R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

481쪽

418 Tract. II. Deni ne beata.

nec correspondet penetrabilitati, nam si recursus fiat ad penetrabilitatem Dei cum creaturis, haec participatur naturaliter ab Angelo. Nec denique impossibilitati correspondet, nam si recursus fiat ad impossibilitatem Dei, eam Responso similiter naturaliter participat Angelus. this , iis . 3- Nec sati,facit respondens pro agilitate , quam solumia. sibi obiicit, esse videlicet participationem , non motus localis diuini, qui impossibilis Deo est, sed capacitatis occupandi quamcumque creaturam , & si de nouo productam, illique coexistendi. Non inquam satisfacit , quia agilitas non potcst participare praedicatum occupandi omnem creaturam , illique coexistendi praesentialiter simul, dc in eodem instanti, sed tantum successive velociter, id autem, naturaliter participatur ab Angelo : ergo non potest enssupernaturale constituere. Idem quisque in aliis entibus supernis meditari poterit, quae nos omittimus breuitatis

causa.

iis 2 ' Σ . Ultima denique sententia, ut alias leuioris ponderis

Quod spe. Omittam ens supernaturale explicat; quod spectat ad Deum o d Dςu ut actum purum. Ita Alberius I. principio Physicorum .es ' '' quaest. 1. num 4. Displicet etiam primo, quia maiori indiget explicatione definitio, quam definitum. Secundo, quia Deus non minus est actus purus respectu ordinis naturalis, quam superni: ergo respicere, seu spectare ad Deum ut actum purum , quid proprium non est entis superni. Antecedens est certum, quia Deus non minus excludit impersectionem potentialitatis respectu ordinis naturalis, quam suis pernaturalis: ergo non' minus est actus purus respectu or dinis naturalis, quam superni.

482쪽

sECTIO II.

Vera sententia pro constitutivo primario,'absoluto entis seu maturalis creati.

11. A Ssero ergo ens supernaturale creatum consiste-Ptoptia sit -α1re in intrinseca, 8c absoluta proportione Deo , quatenus potente in seipso a creatura possideri. N entis super. mine possessionis Dei in se , intelligo tam physicam per ' xv 'i, unionem hypostaticam , qu- intentionalem per visionem,& amorem beatum. Nomine vero intrinsecae proportionis cum Deo, non intelligo respectum ad Deum ut Obiectum , ut sic enim actu naturali probabili potest Deus cognosci, etiam quatenus potens in se ipso a creatura possideri. Intelligo igitur proportionem extrinsecis praedicatis, siue effectus ad causam, siue medij ad finem, siue accidentis connaturalis statui possessionis. Nomine vero absoluta intelligo proportionem quae conditionata non st. Dixi cum Deo quatenus potente a creatura possideri , quia respectus, seu proportio physica non connectitur cum actuali Dei possessione , sed ab ea connexione praescindit. 26. Quod autem omnia entia supernaturalia intrinseca; Proposito ea& absoluta proportione ferantur in Deum, quatenus po- .. y τ' tentem in se ipso a creatura possideri. Ostenditur quia finis nituralis d ordinis superni est Deus, quatenus a creatura in se ipso Ri-

possideri valeat: ergo omnia entia supernaturialia ea proportione feruntur in Deum ut valentem, finem, quem natura sua appetunt, constituere, sicut omnia entia naturalia absolute ordinantur ad Deum quatenus potentem abstra- istiue cognosci,dc amariacreatura rationali,tanqtiam ad finem sibi proportionatum; nec ordinatio ista, qua Dcus in eum finem omnia naturalia diruxit, ita est extrinseca, Vt non supponat in entibus naturalibus.innatam, Ec intrinsecam proportionem cum illo,.cum nulla sit creatura, quae

483쪽

6o Tract. II. De Visione beata.

ex intrinsecis praedicatis, non sit absolute manifestativa Dei, ergo pariter proportio ordinis supernaturalis in finem gloriae non ita erit extrinseca, ut excludat intrinse-Cam , innatam, de absolutam proportionem Cum illo. Nullum en 27. Nihil autem naturale cruatum,cam proportionem ha-R- ψ 'ς bere posse cum Deo, quatenus potente a creatura in se

Qixςu' tione rei naturalis creatae cum fine gloriae, statutum est in Conciliis cotra Pelagianos eorumque reliquias, nullis actibus naturalibus posse nos quidquam gloriae, aut gratiae mereri, ncc ad illain merendam disponi. Similiter docent, totam naturam improportionatam csse ad finem gloriae. Via de stabilitur necessitas gratiae sit pernaturalis naturam im proportionatam Cleuantis: ergo nullum ens naturale intrinsecam , dc absolutam proportionem habere potest cum fine gloriae, & conssequenter nequc cum Deo quatcnus a creatura potente in seipso possideri. P. Heriete. 28. Ab hac nostra sententia parum, aut nihil distant He-hkis, ' UZe disp. S. cap. 3. Fasolus I. pari. quaest. I 2. art. . num. 22. Metidota Riba Z disp. 2. capite I. dc MendoZa apud Ripaldam tona. i. disp. . feci. a. num. I 8. Probatur ergo conclusio. Quia conceptus entis superni a nobis expositus inprimis competit soli enti superno, cum nullum ens naturale possit esse intrinseca & absoluta proportio cum Deo quatenuS potenteo creatura in sic ipso possideri, ut supra iam expendimus. Insuper conuenit omni supernaturali. Nam unio hyp statica , visio de amor beatus, cum sint possessio Dei in se, intrinsecam, de absolutam proportionem habent cum Deo quatenus potente in se ipso a creatura possiderii quid enim magis proportionatum cum Ueo , ut potente possideri, quam ipsa possessio. Insuper omnes habitas infusi , & species supernaturales, eam proportionem habent, cum naturam ex se imbecillem improportionatam Cleuent ad finem gloriae consequendum. 29. Similiter actiis, tam intelicetias, quam voluntatis,supernatural cs, α charactercs Sacramentorum Cam proportionem habent, cum omnia illa sint ex natura sua medium

484쪽

ad finem hunc consequcndum. Praeterea dotes gloriosae titulo proprietatis, vel accidentium statui beatifico con- naturalium, similiter diriguntur in Deum vi potentem a creatura statu beatifico postideri. Rursus ubi Eucharisticum, si intrinsece supernaturale sit, etiam natura sua ordinatur ad gloriam , quia natura sua ordinatur ad gratiam sacramento conserendam. Denique omnia accidentia materialia superna respiciunt Deum ut potcntem a crCatura possideri , ut patebit ex argumentorum solutione. Nec aptior apparet conceptus , aut prior, vel nobilior, quo ens supernaturale primario constitui possit, ut ostendimus contra sententias hactenus excogitatas : ergo iste erit primarius, N. absolutus conceptuS.entis supernaturalis. 3o. Obiicies primo, amor Dei naturalis est possessio Dei duMς n QP in se: ergo re habens pro porcionem Intrinsecam, dc abso- ii, non fit lutam cum Deo quatenus potente a creatura in se ipso pota sim.

possideri. Antecedens probatur quia amor naturalis Dei, 'est immediata cum Deo coniunctio: ergo est possessio Dei in se. Consequentia probatur. Id eb vilio beata est possessio Dei in se, quia est immediata cum Deo coniunctio : talis autem est amor Dei naturalis: ergo est posscssio Dei in

se. Minor probatur, quia amor Dei naturalis non coniungitur mcdio aliquo cum Deo. Restondeo negans antecedens. Ad probationem distinguo antecedens: est immediata coniunctio pendes natura sua a cognitione abstractiva Dei, co- cedo ; ab intuitiua,nego:& nego consequentiam. Ad cuius probationem distinguo maiorem: ideo visio beata est pos-1essio Dei in se, quia est immediata coniunctio cum Deo inde pendenter natura sua ab omni specie abstractiva, concedo , dependenter nego ; amor autem naturalis Dei, naturae sua pendet a cognitione abstractiva Dei, ideoque possessio Dei in se non est, sed in creaturis, ex quarum cognitione ortum trahit.

3 i. Obiicies secundo, plura sunt entia supernaturalia quae Aliquorem inon respiciunt Deum vi potentem in se ipso a crcatura ponsiderii ergo nostra explicatio nulla est. Anteceden S proba- declarata.

tur. Nam possibilis est actio supernaturalis caloris, in frigus,

485쪽

6 L na t. II. De Visione beata

eductio animae rationalis ab angelo, dc creatio acciden tium a substantia: huiusmodi autem actiones nullum dicunt respectum, aut proportionem cum Deo, quatenus potente in se a creatura possideri: ergo, dcc. Minor proba tur , quia nec frigus, nec natura irrationalis possunt videre Deum: ergo neque actio supernaturalis frigoris, neque ac cidentia superna naturae irrationalis, possunt respicere, aut proportionem habere cum Deo. Valdd mihi dubiae sunt possibilitates huiusmodi entium supernorum; illis tamen permissis. Respondeo negans antecedens. Ad cuius probationem nego etiam antecedenS. Ad alteram probationem, concesso antecedenti distinguo consequens. Non possunt respicere Deum,ut potentem possideri a creatura irrationa li visione beata, concedo , ut potentem possideri a creatura rationali, nego, ad ens autem supernaturale sussicit hoc secundo modo respicere Deum. Qualε pto. 32. Obiicies terti b, plura sunt entia naturalia, quae ha- portionem bent intrinsecam proportione cum Deo quatenus in se ipso s. 'ba; ἡ.h possidendo: ergo nostra explicatio nulla est. Antecedens do habere probatur. Nam humanitas Christi Domini intrinsecam ii ni ui . proportionem habet cum Vni One hypostatica, quae posse ialia. sio Dei in se est. Insuper intellectus similem habet proportionem cum visione beata : ergo. Antecedens probatur. Quia unio essentialiter est extremorum vnibilium, dcvi. sio essentialiter est actus potentiae capacis peream videndi i ergo in humanitate est intrinseca proportio ad termi nandam unionem hypostaticam, & in intellectu ad videndum per unionem beatam. Ressondra, distinguens antecedens, plura sunt entia naturalia, quae habent intrinse-Cam proportitionem conditionatam cum Deo, quatenus in se possedendo, concedo , absolutam nego. Humanitas autem Christi Domini solum habet proportionem intrinsecam conditionatam cum vnione hypostatica, si videlicet ista possibilis sit, idemque est de intellectu respectu visionis beatae.

33. Instabis: ergo posita possibilitate unionis hypostaticae, dc visionis beatae, erit in humanitate Christi Domini pro

portio idoo by COO le

486쪽

Disp. XIII. De Ente si pernaturali.SectII. 63

portio intrinseca , & absoluta cum Deo quatenus potente physice possideri , N. in intellectu proportio intrinseca,& absoluta cum Deo , quatenus potente intentionaliter possideri: ergo eo proportio constituere non pote sto ens supernum. Prima consequentia probatur. Quia proportio conditio nata fit absoluta positione conditionis : rgo proportio intrinseca conditionata humanitatis cum DCo,quatenus potente in se ipso possideri, fiet proportio intrinseca absoluta, posita conditione possibilitatis unionis livpo- postaticae s idemque crit de proportione intellectus posita possibilitate visionis; ea autem conditio posita est: ergo stat in humanitate intrinseca , dc absoluta proportio cum Deo, quatenus potente physice possideri, idemque erit de

intellectu. 34. Respondeo negans Vtramque consequentiam. Ad Duplex pto. probationem distinguo antecedens: proportio conditio- bs nata fit absoluta positione Conditionis constituenti S pro- nam eo sti portionem in esse absolutae, concedo; non constituentis, tuat ens i

nego. Et similiter distinguo consequens, proportio intrin- ρ '' 'seca conditionata humanitatis,fit proportio intrinsece absoluta , posita conditione possibilitatis unionis constituentis eam proportionem in esse absolutae, concedo,non con- stituentis,nego; & concessa minori; distinguo consequens: stat in humanitate intrinseca , dc absoluta proportio ad arquate identificata cum intrinsecis praedicatis solius huma, nitatis, nego, identificata partim cum illa, & partim cum possibilitate visionis concedo. Nos autem non constitui mus ens supernaturale proportione intrinseca, & absoluta

sumpta posteriori modo, sed priori ue ita vires illa, quae supernaturalis est, ex solis intrinsecis praedicatis eam propo tionem intrinsecam, & absolutam habeat. 31. Obiicies quarto, visio beata est supernaturalis, non proponio

autem eam proportionem habet cum Deo : ergo ea pro si QR 'b 'portio cum Deo entis 1uperni constitutiva non est. Mi

nor probatur. Quia ea proportio cum Deo, est intrinseca,& absoluta exigentia, seu connexio cum illo quatenus potente in seipso a creatura possideri: visio autem beata eam

487쪽

visio non eonstituitur superna per

Connexione

eum se ipsa. Dimelliso lectio ex

identitat

virtuali di uinatu pexinsectionum a

6 Tract. II. De Visione beata.

conncxionem habcre non potest: ergo. Minor pirabatur, 'quia nulla res potest eam connexionem cum Deo habere

quin saltem indirecte connectatur cum possessione Dei in se ipso , saltem possibili , visito autem non Connectitur cum ea possessione Dei , cum sit ipsam et possessio:

36. Hoc argumentum nullum est, dc multiplici exemplo retorqueri potest. Primo, quia stante connexione Dei cum possibilibus ι creatura connectitur cum eminentia 4psius productiva: haec ut talis connectitur cum Creatura: ergo , & creatura cum se ipsa, saltem indirecte. Praeterea scientia diuina necessaria connectitur cum amore necessario ue hic connectitur cum scientia: ergo scientia cum se ipsa. Insuper Paternitas connectitur cum Filiatione, haec Cum Paternitate t ergo Patemitas cum se ipsa. Denique spiratio activa connectitur cum passiua ι haec connectitur Cum activa: ergo activa cum se ipsa. Sicut ergo hoc nullum est inconueniens : idem nos dicimus de connexione visionis cum se ipsae. 37. Instabis: ergo nos constituimus visionem supernam per Connexionem cum se ipsa, quod displicuit in Ripalda

constituente gratiam supςrnam per connexionem cum se ipsa. Itis eo negans consequentiam; non enim constituimus visionem supernaturalem praecise per Connexionem cum se ipsa quod displicet, sed per connexionem Cum Deo quatenus potente possideri in se ipso. In quo etiamsi imbibatur connexio visionis cum se ipsa, non tamen sola, dc praecisa, Vt patet. 38. Obiicies quinto, Deus quatenus potens in seipso cre tura possideri, seu potentia ut possideatur in se ipso , non

distinguitur adhuc virtualiter a potentia, ut a Creatura cognitione naturali abstractiva , similique amore possideatur: ens autem naturale intrinsecam, & absolutam proportionem habet cum Deo, quatenus potente a creatura possideri cognitione naturali abstractiva, similique amore: ergo eandem proportionem habebit cum Deo quatenus potente in se ipso possideri. Maior est certa. Nam eadem essentia

488쪽

Disp. XIII. De Entesigernaturali. Sect. II. 463

essentia diuina , quae potest terminare visionem intuitiuam, eademmet potest etiam cognitionem naturalem abstracti-uam , secundum eandem omnino formalitatem, terminare : potentia autem terminandi, est ipsa res potens terminare : ergo si res potens terminare visionem intuitiuam,&. cognitionem naturalem abstractivam, sit omnino eadem indivisibilis adhuc virtualiter, eadem quoqUe viritialiter crit potentia terminandi visionem intuitiuam , dccognitionem naturalem abstractivam ἱ aliter non idem posciet esse obiectum cognitionis intuitiuae , abstrachitiae,

Consequentia ergo prioris syllogissimi probatur. Minor enim indubitata est. Nam si duplex potentia terminandi ,sit eadem indivisibilis virtualitas, impossibile omnino est,rem aliquam habere proportionem intrinsecam , &absolutam

cum una, Meandem rem non habere intrinsecam ,&absolutam proportionem cum altera; hoc enim ρpso illae potentiae fundant praedicata contradictoria , scilicet terminandi , id non terminandi candem proportionem, quo virtualiter distingui necesse est: ergo si ens naturale intrinsecam , & absolutam proportionem habet cum Deo , quatenus potente cognitione naturali abstractiva possideri,ean dem' proportionem habebit cum Deo, quatenus potente

in se possideri.

39. Haec tamen obiectio ab omnibus soluenda est. Nam 'aeeedha, eadem virtualitas diuinae essentiae est potentia terminandi cognitionem naturalem euidentem abstractivam, & simul uenda. potentia, ut triplici personalitate diuina terminetur, cum eade virtualitas essentiae si quae terminat cognitionem naturalem euidentem abstractivam, & quae terminatur triplici personalitate diuina, & tamen cognitio euidens abstractiva, etiamsi proportionem habeat cum essentia diuina quatenus potente illam terminare; non tamen proportionem habere potest cum eadem essentia, quatenus potente triplici personalitate terminari ι aliter cognitio euidens naturalis connexa esse posset cum mysterio Trinitatis. Insuper in sentcntia non distinguente virtualiter inter eminutias diuinae omnipotentiaei eminentia productiva leonis,

489쪽

66 Tract. II. De Visione beata.

& gratiae, unica est, Ec omnino eadem ι &. tamen licet les Connectatur cum omnipotentia quatenus productiva ipsius , non tamen connectitur cum illλ quatenus productiva gratia . Argumenti M. Respondeo igitur Deum quatenus potentem in se tropoli 3 ω- ipsis possideri a creatura importare duo , unum scilicet in

recto, nempe Deum, & aliud in obliquo videlicet possibii lem Dei possessionem in se. Similiter Deus quatenus potens a creatura cognitione naturali abstractiva possideriseduo dicit, unum in recto, nempe Deum, aliud in obliquo videlicet possibilem cognitionem naturalem abstractivam. Dicimus ergo ens naturale intrinsecam, dc absolutam pro portionem habere cum Deo; non vero cum possibili De possessione in re dicta in obliquo. Ideoque intrinsecam, Mabsolutam proportionem non habere cum Deo, quatenus potente in se ipso possideri ; bene vero cum Deo, quatenUs potente cognitione naturali abstractiva possideri, quia intrinsecam, & absolutam proportionem habet cum huius.

modi possessione possibili Dei, di cta in obliquo i non verbcum possessione Dei in se. I obiicies sexto, Deus quatenus potens in se ipso possideri a creatura, non connectitur cum possessione in re

possibili adhuc in obliquo: ergo proportio intrinseca , absoluta cum Deo quatenus potente in se ipso possideri, non dicit connexionem cum ea possessione in re possibilia adhuc in obliquo; atque adeo ens supernaturale constitui non potest connexione cum ea possessione in re possibili, adhuc in obliquio. Consequentia bona est, nam intrinseca,& absoluta proportio cum Deo, quatenus in se ipso a Creatura possideri potente, alia ratione dicere non potest connexionem, cum possessione possibili in obliquo , nisi Deu quatenus potens in se ipso possideri, fimilem connexionem dicat- Antecedens probatur , quia potentia terminandivisionem beatam , dc unionem hypostaticam , in quibus eonsistit possessio Dei in se , est in Deo mera non repugnantia , ut physicε uniri possit creaturae, aut vis terminandi intuitiuam cognitionem absque ulla exigentia ex partα

490쪽

Dei ι mera autem non repugnantia non Connectitur cum

termino re ipsa possibili, adhuc in obliquo: ergo neque Deus quatenus potens in se ipso possideri dicit connexionem cum possessione in re possibili adhuc in obliquo.

1. Stante connexione Dei cum possibilibus, facile clu- Quali, Bdi possit obiectio, quia tamen potentia ut Deus uniatur p0x D ' O

creaturae , aut illa intuit luc cognoscatur, potiuS videtur ta possidea.

pura non repugnantia Dei, quam exigentia. Iudico de ilia turis. lis codem modo discurrendum in Deo, quo solitum dissi S u.' .ia currere de omnipotentia in sententia negante connexio- nectitutinem Dei cum possibilibus; sicut ergo in Deo duplex distinguitur virtus; una quoad lassicientiam , seu conditionata; alia vero quoad essicaciam seu absoluta ; utraque intrinseca Deo, iuxta dicta disp. 8. sech. . sed non eodem pacto necessaria. Prior enim simpliciter ec absolute necessaria est , & inde pendens a possibilitate creaturae in re: Posterior 'vero necessaria tantum est propria possibilitate creaturae In re ; illique connexa. Similiter duplex datur potentia terminandi unionem , aut visionem beatam in Deo. Vna quoad sussicientiam, seu conditionata,alia quoad essicaciam , seu absoluta ι utraque intrinseca Deo, sed non eodem pacto necessaria. Prior enim simpliciter,ic absolute , necessaria Deo est, dc independens, seu inconnexa cum visione , aut unione in re possibili ue Posterior necessaria tantum est, posita possibilitate unionis, aut visionis iu

re, cum eaque connexa. Hinc,

43. Respondeo, ens supernaturale non constitui a nobis intrinseca proportione cum Deo , quatenus potente in seipso conditio nate, seu quoad sum cientiam possideri, scialicet, si possessio possibilis sit, sed per intrinsecam propon tionem cum Deo, quatenus potente in se ipso quoad eH-caciam,& absolute possideri, quo pacto connexus est cum possessione in re possibili. 44. Obiicies septimo, Reduplicatio illa ; Deus quatenus potens in se ipso absolute possideri, nihil dicit creatum: er- ista J.iavit. go solum dicit potentiam absolutam diuinam i in se ipso Deus possideatur. Ens autem naturale intrinsecam, ec absolutam

SEARCH

MENU NAVIGATION