장음표시 사용
601쪽
uet 8 Tract. II. De nisone beata.
itur primo quia visio non exigit subiectum adhuc inadaequatum supernaturale, quia supe maturalis est, cum plura supernaturalia in sola potentia naturali subiectentur, ut vi de re licet, in lumine gloriae, unione hypostatica, gratia sanctificante, auxiliante, &c. Neque quia vitalis, ut sic enim tantum exigit stibi emim videns, & intelligens per ipsam visionem , quale non est iumen , sed sola potentia & natura intellectiva i ergo ista erit subiectum adaequatum
'Improporii s. Confirmo. Si ob aliquam rationem lumen esset sub hori obitat te istum inadaequatum visionis, maximE, quia intellectus
quominus i mproportionatus cst, non minus ad recipiendam, quam
ui ihi ' ad agendam visionem ι unde sicut solus agere non potest, tui. ita DCC rccipere , id autem non subsistit: ergo. Maior est unicum Aduersariorum fundamentum. Minor probatur, quia licet potentia naturalis se sola sussiciem non sit ad agendas alias sormas supernaturales, videlicet lumen gloriae. gratiam iustificantem , unionem hypostaticam, dcc. tamen sola eas recipit: ergo quod potentia naturalis se sola agere non possit , non inde infertur solam recipere non posse. 6. Dices disparem esse rationem inter has formas, Muisionem, illae enim vitales non sunt, secus vero visio. Vnde titulo vitalitatis cxigit recipit in potentia,a qua fluit,sicut be .aeteri actus vitales; potentia autem activa visionis non est
intellectus solus, sed ipse smul cum lumine , ideoque in
utroqUe recipienda est. Tentata dis- 47. Contra tamen primo, quia titulo vitalitatis solum exi- p pu , subiectum videns, & intelligens, ut ostendimus,qualcsola est potentia naturalis. Secundo, quia nostr irgumento clare conuincitur improportionem subiecti naturalis non indigere aliquo alio una cum ipse recipiente visonem, quod erat fundamentum ab Aduersariis tenaciter apprChensum. Tertio 4 quia in communi sententia nutritio est vitalis, nec tamen recipitur adhuc in adaequatE in poten-- tia proxime activa, nam ista, vel est anima rationalis, vel
in sententia Caietanica qualitas superaddica ue in neutra
602쪽
Dis XX. De Luminegloria. Sect. III. 179
autem recipitur nutritio consistens in unione materiae ali menti cum materia praecXistente: ergo non est de ratione actus vitalis recipi in principio proxime activo. 8. Confirmatur. Nam plures formae vitales, 5 sit perna- Pluros for . turales dantur, quae in nullo subiecto supernarii rati, adhuc
partialiter recipiuntur: ergo visio titulo Iormae vitali S su- iecto mi uia
pernae, non exigit subiectum supernaturale, adhuc inadae ς mi quatum. Ante odens probatur , nam gratiae auXiliares consistentes in achibus intellectus,& voluntatis sunt formae vitales, R idem est de actibus virtutum moralium, qui omnes in peccatore nullum habent supernaturale subicctum isnam habitus huiusmodi, utpote gratiam sanctificantem comitantes, non existunt in peccatore , nullum autem aliud subiectum supernum assignari potest: ergo & caetera. 9. Obij cies primo contra primam Conclusionem. Lu- Prima obiemen est tota ratio agendi visionem: ergo Zc recipiendi. Re cito quia iu- spondeo , falsum esse antecedens. Addo illo permisso, non iis iciis ἰ1equi consequentiam , quia etiamsi lumen essct tota vis id agendi, non tamen esset tota vis intelligendi, SI videndi , ad quam dicimus necessariam csse union in cum intellectu . Inde colligo etiamsi lumen sit inadaequata viruis agendi, non esse in adaequatam virtutem recipi cn- quia vilio non exigit unionem cum principio , ut
fiat, sed ut illi communicet effectum intelligendi, vivi. dendi quia cilin solius intellectus sit proprius, illi soli exigit uniri. ueo. Obijcies secundo contra secundam conclusione in . Indigentia Improportio potentiae naturalis ad aetendam visionem in-
dietet luminc agente una cum ipsa: ergo similis ad visO- ni nonnem recipiendam indigebit lumine una cum ipsa recipien gvix indigcte. Respondeo, concesso antecedenti,negans consequentiam,
quia improportio ad agendum suppleri non potest in alio genere causae , nisi cssici cntis, cum sola ista det esse sim pliciter essectui ; improportio vero ad recipiendum suppleri potest eminentiori genere causae , scilicci essicien- . tis, ut patet in lumine gloriae, gratia sanctificante , vnione hv postatica , dcc. quae in solo subiecto naturali reci-DDdd 1 piuntur,
603쪽
reeipiat vi. sionem ut eleuatus. Lumen no Concurrit
illuminania intellectiim, seu mani e . stando Objectum
18 o Tract. II. De Visione beata.
piuntur, unde nulla est necessitas principij supernatura, lis in genere causae mat rialis ele Uantis. si . Instabis. Lumen gloriae eleliat potentiam naturalem, non solum ad agendam, sed etiam ad recipiendam visionem: ergo non soluIn debet agere una cum i psa,sed etiam
recipere. Nego consequcntiam , quia ut Cleuetur potentia naturalis ad recipiendam visione, satis est, quod Cleuetur a lumine ad agendam receptionem sibi intrinsecam. sebis Potentia naturalis non recipit visionem, nisi ut eleuata : ergo causa Cleuans debet una cum potentia recipere, alii r non reciperet, ut eleuata. Respondeo, distinguens antecedens, non recipit nisi ut eleuata a lumine in genere causae essicientis, concedo; materialis, nego; lcnzgo consequentiam, quia cum causa materialis non det esse simpliciter essechtu, nec opus est, ut in eodem genere causae eleuetur a principio superno.
FI. Circa secundam sectionis partem dissicultas est, An lumen concurrat ad visionem in genere causae formalis iuluminando intellectum , dc u lanifestando illi objectum. Afirmat AEgidius ta Beatitudine lib. 9. quaest. 6. cap. . quia lux corporea illuminat potentiam vi suam,cique objectum
manifestat: ergo dc lumen intellectuale id ipsum praesta
33. Assero tamen tertio cum communi sententia, lumen non concurrere in genere causae formalis, illuminando
intellectum, Zc manifestando illi objectum. Probatur primo , quia lux corporea se tenet ex parth objecti respectu visionis corporeae ; lumen vero beatum non ita, sed ex pa te potentiae : ergo paritas ab AEgidio assumpta nulla est. Secundo quia lux corporea suppleri potest a Deo producet te visionem sine illa, & speciem lucis , dc objecti conseruante. Tertio, quia vel lumen esset manifestatio formalis, vel solum virtualis cssiciens λ Non primum, quia esset cognitio ue sola enim ista est formalis objecti manifestatio. Secundum autem suppleri potest a Deo per omnipotentiam, quod fieri non posset concurrente lumine in generet causae formalis illuminantis: ergo.
604쪽
Disp. XX. De Lumine gloria. Sectw. 1 81
3 . Dices pro Egidio. Ad quamcumquC visionem nec L Fundamen. saria esst manifestatio formalis objecti: ergo etiam ad vi-xum sone beatam. Antecedens probatur, nam ad conclusionem praerequiruntur praemissae , ad iudicium apprehensio ; ad apprehensionem fantasma , ad iantasma vi sio corporea, dc ad istam lux corporea: crgo ad visionem beatam necessa. ria erit formalis objecti manifestatio. Respondeo , negans antecedens de requisito essentiali. Deus enim supplere potest defectum praemissarum infundendo immediate speciem conclusionis; supplere similiter potest defectum apprehensionis, determinando immediate ad iudicium; defectum item tantasinatis producendo se solo species, quas illud transmittit in intellectum, dc defectum lucis, species illius, dc objecti conseruando. Confirmo, quia lux creata ad sui vitionem corpoream non praereqssirit manifestationem formalem ipsius : ergo neque lux increata, scilicet Deus similen manifestationem praerequiret.
SECTIO IV. An defacto lumen gloria sit species impressa Z
11. URior sententia afirmat, lumen de facto praestare sententi I concursum cx parte objecti ad visionem requisi- PQ ioru . ixum. I a VaZqueZ disp. 43. cap. 3. dc 7 Posterior sententia ' 'i' η' negat, docens, solum praestare concursum ex parte potentiae, tribuens simpliciter posse ad visionem agendam. 1 6. Affero primo, ex suppositione quod objectum per se, Coneuisua
vel per sui speciem concurrat em cienter ad cognitionem, ς P y concursum ex parte objecti te tenere ex parte potentiae. tui, est de Protatur, quia necessitas concursus ex parte objecti, Sc yyxi nepo-
specieruin, inde stabilitur communiter a Doctoribus, quia 'intellectus se solo integras , dc adaequatas non habet vires ad producendum cognitionem , etiam naturalem ; aliter species intelligibiles superfluae essent : ergo intellectus se
605쪽
Lumen de tacto no est species im pressi
1 8 α Tract. II. De Visione beata.
solo non est integra, & adaequata potentia productitia cognitionis; ergo virtus se tenens ex parte objecti et erit inadaequata potentia ἱ atque adeo tenebit se ex parte potentiae productivae cognitionis, nisi de sola voce contendatur, quid sci licet veni ad nomine potentiae. Confirmatur primo. Ideo habitus infit si se tenent ex parte potentiae, quia intellectus se solo non est sufficiens virtus ad actus supernos producendos: sed neque est sussiciens virtus sine virtute ex parte objecti: ergo ista se tenebit ex parte potentiae, tam in actibus naturalibus, quam supernis. Secundo, quia si cognitio concurreret essicienter ad actus voluntatis , & isti non possent a sola voluntate produci ue cognitio esset virtus
se tenens ex parte potentiae , voluntas enim non esset tota potentia; unde cognitio esset aliquid potentiae : ergo cUm
intellectus se solo sinc virtute ex parto objecti , Πon sit integra virtus productiva cognitionis, neque erit integra potentia : ergo virtus ex parte objechi erit aliquid potentiae . atque adeo se tenens cx parte potentiae.
F. . Assicro secundo, lumen de facto non esse speciem impressam. Moueor, nam in mea opinione species impres.sa de facto , nullum praestat concursum essiciente in cognitioncm, scd tantum est pura applicatio intentionalis potentiae ad objectum distatari vel ab scns ue lumen autem gloriae pura applicatio non est , sed causi cssici cns visionem ,
ut constabit infra: ergo neque crit species impresia Confirmatur. Applicatio agcntis ad pastum tantum est mera con ditio, & a proximatio; non autem cst virtus activa adhuc inadaequa te; species aure impressa ςst applicati oseu approximatio intellectus ad objecium, ad cum modum, quo pictura Caesaris est approximatio illius : Ergo non erit virtus activa adhuc in adaequata. 38. Assero tertio, lumen de facto non esse speciem impressam Dei, etiani si1 illa concurrat eis cienter ad actu a & eius concursus se teneat ex parte potentiae. Ratio est, quia
species impressa supponit in inici lectu talem virtutem in ad cquaram cui connaturalis cst species, & actus, ut patet in naturalibus , lumen autem gloriae non supponit in intelle
606쪽
Disp. XX. De Lumine gloria. Sect IV. 383
ctu talem virtutem, cui connaturalis sit species intuitiua Dei, elusilemque visio cum supernaturales sinci ergo lumen gloriae non est species impressa Dei, sed virtus ratione cuius, species, & visio sunt con naturales principio. 39. Quaeres An sit possibilis qualitas,quae simul sit lumen, p. ss i ,& species 3 ut locus Disputationi detur, supponendum est, qualitas quae
pombilem esse speciem impressam Dei ; si enim impossibi-- ζ kμ'
iis stipponatur, certum crit,impossibile quoque esse lumen, speetes. uod simul sit species. Respondeo assirmative, quia licet de icto species impressa sit pura determinatio,vel in adaequa-ra virtus supponens intes lectum cum tali virtute, Cui con- naturalis sit species, & actus, id tamen contingit. quia species de facto, est pura species, & lumen purum lumen ope 'rante Deo in ordine superuaturali iuxta ordinem natur lem: ergo licet impossibile sit eandem qualitate esse puram speciem, dc purum lumen ι non tamen implicabit esse simul lumen, &. speciem, scut licet Angelus sit pure intellectivus, & brutum pure sensitiuum; non tamen implicat tertium ens, scilicet homo, qui simul sit sensitivus, &. intellectivus, quod mille aliis exemplis confirmare Lacile cui
6o. Obij cies ; De ratione speciei est, esse qualitatem determinatam ad visionem huius objecti , de ratione vero luminis est, esse qualitatem de se indifferentem ad visionem cuiuscumque objocti; eadem autem qualitas non potest esse determinata ad visionem huius obj ccti, & indifferens ad visionem alterius: ergo neque poterit esse lumen, M species. Resemdeo, distinguens secundam majoris partem, de ratione puri luminis, concedo: non puri seu mix- tin ego. De ratione enim luminis ut sic, solum est, esse qualitatem de se indifferentem ad visionem cuiuscumque objecti, cujus non sit species. Ueinde falsa cst minor ue esse enim qualitatem determinatam ad visionem huius objecti, & indifferentem ad visionem alterius, nulla est con-aradictionis umbra.
607쪽
Disp. XX. De Lumine gloria. Sect. V. 389
Petrum fecit, sine eo quod ei dotem agilitatis tribuerit , super
aquas ambulare , ita potest mente ad hoc perducere, ut disina essentia uniatur in statu via, quo modo siti unitur in Patria, Me hoe quod a lumine gloria perfundatur. Sequuntur SoariuS P. soatius. lib. . Summae Theologiae , capite I 6. numero s. dc 6. Mo- I '' lina disputat. 1. V atqueZ disput. 6. cap. 2. dc communiter
6 . Astero secundo , posse Deum per omnipotentiam Desectus lu- specialiter concurrentem desectum luminis intrinseci si ap- 'Ibhhi. plcre ι atque adeo possibile esse lumen extrinsecum. Ra- ti potest 1 tio est, quia lumen intrinsecum solum praestat concursum ς' efficientem respectu visionis; iste autem suppleri potest per omnipotentiam : ergo dc defectus luminis intrinseci. Minor probatur. Tum a priori, quia maior est virtus omnipotentiae, quam luminis, aliunde istud, nec intelligit, nec videt per visionem. Tum a paritate, quia omnipotentia supplere potest defectum aliorum habituum supernorum , ut patet in actu charitatis elicito a peccatore, Sc in actu fidei elicito ab haeretico ad fidem reuertente: ergo similiter poterit omnipotentia defcctum luminis supplere. 61. Assero tertio , lumen gloriae simpliciter nece ilarium Q le sit tu. ad visionem, de definitum a Viennens, non esse lumen intrinsecum , sed aliquod, scilicet, vel intrinsecum, Vel co ellio
extrinsecum. Probatur. Nam mens Concili j fuit contra Vieni niti Begardos, asserentes, intellectualem naturam naturaliter
in se ipsa esse beatam, stabilire nccessitatem principi j si1-
perni ad imbecillitatem naturae de se insuffcientis eleuandam ue ad id autem sulficiens est utrumque lumcn, extrin- secum , dc intrinsecum : ergo definita tantum est ncccss-tas alicuius, scilicet , vel intrinseci, vcl cxtrinseci , cum utrumquc de se sit suffici cias. Cunfirmatur, illud definitum, est a Viennensi, quod ad visionem simpliciter nccessarium est, & sine quo natura prorsus manet impotens ad videndum s lumen autem intrinsecum necessarium non cst smpliciter, cum eius defectus per extrinsecum suppleri possit: ergo definitum non est lumen intrinsecum, scd tantum necessitas alicuius. Gr
608쪽
3 9 o Tract. II. De Visione beata.
66. Dices Concilium statuisse necessitatem luminis ex suppositione de facto existente, quod Deus nulli extrinse- Cum concedat ; hac autem facta suppositione lumen extrinsecum simpliciter necessarium est: ergo & definitum a Concilio. Fateor futurum id verum , si constarct suppositionem illam factam esse a Concilio ἱ id autem non exprimitur a Viennensi; atque adeo standum est dictis.
De causi e cienti visionis beatifica Z
U P L E X communiter visioni beatae ad- scnbitur concursus effciens, unus ex parte potentiae, scilicet ex parte intellectus, & luminis eleuantis illum, alter ex par te obiecti, vel per se ipsim immediate, vel per sui jpeciem concurrentis. Praesens autem disputatio solum comprehendit concursum ex parte potentiae, scilicet intellectus ,& luminis gloriae eleuantis illum , de specie enim impressa agemus disp. sequenti.
SECTIO I. An lumen D tota ratio agendi proxima visionemρ .
Q a. QVppono ex dictis disputatione praecedenti lumen is ρεeiis. Desie saltem inadaequatam vimitem activam visiosum ad vi- nis. Est contra Durandum in Φ. dist. 9. quaest.2. num. 2I..tiiugiis '' Maiorem in 3. dist. 9.quaest.ε. Aureolum in I. dist.7. art
609쪽
Disp. XXI. Cause efficiens qui onis sect. I. 39 et
Aliud enim munus, citra virtutem effectivam,lumini, om-rtere non potest, ut fit se ibidem ostendimus, aliunde intellectus solis suis viribus impotens est ad visionem offici Cndam , utpote supernam: ergo eleuari debet, dc iuuari a causa supernaturali efficiente saltem inadaequat C. 3. Dissicultas ergo praesens est , an lumen sit tota ratio sent&iiD proxima aetendi , id est , tota virtus immediate effeci tua
visionis beatae, dc intellectus tantum sit virtus med lata , &. Cabiera. remota, quatenus sustentat lumen,quod est tota Virtus pro- ,
ima agendi , quin immedia id agat aliquid in visionem 'i'
concursu aliquo immediato. Prior sententia affirmat. Ita Sotus, BaiaeZ,Cabrera, NaZarius,&Discipuli Caietani, quos magno numero refert P. Ripalda tom. I. de Ente superno, disp. 3O.lech. a. Posterior sententia negat, lumen Csse totam rationem agendi, docens, nec solum lumen, nec solum intellectum , sed utrumque simul causare proxime, immediate visionem per modum unius principis indivisibiliter
operantis. Ita omnes nostri Doctores, quos refert, & sequitur citatus Ripalda. . Afferendum est , lumen non esse totam rationem Lumen non agendi. Probatur primo. Intellcctus, Sc voluntas praestant concursum activum immediatum in alios actus supernos: de ergo etiam in visionem beatam. Consequentia clara est ex
Aduersariorum Doctrina, ideb negantium intellectui acti-υitatem immediatam in visionem, quia haec supernaturalis est : ergo semel concessa intellectui, aut voluntati, achiis uitate immediata in actum aliquem supernum , nullum subsistere poterit fundamentum, ad similem athi uitatem invisionem eidem intellectui denegandam. I. Antecedens ex multis, quae erudite Colligit Ripalda P p probatur primo. Ex Paulo I. Corint. Is . Abundantias illis ti iii omnibus laboraui, non ergo, sed gratia Dei mecum, id est, in- dentino terprete Augustino de Grat. & libero arbitrio, cap. s. Nec
gratia Dei sola, nec ipse solus , sed gratia Dei eum illo: ergo sicut arbitrium solvin non est adaequata virtus agendi, ita nec gratia I atque adeo arbitrium erit inadaequata virtus agendi. Secundo ex Tridentino sessione 6. cap. I.can. . ita E E e c 1 contra
610쪽
19α Trach. II. 2 Visione beata.
contra Caluinum, & Luthcrum decernente. Si quis dixerit tiberum hominis arbitriam a Deo motum se excitatum, nihil cooperari assentiendo Deo excitanti, atque vocanti , sed velut rnane quoddam nihil omnino agere, mereque prime se habere, Anathemast. Quo canone contra haereticoS negantra concur-stim arbitri; in actus se lutares, duo statuuntur a Tridentino. Primum. Liberum arbitrium cooperari gratiae; cooperari autem, aliud non est, quam simul cum altero operarietergo arbitrium operatur simul cum gratia actum salutarem. Secundum , non se habere arbitrium mere passiud; si autem non ageret immediate , mere passive se haberet,nihil enim aliud praestaret, quam recipere gratiam , & illius
6. Dices cum Thomistis,Tridentinum non definire arbitrium esse principium quo, siue virtutem immediatam agendi , sed tantum esse principium quia,quatenus per gratiam tanqua in rationem adaequatam agendi cooperat uncori sensum. Tridemino T. Contra tamen,quia CaIulnus , & Lutherus, a Tridene in solui ob uno damnati, asserebant, arbitrium agere per gratiam tannem emea quam virtutem adaequatam agendi, dc tamen damnati sunt,
'ς tanquam negantes cooperationem libri arbitrij gratiae Dei:. ergo ad coopetrandum non satis est, elic principium quod per gratiam,tanquam per rationem ad anctuatam a ndi,sed. vlterius exigitur a Tridentino concursus immediatus arbitris in actus salutares, itavi nec sola gratia agat, nCc solus homo , sed uterque. Maior probatur ex ipso Caluino, qui apud Camerarium lib. o. de libro arbitrio capit. . ita nostram controuersiam proponit. Non hoc q ritur, an agat voluntas, quod exfra dubium estsed agat ne a se Vse , an pro modo diuina actionis; quis enim nesciat per voluntatem fieri, ut vetit homo. Et lib..i. cap.9. ait Caluinus: Hominem sic docemus agi Dei gratia, τι simul agat: ergo Caluinus plane fatebatur, arguere arbitrium. Sed qua virtute 3 Audi illam. Sic tameninum agere, ut penes Dei Ipiriiam ιοι a sit, ac maneat amoris umcaeia. Et iterum ibidem ait. Minime sic cooperari hominem eum
Vs Deo,inquio, ut aliquid desio misceat , se Iro mensura serum,