Jordani Bruni Nolani opera latine conscripta publicis sumptibus edita

발행: 1879년

분량: 273페이지

출처: archive.org

분류: 철학

151쪽

FIGURATIO PHYSICI AUDITUS. 141

DIVISIO NATURALIS HILOSOPHIAE.

Physica risiosoli in partos octo oriatim distribuitur, quarum prima est Auscultatio physica qua de natura se motu simplicitor poculatur Socunda os tractatio Do caselo et mundo, ubi do prima motus specie puta de latio- nq, o do primis mobilibus orporibus Contemplatur Tertia os consideratio De generatione et corruptione, quae os in duobus libris cum tortio qui in causa appositusos quartus Metoorologicus, ubi de reliquis motus Specio-l bus pertractat. Quarta do oneratione, alteration et Onsistontia impor noto compositorum in tribus Motoororum libris Quinta do generation et consistenti peri et compositorum, sed inanimatorum, in libro Do minoralibus. S0Xta de generatione et Consistentia Vogotantium in libro 15 D plantis. Septima de linon se consist animalium in libris , ΤDo generatione eorum et De ipsis octava de prinoi pio gonorationis, Vitae motu , item Vegetandi, sentiendi se ratiocinandi, in libris D animam ipsis assinibus arvis naturalibus. Haseoquo ultima pars est de illa forma, quam 2 intolligit in calo primi hysicorum esse terminum physica spoculationis et contemplationi contiguam motaphysica se Libo vero Problematum integer propriam hi non

hab0 sodom, cuius diversa Sectione nil diVorSa numeratarum artium referuntur atque seotant. 25 Divisio M PHYSICI AUDITUS

ex eo quod principio huius libri traditur habes effusissime.

154쪽

IORDANI BRVNI

PROPOSITUM.

DE INTENTIONE ET ORDINE OCTO LIBRORUM PIIYSICAE AUSCULTATIONIS, ITEM DE EIUSDEM INTENTIONIS ET ORDINIS RATIOΝΕ.

Quoniam igitur rorum naturalium sol sentiam adtontantinooossarium os prim non ignorare Naturam, praeordinavit octo librosi physica auscultation in titulatos, in quibus qua ad natura Gognition om neor videntur Xoqui- 1 tur. Pro uius Considerationi complemento materiam, privationem atque formam, quae naturae Sunt Specie et a quibus a Ximo naturalia denominantur, causas item qi a Soeundum ipsas naturae species dicuntur, materialem videlioset atqu0 formalem, Vol qua in ipsis aut i circa ipsas 1 naturae species Versantur, ossicientem at tuo finalem, nee non fortunam et Casum agentis quandam rationem SuScipionio do finivit. His addo otiosum, qui eum Daturne ΓΟ-Ximus Xto effectus si ignoretur, of ignorari naturam necesso Sit, at tuo ideo Monsiderationem cistam curim suis 20 Speciebus, partibus atque terminis Subintrat primi motoris contemplation non missa, quatenus pro rimi motus cognition physicae facultatis limites, cum hoc quod

20 subintrat. Pri Ini

155쪽

FIGURATIO PHYSICI AUDITUS. 1430 naturae molon esse roditur, ingreditur. Eadem ΠΟ-que vel Simili rationo, qua natura notitia notitia motus inserVien affertur, aliorum quorundam cognitionem motus cognitioni subministrantem proferre neeeSSum St.

5 rimo igitur ipsius infiniti ratio os in vostiganda, tum

quin motu continuorum quoddam ost, ut Qui rufi Congruat infiniti, tum otiam quia opinantes ipsum infinitum rerum naturalium esse principium atquΘ nturam perne pretium est arguoro. Ad hao do loco fraefandum Oeeurrit, 10 tum quia motus omnis in loco osso orhibetur, tum etiam quin princeps motus specios os localis. Proinde cognitionido loco cognitio vacui dosorvisens non est praetermittenda ipSum quippe aeuum quibusdam quorum error Non erus Silentio praetoreundus locus osso vi dotur. Tomporis domum H 1 praesentatur adsignanda dosoriptio, tum quia motus dioitur atque quietis mensura, tum etiam quin ad rerum Omnium naturalium ei nolentiam a Ximo Concurrere idetur. Eee quemadmodum anton quam in libro Do otiolo dorebus naturalibus incipiat portractare, sub titulo conside-20 rationis do natura gonoralia atque communia entibu Unturalibus iuxta propriam viam Xpedisso voluit AristoteleS.

ARTICVLVS J.

Aristotelis propositum Xplicatur.

Duplicem principio cognoscendum proponit ordinem 25 0ripa toticorum prinoops altorum habitui solentia magis

ad Commodatum et Opportunum, quo effecta quorum Sunt principia, auSao et elementa e principiis, ausis os olementi CognoSeuntur; aliorum obi innatum, ad ipsum

156쪽

144 IORDANI BRVNI

scientia habitum capessendum, quo ab offoetis ad eorum principia, cauSa et elementa progrodi lioset. Horum primus os ab universalibus ad physica Composita, quae eorum dicuntur partieularia Seeundu a QOΠ- fusis universis atque compositi l ad universalia, quae eo Pyrumdem specifica principia, Specificae parte Specificaeque QRUSne nuneupantur. Ad quae nimirum hae Compositorum cognitio ros ortur, sicut ad rei notitiam in sua ossentiae partibus Dominis notitia et indisorpta puerorum appella- 10 tio, qua vel omnes viros Vol in delectu virum atque oominam atros dicunt atque matreS, ad propriam atque dis rotam dotorminati patris atque matris appellationem. Cum igitur altor ordo rerum naturam, niter Vero QOΠ-dition om intoniantium disciplinas Onsequatur, iam Γο- 15 potis nobis non quidem per innatum, Sed laboratum, licet a distinctis universalibus principii et elementi S, quae Sunt natura Seu natura Spoeios, determinatam hino accipiuntibus matrem materiam, inde Vero eorSum Patrem formam, ad CompoSita naturalia, quae patrem matremque 2 voluti conrandentia complectuntur, prosici Sei.

De rerum naturalium principiis primo contra alios argumentando, deinde iuxta Propriam sententiam determinando pertractaturus, Opiuautium praemittit diversitatem.

Multiplicum inquit antiquorum philosophorum Opinio Br25 non do principiis iXtaro alii quippo unum ConStituerunt prinoipium, alii plura. Eorum qui unum hi quidem posuerunt ipsum immobile, ut Parmonidos of Molissus; ii Ver mobile, ut naturales, quorum Diogonos intellexit a0

9 indiserasta e 1 discrustam

157쪽

rom, Thales aquam, Heraclitus ignem, Hipparchu modium inter aerom et ignem. Eorum qui plura alii ΡΟ- suorunt finita, alii vero infinita. Ponuntium finita quidam dixerunt duo, ut lato magnum os par iam, armonide QR- lidum os frigidum Empodocles Congregationem et egregationum quidam diXerunt tria, ut Ana Ximene aerem, vol aliud unum oum calido os frigido, et Democritus iam pleno et inani atomos quidam Vero quattuor, ut et Empedocle ea quase Communitor elementa Mi Cuntur. Ponen- 10 tium infinita semocritus dum in atomos rospicit dixit distraruntia secundum figuram et ordinem tantum, Ana Xa-gOra Vero genere quoque ipS differro Voluit. Eodem pacto do sento sicut et do prinoi pio quaerunt antiqui, Si unum sit Vol plura, set si finitum sit Vol infinitum, eum ipsum quod 15 si ipsa rorum substantia perpetuo manenS, Iinoisi Um ΗΡ- pellent.

De opinionibus urandis atque erSequendis, et de negligendis atque dimittendis sententiam profert.

20 Dictorum, inquit, opinantium alii innaturalito sunt loquuti, alii pro naturaliter. AdVersu primo non es pro Jobito disputandum propter duas causas tum idolicos quia non conveniunt nobiscum in principiis simili nimenta Sn geometrae non S Solutio ad argumontum anti-2 phontis, sed Brissonis, de quadratura circuli), tum etiam quia contra quamlibet Xtraneam et ineongruam Sententiam qualis fuit H01 soliti sollicitari insanir ost. Est tanton propter duas alia causas Xompli gratia cum illis disputandum tum quia otiam si non naturaliter loquantur, de natu

158쪽

146 IORDANI BRVNΙralibus tamen loquuntur, tum etiam quia nonnullis considerationibus faciundis an Sam tribuunt. Ad Versu autem Secundos eorum dubitatione Sol Vendo Obis est nocessario disputandum, eum admittant Vol motum ut multitudi non Vel utrumque, quae quidem Sse in hac scientia tan- Uam compertum Upponitur.

Aliorum opinionibus utcumque Praepositis primo eonvertitur ad eos qui non naturaliter Sunt loquuti.

10 4n armonidem orgo et MeliSSum, qui in ranum inmobilo dicunt principium, dirigitur instantia, primo X

parte senti S, Secundo e parte Di HS tertio e parto immobilis, quarto e parte principii, quinto e parte huius compleXi En est unum, SeXt e parte argumentationis1 modi. Quod ergo ad primum attinet, petitur ab eis quomodo accipiunt ens. Nunquid pro Signinoanda substantia tantum, an pro aliquo accidentium genere, an pro OmploXo X substantia et accidentes Si pro substantia, num pro completa, ut homine aut equo, an pro incompleta, ut 2 anima γ Non enim osSe potest unum ens, Si en Significos substantiam haec nimium nocidentes Sive ooniuncta, Sivosoparata intelligatur pluralitatem Constituat oportet, et sino ipso accident unum finitum Vol infinitum non dio0tur; neque si ons Significet neoidens eum ipsum in Sub-25 stantia nequeat subsistere neque Si compleXum Significet, Semper enim turn Sunt quae OmploXionem faciunt. Qiuod ad secundum, petitur ab l isdem quomodo dicunt unum.

Continuitato 3 Indivisibilitates Rations Vorbi prasilicativi

159쪽

ablatione An onvorsiono orbi in donominativum 3 Nonno continuum s in infinitum divisibilo idooquo innumseras continon parto. Mitto quod si dicondum do alia ration totius o partium. Nunquid non unum indivisibilo se fini

tum osso posses no infinitum Non no ration unum idem facio contraria bonum se malum, Contra totoria bonum et non bonum, o di Vorsa hominem os quum, Substantiamo accidons hominem os albo linum, albodi nomis bicubitum γNonno fiam si Lycophron Hioat homo albus', romanos

10 tamon divorsa hominis albi quo rati, Similitur, alii, qui

dictionum mutantos non albus est' aiebant, sed J Datia , nonne ooipiuntur formidantos no unum simul f multa dicoroni Noscio an senim rationsem distinguor in plura quod unum os subio io, o potentia distingui in plura quael unum sunt notu Quod ad tortium, arguuntur non distinguentos immobilitassem sociandum locum ab aliis immobilitatis speciebus, cum tolli noquoan alii motus qui Domino alt0rationis ommunitor designantur. Quod ad quartum, tum quia non distinguunt principium fomporis ot dura-20 tionis a principio magni dudinis atque molis, tum etiam quia id om di obant principium t ons. Quod ad quintum, tum quin non in Vonorunt modium intor sens simplioitor atque nihil, tum otiam quia si posse definiri onoodant, neopssario in partos dos nitivas distribuant portot Quod 25 ad Sextum, arguuntur tum quantum ad argumentandi formam, quin paralogi Zant, tum etiam quantum ad maioriam, quia propositionos falsas adsumunt Sio nim Molis-Su argumentatus dieitur: quod os factum habo principium, ergo quod non est factum non habo principium; 30 si non principium, sequo finem ergo est infinitiam, ergo

160쪽

148 1ORDANI BRVNI est immobilo, quia non habet 0Xtra quo moVentur ergo Stetiam unum, cum nil admittat Xtra'. armonidis automistud fortur argum0ntum: quidquid est praetor ens, Si non Π Sed quod ostion ens est nihil ergo ons Si unum

5 si s unum os immobilo non nim habo ad quid mo-Voatur Et isto ponobat unum finitum.

Secundo eo Vertitur ad eos qui naturaliter sunt locutiti.

Ad physicos autem rospicion primo eorum di Versita- 10 om Xprimit, Secundo DaXago in producit argumentum, Visertio Mius ad dueit improbationsem. Quod ad primum attinos, alios inquit afferro unum principium formalo se duomnterialia, alios unum maiorial se duo formalia. Primi sunt latonidi principium formalo id am habentes, mate-15 rialia pro magnum niquo arVum, Seu Xcellentiam atque dos otiam Socundi sunt divorsi onoris alii, quorum armonidos troa unum apposuit calidum os frigidum, Anaxi

2 Empodoolos oro sumol factam. Qui qui dona universi troaunum apponentes duo de duobus altorum accipiunt ad modum Xoollontia se habitus, altorum oro defeetu atque privationis. Quod ad secundum, argumentatur ΑΠRXagora Sho pacto omne quod sit, conto sit, o Consequenter ine-25 rat antoquam toros, id se of Xfabant omnia Simul unde siseri nil aliud os quam altorari, si vo si per congregnii O-nem, ut alii Volunt, sive or egrogationem, ut 110S; Si ergo e Contrariis Contraria fiunt, contraria sunt in Contrariis, et Omnia Consoquontor in omnibus'. Et adducit duplicum 30 cautelam prima quod propior eorum aYVitatem Omnium

SEARCH

MENU NAVIGATION