장음표시 사용
141쪽
ΤRACTATU DE HOMINE. standum, omnes ita dispositos esse, ut cum illi qui similes sunt musculo D, inflantur , spatium quo pulmones continentur reddatur amplius, quo fit ut aer in eos ingrediatur, eo prorsus modo quo in follem ingreditur quando illum aperimus. Ubi vero horum musculorum antagonistae inflantur, spatium illud si angustius, atque ideo aer iterum egreditur.
142쪽
it ιε, ossectatim intel igi possit, quo j isti musculi etiam respirationi inserviunt. modo hac machina respiret Ego non usus Si enim aeri nullus in pulmonem ingressus sum figura praecedente ad explicandum praeberetur, pectus se elevare non postet.
modum, quo respirata fiat, etiamsi eandem aeque adhibere potuissem atquein ac uiscliove , quandoquidem non ab resore arbitratus sum , si ostenderem verissimile esse solum inter musculos oculorum non fieri istam communicationem de qua loquitur Auctor quapropter malui sumere duos musculos pectoris videlicet ferratum posticum inferiorem is serratum majorem, qui, cum eorum tendines manifesto inter se opponantur, plus conserunt ad persuadendum idem de reliquis musculis in conspectum non cadentibus. Per porum, seu parvum canalemi, conabor. qui naturaliter semper apertus manetJ Quia Caeterum nemo miretur, per unius in cerebro pori aperturam, spiritus fluere in plures uno musculos , quoniam per po-ro cerebri nihil aliud intelligendum est nisi intervalla inter fibras ejus sit , quae non sunt a se invicem comprehensae, neque separata per quandam membranam peculiarem, dum existunt in cranio, sed tubuli nervorum complures earum sub una eademque membrana continent. Sed dicat quis , quare igitur spiritus deseruntur potius in nervum unum quam in alterum ad quam quaestionem suo loco respondere
XXV. Utitiam intelligi possit quo pacto haec machina degluta etiat cibos, qui in oris fundo reperiuntur, cogita musculum
Fφ' minum esse ex iis, qui linguae radicem attollunt, viam, qua aer quem inspirat ingredi debet in pulmonem , apertam tenent .musculum E esse ejus antagonistam, qui factus fui : est ad Viam istam claudendam, eamque qua cibi qui in ore ςς ςnxς, sunt, in stomachum debent descendere eadem opera ape-: b ,' riendam, aut etiam ad levandam apicem linguae, quae eo ubα- si ritus animales venientes X cavitate μ' cerebri m per porum seu CXiguum canalem n , qui naturaliter semper apertus manet, recta deferri in tubulum B F, qua ratione musculum o inflant de hunc musculum deniaque semper sic manere inflatum , quamdiu nulli in oris fundo cibi sunt , qui premere illum possunt serum sic dispositum esse, ut simulac adest cibus aliquis, spiritus quos continet refluant continuo per tubum B F, efficiantque ut illi qui per canalem, veniunt per tubum in musculum Eangrediantur, quo spiritus e musculo Ditiam se recipiunt.
Atque ita gula aperituri cibi descendunt in stomachum,
143쪽
ac continuo post spiritus canali, repetunt cursum suum per B F, ut antea ' Cujus ad exemplum intelligi etiam
potest, qua ratione hax machina queat ternutare, Oscitare, iusti re, motusque cilicere necesiarios ad multorum aliorum
ju ad exemplum intelligi etiam se migrare in unos aliquos potius poros quam res Nempe piod tunc ciliando excre i in alios ; sive aperiendo illos qui erant
menta quae per has actiones ejiciuntur, claui , sive nonnullos eorum l.ludendo premunt aliquos musculos, aut pungunt qui erant aperti, essicientes filia ratione, extremitatem cujusdam nervi, spiritari , ut alii musculoium protrahantur, alii vero qui in cercbri ventriculis sunt, teneantur contrahantur.
Ut porro intelligamus, quomodo ab objectis CXternis xxv r. sensuum organa a scientibus, incitari possit ad movendum mille aliis modis omnia membra sua cogitandum, exigua 'illa silamenta,quae modo diXicX intimis cerebri penetralibus, ni procedere, di nervorum medullam componere, sic disposita in esse in omnibus partibus, ii sensus alicujus organum sunt,''ή μ' ut ficillime ibi moveri pollini ab Objectis illorum sensuum. Et quando moventur ibi filamcnta tua, quantumvis parum vehementer , eodem momento trahunt partes cerebri a quibus procedunt, esperiunt eadem opera in interiori cerebri perscie orificia pororum quorundam, per quo spiritus animales in cerebri ventriculis contenti, statim inci
piunt cursum suum dirigere se per illos recipiunt in
nervos&in musculos, qui in ista machina inserviunt adcfficiendos motus per omnia similesiis, ad quos a natura in pellimur, ubi sic at sciuntur nosmi sensus 'Ut X. gr. 1i 2 niivid. g. sit prope pedem B particula istius ignis celerrime agitatar'S in 'tae vim habent secum movendi partem cutis in hoc pede quam tangunt, Sc trahentes hoc pacto flamentum dic, quod ei anne una vides, eodem momento aperiunt orificium pori de ubi terminatur silamentum illud quemadmodum trahendo unam funis Xtremitatem, campanam quae Pen' det ab eXtremitate altera, eodem tempore sonares cimUS.
144쪽
18 RENATI DE s-CARΤFs Ubi vero orificium pori seu parvi dumis te ita apertum est, spiritus animales ventriculii eum ingrediuntur , iacv1 feruntur partim in musculos, quibus pedem ab igne retrahimus, partim in eos quibus oculosvi caput obvertimus, ut resipiciat ignem, partim in eos quibuS manum Xtendimus, totumque corpus ad ejus defensionem inflectimus. Verum spiritus animales per eundem dumi dis etiam in plures alios musculos deduci possunt. Et priusquami
actius explicare aggredita, qua ratione spiritus animales per
145쪽
TQ ACTATU DE HOMINE. soporos cerebri persequantur cursus suos, quomodo dispositi sint hi pori, speciatim hic agere proposui de omnibus
sensibus prout reperiuntur in hac machina, cosque ad n stros sensu applicare.
Ut exempli gratia , si ignis Ad Ut
autem recte percipiatur, quomodo objecta externa nequeant asscere aut movere
aliquantum sensibiliter extremitatem tinius alicujus nostrorum nervorum, quin
illico etiam paulo plus solito aperiantur nonnulli pororum qui in superficie interna ventriculorum cerebri sunt Cogitandum est, quemadmodum quando una ex fidibus testudinis tensa est , illa non potest tam viter tangi , qui paulo magistendatur, Maliquantulum in eam trahatur partem qua tangitur : ita etiam exigua litamenta nostrorum nervorum, quorum una extremitas respondet ventriculis cerebri , altera vero est annexa alicui parti corporis esse tensa a perpetuo cursu spirituum, qui illa quantum post in ad se trahunt , quousque offendant aliquod corpus , quod illa impediat aut cui adhaerescant. Hinc fit, ut, quodcunque pol le vi trahendi aut Uciendi , ut quantumvis parum moveatur aliquod exiguum lamentum nervi , sive an rendo illud immediate, sive tangendo saltem partem illam cui annectitur, id essiciat quoque, ut illud paulo plus tendatur, destrahendo aut concutiendo leviter extremitatem istius flamenti trahat atque concutiat eodem temporis articulo eademque opera extremitatem ipsius alteram , pertingentem ad interiorem cerebri superficiem v
que, qua respicit ejus ventriculos atque hoc pacto p rit nonnullos ejus poros, per quos spiritus, quorum ibidem semper magna est abundantia, egrediuntur aut sal tem gressum moliuntur, ad commean dum non modo in canalem , ubi nervus iste terminatur, sed in illos etiam omnes,
ad quos descrri possunt, juxta modum
aperturae pori, vim objecti atque praesentem spirituum dispositionem , prout alibi
Spectat ni hic agere proposui de omni sim sensibus Non alienum omnino ab in
stituto nostro erit, si nonnulla eorum hic iterentur, quae jam aliquoties inculcavimus , videlicet quod vox sensus potest tri bus divertis accipi modis. Interdum namque sumitur pro impresi one, quam essicit objectum externum in nostri nervis, dein- ceps pro perceptione hujus impressionis,&tanilcm pro judicio quod si hanc perceptionem subsequitur. Ista tria libi invicem tam prope in homine consequuntur , Ut ne distingui quidem soleant. Neces arium tamen ii recte volumus cognoscere sensuum nostrorum naturam. Qilando enim sumuntur in duabus significationibus postremi , nulli prorsus competunt corpori, quoniam est substantia extensa, nani carens cogitatione, in prima vero non positant locum habere in mente hominis quae cst res cogitans, non extensa Quapropter cum hae res nullum inter se habeant respectum , nisi ex consequentia decreti illius , qui substantiam cogitantem junxit cum illa quae est extensia quemadmodum explicavi ac probavi in Tractat. de Mente Humana & cum Magister noster,
hic nihil describat nisi corpus hominis , nondum respiciat animam eidem unge i dam quando hic loquitur de sensit, sumit hoc vocabulum in sua prima igni ricatio
ne id est pro sola impresso ne quam corpora nostrum circumdantia in illud facere postulat Et solum considerat quomodo hoc susEciat ad aperiendum nonnullos po-
146쪽
ros ventriculorum cerebri potius quam alios atque ad Cciendum, ut spiritus ex glandula aliter egrediantur Quam antea. Notandum Quoque quod vox Id a quae bifariam accipi potest juxta D. Des-Cartes , nempe vel pro Arma conceptuum
nostroriis interna, vel pro modo peculiari quo spiritus procedunt ex glandula, cui formae immediat hi conceptus sunt annexi hic non intelligenda sit nisi in sensu posteriore.
Desensibi externis in hac Machina, ct quomodores ondeant nostris sensibi. vo. N primis ergo sciendum est, multa hujusmodi exigua fi- - ' Ilamenta esse , quale est ei, quae omnia jam ab interiore cerebri superficie, unde originem trahunt, a se mutuo incipiunt distinguit inde per totum hujus Machinae compus dispersi , ' organa in eo actus sunt. Nam quamvis
haec ipsa communiter immediate non soleant assici ab objectis eXternis, sed membranulae tantum quibus includuntur, non magis tamen verisimile est,has membranulas ipsum sensus organum esse, quam manicas ad sentiendum valere quando is induti aliquot corpus attingimus. Et notandum, filamenta de quibus loquor , quamvis valde tenuia sint, satis tuto tamen a cerebro ad membra quae longe ab eo distant, protendi, ut nihil sit quod vel rumpat illa, vel premendo impediat actionem eorum , etiamsi interea mille modis flectantur membra illa quandoquidem inclusa sunt iisdem tubulis, quibus spiritus animales in musculos defcruntur, & hi spiritus continuo nonnihil inflantes tubulos istos flamentorum in iis prcctionem impediunt imo ciliciunt ut semper quantum possunt tendantur, profluendo
CX cerebro unde veniunt versus loca, ubi desinunt.
Organa in eo a D sunt iamvis M. Fieri quippe nequit, ut corpus unum inter sensus nostros detur unus, qui nomi possit movere alterum aut ulla serare im-natim adhu nuncupatur; nemo tamen i press one nil illud tangat Verum huic
sibi imaoinctur ovali ex resiquis sensibit sensui praesensibus reliquis est nomen Ta- suam quisque unctionem obeat sine a- ctus inditum eo quod iste Tactus se in eo
147쪽
manifestiu prodat at ille exserat Veritati l spiritum animalem continet,in Gassen hujus assertioni suifragatur Aristoteles sic dus intellexit prout credere fas est totamajens : --αλλοι OΘηπιὲ α nervi substantiam medullosam quam expe-ogrim , aeque atque n. assendus tib rientia docet dispesci in multa lamenta: va Philo ibi hi suae, ubi de sensu genera rationes jus adeo infirmae sunt ad proban-tim loquitur , cuju ecce tibi verba Tam dum, quod sit potius intra animalis suens et omnes βρ sus conruenire in eo videantur, inter ista si lamenta qui deferat impres o-ν contacta quodam intercedente actiones 4em objecti usque ad cerebrum , quam ea- elicia at a vero advertari videtur Domi dem ipsa filamenta quin etiam ejus opinion Des-Cartes , quod modum attinet, ni adeo contrariae sunt rationes ista: nam quo opinatur, imprestionem objecti de ferri ad cerebrum usque Haec enim habet eodem cap. in serius post ali lito paginas
Dico jam quia nervi ris rervula e non potes contingi, quin aliquatenus prematur, neque potest usiatenus premi, i in , ob distensim . spiritus co=itentus urgeatur, ue-que spiritus Pic sic urgeri, quin pectat, seis potius repellat vicinum instantem , ac pari ratione addenientem ex cerebro, neque se porro repelli, quin , tota serie ob repletionem continuitatemque repulsa , spirit re existens ad originem neret i neret uti Ne in cerebrum quas resilia , ideo facultatem sientsendi, res lentem in cerebro, hoc quasi re ultu moveri, facti que attachim seu attrach mpercipere , apprehendere , seu cognoscere ac sentire. Et aliquanto inferius: Quippe non si ibra nervorum id praestare non possimi, quia remissiore tentione sunt, ii mi ob lique divertuntur, multo minus spiritus id poterunt propter easdem rationes ut nili ipsius apud me memo tae et tanti ponderis atque existimationis quanti apud ullum sequacium pilus, ego crederem 'ilod ist- hanc opinionem amplexurus non fuisset nisi studio adversurdi n. Des-CarteS. Q lippe objicit nobis , nervorum flamenta non esse tam valide tensi quam fides lyra , quod quid naverum est, neque etiam nos id unquam asseruimus, sed tantummodo , ad instar illarum ten a esse : quamvis tendantur cini rus neque ad lineam rectam, nos tamen existimamus, fatis cile tensa , ut sitis faciant fice ut a nobis requisito, qui est, deserre usque ad ex- aliquid mitti, sed remitti potius repective ' tremitatem eorum alteram ex cerebri venvidetur, spiritus nempe neretis contentus triculis enatam , repercussioncm objecti neque apparet quidpiam aliud pertingere inlclviod illa percutit quandoquidem vide-
cerebrum posse Et posset quidem profecis ius , quod tiamsi fides in lyra suerint
disi, non tam conteitatim spiritum, quam centies minus solito tensae, illae tamen e contine=item tunicam nerti, ob sui adtisque i sectura forent, ut ab extremitate una ad cerebrtim o at inuatio=rem distasionemque eo a sectionem producere Verumtapneu quia non sunt nerti sec dum lo=grtet dinem dire- L eque et , eo modo quo me in lyra , ut in uno extre=n a tracti pulset e motum in alio
sinu exprima=it; sed se oblique ditertuntur, serram P, tensione sunt, quam ut
alteram sentiretur actio illius a quo percutiuntur quoniam vel ipsa aqua at ille ad id praesta e valent , quae tamen sunt multo minus tensa quam si lamenta nervorum nostrorum. Quinimo ipsemet negare illud ne iiiit, utpote qui falcatur , spiritu canales illos pusillos, in quos ingre- praestare id posse videantur. Ideo probabilius diuntur, inque atque tenere quoquo vir sustidetur peragi rem per φὶritum , ob continuitate; mobilitatemque, Flam etiarn in tra nervos urtulo' nom rigide iensos sexibiles pse tuerit sit. Si per tunicam quae
tensos ab extrci ita te una ad alteram IrO- ut apparet ex dicti ab ipso paulo ante locum primum a me citatum Ad hoc am
em supponendum est, animale sp ritis ita H 3 gemrari
148쪽
generari ad eam partem serebri, qua nervi originem ducunet, ut et tileantur simul per molliorem illam nervorum sub antiam , seu per nervos canaliculosque more expositiosita occst quod sui ei ius dixit, fibra seu h lamenta
nervorum, esse concavas instar capillorum in nervos subire, O complentes eorum meditu ium, ipsos quacunque quousque diffunduntur quas instare, seu distentos continere. Quod ii ita est, quantumvis parum ista flamenta sive nervi sunt tensi, quascunqtie etiam flexuras habeant, pro diverso membrorum nostrorum titti, atque varietatevlarum, quas nervi sequuntur, antequam ad partem, cui adhaerescunt, perveniunt, fieri nequit, si, dum promanabunt satis multi spiritus ad illos inflandos alterosque ab
alteris sic pararidos premantur atque asi tentur aliquanto notabilius ad extremitatem qua paesti adhaerescunt quin haec actio deseratur ad alteram extremitatem quae respicit cercbri ventriculum. Et quamvis
illi ibidem non sint assae veluti testudinisside suis verticillis , nihilominu tamen quia ipsorum exti cmitates sunt obiccta vi
quasi adhaerentes parvae membrazae, quae investit superficiem ventriculorum cerebri internam, quia quoque nimia eorum datur multitudo, ob cavitatem ossis spinae,
quam ut omnes possint abripi per spiritus
circa eos fluentes, tantundem sane est, ac
si ibi essenta Exi. Et licet spiritus eos non abripiant secum ipsi tamen eos aliquantulum trahunt adeo ut quando copia illorum est suis magna viam habent fi-tis liberam ipsi illos teneant separatos atque satis distentos, ut non possint tangi in organo, quin inde assiciantur in cerebro. Dixi supra, quando premuntur ve agitantur aliquanto notasilius. Nolo enim inficiari, non dari quasdam commotiones adeo debiles . ut effectum nequcant producere notabilem ab extremitate una usque ad alteram. De caeter nullatenus video
quomodo secundum principia Philoso
cuum in omnibus corporibus , cumpri- mi in iis, quae mollia sunt, atque rara, qualia sunt animalium ; quomodo, inquam , spiritus, qui sunt in nervorum eX tremitates, debeant neccsario , siquando canales ipsorum aliquantulum premuntur, resilire ut ita fari liceat usque ad cerebrum an non enim plura lubentur vacua circa eos pacta, in quae ipsi expeditius im- migrare pollunt, quam propulsare alios. Quod si velit rejicere vacuum spiritus non ideo poterunt citius refluere usque in cerebrum Quum enim defendat alibi nullam dari glaciem tam politam , quin nobis ea appareret sipera atque inaequalis, si in oculos nostros incurrere possent minima quaeque corporum puncta super ejus superficiem asstrigentia, ipse sane idem potest cogitare de nervis, atque de superficie canalium ipsorum. Neque potest dubitare, quin minuta illiu simodi puncta , posteaquam a cursu spirituum fuerint prostrata atque antrorsum inclinata, spiritibus non amplius faciant copiam redeundi in cerebrum per eund in canalem. Sed ii tantum hoc velit, quod, quando obj cc tum
aliquod assicit nonnulla nervorum ΠΟ-strorum fibras , quidam pororum , qui circa illa sunt, coarctentur, reliqui vero dilatentur quod in illis qui dilatantur, spiritus celerius atque copiosius egrediuntur, cin illis, qui coarctantur, detinentur . aut salicia lentius quunt , adeo ut qui illos debent sicqui , cursum suum sistere ccesse habeant a prima sua orioine usque ad extremitatem canalis , qui premitur. quod st causa omnis varietatis nostrarum I dearum, idemque praestat atque si reapse rediissent in cerebrum
usque nihil aliud dicet quam quod
nos dicimus, excepto quod male neget repercussionem hujus actioni posse commodius faciliusque deserri per bras nervorum quam per spiritus , qui filo minus selidi minusque uniti quam illae Sc
opinetur, ornues bras nervorum, veluti totidem
149쪽
totidem canaliculos esse concavas ali imaeorum origine ad extremitatem usque; Quae opinio defendi ne luit ob rationes jam in meditim allatas, atque et Iamnum afferendas insta.
'Quando igitur Deus animam rationalem uni et huic aeviit
machinor, ut postea dicere constitui, praecipuam illi sedem '
in cerebro dabit, in talem illi naturam indet, ut secun dum diversos modos, quibus orificia pororum in interiore huic in cerebri superficie Ope nervorum aperientur, diverso sensus sit habitura.
Luando igitur Deus animam rationalem uniet huic machinae Hoc est , quando Deu juncturus uniturii clue est couitationes Mentis cum quibusdam motibus hujus machinae. Praecipuam id sedem in cerebro dabitJHoc est uniturus est ejus cogitationes non
cluidem immediate cum motibus omnibus qui in hac machina fiunt, sed cum illi tantum qui cerebro communicari per nervos possunt.
Ac talem id naturam in et Hoc est, constituet ut ipsius cogitationes , qua per se sunt indisserente , ut vel jungantur motibus aliculus corporis, vel non ungantur&ab iis sint independentes, posthac sunt inseparabiliter unitae, quoad usque isthm machina perstat integra cum varia formis ac modis, quos spiritus ibi assumunt dum e glandula eo rediuntur: qui semper fiunt per aperturam quorundam pororum plexus illius, de quo agemus paulo post, sive illos actio sensuum vel me- moi ae sive etiam imaginationis aperiat: ne vectiam erunt indiscriminatim omnis genetis cogitationes, ollice iis erunt hoc modo unitae, sed illae ouae respondent statui, quo communiter gaudet machina in ejuscemodi occasione.
Ut primo si cXigua filamenta quae nervorum illorum medullam constituunt, tanta vi trahantur, 'it Um PantUr,
Vel a parte cui adhaerent separentur, ita ut structura totius machinae aliquo modo imperfecta inde reddatur motus quem efficient in cerebro , animo, cujus interest locum habitationis suae integrum servari, Occasionem dabit Do rem percipiendi. Et si trahantur praecedenti fere aequali i attamen non rumpantur, neque ullo modo separentura partibus quibus anneXa sunt , motum in cerebro producent, qui caeterarum partium bonam constitutionem significans, animae occasionem dabit , sentiendi voluptatem quandam corpoream , vice Tm ti vocatur,
X XJ X. De dolore titilIaitione.
150쪽
uod rumpantur Aut saltem periclitentur rumpi.
Quod si plura ejusmodi flamenta simul aequaliter tr hantur, Anima sentiet Equa mac Laebem esse superficiem
corporis, quod tangitur a parte inquam terminantur fit menta , Inaequalem Ver eram , quando inaequaliter trahuntur. Quod si singula seorsim nonnihil concutiantur tantum, ut id continuo fit a calore, quem cor eteris partibus communicat, anima nullum inde sensum habebit, haud secus atque omnes alias actiones Ordinarias ctiam non sentit his si augeatur, c diminuatur hic motus a causa quadam CXtraordinaria in his filamentis, Auctio Caloris , Diminutio rigoris sensum in anima CXcitabit. Et prout denique diversis aliis modis moventur , sentire facient Omnes alias qualitates adtactum in genere spectat teS, Ut, Humiditatis, Siccitatis, Graet itatis de similium.
Haud seca atque omnes alias actiones ordinarias etiam non sentitJ Quoniam cum sint communes partibus omnibus, aut faltem usitatae quibusdam , quamvis pernervos deserantur ad cerebrum vel illos ex aequo trahunt omnes, aut saltem eos non plus solito commovent, atque adeo nullam sormam novam cursui spirituum glandula egredientium imprimunt. At si augeatur, aut diminuatur hac motura Facile est ostendere ea, quae pos
sunt augere motum nervorum nostrorum,
esse quae sentimus calida, si consideramus ipsorum in alii corporibus effectum, quippe quae emolliunt, liquefaciunt, corrumpunt, dissolvunt ac in vapores resolvunt id quod essicere nequeunt citra concussionem partium corporum in quae a gunt Me contrario si igida indurant, sistunt, conservant, uniunt atque condensant corpora quae tangunt. Hinc patet ratio, cur quod uni videtur calidum, alteri videri post. si cridum , quare quod me tempore calefacit uno , frigefaciat altero quippe quae est, quod i lamenta nervorum non aequalitarin hominibus omnibus apitentur, 'uod in uno codemque
homine nonnunquam plus commoveantur tempore uno filiam altero.
xxxi. Notandum blummodo haec flamenta valde tenuia qui- in sie ac facillime moveri, scd non ita tamen, ut mini-ςi isto, mas quascunque quae in natura sunt actiones ad cerebrum deferre