장음표시 사용
661쪽
Dilp. XXIV. aqualisad visionium Tecit. I. 6 3
getur unum Beatum plura Videre possibilia , quam al
. Assero quinto, rc spectu obiecti increati necessarij non Εκ pane ob. existere de facto viliones inaequales ex parte obiecti. Ratio est , quia omnes Beati Vident diuinas omnes perfe- sti ἡ.ectoctiones necessarias : ergo diuersitas vi sionum existentium circa obiecta increata necessaria non se tenet ex ' 'Vμμ'yse parte obiecti. 8. Dissicultas tamen est non leuis, Vnde physice proue. P.Moncaeus. niat inaequalitas visionum extensiva ex parte obiccti. Dixi ' - . . . physice, quia moraliter oriri ex inaequalitate meritorum P vasquer. nulli dubium est. Prima sententia ait, eam inaequalitiatem P Hς δε
oriri a lumine gloriar. Ita Moncaeus , Abbelda, & alij apud
Mendoram de Incarnat. disputat. 4. sect. 8. subsect. 3.3.1 3. Secunda sententia docet, prouenire a determinativo, siue concursu ex parte obiecti. Ita Molina, Vasque Z, Heriae, calij apud citatum Mend OZam. p. Assero sexto , eam inaequalitatem non prouenire a lu- Inaequalitas mine gloriae, sed a determinatiuo ex parte obicchi. Prima ς pars probatur, quia lumen de se indiffercns est ad visio a' bG . nes distinctorum obiectorum , sicut dc caeteri habitus infu- mi ης, scdasi: ergo quod existat Vissio plura , Vel pauciora obiecta re- uti Cpraesentans, non prouenit alumine, sicut non prouenit ab obiecti oti- habitu charitatis, quod existat potius adfus attingens plures '' 'bonitates, quam pauciores. Nec dicas uni Beato concedi lumen magis extensum ex parte obiecti, quam alteri 'propter inaequalia ipsorum merita, quia licet habitus charitatis, oc aliae virtutes morales supernatural cs propter merita
donentur a Deo di, omnibus tamen conceduntur cum aequali extensione ex parte obiecti, etiamsi merita sint inaequa- Iia : ergo idem erit de lumine gloriae. Io. Secunda pars probatur, quia hoc discrimen interiacet inter potentiam dc obiectum , quod potentia concurrere potesi ad cognitiones diuersorum obiectorum , obiectu in vero ad sui . tantum cognitionem , siue concursus sit effciens,siue tantum per modum applicationis: ergo quod existat visio huius obiecti prae alio, physice prouenit ex eo
662쪽
6 Trach . II. De Visione beata.
quod hoc obiectum prae alio concurrat. Confirmatur. In naturalibus, quod cxiliat cognitio huius obiecti prae alio, prouenit a specie imprcssa, nam concurrente i ita, sola sui ob tecti cognitio generari potest: crgo quando obiectum per se ipi tin concurrit, ab illo prouenit, quod cxistat visio huius obiccti prae alio. Si autem iterum inquiras, unde proueniat, quod unum obiectum prae alio in actu secundo concurrat. Respondeo id prouenire , vel a diuina voluntate applicante omnipotentiam , vel ab excitatione speciei determinante potentiam , Utraquc enim connexa ethcum actione producendae cognitionis.
De inaequalιtate usionum ex parte principij.
DIsticultas est prima, An a potcntiis inaequalibus in
pcrfectione, v. g. Angelica, dc humana oriri possint cum aequali luminc visiones inaequales in perfectione, quarum una sit substantialiter melior, dc persectior altera. Secunda, An possint oriri aequalc S. Tertia, An de facto aequa. les,vcl inaequalcs oriantur pro diuersitate, & aequalitate
I 1. Prima sententia docet visiones procedentes ab intellcctu Angclico, & humano, esse ciusdem speciei. Ita Durandus, Molina, Soarius, VasqucE, Valentia, Granadus, Et alij apud Ripaldam lom. r. de Ente superno disput. 36. sect. i. Secunda sententia tuetur visiones ab inaequalibus p tentiis procedentes, cise inaequalas pro diuertitate potentiarum. Ita Paludanus, Heri Ec, & alij apud cundem Ripaldam. Tertia sententia ait visiones procedcntes a poten
tiis specie distinctis esse diuersae speciei de facto, licci pos
sibiles sint ciusdem speciei. Ita citatus Ripalda. i 3. Dissicultas procedit ex suppositione, quod actus vitales modi non sint etiam respectu potentiae, nam si tales escnt, extra dubium cst, non posse a potentiis specie di,u er sis,
663쪽
Disp. XXIV. Inaequalitas misio m Sect.II. g s
uersis, modos eiusdem speciei procedere, sicut de actionibus fatentur omnes. Agitatur ergo controuersia de qualitate vitali ab actione distincta. 14. Affero primo cum communi sententia, a potentiis 6 p 'tiiss pecies distinctis oriri posse visiones eiusdem speciei. Pro- ζ . 'baciir. Possibilis est visio Angelica de se indifferens,ut oria- possimi vitur ab homine, & visio humana de se indifferens , ut oriatur ab Angelo , huiusmodi autem visiones essent eiusdem speciei ue supponimus enim ex parte obiecti , aut modo tendendi non esse specie distinctas: ergo a potentiis specie distinctis oriri possunt visiones eiusdem speciei. Minor est certa, nam ut visio Angelica , & humana distinguantur ratione potentiae, opus est , ut visio Angelica ita oriatur ab Angelo, ut illi ab homine oriri repugnet, ec visio bumana ita oriatur ab homine, ut illi repugnet oriri ab Angelo : ergo si unaquaeque sit indifferens, ut ab Angelo , vel ab homine procedat, nullum stabit fundamentum ad eas specie distinguendas , cum tota distinctio in praesenti a potentiis distinctis haurienda sit. Maior ergo in qua est difficultas probatur. Tum quia nulla apparet implicantia , quod eadem visio indifferens sit, ut ab homine , vel ab Angelo procedat, sicut
indifferens est, ut a lumine intrinseco, vel extrinseco oriatur. Tum etiam, quia eadem intellectio procedere potest a sola anima, dc ab illa simul,& potentia superaddita, Sidem actus contritionis procedere potest ab auxilio in trinseco in peccatore , dc a gratia sanctificante in iusto ue Midem actus Fidei oriri potest ab habitu fidei in homine fideli , & a solo auxilio in haeretico ad fidem reuertente. Tum denique , quia innumeri effectus eiusdem speciei oriantur a potentiis specie distinctis ue eiusdem enim speciei est calor solis, & ignis, sensatio leonis; dc equi, α
red etiam hominis: ergo, &c.is. Assero secundo , possibiles esse visiones specie di- rivis ile. stinctas, ex praecisa distinctione potentiarum specifica. Probatur, quia nulla est repugnantia in possibilitate alicuius visionis , ita naturasua exigentis ab Angelo proce-M Mmm de re,
664쪽
tem visiones ratione potentiam iuia aequales non sunt. Possunt ta men rationepotentiarum inaequales euadeIe.
6 6 Tract. II. De Visione beata.
dere, ut penitus illi repugnet ab homine prodire, & ί-
terius ita natura sua exigentis ab homine procedere, ut
penitus illi repugnet ab Angelo produci ; huiusmodi
autem visiones discriminantur specie ex praecisa distinctione potcntiarum specifica , sicut cognitiones repraesentantcs obiecta specie diuersa distinguuntur specie ex praecisa obiectorum distinctione: ergo. 6. Dices, lumen Angelicum , & humanum non possedistingui spccie pro sola potentiarum diuersitate : ergo neque visio Angelica , & humana. Nego antecedens, quia possibile iudico lumen ita exigens Angelo inhaer re , ut illi repugnet potentiae humanae inhaerere , quia in hoc nulla ccrnitur implicantia , sine qua potentiam Dei absolutae possibilitas alicuius effectus negari non potest..i . An autem de facto Visio Angelica, & humana specie disserant pro potentiarum distinctione 3 Pars negativa est mihi longe probabilior, quia conformior est ς muni rerum concursui , in quo cernimus effectus a di uersis specie potentiis prodeuntes , esse eiusdem speciei.& de se indifferentes , ut qui ab una potentia modo oritur , naturaliter eodem pacto ab alia prodire potuisset, ut conuincunt exempla pro primo asserto a nobis adducta. Confirmatur. Lumen Angelicum , etiamsi possit
esse specie distinctum ab humano , tamen de facto est eiusdem speciei: ergo etiamsi visio Angelica possit ratione potentiae distingui specie ab humana , de facto tamen minime distinguetur. 18. Ex dictis collige, possibiles esse visiones. inaequales
pro inaequalitate potentiarum ι de facto tamen non esse.
Dixi inaequales , id est i quarum una sit substantiat iter altera melior , ad quod satis non est distingui specie, ut patet in relationibus diuinis , quae licet specie distinguantur ue inaequales tamen non sunt in persectione ue ad id enim ultra spicificam distinctionem s si haec
necessaria sit) opus est, ut una visio sit maiori, aestimationis,& persectionis substantialis, quam alicra.
665쪽
I'. decunda pars probatur , quia si de facto ex praecisa inaequalitate potentiarum inaequales visiones orirentur , maius praemium cum aequalibus meritis sortiretur melior , & perfectior intellectus , quam minus perfectus: id autem fit sum est : ergo , &c. Maior probatur, nam de facto Deus compensat merita intensione maiori, vel minori visionis, iuxta mensuram intensionis meritorum ; unde aequalibus meritis aequalis correspondetigloria : ergo si aliunde ratione persectioris potentiae V sio melior , & perfectior oriretur , inaequale praemium aequalibus meritis corresponderet, cum responderet praemium ratione potentiae , quae meritum non est. Prima
pars ostenditur, quia possibilis est visio ita ab Angelo procedens secundum perfectionem , qua superat hominem, ut repugnet illi ab homine produci , huiusmodi autem
visio necessarib esset inaequalis ratione inaequalis potentiae a qua determinate exigit oriri sicut caeteris paribus, cognitiones inaequalium obiectorum inaequales sunt, quia utraque aequale obiectum attingere non potest:
ao. Idem dicendum iudico de actionibus visionum producti uis , quia licet istae ex diuersitate specifica potentiarum omnes orirentur specie distinctae ue possent aliquae esse inaequales , quae scilicet orirentur ab Angelo secundum perfectionem , qua hominem superat ἱ dc aliae aequales secundum persectionem homini aequalem: ergo sicut de facto visiones inaequales non sunt ex p cisa inaequalitate potentiae , ita nec actiones. Aliter maius praemium aequalibus meritis responderet, quod dici non licet.
de qualitate visionis, dicendum de actione.
666쪽
6 8 Trach. II. De Visione beata .
SECTIO II LGluuntur obiectio ues.
Quuomodo 2I. Bij cies. Primo. Deus non praestat concurimi praestet Deu ad visionem iuxta cxigentiam intellectas creavisori α. ta, sed luaniniS: ergo Cum aequali lumine non poterunt
ab inaequalibus potcntiis inaequales oriri visiones. Respondeo , Deum praestare concursum iuxta exigentiam luminis . , dc capacitatem potentiae, unde si potentiae inaequales sint, praeparare poterit Ucus concursum ad visiones inaequaleS. Messus vi. Q. Obijcies secundo. Si aliqua visio Angelica posset siunx ς esse persectior, pro maiori perfectione Angeli. & intel- ω' bis',a Iectus, excessus ille persectionis reserendus csset in na- ωibendu turam , dc non in gratiam luminis , cum aequale esse is φ - - 'ci autem dici non potest : ergo , &c. Respondeo , excesi stim illum non esse reserendum in naturam sitis viribus,
relictam, sed adiutam , 8c eleuatam gratia luminis, quod absiardum non est , quod autem lumen sit aequale, nihil obstat, quia persectior visio non orirctur a solo illo, sed ab aggregato ex lumine, & intellectu Angelico , quod cum, persectius esset, potens quoque cilci nobiliorem visionem
visio ., ais Obij cies tertio , respectus essentiales ad potentias 'ue poten- specie distinctas , distinguuntur specie i tales sunt visio hL. Angelica , & humana: ergo distinguuntur specie. Minor m. &hu probatur , quia visio Angelica est respectus essentiali s --- ad Angelum , humana vero ad hominem , qui specie ab Angelo distinguitur : ergo, 6cc. Respondeo, Concessa maiori , negans minorem. Ad probationem distinguo antecedens, visio Angclica est respectus essentialis ad solum Angelum, & humana ad solum hominem , nego : ad
Angelum simul, dc hominem , concedo : & nego consequenciam. Quia cum utraque visio utramque poten-Disiligod by Cooste
667쪽
Disp. XXIV. Inaequalitas vison. Sessi. III. 6 si
tiam respiciat, humanam videlicet, & simul Angelicam, nihil habet una ex parte potentiae, quo ab altera specie distinguatur. 2 . Obi3cies quarto. Cognitiones naturales Angeli , dc Disertae in. hominis specie dsstinguuntur ι non ex alio capite, nisi quia cognitio Angelica determinate respicit Angelum. les,&supεια humana hominem: ergo idem Crit de visionibus. Reta R-
stondeo , concessa maiori , &. permissa minori, negans consequentiam. Ratio cst, quia de facto Angelus, & homo , in naturalibus cognoscunt iuxta persectionem potentiae , quae cum maior sit Angeli, quam hominis , etiam maior est perfectio cognitionis Angelicae, quam humanae. In supernaturalibus autem de facto operationes oriuntur iuxta persectionem principij superni, quod cum eius . dem speciei sit in Angelo, & homine , inde visiones supernaturales amborum eiusdem speciei oriuntur. 1 f. instabis. Achus fidei humani, & Angelici distinguuntur specie pro diuersitate potentiarum : ergo & visionem Antecedens probatur. Quia actus Fidei humani pondenta tantasmatibus , non vero Angelici. Respondeo, acitas fidei usu pernaturales humanos pendere per accidens a fantas
matibus , quod non sussicit ad eos specie distingvcndos ab Angelicis i nam isti fieri possent in homine cum ea dependentia , quod si per se dependerent, id visioni
non competeret atque adeo etiamsi actus fidei humani, bc Angelici specie distinguerentur , non tamen via
16. Obij cies quarto , cum instrumento perfectiori sem- Cum instrui per producitur cognitio perfectior, sic cum specie perse- pς - ctiori impresia , non potcst non fieri cognitio persectior, sit lieeest, caeteris paribus; intelle stuS autem est instrumentum reta Vio 3gnmospectu visionis, imo de facto non semct id praestati ereto P ' 'o ' paritet melior intellectus produccre poterit , de de faciti producit visiones perseetiores. Resondeo, distinguens maiorem , Cum instrumento perfectiori determinato ad. v nam specie cognitionem , si talis sit species , transeat
indifferente ad plures specie cognitiones, qualis Est in-MMm m 3 tellcctus,
668쪽
6 ue o Tract. II. De Visione beata.
wllectus, nego: N. nego consequentiam, quia ab instrumento indifferenti oriri possunt visiones similiter dissimiles, aut in. aequales , aliter visio humanitatis Christi imperfectior oriretur visione Angeli. D selime in. 27. Obijcies sexdo. Melior voluntas cum aequali habitu: -ς' . .i superno producCre potest persectiores , aut intensiores; ades actus spei, & charitatis, imo de facto non semel id contingit : ergo pariter melior intellectus cum aequali lumine producere poterit, & de facto producit visiones per fectiores. Restondeo, concesso antecedenti, negans conse quentiam de facto. Discrimen est, quia voluntas titulo libertatis eligere potest actum persectiorem , & intensiorem; intellectus autem cum liber non sit ad agendam vi sionem , neque in manu illius est eligere nobiliorem prae ignobiliori, ted illam, quam taxat Deus praeeuntibus meritis. Deus autem de facto pro diuersitate potentiae,sicut taxauit inaequalia lumina,ita neque visiones. Dissiciliot 18. Obijcies ultimo, contra id quod diximus, videlicet, i tali 'II actiones Angelicas, & humanas circa visionem posse esse
nam a pote, aequaleS. Potentiae respicientes actiones inaequales necessario debent esse inaequalis persectionis : ergo & actiones respicientes potentias inaequales, erunt necessario perfectionis inaequalis. Confirmatur, eminentia a qua specificatur actio quaelibet Angelica, est inaequalis cum eminentia, a qua actio quaelibet humana specificatur : ergo Mactiones erunt inaequales, cum ad id aliud non desideretur , quam specificatiua inaequalia. Restondeo , concesso Dispalitas antecedenti, negans consequentiam. Ratio est , quia vez,d'ni. Vna potentia superet perfectione alteram, opus non est, hei. Vt omnes illius eminentiae meliores sint eminentiis alte rius, sed satis est, quod aliqua eminentia superet perfectione omnes eminentias alterius ι eo autem ipso , quod respiciant actiones inaequales , reperitur in una potentia eminentia superans omnes persediones alterius, scilicet eminentia productiva actionis nobilioris I ut una autem actio sit ex parte principij inaeqvalis alteri, opus cst, ut eminentiae a quibus utraque specificatur sint inaequales, cum
669쪽
Disp. XXIV. Duqualitas vision. Sect III. 61 1
autem in potentiis inaequalibus possint plures eminentiae aequales reperdit, inde dc actiones aequales oriri pollunt.
Vnde patet ad confirmationem. 29. Instabis iterum. iniamuis haec vera essent forma lita Speeificati. ter, non tamen materialiter,quia actiones illae, saltem ma--h Ea terialiter , specificarentur a suis potentiis adaequatis: ergo dii actiones
actio Angelica specificaretur ab Angelo, etiam secundum
C minentiam, qua hominem superat: ergo esset etiam materialiter inaequalis , & persectior. Restondeo specificationem materialem non augere perfectionem actionis, nec illam minuere , aliter omnes actiones Angeli, vel hominis essent materialiter aequales ex parte principij, cum a toto illo materialiter specificarentur, quod falsum c st. 3o. Instabis iterum. Diuersitas specifica hominis,&An- Cur diueisi. geli sufficiens est, ut omnes actiones Angelicae sint specie distinctae ab humanis : ergo dc inaequalitas earund cm di itincti omsufficiens erit, ut omnes actiones Angeli oriantur inaequa. -o; num, xles ab actionibus humanis. Regiondeo, concesso anteced cnte, negans consequentiam . quia eminentiae Angeli distinguuntur specie ab eminentiis hominiSI non vero Omnes sunt inaequales. Si autem instes, cur omnes sint specie
distinctae, & non inaequales. Respondeo, quia ad distinctionem specificam satis est nobilis distantia, qualis repe
ritur inter omnes eminentias Angeli, de hominis; Ad inaequalitatem vero ulterius requiritur, quod omnes Angeli eminentiae meliores sit eminentiis hominis, ad quod asserendum nullo solido cogimur fundamento. 3 i. Addo primo. Hoc discrimen esse inter causam, Distii mein dc effectum , quod causa tribuit actioni, quantam perfectionem in se habet actio ι atque adeo causa debet
Cam continere I actio vero non accipit quantam perfectionem in sic habet causa , cum non accipiat persectionem termini , nec alterius actionis; unde licet causa perfectioris actionis debeat esse perfectior , non tamen actio perfectioris causae debet esse nobilior. Addo secundo , sorte non omnes eminentias Angeli esse specie asstinctas ab eminentiis hominis, quo conci risi Lotum ar-
670쪽
Persectio substatialis, Se latens uaquid disse.
visiones inistensiuE in. aequales possibiles sunt,
existente . Inaequalitas intensiva visionis oritura lumine.
6 ue L Tract. II. De Visione beata.
gumentum , sed eas tantum , quibus Angelus notabiliter ab homine distat.
De in aqualitate visionum ex maiori intensione, ω modo tendendi.
3L DErfectio substantialis visionis hoc differt ab imI tensiua, quod illa est de intrinseco cognitionis
constitutivo , & prorsus inamissibilis ι ista vero est accidentalis, & amissibilis, nam cognitio, quae modo intensa est , ut quatuor, potest augeri, vel remitti; quae vero semel est substantialiter alia melior, deteriorari non potest, nec deterior meliorari. 33. Assero primo possibiles esse visiones in intensione inaequales, dc de facto existentes. Prima pars nemini dubia est , admissa intensione qualitatum etiam vitalium. Secunda probatur , quia de facto Dcus compcnsat merita Iustorum intensione visionis: ergo cum existant merita existet inaequalitas visionum inten- faeto habitus luminis gloriae sunt inaequales in intensione iuxta proportionem meritorum: ergo dc visione S. 3 . Affero secundo , inaequalitatem intensivam visionis oriri ab inaequalitate luminis. Probatur, quia non est unde ea visionis intensio physice oriatur , nisi ab in te sone luminis , nam species impressa Dei non stat de facto, & quamuis existeret, munus illius non est commensurare intensionem actus, sed extensionem ad obiecta; idcirco dicitur determinatiuum ex parte obiecti, Deus autem nullam habet in se intensionem formaliter ; eminenter autem est indifferens ad innumeras intensiones: er Am quod haec potius quam alia physice oriatur, non pro-Mznit ab omnipotentia , recurrere autem ad solam diuinam inaequalia , quoque sitia. Confir tur. De Diqiligo: by Corale