R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

61쪽

trinsech connexum cum veritate, sed ulterius requiritur intrinseca firmitudo. Et ratio est, quia firmitas, & infirmitas a sensus stat in modo tendendi ipsi assensui intrin-

seco, & essentiali. Vnde sicut assensus falsi pomini habere modum tendendi firmum , ut patet in haereticis fimmissime suos errores tenentibus: sic etiam assensus veri, & esscntialiter cum veritate connexi possunt habere m dum tendendi formidolosum 8c infirmum. Iudietum de T F. In his tamen nihil reperio, quo a proposito sen- his .isi , , tentiae nostrae recedere conamur. Quare Respondeo m sundame, i tiuum infallibile , nisi modo infallibili attingatur ab actu,

solutio. non reddere actum intrinsece cum Veritate conne Xum,

sed extrinsece tantum, ut patet in actu probabiliter tantum attingente motivum de se infallibile. Vnde negamus tam in casu argumenti, quam in casu confirmationis sequi assensum intrinsece cum veritate connexum. Quod

verb additur, actum scilicet falsum posse habcre modum tendendi firmum. Dicimus actum falsiim posse quidem

habere modum tendendi negative firmum , id est, intrinsech non fluctuantem,eo quod obiectu apprehendendi possit ita e si e verum, ut nulla occurrat ratio dubitandi; vel si occurrat expellatur per voluntatis imperium , non tamen habere plest modum tendendi intrinsech, & p stiue firmum ; nam ad id ultra modum tendendi intrinsech non fluctuantem, opus est intrinseca cum veritate Connexio, quam actus falsus habere non potest. Quamuis autem assensus falsus habere possit modum tendendi intrinsece non fluctuantem , non inde actus cum veritate

connexus habere potest modum tendendi intrinsece fluctuantem ; nam iste expositus cst falsitati , ut patet in omni actu opinatiuo, cum falsitas repugnet actui intrinsecae cum veritate connexio, inde etiam repugnat illi modus tendendi formidolosus. O n con- 76. Assero tertio, omnem conclusonem Theologicam is i , .a ' esse metaphrsice certam. Ratio est, quia omnis conclusio, metaphisiae Theologica est intrinsece, & quoad substantiam super- - naturalis, ut insta constabit: omnis autem actus in substantia.

62쪽

stantia supernus , est metaphysice certus, εc intrinsecε Cum veritate connexus: ergo M omnis conclusio Theolo gica talis erit. Maior constabit ex dicendis. Minor auiatem communis est inter Theologos, docent ,quamcum. que cognitionem supernam ex modo tendendi in obiectum esse omnino infallibilem ,& falsitati penitus repugnantem , etiam spectata absoluta Dei potentia ue eo quod ordo lupernus excellentia fila superet naturalem , dc nat ram de se fallibilem , euehat ad altiorem modum operandi ,& muniat ad veritates infallibiliter cognoscendas,

ad cognitiones enim fallibiles , quid opus esset summicleuatio principij. Tum etiam , quia si semel actus supernus fallibilitati coniungi posset, firmitas fidei diuinae, vesinconcussa non maneret, vel dissicile saltem probaretur. Alia nunc mitto fundamenta, quia praesentis instituti non

sunt.

II. Assero quarto cum communi sententia , nullam Nulla eon- conclusionem nostrae Theologiae euidentem esse , atque is caradeo nec scientiam. Dixi quia Theologiam bea- euidens est. torum scientificam dc euidentem esse suppono cum comta ae Mid domuni sententia, eo quod beatis euidentςr Constet diuina .stitatii 'ti reuelatio, idemque dicendum est de Theologia extraor ia dinaria. rum viatorum, quibus euidenter constaret dia. ' 'uinum testimonium , quam P. Ribas disp. 4. num. T. cap. I. cum nostris Conincti BC Arrubale apud ipsum, Conce-

dit Angelis, B. virgini, Adamo, Prophetis , & Apostolis

Suadetur assertio, quia omnis conclusio nostrae Theologiae, scilicet ordinariae viatorum, pendet ab una praemissa 'obscura, videlicet fidei, vel a fide derivata: ergo nulla potest esse euidens. Probatur consequCntia, quia conclusio quo ad cenitudinem , & euidentiam pendet ab euidentia , & certitudine Vtriusque praemissae: ergo sicue una stante praemissa incerta, conclusio certa osse non potest, ita stante una pnaemissa obscura, euidens esse non

poterit.. 78. Dices, id verum' esse quando obiectum reuela tum non constat nobis euidente* seorsim a reue Iatione ex altero

63쪽

o Tract. I. De Essentia s Attributu.

altero motiuo , quando vero constat, ut in hoc syllogi Lmo , omne quod existit polybile est: sed Deus existit, quia ipse dicite ergo possibilis est, cur non poterit conclusio esse euidens cum ipsos motivum non sit reuelatio , sed vel sola

intrinseca veritaS extremorum , vel identitas eorum cum medio, quae omnia seorsim a reuelatione euidenter nobis constant, ex alio motivo i nam omne existens esse possibile ex terminis euidenter patet, Deum insuper existere, euidenter aposteriori , ex creaturis demonstratur. Idem actus 79. Contra,quia licet reuelatio diuina non sit motivum conclusionis Theologicae, tamen motivum est unius prae R ex alio missarum conritae cognitum, dc id sum cit , ut praemillaias 'ii .ii non sit euidens, etiam respectu obiecti materialis qua maeM. vis istud ex alio motitio euidenter innotescat; nulla enim cst oppositio , quod idem obiectum ex diuersis motiuiis

uno actu clare , & altero confuse cognoscatur ι sicut nulla est oppositio, idem obiectum uno actu cognosci, & altero non cognosci: ergo etiam si idem obiectum , videli cci existentia Dei, sit uno actu, & motitio euidenter co gnitum, poterit alio actu, dc moti uo confuSe tantum co

gnosci. Quod verum existimo , non solum de actu fidei asserente Deum existere, quia ipse dicit, sed etiam de actu asserente Dei existentiam propter intrinsecam veri ratem , Originem trahente a primo assensu fidei, eo quod . ab specie ab illo relicta genitus sit, nam talis species notitiam tantum confusam parere potest. Sicut actus descen dens a cognitione Dei ex creaturis abstractivus semperest, etiamsi Deum propter intrinsecam veritatem cognoscat. omni, on 8O. Affero quinto,omnem conclusionem Theologicamelusio Theo esse quoad substantiam supernaturalem. Est contra P. Ri quoia sub ba , & plures apud ipsum disp. 7. cap. I. asserentes esse

stantiam quoad substantiam naturalem 1 nostrum tamen assertum pubi is, tenent. P. Molina I. pari. quaest. I. art. 2. disp. I. g. rixi P. Fonaea. & disp. 2.ad . . P. Fonseca 6. Meta cap. I. quaest. 6. sect. 8.ν ies M' P.Gillius lib. I. tract. q. cap. I 2. P. Torres 2. 1. disp. 46. pa,solus. dub. IO. P. Fasolus I. parc. quaest. I. ari. a. dub. I 3. M

multi

64쪽

multi Recentiores. Ratio est facilis ex hactenus dictis ,

nam quidquid pendet ab aliquo superno re ipsa postibili,

vel existente , supernum est: Omnis autem conclusio Thcologica pendet a reuelatione diuina, quae superna est, ut suppono ex tractatu de fide: ergo omnis conclusio Theologica superna erit. Maior constabit ex diccndis tractatu L. disp. I 3. ubi ostendam ens supernum superare totius naturae connexionem. Minor vero constat ex

dictis praecedentibus sectionibus, ubi ostensa est depcndentia Theologiae a reuelatione diuina, dc una saltem praemissa fidei.8i. Sed quaeres, an certitudo conclusonis Theologiae sentem a superet certitudinem cuiusuis assensus naturalis etiam V η metaphysice euidentis. Dixi metaphysice euidentis,qUia S. Bonavent. . superare actuS naturales physiice tantum cui dentes, mihi clarum est, nam quo maior est connexio actus cum obic- Molin,.cto, eo maior est certitudo : actus autem naturalis physita p,HWWadu .ce tantum euidens , non habet metaphysicam connexi O- Ciae Lugo. nem cum obiecto , sed physicam tantum , quae minor est P. Ripali . Connexione metaphysica, quam habet omnis concluso Theologica: ergo certitudo istius maior est. Priorsententia negat, docens actum fidei supernum non superare certitudine scientiam naturalem, imo ab ipsa superari. Ita Hugo de S. Victore lib. I. de SacramCnti Spart. I S. cap. I. S. Bona uentura in 3.dist. 23. art. I. quaest. q. Aleniis 3. pari. quaest. 6. 8. art. I. num. 9. Posterior Sc communis sententia affirmat, asserens , quemcumque assensum supernaturalem certiorem cse qualibet cos nitione naturali,non

solum physice, sed citam metaphysice cui denti, atque adco dc conclusione Theologicam, utpote supernam tale esse. Pro illa citari solent P. Soarius. P. Molina. P. Hurta dus, P. Coninch. Card. de Lugo. P. Ripalda,dc plures alij. Caeterum Cardinalis de Lugo, quo ad notitiam meta physice euidentem ita claram, ut non sinat intellectum dubitare de veritate obiecti, etiam ex imperio voluntatis,oppositum docet disputatione 6.de fide sect. 3.num. 13. aiens, huiusmodi notitiam certitudinc a fide non superari,

65쪽

r. Tract. I. De Essentia & istributis.

N a fortiori idem de Theologia dicere tenetur. Conelusio 82. Assero sex th, conclusionem nostrae Theologiae, Vst nec superare, nec aequare certitudine scientiam natura. h. s. p. i. . lem , ita me thaphJsicε certam, dc euidentem, ut omne quar nem formidinem excludat, quam possibilem esse saltemidi hilari' de absoluta potentia , Circa obiectum naturale, nonam naturalem bigo. Probatur conclusio, nam scientia naturalis, ita metaphysice cerea: dc euidens , physice, & formaliter excludita subiecto omnem formidinem circa veritatem obiecti, ita ut intellectus in sensu composito talis scientiae non pollit de illa sormidare,quod non praestat concluso I heologica: crgo talis scientia reddit subiectum firmius adhaercns veritati obiecti , sicut en i m qui sine ulla formidi-nc adhaeret obiccto, plus illi adhaeret, quam sermidans sita qui cum impotentia sermidandi adhaeret subiccto plus adhaeret, quam potens sermidare. Certitudo autem, ex intrinseca natura sita praestans impotentiam sermidandi, maior est, quam id non praestans: ergo & certitudo illius

scientiae maior erit certitudine conclusionis Theologiae. Consirmatur, nam visio beata non ex alio capite Certior

est conclusione Theologiae , nisi quia euidentia illius nullum relinquit locum dubitandi, nullamque se idinem permittit circa veritatem obiccti: ergo id maioris ccrtitudinis argumentum est.

83. Dices cum Ripalda , excessum illum scientiae naturalis, respectu conclusionis Theologicae, non esie in linea certitudinis consistentis in connexione actus cum obiecto, quae connexio, utpote in lallibilis, in utroque actu aequalis est; excessus ergo euidentiae in scientia naturali praestat formidinis expulsionem, atque aded maior adhaesio inde petita non est in linea certitudinis, sed eui. dentiae. Duae igitur sunt proprietates certitudinis ab euidentia praeciis. Prima est connexio intrinseca, & infallibilis cum obiecto, & in ista aequales sunt scientia naturalis ,& conclusio Theologica. Secunda est adhaesio e trinseca depellens omnem sermidinem orta ex imperio voluntati eu dignitas intrinseca, ad talem adhaesionem,

66쪽

Disp. I. De Prooemia lib. Theo Sect. IV. 3

M haec maior est in conclusiione Theologica superna, quam in seicinia naturali euidenti; nam facta potestate

& necessitate eligendi unam , dc alteram relinquendi, praeferenda esset conclusio Theologica scientiae naturali, ratione dignitatis alterius ordinis ad eam adhaesionem. 8 . Contra,quia licet scientia naturalis certitudine non excedat conclusionem Theologicam ex praecisa connexione cum obiecto , quatenus distincta ab euidentia, excedit tamen ex maiori adhaesione intellectus ad obiciactum , praestita a conceptu euidentiae: ergo sicut maior adhaesio orta ex imperio voluntatis, vel dignitas ad illam auget certitudinem, etiamsi non sit forna aliter connexio actus cum obiecto, sed differentia illius, pariter euidentia augebit, etiamsi non siit formaliter connexio , sed di ferentia illius , nec nos intendimus aliud. Confirmatur, nam adhaesito extrinseca ex imperio voluntatis depellente fommidinem , extrinseca est conclusioni Theologicae , & intrinseca, non actui intellectus, sed actui voluntatis: ergo augere non potest certitudinem actus intellectus, utpote adaequale sibi intrinsecam , sicut augere non potest connexionem illius cum obiecto. 8s. Dices, certitudinem conclusionis Theologicae non augeri intrinsece ab imperio voluntatis, utpote sibi cxtrinseco , augeri tamen a dignitate ad illam , quia conclusio Theologica digna est tali imperio, Sc haec dignitas

intrinseca sibi est utpote consistens in intrinseca entitate actus supernaturalis. 8 6. Contra, nam licet concluso Theologica titulo supernaturalis assensus, digna sit, ut quaelibet supcrueniens formido repellatur a voluntate, ea tamen dignitas tanta non est, Vt non possit voluntas saltem phy sice imperare iudicium formidans de veritate obiecti: di gnita; auiatem scientiae naturalis metaphysic E certae, & euidciatis, tanta est, ut nullo modo compossibilis sit physich cum tuta dicio formidante de veritate obiecti: crgo maior erit certitudo istius: Unde licet ad alios effectus eligibilior sit contaclusio superna, eo quod ad affectum aliquem salutarem

67쪽

Tract. I. De Essentia & Attributu.

conducere possit, in ratione tamen certitudinis,& adhaesionis ad obiectum eligibilior erit scientia naturalis, ita evidens , ut in compossibilis sit physice cum iudicio formidante de veritate obiecti , etiam ex imperio Voluntatis , in cuius possibilitate, saltem de absoluta potentia, quaenam poterit assignari contradictio. 87. Objicies, quilibet actus supernaturalis excellentior est, dc persectior naturali: ergo ec certior. Resondeo, concesso antecedenti, negans consequentiam ι quia sicut ad maiorem excellentiam, dc perfectionem actus superni, comparatione naturalis , nece sarius non est excessus Cuidentiae , ita neque certitudinis; sed sufficit esse supra toti in naturae connexionem, & conducere ad nobilio rem finem, scilicci, gloriam , ad quem nihil iuuat nec iuuare potest scientia naturalis, saltem per se: ut trach. de necessitate gratiae fuse dictauimus. τι iq;. 88- Auero septimo , conclusionem Theologicam, Hacti ea pat- aliam ede Dracticam, aliam speculativam. Probatur quia ta ij E. Cognixio practica illa C st , quae dictat modum operandi ;tativa. . speculativa vero , quae sistit in mera obiecti contempla tione, in Theologia aulcm dantur huiusmodi cognitiones: ergo. Maior ex logica supponenda est. Minor probatur sequentibus syllogismis. Primus. Deus in omnibus quae praecipit obediendus est : praecipit autem accedere ad Eucharistiam in statu gratiae,quia ipse dicit. I. corinth. II. ergo Eucharistia in statu gratiae sumenda est. Quae conclusio Theologica est, dictans modum ad Euchari stiam accedendi , dc consequenter praetica; secundus, omnis homo est risibilis: Christus cst homo:crgo est risibilis. . Quae conclusio sistit in cotemplatione obiecti atque adco. speculativa est. An autem idem actus possit cile practicus simul & speculativus, quaestio est logica,& quam unusquisque cx fundamentis ibi jactis decidere poterit

SECTIO

68쪽

turalis, s infuses, ta a Geteris distinctus.

89. Irca primum, an sit supernaturalis, & infusus. Sch ix: Primasententia assirmat habitum Theologiae esse p. M. h.. in substantia supernaturalem, sed non insuim. Ita P. Mo- P Fonseca.

lina I. pari. quaest. I. art. 2 disp. I g. diximus, & disp. 2. ad pzbiis, A. P.Fonseca 6. metaphys cap. I. quaest. 6. sedi. 8. P. Gil- Psoarius.lius lib. I. tract. 4. Cap. I 2. P. Fas Olus I. pari. quaest. I- ν Hiies art. 2. dub. I 3. Hemaeus quodlibet F. quaest. IS. & T. & pion ineli. plures alij. Secunda sententia negat habitum Theologiae esse supernaturalem, & infusum, docens esse naturalem p. Riba,& acquisitum. Ita P. Soarius disp. 3. de fide sect. II. num. 8 si xi M. 8.Zc disp.6 se st. num. IO. P. VasqueZ I.Part. disp. I. num.'. Frigosus. P. Torres. disp. de fide dubio 1. P. Coninch disp. . de C.de Lugo. actibus supernaturalibus dub. 6. num. II 8. P. Arrubal. I.

pari. disp. F. num.'. P. Granadus de natura Theologiae . disp. s. sect. 4. P. Ribas disp. disputat. 7. cap. I. Pesiam

lius quaest. I. an. 7. disp. 2. rca 2.2. sect. I. disp. . num. s. Frigosus I. pari. quaest. I. art. I. dub. I. probatione A.

Tertia sententia docet habitum Theologiae , Sc infusum esse , dc supernaturalem in substantia. Ita Cardinalis de Lugo disp. i. de fide sect. II. g. 7. & plures Recentiores.so. Assera primo,habitum Theologiae esse in substan- linqv. tia sepernum. Probatur, quia conclusio Theologica est supernaturalis quoad substantiam , ut ostensum est se st. praecedenti: ergo dc habitus. Probatur consequentia, P 'μ' quia huiusmodi habitus est principium proportionatum , & connaturale suorum actuum in substantia so pernom principium autem proportionatum, & Connatorale actus in substantia superni , supernum etiam est in substantia, ut pater in habitu fidei , spei, Scc. ergo & habitas Theologiae supernus erit. Maior ostenditur, tum ex aliis habi-F 3 tibus

69쪽

6 Trach. I. De Essentia s Attributis.

tibus fidei,spei, dcc. qui sunt principium proportionatum,

dc connaturale sitorum actuum supernorum. Tum etiam

quia cum intellectus sit de iso improportionatus ad actus supernaturales producedos, eget comprincipio illum eleuante, siue intrinseco, quod est ipse habitus, siue extri seco , scilicet omnipotentia, supplente desectum principij intrinseci: ergo habitus Theologicus proportionatus debet esse cum suo actu. Tum denique quia in ea habitus proportione cum actu, nulla apparet repugnantiλ , ut ex dicendis constabit: ergo possibilis est : 1emel autem admissio possibili , non est cur de facto talis non sit. Aequi ire. 9I Affero secundo, habitum Theologiae acquisitumia e . - , non esse ,-infusam. Probatur , tum quia, forte possibiles non sunt habitus superni acquisiti per actus , Ut communior sententia tuetur : ergo habitum Theologicus, cum supernus sit, acquisitus non erit, sed infusus. Tum etiam

quia, etiamsi possibiles sint habitas acquisiti superni, isti

supponunt infusum, a quo actus generaturi habitum acquisitum proportionate procedant,& modo connatura liori, ut patet in caeteris aliis virtutibus: ergo etiam si daia. retur Theologia acquisita, intusa, quam intendimus,n

ganda non erit. . t . si a

Thomas 'a. Objicies primo S.Thomam in prologo sententi ii e , . r m ari, 3. afferentem Theologiam acquiri, non vero fitatioue, ali. dem. Respondent aliqui primb S. Doctorem ibi non LR ς loqui propria, dc stricta Theologia, sed de sata & impropria versante circa conclusiones probabiles interTheologos controuersas. Sed haec responso non subsistit, nam

sanctus Thomas appertissimE loquitur de Theologia cusfides principia subministrat. quae strictaest,& propria.Verba eius sunti Non acqxiritur habitus et , qui est quasi hob

tus principiorum, sed aequiritur habitus eorum , quae ex eis dedu- euntπr; scilicet ex Principiis fidei. Vnde minus placen secunda aliorum responsis, videlicet S. Thomam locut umde habitu , quem conclusiones Theologicae generant, qui naturalis est, & concurrit.ad alias conclusiones , Cleuatus ab infuso, uti dici solet, de aliis actibus supema tu-

70쪽

ratibus, scilicet generare habitum , non supernum, sed naturalem. Minus inquam placet, nam huiusmodi habitus acquisiti naturales, etiam generari deberent ab actibus fidei, atque adeo non minus fides, quam Theologia acquisita esset, bc infitia : ergo cum S. Doctor, comparans fidem cum Theologia, asserat fidem non acquiri, bene vero Theologiam , signum est, nullam agnouisse Theologiam infusam. Ex eodem capite displicet tertia responsio aiens , locutum S. Thomam de speciebus impressis acquisitis per conclusiones Theologicas. Tum quia id commune etiam est actibus fidei: Tum etiam quia expresse sermo est de habitu fidei, dc Theologiae. . 93. Respondeo ergo S. Thomam ibi non usurpasse

stricte habitum acquisitum prout contraponitur intuso I elataisae sed late , quaten is contraponitur habitui principiorum,& confiimata

hoc pacto ait acquiri habitum Theologiae ; fidem vero non acquiri. Quod idem est, ae dicere,habitum fidei non haberi dependenter ab alio habitu ministrante principia, quia ipse cst habitus principiorum 3 habitum vero Theo logiae haberi dependenter a fide principia ministrante, quia ipse non est habitus principiorum,sed conclusionum, ex principiis a fide ministratis. Nec miranda est inte pretatio nostra, nam ibidem S. Doctor saepius Theologiam appellat scientiam , & haec usurpatio stricta non

est, sed latissima, cum Theologia. non inferat suas conclusiones ex principiis certis, & euidentibus: interpretatio ergo quae placet objicientibus circa usurpationem nominissetentia , non est cur displiceat circa usurpatio

nem verbi acquιro.

9 . Obj cicies secundo, si habims Theologiae esset su- obiectio pernus, & in fiasus, simul cum gratia sanctificante, donare citra Deo sicut donantur alij habitus infusi : id falsum habitu,

C st: ergo. Minor probatur, quia plures gratiam habent Th ologies

& fidem, qui tamen Theologi non sunt, Vt Videre est In gratia. rusticis: ergo Theologia non comitatur fidem, dia gratiam , nec cum illis infunditur a Deo. Confirmatur, nam si Theologia commitarethu' gratiam aut fidem, & cum

illa

SEARCH

MENU NAVIGATION