장음표시 사용
561쪽
ue 3 8 Trach. II. De Vipione leata.
possibili, in. 28. . Assem tertib possibilem esse intellectum , cui tellectus, cui connaturalis esset visio Dei , & voluntatem , cui con-Σ naturalis esset amor beatus. Probatur, quia impeccabi- Dei. litas , quam infert beatitudo non repugnat intellectui, aut voluntati supernae, ut vidimus : ex alio autem capi te nulla apparet implicantia : ergo , dcc. Confirmatur, quia
cx suppositione , quod possibilis sit intellcctus supernu , nulla est assignabilis implicantia , cur possibilis non sit
saltem aliquis, tantae efficacitatis, virtutis, & perfectionis, quantae cst de facho lumen gloriae, isti autem connaturalis est visio : ergo,&c. 19. Obij cies. Nomine intellectus ut sic, praecisa naturalitate , intelligitur potentia uniuersa Iis, ac noster est in tellectus , quae proinde producere posset omnia intellectionum genera , quae potest noster intellectus, idemque Est cum proportione de voluntate, possibilis autem non est potentia supema , quae possit ea omnia intellectionum genera producere , quae potest noster intellectus di ergo neque possibilis crit intellectus supernus. Minor probatur, quia noster intellectus producere potest intellectiones probabiles , & falsas , nostra voluntas actus prauos 3 nulla autem potentia superna valet similes actus produ- re : e rgo, &C. Respondeo, negans maiorem. Vt enim aliqua potentia sit intellectus, aut voluntas, satis est, ut actibus a se , producibilibus intelligens d cnominari possit, aut volens; id enim proprium est volontatis , & intellectos ue esse scilicet potentias tendentes intem ionali terr
562쪽
n visio Dei sitsupra appetitum substantia
O N agitatur controuersia de natura ra- Quid -
nonali, ut eleuata; led proprii S iun V1- tus . quid
ribus relicta. Appetitus est duplex, in- 'natus unus, & elicitus alter; innatus est
propensio, & inclinatio rei in aliquam persectionem; lic aqua appetit frigiditatem. Elicitus est actus voluntaetatis in praeserui enim locum non habet alius appetitus ) qui si seravit in obiectium absens, dicitur desita derium, si in obiectum possessum , dicitur gaudium siue fruitio, si in obiectum secundumse, dicitur amor strictus. De quibus omnibus actum, a nobis exprofesis tria. de voluntate disp. . N b.
SECTIO ILAn substantia rationalis habeat appetitum
a. A Ρpetitus innatus ad visionem duplex posset conis Appetitus c, tingere naturae rationali. Primus immediatus, casii quo immediaia substantia . seu natura rationalis in vi- visioni siouem propenderet. Secundus medi us, casu quo natu ra racionalis tantum dioponderct in appetitum elicitum,
563쪽
Sentent ae DoLloruin Scotus. Durandus.
dc medio isto in visionem beatam. Vterque subdiuidi posisci in naturalem, dc obedientialem, siue in absolutum , dcconditionatum. Naturalis seu absolutus, ic propensio per
modum exigentiae independenter ab omni conditione. Obedientialis, seu conditionatus cst propensio dependem ter ab aliqua conditione. ν3 imma sententia absolute assirmat insitum esse naturae rationalis appetitum innatum in visionem. Tenent Scotus, Durandus, Rui E, dc alij apud Ripa Idam disp. sech. I. δε- P. valem -- eunda absolute negat. Ita Heri Ze tract.6. disp. 3T .cap. I. CVimi A. in .. Molina, Vasquio, dc aliis apud eundem. Tertia, reiecto P. Molina. appetitu naturali, admittit obedientialem. Ita aliqui Re-
Natura ta. q. Assero primo , naturam rationalem nullum habererionalis nul- appetitum naturalem immediatum, dc absolutum ad vi- .,ρρε itin. sionem beatam. Haec conclusio aperta est ex dictis pronatu imme ente superno, hoc enim est supra omnem exigentiam ab - .sciuisuis' salutam totius naturae : ergo visio utpote supernaturali erit ad visionem supra omnem appetitum naturalem immediatum, Bd abso-b lutum substantic rationalis,cum ista aliud non sit,quam pro- . pensio per modum exigentiae absolutae, dc connexa est cum termino re ipsa possibili. Ehrid Mio S. Assero jecundδ, naturam rationalem habere appeti- condition tum innatum naturalem immediatum , dc conditionatum. k.r' ad visionem beatam, videlicet, si possibilis sit. Haec concluso firma etiam est ex dictis pro ente supernaturali Nam exigentia, seu propensio conditionata nullam habet. connexionem cum terminore ipsa possibili ue sicut nec vir tus conditionata productitra visionis: ergo sicut natura rationalis habet virtutem naturalem productivam immedia- tam , 8c conditionatam visionis , pariter ic habere poterie appetitum naturalem immediatum , dc Conditionatum.' Quae autem hic obijci possent, sol ita iam , & explanata appetitu sunt de ente supernaturali. A siero tertiδ, naturam rationalem habere appetituminati, & ab. innatum naturalem , immediatum, & absolutum in appe-Diu ς p v ilium elicitum visionis beatae. Patet haec conclusio. Nam
564쪽
appetitus elicitus naturalis, est perfectio connaturalis naturae rationalis: ergo ista absolute propendet in illum, sicut& in caeteras perfectiones sibi connaturales. 7. A sero ultim naturam rationalem medio appetitu eli- PM apprilia cito appetere elicite visionem beatam. Probatur, quia uteonstabit infra possibilis est appetitus elicitus naturalis vi- visionem. sionis beatae r ergo natura rationalis per eum appetitum tendit in visionem beatam mediate, eo modo, quo appetitus elicitus immediate tendit. Inde colliges, naturam rationalem per appetitum mediatum nulla ratione connecti cum visione beata reipsa possibili, nam appetitus elicitus immediatus similem non habet connexionem
SECTIO ILAn, s qualis appetitus elicitus misionis sit posiabilis natura rationali E
8. . 'ium appetitus cIicitus nihil aliud sit , quam actus M voluntatis vel desiderans perfectionem absentem, vel de eadem possessa gaudens, aut illam amans secundum se,idem erit inquirere, an sit possibilis appetitus elicitus naturalis visonis beatae, ac, an sit possibilis actus voluntatis naturalis attingens visionem beatam ; unde tota ista controuersia in aliam deuoluitur satis celebrem; an scilicet actus naturalis attingere possit obiectum supernaturale.Circa quam s. Certum mihi est primδ. Posse actum naturalem attin- Anainia gere obiectum materiale supernum. Tum quia actus er in
rantes circa mysteria supernaturalia attingunt Ilirui cum illis . sim
tamen sine dubio naturales sint. Tum etiam, quia plura vii pς supernaturalia probabili cognitione attinguntur a nobis, quae etiam naturalis est. Tum denique, obiectum super num tale non est, quia nullo actu naturali attingi possit,
sed quia a nullo, cum ipsius possibilitate connexo, attingi - Vry 3 valcari
565쪽
Attingere eciam piate obiecta for
petitus naturalis elicitus a d risionem. Per motum
3 4 L Tract. II. De Visio ne beata.
valeat , possibiles autem sunt plures actus atti agentes obiectum in pernum nullae ratione cum ipsius possibilitatet connexi, quales sunt probabiles: ergo naturales. Certum mihi est secundo , posse actum naturalem attingere etiam obiectum formale supernum. Tum quia, motivum de se infallibile atti agi potest modo, & actu fallibili, sicut obiectum infallibiliter verum, attingi potest modo , actu falso: ergo etiam motivum supernum, licet sit de se infallibile, poterit attingi modo, dc actu fallibili,dcconsequentcr naturali. Etenim infallibilitas, vel fallibilitas actus non sumitur ab obiecto,cum circa idem obiectum
possit dari actus fallibilis , S: in fallibilis , sed ex modo
tendendi. Tum Ctiam quia non minus superat naturam obiectum materiale supernum, quam formale: ergo si illud attingi potest actu naturali, cur non istud. Tum denique, quia motivum pIurium opinionum est supernaturalitas, ut talis, ut patet in constitutivo entis super naturalis, circa quod quisque tenet suam probabilem sentcntiam ι cuius motivum est supernaturalitas formaliter, ut talis . ergo haec attingi potest actu naturali probabili. I L. Affero primo, possio item esse appetitum naturalem clicitum erga vilionem, etiam ob mortuum supernum,
quia videlicet, est ingens felicitas, vel quia misi bona vel quia Deus dicit eam possi allem esid. Probatur, quia
si possibilis non esset nataralis appetitus elicitus erga visionem , maxime, quia visio esset supernaturalis: id non obstat tergo , &.c. Minor constat ex dictis, nam actus naturalis attingere potest obiectum materiale , ic formale supernum , atque adeo non obstat supernaturalitas visioni quo minus appetitus elicitus naturalis ergo illam possibilis sit. Maior autem est unicum aduersae partis fundamentum. Consequentia vero legitima est. I 2. Confirmatur Mysteria nostrae fidei possunt ratione naturali proponi cuidenter credibilia, propter tot, tantaque mirabilia signa , testimonia, dia argumenta, quibus firmata sunt, quae omnia parere possent assensum naturalem probabilem de veritate mysteriorum , & reuelationis
566쪽
Disp. XVIII Appetiim ad visionem. Sectu. 1
ionis diuinae : ergo & visonis, quae est unum ex praecipuis obiectis reuelatis: ergo ex eo a sensu naturali moueri, &excitari poterit in voluntate assectus, seu appetitus naturalis erga illam. Probatur consequentia,quia assensus ille naturalis de possibilitate visionis excitare potest in voluntate viliquem affectum , seu appetitum elicitum erga suum obiechum : ergo naturalem. Ex his colliges possibile esse desiderium naturale. visionis absentis, gaudium prassentis, Ecamor strictus illius secundum se. a 3. Affero secundo, appetitum elicitum naturalem vi- Appetitus dendi Deum , non posse zxcitare,auu mouere Voluntatem , ita bia saltem per se ad affectus superno Rasdem visionis, nec ad per se nonachus supematurales v inu tum conducentes ad Consecutio- timem gloriae. Haru conclusio multis stabilita est a nobis tio,. tractatu de Auxiliis ex Scriptura, Patribus , & Conciliis contra Pelagianos asserentes posse actus naturales conducere ad salutem, & contra Semipelagianos, qui initium fidei adscribebant naturae: ergo nul lus actus naturalis potest per se ipsum ad salutem conducem, Excitare, aut mo mad actus , ad eandem conducentes , id enim proprium iest auxiliantis gratiae in substantia supernae , ut ibidem iostendi. 14. Obij cies primo. Ain tus nitens motio infallibili, est Quid si iis infallibilis ue actus autem ex motivo supemo nititur motivo infallibilii ergo erit infallibilis: ergo non poterit esse na- ivnllibilueturalis. Restondeo, distinguens maiorem. Actus nitens m riuo ii fallibili, intallibiliter, concedo: probabiliter tantum, nego. Et concina minori , nego Consequentiam. Si autem
inquiras, quid siet niti insallibiliter moliseo infallisili 3 Re pondeo, eme conmcti cum illo reipsa tali, ac per actum videritur , quod procul est ab actu naturali de obiecto
43. Obijcies secundo.Cuilibet actui debitirest,&'conna- io ptisto turale suum obiectinergo si obiectum superuaturale posset
actu natu tali cognosci,aliquid sεὶ pernaturale debitum Ctat eonnatutuo vilico i entinaturali ta salsum est: ergo. I s--,distinguens, ovi
antecedens s debitum cst obicctum, in re ita se habens, ac
567쪽
ue Trach. II. De Visione beata.
asseritur ab actu, nego: in ratione obiecti, concedo. Et similiter distinguo conlequens, aliquid supernaturale csset debitum alicui cnti naturali, re ipsa tale , ac asicritur ab actu , nego : in ratione obiecti , concedo. Et ratio cst, quia e sie obiectum praeci se, non infert connexionem actus naturalis cum ipso, rcipia postibili, vel existente , quae sola
connexio naturam superare debet. Faeilὰ nobis I 6. Obij cies tertio. bi actus naturalis, Sc supernus possent Oi ς' attingere idem obiectum materiale, Sc formale, non posse-
intem.&ω- muS dis cc cre Unum actum ab alio, neque desiderium
P ς naturale vitionis a superno: creto qui semel cognosceret
beatitudinem , ut bonum lupernum, cognitione naturali
simul, & superna, fimul etiam eliceret utrumque desiderium naturale s cilicci,& supernum: unde in tali euentu non erit in potestate hominis elicere unum prae alio, d utrumque,vel neutrum; cum ad eliciendum unum prae alio discretio coenitionum neccssaria sit. Respondeo, Argumentum verum esse,& nihil absurdi continere, etenim si facile nobis e stet discernere inter achum naturalem , dc supcrnum, eadem facilitate possemus discernere contritioncm supernam a naturali, & cognoscere statum gratiae. Hoc tamen aduerte , hominem cum utraque illa cognitione elicere utrumque desiderium , ccrtum non esse, quia si id certo nobis constaret, elicita contritione ex cognitione naturali simul, dc superna malitiae peccati, quatenus oppositae diuinae bonitati, certo nobis constaret hominem elle in statu gratiae ; quia eo ipso quod existeret naturalis, existeretctiam superna dispositio ad iustificationem. s. Thomas IT. Obijcies quarto S. Thomas I. r.quaest. 63.art.4. di stin- ἡ..uii . ' guit Virilites infusas ab acquisitis ex obiectis formalibus diuersis, quia scilicet infusae tendunt in obiectum , ut conforme regulae supernae: acquisitae vero attingunt idem Obiectum, ut conforme regulae naturali:ergo obiecta sormalia actuum naturalium Sc supernaturalium sunt diuersa ι conformitas enim cum regula superna, & cum naturali, quid sunt diuersum .Respondens communiter Recentiores, in quolibet obiecto reperiri duplicem rationem formalem,Vnam, quae
568쪽
Disp.XIX. incomprehensibilitas DeiEecta. 1 s
quae exprimitur ab actu, & alteram quae non exprimitur,ic dicitur ratio sormalis sub qua , talis est visibilitas in colore respectu potentiae visuae, M cognoscibilitas, Zc amabilitas obiecti, respectu intellectus, dc voluntatis, quae rationes sermales semper sint distinctae, cum sint respectus ad . actus, potentias, & habitus diuersos. Hinc Respondent locatum fuisse Sanctum Doctorem de obiectis formalibus, seu ratione sub qua,non vero de obiecto expresso peractum. Probabilem satis iudico interpretationem istam ad mentem Thomae.
. An sit possibilis visio beata , qua Dei comprehensio sit 3
Osi TA visione, elusque supernaturata Comprehen
' talitate, quae limus ; an sicut possibilis est ρ, io erim : visio creata Dei, possibilis sit etiam ἰ' 2 4's in eiusdem creata comprehensio, per quam creatura Deum comprehendere posset. Declarari se ut comprehensio ex Augustino tom. 2. Epist. i 2 L.
cap.8 ita loquente: Tum autem comprehenditur midendo, quod ita videtur, mi nihil eius lateat evidentem; aut cuius
mea circumspici possunt. Et S. Thomas hic artic 8. Augustinum explicans , ait Illud obiectum comprehendi, quo, tantum cognoscitur, quantum cognoscibile est. Duplex communiter distingui solet comprehensio. Una intensiva quae tanta persectione penetrat obiectum, quanta ipsum cognoscibile est. Altera extensiua, quae Zet et clare
569쪽
,ententiae Doctotum scinus. P. Datius. P. Salas. P. Fasolus. P.RIba . P. vas lueZ.
Deum non polia aereatura , s Item naturaliter,
1 6 Tract. II. De Visione beata.
clare & distincte cog scit omnia, quae sunt in obiecto, omnesque illius terminos, utraque est materia praesentis disputationis.
SECTIO Le n Deus sit comprehensitum a creatura t
r. δ' Valis cognitio vcniat nomine comprehensionis
modo non definio, quia iudico id certius colligi a posteriori ex incomprehensibilitate Dei , qua posita solidius inferetur, quanta, dc qualis debeat esse per
fectio comprobensiuae Cognitionis. Prima igitur sententia absolute docet Deum csse incomprehensibilem a creatura, esse de fide. Ita Scotus in distinct. 9. quaest. 3. artic. I conclus r. P. Soarius in 3. pari. to m. I. disp. 26. sicch. 2. & I. pari. trach I. lib-χ. cap. S. n um. 2. & in Metaphys disp. 3o.. Eh. i et . num 3 O. P. SalaS I. 2. tract. 2. disp. . seci. 6. a num. 8 I.
Et multi alij quos resert, & sequitur Fasolus hic quaest. 11.art.7. dubitat. I. Eandem sententiam de propria & stricta comprehensione tenet P.Ribas disp. I 3. cap. I 2. Secunda sententia distinguit inter facultatem natural cm creaturae , dc absolutam Dei potentiam , & docet, de fide esse D cum incomprehensibilem esse naturaliter a creatura , incomprehensibilem autem esse de absoluta potentia, non esse det fide. Itae Vasque E hic disput. I. Contendens, Scripturam, Concilia,& Patres nunquam dixisse, Deum incomprehcnsibilem in sensu a Theologis omnibus intento , hoc est tam naturaliter , qtiam per potentiam Dei absolutam , Addit tamen capite secundo, temerarium esse , absoluth negare , Deum esse incomprehensibilcm. Vasquium sequutus est P. Arriaga hic disp. II. scct. 3. omnes tamen negant, Deum a creatura comprchendi posse. 3. Assero primo de fide esse, Deum non posse a creatura, saltem naturaliter, comprehendi. Probatur primo ex
570쪽
Di b. XIX. incomprehensibilitas Dei. Sect.I. 3 7
Concilio Lateranensii relato cap. firmiter de summa Trinitate. Vbi dicitur Dem incomprehensibilis : Ergo saltem naturaliter osse Deum incomprehensibilem , est de fide. Secundo , quia Ieremiae 32. dicitur. Deus magnus consilio, se incomprehensibili cogitatu : ergo fide sanctum est, Deum saltem naturaliter esse a creatura incomprehensibilem. . Auero secundo , Deum esse incomprehensibilem a De potentia
creatura, etiam de absoluta potentia, siue intensiue, siue ita bis es
extensiue, non esse de fide. Probatur, quia similis conclu- de fide. sio in nullo Concilio, aut Scripturae testimonio continetur, nam quae urgere possent tradita a nobis sunt numero praecedenti,in eiusmodi autem testimoniis nulla cst mentio absolutae Dei potentiae : ergo sufficienter intelligcntur de incomprehensibilitate viribus naturae.1. Confirmatur primo. Sic siet de fide Deum esse incom- Exphnsum
prehensibilem de absoluta potentia, maxime, quia Con- et δηςnis cilium Lateranense simul definit, Deum esse immutabi ''μ μ μ λ lem , de incomprehensibilem , esse autem immutabilem
statuitur etiam de absoluta potentia: ergo dc e sic incomprehensibilem , huiusmodi autem discursus non conuin- Cit: ergo, dcc. Minor probatur, nam si, quia ea duo a Concilio coniuncta sunt, valeret consequentia, est immutabi lis etiam de absoluta potentia: ergo dc incomprehensibilis, simi liter valeret ; Deus immutabilis est , non solum a creatura, sed etiam a se ipso : ergo &. incomprehensibilis, quod est contra fidem : crgo ex ca coniunctione concilij paritas ab immutabilitate ad incomprehensibilitatem solida non est ;aliter Deus etiam a se ipso Omnibus modis incomprehensibilis esset. Confirmatarsecundo. Licci Paulus Cod firmatur coniungat haec duo, scilicet, Deum e sic immortalem , & aikumeni, inuisibilem, tamen licet de fide sit, Deum csse immorta- tio nostra. lem , etiam de absoluta potentia; non tamen ita est de fide ue imo nec verum, Deum csse inuisibilem viribus stipernis: ergo licet Concilium Lateranense coniungat h. cc duo,
scilicet, Deum esse immutabilem , dc incomprehensibilem , tamen utrumque non crit eodem modo de fide.
Et ratio est, quia haec duo Dei attributa non sunt in om-Z et g 1 nibus