장음표시 사용
431쪽
Deereta diuina posse eellare inis
o 8 Tract.I. De Essentia N Attributis Dei.
stan Dei decretum possit incipere nunc , vel ce sare ; quin antea pracesserit, vel postea
Controuersia praesens duo capita continet si Ilatim
expendenda. Primum, an possit Deus sua decreta su Dpendere incoeptura postea. in tempore,quando res est executioni mandanda mere negative se habens in tota sua aeternitate , . seu praeci siue , ad eum modum , quo diuinae voluntas in actu Primo, mem negative, se habet, seu praeci siue, tam ad volitionem, quam nolitionem mundi, V.g. Secunώ, an, ex suppositione, quod Deus decreuerit ab aeterno existere mundum in tempore, possiti nunc ab eo decreto pure cessare, si enim cessaret per positivam nolitionem creandi mundum esset casus sectionis praecedentis.
Quod dupliciter contingere possci; primo si ccssaret Deus ab eo decreto ante conditionem mundi ι secumto, si post orbem conditum cessaret. 11. Prior sententia posset esse affrmans, in quam non obscure propendent aliqui Nominales dicentes, diuinas aliquas notitias temporaliter incipere, dc cessare, ita Ioannes Antonius Delphinus, Gabriel, Maior, & Rubion , ut videre licet apud patrem Gillium lib. 2. tract. 8. cap 9.apud P: Reynaudum in Theologianaturali, dist. 8.quaest. a. n.78. apud P.Marti non disp. a 4. de Dcosect. s. Fauet illi sententiae P. Hertze disp.ro. cap. I. num .8. & sequentibus, ubi docet volitionem Dei solum esse aeternam intrinsece secundum sospectatam , qua ratione necessaria est, incipere.tamen secundum eas denominationes, quibus constituitur in es. libere, dc emcaciter ad creaturas terminata: ι Fa et etiam ex parte P.Gaspar Hurtadus disp. 2I .dissicult.3. aienS,
decreta essicacia Dei post effectum executioni mandatum,
432쪽
cessare , nec ultra perseuerare, facere etiam mihi compertum est, illi sententiae, quotquot cum Hertze decreta Dei libera ex extrinseco Dei, dc extrinseco creato compΟ-nunt; nam extrinseca connotata incipiunt, dc in tempore
desinunt : ergo decreta illis constituta ue quod fuse prosequuti stimus de voluntate dispodech. h. 13. Posterior sententia caeterorum Omnium Theologorum negat; posse decreta diu i na incipere in Icmpore , aut celsare,sed,vel semper i m mobiliter esse,vel nunquam. . Asero, decreta diuina nec posse in tempore incipere, nec desinere. Probatur prim δ; Nam decreta diuina conscituenda sunt cum omni perfectione ipsorum libertati,
aut modo tendendi, minime repugnante: repugnantia autem incipiendi, aut desinendi, est perfectio cum libertate diuinorum achuum, corumque modo tendendi, minime repugnans: Ggo concedenda est illis; atque adco decreta diuina incipere non poterunt, nec desinere I Maior perspicua esst, nam sicut nihil potest esse melius Deo, ita nee possibili scit operatio melior operatione diuina ; sicut igitur Deo , eiusque amori. nCCestario conceditur omnis pCr-
sectio, ipsis non repugnans; ita libero concedenda est omnis illa perfectio , quaecum ipsius libertate aut modo tendendi non repugnet. Iam minor, quae sola indiget probatione o stenditur. Nam in volitione diuina libera, duo sunt conceptus, unde illi impossibilitas incipiendi, desinendi repugnare possct. Primus e st modus tendendi volition iv, dc inde non repugnat, ut patet in amore necessario. cuius modo tendendi , Quacitumuis volit illo, ingenita est
impossibilitas incipiendi ., dc desinendi; Secundus est, libertas'; & neque inde repugnare decretis diuinis impossibilietas ineipiendi, bc desinendi. Probatur. Nam ea impossibialitas plenissimum relinquit Deo Dominium ponendi suos actus semper, vel nunquam, in quo stat plenissima libertas; di tantum impedit dominium ponendi illos ex suppo-stione, quod antea non posuerit; Sc non ponendi CX uippositione , quod illos antea posuerit; quod dominium virium potius esset in Deo , quam virtUS: Crgo.
tempore incipere, nec desinera.
433쪽
Idem assum. 23. Confirmatur, nam etiamsi decreta possent incipere
. . . i. detinere in tempore, tamen sine dubio ea ab aeterno
ineoneussa existere potuerunt: tunc autem Deus plenissime suam li-kiciuax. . bertatem exercuisse , ponendi , α non ponendi ab aeterno sua decretλ : ergo , quamuis postea in tempore non possit a decreto ab aeterno semel habito cessate se id dominium , dc libertatem decreti, non euer tet, nec minuet ι cum Deus plenissimum Dominium ponendi, dc non ponendi sua decreta, ab aeterno exeriscuisset; sicuti, ctiams Deus decretum antea habitum non possit per subsequens oppositiam reuocare, id, nec euertit, . nec minuit libertatem praehabiti decreti , quia Deus tunci plenissimum Dominium exercuit ponendi, ic non poneum di tale decretum, vel oppositum: ergo cum Deus plenissimum dominium habeat ponendi. 8c non ponendi ab aeterno, quodlibet decretum ex oppositis, quantumuis eo se mel posito, cessare non possit, plena, & integra consist rlibertas Cius. SI deeretum 26. Probatur secundo conclusio ex praejactis a nobis de ''bii. ..i voluntate fundamenti S. Nam ut ostendimus disp. q. sest 1.
iis tapete possibilis non est in Deo purae omissio libera, esset autem, si L ' et ' u. Ocreta diuina possent in tempore cessare, vel incipere:
νuia 'oaui ergo. Minor prUbatur, quia ram inc Eptio, quam cessatio, essent Deo liberae, cum potuerit decretum nec incipere, nec cessare : cessatio autem esset pura omissio, incoeptio vero eam supponeret: ergo. Minor probatur, quiae ccuatio
esset positio libera carentiae decreti praeexistentis, absque interuentu diuini alicuius actus positivi , quod cst pura
omissio libera: incoeptio verδ supponeret Deum potentem ponere decretum ab aeterno , dc non ponentem, absque i teruentu actus positivi, quod est pure omittere : ergo. a T. Tertio, licet mutatio volentis in non volentem, per puram cessati onem decreti, quando iam est eius effectus executioni mandatus 3 δd mutatio non volentis in volen tem , per incoeptionem decreti, non incurrat vitia illa, re-uoeationis prioris voluntatis se istione praecedenti liberatah,
nam quod Deus cuncta penitissimc introspiciens, non dees
434쪽
Disp.XI. De immutabilitas Dei. Sect. IUL. 11
αemat peccatori poenam usque ad tempus flagitij; nulla est inconsideratio, quod non anticipet ad delictum decretum puniendi, & prius secum non agat de insigenda poena, quam existat culpa, nulla est imprudentia; quod denique Deus, suae voluntatis asscchus 1uo tempori reseruet, tempori sanctitatis amorem, & tempori peccati odium, nulla est animi leuitas. Licet haec ita sint, Zc in praesenti
controuersia non militent. Tamen ea mutatio volentis in non Volentem, aut non volentis in volentem, iniuriosa Deo est.28. Prinro, quia aeternitatem intrinsecam decreti, quae Neqηε eo
longe maior est perfectio, quam posse incipere, & dc sitne
re, prorsus arietat. Secundὸ, quia aliquo modo Deum muta- ti,nee imm
bilem constituit, cum tamen opposita immutabilitas, me- zz ' lior sit illi. Teni., quia contingeret Deo physica mutatio: deficeret enim illi praedicatum omnimodae immutabilitatis oppositum superueniret. Guarto, quia Deus non tanti aestimaret sita decreta, quanti illa aestimabilia sunt, si poetens illis priuilegium aeternitatis conferre, iniuriam incoe- Ptionis, aut cessationis irrogaret. 29. Quarto probatur conclusio, quia melior est Deo Immutabili omnimoda immutabilitas suorum decretorum, quam C O-aeum pombilis incoeptio,aut cessatio rergo illa concedCnda pei sectio, Deo est,& negando ista. Consequentia per se patet. An-itecedens probatur, quia immutabilitas de se est persectio; L '' ' .atque adeo omnimoda immutabilitas, erit omnimoda perfectio e possibilis autem decretorum incceptio , aut de sitici solam constitueret in Deo libertatem suspendendi decretum, aut desistendi ab illo, quae libertas leuissima est comparative ad omnimodam Dei immutabilitatem: ergo melior est Deo omnimoda immutabilitas, quam possibilis incoeptio, aut cessatio decretorum. 3o. Confirmatur, nam potissima ratio stabiliendi in Deo physicam libertatem, est , dominium in creaturas, dc necas ex necessitate producat: huiusmodi autem dominium
plenissime stat, etiamsi in Deo nulla sit libertas incipiendi, aut cessandi a decreto: ergo nulla est ratio cogens ad eam
435쪽
ii Trach. I. De Essentia N Attributis rati.
liburtatem admittendam. Maior probatur, quia etiamsi decreta diuina incipere non possint, aut desinere, stat in Deo plenissima potatas creandi, & destruendi creaturas pro iplius beneplacito sempiterno i quid enim obstat Deum immobilibus decretis itatuere ab aeterno, me existere hodie, dc destruere mo cras 3 ergo pleni ssimum Dei dominium ut absque libertate incipiendi, aut cessandi, a decreto sc mel concepto,unde nulla esst ratio cogens ad talem libertatem admit Undam. s August. 3 i. Plaudit tamen Augustinus, utriusque nostii asserti ,.stium' defcnior accrrimu8,lib. I 2. consessionum,capia s .it a scribes. Omnissimὸ Num dicitis falsa esse, qua mihi veritas voce sorti su aurem ιntea. Min-- norem dicit de vera aternitate Creatoris, quod tarouaquam eius, subsanIIa varietur: nec eius muntas extra ejussabstantiam RVnde non eum modo velle hoc, mori velle illud, sed semes mul, or semper velle omnia , Τμα ν ui non sterum , cst iuram, nedue nunc ista , nunc illa inec velle postea, qaod nolebat, auanolle, quod prius volebat. . lata talis voluntas mutabilis esti momne muta te aeternum non est, Deus autem noster aιernus : ubi.
Augustinus non solum statuit, Deum non velle Postea,quae prius noluit, quae erat prior nostra conclusio et, sed ulterius statuit, Deum non modo velle hoc, modo illud, quod ' es set incipere decretum ; sed semel, & simul, M sempen' velle omnia. Rationem subdit, quia alteri diuinat volun tas csset mutabilis ι & omne mutabile aeternum non est. qualis est Deus: ergo Deus, eiusque diuina voluntas,aeterni non essent, si semel & simul, do semper, non vellet omnia , quae vult: implicat autem Deum, eiusque diuinat ivoluntatem aeternam non esse: ergo & non velle semel, simul, & semper omnia, quae Vulta.
436쪽
Disp. XI. Immutabilitas Dei. Sect. IV. I 3
31. Biicies primo. Decretum Dei versari nequit Cir-pii a obIN ca praeteritum, εc impossibile: ergo decretum ctio, quia creandi Adamum , v. g.- in instanti A iam praeterito, Done 'e', praete
durat hodie patet consequentia, quia si tale decretum du-titum,&raret hodie , hodio Deus decerneret creare Adamum in ci. 'instanti Α, iam praeterito , quod est versari circa praeteri-- tum , de impossibiloei circa praxeritum, quia nunc praete rita est creatio Adami , circa impossibile, quia anteactam creationem Adami in instanti A iam praeterito , contingcre hodie, impossibile omnino est , si enim hodie contingeret, praeterita iam non esset hodie, sed praesens: ergo pariter impossibile erit decemere hodie creare Adamum, in instanti A iam praetcrito. Confirmatur, quia clicet perfectionis Dei sit, sua consilia ab aeterno deliberare : tamen iotiosum est ea permanet e, postquam suum munus obierunta ergo cessabunt. 33. Missis aliorum solutionibus. Respondeo, Conccsso an- AEqui voeam cedente, negans consequentiam, cuius probatio aequi- Φ0 et 2
voca omnino est. Aliud enim est, Deum hodie decernere '.' .: .ν. existentiam Adami pro instanti Α, suae creationis, &hocmur soluxi nihil implicat , quia non ponit hodie existentiam Adami, sed suo tempore posuit , sicuti Deum ab aeterno decernere eandem Adami Oxistentiam pro instanti A nec implicat, nec poni et illam ab aeterno , sed ponet suo tempore. Aliud. est, Deum hodie decernere existentiam Adami in instanti os,iam praeterito, pro die hodierna , ω hoc implicat quidem , quia tala decretum rem praeteritam faceret prae1entem. Nostra autem conclusio procedit de priori decreto, non de posteriori, quod sibi fingit, α expugnat obiectio. Confirmatio momenti non est, quia sicut aeternitas decreti
437쪽
i Tract. I.De Essentia S Attributis Dei.
ante sui muneris functionem otiosa non est, quia eam exigit diuina perfectio , ita neque duratio post muneris functionem otiosa erit, quia eam exigit immutabilitas,dc perfectio diuina.)ςςRM- 2 3 . . Obiicies secundo. Deum odisse peccatorem, non est
lecti. qui, quid sempiternum. : ergo de ratione diuinorum affectuum. amor amiςi- quatenus Deo suos quasi effectus sermales tribuentium, non est semper existere. Probatur antecedens. Deus nunc incipiunt. R non prosequitur odio inimicitiae D.Petrum propter pecca-- βμ tum praeteritum negandi Christum, tempore autem negationis eum tali odio prosequebatur: ergo Deum odio inimicitiae Petrum peccatorem odisse , non est quid sempiter num. Maior probatur, nam odium inimicitiae semel conceptum retinere, verissime est, quantum, ad voluntatis affectum , esse alterius inimicum: Deus autem nunc non est verissim quantum ad voluntatis assechum, inimicus D .Petri, nec illum codio prosequens, sed potius est verissime, da sincerissime amicus, eumque diligen-rgo nunc non prosequitur illum odio inimicitiae. Iudicium in as. Hoc argumentam dissicillimum in varios , discre-h, in pantesque sevis diuisit Author .Primo, ex his,qui decre-
ei. &P.Qui. in diuina libera complent extrinsecis Connotatis, P.Amicus
disp. I n.6 .lc 6 .dc P. Antonius de Quiros trach. de volu tate respondent concretum hoc Deum odis inimicitia prostia peccatorem, duo includere ue unum principaliter, ic in re cho , scilicet actum intrinsecum diuinae voluntatis, suffcientem de se ad ad amandum bona, dc odio prosequenda mala, positis eorum Connotatis 3 alterum minus principaliter , dc in obliquo, scilicci, creaturam infici peccato; dc quia hoc cessat in instanti, quo te mittitur peccatum, cessat etiam , Deum odio inimicitiae prosequi creaturam, et incipiente peccato incipit. Idemque erit de amore amucitiae, incipere scilicet incipiente in homine iustitia, di ea
cessante cessare. Vnde displi- 36. Haec tamen responsio quantum prodest seis Authoribus in praesenti casu, tantum nocet in constitutione de cretorum,ut ore tune notauit P. Ribadeneyra. Nam De
438쪽
Disp. XI. Immutabilitas Dei. Sect.IV. 4rs
in ratione prosequentis odio, non alia ratione incipit &desinit, nisi quia incipit , dc desinit Connotatum extrinsecum, quo Deus in ea ratione completur; in ratione autem decernentis,& videntis hanc actionem, nunc incipientem,& postea desinentem, completur Deus per ipsam , in sententia eorum Authorum; ergo Deus in ratione decernentis, & videntis eam actionem, non minus incipit, & desinit, quam in ratione odio inimicitiae prosequentis peccatorem, quod nec eius Authores admittunt, nec dici potest. Confirmo. Amor amicitiae , & odium inimicitiae , quocumque extrinseco connotato com pleantur, sunt affectus liberi diuinae voluntatis: ergo si incipere possient, desinere, iam achiis liberi diuini, saltem aliqui, incipere possent, dc dc sinere, quod si concedatur, triumphat objectio, dc reddenda superest ratio , cur i iii, d non omnes, incipem possint, dc desinere. 37. Secundo CX Doctoribus decreta diuina adaequate , T. Deo intrinseca constituentibus, Pater Ribadeneyra disp.
2O. cap. 3. de Voliantate a num. I9. respondet denominationes Dei diligentis amicabiliter iustum, & odio inimicitiae
prosequentis peccatorem incipere, & desinere in icmpore, incipiente, aut desinente iustitia, aut peccato: qui alicet huiusmodi connotata, non sint de constitutivo earum denominationum, ut tenet num .a3. in quo tantum discrepat haec responsio a praecedenti, tamen incipiunt, de desinunt cum illis: sicut denominatio Creatoris, incipit, & dc sinit, incipiente, aut desinente creatione. Hanc rc sponsionem probabilem e sic subscripserunt multi, & grauissimi in Theologia Magistri, contra aliquos, qui de cius probabilitate dubitariant. 38. Fundamentum huius responsionis est, quia nequit Non Deus denominationem diligentis amicabiliter iustum,vel odio inimicitiae prosequentis peccatorem, suscipere, do- rati odio h nec illam summe rationabiliter suscipiati nequit autem hi, sic illam suscipere, donec veniat tempus, quo PetruS inci- in iustiti, .pit esse iustus, vel peccator: ergo talis denominatio tem
Draliter incipit. Maior probatur, quia, licet anteceden ' Ρ'
439쪽
16 Tract. I. De F sentia U Auributis Dei.
ter ad tempus iustitiae,& peccati,sit rationi consentancum, complacere circa essentiam huius complexi: Petrus cum 1 sitia, &. displicere circa hoc ν Petrus eum peccato, irrationabile tamen est, amare Petrum titulo iustitiae, & odisse titulo peccati, antequa iustitia reddat Petrum amore dignum, M peccatum odio : Deum autem diligere amicabiliter Petrum iustum, est, amare Petrum titulo iustitiae reddentis illum amore dignum, & Deum odio inimicitiae prosequi Petrum peccatorem, est , odisse illum titulo peccati reddentis Petrum odio dignum : ergo nequit Deus eas den minationes rationabiliter suscipere, donec iustitia reddat Petrum amore dignum, & peccatum odio, quod non contingit donec veniat tempus, in quo Petrus incipit esse iustus, vel peccator. Responsio Displicet tamen responsio ista. Primδ , quia potest infringitur Dem, ante tempus peccati, libere decernere poenam in- ad hominς fligcndam, propter illud postea committendum. insuper potest Deus decernere, imis dc exequi praemium propter meritum nondum existens, sed extiturum, ut patet in gratia donata Patribus antiquis, propter meri taChristi postea exti tura: ergo. Antecedens verissimum est aliter ea decreta diuina incipere possent, re desinere, non minus qUam amor amicitiae , dc odium inimicitiae, quod constantissimhmegat responsionis Author num. m. Consequentia proba tur , quia non minus primo intuitu apparet irrationale, Deum decernere praemia, vel supplicia propter merita,vel demerita nondum gesta, quam amicabiliter diligere , vel inimicabiliter odisse , propter iniustitiam, vel iustitiam, Mondum positam: hoc tamen non obstante , primum est rationabile, Deoque possibile: argo & secundum.
4o. Occurrit P.Ribadeneyra concesso antecedente, negans consequentiam probationisque maiorem. Nam decernere Deum praemia, vel supplicia, propter merita, Vel demerita nondum existentia, sed extitura postea, aliud non est, quam Deum ab aeterno videntem, quod talia merita, vel demerita tali tempore erunt, moueri ex ea visione ad decernendu praemium,vel supplicium, ne irremunerata
440쪽
maneant, vel impunita ; in quo nihil rationi dissonum. Diligere autem amicabiliter creaturam , eamque inimicabiliter odisse; est, diligere creaturam propter bonitatem, qua nondum bona est, dc amore digna, dc odi sie illam propter malitiam , qua nondum mala est, dc odio digna , quo
nihil irrationabilius fingi potest.
6Ι. Contra, quia sicut peccatum reddit creaturam odio ij ς' pq dignam, ita dc reddit poena dignam : Crgo sicut anteqUam cteaturam peccatum existat, non reddit, sed reddet creaturam odio ollio dign , dignam , ita nec reddit, sed reddet poena dignam, par 4 ikΛε. enim est ratio, cum peccatum aeque sit dignitas ad odium. dc ad poenam: ergo sicut irrationabile non est decernere creaturae poenam propter peccatum, quod nondum cst dignum poena , sed erit, ita neque irrationabile erit diligere amicabiliter creaturam propter iustitiam , qua nondum iusta est, sed crit, aut odisse propter peccatum, quo nondum mala est, sed erit 3 ergo sicut ex visione peccati tali tempore extituri moueri Deus potest ad poenam rationabiliter ab aeterno decernendam , ita ctiam ad odium concipiendum. gr. Dices decretum poenae irrationabile non esse, etiam antequam peccatum reddat creaturam poena dignam; quia cum tale decretum non possit incipere tempore peccati, si non praecedcrct illud ab aeterno, maneret peccatum impu
a . Contra , quia tam indecens est, diuinam bonitatem V m inde-
odio non prosequi peccatorem propter peccatum, quam uinebrinita diuinam iustitiam eum non punire : ergo sicuti decretum ti non odisse in fligendi poenam, antequam peccatum reddat creatUram illa dignam, rationabile est, si negetur posse incipere tem- uae iustitiae Pore peccati, quia peccatum maneret impunitum , similita RQ pu Ri q. ter odium inimicitiς rationabile esset,antequam peccatum redderet creaturam odio dignam , si tale odium non pollet incipere tempore peccati, quia si non praecederet, maneret peccatum non odio habitum a diuina bonitate: ergosta Euta aeternitate talis odij, aeque rationabile esset, ac Jecretum infligendi poenam : ergo non ideo negandum est sem-Ggg . piternum,