[Omnia quae extant juxta Benedictinorum versionem]

371쪽

lum removes oportebat enim Secundum daemonis sententiam omnes in Daphne tumulos est odere, et terriculum illud a deorum aspectu quam longissime removere. At non de omnibus, inquies, cada Verihus locutus est. Cur

ergo id non professus est clare Sane tibi hanc erroris sa bulam agenti hoc aenigma reliquit. go, inquit adimon,

cadavera dico, ne me Viclum aperte satear, et alioquin timeo sanctum nomina tiro proferre : tu quod dictum est intellige, et auctum solum amove ille quippe os nobis obstruxit. Τaniam nempe cultorum suorum dementiam agnovit, ut tam apertam raudem advertere non possent; etsi enim omnes mente capti insanique essent, ne Sic quidem cladis suae notitiam obtegere poterant, ita nempe clara et aperta omnibus erat. Nam si polluta quaedam et execranda res sunt, ut dicis, hominum cade vera, quanto magis brutorum, tant scilicet, quant hoc genus illo vilius est. Multa ver canum, Simiarum, aSinorum cadavera proxime templum defossa Sunt, quae potius tran Smovere oportebat, nisi fortasse homines sim iis censes esse Viliores.

Ubi nunc sunt, qui pulchrum illud Dei opificium, ad ministerium nostrum creatum, nempe Solem, contumelia

assiciunt, et daemoni astrum illud ascribunt, atque hune illud osso a mimant Sol nim, cadaveribus innumeris in terra jacentibus, per Universum Orbem distunditur, nec uspiam radios vel radiorum efficaciam pollutionis metu

contrahit. Deus autem Vester, ne turpem Vitam, nec

praestigias, nec caedes aversatur vel odio habet; sed diligit,

amplectitur et amat verum corpora tamen OStra Ver-

Satia PQ quanquam malitiae specios, etiam illam peragenti bus summu reprehensione digna esse videatur a mortuum immobileque corpus, nec culpae nec reprehensioni obnoxium est. Sed hoc est deorum vestrorum institutum, ut abominentur, quae non abominanda sunt, colant autem

372쪽

et approbent ea, quae omni sunt odi et execratione digna. Et bonus quidem vir, neque a sano consilio, neque abho-neSta actione per mortuum corpus deterrebitur : sed si animo sit sano, etsi ad ipsa sepulchra domicilium habeat, et temperantiam, et justitiam, et virtutem omnem exhibebit. Qui vis item artifex, quae ad artem Spectant Suam omnia in obice laciet, et rogantibus Se praebebit, non modo prope cadavera sedens, sed etiamsi ipsa defunctorum sepulchra construere Op Us fuerit, et pictor, o latomus, et sabor, et aerarius Culptor, denique omne suam Operam conserunt: unus autem omnium Apollo a cadaveribus impediri se ait, quo minus sutura prospiciat. Atqui et apud nos viri suere magni t mirabiles, qui ante mille

et quadringentos annos re sutura praedixerunt, et vaticinantes nihil horum requisiverunt, non ConqueSti Sunt, non defunctorum sepulcra dirui jusserunt, non cadavera abjici, non sepulcrorum Violationis novum impudentemque modum excogitari. Attamen ex eis alii cum impiis scelestisque gentibus habitantes alii in medio Barbarorum, ubi omnia inquinata et contaminata erant, cum Veritate omnia praedicebant, neque aliorum polluti eorum vaticiniis oborat. Cur hoc Quia illi divina virtute moti vere

loquebantur, daemon autem V illa Vacuus ac destitutus, nihil praenuntiare poterat: ne autem haerere Videretur, verisimilia quaedam, sed ridicula sua gere cogebatur. Cur enim. quaeso, nihil hujusmodi antea dixerat, vel est uti erat PQuia tunc praetextum proferre poterat, quod scilicet non coleretur, hac porro excus3tione adempta, ad mortuos confligit unxius ne quid sibi mali contingeret: nam a de cor recedere nolebat Sed vos illum coegistis, qui magno illo cultu ei excusationem ademistis, nec permisistis eum ad sacrificiorum penuriam confugere.

XVI. Ioc audito, histrio ille jussit capsam inde auferri,

373쪽

dixisset illo, Propter sanctum loqui non possuria, sed nihil movete, nihil tumultus inserto, id suis tantum cultoribus notum fuisset, puduisset enim factum ad alios deserre jam vero quasi infirmitatem suam traducere vellet, sic omnia facienda curavit, quibus ne volenti quidem rem obtegere licebat ne quo enim jam simulatio Servari potest, quod nullum aliud cadaver sed solus Martyr inde transferat ar nec solum qui urbem, suburbium et agros incolebant, sed etiam qui remotissime habitabani, cum jacentem Capsam non cernerent, latim sciscitantes audiebant,

Daemon ab Imperatore rogatus, o Vaticinaretur, dixit sonon posse, donec beatum hinc Babylam quis amovisset. Atqui, o ridiculo, poteras ad aliis CXCUS3tione Confugero, ut depe solos, innumeris Semper artificiis dubia r sponsa concinnans Lydo nempe dicens, Simalyn fluvium transmitterut magnum imperium Soluturum esse, ipsumque

postea pyrae impositum exhibens. In Salamine liqua eodemus usos artificio ridicula adjecta conjunctione: nam dic oro, Perdes tu silio mulierum, similem orat, quod Lydo dixeras radiicere autem,

Sive sparsa Cerere, Sive coeunte,

majore id certe risu dignum fuit, quod sane conveniat circulatoribus in triviis sed neque hoc tibi placuit Lico-cebat et libi sermonem obtegere, quod artificium tibi

semper solemne os t. Veriam institissent Omnes, non intellectae rei solutio nona quaerentes. Licebat quoquo tibi ad astra confugere, id enim depe saeis, neque pudor rub ,reque perfunderis. Siquidem non cum viris mento praeditis

374쪽

tibi res est, sed cum pecudibus, et quam pecudes ipsae crassioribus D non erant illi Graecis sapientiores iis, qui

haec audierunt, ne tamen a fraude sese exemerunt. At

mendacium intellexissent D ergo oportuit uni Sacerdoti

veritatem aperire, et ipse cladem tuam melius quam tu occultas Sel. J3m Vero qui te, miser, adduxit, ut te in tam

manifestam impudentiam conjiceres At fortasse tu nihil peccasti. Imperator vero male histrionem ogit, qui cum indiscriminatim de cadaveribus audisset, sanctum illum duntaxat oggressus est ille te coarguit et fraudem nudavit: od non id libens secit. Neque enim unius ejusdemque

erat donaria si erre et contumelia asscere. Sed Martyris virtus omnes simul caligine offudit, nec ea quae tum gerebantur, videre permisit Verum Omnia quidem ceu contra Christianos fiebant, at non in pationi es, sed in agentes risus convortebatur. Sic et furiosi videntur sibi semper proximos ulcisci, dum contra parietes calcitrant, ac sanda nefandaque in praesentes actitant. Factis autem suis non illos sed se ipsos pudore assiciunt quod tunc etiam contigit. Trahobatur enim capsa per totam viam. Martyr ero

ceu quidam athleta in suam urbem revertebatur, Secun dam reserens coronam, in qua urbe primo coronatus suerat. Quamobrem si quis splendidiora post mortem Martyris Opera conspicatus, resurrectionem non admittat, in pOSterum erubescat. Ceu enim quidam strenuus bellator tropaei tropaea conjunxit, magnis majora et mirabilibus mirabiliora. Iunc inim cum Imperatore Solin pugnabat , nunc aetam Imperatore et daemone D tunc Sacris septis imperatorem abegit, nunc in tol Daphnes Ioco perniciosum illum abduxit non manu sus ut antea,

sod invisibili virtute invisibilem expugnans Hujus viventis di condi libertatem non tulit homicida ille, mortui vero cinerem non sustinuit tum Imperator, tum daemon qui

375쪽

Imperatorem ad haec agenda movit. Quod autem metum majorem his posterioribus duobus incusserit, quam priori incussorat hinc palam est. Ille quippe comprehensum illum vinculis constrinxit et occidit, hi vero transtulero tantum. Cur enim 3psam in mare praecipitare neque ille jussit, neque hic voluit cur non contrivit aut combussit pcur non in desertum et inhabillitum locum ipsam transferri jussit Nam si ea execranda et polluta res suisset, eamque abominatus, non reformidans inde illam amovit non in

urbem oportuit rem execrandam inducere; sed amandare in montes et saltias.

XVII. At miser ille non minus, quam pollo, beati

viri robur et fiduciam erga Deum noverat, timuitque ne si id sacoret aut fulmen aut morbum aliquem in se proVocaret Multa quippe Christi virtutis signa habebat, tum in decessoribus suis Imperatoribus exhibita , tum in iis otiam qui idem Imperium secum administrabant. Etenim ex illis olim Imperatoribus, qui talia ausi sunt post multas intolerabilesque calamitates , turpite ac misero Vitam Clata Se runt, inde Ut, unius adhuc viventis pupillae ex oculis sponte exilierint, hic autem Maximinus erat alius in su- rorem actus, alius in similem lapsus cal9mitatem, sic

mortem obierint. Taeterum ex iis qui tunc cum ipso

erant, patriau S, cum petulanlius Contra nos ureret, et sacra vasa sceleratis manibu contingere USUS OSSOt, neque his contentus, contumelia ulterius progressu eSSet,

ipsis enim inversis et in pavimento positis et extensis, iis insedit, deropente iniquae hujusmodi sessionis poenas dedit, ejus enim Verenda corrupta Vermibus scatebant ita ut palam esset morbum divinitus immissum fuisse D ad vulnus curandum medici mactatas Ve pingues atque peregrinas ad putrefacta membra admoventes, Vermiculos evocabant illi vero non abscesserunt, sed mordicus pu-

376쪽

tridis partibus haerebant : ut tu ita illum multis diebus absumptum male perdiderunt. Alius vero quispiam imperatorii aerari Custos constitutus, priusquam aulae imperatoriae limen praeteriret, statim crepuit medius, similisque cujusdam flagitii poenas odit. Haec et et his plura, non

onim jum Omnia recensere tempUS St, Secum reput9ns scelestus ille, temeritatem suam Ulteri u promovere non

audebat. Quod autem haec non a me ipso dicam, ex iis itide ab ipso postea gesta sunt , id conspicuum erita interim ver historiae seriem persequamur, quid exinde eve- norit narrantes Admirandum auo illud est, quod non potentiam modo , sed etiam inessabilem Do benignitat mos tendat. Nam sanctus artyr intra septa erat, ubi prius situs fuerat, antequam Daphnen veniret malignus vero daemon statim didicit, o frustra fraudos suas molitum esse neque sibi Cum mortuo pugnam fore, sed cum vivento , a Viriliter gente, ac non se tantum , sed omnibus simul daemonibus sortiore Deum enim precatus ut ignem in tomplum immitteret, tolum tectum combussit, idoloque ad extremos Sque pedes absumpto, ita ut pulvis tantum et cinis remaneret, parietes solum stantes intactosque

reliquit. Si quis Vero nunc locum adeat, nequaquam ignis id opus esse dixerit; neque enim incendium illud sine aliquo ordine, neque cinani mota materia actum esse videtur sed quasi manu quadam ignem circumducente, ac monstrante quibUSnam parcere, Hae nam ab Sumere Oporteret, lania nempe Oncinnitale, tanto artificio templum delectum est neque ero simile est incendio asseclis, sed iis quorum in legi a Sopla , qud Sol lecto habent opus. Reliqua enim atque COIUmn id, tu In quo te Clum, tum quod vestibulum sulciebant, Una excepi a quae ad posteriorum templi partem posita erat, Stant omnes. Haec tamen non temere tunc fracta est, sed ea de causa, quam mox dic-

377쪽

turi sumus. Hoc ubi accidit, statim daemonis Sacerdos ad tribunal rapitur , et incendii auctorem in uicare cogitur. Cum DO posset autem, eum distortis antea cubitis, multis plagis assciuules, dein do sublimem agentes caesis lateribus nihil amplius didicorunt ac perinde accidit atque in resurrectione Christi. Tum eni in milites ad custodiam corporis usu constituti sunt, ne possent, inquit, di Scipuli illud callido sussurari. Coeterum is sitit rei Ventus, ut nulla vel impudentibus quidem occasio relinqueretur, qui vellent resurrectionis sido in tollere. lic quoque trahebatur Sacerdos ut non divina ira, sed humana nequitia id accidisse testificaretur. Contortus lamen atqtie luce Patu Scicum nullum posset indicaro, divinitus immissum suisse ignem testatus est, ut nullus jam locus impudenter gentibus clinqueretur. Sed quod paulo ante alium in locum remisi, nunc opportune dicam. Quid illud est y Ita illius animum exterruit Martyr, ut non ultra progredi auderet. Neque enim OSi quam sacerdotem, quem prius tanto in honore habet, at, incensi tecti causa tot malis asse cerat, ita ut immanius , quam sanguinaria sera , ab ejus briasse Vorandis carnibus non abstinuisset , nisi ros execranda omnibus visa esset; Sanctum illum qui os dae Dionis obstruxerat, rursus in urberi deduxisset, ut majori in honore SSOt: nam Si non antea, cum daemon se victum

consessus est; at Certe post incendium omnia evertissu et perdidisset, capsam et Utrumque Marlyrium combussisset, tum quod in Duphne, tum quod in urbe erat, nisi melias iram superasset, ac Armido moerorem vicisse l. Solent enim multi cum ira et moerore corripiuntur si aegritudinis auctores apprehendere non aleant, in ob Vios quosque ac suspectos iram essundere : non procul autem hac sus picione Martyr erat. Nam simul atque in Urbem pervenit,

flatim ignis templum invasit. Sed quod dixi, assectus cum

378쪽

assectu pugnabat iramque vincebat metus. Cogita enim qualis esse poterat illo vir bonus, cum in suburbium ascendens, Martyrium stans cerneret, ac templiam in Censum , idolum deletum , donori absumpla , lihoralitatis Suae, et 3tanic e pompae sublatam memoriam. Etiamsi enim eum talia videntem neque ira neque tristitia invasisset, pudorem certe non tulisset risumque tantum sed

in beati illius Martyrium iniquas manus extendisset, nisi id, quod dixi, cohibuisset illum. No quo enim modicum erat quod tunc ag0batur, sed omnem ora lilium confidentiam praeciderat, omnona hetitiam extinxerat : tantamque illis incestitia caliginem ossu derat, quantam si omnia simul templa periissent. XVIII. Quod autem haec non jactabundus osseram, ipsa verba lamenti et Onodiae proferam , quam urbi SO-phisia tunc in hunc doemonem didit. Sic autem ubet

naeniae initium iri, quorum Oculis, aeque ac meiS a caligo Ilusa est nec pulchram nec magnam do inceps 'hanc Urbem Vocemus. ι Deinde cum nonnulla dixisset asseruissetque dei optinos sabula : neque enim lolam Oratio noua hic inloxere temptis politur, ne longiore S, quam par St, SimVS, si Persarum, inquit, ille rex qui civitatem scepit, num plo operci ipsa porro verba haec sunt 4 qui exercitum contra nos movit, praestare putavit intemplum Servaretur, statuaeque decor barbaric furoris praevaluit Nunc autem, O sol. o terra i Quis vel unde, hic hostis . qui noc gravis armatura militibus, nec equi-ntibus, nec utilibus opus habens, parva scintilla omnia, absumpsit a Postea ubi 'claravit ad inonem tunc ubilio Babylo fuisse victum, cum res gentilium maximessore runt sit crisciis c initiationibus nostrum, in- a quit, leui plum, ingens illud diluvium non dojucit, sed a sereno tempore cum nubes praeteriisset dejectum est.

379쪽

Nul, em o diluvium vocat praecedoniis Imperat Oriclum pus. Rursus paulum progressus hoc ipsum amaria lentius do plorat his verbis: si Deinde cum ara tuo sanguinem si-alirent. noglectus, o Apollo, Sedulus Daphnes custos ma- , nebas aliqclando etiam lace8Si tu S, atque externo spoliantus ornatu latientem tulisti Nunc autem uot ovibusu bobusque mactatis, S mperatori sacrum pede exce- , pisti, intuitus quem prdedicebas . Visu ab eo, quem pra n nuntiaveras, malin Vicino liberatus mortuo quodam anc inpe, qui tibi molestium creabat, ex medio cultu cxi, lii sit. Undenam ultra gloriabimur apud viros sacrorumn statuarumque tuarum memores P. Quid ais lugubris decantator Ita-ne contumelia et injuria allectus tutus mansit Daphnes custos cum autem honor ipsi atque cultus redderetur, ne templum quidem suum Servare potuit; praesertim cum sciret, collapso illo majorem sibi ignoni in iam suturam esso Quis autem ille mortuus, O Sophista, qui deo illi molustium creabat Ecqua illa mala vicinitas II ic nim in beati Babylo virtutes cum incidisset, nec ignominiam praeterire posset, eam prae pudore occultans praeteriit testatus autem daemonem a Martyro molestia atque aerumna asseclum fuisse, nec adjiciens daemonem cum cladem suam legere vellet, magis illam do-

texisse simpliciter dixit, a mala vicinitate liberatum esse. Cur non dicis, o Sapi ntium nugacissime, quis ille mor-luris AESset, et quare solus de QUO Olestiam crearet pQuare vicinitatem illum malam vocas An quia daemonis fraudem arguebat Atqui id non erat malo, vicinitatis

opus; quemadmodum nec mortui, Sed Vi Ventis operantis, probi, patrocinanti et curatoris, atque Omnia pro Salute vestra gentis, si quidem voluissulis Etenim ne vobis

ulterius licui et vos ipsos decipere ac dicere ipsum iratum, et ob intermissa sacrificia expostulantem, deque reliquo u .

380쪽

pariter omisso Cultu conquerentem, Ultro bscessisse;

ideo Martyr eum sex loco prorsus ejecit, qui locus ipsi maximo omnium gratus orbi, quemque pliis locis ita antes urebat ut vo inhonor alias ibi insideret. Nam id tu tuo- quo dicor prie vortis lici Atque hoc ipso tempore, quo, multas ipsi, vos et mullos boves immollibat Imperator. Ut palam sit unde quaque ipsum coactum, dioreque vi pulsum, Daphnem reliquisso. Potuisso quidem Bab)lasvo manent statua ipsum loco pellere vos non credidissetis, quemadmodum neque Olim cum ab eo vincitis suisset; vos quo assiduo cultu instaretis. Quamobro ui cum prius simulacrum laro permisisset, tunc illud se jecit, cum maximo flamma inalii elatis exurgoro , Ostendens victorem stim Vincere Oportere, non cum silicii ac deprossi, sed cum florent s atque elati sunt adversarii. Cur enim cum Dulda non transportar tur, Imitera loricio trans serenti non mandavit, ut tum plum dirueret, ac stat nam

transsori ut capsam iransferebat uia nimirum nihil ab illa laedebatur noque carnali gobat auxilio; sed et tunc et nunc sino humana manu dejecit. Et primam quidem illo victoriam non declaravit nobis; sed cum illi os obstruxisset, quievit. Hujusmodi sunt Sancti, ea solum ,

quod ad hominum salutem Spectant, perlici volunt, nec tamen multis Ad sua esse per declarari, nisi urgente necessitate necessitatem porro voco servandorum hominum salutem : quod et tunc actu in est. Quoniam enim si audis mala latius serpebant, tunc domum nobis victoriare volatur et quidem non a Victoro, sed ab ipso victo. Ilo antem modo testimonium ne ipsis quidem hostibus suspectum Crot, crim Sanctus ille, vel urgente nec ossi tale, quod ad Se spectabant praedicare renueret. At ver cum ne sic quidem error cessuret, sed rursus instarent illi vel

saxis ipsis topidioros, devictum daemonem implorantes ,