R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

Quae prat. missa natu

talis impli. cat pro Theolostea

conclusi ne

cum nec ista sola sussiciens sit ad inferendam conclusio, nem. Apprehensio autem supema se sola mouere potest affectum voluntatis supemum, ut optime conuincit instantia, atque adeo otiosa esset eleuatio apprehensionis naturalis,dc inde rejicienda. Idem iudico dicendum, casu , quo in syllogismo Theologico, minori supemae duplex maior propositio iungeretur, una superna, & na

turalis altera , tunc enim naturalis , nec move mi, nec

eleuaremr ὲ superna ad conclusionem in&rendam ob

eandem rationem.

3I. Astero ultimδ, praemissam naturalem, dc uniue salem cui dentem , dc complectentem aliquod obiectomsingulare supemum, non lub conditione , si detur , sed firmiter, ec absolute adhae do existentiae, vel possibi, litati illius, impossibilem omnino esse , dc consequent minime aptam conclusioni Theologicae. Probatur quia huiusmodi praemilia futura est necessario supema, de naturalis esse non potest: ergo. Antecedens probatur quia praemissa illa essentialiter esset cum ente sit pernaturali connexa : ergo naturalis esse non potest , sed superna. Consequentia optima est ex dicendis trach. 1. disp. 33. scet. a. Antecedens probatur , tum quia praemisia uniuersalis. v. g. Omnis homo est risibilis, dicit saltem confuse obiectum conclusionis , videlicet, Christum esse Ubilem, quod obiectum supernum est, aliter conclusio superna non esset ex obiecto : huiusmodi autem obiectum non dicitur a praemissa probabiliter : ergo certo, confusio Cnim non opponitur certitudini, dc Connexioni. Tum etiam quia ob tectum illius propositionis videlicet, Omnis homo, includit Christum , qui supernaturat is est, atque adebattingi non potest actu naturali certo. Tum praeterea, quia propositio uniuersalis attingit,licet confuSE,differentias omnium singularium; ergo etiam di TerentiamChristi,quq superna est. Tum insuper,quia propositio uniuersalis euidens deficeret deficiente singulari sito illa contento,cu deficeret aliquod illius obiectum ; dc hoc ipso,quod Christus non esset ris-Eilis falsa esset,cum Christus sit urium ex singularibus sub

illa

52쪽

illa contentum t ergo connectitur cum Christo risibili: ergo sicut conclusio propter eam connexionem superna est, pariter quoque praemissa erit. Tum denique quia res absolute connexa cum coniuncto ex naturali lc superno, superna est , illa autem pdie missa connexa esset absolute cum subiecho omnis hominis, quod esset coniunctiim ex naturali, ec superno: ergo superna esset. 18..Hinc colligo , omnes propositiones V niuersales Aliae propo

euidentes ,-comple ctentes aliquod singulare supernum necessario futuras esse su pernas, si firmiter, & absolute pileaiae. adhereant existentiae vel possibilitati obiecti, videlicet, Omne quod exsit non impluat exsere: sed visio,aut unio hypostatica existunt,quia Deus dicit: ergo non implicat existere. Ite omne ens re ala potest existere , sed uisio beata est ensreale: ergo potest existere .Quia eadem est ratio de his, aliis simi l ibus,ac de ista : Omnis homo est ri rus, ut expendenti patebit. Dixi, si firmiter adhaereant existentiae aut

possibilitati subiecti, quia si aliter attingant illud, videlicet conditionate, constat ex dictis quid dicendum sit. 19. Objicies primo, maior uniuersalis, videlicet. omne in/isse εtia quod existιι non implicat existere ue idem est de aliis similibus, propositu est de se indigerens ut conuincta cum hac propositione sali, obiecta minori,sed sol existit, hanc aliam conclusionem inferat: & declarat ergo potest exsere : in hoc autem syllogismo maior propositio superna non est, sed naturalis: ergo neque in syllogismo Theologico superna erit. Minor Ostenditur, quia solemne est inter Philosophos dari demonstrationes constantes praemissis certis, & naturalibus quae autem melius in illarum numero collocari potest, quam ista λ Omne quod existit non impluat exsere : sol existite ergo non impluat ex flere. ergo maior huiuς syllogismi naturalis est: ergo cum

eadem ipsissima esse possit in aliosvllogismo Theologico,

ibi quoque naturalis erit , cum actus ab intrinseco habeat esse naturale, vel supernum. Restondeo, maiorem

illam in utroque syllogismo supernam esse, si firmiter Mabsolute adhaereat existentiae obiecti etiam superni; nam illius veritas essentialiter pendet ab eo, quod visio beata,

D 3 quae

53쪽

obiectio

sumpta ab actu laticinucommunem attingente.

3 o Tract. I. De Esentia, Attributis.

quae est subiectum illius propositionis, possibilis sit. Inter

Philosophicas autem demonstrationes, non illa intercedit praemissa , sed altera subiectum supernum attingens, non absolute sed sit bconditionate , sit detur, quae conditio virtualiter saltem imbibita est in praemissa naturiali. Vel si non ista intercedit, altera quae ad sola subiecta naturalia s e extendat. 6o. Objicies secundo, non implicat actu natura i certo attingi rationem communem enti naturali, superno, non distinguendo, dc discernendo inter unum,&aliud: ergo actu naturali certo attingi potest ratio non implicantiae communis visioni sit pernae , SI aliis entibus naturalibus. Talis autem actus sufficientcr proponit objectum conclusionis simul cum minori sit perna : ergo exactu naturali certo, & ex praemissa superna deduci poterit conclusio de obiecto superno. Maior probatur, tum quia ex hoc principio lumine naturae noto, tria , & quatitor sunt scptem, deduci potest , sacramenta nouae legis esse septcm, quia Deu dicit, cile tria, quatuor, de lumine naturae notum est, tria dc qilatuor scptem esse. Tum etiam quia definitione mentali , quae est actus certus, definimus rationes communes enti superno, dc naturali: videlicet rationem qualitatis,cognitionis, &c. ita ut mala esset definitio, si ab cui ex illis non conueniret. Tum denique quia, a cognitione naturali, &. superna praescindi potest ratio cognitionis, illa autem praemissa non superaret attingentiam naturalem certam : ergo. Maior

probatur,quia sola obesse poterat supernaturalitas : ab hac autem praescinderet ratio illa cognitionis: ergo. 6 i. Respondeo distinguens antecedens, non implicat certo attingi rationem commvncm enti naturali, & su perno, pcr actum attingentem subiectum modo conditionato, si detur, concedo : modo absoluto, & firmiter

adhaerenti possibilitati, vel existentiae subiecti, nego. Vnde patet ad omnes instantias. Nam propositio illa naturat is euidens, tres Z quatuor sunt septem, complecti potest sacramenta nouae legis sub conditione, si dentur ue non

54쪽

Disp. I. De Prooemia lib. Theo Sect. III. 31

vero absolute adhaeredo,quod dentur. Idemq; est de praecisione cognitionis a natural i,& superna.Adde argumentum istud ad rem non e sic, a nobis enim non probatur supernaturalitas praemissae uniuersalis ex connexione illius cum ratione communi enti naturali, dc superno, sed ex connexione illius cum differentia sit pernaturali , nam veritas huius propositionis: Omnis homo est risibilis , pendet essentialiter ab hac singulari, Christus es risibitu , si enim Christus risibilis non esset, hoc ipso propositio illa falsa

foret. Idemque est de aliis complectentibus aliquod singulare supernum, dc absolute subiectum adaequatum at

tingentibus. - l

61. Sed instare potes, nam veritas illius propositionis, omnis homo est risibilis,quocunque modo attingat subiectum , siue absolute, siue conditionat E , vel ex suppositione , pendet essentialiter ab eo quod Christus risibilis sit, si enim Christus risibilis non esset, hoc ipso propositio illa univcrsalis falsa foret: ergo quocumque modo illa praemissa superna erit. Re pondω,distinguendo antecedens, pendet ab eo quod Christus, supposito quod detur, sit risibilis,concedo ; pendet ab eo quod detur re ipsa Christus

A risbilis sit, nego. Et nego consequentiam, nam propositio uniuersalis absolute attingens,& adherens existentiae subiecti, est absoluta connexio cum illa, absoluta autem connexio cum superna, superna est; propositio ucro conditionale tantum attingens subiectum , si detur , dc afferens de illo ex suppositione quod detur, aliquod praedicatum euidcnter illi, ex tali suppositione conueniens, non connectitur cum existentia subiecti, sed cum praedicato asserto, sepposito quod subiectum sit, quae connexio absoluta non est sed tantum conditionata , dc ex suppositione, quae non superat ens naturale, ut dicetur tract. a. disp. I 3. sect. 2.

SECTIO

55쪽

3ι Tra ct I. De Essentia s Attributis.

SECTIO IV.εAn conclusio Theologica sit metaphysice certa,

euidens, supernaturali , pramca ,s speculativa.

Aderitiis. 63. Ertum est omnibus primo , ad metaphysicam , 's' es- certitudinem alicuius actus roquisitam esse veri- .etiris actui talem illius. Ratio est , quia contingentia falsitatis reddito ςC 64 actum incertum , illumque extrahit a linea certitudinis, 'i' ' ' ut mox constabiti ergo potiori iure actualis falsitas extrahet actum linea certitudinis , atque adeo, ut actus sit metaphysice cereus, vem esse debet. Tum etiam, nam

qui se aliquid certissime scire gloriantur, 3c postea conuincunturAecopii erubescunt, & alij iactantiam certitu- . diuis irrident, utrisque consentientibus , certitudinem actui falso impingere rubore, & risu dignum esse. Requisit. 64. Certum etiam est omnibus secundo, ad meta-τxx xςpa physicam actus eertitudinem suffieientem non esse prae-.T E. cisam illius veritatem, sed ulterius repugnatiam illius salsitate. cum falsitate requistam esse. Ratio est quia actus de se indifferens falsitati,& veritati,hoc ipso incertus est, etiamsi re ipsa venis sit, ut patet in opinionibus eontradictoriis Vtrinque probabilibus, quarum neutra certa est i etiamsi una earum reipsa vera sit) eo quod quaelibet ex modo tendendi actus, possit esse falsa. Dixi ex modo tendendi actus, quia ad metaphysicam certitudinem sussiciens non est repugnantia cum falsitate ex immobilitate obie-vii. qualem habet actus probabiliter tantum afferens dari Trinitatem; repugnantia enim cum falsitate certitudini susticiens oriri debet ex intrinseca natura & modo tendendi actus in obiectum ι taliter postulante ex intrinseca natura & modo tendendi actus in obiectum , taliter postulante ex intrinseca sua differentia, obiectum ita re-

ipsa

56쪽

Disp. I. De Prooemial. Theolog. Sectw. 3 3

ipsa esse, ac asseritur ab ipso, ut si perimpossibile aliter

se haberet, actus existere non posset. Quae repugnantia cum falsitate est intrinseca, dc infallibilis firmitas, dc connexio actus cum obie sto, ita se habente, ac asseritur ab ipso,nec aliter existere valentis ex intrinseca natura actus dc propria ipsius disserentia. 61. An autem ad certitudinem metaphysicam aliquid P Riρ Ma. amplius desideretur, ultra infallibilem illam connexio' pcohuidb. nem actus cum obiecto i negant. P. Ripalda disp. II. de C.de Lugo. fide, & P. Arriaga disp. 3. num. 77. Assirmant. P. Coninchdisp. Iq. dub. 4. num. 44. Et Cardinalis de Lugo disp. 6. etiam 4e fide se ch. i. longe tamen de similibus fundam Cn a. i. i.

tis. Nam P. Coninch exigit ultra infallibilem conne XiΟ- Ψu, de eon nem actus cum obiecto, achum reflexum de tali conne- nexionexione certificantem, Zc securum reddentem intellectum. iii mihi Quod displicet communiter ec merito. Tum quia abs- mEt equisique eo actu reflexo visio beata, dc assensus fidei certissi- mi sunt. Tum etiam quia vel actus reflexus per se ipsum reddit securtim intellectum citra connexionem actus directi ab ipso assertam , vel non 3 si secundum nulla erit Certitudo ex actu reflexo , sed alter reflexus sine termino necessarius esset. Si primum : ergo, sicut actus reflexus per se ipsum certificat intellectum de suo obiecto , cur non idem praestare poterit directus de suo obiecto. Tum praeterea quia actus reflexus iudicat directum de suo esse in fallibilem,& falsitati repugnantem,quod aliud non est , quam esse certum : ergo sicut non dat illi in fallibilitatem, sed supponit, neque certitudinem dare poterit , sed supponet illam in actu directo.

xionem illam actus cum obiecto, necessariam esse fir- eite, ee .mam adhaesionem intellectus ad obiectum excludentem omnem formidinem actualem.Nam qualibet ex his duata 'μ' 'bus conditionibus deficiente, non stat cognitio cCrta, etenim licet assensus probabilis de rationalitate hominis non possit esse falsus, non est certus, quia non adhaeret firmiter obiecto , sed cum formidine ic contra assen-

57쪽

3 4 Tract. L De Essentia s Attributis.

sus erroneus, quo sine sermidine adhaeret firmiter aliquis. suo errori, non est certus , quia non habet neeessariam Connexionem cum veritate. Idem Cardinalis tertiam his conditionibus seperaddit num. I 8. videlicet, quod taliter actui proponatur obiectum , ut cognosci, & iudic ri euidenter possit repugnantia cum prudenti dubitatimne. Quibus omnibus actum simpliciter certum constituit. Nam si quis ex praemissis veris in materia necessaria, sed quae non clare penetrantur inferat co usionem etiam veram Uterit voluntate sibi imperare saltem imprudentem assensum firmum , & omnem sermidinem

excludentem, tam circa praemissas, quam circa Conclusionem : quae tunc haberet connexionem cum veritate uratione materiae necessariae ,& firmain adhaesionem eκ imperio voluntatis, non tamen esset simpliciter certa κeo quod obiectum non ponatur taliter, ut iudicari possit Quidenter repugnantia omnimoda assensiis cum prude . ei dubitationC. Actu, pio 67. Hoc tamen fundamentum firmum non est, solum babilis etia enim probat repugnatiam cum falsitate ortam ex immom....ti 2 bilitate obiecti necessarij, sufficientem non esse actui cer-

non est in- to, non vero euincit, repugnantiam cum falsitate , Ortam.

- . ia: '' ex intrinseca natura, re propria differentia actus, quam, nullus actus probabilis etia de obiecto necessario habet. nec habere potest sussicientem non esse. Vnde progressio ad nouas conditiones certitudinis, ex falsa suppositione,

quod conneXio cum veritate actui certo a Doctoribus citatis destinata, reperiri possit in actu probabili de obiecto

necessario, nulla est. 68. Nec conditio illa adhaesionis expellentis formidinem actualem distinctam , necessaria est actui certo.Hoc enim deflerunt inter se certitudo obscuritatis, & euide tiaeue quod certitudo euidentiae metap sicae imponat re pugnantiam intrinsecam ,& inconiungibilitatem phy- scam cum actuali formidine de veritate obiecti, eo quoiueuidentia veritatis, ita firmat, Zc assigit intellectum obie.cto, ut se ipsa invitex resinat, qIubuscunquC IMIDCria

erreate e nnexu iniserimen

inter eui. dentiam Mcertitudine.

58쪽

bus , suadentibus oppositum , quin patiatur inici lectum nec physice ex se, nec moraliter ex imperio voluntatis formidare, aut dubitare. Certitudo vero obscuritatis non dicit intrinsecam , dc physicam repugnantiam, dc incon iungibilitatem, cum actuali formidine indeliberata, passim enim dum credimus aliquod mysterium inuadunt nos dubia, dc formidines de certudine illius , quibus per imperium voluntatis resistimus , nec similem in coniungibilem habet, scilicet physicam , cum actuali formidine deliberata , nam deliberatio , 8c consensus voluntatis formidandi , dc dubitandi inducere non potest physicam oppositionem inter actus intellectus, illam alioqui non

habente, sed moralem tantum, remouendo fidem ratione peccati contra illam formidantis. Certitudo ergo obscuritatis tantum dicit repugnantiam moralem Cum formidine actuali deliberata , quia nisi voluntas imperio .suo quascumque rationeS in contrarium , tanquam falsas retundat , Sc excutiat , remouenda erit fides. 69. Nec inde fit, ut contendit Card. de Lugo assen

sum fidei fore intrinsecE, Sc natura sua formidolosum. Nam ad id satis non est, posse physice cum formidine distincta coniungi, sed ulterius opus esset, quod praedicata intrinseca actus fidei intra se ipsa ex modo tendendi in obiectum dubia fluctuarent, quo dubio fluctuanti nulla

esset intrinseca certitudo actus , atque adeo rCpu antiam 8c in coniungibilitatem cum tali dubio indistincto necessariam ad certitudinem supponunt omnes , quia connexioni actus cumeritate necessaria omnino est. o. Asscro ergo primo cum Ripalda , dc Arriaga citatis metaphysicam certitudinem actus intellcctus, praescisam ab euidentia consistere in connexione infallibili, di intrinseca actus cum obiecto , ita se habente, ac asscritur ab illo, nec aliter existere valentis ex intrinseca natura

sua , dc differentia propria, etiam spectata absoluta Dei potentia, quo distinguitur certitudo metaphysica a phy sica, Sc morali, nam actus Physies: tantum , aut moraliter certus, potest , attenta absoluta Dei potentia, falsitatem E 1 in cur

Cur assensus fidei non sit intrinsech

sormidol issus

Metaphi stea certitudo initin ea fit insallibi.

lis et eonis nexio actus eum obiecto.

59쪽

3 6 Trach. I. De Uentia-Attributis.

incurrere , dc permanere non stante obiecto. Haec conclusio constat ex dictis; nam ad metaphysicam certitudinem aliquid amplius, ultra eam connexionem desidcrari, probatum hactenus non est, sicut nec eam connexionem

extra actum certum reperiri: ergo.

Quid sit in- TI. Sed ad clariorem praecedentium notitiam inquiret ali itus , in quo consistat intellectualis formido toties elusi vh ob. mpetita Respondeo consistere in actu Iudicij his verbis

icctum. respondente. Forte non ita res eis ut ego iudico. De cuius obiecto vari j sunt Doctores. Aliqui cum Cardinalis de Lugo docent, negari ab illo actu firmitatem motivi iudicando illud esse infirmum : Alij quibus id non placet,lenent formidinem nec iudicare de motivo directe, nec de re iudicata,sed de ipso iudicio,asseredo,posse illud esse fai. sum Id mihi displicet, na intellectus formidare potest directe,non solu de veritate iudicij dicens, Forae iussicium hoc veram non est , sed etiam de existentia obiecti , 5c motivo, dicens. Forte obiectum non ita est , aut motivum non ita firmum; imo particulae illae,frae non ita reses, expressius,

dc directius explicant obiectum. Nec video quid impli- . care possit formido immediata de existentia alicuius ob-

lecti aut motivi. HaModus ten. 72. Assero ergo secundo , posse ea omnia immediatEses . . - iussicium sermidolosum terminare. Hθc tamen adue in obiectum. tendum est, formidinem negare quidem, aut assirmare prςdicatu de subiecto,unde verus et falsus euadit;negare inquam, non omnimoda adhaesione , ut hic actus, non ita res est sed cum aliqua fluctuatione, quam denotat pa ticula fortὶ, ratione cuius intellectus non omnimode ad-haxet contra iudicium cemim; id enim esse duo sibi contradictoria suadere , sed ex modo tendendi formidinis in obiectum suspensus aliquo modo manet intellectus circa illud, eo quod sit iudicium cum fluctuatione, quia

non dicit absolute, rem non esse , sed forte non esse,quod est limitatio inter utrumque iudicium absolutum assi mans , & negans cum adhaesione , & modus tendendi in

obiectum specialis. Nam particulasne in actu formidinis

60쪽

nis non se tenet ex parte obiecti, sed est modus ten- dc ndi actus; sicut particula vel in actu disiunctivo non est aliquid se tenens ex parte obiecti, sed ipsemet modus tendendi actus. Quare sicut actus disiunctivus, N. determinatus non ditiarunt ex parte obiecti, sed ex modo tendendi in illud , idem dicimus de iudicio omnino absoluto, seu adhaesi uo , &formidoloso. 73. Hi , praeparatis contra nostram de certitudine sen- Reeens cletentiam, trach. de fide recenter excesi disp. 7. scct. I. objicit nobis P. Oxea. Ad certitudinem necessaria est in- P. eae. trinseca firmitas actus , id est, actus qui ex modo tendendi non fluctuet: dari autem potest actus intrinsece connexus cum veritate, qui non sitiintrinsece firmus: ergo ultra connexionem intrinsecam actus cum obiecto, nouum quid ab ea connexione distinctum desideratur. Minor ostenditur, quia fieri potest: vi quis assensum praestet in aliquod obiectum vere exutcns , dc propter motiuum ex se in fallibile , cui intrinsece repugnet ducere ni

sit in verum lc tamen non cognoscatur Vt tale , sed ut in

differens ad hoc , ut ducat in verum vel falsum, & ut voluntas imperet intellectui , ne assentiatur propter illud motivum, nisi iuxta meritum , &. exigentiam illius, secundum quod est in apprehensione, scilicet, ut potentis ducere in falsum : tunc autem intellectus non assentiet per allensium intrinsece firmum , sed potius per infirmum hoc est formidolosum, ac dubium : ergo.

4. Assumptum explicat, dc essicaciter confirmat. De - uberior evimus aliquem Prophetam, cui Deus immediate loquatur,- ipso Propheta evidentia metaphysica cognoscente illas 'locutiones esse Dei. Demus insuper hunc Prophetam habere errorem inuincibilem, quae existimet posse Deum mentiri. Tunc posset credere pro8heta Propter testimonium Dei, quod euidenter cognoscit esse Dei r assensus autem ille haberet motivum intrinsece, Zc essentialiter infallibile, ac proinde esset intrinsece connexus cum VC-ritate , dc tamen esset intrinsece infirmus , & formidolosus: ergo ad certitudinem assenssis non sussicit esse in

SEARCH

MENU NAVIGATION