiective.
Quid Munii Do. Ntim ab altero formaliter obiective distin- tota, si Ei v gui, est, posse unum directe, 8c in rccto cog Oaiective nosci, altero non ita cognito. Dicitur non ita cognito, O 'ν, quia ad distinctionem sormalem obiectivam non opus est, unum posse cognosci , quin aliud adhuc indirecte , & in obliquo cognoscatur; sed satis est, unum posse directe, dc in recto cognosci , quin aliud directe, & in recto cognoscatur . Nam indirecta cognitio , seu in alio , sicut non obstat distinctioni reali, ita obstare non potest distinctio . ni formali obiectivae. Dissicultas ergo est, an persectiones diuinae virtualiter distinctae, &quae praedicata aliqua realiter Contradictoria componunt, componere etiam possint cognosci unam directe, dc in recto, altera non ita cogni- ,- a , quod est obiecti uc distingui. Prior sententia negat per- Dicto uri. sectiones diuinas virtualiter inter se distinctas distingui P. Hurtadus. etiam formaliter obiecti hac, quam tuentur P. Hurtadus p v. . , disp. 6. metaphys sect. q. s ubsect. 6. P. Oviodus controu. 4 P.Artias . metaphys punct. 8. & docti Recentiores. Posterior assirmat quascumque perfectiones diuinas virtualiter inter se distinctas, distingui etiam formaliter obiective, atque adeo posse directe cognosci, quin altera ita cognoscatur. Tenent hanc sententiam P. Vasque E I .part. disp. II 3. cap. 2-P. Arriaga disp. 3. metaphys sect. 4. subsech. Σ. dc est com-F-uine u muni Sinter Recentiores lanientiae III. Sententias afferens, quascumque persectiones diuit ut .s. nas Virtualiter inter se distinctas, distingui etiam sorma-iectiuδ quae liter obiective, probari sistet, quia distinctio virtualis lai liuis .i. Vniuβ pQ sectionis diuinae ab altera, sine distinctione ob ι iectiva.
332쪽
jectiva saluari non potest . ergo quς virtualiter distingutur, obicctive quoque distinguedae sunt. Consequentia optima etiam est apud aduersarios. Antecedens igitur probatur,naeo ipso quod duae perfectiones diuinae virtualiter distinguatur,suscipere possunt praedicata realiter contradictoria, dc uni debet realiter conuenim,quod alteri non coueniat, ut constat ex dictis,& id ide quod assit matur de una debet non assirmari , scd negari de altera : id autem absque distinctione obiectiva consistere non potest : ergo. Minor probatur. Nam eo ipso quod de una persectione assirmari possit aliquod praedicatum , & idem de altera afirmari non possit, per actum a firmantem attingitur una, de quavere dicitur praedicatum illi conueniens , & non attingitur altera, de qua idem praedicatum vere dici non potest; hoc autem est distingui obiective : ergo. Minor probatur,
quia illa sola persectio attingitur per huiusmodi actum ,
cui conuenit praedicatum assertum: hoc autem soli conuenit uni, SI non alteri : ergo. Ii 2. Confirmatur, nam Iubicctum huius actus, Esemia communicatur Filio , est solum id , quod communicatur ipsi, dc non id , quod non communicatur , nec communicari potest ; similiter subiectum istius actus, Paternitam non com munitatur Filio, est solum id quod non communicatur: ergo primus actus sola in attingit cssentiam , quae sola communicatur , secundus vero solam Paternitatem , quae non communicatur , aliter uterque actus falsus esset; primus, quia attingeret paternitatem asserendo communicari; secundus , quia attingeret essentiam asserendo non communicari. Vnde iterum fieret, actus, quibus fide cogimur ea credere mysteria, falsos esse , imo &. ipsas reuelationes diuinas diuisiue ea mysteria reuelantes ob eandem rationem, quod dici non potest.
ii 3. Si dicas cum P. Oui edo subiectum Verificationis eo- Responficirum actuum diuersum esse a subiecto affirmationis, nam P. Qui te subiectum verificationis huius actus, EssentiA csim nica. deri, tanta. tur, est sola ellentia ; N. subicctum verificationis istius, laevium. PaternItas non communιcatur, est sola paternitas ; subiectum
333쪽
vero a firmationis utriusquo est utrumque simul si Paternitas, scilicet , Messentia, nec minus una, quam altera. ι
vale verum non est ab actu assirmae tuo attingi unam ω non alieram.Id explicat in hac propositione disiunctiva, v. g. quidam homo currit, in qua currente solo Petro,ip solus est subiectum vcrificans propositionem, quamuisolij etiam homines sint subiectum amrmationis, non minus nec aliter, quam ipse Pomis. R.lie. χε. instans 'ν , quia propositio di si unctiva ideo non centiorum verificatura toto subiecto, quia disiunctive attingit illud,
ais..is,' afferens, Vnum, Vel alterum ex decem v. g. hominibus, I). Οate4i. currere, si enim de omnibus illis determinate diceret. Omnes currere, solo Petro currente, falsa esset: Haec autem propositio, Essemia communicatur , determinata est: ergo subiectum verificationis, & affirmationis idem erici Paternitas autem non potest esse subiectum verificationi se ergo neque assirmationis. Propositio enim determinata eo ipso, quod de aliquo subiecto assirmet praedicatum illi repugnans falsa est. Seeundo, vel actus, quo ait Ouiedus, solam naturam esse subiectum verificationis huius propositionis attingit pro subiecto solam naturam, vel etiam Paternitatem si primum3 ergo natura,& Paternitas distinguntur obiective , quod . intendimus. Si secundum: ergo Paternitas est subiectum unxificationis, cum de illa id affirmetur, non minus quam, deessentia: id autetm dici non potest : ergo.
II 3. Confirmatur,actus afirmas determinatus,hoc ipso verus est vel falsu si praedicatum assertum conueniat aut non
conueniat subiecto, id enim est actu consormari,vel dif--marbobiecto,quod si subiecto ex aliquo capite p dicam disconueniat, hoc ipso di sirmatur actus obiecto , Ec. -- rus non est, quia assirmatio praedicati cadit supra 'totum subiectum assirmationis ; unde in actu affirmat tu de subiaiectis distinctis eo praecise , quod praedicatum uni discon
uenit, falsuas reperitur, ut in hoc actu, Pa/erni as, ct essentia communieantuν Filio: ergo si Paternitas , & essentia essent subiectum huius actus , Essenna commamcut η ,
334쪽
Disp. VII. De dissatiriabessent. Sect. VII. 3 II
falsus esset , cum Paternitas incommunicabilis sit. 11s. Probari solet secundo ab aliquibus conclusio, Aliu4 sutida
quia inon minus Opponuntur communicari, &. non com- mentum:municari, quam cognosci, & non cognosci: Essentia au- . tales tem, dc PaternitaS componere possunt communicari, α non communicari : ergo etiam cDgnosci,& non cognosci. Haec tamen ratio, nisi ab altera probatione juvetur, efficax non est. Quia distinct io virtualis, Ec composito pridicatorum contradicentium a sola paritate extendenda non est. Etenim minus Opponuntur Existere, &. non existere , quam produci ,& non produci, N. tamen actus liberi componentes cum essentia , existere essentiam, non existere decretum alterius mundi, Componere non possunt, produci realiter actum liberum, & non produci essentiam; attendenda ergo est necessitas, N. inelii tabilitas compositionis praedicatorum contradicentium , ad di- istinctionem victu alam extendendam. IIT. Sententia negans probatur prim, quia cognitio ς'tenxiae diuina asserens, Paternitas non es Filiario, & visio beatifica dissi .essi idem affirmans, non asscuerat , essentiam esse distinctam unum. a Filiatione : nec tamen cognitio diuina, nec visio beata distinguunt obiective Paternitatem , dc essentiam, sed eadem cognitio diuinas, & visio beata directe attingunt ex parte 1 ubiecti essentiam, &. Paternitatem .' ergo licet iste actus noster ι Essentia communicatur Filio, attingat ex
parte subiecti Paternitatem, id praestabit, quin unam ab altera obiective distinguat. Haec tamen ratio sufficiens non est, nam ut duae persectioneS diuinae obiectivae distin guantur , non opus est, quod per omnem cognitionem una sine altera cognoscatur, sed sufficit, quod per aliquam attingi possit una sine altςra. Vnde licet, cognitio diuina, ratione suae simplicitatis, x visio beata ratione suae perfectionis, non distinguant obiective Paternitatem,sc essentiatri , sed utramque attingant cx parte subiecti, non inde probatur indistinctio earum obiectiva. Eiiisdema i8. Secundo , quia licet haec cognitio diuina, Essentia sententiae ommunicatur attingat ex parte subiecti Paternitatem,
335쪽
bili fundaia Di mctio obiectivaeuitabilis. &euuandata Deci eirca persectiones necessatias.
tamen verissima Est , dc nullo expositam periculo falsitatis : Restondetur, concesso antecedente negando consequentiam. Nam cum Paternitas, & essentia sint in ordi ne ad nostros actus obiective distincta , quamuis scientia asserens, essentiam communicari Filio, utramque attingat pro subiecto vera esse potest; si autem distinctio obiectiva Paternitatis, dc essentiae non staret in ordine ad nostros actus , nec vcritas diuina, nec creata consistere vale
rent , ideoque in ordine ad nostros actus admittenda est. Haec sunt utriusque sententiae momenta, quid autem de illis sentiam sequentibus CXponam. i I9. Censeo primo, distinctionem obiectivam admittendam in Deo non cie absque vrgentissimo, dc ineuirutabili fundamento . Ratio est, quia simplicitas maior est
Dei perfectio , quam distinctio, ubi ista evitabilis est ; e Ggo si euitabilis sit distinctio obiectiva , maior est Dei perfectio simplicitas, de indistinctio obiectiva; atque adeo idistinctio absque ineuitabyli fundamento admitti non debet , ut circa distinctionem virtualem , dc realem in diuinis fatentur communiter omnes. Nec ullam earum sententiarum iudico ab hoc nostro asserto recedere posse, nam quae distinctionem obicctivam negat, id praestat, quia aeuitabilis est i quae vero affirmat, mouetur, quia aliter nostrae fidei actus quo credimus, Essentiam communi cari Filio, verus esse non potest, cum tamen veritas huius. modi actu et ineuitabilis st: ergo. Iro. Senseo secundo , distinctionem obiectitiam inter Perfectiones diuinas necessarias virtualiter distinctas, euitabilem esse, atque adeo nullatenus admittendam. Proba tur , nam si distinctio obiectiva ineuitabilis esset inter perfectiones diuinas virtualiter distinctas v.g. inter Paternitatem, dc essentiam , maxime, quia actus fidei credens v. g. essentiam communicari Filio , verus esse non potest, eo quod ex parte subiecti Paternitatem attingeret: id non sequitur: ergo. Maior est unicum aduersae partis fundamentum. Minor probatur , quia sola distinctio virtualis Inter Paternitatem, dc essentiam sufficit, ut quamuis utra-
336쪽
que attingatur ex parte subiecti, veri ficetur de sola effcntia , quod communicatur , & non id de Paternitate verificetur: ergo actus afferens ementiam communicari Filio verus csset. Antecedens probatur primo , nam verificaride essentia , quod communicatur , ic non verificari de Paternitate , tantum sunt praedicata contradictoria, ad quae componenda sola sufficit distinctio virtualis. Secundo, quia . haec cognitio diuina , Essentia communicatur, quamuis attingat ex parte subiecti Paternitatem , verissima est , fatenti bus aduersariis propter distinctionem virtualem inter Pa ternitatem , & essentiam; dc haec altera falsa, Paternitas communIcatur et ergo pariter actus fidei afferens, essentiam communicari, verus erit, etiamsi ex parte subiecti Paternitatem attingat. Et ratio est quia licet attingat Paternitatem apprehendendo illam, non tamen assirmando de illa , quod communicatur, ad quae componenda sola sussi- . cit distinctio virtualis. Mi. Res amplius declaratur in creatis, Vbi nullam Ad L., o i iis uersarij agnoscunt distinctionem virtualem. Nam actus eleatis faciis indiuilibilis aiens , Petrum currere , & Paulum non curia id dς in 'rere, vel solum Petrum currere , currente Petro,& Paulo
sedente, verus est , etiam si Petrum , simul & Paulum attingat ex parte subiecti, uterque enim subiectum est illius actus. Et ratio est, quia licet uterque attingatur ab actu ex parte subiecti istinctio tamen realis eorum componit, attingi unum assirmando de illo cursum, & alterum non ita attingi ; sed afirmando oppositum, scilicet, non
currere : distinctio autem virtualis, utpote reali aequiualens, ea praedicata contradictoria componere valet: ergo is etiamsi actus a firmans, essentiam communicari, attingit
ex palate subiecti Paternitatem , poterit illam attingere non assirmando illam communicari, sed essentiam, unde
verissimus erit. Nec id lassicit distinctioni obiectivae, ad
quam necesse est , unum directe,&in se cognosci, altero nullo modo ita cognito, etiam apprehensiuό, seu non affirmando de illo praedicatum. .l sm. Confirmo, distinctio obiectiva inter Paternita-
337쪽
3 1 Tract. I. De E sentia I Attributis Dei.
4- . tem, εc essentiam sussiciens esset , ut cognitio diuina asseisii. 'ρ' rens, essentiam communicari Filio, vera esset, etiamsi ex parte subiecti Paternitatem attingeret: ergo. Potiori iure
iussiciens erit virtualis , ratione cuius hi C actus noster verus est , Essentia communicatur Filio , Paternitas non communicatur,quamlumuis essentia, & Paternitas attingantur ex. parte subiecti: ergo etiam iste alter verus erit, essentia communicatur Filio, etiamsi attingatur Paternitas ex parte subiecti. 113. Objicies primo, potest directe cognosci Paternitas, solum indirecte cognita Filiatione, vel ergo huiusmodi
cognitio attingit directe essentiam, vel non 3 si non attingit : ergo Paternitas, & essentia distinguuntur obiective. Si attingatur directh essentia: ergo cum per eam cognitionem non attingatur directe Filiatio, sed in directe taniatum, essentia, & Filiatio distinguentur obiective. Respondeo, negans antecedens, Cognita enim directe qualibet perfectione diuina omnes directe cognoscuntur, quamuis non assirmando de omnibus eadem praedicata , sed unumquodque de persectione cui Conuenit. tristimia dis I 14. Instabis, potest actus assirmativus attingere ex par--..iniis, Paterni azzm dc essentiam , assirmando de sola talium. essentia,quod communicatur Filio : ergo sola essentia erit subiectum aErmationis illius : ergo Paternitas nulla ratio ne erit subiectum talis assirmationis: ergo neque attinge- έ tur ex parte subiecti ab actu illo a firmativo. Probatur haec consequentia, nam illud solum est subiectum actus affirmativi, quod est subiectum assirmationis , ergo cum Pa remitas non sit subiectum assirmationis, neque erit subierium actus assirmativi ; atque adeo neque attingetur ab eo actu assirmativo ex parte subiecti. Haec tamen instantia soluenda est ab aduersariis in actu diuino asserente, Essentiam communicari Filio, & attingente ex parte subiecti Paternitatem , quin afirmet de illa , quod commu-ῆn. nicetur Filio flantiae solu- Ihs. Respondeo concesso primo entymemate, & etiam
t 'in secunda consequentia, negando tertiam , ad cuius probationem
338쪽
tionem negandum est antecedens. Nam cum Paternitas:& essentia virtualiter distinguantur , actus utramque simul , dc directe attingens, potest de sola essentia assirmare, quod communicetur, idemque de sola Paternitate negare ; nam ad id sola sussicit distinctio virtualis subiecto rum, ut supra ostendimus. Vnde licet Paternitas non sit subiectum amrmationis assirmantis de ipsa, quod communicatur , est tamen subiectum assirmationis assirmantis de essentia, quod communicatur: atque adeo non probatur per illum actum aErmatiuum non attingi directe Paternitatem ex parte subiecti, sed solum probatur . non attingi assirmando de illa quod communicetur. I 26. Censeo tertio, inter perfectiones diuinas necessa- 2 pederias liberas cultabilem non esse distinctionem obie- eetalia, .ctiuain , ac proinde admittendam esse. Ratio est quia liberas i- existentibus perfectionibus necessariis potuerunt non eXistere liberae : ergo potuit Deus, cognitis perfectionibus obiectiva. necessariis non cognoscere liberas existere, sicut de facto non cognoscit existere decretum alterius mundi; quia re ipsa non existit: id autem sussicere distinctioni obiectivae constat ex dictis: ergo.
De attributo diuina omnipotentia.
Osita Dei essentia,attributis in comm les, &virorumque distinctione, tam inter se, quam ab essentia, ad attributa iam in particulari discutienda praescimgimur. Ordior ab omnipotentia , quia ex attributis non transtendentibus, sola ista inter praesentes dis-
339쪽
3 is Tract. I. De Essentia s Attributis Dei.
putationes proprium sibi locum vendicat, intelleistio, enim, voluntas, & volitio suos tractatus habent, de scientia, & voluntate. De omnipotentia igitur disiserimus non secundum omnes conceptus ipsi virtualiter identificatos, sed de illa in ordine ad creaturas, seu quatenus est virtus earum productiva, vel, ut loquuntur alij , quatenus prima causa creaturarum.
Mn omnipotentia consti tuatur forma iter virtute omnium creaIurarum productivat
1. V Ixi formaliter, quia omnipotentiam virtualit Iter eonstitui omni formalitate quarumcunque creaturarum productitia , exploratum mihi est, ex dictis dedistinctione virtuali, ubi ostendimus ad distinctionem virilialem plurium formalitatum , non sussicere connotata diuersa, nec aequi ualentiam rebus distinctis, &c. sed necessario requisitam esse compositionem praedicatorum contradicentium : haec autem nulla sunt inter formalitates omnipotentiae, cum nihil de una realiter assirmari, vel
negari possit, quod idem de altera similiter assirmari , vel
negari non valeat i nec ad oppositum ulla, vel leuis, necessitas compellat : ergo omnes formalitates omnipo tentiae erunt virtualiter Vnum , &idem ι ac proinde non poterit una virtualiter constituere, quin omnes similiter constituant.
3. Dissicultas ergo procedit de constitutivo formali nostro modo concipiendi, quod vocant alij primarium. An scilicet omnipotentia diurna constituatur omni formalitare , & virtute creaturarum quarumcunque productiva. Ratio dubitandi est. Quia omnipoιcntia, cum sit causa prima
340쪽
Disp.VIII. De attrib. omnipot. Sessit. I. 3 17
prima , constitui possct formaliter, & primario sola virtute productiva substantiae , secundario verb,& materialiter, virtute accidentium productiva. Nam virtus productiva primario, dc per se intendit substantiam, secundario vero , dc ratione substantiae, intendit accidentia , vel quia proprietates illius sunt, vcl quia dispositiones, aut perfectiones adiacentes: ergo omnipotentia sormaliter, dc primario constituenda erit sola virtute productiva substantiae , virtute vero accidentis productiva secundario tantum , & materialiter. Sicut in communi plurium sentcntia, primum subiectum , scilicet materia prima, sormaliter & primario sola constituitur virtute receptiua formae substantialis , accidentalis vero materialitcr, 8c secundari Ο. . Afferendum tamen est,omnipotentiam diuinam con- omnipoten-stitui formaliter , & primario omni virtute, tam substana si minii tiae , quam accidentis productiva. robatur primo, quia omnipotentia formalitcr, Δί primario, idem est , & valet ac potentia omnium productiva, ut ipsa nominis etymo logia prae sc fert: ergo est formaliter , dc primario virtus substantiae , & accidentis etiam productiva. Patet consequentia quia si Omnipotentia non esset formalitcr, & primario virtus accidentis productitia, neque formaliter,& primario esset potentia omnium productiva, & consequentcr neque omnipotentia. Nec instantia illa primi
subiccti, seu materiae primae , momenti mihi est. Nam ut ostendi in physicis, materia prima formaliter , & primario constituitur utraque virtute substantiae, dc accidentis receptiua . ergo & omnipotentia utraque virtute productiva. s. Secundo probatur conclusio, nam omnipotentia sor- Alitet non
rnaliter, Sc primario constituitur gradu productivo simpliciter infinito in suo genere , quod distinguitur formaliter id ualui. ab aliis perfectionibus diuinis: huiusmodi autem gradus
integcrsormaliter non est, &. completus absque virtute accidentium productiva: ergo cum caetera omnia constituantur gradu suo integro, completo, etiam omnipo- Rr 3, tentia Diuiligod by Cooste