R.P. Matthiae Borrull Valentini e Societ. Iesu, ... Tractatus duo de essentia, & attributis, & visione Dei, cum proemialibus theologiae

발행: 1664년

분량: 702페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

18 Tract. I. De Egentia ta Attributis.

dem non subordinari Theologiae , praestabit fidem non pondere a Theologia , atque adco non praestabit , exi si cnte fide existere Theologiam. Tum denique quia habitus fidei ,&spei , ideo manent in peccatore , quia sunt

radix , & fundamentum convcrsionis ad Deum , quod fundamentum Deus non tollit a peccatore Catholico,Vt connaturalius per habitum infusum concepta fide , Nec spe , iustificationem ordiatur i quod non militat in Theologia: ergo. ii 6. Asieroscptimo, in damnatis non esse habitam iniri a mnati, susum Theologiae, bene vcro in animabus purgatorij.Ra- non est h - tio est quia in damnatis non stat fides infusa superna , visu, Theolo. contra Durandum, A tensum Sc Magistrum tenent caeteri Thcologi, sed tantum acquisita , dc naturalis : Crgo neque stabit Theologia infusa , dc supcrna, utpote fidei subordinata. Et quamuis in damnatis decedentibus cum fide permaneret ista, secus de Theologia sentiendum eis, nam haec dc perdita fuit una cum gratia per finale peccatum: ergo sicut damnatis,qui per peccatum finale infidelitatis fidem una cum gratia perdiderunt, a nemine concC-ditur fides infusa , ita nequc Theologia concedenda es . Nam qui in via , ante damnationis terminum sua sic voluntate habitu infuso spoliauerunt, indigni sunt ue quibus. Dcus de nouo illum infundat in statu desperatae salutis. Sccenda conclusionis pars ostenditur, quia in animabus purgatorij stant fides , dc gratia: ergo εc Theologia nostra, quae proprietas est gratiae durante fide.

ergo S Theologia. Esondeo, concessis antecedente, graconicquentiam. Primo quia character sacramen talis fig- . num est indelcbile: dc quod per nullii expungitur peccatum,quales non sunt habitas infusima fides perditur per infidelitatis peccatii,&aheologia per quodcumque mortalc, sicut dc virtus moralis insu . Secundo, quia character non

est q ualitas activa, scd signaculum ad distinguendos fidCles ab infidelibus, aut varios fidelium Ordines inter se, quod in statu damnationis ad confusionem fidet tum dam

. ' natorum

82쪽

natorum deseruit. Habitus autem infusi sunt operativi actuum de se conducere valentium ad impetrationem,& meritum , quae in damnatis locum non habent.

SECTIO VII.

De locis Theologicis.

118. 'T Ocus Theologicus dicitur ille,qui continet me- Quid Mi dia , seu principia ad conclusiones Theologicas 'ζας

thoritatem diuinae reuelationis , Rationem naturalem, p. vii 'rier . 'Authoritatem Philosophorum , dc Authoritatem Doc P Vas luetarum Ecclesiae. P. Valentia quaest. i. punct. s. numerat sep si λ; - tem , videlicet scripturam sacram, Traditioncm Apost licam, authoritatem Pontificum, Conciliorum , Doctorum Ecclesiae, concensum communem fidelium, & rationem naturalem euidentem coniunctam veritati fidei. P.

Vasciae et disp. in . cap i. His addit Authoritatem Theologorum, Scholasticorum, & Authoritatem humanae hi storiae. His omnibus superaddit P.Gillius lib. i. tract. 7. cap. I. Authoritatem Angelicam , ic Iurisprudentiam. Diffi- cultas ergo est, an haec omnia proprie, stricth sint loca Theologi R. 11'. A ssero primo , humanam historiam ratione sui μι- , is, non csse propria , Sc stricte locum Theologicum. Ratio historia noucst, quia authoritat illius non ost infallibilis, atque adeo non continet ratione sui praemissam infallibilem , ex qua l4icus. conclusio Theologica infallibilis erumpere possit. Est tamen valde utilis ad intelligendas tum sacras litteras earumque allusones , tum diis nitiones, & dogmata Pontiscum, dc conciliorum , quae praecognitis per historiam erroribus contrariis , maiore hicu nobis innotescunt. ΙΣΟ. Assero secundo,authoritatem omnium Patrum una- Quid Mau-nimi contensu scripturas interpraetantiu non esse simpli, ' a ' μ'

83쪽

6o Tract. I. De Essentia-Attributis.

citer, & stricte locum Theologicum de suo, si verδ aecedat illis authoritas Ecclesae,constabit infra quid dicendum. Ratio est, quia licet ea Patrum, & Theologorum authoritas sit magni ponderis, de suo tamen tanta non est quae possit infallibiliter , ic authoritatiuE . definire, M declarare fidei veritates, id enim solius est Ecclesiae, desedis Apostolicae, dc quamuis Tridentium se T. 4. indecreto de editione, dc usu sacrorum librorum , Clementi- . na unica de summa Trinitate , & Concilium Lateranense sect. II. i reprimo Leonis decreto, districte prohibeant interpretationem scripturae contra unanimem Patrum

sensum , & intelligentiam propter periculum plus quam moraliter euidens errandi, non idcirco agnoscunt authoritatem Patrum esse de suo omnimodε infallibilem, sed proximam fidei, cui accedente authoritate Ecclesiae declarante, illam Patrum intelligentiam veram esse, redditur veritas infallibilis omnimode non ab authorita: a te Patrum, sed ab authoritate Ecclesiae. iod idem a fortiori dicendum est de authorirate Patrum afferentium, aliquid esse de fide absque script

rae testimonio. Quamuis enim ea Patrum authoritas praeiabere potest argumentum plusquam moraliter certum, re& fidei proximum , tum propter eorum sanctitatem , tum. Ctiam propter antiquam eorum successionem a primo diis na1centis Ecclesiae derivatam, tum insuper propter doctrinam ab Apostolis acceptam, & per eos in nos trans, fiasam , praebere tamen non potest argumentum omnimode infallibile,nam id,ut videbimus, selius est Ecclesiae decernere & declarare , unde constat quid dicendum de authoritate scholasticorum, unanimiter in aliquod assertum conspirantium, quia forum authoritas maior esse non potest unanimi Patrum authoritate, & concensu Ruth as in I. Affero tertib, authoritatem Pontificis,& Concilis generalis rite, & legitimε coacti obtinere strictam, inli, -- & propriam rationem loci Theologi. Est contra P. Graiiaia...T dum disp-3. sect. F. existimantem , eas authoritates, quamcimiuis infallibiles , non esse in omni rigore loca Theo

84쪽

Theologica, quia Pontificibus, & Conciliis reuelantur veritates fidei, sed solum sit illis a Deo potestas definiendi , ac declarandi, & proponendi infallibiles res fidei iam

antea reuelatas a Deo; quare solam Scripturam sacram,& traditionem Ecclesiasticam censet esse in toto rigore loca Theologica. Probatur tamen assertum, nam de ratione loci Theologi stricte,& proprie talis, non est,quod ipsi reuelatio facta sit,sed continere medium , seu principium , aut praemissam infallibilem aptam conclusioni Theologiae : tales sunt omnes veritates a Pontificibus, MConciliis definitae, non solum propter diuinam reuelationem, sed etiam propter Pontificum, & Conciliorum authoritatem ex assistentia Spiritus sancti illis Deo promi 1sa : ergo. I 21. Confirmatur, nam ad conclusionem stricte Theologicam necessarij non sunt assensus praemissarum,qui mαueantur formaliter ex reuelatione diuina, sed sussicit a sensus propter authoritatem Ecclesiae , descendens a promissione, & reuelationediuina de assistentia Spiritus sancti ad veritates fidei declarandas, ut posuimus in superioribus:ergo aliqua principia,& pluraTheologiae continentur in authoritate Pontificum, & Conciliorum satque adeo

de toto rigore inter loca Theologia numeranda sunt. Aliter quaestio alioqui grauissima in sola, voces eUanesceret. . .l 13. Assero quarto, reuelationem diuinam, scripto,

aut verbo factam , obtinere strictam , & rigorosam ratio- to,aut rei bonem loci Theologici, idemque de traditione Christi, &Apostolorum dicendum est. In hac conclusione conue- τι bubniunt omnes, & ratio facilis est ex dictis. Nam ea omnia e . sunt infallibilis authoritatis, atque aded continent principia omnino infallibilia , dc aptissima conclusionibus theologicis. Nam inprimis a sensus propter reuelati nem diuinam verbo, aut scripto traditam , utpote fidei aptissimus est; assensus vero propter traditionem Christi, dc Apostolorum ab Ecclesia perpetuo approbatam , dcconseruatam ut talem, infallibilis omnino etiam est,

ergo & conclusioni Theologiae sufficiens. H 3 in .Asiero

85쪽

6L Tract. I. De F sentia Attributis.

R. iis him Ι a . Aucro luintd, rationem naturalem obtinere stii ratis stlicte chi m propriam ratione m loci Theologici. Haec asser-dio constat satis ex dictis sect. 3. ubi ostendimus ex unaeui. praemissa naturali euidenti, & altera de fide , sequi posse conclusionem Theologicam: ergo ratio naturalis continens cana praemissam naturalem cui dentem , stricte scproprie locus erit Theologicus, cum ad istum aliud non desideretur.

SECTIO VIII. Descriptura secra,s in quo sensu conclusionibus

Theologicis insera ire possc.

seriptura sa. I 1 F. Q Criptura sacra est reuelatio diuina scripto tradi - . ...,ὸἱ' ta , de qua Tridentinum sessi . decreto de Ca libit. nonicis scripturis, & traditionibus Ecclesiasticis, ubi sacrorum librorum indicem hunc adscribit. Sunt vero ia fascrapti, Testamenti να eris quinque Musi ,rdin, Genesis, Aodus, Liuitrcus. Numeri, Deuιeronomιιιμ , Iosue , Iudicum , Ruιώι quatuor Regum, o Paralipomenon, Esdra primus, est secundus, qui dicitur Neemras, bias audith, Hester, Lb, Psalterium Dau dicum edulum quinquaginta Pyalmorum . Parabolae , Eccosiastes, Cantuum Cant/corum Ianentia, Ecclesiasticus, IsaIas, meremια cum Baruch , nechieI Daniel, daodecim Propheta minores, δὲ est, ea se Amos, Abdias onas, Michaeas Lau, Abacuch,Sophontas, Aggaeus , Zachahias, Malachias , duo Asachabaeorum ,prsistis se fecundus I Testamenti noui, quatuor Euangelistae, fecundum Ma thaum, Marcum Lucam es Ioannem. Actus Apos=Horum a Luea

Luangelista conserapii ,1μat sordecim Epistoti Pauli Apostoo, ad Roma uos, d Maia Corinthios, ad Galatas, ad Eph.ψιοs ad Phul penses ad Assenses,dua ad Thessalonissenses uae ad Timotheum, ad Ttium ad Philemonem ad Hebraos. Petra ostoli dua, Ioannas Apost oti tres, Iacobi Apogoti una, Iuda Apostoli una , er Apocali- ιι Ioannis Apostose. His omnibus libtis Canonicis constat volumen Scriptura: sacrae.

86쪽

Disp. I. De Prooemial. Theolog. Sect. VIII. 63

116. Sensus scripturae duplex communiter ab expositi uis assignari solet, unus literatis, seu historicus,alter spi- quid m, stiritualis, scu misticus. Litteratis est, qui statim apparet, de φυν seu sp proxime, dc immediate significatur por verba, siue pro ' ' '' pria, siue metaphysica, saepius enim scri plura immediate, dc proxime verbis metaphoricis aliquid significat. Sic Christus significatur his vocibus, Agnus, Leo , Petra , dc intellectusDei significatur nomine oculorum, id aurium. Oculi Domini super iustos, o aures eius in preces eorum Psal. 33. Sciasus spiritualis est , qui remote tantum per verba significatur, proxime vero per rem verbis significatam, dc profundiori indiget consideratione. Vtrumque sensum pulchre ponderat Origenes lib. IO.in Leuit. aiens. Sicut In nobili simis diebus Verbum ex beata Virgine processi carne vestitum in hunc mundum , c Aliud erat in eo, quod videbatur aliud quod intellectatur : ita cum Verbum diuinum , per Prophetas,aut

Legisatoresprocessit ignomines ienprocessi De decentibus indumentis , υt sicut illic diainitus tegebatur in carne, ita hic spiritus

velamIue litterae. Quibus cleganter comparat Verbum Dei CXternum cum Verbo increato, ut sicut in hoc fuit compus quod videbatur, dc diuinitas,quae latebat ; ita in ver bis scripturarum e uet sensus litteratis, qui statim apparet, N. spiritualibus,qui altiori indiget consideratione. 117. Sensus spiritualis, seu mysticus subdiuidi solet in sus 3 is cis Allegoricum, Anagogicum, dc Moralcm , seu Tropoloia isenisus spiragicum. Allegoricus est, quando scri plurae verba media- 'te significant ca , quae pertinent ad fidcm, dc statum Ecclesiae militantis. Sic in veteri Testamento sci cns a Moy sc exaltatus significabat Christum Dominum, dc Manna venerabile Lucharistiae sacramcntum. Anagogicus cst quando scripturae verba ctiam mediate significant ea,quae spectant ad statum Ecclesiae triumphantis. Meralis seu Tropologicus cst , quando simili modo significarimr ca,

quae pertinent ad mores , dc nos facere dcbemtis , Ut Oratio, Sc ieiunium Christi , iuxta illud Pauli Romani lue. 'uaecumque scripta sunt, ad nostram doctrinam scripta hunt, ut

Iersalicuitum , ct consolaιionem scripturarum, spem habeamus.

87쪽

6 Trach I. Te Essentia & Attributis.

ebli4 diee, I 28. Scripturam autem sacram sub cadem littera plu- dum de au res aliquando sensus ab Spiritu sancto intentos habere,siuet, thri ., ambo litterales sint, siue litteratis unus, &. spirituali, al-nimitet seti- ter, Conltans est Catholicis omnibus , ut rcferunt P. Vas-queZ disp. I 3. cap. 2. P. Valentia disp. I. quaest. I. punct. F. aliqua congerentes scripturae loca, quae ipso Christo testante duplicem praefatum senium admittunt. Ioannis enim 3. docet Christus, serpentem a Moyse exaltatum in deserto, dc uenenosis morsibus saluantem eos , qui percussi oculos in ipsum intenderent, significasse ipsum Christum in ligno crucis exaltatum pro vulnerati generis humani medela. Sicat Myses, inquit Christiis, exaltavit serpentem in deserao , ita exaltari oportus tiam hominis, ut omnis qui eriau in ipsum non pereat ined habeat vitam a ternam. Insuper Matth. I x.docet idem Christus Ionam absertum tribus diebus in ventre ceti, significasse ipsius Christi mortem dc sepulturam. Sieutfuit Ionas, inquir invenιre ceti tribas diebus ambas noctibas sic erit Filias hominis in corde terra. Alia apud Authores citatos videas. I 19. An verb idem scripturae locus duos sensus litterales habere possit, vel duos spirituales.Assirmant communiter Doctores cum sancto Thoma, & Augustino i a. confessio num cap. 3o. M 3I. docente, non selum posse, sed etiam de facto pluribus in locis reperiri. Nec video quid implicare possint duo sensus in uno loco, ut communiter intelligitur illud Isaiae 33. Uenerationem eius quis enarrabιt, in quo P. VasqueZ, cum pluribus aliis , tenet utramque Christi generationem declarari temporalem, scilicet & eternam. De his tamen, quorum disputatio, ad expositivos pertinet , aliquid praelibasse sat est.

opsio tura I 3O. Hic tamen hoc Vnum aduertas a Doctoribus opor- Doctorum tune praenotatum, scilicet, etiamsi aliquando plura scri-P ' μ' pturae loca varie a Patribus,& Doctoribus explicentur, non ideo omnes illos sensus litterales esse. Nam licet probabiliter discurrendo possit quis unum sensum , dc alter alterum, in eodem scripturae loco contentum opinari,non

inde fi eos omnes a Spiritu sancto fui sie intentos , i mis

possibile

88쪽

possibile est nullum eorum intentum esse, sed alium nobis occultum , ut insinuat Augustinus de doctrina Christiana lib. 1. cap. 27. docens,etiamsi lateat nos, quid senserit scriptor sacer , posse tamen non unum aliquid, sed duo,vel plura sentiri circa illum locum. Quod si opiniones sibi inuicem contrarientur, dc assirmet una, quod altera negat, certum est, utrumque sensum non potui sie intendi ab Spiritu sancto, qui non potest esse sibi contrarius. In dubio vero Sedis Apostolicae est , verum sensum declarare, εc fidelibus proponere.

13r. Sensus accommodatilius, ut ipsum nomen praesensus a

seseri, proprius non est, sed improprius, & per accommo- i' dationem, eo quod, quae de uno dicta sunt propter simi- pitu, a 'litudinem cum altero , accommodentur ipsi, quod in qu ii . Sanctorum ossiciis passim praestat Ecclesia , accommodans illis, quae de aliis in scripturis dicta sunt, & sanctis Patribus , dc Concionatoribus id fiequentissimum est. Quod idem praestari a Scriptore sacro posse, nihil verum; nam in hoc nihil scintillat veritati, aut rationi disionum, aliter Ecclesiae, Sc Patres id sinistre praestarent, quod dici non potest. An autem id de facto sacer aliquis scriptor

praestiterit. Negat P. Valencia disp. I. quaest. I. punct. I. .valeneia. existimans omnia loca , quae unus sacer scriptor citat ex Ialio, litteraliter, aut iritualiter extendi ad scopum al- ηδ i g legantis. Assirmat Vasqueet cum pluribus disp. I . inclinat P. Arriaga disp. I. sect.6. subsect. I. fine. Nam ex tot, quot in uno libro citantur ex alio , sibi persuadet, id aliquando accommodi titie contigisse non tamen assignat

locum.

131. Mihi tamen probabilior est sententia P. Valen- risu, ae. ciae , nam si omnia testimonia allegata ab scriptore sacro commoda. litteraliter, aut spiritualiter se extendant ad intentum alia ' 'l' legantis, maioris sunt firmitatis, ic roboris, quam si ac- usurparus commodatitie tantum usurpentur: nullum autem pro- 4ς se Q.

ducitur scripturae testimonium allegatum a scriptore sa-Cro, quod commode extendi non possit ad allegantis intentum , ut de his quae pro se citat Vasque Σ, fatetur Arria-

89쪽

Setiptura sacra in sensu luterali,& spiritualieones usioni Theologicae apta.

Quid si eius.

dem loci plures sint sensus litterales.

ga, & ipse pro se nullum affert ; ergo. Et quidem semel

admisso aliquo testimonio accommodati te allegato scriptore sacro, facile non esset discernere inter ea,quae liti raliter , vel spiritualiter,& quae accommodatitie citantur. I 33. Ad rem crgo nostram asserendum est ex quouissensu proprio Scripturae sacrae, siue litterati, siue spiritua li, dummodo certo constet eum a Spiritu sancto intentum esse desumi posse essicax argumentum ad conclusiones Theologicas inferendas. Dixistereto eonget, nam aliquando sen1us obscurus est , aliquando incertus, ae dubius , & tunc nisi accedat Ecclesiae declaratio, sussiciens non erit ι nam conclusioni Theologicae,utpote infallibili, sensus fallibilis inseruire non potest. Constat aulcm to , quando verba sunt adeo clara,vt prudenter de eorum

sensu dubitari non possit,tum etiam quando ipsa scriptura, vel Ecclesia , aut Concilium explicant scripturae locum alioqui difficilem, & abstrusum. i 3 . Si vero eiusdem loci plures sint sensus,siue litterales omnes,sive spirituales,aut unus litteratis,& aliter spiritualis, & certo omnes constem, apti quoque erunt Theologico discursui. Si vero unus tantum certo constet, solus ille aprus erit; si autem nullus certo constet, neque aptus erit, quia praemissa probabilis, ut dictum est, conclusioni certae non sufficit; unusquisque tamen iuxta sens 1m se admissum conccdere tenetur consequentiam lC-gitime ex iIlo deductam,aliter negaret, id quod legitimε1equitur ex reuelatione diuina ab rpso vitali admissa

90쪽

suanta, s quali cerritudine, & euidentia conis flet existentia Dei, elusique unitas.

E v M existere,scilicet primam causam, ex qua tanquam a primo sonte origi

nem trahant creaturae omnes , certissi

mum est,cuius perspicuae veritatis sundamenta toto disputationis cursu subjiciemus de illius certitudine , & euidentia disputantes. Nunc monitum volo, non esse nobis controuersiam de Deo , ut Trino, sed tantum ut uno; Trinitas enim

Personarum longe abstrusior nobis est, ratione illius notissimi principij auaseunt eadem uni tertio sunt idem inter se; & quid in ea dicendom est, traditum iam a nobis est tractatu de Mysterio Trinitatis.

SECTIO I.

Mn Deum esse sit veritas per se nota.

1. V Iuersimoda intelligentia veritatis per se notae in-I Inumeras inter Doctores peperit dissentiones, vo- Decia usC9m potius, quam rerum , quibus pretermissis. Censeo m 'illam vericalem obiectivam esse per se notam , quae CX nox terminis ipsis patet, aut sola indiget smplici , & facili terminorum explicatione, ut cuilibet intcllectui statim opparet veritas obiecti, eique citra omnem falsitatis sor-I a midi

SEARCH

MENU NAVIGATION