장음표시 사용
401쪽
existerent ab aetern in pro iamentura.
Reeentioris Thomistae. Praecedens responsio li. brata, & ex. ycnaa.
pria. Id est hereticum,ergo. Major probatur. Primo, quia
eo modo, quo creatura coexistit toti aeternitati Dei, coexistit per vos Deo ab aeterno: inde enim insertur a vobis coexis cntia in aeternitate, quia creatura correspondet toti. aeternitati : creatura autem nunc existens coexistet toti aeternitati in propria mensura : ergo coexistit Deo abaeis
no in propria mensura. Maior est doctrina CaJ etanorum.. Minor nemini dubia, nam aeternitas intrinseca Dei est tota simul : ergo creatura existens in instanti Α, in propria Inpnsura coexistit toti aeturnitati Dei. 18. Probatur secundo cadem minor. Vel mensura pro pria Anti clari sti , cxistit ab aeterno, plusquam objective,, actu, dc exercite mensurans, vel non. Si non existit: ragoealiquod futurum, scilicet mensura propria Anti-Christi actu, dc exercite mensurans, non existit ab aeterno, plus quam objective, quo habemus intentum. Si existit: ergo existit Antiςhristus in propria mensura actu, dc exerci inmensurante illum , quod Catholice dici non potes .i'. Respondet Vives in manuscriptis, aeternitatem licet sit actio reddens futura ab aeterno realiter existentia, non, 'erctendi ad res mutandas, neque ad faciendum quid exercite sint extra causas, dc in propria mensura, CXercite mensurante: ideoque illas non posse hoc modo ab aeterno in aetemitate contineri, quia quod in se mutaetum non est, ε e Xercite extra causas, non potest, ut tale antequam in se sit mutatum,c5tineri ab aetemitate: non ex defectu aeternitatis, sed quiae implicat, quod aliquod continuetur ut mutatum , antequam immutetur.3 o. ' Haec tamen responsio non satisfacit. Primo, quia vel in aeternitate est realiter ab aeterno mensura propria Antichristi cum munere mensurandi , actu & exercite, vel non. Si non est, ergo aliquod futurum , scilicet mensura propria Anti-christi, cum munere mensurandi, non est realiter ab aeterno, quod intendimus. Nec dici potest men- sitram propriam Antichristi esse ab aeterno in aliena mensiara, quia imprimis non admittitur mensura mensurae ab Adversario. aod si quis stimulo argumentorum eam admitteret, Diuitiae hy COOste
402쪽
mitteret, contra illam stat idem argumentum , nam, vetmensura mensurae est ab aeterno cum munere mensurandi actu, & exercite vel non 3 Si non : ergo aliquod futurdmnon est realiter ab aeterno: Si est : ergo mensura propria Antichristi est realiter ab aeterno in propria mensura, actuti. exercite mensit rante. Si autem est ab aeterno mensura propria Antichristi cum munere actu, dc exercite mensiIrandi: ergo etiam Antichristus est ab aeterno in propria mensura achU, & exercite menseratus. 3 i. Contra secundo Antichristus immutatus, & extra causas est nunc aliquod futurum: hoc autem per te non potest contineri realiter in aeternitate ab aeterno : ergo non omnia futura coexistunt aeternitati realiter ab aeterno. Quod si dixeris, Antichristum immutatum, & extra causas, esse realiter ab aeterno, tibi non constabis, quippe neganti , tale esse posse contineri ab aeternitate , & asserenti, esse immutatum,& extra causas aliud non esse, quam existere in propria mensura.
3 2. Contra tertio,& simul probatur tertio maior illa. Actio qua suo tempore producetur Antichristus, quidquid illa sit, siue creatum, siue increatum, siue immensitas, siue decretum, est realiter ab aeterno: ergo Antichristus est per
eam realiter ab aeterno productus: ergo existens extra causas , quod in vestra sententia est existere in propria men sura actu, & exercite mensurante. 33. Respondet recentior ille , actionem Antichristi esse Alaei deis quidem ab aeterno active producentem, dc extrahcntem
Antichristum ab actu possibilitatis: Antichristum vero
non esse per eam actionem passive productum, & extractum a causis , ideoque non existere in propria mensura. Quod si ab eo inquiras, cur actio aeterna non denominet Antichristum passive extractiim a causis, ec productum 3 Respondet,quod supra, id non prouenire ex defectu actionis aeternae, sed ex incapacitate termini, qui antequam sit passive productus, & extractus a causis, non potest, ut talis, ab aeternitate contineri. Quod si iterum inquiras, cur sit incapax 3 Respondet, qilia Deus non vult Antichristum,
403쪽
38o Tract. I. De Essentia-Attributis Dei.
v. g. esse passiuE productum, & extrachum a causis nisi in
P ηςς ς' Contra, quia , ut nuper dicebamus , haec responsio osthuditui dat nobis intentum. Nam Antichristum esse passive pro- insumiens. ductum, dc extractum a causis, nunc est aliquod futurum: hoc non continetur per te in aeternitate: ergα Secundδ, actioni, qua suo tempore producetur Antichristus, tam essentiale est, extrahere terminum a suis causis, & reddere
passive productum, quam extrahere ab statu possibilitatis,& reddere realiter existentem; cum se ipsa praestet virumque, & se ipsa sit extractio termini ab statu possibilitatis, &a suis causis, quod non negat Aduersarius et actio autem Antichristi non potest existere ab aeterno, quin denominet Antichristum cxtractum passive ab statu possibilitatis; aliter non exi steret, sed in statu possibilitatis maneret: ergo neque poterit existere eadem actio, quin denominet ter- minum passive deductum, & a causis extractum. Vel si secunddin praestare possit, cur non primum scilicet; non reddere Antichristum extractum passive ab statu possibilitatis, quo sponte ruit tota meditatio Caietani Oeat uti po. Confirmo, dc loquor de creatura, quam potuit Deusten ab κxς tra causas ponere ab aeterno, siue illa sit permanens, siue ' successiva. Probo in sententia Thomistarum , eam filisse esset. extra causas, & passive productam ab aeterno. Ea creatura secundum se ,& absolute antecedenter ad omne Dei decretum, capax est, ut ab aeterno extrahatur, tam a statu possibilitatis, quam a suis causis, ut per se con stat: eo autem ipso, quod sit ab aeterno extractio eius creaturae ab statu possibilitatis, ipsa est passive extracta, nec potest non esse: ergo eo ipso quod sit ab aeterno extractio a suis causis, ipsa erit passive extracta, nec poterit non est cir de facto autem existit per eos extractio i litus creaturae a suis causis,scilicet, actio Angeli, vel hominis: ergo de facto extitit ea creatura a suis causis ab aeterno extracta.
IT 36. Confirmatur secundo. Non potest Deus velle, quod
ab aeterno sit extractio rei astatu possibilitatis, quir e Iit rem ab aeterno a statu possibilitatis passive extractam : ergo neque
404쪽
neque poterit velle,quod sit ab aeterno extractio a suis cauia sis, quin velit rem a suis causis ab aeterno passive extractam. Quod si di ris posse Deum velle , quod sit ab aeterno extractio creaturae ab statu possibilitatis, quin ista sit passive extracta, qua bona consequentia infers creaturas esse passive extractas ab statu possibilitatis ab aeterno, quia earum
- - tractio, siue actio existit ab aeterno. 37. Conuictus recentior Vi, dc essicacia horum argU- id de sua mentorum, ingenue fatetur, suam sententiam continere Pp Di 00ς
mysterium simile mysterio diuinae libertatis , sicut orgo . . i.
a Patre Suare Z admittitur in Deo existere totam vo- mista. litionem alterius mundi, &. non dc nominare Deum volentem , ita inquit ego assero existere ab aeterno extractio nem creaturae a suis causis, dc non denominare passive extractam. Caeterum ad componendam diuinam libertatem
cogimur fide, nostrum intellectum captio ante. Ad quid autem, qui liberi nati sunt, captiui fient sola fide Caietani,& quem lateat sententias philosophicas ad inscrutabilia
Dei mysteria recurrentes subobscuras esse, di communiter Doctoribus inuisas. 38. Caeterum , nec confugiens ad aras saluus fiet noster Ex sense suci Aduersarius ita disputo. Ex mysterio libertatis diuinae licitum tibi est, actu admittere, cise ab aeterno extractionem a causis, dc non esse rem a causis passive extractam : ergo in eodem mysterio licitum tibi, nobis erit, admittere, esse ab aeterno extractionem ab statu possibilitatis, de rem non esse passive extractam ι quo cessat praesciatia futurorum in aeternitate, ad quam satis non est creaturam esse actiue cxtractam ab statu possibilitatis, sed ulterius requiritur, quod sit passive extracta. 39. Confirmatur, quia si Theologo securus esset recursu ; Absurda. ille ad aras, multa absurda palliare posset. Ad rem est, quia diuina volitio alterius mundi est, α fuit ab aeterno in i diu. propria mensura quin denominaret Deum vDlcntem:ergo coclypeo protectus Aduersarius, dicere posset cxtractionem a causis esse in propria mesura,quin denominaret rem
passive extractam: idemque dici potest, ctiamsi extractio
405쪽
3 8 L Tract. I. De Essentia S Attributis
esset actio creata. ParuerLCognitiones,& uesitiones Creatas posse existere in propria mensura in intellecta creato, quin illum denominarent. Praeterea posse existem assumptionem Eumanitatis , quin denominaret humanitatem assumptam, & alia eius farinae, qude quam absurda sint in
Exemplo Denique mysterium hoc, exemplo Dominicanis so- Mustes, hac lemni mihique inter disputandum exhibito,.altius intro
elatio no. spiciamus. Aiunt, creaturas futuras se. habere respectu' diuinae aeternitatis , sicut puncta circuli respectu puncti med ij, siue centri. Sicut ergo quodlibet punctum circuli correspondet toti centro, ita quaelibet creatura toti aeternitati. Hoc tamen exemplum mirifice nostrorum argumentorum efiicaciam demonstrat. Etenim si pumcta circuli simul non existerent , sed successive', nunquam integer circulus coexisteret centro. sed pars.nunc, dc pars poste ut est euidens : at creaturae omnes simul non exi stunt sed successive: ergo neque possunt omnes cocXi- .stere aeternitati.
1. Insuper , dum describitur circulus, punctum centri nondum respondet parti describendae, sed solum parti descriptae, idque non quod puncto centri aliquod desit ratione cuius respondere debet parti describcndae , sed quod pars ipsa desit, cui tale punctum, existens iam secundum se
totum, respondeat; descripto vero integro circulo centrum respondet toti circumserentiae, dc singulis illius partibus. Ita indivisibilis aeternitas interim , dum totum tempus non est elapsum, non respondet toti tempori, sed parti . Quare sicut punctum centri potest nunquam responde re parti circumserentiae, nondum descriptae, si illa in futurum non describatur, ita aeternitas potest non respondere vel partibus temporis adhuc futuris, vel rebus continaenia ter in eis suturis , si vel tempus cesset, vel eo perduranteres in illo non sint, ut re ipsa possunt non esse. Denique :;, π=66 quia hic discursus communis etiam est immensitati, &
406쪽
Deo ab aeterno in aeternitate, sequeretur, coExtitisse Deo ab aeterno in aeternitate amorem, & Odium essicaces; formam, eiusque priuationem, S alia hia lusce generis contradictoria. Insuper coextitime Deo ab aeterno plures praesentias circumscriptiuas eiusdem corporis ad plura loca , &pl ures formas eidem materiae correspondentes: id autem absurdum est. Sequela probatur, quia ea omnia sunt, vel fuerunt futura : omnia autem futura per vos coexistunt Deo ab aeterno in aeternitate : ergo , &c. Quae absurda si deglutiantur pro defensione Caietani inde satis deprehendes, cuius momenti fuerit quindecim annorum meditatio
3. ι Biicies primo, Sanctum Thomam pro vobis ad- primum t ductum hic art. II. afferentem : Omnia qηa sentis tempore sunt Deo ab aeternostraesentia , nm selum ea ratione, qua habet ras tenes rerum vad se praesentes , τι quidam dicunt, solutum.'sed quia eius intuitus fertur ab at emo seper omnia prout sunt imsua prasentialitate. Aequi in prima parte stamit Sanctus Doctor praesentiam objectitiam : ergo in secunda agnouit aliam praesentiam ab objectilia distinctam. Rest deo id missa
authoritate Sancti Thomae, & Concessia maiori, negans consequentiam, cum omnibus, & veris Thomistis usque ad
4. Instabis : ergo Sanctus Doctor bis repetit eandem praesentiam objectivam, quod inutile effeti Restondeo negans consequentiam, nam in prima parte statuit praesentiam objectivam possibilium , in secunda autem praetentiam objectivam etiam futurorum, in quo nulla est inutilis repetitio, ut expendimus supra. Nec iudico sussiciens funda mentum ad fundandam tam dissicilem opinionem, & nouam , quod Sanctus Doctor bis idem repeteret.
1. Obijesos secundo eundem Sinctum Doctorem are.'docentem,
407쪽
monium de docentem. diuadam licet non t nunc in acta , tamen velfum οδ.- - aut , vel erunt: omnia ista dieiιur Deus videre scientia visionis,quia eum imeligere Dei , quod es eius esse, a ternItate mensuretur , quae sine Deccmne exsens totum tempus comprehendit se praesens intuitus Deι fertuν ιn totam tempus, ct rn omnia qua sunt
in quocumque tempore. fleui in buflecta μι praesentiariter. M odo, sic S. Doctor plane faretur aeternitatem Dei comprehen odere omne tempus, & omnia, quae sunt in quocumque tempore, tanquam subjecta stibi praesentialiter: ergo agno- iscit praesentialitatem aeternitati cuiuscumque creaturae aliquo tempore existentis : ergo &. praesentialitatem G.
6. Admissa authoritate S.Thomae , Respondeo, concenso primo enthymetmate negans secundiam consequentiam, aliud enim est creaturam esse praesentem toti aeternitati intrinsecae Dei indivisibili, & absque successione intra: se, quia tota est in quocunque tempore , aliud creaturam esse praesentem aeternitati pro omni tempore extrinseco quo est, & fuit aeternitas. Sicut aliud est creaturam esse praesentem immensuati intrinsecae Dei indivisibili, & absque extensione intra se, quia tota est in quocumque loco: & aliud creaturam esse praesentem immensitati in omni . loco extrinseco, in quo est immensitas. Conccdimus ergo cum Sancto Thoma , quamlibet Creaturm pro tempore,. quo est, fuit, aut erit, esse praesentem toti aeternitati intrinsecae Dei ue negamus vero contra Caietanum esse praesentem toti aeternitati ab aeterno , siue pro omni tempore r. Sanctus enim Doctor tantum ait, quidquid est in aliqua bdifferentia temporis coexitare aeterno, non autem ait ab
aeteruo physice, quod necessarium erat ad mysterium. Caietani. Alii Panes 47. Obijcies terti δ,aliquos Patres asserentes omnia apud P'. Deum esse praesentia, nihil est Deo futurum, &c. &alios docentes Deum iam fecisse omnia quae futura sunt: ergo. . Restondeo primos loquutos fuisse de praesentia objectiva, ita ut nihil sit Deo praeteritum, aut futurum, quod non claudat praesentiam oriectivam, siue non sit objective praesens. Alios
408쪽
Disp. IX. De Immensis Sect. V. 3 8 1.
Alios vero tantum contendere, Deum iam fecisse, id est, decreuisse, quae futura sunt. 8. Obijcies quarto, AEternitas est tota simul, & indiui-Fundamen sibilis absque successione: ergo complectitur omnia tem- ' ista . .' pora absque successione : ergo omnia futura sunt simul inctum. Scis. aeternitate ab aeterno praesentia. Hoc est totum fundamen i v 'tum Caietani, dc discipulorum, cuius plana solutio sola eget terminorum e X plicatione , pro quo suppono ex Physicis, praeter aeternitatem Deo intrinsecam , quae stat in exigentia correspondendi omni tempori , N. in se est omnino indivisibilis, de absque successione ; dari aliam ex trinsecam , quam Vocamus tempus imaginarium; & haec successiva est essentialiter, S non potest esse tota simul, sicut dies crastina, re hodierna : imo neque plura tempora possimi esse simul, quia de eorum quid ditate , est prioritas. His positis , Rsondeo, distingucias antecedens aeterni tas intrinseca est tota stimul, dc indivisibilis concedo : aeternitas extrinseca nego ue haec enim neque est indivisibilis, nec tota simul, sed essentialiter successiva. Et distinguo consequens : complectitur omnia tempora distributive, id est, nullum est tempus praesens cui non correspondeat, neque praeteritum,cui non corresponderit, neque futurum, cui non correspondebit, coΠcedo. Complectitur omne tempus simul illi cocxistens, nego. Quia cum omne tem pus non possit esse simul, neque Deus potest illi simul correspondere. Vnde patet falsa in esse secundam partem consequentiae, videlicet, aeternitatem complecti omnia tempora absque successione unius temporis, ad aliud ; nisi velit, aeternitatem intrinsecam Dei, corrcspondere aeternitati cxtrinsecae successivae absque successione intra se; id est quin pars aeternitatis diuinae succedat partis id enim verum est, scd nihil contra nos, & neganda est ultima consequentia, quia ut creatura cocxistat DCo ab aeterno , non satis est , quod sit praesens toti aeternitati intrinsecae Dei sed ulterius opus est et, quod illi omni tempore correspon-
p. Instabis. Si aeternitas diuina non complecteretur zzii is
409쪽
3 8 6 Ttact. I. De Essentia G Attributis Dei.
omne tempus simul, non e flat infinita illius duratio: ergo. Antecedens probatur, quia eo ipso quod durationi desit aliquod tempus infinita non est : ergo. Restaudeo, explicans
antecedens, si non complecteretur omne tempus distributive di, ita ut praeterito non corresponderit ι vel praesenti non respondeat Q vel suturo correspons ira non sit, concedo; si non complecteretur omne tempus simul existens,
nego 3 Ad probationem. distinguo antecedens ι eo ipso quod durationi deficiat, aliquod tempus simul existens cum alio infinita non est, nego, si distributive deficiat, concedo , & nego consequentiam I quia aeternitati diuinae nullum deest tempus distributive, scilicet , praeteritum,cui non corresponderit, praesens, cui non correspondeat, futurum cui non correspondebit sine principio, & fine; id autem suis cere ad durationem undequaque infinitam
clarum est semia in η- Id autem absurdum est: ergo. Sequela probatur, quia crea- M' ' tune non extitissent ab aeterno sed in tempore: ergo neque . earum scientia diuina extitisset ab aeterno, sed in tempore tantum. Hoc argumentum continet dissicultatem omnibus communem,& a Caietano,& sequentibus soluendam:
negari enim Deo non potest cognitio existentium in propria mensura. Vel ergo haec extitit ab aeterno, vel non secundum dici non potest. Ergo tenendum est in primum: sicut ergo Aduersari j admittiit existcntem in Deo ab aeterno cognitionem existentiae Creaturae in propria mensura, quamuis haec non ita fuerit ab aeterno: ita nos admittimus existentem in Deo ab aeterno cognitionem existentiae creaturae ; etiamsi ista non extiterit ab aeterno. Restondeo igitur negans sequelam, ad probationem,conceta antecedente, nego conlequentiam, quia ut scientia diuina alicuius objecti existat ab aeterno, non opus est, quod objectum ita sit ab aeterno. Nam scientia diuina non exprimit Antichristum, v.g. existere ab aeterno, sed tantum pro aliqua differentia Disitirod by Cooste lxδ selemia 1 o. Obi jeies quinto. Si sutura non coexisterent Deo abi kterno, set texetur admittendam esse in tempore cogni- a tionem diuinam existentium, quae non fuisset ab aeterno.
410쪽
rentia temporis. Vndo susticit illi, quod objectum in ea differentia temporis existat, etiam ut cognitio intuitiua sit.
n Sem ab aterno sis praesens phusice creaturis in tempore suturist
1 r. A Ffirmant, non solum Thomistae, qui creaturarum in x praesentiam in aeternitate tuentur, sed etiam alij, alantium. qui eam nobiscum negauerunt. Inter quos nouissime P. Ribadeneyra disp. is. de scientia Dei cap. I. existimans, aeternitatem intrinsecam Dei, esse diuinam durationem non solum radicalem; sed formalem, identificantem sibismul omnes differentias durationis hesternae , hodiernae, crastinae, sempiternae, &c. A qua duratione sermali Deo adaequale intrinseca, denominatur Deus physich existens, hodie, heri, cras, semperque, quia haec omnia sunt unum re idem cum Deo, dc inter se ue cras enim Dei, est hodie Dei, semperque Dei, dc e contra, quin ullum eorum sit forma extrinseca, sicut est nobis, nam hodie meum est, existentia mea, ic dies hodierna, heri meum est dies hesterna, Sc existentia mea, Cras meum est similiter existentia mea, Zc dies crastina , quae omnia extrinseca sunt existentiae meae. Deo autem ea omnia intrinseca sunt, adeo, ut extri nseca tempora labentia,siue phy sica, siue imaginaria, non se habeant tanquam partes constituentes Deum in ratione durantis sermaliter hodie, cras, dcc. unde duratio Dei est unica singularis semper fixa , dc stanso etiamsi extrinseca tempora labantur; nec ratione istorum maior est,
aut minor, nec Deus annosior, aut antiquior.
31. Inde infert primδ Deum ab aeterno esse indistantem phy sice creaturis in tempore futuris, non indistantia realis coexistentiae, sed completae issicientiae, ut si quae creatura quocumque tempora existat, per seipsum formaliter Deus