R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

501쪽

4 8 Tract. II. De Visione beata.

ratis, sed superna, si cum ente supernaturali reipsa possibili, vel existente connecteretur: ergo non connectitur. Minor probatur, quia, dempta quaestione Om DC conne- . xum cum ente superno, hoc i plo supernaturale est, & non naturale : ergo si virtus obedientialis connexa esset cumente superno, hoc ipso naturalis non esset, sed superna. Dices virtuti obedientiali repugnam superflaturalitatem, quia est de conceptu realitatis naturae. Contra quia, conceptui , cui repugnat supernaturalitas,repugnat etiam connexio cum ente superno , si quaestionem praescindas: ergo si conceptui, qui est de realitate naturae, repugnat supernaturalitas, pariter etiam connexio repugnabit. Supertia 69. Displicet quarto, quia rei naturali debita esse non pyi'Vipi possunt principia superna tessent autem, si virtus obedien- possibi sit de tialis naturalis e siet,& connexa cum esse chu superno : ergobita esse non talis non est. Maior conceditur ab Aduersario, dc videtur .. iii 'certa , nam donatio eorum principiorum gratuita est, de gratia , talisque non esset, si debita ea dona essent rei naturali. Minor ostenditur, quia rei connexae cum aliquo

sectu debita sunt principia talis essectus : ergo si virtus obedientialis connexa esset cum effectu superno, debita illi essent principia superna talis effectus. Respondet Aduersarius comprincipia superna debita esse virtuti obedientiali naturali, non secundum eorum cxi stenti am , sed tantum quoad possibilitatem , nam virtus obedientialis,etiam

quatenus existens, non conuectitur cum effectu sueerno

existente , sed tantum possibili, unde comprincipia supernaturalia, quoad actualem existentiam, indebita sunt rei naturali, dc consequenter dona gratuita, dc gratia. Contra quia,eo pacto, quo principium aliquod debitum est rei naturali, supernaturale non emergo si principia superna, quatenus possibilia, debita essent rei naturali , hoc ipso corum possibilitas superna non esset, sictu supernaturalis non esset ipsorum existentia , si debita esset rei naturali. o. Displicet quinto,quia virtus productiva achus probabilis asserentis gratiam esse re ipsa possibilem , est formatiter natura, ut concedunt Aduersarij, & tamen connectitur

502쪽

cum gratia: ergo non saluatur ab illis, ens supernaturale debere superare omnem naturae connexionem, etiam secundum conceptum natu . Minor probatur, quia in eo rum sententia virtus productiva illius actus probabilis comnectitur cum actu, dc actus cum obiecto: ergo Virtus productiva illius actus connectitur cum gratia. Dices actum

illum probabilem non attingere gratiam re ipsae possibilam, sed gratiam possibilem secundum p dicata essentialia possibilitatis , seu quatenus occurrentia intellectui.: Contra quia, actus ille probabilis id attingit quod asserit . quod autem asserit, est, gratiam esse reipsa possibilem ex motiuis illud probabiliter suadontibus; quod enim illud obiectum occurrat. intellectui euidentissimum/est : ergo actus ille probabilis attingie gratiam reipsa probabilem;atque adeo illi connectitur; . Asserendum est igitur vltimo, ens supernum supera i Ens super. re debere omnem totius naturae connCxionem , non Hilum secundum conceptum formalem naturae, quicumque ille nem totius sit, sed etiam secundum omnem conceptum imbibitum in realitate natu . Constat ex dictis, nam aliter, ens stipe , num , naturale esset, ut fu te ostcnsum est.

Soluuntur argumenta contraria..D. Biicies primb. Natura substantialis dicit conne-pAm,ob- xionem cum omnipotentia ι haec autem cum 'io iente supernaturali possibili: ergo lonatura substantialis' '' dicit connexionem saltem mediatam cum ente superna- nipoten- rurali possibili. Confirmatur: Natura dicit formaliter 'nexionem cum eminentia sui productiva, haec autem emi - eme iuponentia dicit virtualiter connexionem cum alia eminentia ''entis supernaturalis productiva : ergo ec natura. TI. . In huius argumenti non leui dissicultate soluenda , varilai.

503쪽

8o Tiact. II. De Visione beata.

varij sunt Doctores connexionem possibilium cum Deo, det Dei cum possibilibus admittentes, maxime si eadem virtualitas in omnipotentia respectus sit ad utrumq; ordinem naturalem, ec supernum , nam imperceptibile videtur respectum phy sicum naturae connecti cum eadem formalitate secundum unum respectum , N. non connecti cum eadem secundum alterum; cum tamen unus, dc alter sint omnino idem , de quid indivisibile virtualiter: ergo cum

natura connectatur cum tota virtute, seu eminentia pro- Ab hoe at. ductiva, non minuS connexa cum ente naturali, quam su-g' perno; cum isto etiam connectenda erit, nec ab hoc no- hexione Dei do soluendo liberi sit ni negantes nobiscum connexionemss. yis .. omni Potcntiae cum possibilibus creatis, quia licet omni pota me liberan tentia quoad sussicientiam inconnexa sit cum possibilibus, M quoad efficaciam tamen connexa est ergo cum natura Connexa sit cum omnipotentia quoad essicaciam, de ista cum ente superno, natura quoque cum illa connexa erit. T . Propter hoc argumentum placuit aliquibus distinguere virtualiter in omnipotentia eminentiam productitiam ordinis naturalis ab eminentia productiva ordinis superni, caeterum nulla apparet necessitas huiusmodi distin ctionis, ideoque inhaerendo his, quae pro simili obiectione Madus quo soluenda diximus sectione secunda. Respondeo, distin

natura lub. . in . ri . . .

stim talis e5 guen S malorem natura lubitant tali , dicit connexionem nectitur cum omni pontentia , quatenus ipsam potente producere, iis concedo i quatenus en S supernaturale potente producere, nego. Concessa minori , nego consequentiam. Quia ut natura substantialis connecteretur mediate cum ente superno, non sat est, connecti cum omnipotentia, quatenus pro

ductiva naturae, sed ulterius opus esset, connecti cum illa quatenus productiva ordinis superni, quid autem sit connecti cum omnipotentia , quatenus productiva natura rha, i, dis quid connecti cum ipsa, quatenus productiva entis superia si ii ' P g nt,loco citato explicatum est, dc instantiae, quas patitur re ne 2ione na ponsio, solutae i videas ibi dicta, dc huc applica.tulae cum 7s. Sed instabis, tunc unum mediate alteri connectitur, ' ' VP quando isto deficiente, illud mediate deficere necesse est: deficiente Dig iros by Cooste

504쪽

deficiente autem ente superno , naturam substantialem mediate deficere necesse est: ergo natura substantialis mediate connectitur cum ente superno. Maior certa videtur, nam connexio mediata hoc distinguitur ab immediata, quod illa mediate deficit deficiente termino, haec vero immediate. Minor ostenditur, nam deficiente possibilitate entis superni, nec esse est deficere potentiam diuina in absolutam, utpote cum illa immediatd connexam: de fi Ciente autem potentia diuina absoluta, nece G est, deficere naturam sabstantialem, utpote cum ea potentia diuina

immediate connexam : ergo deficiente ente se perno, necesse est mediate deficere naturam substantialem. 6. Haec instantia ab omnibus soluenda est, quia cognitio naturalis euidens abstractiva connectitur immediate cum unitate Dei ι unitas Dei cum Trinitate personarum: ergo cognitio naturalis euidens abstractiva connectitur mediate cum Trinitate personarum, nam deficiente ista deficeret unitas, Sc deficiente unitate deficeret cognitio naturalis euidens abstractiva, unde fieret posse nos viribus naturae Cuidenter mediate Trinitatis mysterium demonstrare , idemque est de natura substantiali connexa cum omnipotentia,& ista cum Trinitate personarum: deficien re ergo Trinitiate Personarum , mediate deficeret natura stib- stantialis. Restondeo igitur distinguens maiorem: tunc unum mediate alteri connectitur, quando isto deficiente , illud mediate deficere necesse est, ex praeciso defcctu ipsius termini mediati, concedo , aliter nego. Et distinguo minorem : deficiente ente superno naturam substantialem descere necesse est, ex praeci defectu entis superni, nego; eo quod deficiente ente superno, deficeret potentia diuina absoluta, concedo; Zc nego consequentiai: C Ad probationem concessis praemissis , nego consequentiam. Nams per impossibile deficiente ente superno staret potentia

diuina absoluta, staret quoque CnS narilrale. 77. Vnde nulla est connexio naturae cum ente superno

adhuc mediate, quia ad id opus est, quod si per impollibi

le maneret potentia diuina absoluta, dc non mansiret cm

Pp p supernum,

Instantia aBOmnibus solis uenda, eiusque soluti .

Quid opus

sit conneXi mni mediatae unius cum altero.

505쪽

secunda ob

lectio sum

pta a conne xione p. c. tiae obedi a Malia cum 1uci terminia.

81. Tract. II. De Visione beata

sit pernum,ex praeci sed cfectu istius, redderetur impossibilis natura. Q d fiet clarius exemplo Cognitionis attingentis directe Paternitate,& indirecte Filiationem: haec enim cognitio non ideo connectitur indirecte cum Filiatione, quia ista deficientc deficeret Paternitas, & deficiente Paternitate dcficcred cognitio, scd quia deficiente praecisa Filiatione in directe cognita , ctiamsi per impossibile maneret Paternitas , ea cognitio indirecte periret. Inde dicimus in

Ciate naturali non esse con xionem cum ente superno ,

adhuc indirectam , etiamsi connexio sit directa cum diuina potentia absoluta, quia si dcficiente ente superno, perimpossibile ea potentia maneret , quoque persisteret ens naturale. Ad connexioncm ergo indirectam non sum cie

connexio directa cum vno connem cum altero .sed ulternis opus est connexio directa cum illo , quatenus conneXocum altero, siue quatenus dicente alterum in obliquo, quid hoc sit, explicatum satis est a nobis luctione secunda in simili obiectione. . 78. Obiicies secundo, virtus obedientialis connectitur cum suo effectu saltem possibilii ergo virtus obedientialis

productiva entis superni connectitur cum ente superno altem possibilis est autem naturalist ergo ens natural C con- noctitur cum ente superno, atque adeo istud superare non debet totius naturie connexioncm, Antecedens probatur, nam virtus obedientialis, etiamsi sit virtus conditionate

productiva, verbi gratia, gratiae, si possibilis sit ; non tamen est productiva gratiae, si impossibilis sit cum ad impossibile

non detur posse adhuc conditionatumiergo si gratia fieret impossibilis,nulla staret adhuc vi retri conditio nate productiva illius: crgo haec pendet essentialiter a possibilitate

gratiae, atque adeo illi connectitur. Confirmatur. Virtus conditionate productiva in hoc distinguiturab absolute productitia , quod illa pendens est a conditione, non vero ista: Ergo virtus condidio nate productiva gratiae, si possibilis sit, pendet a conditione, conditio autem est possibilitas gratiae : ergo pendet a possibilitate gratiae, atque adco illi con

506쪽

Disp.XIII. De Eme ematur. Sect. III. 48 3', Aese objechio facile eludi posset, si dicere , qu*d

nobis aliquando placuit videlicet virtutem obedientialem non esse adaequale intrinsece identificatam cum sola natura, sed esse conjunctum ex natura in recto, & possibilitate principi j in obliquo. Caeterum nulla vidctur urgere necessitas huius rei, atque adeo concessa virtute obedientiali adaequale soli naturae identificata. R C spondeo negans antecedes, ad probationem concessis praemissis,distinguo consequens: virtus conditionata pendet a possibilitate gratiae per modum Conditionis, concedo, a possibilitate gratiae in re, nego. Vnde solum connectitur cum possibilitate gratiae per modum conditioni M hoc autem stare posset etiam,

si per impossibile gratia possibilis non esset.

8o. Quid autem sit possibilitas gratiae per modum con

ditionis, res est omnibus explicanda, tum nostris in scientia conditionata , verbi gratia , si virtutes Bethsaiditarum factae essent Tyriis, isti poenitentiam egis. nt, quae scientia pendet essentialiter a virtutibus illis existentibus apud Tyrios, non in re, sed existentibus per modum conditionis: tum Thomistis in decreto conditionate praedeterminativo, verbi gratia: volo Tyrios praedeterminare ad poenitentiam,si apud illos existant virtutes Bethsaiditarum,quod decretum pendet ab existentia earum virtutum apud Tyrios,non in re,sed per modum Conditionis. Tum omnibus, in promissionibus, Sc contractibus conditionatis, qui pendent essentialiter a conditione, non in re, sed per modum conditionis , siue conditionale ut quo. Sicut ergo scientia, decretum 6c promissio conditionata, Ctiamsi dependeant ab existentia rei per modum conditionis, non pendent ab illa in re existente. Idem nos dicimus dc possibilitate per modum conditionis. 8 i. Sed instabis si potentia obedientialis esset virtus

conditio nata ., esset virtus nugatoria : Crgo talis non est,

1ed absoluta, & consequenter connexa cum cssectu stiperno. Antecedens probatur, quia possibilitas entis superni est ipsum ens supernum : ergo virtus proditistiua cntis su

perni , si possibile sit, idem valebit, ac virtus entis superni,

vitius e nditionat

productiva gratiae si po. sibilis sit, nopendet a pos, sibilitate illius in Iea sed tantum

per modum couditionis.

Quid sit pon

sibilitas per

modum conditioni.. instantia e tendens vir.

ditionatam suturam nugatoriam.

507쪽

8 Traist. II. De Visione beata.

siens supemum sit, quae est manifcstissima nugatio. Hoe

argumentum, quod magni aestimant Rccenciores cum Arriaga, &. Ouiedo contra decretum Diuinum conditi natham applicans immediate omnipotcntiam ad nostros

actus liberos, nunc soluendum est ab ipsis incc quid respondere possunt, quod ipsos m ani lc stissime non arguat inco sequentiae. Nam sicut concursuS Dci, dc determinatio voluntatis idem sunt ita gratia, eiusque possibilitas i possibilis autem est virtus conditionata productiva gratiae , si possibilis sit sine ulla nugatione : ergo Sc decretum conditio

natum concurrendi cum voluntate crCata, verbi gratia ad amorem, si ad illum determinauerit creata voluntas. A l .itanda 82. Respondeo ergo negans anteCedens. Ad probati nug R nem distinguo antecedens:possibilitas entis superni est ip-

sum ens supernum intrinsece, & ex parte objecti, concedo : nostro concipiendi modo, nego i εc nego consequentiam, quia ad vitandam nugationem reipsa sufficit diuersus attingendi modus idem objectum i aliter dicens, aut gaudens hominem esse rationalem nugatorie loqueretur, aut gauderet, quia solum diuerso modo attingit idem omni no objectum; dc Deus cognoscens, Sc gaudens, se necessa

rio existere, nugatorie, cognosceret, dc complaceret,cum

ipse, dc necessario existere, idcm sint. Insii per Deus ipse cognoscens, quod si Petrus existeret, nihil implicaret, nu, gatorie cognosceret, eum Petrum existere, de nihil implicare , sint omnino idem. Denique conclusio attingens suum obiectam dependenter a praemissis objectivis nugatoria esset, quia objectum conclusionis, idem est cum objecto praemisiarum. Id, quod cuique facillimum erit mille instantiis passim occurrentibus communire. Ad vitandam ergo nugationem satis est,diuersus modus attingendi idem objectum , ut patet in eis actibus tam intellectus, quam voluntatis quorum objecta materialia , & formalia indistincta sunt: huiusmodi autem actus sua objecta materialia attingunt dependenter a formali absque ulla nugatione, &tamen objectum formale indistinctum est a materialis sicut ergo in his vitatur nugatoria repetitio, propter diuersum attingen

508쪽

Disp. XIII. De Enresspernatur. Sect. III. 48s

attingendi modum idem omnino ob cum s idem nos dicimus de potentia obedientiali, sub conditione possibilitatis, effectus superni productiva.

83. Obij cies 3. naturae debita est carentia gloriar,unionis Tenia obteis hypostaticae, aliorumque supernorum donorum, cum ea' 'di' omnia dona sint indebita naturae: huiusmodi autem Caren-donotum tia naturalis est, & connexa cum suo termino in re possibi sepς RQxu 3 Ii : ergo natura , dc aliquid naturale connexum est cumente ui pernaturali in re possibili. Minor probatur quia carentia illa est priuatio , priuatio autem est essentialiter termini re ipsa possibilis et ergo carentia illa essentialiter pendet termino in re possibili. Hoc argumentum morosius liberabitur disputatione sequenti. Interim Respondeo, Concesia maiori, negari S minorem. Ad probationem, distinguo maiorem: carentiae gratiae, unionis hypostaticae, aliorumque donorum supernorum , sunt priuatio intrinsece, nego, conditionale, siue extrinsece a negatione imposnsibilitatis termini, vel ab ipsa possibilitate , concedo, 3 concessa minori, nego consequentiam , quia carentia illa, debita naturae non est secundum conceptum priuationis , sed praecise, quatenus carentiae est, siue non e sse gratiae.

DISPUTATIO XIV.

Te cognoscibitinate entis supernaturalis.

Anc Disputationem annecto praeceden-: ti, qua facilius deprehendatur entis su pernaturalis excellentia supra totius naturae connexionem. Disputari solita est

a Doctoribus Controuersia uti tractatu de Trinitate, &

509쪽

86 Tract. II. De Misione beata.

de Incarnatione. Hic-tamen pro omni eme supemo sententiam opportune feremus, & quamuis ex dictis facilis pateat resolutio, propter multiplicem tamen objectionem integre instruetur Disputatio.

Mn possi ens supernaturale viribus naturaeuidenter cognosci'

x. DIiariam potest ens supernaturale viribus naturae eui- Ddenter cognosci. Primo quidditatiue, & immediath in seipsis. Secundo abstractit in alio, tanquam in medio prius cognito, vel ex alto,icilicet, notitia per discursum acquisita: hoc supposito, Nullum φη Assero cum sententia Communi, nullum ens superiis .ctu naturale pQue quidditati , dc immediatὶ in seipso, vel

naturali, - abstractive in alio, actu naturali certo, Zc euidenti coguosi ... . 'bo ciue id est, actu essentialiter connexo cum ente superno ootii. reipsa absolute possibili, existente , vel futuro. Haec conclusio constat ex dictis, nam ens supernum superare debet

absolutam totius naturae creatae connexionem, si autem posset actu naturali certori aut euidenti gnosci, non superaret absolutam totius naturae creatae Connexionem,esset enim intra connexionem actus naturalis: ergo. Hinc colliges falsam esse sententiam Scoti, Gabrielis, & abiorum

apud Ripaldam tomo I. disp. 2O. sect. I. num. q. assCrent posse visionem beatam actu naturali euidenter attingi. Confir. Nam effectus postulans determinatE causam efficientem supernam, supernus est, quaelibet autem cognitio certa, vel cuidens entis superni, postulat determinate causam e Scientem supernam, maxime quidditaqua, re. immediata: ergo est supernaturalis. Minor probatur, nam

quaelibet cognitio certa postulat oriri determinate silo objecto, Disiliam: by

510쪽

D isp. XIV. Cognoscib. entis superri. Sect. I. 487

obiecto, saltem immediate, vela specie impressa obiecti

concursum suppplente: concursus autem obiecti superni ineognitionem supernus esset: ergo & concursus speciei, atque adeo effectus exigens huiusmodi concursum super

naturalis erit.

. Dices neque obiectum, neque illius speciem impres- Cognitiosam praestare concursum essicientem in cognitionem, sed a m zόs

tantum esse approximationem , seu applicationem Obiecti lecto super ad potentiam.ad concipiendam cognitionem. Contra, quia ' i ''μ: licet doctrina ista probabilis sit, ic mihi Vcra,ea camen non petuam, vel satisiscit in praesenti, nam Cffectus postulans applicationem uirem appli- supernam, non minus super naturalis est, quam postulans causam supernaturalem; tanta enim est dependentia effectus ab approximatione, dc applicatione causae iactactum, quam ab i psa caula, Cum sine utraque virtus activa impedita sit, & impotens emcere. quidquam: quaelibez autem cognitio certa, aut cui dens de obiecto supe rno postulat a plicationem supernaturalem : ergo supernaturalis est. Minor probatur, nam quaelibet cognitio postulat applicationem obiecti fibi proportionatam ; cognitioni autem certae, Sc infallibili, connaturalis est applicatio obiecti certa, dc infallibilis: haec autem connexa est cum obiecto superno, in re possibili , vel existente, iuxta naturam cognitionis: ergo cognitio certa, dc infallibilis postulat applicationem

supernam , quo distinguitur ab actu probabilii , qui selum

postulat applicationem obiecti apprehcnsi, inconnexam cum possibilitate obiecti ita re, aut cum existentia. s. Confirmari solet secundo , quia, si vi sio , quantumuis supernaturalis posset actu naturali euidenter attingi, si mi . liter posset Trinitas, per illam repraesentata, saltem indirecte cognosci: id falium cst : ergo, dcc. Sequela probatur,

quia repraesentat Trinitatem, cum eaque connectitur: ergo

actus naturalis euidenter, de immediatd exprimens visio nem mediate salic ira , dc in directh attIngere posset Trini tatem ; si cnim supernaturalitas visionis patitur eam actu naturali euidenter cognosci, cur supernaturalitas Trinitatis id non patictu T.

6. Obiicies

SEARCH

MENU NAVIGATION