장음표시 사용
121쪽
SUMMA TERMINORUM M TAPIIYSICORUM. 11 lautem iuXt Suas poeio divorsa sunt media, ut inter auditum et Onum, Visum et visibilo est aer, intor tangibilo et laetum est cutis ot ollis.
In in folligibilibus idom os modium et instrumentum, in rotationibus oro, seu in his quae diseurrunt, instrumenta di Cuntur quaodam rutiones univorsalos i sol inton 11OMtioneS, quibus ratio vorsatur ire ratiooinabilia, cuiusmodi sunt d0snitio, divisio se argumsentatio, do quibus S Solon - 10 in logica secundum am partem qua organum appella
Cognitione item sensitiva propria sunt in Strumenta, ut OCUJUS, ut auris, lingua se similia.
15 Iuxta divorsas cognoscondi poeios divorsus constituitur finis Gustus enim ordinatur ad nutritionem, J BeSeΓ-tim ad primam potentiae egetati Vae operationem, laetus ad oeundam, i Su Ver ad tertium. Per gustum enim nutrimum odi augemur, ter 'notiam generamu Simile iO-20 bis, o Visum Secundum locum COD Veniente mOVemur. Subindolor auditum Simul atque per visum intonsionibus obrationibus rerum agendarum et Credendarum informamur, per imaginationem Supra SonSum attollimur, ratione intolluctui unimur, se intolloetum in mentem tranSforma - 25 mur, dum a multitudin o materia ad unitatem et actum gradatim ascendendo erVenimUS.
122쪽
Sicut tu opponitur onobris, ita se cognitioni o univorsa litor intolligontia ignorantia et hae est dupleX Negativa o privativa et hae iterum duploX, Simplicis no- gationis of clopravata dispositionis. Nogativa os in his,
UR DOD OgNOSeunt eo quo non cognit selint pacto 111 Nut in lapicio, qui non cognoscit sensitivo. Privativa duplox altora in his quae non Cognoseunt eum potentia ad cognoseondum os dispositione, ut non idore os in Cn- 10 tulis statim natis altera in his quae non ogΠOSeunt Cum impotentia ad cognosoondum propior habitum proXimo do- turbatum, ut in his quase oonoonta Sunt os latentia Olorum seu visibilium.
15 Sicut senti opponitur non ons, of On NS S dupleX, simplicitor o sociandum quid ita et intolluctui ou cognitioni univorsa litor dicta opponitur ignorantia, aut i quidem o isimpli itur, ut sollico omnimodam tollit cognitionem, of hoo noto iout non ons simplicitor est nihil ita et igno-20 rantia simplicitor os nihil, o quod simpliciter ignorat,
id est oeundum omn0m modum ignorat, os nihil. Quidquid enim aliquo noto est, aliquo neto CogNOSCit, quom- admodum et materia, uno minima dieitur sentitatis,ma Ximo omnium formas appetero dicitur, et con Sequenter 25 aliquo aut cognoseoro. Omnis quippe appetendi moduSaliquem ognoscondi mo dum consoquitur, Sicut est isto qui
123쪽
SUMMA TERMINO II META PHYSICORUM. 113
est in profuncto naturae opponitur ergo cognitioni Simplicitor ignorantia simplicitor , ut cognitioni in genere ignorantia in eodem genero. Cognitio simplicito os inente, quod St ipse intelloetus, ipsa mons ignorantia Sim- pliciter On est cognoscens j secundum quid se ignorans 11 in MSoeundum quid est omne quod non simplicitor cognoscit et non simplicito ignorat oppositio rursum os inter haec Sicut inter lucem et tenebras, supremum et in 11mum, medium et eXtremum, tanquam Contraria mi Opposita regioneS. 10 INTENTIO. Intollootus primus et SimploX, qui in Se ipso omnem complectitur cognitionem, leui uni in OmΠΘm umerum, cognoscit ubi quo fotus, Sicut est ubi quo totus, sino distraotione et applicatione quandoquidum non abo obio tum 15 Xtra So, Sed si out dictum est, id om os obiectum os Cognoseon S. Ido non in fontionaliter, id est non per docvrsum ou influXum Seu effuXum Seu progreSSum quondam cognoscit, Sed eadem absolutione Gognosei qua et Si reliqua Voro quibus Obiootum est Xternum, si V intelligen-20 tia si vo ratiocinantia sive Sentientia, ton Sion qua inm Seu attentione, qua 110mpo tondendo ad aliquid cognoscunt, informantur cognitioni propriae pedie.
Concipero etiam eorundem est, quorum os et inton 25 ero iura enim mons, Simplex atque prima cognoscit Ota oomnia in se ipsa videndo, non Xtra e peculando et duo non se habo per modum apprehendenti Seu coneipientis, Sed per modum ahontis Ideoque nulla cognitionis noxi-
124쪽
114 IORDANI BRVNIta illi ac sedit, sed in simplicitato quadam os absolutions ab omni vicissitudin t at tuo num sero habo quidquid hab6 11 BIo quidquid est. Reliquorum ero St Concipere, quorum os o Reeisero. NOMEN.Nomon intolligontia sui intellectus rebus omnibus infusi si unum, sicut et ros ipsa os una signinoata Subinde propter Subiectorum divorsorum atque potentiarum informabilium union illa res it tuo lux abit in diversas 10 Specie atque onera, Sicut unus solis fulgor in s ipso et in immodiata communication a se ipso abit in divorsas Specie Colorum at tuo figurarum repraesentabilium, ubi
divorsis illuminabilibus applicatur atque coniungitur. Hio enim sensum diaphani, ibi opaci, ibi umbrosi, ibi albi, 15 ibi rubri, ibi olari, ibi turbati coloris iuxta innumerabiles
gradu atque modo Speoiem Xplicat. Ita se una tu intollectualis, qua Omnia CO UOSeunt, Sub uno, quo S Omnibus infor modo tandem in omnibus os pro Singulorum capacitate itque modo, pro quibu. di Versa Sortitur ΠΟ-20 mina, ut hic appelletur intolluctus, hi ratio, hi imaginatio, hic visio, hic auditio et caetera et in Domino non est litigandum 110quo haerendum, si V dicamus unum intellectum in omnibus Sive unam mentem Si V unum eΠSUm,
cum laton Vol cum Empedocle vel cum Epicuro. 25 ORDO. Est ordo atquo Sorios Morum qua intelligunt, Sicut in umoris. Prima enim se suprema D tolliguntia est ipsa
div orsitatem emendam 16 speciem m. G
125쪽
RVMMA TERMINORUM MET YPHYSICORUM. 115mOUIS, Un gradatim Suoeodunt secunda in folligontiao; quarum quae pro Ximiore prima sunt, tant, simplicioribus f paucioribus poei obus omnia apprehendunt, quanto vero longatiora, tanto pluribus. Ita quo Ordo QOgDOSQeΠ- tium os sicut ordo pociorum in umoris Est of Ordo QO-gnoscendi, qui in prima monte et aliis, qua illi proximo Sunt, nudi atque uri nullus est, quandoquidem non discurrendo Cognoseunt equo per Vicissitudines addisount. In in forioribus Voro, suae rati opinantur Seu di Sourrunt, 10 ordinum 11000ssario obomus intolligor invontivum iudi Cati Viam, compositivum resolutivum, sonsitivum intollootivum, ab univorsali ad partioularo vel o Contra, a Confuso ad disti notum, ab olomontis ad olomon fata Vol e Ontyn,
qui quodammodo incidit, qui ist a partibus ad totum. 15 Rursum os d finitivus sicut apud latonem, divisivus
sicut apud Pythagoram, domonstrativus sicut apud Aristo-tolom; sed isti fros ultimi non proprio dicuntur ordines, sicut proprius dicuntur modi Cognoscondi. Horum ordinum alii dicuntur sociandum nos, ompo qui e notioribuS 20 t proximioribus seu promptioribus nobis; alii secundum
Constituuntur os configurantur, sicut in mathematicis of praesertim in geometricis est Videro.
25 Ex his qua in propositis dicta sunt de Ordine, manifestumost quid dici possit do priori os postpriori sociant dum 11 M intolluctum. Est autom duplo ordo duplicem prioris et
126쪽
postprioris rationem aporions quidam divisivus unitatis hoXplicativus, ubi prius Secundum naturam St Omprehendens in una specio et dea, posterius ver in pluribu Spe
comprehendenS, OStertu compreheΠSum pri u Uni VerSale, posterius particularo. Si autem uniVorSalo, de quo nune loquor, quod est ante Singularia o Caussa Singularium,
non autem quod est caussatum a singularibus otios illa. NOT10 Hoc ordino ros o fiunt of cognosci Xistimantur' nuSSis Superioribus, nobis Vero, qui a sensibilibus ascondimus ad intolligibilia, contrario ordino atque sorio accipitur priUS atque Osterius descendonti sempo quod si ultimum a Scondonti os primum, Xplicanti extremum complicanti 15 os primum.
Ista qua Soeundum ordinem et progressum a Seeundo in loco ordinatis capiuntur os apprehenduntur, BbS III Ordino sed in simplici quadam approhonsione Seu CompreheΠ-20 Sioue a prima monte poSsidentur, quae non per deSCΘΠSumvol docursum ab unitato pro sedit ad multitudinem cognoscondam liose pius intolligondi ordinum ita percipiamus, Sed in una socio, uno notu se obluctu simul omnia citra Confusionem intuetur, ac si in solo visus sint omni et 25 pS sit omnia, tompo id sens, visio odi visibilo, Sicut dictum est, ubi l lux insetur in luco se tuosem, non Vi 11 Gden Se per aliquid extra su sicut non alia luce pu est ad ipSam lucem approhondendam, tanto magis ubi tu ipsa
127쪽
SUMMA TERMINORUM METAPHYSICORUM. 117
est ipso oculus, in quo omnia Sunt potiore ratione quam possint in ipsis osso. In se ipsis nim sunt mobiliter, maiorialiter, depondentur, deficientor, quae ΠΟΠ entin ΡΟ-tius Sunt quam intia, quandoquidem sicut ex eo quod non orati sunt, ita ' eo quod Sunt non SSe OSSUΠt, unde et non Voro Sunt, nisi ubi si sunt ut non SS ΠΟΠ' OSSint, nempe in prima caussa et principio indos ionio et ea quandolibet promoro potento. Verius ergo sunt in isSa monade, et per Consequen Verius in eadem AEO UO-
10 Scuntur in simplicitato se simultato quadam, ubi sollicet sin distinctions distributione et numero omnia Sunt Unum inoffabiliter.
EX lao soquitur quod indistinosa sunt omnia in uno, 15 o quae in se ipsis divorsa sunt at tu contraria, in ipso OB G simplicissimo principio sunt unum o idem, Si eut lorumque manifestavimus maXimum Coinoidoro cum minimo in principio ' fine; quod onim est Xtromum calidi si principium frigidi, Xtromum mali principium boni,
finis tonobrarum principium lueis Rursum idem os punotus communi terminus QStremorum, quem eundem principium etfinum maximi minimi quo anguli appella-25 US, undo Simul utrum quo MXoritur contrariorum, 0 11UM CODSequoDter in quo duo contraria sunt idem, ut ato in
linea AB qua cadit Supor lineam D t Xurgit ab illa.
128쪽
Divorsitas subindo cognitionis iuxta onerum divorsitassem ab inivorsali intolluctu qui os omno cognoscibilo et Cognoseon in I ibius omanas Sicut nim supra dictum est, O in eo modo quo Sunt aliquo saeto OgLOSeunt, et vostigia linivorsalis intelligontiae Dinibus Suo Se Communicantis modo sunt improssa. Cognoseunt orgo naturalia
naturaliter, rationalia rationalitor, intolligibilia in folligibilit0r, simplicia simpliciter.
10 1FFERENTIA. In Singulis ero generibus sicut propria sunt differsn
modi, sicut in genero animalium rationalium divorsa daemonum Specie differontor pro comploxionum dissolronti 11 Si Cognoscunt, sicutit pro sensuum divorsitato difforontes sunt sensibiles cognitiones, sicut alia Sunt sensuum poete ab his quibus nos praeditos osso cognoseimus, definire ΠOHIOS- sumus. Stulto enim hominem sensibus omnibus praeditum d finiunt nonnulli Talpa tonim si do sensuum numer iu-20 dic0t, qui tori pot0st ut se sensu visus aliquid apprehendat, Ut alium a reliquis sensum sesso possit ostiir, Homo ergo Sicut magnitudin se momonto, ita se mi altitudine Sen-Siuum ab aliorum animantum plurimis potest superari. QUO enim sensu formica castra tritieum, ne in inVo Subter-25 rostri40rmina mittat Rospondon stupido instinctu n-
vestigia, vestigium 16 alias sunt sonsuum, muttostodefintro autum non ella linea eguentest 23 animantium G
129쪽
SVMMA TERMINORUM METAPHYSICORUM. 119
furno Nos illum instinctum osso sensus speciem, Vel quod id om si intolligontia quondam quo nos orbati SumuS)gradum Seu ramum olligimus, quo in sua reipublicae administration inquo comparandis Vitae noeeSSarii ΡΓU- dontius o dosinitis quibusdam iisquo optimi in Suo genere ordinibus aguntur, qualos humana Specie in Suo genere nunquam adsequetur, dum individuorum singula palantia optimum illud orquirundo unquam Vel raro pro I gΟ-
Ex hiso dissorsentiarum rationibus, di VerSn Cognoscendi speeios constituentibus, consequuntur Varino iuXta Varin Subieeta proprietates, quae in pecto sunt idem quod difforentino in particularibus oro conditionsem propriota 11D M 1 tum accipiunt, iuXta passione speeinoam differentiam Consequentes in Subiecto particulari, quemadmodum rationalita S, quae ratione Specifica unam indifferens os in omnibus
individuis, subindo in hoo se in illo distinguitur, ut porhunc se illum ad actus ratiocinandi aliter atque aliter in-20 clinatur.
130쪽
quod Supra genus esse creditur sunt dii, quorum singuli iuxta ori pateticorum Sontentiam unam eon Stituunt peciem; siquid om ubi nulla est materia, nulla est Soeundum numerum multiplicatio, et Omnis citra maioriam multitudo speciorum est multitudo.
PER SE ET SECUNDUM QUOD IPSUM.
Ea qua por so intolligunt, id est intolluctus sunt participia Sunt anima subsistonios, da semonos, dii Illud quod os por so intolluetus seu intelligontia, est Deus primus.10 Anima oro ubi fuserit non natura SubSi Sten S, Sed ΟΠ-Sisfons Sicut a Poripa toficis G alono et a Stoicis dosinitur, non dioptur se se in folligoro equo per Se OgDOSdere, ni Si quispiam et ipsam toxoro vol filaro ut dicit Aristotolos)Velit asserero. er o Voro ratiosii natur homo, or e sentito Pol animal, homo et daemonos, ompo Orporea nimniin Spiritualia, id os subtilia os simplicia to. Et hi per se intelligero, Sonitro, ratiooinari et alio paeto cognoscere et lucis aboro participationum id om est quod secundum Se Seu Secundum quod ipsum, quandoquid om convertibilitor 20 dicuntur, ubi prasedicatum adaequat uum Subiectum et adaequatur ab eo.
Eorlim quae Cognoscunt alia per simplicem et innatam Speciem cognoscunt, et cum in inalterabilis naturae,