R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

441쪽

1 8 Tractil. De Essentia I intributis Dei

piternum, quia hoc posito, irrationabile esset. Imo indesblida, & efficax paratur contra suum Authorem, obiecti

fundamenti solutio. Nam etiamsi Deus poenam decemnat , dc odium concipiat propicu peccatum , quo nondum creatura poena, aut odio digna est, sed erit, tamen decretum illud , dc odium , rationabilia sunt. Quia ex uno capite Deus rationabile ius habct ad tale decretum ; Molliam tempore peccati: ex alio vcio capite rationabili Lsianum ius habet , nc suae voluntatis affectas in tempore incipiant, aut desinant i dc ex hoc utroque iure red detur rationabilissimul a sempiternum Dei odium incre turam propter peccatum , quod aliquando erit ἱ sicut de cretum poenae rationabilissimum redditur in Aducrsarii sententia , quia cadem est in utroque casu ratio, an autem utrumque negandum sit , vel admittendum constabit infra. communi, V. Tertio communi der Theologi respondent. Deum

D cto .m nunc non prosequi odio inimicitiae D. Petrum respectiuE ρομμ'' ad tempus praesens, in quo iustus est, re amicabiliter dilectus, sed tantum respective ad tempus negationis, in quo

peccator est i atque a o Deum non e G nunc inimicum D. Petri, sed amicum , qUiaeta nunc inimicum, non con

stituitur odio Petri pro tempore negationis, sed odio illius pro tempore praesenti l cumque pro tempore praesenti nullum existat in Deo odium Petri, cum nullum sit peccatum in illo , inde nulla existit inimicitia, sed potius amicitia. propter gratiam in Petro nunc existentem, & dilectionem Dei erga Petrum propter illam. Momenis Q. Contra solutionem istam insergit P. Ribaden ra.

disp. 2. anum. I S. fine. ex ea responsioue nisi verbis,ponsionem. ludere placeat) non fit , non esse praesentem nunc inimicitiam diuinam contra D. Potrum, sed quamuis exerce tur nune; exerceri tamen propter molimrm iam praeteritum , quod non obstare praesenti inimicitiae probat. Primo , quia, si homo nunc de Haesenti, alterum odio p pter iniuriam iam praeteritam prosequatur; vere nunC d praesenti cst inimicus illius , Propior mociuum non praeletnS,

442쪽

Disp. XI. Immutabilitas Dei. Sect IV. 419

sed praeteritum: idque verum est,etiamsi de praesenti cxti t-nis lignis internam inimicitiam manifestare nolit: ergo similiter in Deo. 46. Secundo,nam in euentu proposito,si homo propter iniuria libi ab altero in instanti A,irrogatam, cum odio prosequatur, & imposterum in concepto odio propter eande iniuriam iam praeteritam persevcret, non minus est inimicus tempore, quo Odium pCrseuerat, propter iniuriam praeteritam iam, quam in instantiis, quando iniuria praetens crat, quia semper ex parte actus odio habet alterum,quamuis non odio habeat propter iniuriam sempcr irrogatam, sed irrogatam tantum in instanti A : ergo si Deus conceptum tempore negationis odium, in posteru In conseruarct , non minus duraret inimicus D. Petri tempore sequenti, quam fuisset, inimicus tempore negationis. Quod non consonat illis Domini verbis, Ezechielis i8. omnium

iniquisatum eius , quas operatus es, non recordabor.

47. Tertio addi posset, nam inimicitia Dei cum D. Petro tempore negationis, adaequale consistebat in odio diuino propter peccatum tunc commissum,quin nec instans, nec negatio , eam inimicitiam , aut odium constituerent, aliter odium diuinum inimicitiae aliquo extra Deum compleretur. Vel ergo nunc durat tale odium , vel non 3 si1 non durat donatur intentum. Si durat: ergo inimicitia Dei hodie , talis, Sc tanta est, qualis,& quanta fuit tempore negationis, quod dici non potest. 8. Propter istas instantias dissicillimas equidem,& quae Affectu, dia nullam videntur habere pacatam solutionem , nouam se-R 'l . ybςr

mitam moliri necesse est pro argumenti solutione. Quod inimi euiis ut facilius praestem. Pono, asscctus diuinos l. bcros amici-ς gη ς ea-tiae , N. inimicitiae , non esse intrinsecCcssicaces absolULOS, sunt in linia sed conditionatos ue videlicet existente iust: tia, vel pccca-ieci effica-.to; idemque est de decreto decernente poenam propter L Eohati' peccatum. Moueor, quia indecens semper mihi apparet, tion ii. Deum decernere absolute poenam propter peccatum , M similiter odium concipere contra Crcaturam, anteqUam

ista absolute sit odio vel poena digna , propter tale pecca-G g g α tum.

443쪽

Quo pacto affectus illi

tondition ti transeant in sc os

tum. Similiter indecens est,Deum esse amiciam Petri tempore peccati simpliciter, & absolute inimicum tempore iustitiae ; quae omnia sequi ex praedictis affechibus intrins .ec essica cibos absolutis , constat ex dictis. Non autem sequi ex conditionatis clarum est, nam Deus ius habet ad decernendam poenam propter peccatum , & odium conci picndum, si illud ponatur : ergo Deum id velle rationabilissimum cst. Quae nostra suppositio passim in Scripturis commendatur. , bidum. itur de diuinis affectibus amicitiae , N. inimicitiae , verbis conditionatis exprimunturi Exod. 23. et r. si auἀiiuris vocem Guy, o feceris omni abae loquor mimIeus ero mimicis tuis ingam , inuentes te Deuteron. 8. 2O. Sicut gentes, quas deleuit Dominus in inrroitu tuo , ua. cx vos peribitis , si inobedientes In eritis voci Domini Dei vestri. Et cap. II. En propono in conssectu ventro hodie benedicti nem, o maledictionem: benedictionem si obedieritis mandatu Domini Dei vestri, eaἀem qua ego hodie praecipio τοι s s male dictionem , si non obedieritis mandatis Domini Dei vesZrι. Eademque inculcantur cap. 28. dc cap. 3O. Psal. 88. Si autem dereliquerint 'u eius legem meam , cr in iudiciIs meis non ambulauerint: er mandata mea non custodierint. Visitabo in vi ga iniquitates eorum, in verberibus peceata eorum. Et millies alibi:

9. Pono insuper assectus illos amicitiae, & inimicitiae ex modo tendendi semper conditionatos transire in absolutos ipsa positione conditionis, iustitiae, scilicet, aut peccati, absque interuentu noui affectus liberi diuini ex modo tendendi absoluti, atque adeo diuinam amicitiam , de inimicitiam absolutam s quae sola stricta est amicitia, vel inimicitia j constitui affcctu libero diuino conditio nato, 3d sempiterno, & positione conditionis iustitiae, vel peccati temporali. Quo fit, amicitiam, de inimicitiam diuinam incipere, M sinere', incipiente, aut desinente conditione iustitiae, vel peccati, quin asse eius diuinus liberincipere possit, aut desinere , aut denominatio producentis incipi di, N. desinit , incipiente aut desinente productio-- , qua constituitur , quin decretum libcrum prodo

444쪽

DTp. XI. Immutabilitas Dei. Sect. I V. Li

cendi, incipiat, aut desinat. Et ratio omnium est , quia scut productio creaturae , constitutiva non est decreti diuini liberi , sed denominationis superuenientis decreto libero , ita conditio iustitiae, aut peccati, constitutiva non est dccreti diuini , conditionate odio, vel amore prosequentis Petrum , sed denominationis illi supervcnientis, scilicet odij absoluti , quod est inimicitia , vel amoris absoluti, qui est amicitia. His positis, quae satis communia sunt inter Theologos, &. intellectu non valde dissicilia,

ncc obscura.

1 o. Respondeo ad argumentum, Deum odi sic peccato Vera arturem odio conditio nato, non est quid sempiternum, nego: R, absoluto , concedo. Et nego consequentiam , scilicet de ratione diti inorum asscchum non est sempere Titare. Adprobationem concedo , DCum nunc non proseqrii od cin . inimicitiae D. P crumD, dc. tempore negationis prosequintum m isse; inde tamen non concluditur affectum aliquem

liberum diuinae voluntatis incipere, sed denominationem illi affectui superuenientem, quasi S cst, esse odi iam absol tae inimicitiae, quod libenter concedimus, id, quod in denominatione producentis , nullus negabit. Itaque inimi citiam strictam diuinam constituunt duo. Primum dc principaliter cst, affectus liber ex modo tendendi conditionatus, qui semper est, fuit, dc erit. Secund- est, positio conditionis peccati, quae constitutiva non est affectus diuini

liberi, sed circunstantiae illi superuenientis, scilicet odij absoluti, seu inimicitiae absolutae diuinae , quod idem est,

sicut in denominatione producentis. i. Instabis primo odium absolutum D ci contra D. Pe- inatrum propter peccatum , est assectus liber diuinae volunt,

tis: hoc autem incipit, & desinit: ergo. Maior probaturio absoluisquia dccretum absolutum condendi mundum etiam quoad circunstantiam absoluti , est affectus liber diuinae vo- soluitur. luntatis r ergo de odium absoluthim. Vnde si conditione creata constitueretur, fieret contra nos, assectum libcrum diuinum constitui aliquo extrinseco creat .

3 i. Respondeo distinguens maiorem , odium absolutum. . Ggg 3 est:

445쪽

41 1. Trach I De Essentia Auributis Dei.

est solum affectus liber diuinae voluntatis, nego: est assectus liber cum circunstantia illi superueniente, Concedo. Et concessa minori, nego consequentiam. Ad probationem concessio antecedenti , nego consequentiam , quia nimis probat, decreta scilicet, ex modo tendendi conditionata, esse intrinsece absoluta, dc decreta indifferentia, esse intrinsece essicacia, quia decretum condendi mundum intri sece cificax est, x absolutum ; quod sicut non bene inser tur ex illo anteccdenri , ita neque Odium absolutum qu ad circunstantiam absolutam , insertur, essic affectum liberum diuinae voluntatis , sicut decretum de se indifferens, dc essicax per accidens, quoad circunstantiam cssicaciae, assectus liber non est diuinae voluntatis, sed extrinseca circunstantia affectui diuino superueniens , sicut in denomi- . natione producentis. Disparitas aulcm , quam postulat obiectio , prompta est. Nam omnis affectus diuinus liber, ut pote vitalis, adaequate, se tenet ex parte Dei,nullo extrin-1 eco illum constituente ; ut statutum cst disputat. 8. dc 9. de

voluntate cumque affectus absolutus,& efficax circa mundum adaequale sic teneat ex parte Dei; inde etiam, quoad circunstantiam absoluti, dc emcacis, est affectus diuinae

voluntatis: odium autem absolutum non se tenet adaequa-

te ex parte Dei, nec potest, propter in conuenientia superius recensita ; ideoque quoad circunstantiam absoluti, a sectus non est diuinae voluntatis. Meuniti, J3. Instabis secundo , ex nostra doctrina fieri , Deum quia Deu nunc esse conditio nate inimicum D. Petri,&fuisse sem- ρεὸuihi te per , futurum; cum semper fuerit, sit nunc, dc semper

inimicus D. extiturum sic odium conditionatum erga illum, sicut nos

.... '' arguebamus, futurum semper absolute inimicum , si sempiternum esset absolutum odium. Restondeo sequelam esse veram , &. nihil absurdi in ea contineri, quia Conoditionata inimichia, stricte inimicitia non est, cum non sit in coniungibilis cum absoluta , dc persectissima amicitia. Tettia. quia I . Instabis tertio, odium conditionatum non posse esse diu Q ' li rum : ergo neque constituere liberam Dei inimici-

ditionatum o A

446쪽

tiam. Antecedens probatur, quia Deus non potest non tis Esi inhoodisse Ditium Petrum , sub conditione quod peccet: ergo liberum,soruodium Dei conditionatum liberum esse non potest. Res μ' - 'pondeo negans antecedens. Ad probationem concesso antecedenti, neganda est consequνntia, quia licet Deus non posset non odisse Petrum, sub conditione, quod peccet, tamen suppositio, quod Petrus existat, est libera Deo &contingens, & consequenter etiam est Deo liberum, de contingens, odisse Petrum sub ea conditione, quia odium conditionatum , sicut & leges eonditionatae , supponit

creaturam cxtituram in statu contingentiae peccati, atque

adeo, dc dccretum ponendi illam in tali statu, quae omnia libera Deo sunt. 11. Instabis quartis. Fieri ex nostra sententia, Deum generaliter odisse odio inimicitiae iustos,& peccatoreS, & Deus aechia. similiter codem amore amicitiae, dilexisse, quia omnes odit sub conditione peccati, & omneS amat sub conditio- peeeatores, ne iustitiae : id autem absurdum est: ergo. declarata.

16. Respondeo nullum esse ab stirdum , quod Deus, legem generalem pro omnibus statuat, amicitiae, si iusti secarint; inimicitiae vero, si peccatore ς, imo id diuinam iustitiam, clementiam in omnes dissus ana commendat, quia odium conditionatum , nulli nocet, nisi ponenti conditionem, nec impσdit specialem Dei beneuolentiam erga sanctos, qui ab ea positione conditionis seruati sunt: similiter amor conditionatus nulli prodest, nisi ponenti conditionem,nec impedit vindictam diuinam contra eos, qui talem conditionem rejecerunt. Sicut lex generalis gehennae pro omnibus , si in peccato decesserint absurda non est, nec Deo indecens, aut sanctis iniuriosa: nec lex generalis pro omnibus obtinendae gloriae, si decesserint in 'ratia absurda est, nec Deo indecens, aut peccatoribus auxiliatriX , propter eandem rationem. Quod si odium illud conditionariam generale, similiterque amor, alicui inconi ramenti exposita iudicaret quis, facile esset occurrere instantiae,

dicendo, Deum, cum certissime sciat, quinam iusti, Scquinam peccatores futuri sunt,parasse peccatoribus odium . conditio

447쪽

41.4 Tract I. De E sentia Attributis Dei.

conditionatum , iustis vero amorem , quod iudicent alij. Quauis ab 17. Instabis denique. Potest Deus decreto absoluto de- ἡ- isti '' cernere praemium propter meritum , quod nondum est, praemiu. non sed Crit postea : ergo etiam poenam propter demeritum. p quod nondum est , sed eri. postea, atque adeo, bc Gdium' ' inimicitiae absolutum concipere. Restondeo, concesso ante-ccdenti , negans consequentiam. Nam in anticipatione decernendi praemium nulla est indecentia, imo liberalitaxas ; secus vero in anticipatione decernendi poenam ante- uuam digna sit illa creatura.

SECTIO V.

Mn immutabilitas possit competere alicui

creaturas sontentiae 38. I Issicultas est, de triplici immutabilitate, scilicet Doctorum, d flentitativa, siue in exilientia, physica, bc morali sech. i. praecedenti praemissis. An sci licet possibilis sit creatura, quae eas omnes immutabilitates, vel aliquam earum

participare possit. Prior sententia assirmat pol sibilem e Te Creaturam essentialiter immutabilem in existentia, semel habita ; ita vi,semel a Deo producta ab aeterno, in aeternum necessario duratura sit, quin ullo pacto destrui possit. Ita aliqui recentiores. Secundasententia est communis Theologorum , negans possibilem esse creaturam , quae scilicet participet triplicem illam immutabilitatem, vel aliquam

Maselus. Carum. Ita Fasolus quaest.'. art. I. cum multis Patribus , dc Doctoribus, quos refert.

impossibilis I9. Assero primo, impossibilem esse creaturam, quae enti- est crea a latiue, siue in existentia, immutabilis sit. Probatur primo mutatis,. ex Scriptura,& Patribus, nam Exod. 3. ait Deus. Moysi, Ego sum, qui sum, &c. qui est misit me ad vos. Ad quae vetba ait rufe hiiu,. Fulgentius de fide ad Petrum cap.7. Firmissime sene, o nusia renus dubites fiam Deum incommutabilem esse , hoc enim DA Hors

448쪽

at rem ἀjιiuersosuo Moysi: Egos m, Την sum. In seper I. ad Ambiristic. Timotheumselus haber immortalitatem, id est, immutabili- Augustinus. tatem, ut explicant Ambrosius lib. 3. de fide ad Gratianum cap. 1. Augustinus lib. I. de Trinitate cap. I. immortalis. Praeterea Cyrillus Alexandrinus lib.de recta fide ad Theodoricum , quemadmodum Deus nonpotes fera mutabitu, itia neque creatura flores sierι immutabilis. so. Probatur secundo ratione, quia creatura entitatiue creaturaim immutabilis, quae scilicet semel existens essentialiter omni iuui . bilis tempore duratura esset, participaret attributum aeternitatis si perius explicatum : id autem implicat, ut ibidem osten- Dei. sum est: ergo, dcc. Confirmatur, immutabilitas cialitativa, siue in existentia, dicit perfectionem omnino oppositam creaturae, siue enti ab alior ergo implicat cum eo componi. Antecedens probatur, quia creaturae , siue elati ab alio, repugnat ita existere , ut non potucrit non existere: crgo etiam repugnabit ita conse mari, ut non potuerit non conseruari; utrumque enim derogat pleno , perfecto dominio Dci, quod stat in potestate non solum producendi,& non producendi creaturam,sed etiam in potestate illam destruendi, & non destruendi.

si . Tertio, rem ita primo CXistere, ut non potuerit non existere dicit ens necessarium,ic esse a se : ergo rem ita durare , ut non possit non durare, dicit ens necessarium , dcesse a se r creaturae autem implicat esse ens necessarium, d a se : ergo R. essentialiter durare: Negabis consequentiam, quia essentialiter durare ex suppositione existentiae, stipponit contingentem in existentia, quia potuit non produci: non potui sie autem non existere, nullam dicit contingentiam, sed summam necessitatem existendi. Contra tamen , quia ens necessarium , non selum dicit indefectibi- Iitatem in absoluta existentia, sed etiam in duratione: ergo, sicut ens indefectibile in absoluta existentia componi non potest cum desectibilitate in duratione, ita ensin defectibile in duratione componi non poterit Cham desectibilitate in absoluta existentia: ergo utraque indesectibilitas arguet ens necessarium.

449쪽

16 Tract. I, De Essentia, Attributis Dei

vhd. i.=u. 62. Mitto est AS aliorum rationes, quia efficaces non sunt,gnet eom. dc facilem haberent solutionem, nisi . unanimis Patrum, &.

'bi Doctorum conssensus in contrarium conspirasset. Hoc unu.

ante ab alior moneo , in sententia quam insequimur , concedendum cse, posse creaturam , dempto e si e a se, cuncta Dei attrisbuta participare , cur c nim poterit. immutabilitas indua ratione coniungi cum ente ab alio , dc non poterit necessitas in prima existentia, aeternitas , aut immensitas, cum illo componi : vel ergo omnes limitari poterunt:

. a differentia entis ab alio , vel nulla. Quae autem hic obij ci possent de cognitione supernaturali repraesentan-οῦ te se ab aeterno in aeternum duraturam, stipra iam soluta

sunt.

cieatura 63. Assero secundo implicare creaturam physice immutauia si tabilem , id est, quae supposita. existentia, nullam possit repugnat. subim invitationem. Probatur primo, quia nulla est possibilis creatura substantialis , vcl accidentalis, quae non possit a Deo saltem succcssiue pluribus actionibus produci , α Conseruari : Ergo nulla creatura erit possibilis, quae suppositat existentia, non possit modo una, modo altera actione

Conseruari a Deo : ergo ca actiorium vicissitudine omnis creaturae pol crit physicam subire mutationem , unde nulla erit immutabilis. . Siseeorpo- 6 . Secundo. , quia creatura physice immutabilis, velia ista, corpore , Vel spi Iit ali S, aut mixta, ex corpore, dcuui αixta spiritu : nulla ex his potest esse phytice immutabilis: ergo, dcc. Minor probatur, quia substantia corporea, vel spiritualis nulla est possibilis , quae non possit actiones, dc subsistentias variare, quae non possit alienasib sistentia, terminari, quan sine physica mutatione Contingere non posistant. Insuper nulla ost substantia possibilis , saltem rationalis , quae non possit a Deo assumi, dc quae non possit loca

liter moueri, dc nouas adquirere praesentias: motus autem

localis, &. praesentiae, quamuis de facto nihil sint, mobili intrinsece superadditum, potest tamen e sie: ergo nulla erit substantia,quae non possit phy sicam pati mutationem. Idem patet in creatura rationali, quae in pura nacura non haberet persectio.

450쪽

Disp. XI. Immutabilitas Dei. Sect. V. 427

perfectionem ordinis gratiae, ad quam eleuari potest, dc do norum infusione physice mutari. 61. Tertio, quia immutabilitas physica Dei contingit,

eo quod Deus habeat omnes suas perfectiones per rCalem ii, diuinae identitatem cum ipso, dc aliae aequivalentes impossibiles iecurax . sint, creatura autem continere nequit accidentia, ec ope rationes, per realem identitatem cum ipsa ; nec assignari potest implicantia, cur aliae operationes , & accidentia, aequi ualentia, & solo numero distincta possibilia non sint: ergo impossibile erit creaturam ita habere sua accidentia, dc operationes, Ut non possit Deus, loco earum, alia accidentia, Sc operationes subrogare,dc creaturam physice mu

tare.

66. Assero tertib , creaturam moraliter immutabilem, Paritet quo.

quae scilicet a proposito semel assiimpto desistere non pol-st , impossibilem esse , probant aliqui, quia immutabilitas ta moraliter moralis sequitur immutabilitatem entitatiuam, siue in exustentia : ergo dc mutabilitas moralis sequitur mutabilita tem entitatiuam, siue in existentia: impossibilis autem est

creatura entitatiue immutabilis: ergo dc moraliter. Firmant, quia ex eo inferunt Patres, creaturam impeccabilem impossibilem esse, quia indefectibilitas a regula rationis , sequitur indefectibilitatem in essendo , ergo etiam immutabilitas in proposito sequitur immutabilitatem in

m essendo. Haec ratio firma est, si antecedens verum sit, quia tamen Doctores aliqui illud non admittunt, existimantes possibilem esse creaturam impeccabilem, dc quo nostrast de visione. 67. Probatur conclusio, implicat creatura entitatiue im- Impli ratmutabilis,quae scilicet semel existes destrui non possit: ergo implicat proposittim,quod semel existens destrui no possit: existens de- ergo Zc implicat creatura immutabilis a proposito scinci aD , Τ '''sampto. Antecedens in superioribus ostensum est. Prima co- sequentia cum sit pars inclusa in antecedenti legitima es. Secunda probatur, quia ut si possibilis creatura immutabilis a proposito, vel debet ellia possibile propositum immutabile, quod scilicet, semel existens destrui non possit,

SEARCH

MENU NAVIGATION