장음표시 사용
381쪽
3 1 8 Tract. I. De Essentia-Attributis Dei.
obedientialem connecti cum suo termino, ut patebit applicanti formam argumenti.
ra' 'Ι - ReVondeo, etiam, si ea praedicata inferrent per b 4.mees '' nam consequentiam, distinctionem inter Petrum possibilem, & impossibilem, quia idem Petrus nequie simul euepossibilis, dc impossibilis, non tamen dcfinire , nec infer re, quaenam pars distinctionis sit reipsa vera, an Petrus posis bili vel Petrus impossibilis,quod necesse erat connexionicum possibilitate Petri, sicut hic actus, Petrus vel spos, iis, vel impossibilis,distinguit quidem inter Petru possibilem, & impossibilem, quin definiat, aut inferat, Petrum esse r ipsa possibilem, potius quam impossibilem, aut e contra. Si
autem inquiras cur ea praedicata diuina neutram partem distinctionis determi nt. Respondeo, quia utramque at ringunt tantum per modum conditionis; qui modus ad tingendi nihil de statu conditionis definit , ut saeptindictum est. - H Pridic ' Addo, ea praedicata diuina non inferre distinctionem
tui distin- in re earum Conditionum, nec identitatem, 1ed ab vir
αιοδες que praescindere. Nam etiam si Petri possibilitas fieretium etin4i. re idem cum eiusdem impossibilitate, aut e contra, mane-tionum. ret Deus. Diuina ergo illa praedicata tantum inserunt di
stinctionem possibilitatis, & impossibilitatis, per modum conditionis, quatenus a Deo ariectae, nam potentia diuina productiva Petri ita adjicit pro conditione possibilitatem illius, ut non adjiciat, nec adjicere possit, impossibilitatem, e contra vero repugnantia diuina producendi Petrum, ita adjicit pro conditione impossibilitatem eius, ut non adji Ciat , nec adjicere valeat, possibilitatem. Sicut ergo diuina illa praedicata non inferum possibilitatem, aut impossibilutatem Petri in re, sed tantum per modum conditionis, ita nec inserunt distinctionem, aut identitatem earum in re, sed tantum per modum conditionis,seu quatenus conditio sunt, maxime cum ea distinctio sint ipsemet extrema possibilitatis, & impossibilitatis, quae sollim inferuntur per
Instantia suis modum Conditionis.
pina νωτο- 9, Instas. Possibilitas intellectus creati ad videndum
382쪽
Deum sub conditione auxili j supernaturalis possibilis, & ita obegi.n. impossibilitas eiusdem intellectus ad videndum Deum sub x li ad conditione eiusdem auxilij impossibilis, sunt praedicata in- i. I μ'
ferentia distinctionem in re earum conditionum i ergo
possibilitas Dei ad producendum Pctrum, si possibilis est,& impossibilitas ad producendum illum, si impossibilis
sit , erunt praedicata in Prentia distinctionem in re earum conditionum , atque adeo Deus cum ea distinctione connectetur. Vnde si Petrus possibilis , fieret impossibilis, seu idem esset Petrus possibilis, & impossibilis, periret Deus,
quia periret distinctio, cui Deus connecteretur. Resondeo, negans antecedens, idem enim dicendum est, in utroque cana, cum in utroque Cadem sit inconnexio tam cum possibilitate, quam cum impossibilitate conditionis.Nec paritas altera sumpta ex scientia conditio nata conuersionis
Petri sub auxilio .& non conuersionis sub auxilio B, em cax est. Nam illae scientiae ideo inferunt distinctionem in re Carum conditionum, quia supponunt absolutam possibilitatem ipsarum , nec unam , dc Candem Vtritasquc auxilij, sed diuersam, quod non militat in nostro casu. 4. Obij cies nono, Deus quoad cssentialia habet hanc Notia obim cognitionem. Idem non potest simul esse ,Hnon esse: ergo si huitiis,i Petrus sinuat esset, & non esset, quod est, Petrum impli- Minae veticare, falsa foret cognitio illa, atque adeo destruenda, &
consequenter Deus cum ea cognitione connCXUS. Antecedens videtur certum, nam illa cognitio est unum, exprimis principiis, quae Deus ignorare non potest, SI non pendet ab eo, quod quidquam sit possibile re ipsa, vel impossibile, existens, aut non existens, scd cst cognitio sempiternae veritatis, sicut & ista, Duo contradictona non possunt ut esse. Confirmatur si idem simul esset, & non esset haberet Deus hanc cognitionem, idem v. g. Pctrus simul est, dc non in t ergo non haberet oppositam huic , scilicet, idem non potest simul esse, dc non esse: ergo si idem si-imul esset, & non esset, ea cognitio in Deo non esset, ecconsequenter neque DC IS.'s. Respondeo, concesso antecedenti, negans conse- tale, tin quens iam. Diqitigod by GOrale
383쪽
inconnexione Dei. Iaeonnexi Dei non ex
quentiam Nam etiam sit Petrus simul esset, dc non esset, adhuc verum esset, hoc complexum impossibile esse, cum sit cometexum duplicis contradictorij: unde negatio diuina asserens, idem non posse simul esse, & non esse, vera
semper esset, atque adeo minime destruenda. Ad confir- .mationem , concessio antecCdente, neganda est utraque
consequentia. Nam, sicut idem simul esse, &non esse,non opponitur cum hoc, quod est, impossibile esse ι imo quod simul esset, & non esset,hoc ipso impossibile esset ; nec cognitio diuina asserens, idem esse, & non esse, opposita esset cognitioni asserenti, idem non posse simul esse, Sc non esse , sed utraque verissima esset, quia quod simul esset, dc non esset, simul etiam impossibile esset, atque adeo verum esset, non posse esse. 96. Obijcies decimo , fieri ex nostra sententia , Deum quoad essentialia non habere virtutes morales, quod dici non potest: ergo. Sequela ostenditur, nam impossibilibus
omnibus creaturis maneret Deus quoad essentialia: tunc autem nullae in eo e sient Virtutes morales: ergo neque de facto. Major probatur, quia tunc implicarent contradictionem actus , & objecta cuiusui, virtutis moralis : ergo nulla esset possibilis. Quae enim esset justitia, cui implicaret tribuere cuiquam jussitum. Quaenam Misericordia , cui impossibile esset alicuius miscreri. Quae liberalitas, quae nihil alicui donare posset, &c. ergo.. Respondeo in Deo esse virtutes morales , non absolute eliciti uas suorum actuum, sed conditionale, si actuS non repugnent, ne CC reaturae , quibus connectuntur, nec id absurdum est, sed major Dei pzrseetio, inde pendentia a creaturis. 97. Obi3cies undecimo , fieri ex nostra sententia, Deum quoad essentialia non habere liberum arbitrium, quod dici non potest. Sequela probatur, nam impossibilibus creaturis, Deus ti hil posset libere decernere: ergo nec liberum habcret arbitrium, hoc enim essentialiter est potestas libere decernendi. Tunc autem maneret Deus. quoadessentialia: ergo Deus quoad essentialia de facto non haberct liberum arbitrium. Confirmatur, impossibilibus creaturis,
384쪽
Disp.VIII. De attrib. omnipot. Sect. V. 3 6 I
turis,impossibilis quoque esset actus diuinus liber: ergo nullum esset in Deo liberum arbitrium,cum ad achium imposisibilem nulla si potentia. Antecedens probatur, vel enim actus diuinus liber constituitur adaequate Deo intrinsecus, vel partim intrinsecus,& partim extrinsecus : quouis autem modo decretum liberum , vel con notat essentialiter creaturam , non solum re ipsa possibilem, sed etiam futu- .ram, vel includit illam : ergo nulla stante creatura possibili, nullus actus liber esset Deo possibilis. Idem argumentum fieri potest de supremo Dei in creaturas dominio. 98. Respondeo, Deum quoad essentialia habere liberum arbitrium, non absolutum ex parte actus, N. Objecti, sed conditionatum, si videlicet actus, & objecta non repugnent. Idemque de supremo dominio in creaturas dicendum est. Nec id absurdum est , s ed ingens, dc major Dei perfectio, quam liberum arbitrium absolutum ex parte actus, ic obiccti, ratione cuius Deus a creaturis dependerct. Ad quam depcndentiam vitandam Dcus suos actus liberos , sicut & creaturas, respicit conditionate , si possibiles sint, permansurus etiam si forent re ipsa impossibiles ; quia cum non sint periectio Dei, hoc pacto respici nihil obstat, nec paritas inde ad perfectiones diuinas necessarias sumi pote st. 99. Instabis, liberum arbitrium conditionatum non est ore ipsa liberum arbitrium : ergo si solum illud csset in Deo, non esset re ipsa in illo liberum arbitrium. Antecedens probatur, tum quia liberum arbitrium conditionatum stare potest cum impossibilitate sui actus. Tum etiam quia voluntas huimana Christi non est libera ad peccandum, etiamsi potestatem habeat conditio natam peccandi , si unio hypostatica solueretur. Tum denique, quia voluntas nostra libera non est ad agendum sine cognitione objecti, quamuis potestatem habeat ad libere agcndum, si talis cognitio stet. I Oo. Rc spondeo, liberum arbitrium Conditionatum non Liberum, esse quidem liberum arbitrium absolutum, quandiu non blirium con. purificatur conditio, esie tamen liberum arbitrium con-Z et ditiona
385쪽
3 6 i Tract. I. De Essentia-Attributu Dei.
ditionatum, cui non repugnat cum impossibilitate sui actus conjungi. Instantiae vcro voluntatis humanae Christi, de nostrae, tolum eu incunt, non stare absolutam libertatem ad peccandum cum vnione ad verbum s nec ad libere agendum , sine cognitione indifferenti; non autem probant non stare libertatem conditionatam si purificetur condi-' tio; qualem nos dicimus esse in Deo. Quod autem libertas creata pure conditionata sufficiens non sit ad peccandum,. aut merendum ; verum quidem est, nam ad id libertas ab-' soluta per purificationem conditionis necessaria est , cum aliter actus possibilis esse non possit; id tamen nec obstat,
nec impetit liberum arbitrium conditionatum Dei, nec probat absolutum necessarium,cum importet imperfectionem dependentiae a creaturiS. Aliqui Pa- ioi. Obij cies duodecimo, & vltim b, aliquos Patres in-αζά, ' ferentes apud Theophylum Raynaudum Theologiae naturalis dist. 8. quaest. .art. I. omnia esse possibilia,quia Deus est Omnipotens. Haec autem illatio nulla foret non stante connexione Dei cum possibilibus . ergo. Respondeo, eos Patres inferre possibilia ex omnipotentia , non quoad sufficientiam , quae sola competit Deo essentialiter, sed quoad efficaciam, quam non negamus cum possibilibus connexam , addit enim supra sulficientiam scientiam absolutam possibilium , si virtus non sit specialis resultans in Deo posita possibilitate creaturarum, de quo statim. Io 1. Instabis, ut aliqua potentia sit vera potentia, debet in illa contineri essectus i eo autem ipso, quod in potentia contineatur effectus, possibilis reipsa debet esse, cum impossibile in nulla vera potentia contineri Valeat: ergo cum in Deo quoad essentialia sit vera potentia, inferet re- ipsa possibilia. Respondeo, ad veram potentiam satis esse, quod contineat eminenter effectum sub conditione,s possibilis sit, etiamsi re ipsa impossibilis esset. Quod non leuiter minuit S. Thomas quaest. 1 . de potentia art. . corpore, ita scribens de impossibile. me enim omnipotentia nomsabduur, non propter defectum diuina potentia; sed quia non flo
res habere rationem factibilis, neque postilis. Et infra, unde
potentiam suffieit confiisentiaco ditioirata
386쪽
eonuenientrus dicitur quod ea scilicet impossibilia ) nonpossunt fieri, quam quod Deus ea non possit facere. Quibus innuit Sanctus Doctor, potentiam conditionatam diuinam, seu sufficientem quantum cst ex se ad faciendum etiam impos
Mnsii in Deo, ω quo constituatur, omnipotentia quoad e caciamZ
ao3. 3onstat ex dictis in Deo quoad essentialia tantum sesse potentiam productivam creaturae conditio-- natam, seu quoad sufficientiam, Quaerimus nunc,an ultra huiusmodi potentiam, dc extra eisentialia , Conc denda sit Deo potentia absolute , dc quoad efficaciam productiva, dc cum creaturis absolute, dc re ipsa possibilibus connexa , ic quo huiusmodi potentia constituatur, an 'videlicet sit noua virtus productitia resultans in Deo stipposita possibilitate creaturae, sicut resultat noua scientia exprimens absolutE possibilia, vel sit ipsam et potentia con ditionata , addita illi possibilitate creaturae in re, quae crat conditio eius virtutis , vel scientia talis possibilitatis , aut 'aliquo quouis alio, siue creato, siue increato. io . Assero primo, concedendam esse Deo potentiam si, In Deo absolutE, dc quoad efficaciam productitiam cum creatu- potentia ab.ris teipsa possibilibus connexam. Ratio est facilis, quia in 'l' .ῶν .. Deo negari non potest potentia creaturarum productiva ductiva. saltem conditionata, si possibiles sint; si enim ea virtus admittatur absoluta, constans erit, eam esse in Deo: Potentia autem conditionatE productiva, licet ex modo tendendi conditionata semper sit, purificata tamen Conditione , fit absoluta, quocunque id constituatur: ergo cum de facto purificata sit conditio possibilitatis creaturarum, negari Deo non potest potentia absoluta creaturarum pro-Z et a ductiva.
387쪽
36 Tract. I. De Essentia & Attributis Dec
ductiva. Maxime cum Patres talem Deo potentiam concedendam praedicent,ex qua possibilitas in re creaturarum legitime inferatur qualis sola est absoluta , dc non con ditionata. Ea potentia Ios. Assero secundo, virtutem absolutε productivam diuinam, non esse nouam, de specialem virtutcm, absolutam productiva. ex modo tendendi, & conditionata distinctam, sed esse ipsam mei virtutem conditionatam,& purificationem conditionis, aut scientiam diuinam talis purificationis, si nolis eam potentiam absolutam diuinam aliquo creato compleri, quod magis placet. Ratio est quia potentia conditi nata , sola purificatione conditionis, & notitia illius, est sufficiens ad producendas creaturas: ergo superflua est, icinutilis noua, dc specialis porentia absoluta ex modo ten dendi ; atque adeo exterminanda a Deo cum ad alium effectum , quam ad creaturarum productionem necessaria non sit. Confirmatur, etenim quia intellectus diuinus est de se sufficiens ad veritates liberas cognoscendas si dentur, posito quod dentur, non admittitur nouus intellectus liber; oc necessario distinctus ad eas veritates cognoscendas:
ergo cum potentia conditionate productiva creaturarum,
si possibiles sint, de se sit sufficiens; posita possibilitate creaturarum, necessaria non erit, nec admittenda noua, & spe cialis potentia absoluta a conditionata distincta. serentia ne- IO6. Obijcies primo, quamuis scientia necessaria sit de
;.,' ...'.,'suffciens exprimenda possibilia, si dentur, illis tamen ad exprime. datis, admittitur in Deo noua scientia absoluth exprimens d h:ψlvxst possibilia i ergo etiamsi potentia conditionata sit de se suf- ficiens ad creaturas producendas, si possibiles sint, i liis tamen re ipsa possibilibus , noua potentia absolute productitia admittenda erit. Restondeo negans, scientiam ne siseriam sussicientem esse ad exprimenda absolute possibilia, s distincta sit ab intellecta, diuino, ut ego opinor; sicut sufficiens non est ad exprimenda sumra, & sicut amor nC- .cessarius sufficiens non est ad amandum libere; nam scientia; quae modo absoluto semel non exprimit aliquod objectum, nunquam ita potest illud exprimere, sed noua, dedistincta
388쪽
Disp. VIII. of Attributo omnip. Sessit. VII. 3 61
distincta scientia necessaria est,cum nouus sit,& distinctus modus tendendi in objectum,in quo nouus actus, & no scientia consistit; sicut in voluntate diuina modus tendo n-di libere in futura nouus est actus ab amore necessario virtualiter distinctus.1o . Si vero scientia necessaria sit indistincta ab intelle χε
ctu diuino,ut opinantur non pauci,adhuc non Urget argu-tia indistinamentum. Nam scientia necessaria ideo esset sufficiens adcta soret ab
cognoscenda possibilia , non quia scientia necessaria est 2 ά μ' sed quia intellectus esset potens de se omnia cognost reper suos actus, objecta exprimere volentes, cumque scientia necessaria non esset actus vallans exprimere absoluin possibilia, inde nouus actus necessarius esset, sicut indet nouus actus ad exprimenda futura necessarius est Potentia autem absolute productiva non esset actus potentiae conditio nate productivae, sed utraque esset potentia, de indesi- perflua, quia sola conditionata ad producendas crcaturas iusti ceret. Io 8. Obij cies secundo , potentia absolute productiva creaturam neque esset in Deo libera,& conti ngens, neque necessaria i id autem implicat,cum inter contingen S,& n eessarium non sit medium : ergo. Maior probatur, imprimis enim non esset Deo necessaria, cum Deus cum omnisba persectione necessaria manere potuisset impossibili omni creatura, dc tunc nulla esset potentia ab lute productiva. Deliade libera & contingens non esset. Tum quia possibilitas libera, di contingens non est, aliter posset ros possibilis non csse post bilis. Tum etiam quia liberum Deo non est Petrum possibilem esse, vel non esse possibilem: ergo potentia absolute productiva neque esset Deo neces
saria, neque libera, aut contingen S.IU9. Vt clarius respondeam aduertas, dupliciter posse Qua ratione
aliquid esse alicui contingens. Primo negatiue, eo quodinet subjectum a suis intrinsecis praedicatis, Sc independenter Sutati ' ab omni libero exercitio, possit esse sine illo. Scc ob positive, eo quod libero suo arbitrio possit ponere, & nons ' '. ponere illud, & hoc pacto esse, & non esse sine illo. Reia,' ZZ 1 pondeo i
389쪽
sententiae Doctorum P.Marius. RVasqueae.
3 66 Tract. I. De Essentia-Attributis Dei.
pondeo ergo, potentiam absolutam crcaturarum productivam esse Deo, non simpliciter necessariam, cum sine illa existere potuisset; nec positive liberam, &. contingentem, sed tantum negative contingentem , quia sicut Dcus cum essentialibus praedicatis suis sine creaturis reipsa possibilibus existere potuit , ita etiam sine potentia absolute earum productiva permanere valuit.
De AEternitate Immensitate Dei. x. 2EC duo diuina attributa adeo sunt intera Nid T se similia vi cuiusvis notitia, alterum fiat
d. t manifestum,ideo utrumque hac disp. so
ciamus. Nihil disserimus de aeternitate, & immensitate extrinsectis, scilicet tempore, & spatio imaginariis ; haec enim physeis incumbunt. Nobis tantatum est controuersia de aeremitate , & immensitate in trinsecti, quae persectiones sunt intrinsecae Dei, quamuis cum respectu ad immensitatem, & aeternitatem extrinsecas, saltem conditionato, ut dicetur infra.
. SECTIO I. Luid se immensitas s aternitas DeiZ
a. T Mmensitas prout in praesenti sumitur pro diuina per- ut sectione, qua Deus omni loco per intimam penetrationem correspondet. Similiter aeternitas pro diuina perfectione, qua Deus omni tempori coexistit. Difficultas
390쪽
Disp. IX. De Immensis AEternit. Sect I. 36
ergo est, quid sit, dc qualis huiusnodi perschio. Prima sententia asserit immensitatem diuinam consistere in praesentia, seu Ubicatione, qua Deus actu correspondet omni loco imaginario interminato. Ita boarius disp. 3O. Metaphys sect.7. iati m. M. Vnde aeternitas erit praesentia ad omne tempus; hoc tamen discrimine, quod immensitas est praesentia seu ubicatio permanens, aeternitas verb successiva iuxta temporis mensuram. Secunda sententia rejectis tempore, & spatio imaginariis, docet, immensitatem esse potentiam quantum est ex se occupandi quodcunque spatium , casu quo sit, similiter aeternitatem esse potentiam quantum est ex se sussicientem ad correspondendum omni tempori. Ita Vasque E I .part.quaest. 8. circa art. . Sc plures Recentiores, qui omnipotentiam in virtute quantum est ex se sussicienti constituunt, & de immensitate dc aeternitate quoad essicaciam, simili modo philosophantur, ac deessicacia omnipotentiae.
3. A ssero , Immensitatem diuinam esse , ubi cationem Di quo infinitam adaequate Deo intrinsecam, &. identifica am, de se sussicientem , ut intim E penetretur Deus cuilibet Dei εcreato, eo ipso quod possibile sit, de existat, siue illud sit
locu , imaginarius, quem non negamus, siue physicus,siue
ipsa quaelibet creatura , ita ut immensitas Dei nihil includat creatum , nec illud respiciat absolute possibile , aut existens, sed tantum conditionale, si possibile sit, & existat. Similiter dicimus, AEternitatem Dei esse, Durationem infinitam adaequate Deo intrinsecam, & identificatam, de se sussicientem, ut per illam Deus ex parte sua habeat, quidquid opus est, ut coexistat omni creato, eo ipso quod possibile sit, & existat. Huius a Serti probatio, & declaratio opportunius tradctur sect. 6. ubi iterum repetenda foret pro coexistentia Dei ad creaturas in tempore futuras. . Rogabis nunc , an attributum immensitatis respiciat
diuersis virtualitatibus diuersa spatia, vel unica indiuisbile omne spati lim, dc idem est de aeternitate respective ad tempus. In hac parte connotatores ad fugicndas diuersas Virtualitates in aeternitate, dc immensitate, aliquibus pre