[Omnia quae extant juxta Benedictinorum versionem]

51쪽

DE ANATHEMATE. 43rimus P onne pro inimicis, pro odientibus et persequentibus orare jussi sumus P n ministerium implemus hortamurque os ordinatio non offert, non in sublime extollit, non potentiam praestat omnes eum do in Spiritum accepimus, omnes in adoptionem siliorum vocati sumus quos Pater probavit, Os fratribus in potestate servire Oluit Servitutem itaque nostram imploratos hortamur VOS obtestamurque, ut ab hujusmodi malo desistatis. Nain is, quom tu anathematigare decrevisti, o vivit in hac mortali vita superstes, vel mortuu est, Si rgo rape PS te Sest, impie agis, qui adhuc versatilem, qui possit de malo in bonum mulari, abscindas; in mortUUS OSt,

multo magis f abstinere debes. Quare uia domin suo stat vel cadit, neque jam sub humana positus est potestate. Ac de eo, quod occultum est, speculorum qui judici reservatum, sententiam serre periculosum est Cum ipse solus novit et scientiae mensuram, et si de modum. Undenam, udeSO, Scimus quibus se verbis accusabit, aut

quam de sensionem proseret in die qua Deus judicaturus est occulta hominum p Vcre inscrutabilia sunt judicia ejus, et investigabiles viae ejus u Quis enim novit Sensum Do mini, aut quis consiliarius ejus suit Ps orto nullus ex nobis, dilecti, se baptismo dignatum esse putat, uom Scit judicium unquam futurum osse. Quid dico judicium ipsam quoque mortem et Xitum e corpore ignoramus, Ob illam rerum specularium phrenesim, quae nos invasit. Ab hoc, quaeso, malo absistite. Ecce dico et contestor in

conspectu Dei et electorum Angelorum, hinc nobis in dio judicii malum magnum et intolerabilem ignem parari. Nam si in virginum similitudine eos, qui cum splendida

side, et morum candore Vixerunt, Dominus universorum qui ipsorum opera vidit, ob commiserationis penuriam a

52쪽

thalamo alienos reddit quomodo nos, qui omni cum licentia viximus, et immisericordos erga contribules nostros nos oxhibemus, saluto digni habebimur Quamobrem ob Secro vos, ne Verba hod negligenter audialis Haeretica quippe dogmata iis, ii; nos accepimuS, ContrBria nathematigare, ut impia dogmata consutar Oportet homi nibus autem parcendum, et pro Corum Salute orandum os t. tinam nos Omnes Dei et proximi amori addicii, at- lue Dominica exequentes praecepta, Cum misericordia et

fulgidis lampadibus, in die resurrectionis caelesti sponso occurramus, Osserentes illi in gloria quam plurimos commiseratione nostra servatos, gratia et bonignitate ipsiustini guniti Filii Dei, qui cum Patri gloria una cum sancto Spiritu, nunc et semper et in pecula. Amen.

SERMO

Non oportere quemquam de Se PS deverare, aut Preces contra inimicos fundere, aut animo de siccre, quam-Nis etens non accipiat et ad maritos do pace erga

I. Magnas Vobis ago gratias, quod cum animi alacri luto habitos de precibus sermones exceperitis, quod beatum me reddideritis. Beatus quippe, qui narrat in Ures au-,dientium . scid mihi non ex plausibus laudibusve tantum, sed et ex iis quod fieri a Vobis cernebam, persuastam est. Cum enim, ut adversus inimicos preces minime sun derelis, vos cohortaror, ac dicerem nos, dum id agimus, Deu in irritare, ac legibus ejus alias contrarias ferrea dixitcnim ipso, Orate pro inimicis at nos dum adversus

53쪽

iniimicos ramus, petimus ab eo ut suam legem ipso dis solvat cum igitur haec et talia dicerem, multos inter vos cernebam aciem percutientes et pectus, graViter ingemiscentes, manus in coelum tendentes, veniam a Deo propter ejusmodi preces usas postulantos. Tum Vero ego sublatis in coelum oculis Deo gratias egi, quod tam cito nobis doctrinae sermo fructum protulisset . a quippe spiritualis seminis est conditio, non annis indiget, nec temporibus, nec diebus, scd si animam generosam invaserit, confestim spicam virentem et persectam ostendit: quod et a vobis hesterno die peractum est. Compunctionis sor- monem SparSeram, et consessionis gemitus germinavit, gemitus multas bonorum divitias secum serens. Nam si publicanus ille, cum pectus percutiendo dixisset, a Propistius est mihi peccatori , a plus quam Pharisaeus justificatus recessit quantam nos apud Deum nobis conciliasse gratiam verisimile est, cum intra perbreve tempus tantam

Compunctionem Ostonderimus P ametsi publicano nihil est pejus cum is improbitatis limes sit ultimus quod

utique Christus indicans in extremorum malorum X m-plum meretrices ac publicanos semper in medium adducit. Estonim violentia quae libere considenterque grasSatur, rapina sine reprehensione, impudens a Variliae genus , negotiatio a ratione aliena, insolens mercatura attamen is

qui in lor tot mala vixerat, nudis verbis potuit tot probra delere, ac plura quam postularat accipere. Nam petierat quidem ille, Propitius est mihi peccatori a Deus autem non propitius tantum fuit, sud etiam illum supra Pharisaeum justificavit. Propterea inquit Paulus Ei autem, o qui potest omnia sacere superabundanter, quam peti v In his, fit intelligimus . a Atqui precatus est etiam Pharisaeus, et in templo stetit, et eumdem Deum invocavit,

54쪽

et plura Verba profudit, et ex gratiarum actione orationis exordium texuit. Unde igitur actum est, ut ille quidem c qua habebat bona perdiderit, hic autem eam gratiam ac fiduciam , quam non habebat sibi conciliaverit quod nimirum Orandi modus idem non esset. Nam illo quidem

arrogantiae, astus, superbiaeque totus plenus erat, hic vero multae probitatis et equitatis. Idcirco licet hic innumeris peccatorum drcini gravaretur, Omnes abjecit, et justitiam assumpsit ille autem qui plenam recte saetorum, eleemosynarum jejuniorum, navem reduXerat, tanquam scopulo cuipiam inanis gloriae superbiaeque tumor allidens in ipso portu naufragium fecit: siquidem in oratione damnum pati, id ero est in portu naufragium sacero. Non tamen id ex natura rationis, sed ex culpa voluntatis ejus

evenit.

II. Vides ad salutem nobis orationem non sum ere, nisi simul ex legibus, quas tulit Christus, oremus P Quas porro leges ille tulit ut pro inimicis remus, lametsi multis molestiis nos assecerint, ac nisi hoc praestemus plane perimus id quod ex Pharisaei constat exemplo. Si

enim iste cum non adversus inimicos orasset, Verum inanis gloriae cupiditati solum addictus suisset, tantam a nam sustinuit, quod supplicium illos manet, qui longos

multo Sque Sermones producunt adversus inimico. Quid facis, mi homo astas, Ut Veniam peccatorum postuleS, et animam iracundia reples P quando omnium mitissimos osse nos oportet, dum alloquimur Dominum, dum pro dolictis oramus, misericordiam, clementiam , ne Veniam implorantes, tum excandesci ius, in seri talem devolvimur, et os nostrum selle complemus p quo pacto , quae Soci poterimus salutem adipisci, cum Supplicum Speciem prae Obis seramus, Verba superborum est Cranius, et in nos

Dominum irritemus Ingressus es, ut Propria Vulnera

55쪽

NOM ESSE DESPERANDI M. curares, non ut propinqui vulnera redderes acerbiora. Propitiationis tempus ost, orationis tempus, ac gemitus, non iracundiae lacrymarum, non Oxcandescentiae : Om-

punctionis, non indignationis Ciu confundis ordinem P cur tibi ipsi repugnas P cur aedificium tuum diruic hominem qui Orat, ante alia omnia miti animo esse oportet, modesta mente, corde contrito : qui Vero clamat advorsus inimicos, nunquam illud poterit obtinere quippe qui sit ira plenus, neque modestia possit mentem in offici conlinero. Ne igitur adversus inimicos preces undamus, Sed

neque recte factorum memores nostrorum SimNS, ne nobis id accidat, quod Pharis oro. Nam quemadmodum CC Calorum recordari bonum est ita recte actorum bonum est oblivisci. Quam tandem ob causam quoniam recte sactorum quidem memoria nos in superbiam erigit, peccatorum autem memoria mentum deprimit atque humilem reddit atque illa quidem negligentiores ossicit, ista vero diligentiores nos reddit. Nam qui nihil sibi osse boni arbitrantur, alacriores ad acquirenda bona fiunt qui veroni ultum sibi repositum quaestum existimant, his opibus considente non magnum studium prae se serunt ad plura sibi deinceps comparand3. III. Noli ergo recto factorum meminisse, ut meminerit illorum Deus. . Dic enim peccata lua primus, ut justi sinceris, s et rursus Iniquitatum tuarum non re Ora dabor inquit at tu recordare. Sed quam tandem ob causam publicanum tam cito exaudivit Deus Isaac autem viginti annos orare permisit, eique pro uxore Sua Upplicare, ac tum deruum justi precibus annuit sunt enim vobis hesternae doctrinae reliquiae persolvendde. Quam igitur ob causam id accidit ut ex iis quae publicano evenerunt, Domini benignitalem cognoscas iis autem,

Isai. XLIV, 26.

56쪽

quae Isaac Venerunt, patientiam servi cognoscas : qui tarde accepit, et precari non destitit, ut licet peccatorsis, non desperes licet justus sis . non esse raris si Non est sopus valentibus medico, sed malo habentibus . male habebat publicantus propterea cit manum illi porrexit. Isaac autem robustior erat propterea reliquit ipsum, ut patientiam ejus augeret. Sed haec quidem' abundanti a nobis sint dicta. Cur autem Uxor Sterilis OsSet, Operae pretium fuerit enarrare, ut cum virginem videris actam

CSSO matrem, credere non recuses ut cum dixerit libi

Judaeus, quo pacto peperit Mari ad dicas illi, quo paclo peperit Sarra, et Rebecca et Rachel Cum enim mirabile quidpiam magnumque uerit eventurum, multae praecurrunt figurae. Et quom admodum cum Imperator ingreditur, praecurrunt milites , ne subito ab imparatis Oxcipiatur ita cum insolitum suturum esset miraculum praecedunt sigurde, Ut nos prius exercitati a dispositi non subito attoniti haereamus, nec rei praeter expectationem visae territi novitato Obtia pescamus. Hoc et in morte iraecos sit Jonas, Et mentem nostram exercuit L enim illum post tres dies cetus eVomuit, iam in eo proprium t conveniens non reperi Sset alimentum proprium quippe conveniensque mortis alimentum est peccati natura indonata est, inde corroborata est, inde cliam alitur L igitur in nobis, si quando lapidem do glutivimus imprudentos, tum quidem primiam illum is stomachi concoquerea o o reditu cum Ver Cibum minime sibi proprium compererit, ubi diutius vim suam concoquendi illi applicuit,

non illum corrumpit, sed virtutem suam perdit unde nec priorem cibum potest continere, sed defessa cum ipso illum quo liue non sine gravi dolore evomit cita quoque in morte accidit. Lapidem angularem deglutivit, neque

Matth. IX, 2.

57쪽

concoquere ipsum potuit, omnis ejus virtus elanguit propterea civi ipso reliquum quem habebat cibum ejecit, dum hominum naturam simul evomuit Neque enim deinceps illam in sinum poterit conlinuro Propterea steriles quoque praecesserunt, ut etiam partus si de fieret, vel potius non modo ut fides partus fieret, sed si exacte examinare velimus, ipsius etiam mortis figuram sterilitatum suis soreperiem S.

IV. Sed attondito : subtile namque est quod dicemus quippe dicturi sumus quo pacto ad idem resurrectionis nos uteri Sarrae sterilitas quasi manu ducat. Quoniam igitur pacto manu ducit Quemadmodum illa cum esset mortua beneficio Dei stas citata est, et Isaac corpus vivum

gorminavit: sic cum esset mortuus Christus propria virtute resurrexit. Neque violentam esse nostram expositionem , audi qua ratione Paulus estetur Cum enim HoΑbraham dixisset Non consideravit emortuam vulvamn Sarrae, sed consortatus est fide dans gloriam Deo, ple-anissime ciens, quia quaecumque promisit, potens est eth sacere hoc est, essicere ut ex corporibus mortuis

filius vivus enascatur deinde ab illa fide, ut ad hanc nos deduceret, adjecit Non est Scriptum tantum pro plers ipsum, quia reputatum est illici sed et propter nos .

Ad quid e Quibus reputabitur, inquit, credentibus in

heum, qui suscitavit Jesum Dominum nostrum a mor, tuis. Quod autem dicit est ejusmodi. Isaac iam ex mortuis corporibus excitavit : sic etiam silium suum qui mortuus erat suscitavit. Visne alterius etiam rei symbolum fuisse tori litatem cognoscere uultitudino in fidelium paritura erat Ecclesia : ut igitur Credere Ininime recusa res quo pacto in secunda, in frugifera , sterilis peperisset, praecessit ea, quae natura sterilis erat quae sterili volun-

XCII. 4

58쪽

tali iam praemuniret, et Sarra acta est Ecclesiae figura. Nam ut illa cum sterilis esset, peperit in senecta : Sic et ista cum sterilis esset, novissimis temporibus peperit. Atque hoc verum esse, quo pacto Paulus es letur audi: Nos autem stimus liberae filii . s Cum enim sigura sit Ecclesiae Sarra, quae libera est, idcirco addidit nos liberae

filios esse. Et rursus Itaque, ratres, secundum Isaac, promissionis dii sumus . a Quid est hoc, promissionis PQuemadmodum illum natura non peperit, Sic neque nos natura peperit, sed gratia Dei. Et rursus Quae autem usursum est Ierusalem libera eSt, quae est mater nostra , ohoe est autem Ecclesia. Accessistis enim ad Sion mon, tem, inquit, et civitatem Dei viventis, Jerusalem coeles-slum, et Ecclesiam primitivorum Si ergo superna Ierusalem est Ecclesia, porro Jerusalem supernae figura est Sarra, prout dixit, uiuae sunt, Una quidem in servis tutem generans, quae est Agar quae autem sursum est Jerusalem libera est, quae est mater nostra manifestiun es Jerusalem , quae Sursum est, figuram esse Sarram

habita ratione partus ac sterilitatis. V. Scio subtiliora esse quod diximus sed si attenda mus, nihil eorum nos effugiet, quae dicuntur. Hi ergo

pleniores mysteriorum sunt dogmatumque sermones sed si lubet, accommodatiorem ad mores cum illis proseremus. Sterilis erat uxor, ut castitatem mariti cognoscas: quod

nec illam xpulerit, tametsi tum id lex nulla prohiberet, nequo alteram ductam praeter liberam introduxit : quod tamen faciunt multi quaerendorum specie liberorum, ut luxuriam suam expleant, et has ejiciunt, illas introducunt: alii quoque pellicos in eas armant, et infinitis pugnis ac rixis domos complent. At non ita justus ille sed quietus erat data

59쪽

s ibi a Deo uxore contentus, ac naturae Dominum precabatur, ut naturae vincula solveret, neque uxori Xprobravit. Unde Vero Constat eum non exprobrasse ex ipsa Scriptura. Si exprobrasset, hoc quoque scriptura dixisset, neque iacuisset si quidem et praeclaras acinora, et Vitia justorum commemorat, ut haec fugiamus , illa aemulemur. Cum igitur apud silium ejus nurus ipsius Rachel lamentaretur, et ille objurgaret, expressit utrumque, nec celavit Scriptura. Cum enim dixisset: Da mihi liberos si autem non moriar quid ille ait 4 Numquid Deus ego, qui privavit te fructus volatris Da mihi liberos a muliebris postulatio, et aratione aliena marito dicis, da mihi liberos et naturae Dominum praetermittis P Idcirco et ille cum illam increpando respondisset, ab Surdam ejus petitionem repressit, et a quo polendum esset edocuit. At non ita iste, neque lale quidquam ipse dixit, neque apud istum illa conquesta est an lamentata. II in castitatem docemur simul et sidem. Nam cum Deum precetur, fidem ejus hoc indicat:

Ciam Vero nequaquam uxorem ejiciat, id ejus manifestam reddit castitatem : cum autem non eXprobret, neque deSperet, id patientiam ejus et animi moderationem, multamque modestiam et amorem erga UXorem istendit.

Neque enim, quemadmodum nunc multi factitant, qui in ejusmodi aerumnis ad veneficia praestigiasque confugiunt, illa superflua, inutilia, noxia, animaeque lethis ora illo se cit, sed omissis omnibus his, cunctisque contemptis rebus humanis, ad naturae Dominum, qui poterat his solus mederi, recurrit. VI. Audite haec mariti, discite uxores, imitemur iustum omnes, nihil pluris faciat uxor, quam virum : nihil magis vir diligat, quam uxorem. Hoc omnium nostrum vitam tuetur, hoc mundum continet universum. Nam quemad-

Gen. XXX, a.

60쪽

modiam concusso sundamento tot uin corruit aedificium: sic oliam cum dissidia inter conjuges oriuntur, tota Vita nostra subvertitur. Vide namque : mundus ex urbibus On- Stat, Urbes ex domibus, ex viris ac uxoribus domus. Si igitur inter vivos et uxores pugna consurgat, dum i Sia lurbantur, etiam Urbes vertuntur quod si urbes turbentur, universum otiam orbem Omnino necesse est iu multibias,

bellis, pugnisque compleri Propterea meus istius rei maxime curam geri : Propterea uxorem ejici non sinit, praeterquam Ob solam fornicationem. Quid igitur si conlu- meliosa sit, dicet aliquis , si prosus sit et sumptuosa, et innumeris aliis vitiis scatu a P patienter se omnia , neque

propter vilia ejice, Verumtamen ilia corrigo. Proptereatu capitis locum tenes, ut corpori scias mederi. Nam neque si corpus nostrum innumeris sit confossum vulneribus, illud a capite so paramus. Ne igitur uxorem quoque Separe S te ipso nobis enim corporis loco ost uxor. Quam ob causam beatus etiam Paulus aiebat et Viri diligere uxoress sic debent, Ut corpora sua . Et pro uxoribus cadem lux datur: sicut tuum caput amas, et colis uxor, ita Virum tuum cole neque enim sine causa laniam istius rei rationem habemus. Scio quo bona concilio istud, si nullum inter virum et uxorem dissidium oriatur scio quot malorum occasiones pariat, Si inter Se contendant. Tunc enim non

divitiost, non felicitas quam boni usserunt liberi, non multitudo liberorum, non magistratus ac principatus, non gloria, non honor, non deliciae, non sumplus, non alia quaevis se. licitas uxorem exhilarare, Vel virum poterit, si inter sorixentur.

VII. Iuic potissimum rei pro caeteris Omnibus studea. mus. Vitiosa est uxor, fac quod Isaac secit Deum precaro. Si enim illo procum assiduitalo debilitatem solvit naturae,