장음표시 사용
621쪽
Ilpri in genere causae materialis: id non obstat: ergo. ML nox probatur , quia sussicit quod eleuetur ad producendam receptionem sibi intrinsecam, ut fusi prosequuti sit
mus disputat. χ o. sect. 3. ergo, &c. Confirmatur. Actio vi sionis est improportionata intellectui, quia supernaturalis, passio autem , seu receptio, est etiam supernaturalis: ergo improportionata erit. 3 i. Obijcies primo. Visio non est connaturalis soli lu- solum lumεmini, cum a solo illo con naturaliter procedere non pos- se: ergo solum lumen non erit causa principalis visi Visionis, Mnis, sed itunen simul , dc intellectus , ex quo coniuncto φRς indivisibiliter sumpto, visio connaturaliter procedit. Respondeo , concesso antecedente , negans Consequentiam: Nam ad causam principalem opus non cst, quod essectus a sola illa connaturaliter procedat , aliter instrumentum
nihil ageret, sed satis est , quod effectus, & reliqua com- principia sint illi debita, & connaturalia, id autem soli lumini competit ; non vero intellectui. 3r. Obij cies secundo. Voluntas concurrit principali- volutas ea
ter ad actus supernaturales liberos : ergo dc intellectus :' T '
ad visionem. Antecedens probatur , quia voluntas ha- suom actuabet dominium in omnes actus , quibus suam exercet sepς noxu
libertatem , quales sunt etiam supernaturales 3 Dominium autem in actus non competit instrumento , sed soli causis principali: ergo, &c. Respondeo , negans antecedens. Ad probationem distinguo maiorem, voluntas habet dominium in actus supernaturales independenter a principio supernaturali eleuante, nego : dependenter,concedo. Et distinguo minorem , dominium non competit instrumento independenter a causa principali, concedor
dependenter, nego : dc similiter distincta minori , nego
33. Obijcies tertio. In qualibet operatione assignanda est causa principalis,cui actio,& essectus tribuantur, quamque denominent i solus autem intellectus denominatur vivens, εc intelligens per visionem: ergo erit causa principalis. Hoc argumentum si essicax esset, conuinceret solum intellectum
622쪽
6 o Tract. II. De Visione beata.
intellectum esse causam principalem. I sondes,distinguens maiorem, assignanda est causa principalis, cui tribuatur effectus, quamque denominci operantem, dc producentem, concedo: quam denominet in genere causae formalis intrinsecae,nego : & concessa minorii nego consequentiam. Nam effectus formales intrinseci viventis,& intelligentis, qui intellectui a visione tribuuntur,non excludunt dependentiam alumine, tanquam ab agente principali. Vnde intcllectus, etiam in ordine ad eos actus, seu cffectus manet
34. Obij cies quarto. Causa, quae operatur vitaliter, est principalis : talis autem est intellectus respectu visionis: ergo erit causa principalis. Restondeo , disti guens maiorem . quae operatur virtualiter independenter ab altera causa eleuante, concedo maiorem , dependenter, nego. Et distinguo minorem, talis est intellectus independenter ab alia causa eleuante, nego minorem , dependenter, concedo,
31. Obijcies quinto. Instrumentum est, quod ita moue tur ab agente extrinseco, ut se ipsum non moueat ab intrinsecor intellectus autem operatione visionis se mouet ab intrinseco: ergo, &c. Respondeo, maiorem veram esse de instrumento mortuo ι non vero vitali. 36. Rogabis tamen, An virtus instrumentalis sit superna,& cum visione connexa. Prima sententia a sic re re videtur virtutem instrumentalem esse supernam, & cum visione 9Eridivi. connexam. Ita AEgidius, Fasolus, Vasque et, Scotus,& eius
P .' i'l' . apud Ripaldam disp. 3 i. de Ente superno se ei. y
s .iti, '' Secunda bententia negat virtutem instrumentalem, seu obe- P.Suattv dientiale intellectus esse supernam, aut cum visione adhuc p.3ohsee,. possibili Connexam. Ita Soarius, Herim, Fonseca, & alii, quos reseri, & sequitur citatus Ripalda sect. r. Tertiasn-rentia docet, potentiam obedientialem dicere ord nem
Virtus obe- transcendentalem ad visionem ι non vero connexionem superis. est, Cum 1lla. Ita aliqui Recentiores. ncc cum ' - Γ7. Censeo tamen potentiam obedientialem , seu instim, '' mentalem,neque esse ii pernam, neque cum visione re ipsa
623쪽
Disp. XXII. Species impressa Dei. Sect. I. go ue
eossibili connexam, quia virtus instrumentalis non est absoluth productiva essectus, sed conditionate , si possibilis sit,quae virtus est adaequale naturalis, dc cum visione re ipsa possibili minimE connexa,ut late prosequuti sumus.
De specie impressa intuitiua Dei.
V M species impressa inter principia, Vel requisita ex parte actus primi ad cognicionem numeretur , opere pretium est illius possibilitatem, vel existentiam inquirere ; unde omnia visionis principia nota fiant. Dixi intuitiua , quia abstractiva existere de facto nulli dubium est, cum existant species creaturarum generan tes cognitionem abstractviam Des.
SECTIO I. An sit possibilis species impressa Dei.
r. r Rior sententia negat possibilem esse speciem im-I pressam Dei. Ita Caietanus, Solus, Capreolus, Paludanus, Baneet, Nazarius, & multi alij, quos refert,& sequitur Discalceatus disp. a.dub. . Posterior sententia assirmat possibilem esse speciem impressam Dei. Ita Scotu in A. dist. 9. quaest. i I. g. Restondeo, Aureolus ibidem quaest. i. Soarius disp. 3O.Mctaph .sect. II. anum. 27.Vsque ad 33.& I. pari. Summae Theologiae lib. 1. capite I 3. Vasquc et disp. 38.
624쪽
cos Trach. II. De Visione beata.
Fundamenta 3. Sententiae negantis Doctores varia pro sua opinione ' i ς' ' fundamenta tentarunt. Nam Sotiis, ideo impossibilem a speei Ei' im serit specicin impressam Dei, quia nos effcienter bearet,p cil* Dψι. quod non minu, repugnat qualitati creatae, quam nos eff- cienter sanctificare. Non placet, quia lumen gloriae essicienter nos beat, & vi sio sermaliter id praestat: ergo non est impossibile qualitati creatae nos sermaliter beare. Tum quia, possibilem iudico qualitatem essicienter nos sanistificantem ; imo de facto existit, si actus charitatis sit r-ma sanctificans, cum cssicientcr ab habitu charitatis pro
. Pariter displicet aliud eiusdem Soti fundamemum,scilicet, speciem impressam futuram puriorem ipso Deo, quod loco illius subrogaretur. Displicet inquam , nam species Angeli loco illius subrogatur, & tamen purior non est aut pcrsectior Angelo, dc in moralibus res est euidens, nam Papa loco Christi subrogatur, quin illius puritatem attingat : ergo, &c. rundamen. F. Ferrara ideo docet, impossibilcm speciem impressam .. tar ' Dei, qui a seret imago Dei adeo persecta,ut illum adaequa te re prae sentaret. Non arridet, quia species impressa tanatum repraesentat virtualiter, quod expressa formaliter , ista autem non repraesentat formaliter adaequale Deum: ergo neque impressa virtualiter. QIod si repraesentare Deum adaequale formaliter, non implicet, cur implicabit virtualiter. Tum ctiam quia ex eo fundamento non apparet,unde implicet species non adaequale Deum reprae sentans, sed tantum inadaequatE, aut cur omnis speci cs impressa adorquata debeat esse cum suo obiecto, cum expressa his legi
Fundamen, s. GonetalcZ ideo possibilem recusat speciem impressam Dei , quia quidditatiue Deum representaret. Caeterum eiens. Nee quid hoc implicet, quando de facto visio beata formaliteris. . quid ditatiuE Deum repraesentet, non video ρ Discalceatus cum communi Thomistarum ideo im possibilem reputat speciem impressam Dei, quia iuxta Aristotelem, spccies impressa est eiusdem. nazurae specificae cum obiecto; . si
625쪽
Disp. XXII. Species impressa Dei. Sect. I. 6o
enim esset diuersae naturae, non e siet similis, sed dissimilis obiecto. 7. Contra tamen, quia species substantiae non est substan- peese, im tia, sed accidens ,& tamen est illi similis: ergo licci spc- i ... cies Dei , Deus non sit, posset esse similis illi. Insuper i pe--εν ei fi cies intellectualis rei corporeae, corporea non est, sed spiri- viuxualis tamen est illi similis. Et sano ridiculum vide ''tur, speciem Asini esse Asinum, Diaboli Diabolum ii plonus cnim esset intellectus hominis, Asinis , dc Diabolis: ergo species impressa non est eiusdem naturae specificae
8. Dices, speciem impressam esse eiusdem naturae specificae cum obiecto, non in Cise physico, dc entitativo, sed in representando. Contra, quia vel speciem esse eiusdem naturae specificae cum obiecto in representando, est,esse representationem naturae specificae obiecti hoc stare potest, quin species sit eiusdem naturae cum obiecto,ut e Xem pia praemissa conuincunt. Vel est, speciem debere esse aequalis perfectionis cum obiecto ue & id falsum esse constat ex dictis. Vel est, speciem debere commensurari cum ob iccto ; ita ut tanta sit virtus representandi in specie, quanta est virtus representabilis in obiecto, & id etiam falsum
est, nam ad representationem formalem, id non requiri-tUr : ergo neque ad virtualem. Addo, eam speciem tantum necessariam esse ad cognitionem comprehensivam , ut sitio loco posuimus: ergo ad visionem beatam,quae comprehcnsiua non est, nec esse potest , talis species nullatenus erigetur. t'. Hinc collige,contra aliquos Aduersiariorum , speciem speetes instainserioris ordinis posse rem superioris ordinis repraesentare, 'Qm o ' ut patet in speciebus subitantiae, Angeli, homini S, GC. perioris v
& in specie , qua homo Angelum, & Angelus inserior superiorem cognoscit. Quod si species expressa , quamuis y',
inferioris ordinis formaliter repraesentat Deum , Angelum, hominem, &c. ergo idem virtualiter praestare poterit impressa , maxim E cum species expressa sit formalis rc presentatio sui obiecti. ConfirmaIur ad hominem contra omnes
626쪽
6 6 8 Tract. II. De Visione beata.
aduersarios. Nam lumen gloriae est similitudo Dei,& tener' expresse S.I homas hic art. 1. his verbis. Requiratur ergo ais videndum Deum aliquasmιtitudo ex parte potentia usuae. Scilicet lumen gloriae , nec tamen lumen gloriae est ita perfectum , ut adaequet Deum iuxta Ferraram, vel illum quid-ditatiue representet iuxta Gon Zale Ζ, aut sit eiusdem naturae iuxta Discalceatum : ergo de ratione similitudinis Dei, non est adaequare Dcum , vel esse ciusdem ordinis aut naturae cum ipso.
io. Dices, id verum esse de similitudine ex parte potentiae , quale est lumen ,non autem de similitudine ex pane obiecti , qualis est species. Caetcrum huius rei discrimen expectamus , cur scilicet similitudo ex parte potentiae posset esse inferioris ordinis, & naturae disti milis; & non pos-st similitudo ex parte obiecti. species im- I. Denique alij ideo asserunt, speciem impressam Deipy is ἡ ὰζ impossit idem esse,quia necessario, & non libere produces a libiu retur a Deo,sicut aliae species obiectorum in creatis nece Dae produςς- sario producuntur ab obiectis. Displicet aliquibus, quia Ni ψ -Vς' obiectum non minus debet esse necessitatum ad producendam speciem sui , quam ad concurrendum per se ipsum immediate ex parte obiecti ad cognitionem, licet autem obiecta creata, maxime sensibilia, per se ipsa
immediate Concurrentia , concurrant necessitata ad sui cognitionem , non ideo Deus immediate concurrens, ad visionem necessitatus concurrit: ergo licet obiecta creata concurrentia media specie, necessitata concurrant ; non tamen Deus. Et ratio a priori est eaque optima, quia omnis creatura subiecta esset liberae voluntati Dei, titulo pleni, M perfecti dominij, quod Deus habet in omnem cia sectum ad extra, inde libera est illi cuiustibet productioyobiecta autem creata tale dominium non habent in speciebus sui producendis ; ideoque necessario istae ab illix
627쪽
Disp. XXII. Species impressa Deri.Sei I. 6o9 SECTIO IIo, E is ursententia a mani possibilem speciem
et 1. Α Ssero primo, si munus speciei impressae sit tan- possibili, uritum concurrere ad visionem ex parte obiecti,non ip excludendo positive concursum immediatum obiecti, pos- hon 'e2et s bilem esse speciem impressam Dei. Probatur , quia CXd ' positione talis speciei nulla sequitur contradictio,vt ostenta: 'is . sum est sectione praecedenti: ergo est admittenda possibi- diarum oblis. Confirmatur. Ea species compossibilis est cum concursu mediato obiecti , atque adeo nihil obiecto derogaret: ergo compossibilis quoque erit,saltem de potentia absoluta cum immediato concursu. Dices Concurrente immediate obiecto, suturum superfluum concursum speciei. Fateor id verum esse ι insuffciens tamen , ut inde impossibilis reddatur species; etenim stante uno habitu charitatis, aut uno lumine gloriae , superfluus e siet alter eiusdem omnino rationis , & tamen possibilis est: ergo ex eo quod species, concurrente obiecto, sit superflua , non probatur impos-sbiliS.i3. Assero secundo , etiamsi munus speciei si concurre- possibili, te loco obiecti excludendo positive concursum illius in Issu liachii secundo,possibilem esse speciem impressam Dei. Pro- eutium hi: batur, quia concursus immediatus Dei per modum obie- ωcti actucti ad visionem , est liber Deo : ergo potest Deus nolle se AER concurrere immediate per se ipsum , sed per solam sui speciem: ergo tunc existere posset species excludens positiust concursum immediatum Dei per modum obiecti , quid enim implicare potest qualitas loco essentiae diuinae productivae visionis, si Deus per se ipsum pro suo beneplacito
i . Affero tertio, si munus speciei sit approximare obie-
628쪽
proximatio, dumo Jo non exeludat pa litiuὰ praesctiam obiecti. si vero ex. eludat prae sentiam ob.
lecti, in pos. sibilis et it speetes imis pretia Dei.
Munns specieru de sacto, applica. re obiectam absens p .
6 io T rach. II. De Visione beata.
ctum potentiae intellectivae, vel potentiam obiecto , non excludendo pol iue praessentia ooiccti, sed praescindendo a praesentia, vel absentia illius,possibile cilc seeciem impre11, in Dei. Probatur, quia ex politione talis speciei, quando obiectum est praescns, tantum sequeretur est e superfluam; cum hoc autem optimc stat csse possibilem, ut vidimus: ι ergo,&c. Confirmatur, obiectum creatum per se ipsum praesens, v. g. intellectus, potest fier Letiam praesens per sui speciem: ergo dc Deus per se ipsum praesens, poterit fieri praesens per sui speciem, si aliunde non implicet , sicut res semel uni loco praesens,potest secundo fieri praescias per praesentiam distinctam possibilem modalem,& sicut praesentia, quae per se ipsam cst applicata uni loco, potest per
aliam de nouo eidem applicari loco , dc unio, quae per se ipsam est applicata subiecto, potest per aliam unionem eidem applicari. I s. Altero quarto , si munus speciei sit approximare potentiae obiectum absens, vel distans, impostibilem esse speciem impressam Dei. Probatur quia impossibile est Deum distare, vcl abesse ab intellectu creato, titulo Cntis neccssari j, 8c immensi : crgo impossibilis quoque erit qualitas approximans intellectui Deum distantem, vel abientem.
Probatur consequentia , quia esto ea qualitas non connecteretur cum actuali distantia . vel absentia Uei ab intellectu, tamen natura sua illam cxigerct, sicut existentia caloris absentiam frigoris: ergo connecteretur essentialiter
cum ea distantia de absentia Dei possibili : ergo cum talis absentia sit impossibilis , impossibilis quoque erit qua
litas creata cum illa conneNa. Quid autum sententiam circa munus specierum cursim non semel attigimus in superioribus.16. Respondeo tamen, munus specierum de ficto existentium esse, applicare potentiae obiectum absens, vel distans praesente enim obiecto, superfluae sunt species : ergo cum superfluae non sint, signum est natura sua exigere obiectum
absens, vel distans. De possibili tanun non video. quia implicet species compossibilis natura sua cum praesemia obiecti,
629쪽
Disp. XXII. Species impressa Dei. Sect. II. 6 ii
obiecti, quia ex illius existentia tantum sequeretur, ea In Cuius gene.
natura sua est C superfluam, q uando di stare, vel abesse obie- ctum non potest ; quod sui, cicias fundamcntum non cst, ut impossibilis asseratur, ut ex dictis conssat. Huius gcne- Dei. ris admittimus possibilem speciem impresiam Dei. a 7. Obij cies primo. Si species non Esset eiusdem naturaecum, obiecto, non esset illis similis; implicat autem 1 pecies, quae suntlis non sit obiecto: ergo & spccies, quae non
sit eiusdem naturae cum obiecto. Facile contorqueri potest in ipsos , hoc Thom istarum argumentum in specie expres- Speries iissa, quae est similis obiecto, cum tamen non sit eiusdem naturae cum i pso. Respondeo igitur , distinguen S maiorem , si inlaesit eum species non esset ciusdem naturae cum obiecto, non cilet illi pit similis inesse physico,& entitatiuo concedo: intentiona 'Vliter, siue in repraesentando, nego. Et similiter distinctamianori, nego consequentiam , propter absurda contra Tho-m istas sectione praecedenti librata. 18. Instabis. Si species esset diuersae natum ab obiecto, esset illi dissimilis: ergo non esset similis. Respondeo, speciem impressam esse dissimilem physice, & entitatiue obiecto, N. similem intentionaliter , sicut expressa, in quo nulla est
a V. Obij cies sccundo. Essentia diuina cst prior voluntate Non neces libera , oc pro eo priori cognoscibilis atque adeo cognos- ih bbucibilis inde pendenter a libretate: ergo si possibilis esset spe- cerei ui acies,cam independenter alibcrtate produceret; atque ade necessario. Respondeo, essentiam diuinam pro eo priori noncise cognoscibilem a creatura, sed tantum a se ipsa , quia pro priori illo ante diuinam libertatem existere non potest creatura ulla titulo pleni dominij Dei , atque adeo ncque species. Sicut in sententia Aduersariorum pro eo priori existere non potest concursus immediatus Deὶ per modum obiccti,ao. Obij cies tertio, species impressa Dci compararcturcum Deo, tanquam substitutum cum principali ue praesente autem principali, cessat actio substituti: ergo cum Deus
non posset non esse praesens, impossibilis erit actio substituti,
630쪽
6 1L Tract. II. De Visione beata.
tuti, seu speciei. Restondeo, concessa maiori, distinguens minorem, cessat actio substituti, quia sirperflua, transeati quia impossibilis, nego. Quid enim implicat principale simul cum substituto. Et nego consequentiam , quia ex praemissis tantum sequitur non dari de facto speciem impressam Dei, quando nihil admittitur superfluum per se.
S. Tliomasio. Obijcies quarto, Sanctus Thomas hic articulo 1. expresse negat possibilem similitudinem Dei ex parte obiecti: ergo &. speciem impressam. Respondeo, Sanctum Doctorem tantum negare similitudinem creatam Dei, quae sit eiusdem naturae cum Deo, dc qua visa, propter identitatem cum obiecto, ctiam istud dicatur visum; nam in pruma probatione ait, rom superiorem similitudine inserio aris videri non posse, sicut per speciem corporis videri spiritus non potest. Quia species corpori S nulla ratione est virtualis repraesentatio spiritus. En quomodo non negat poss- bilem speciem spiritus, sed quod specie corporis cogniti, spiritus videatur. Similitcr dicimus per speciem rei creatae visae, non posse videri Deum , quia nihil creatum potest esse Deus; bene vero per speciem propriam Dei, non prius visam. Vnde optime inieri Sanctus Thomas in tertia pro batione , dicere Deum per similitudinem videri, est, dicere diuinam essentiam non videri, quia scilicet similitudo tantum videretur : ergo loquitur de similitudine visa, de similitudine enim non visa falsae siet illatio, nam color vere videtur,etiam si per speciem non visam videatur.
SECTIO III. An de facto existat species impressa Dei.
Mnatia . 22. DRIma sententia affirmat. Ita Vasque E disp. 1. AEgictorum. I dius quaest. & art. 3. cum aliis. Secunda, Zc commu- min. ' nis sententia negat, asserens de iacto pcr se ipsum immediate concurrere Deum ad visionem ex parte obiecti. Te