[Omnia quae extant juxta Benedictinorum versionem]

541쪽

DE BASSO MARTYRE. 533 Dominus universorum , qui terrarum Orbem manu gestat, illum concutit, non ut eversat, sed ut eos qui insolenter se gerunt, ad Salutem OnVertat.

ΙΙ. Neque vero quisquam reprehendat, quod cum in dulgente matre Dominum comparaVerimus, quandoquidem in Evangeliis se ipsum Dominus ipse cum gallina con inlit dicens uiae rusalem, Ierusalem , quae occidis Prophsitas, et lapidas eos, qui ad te missi sunt, quoties Olui congre- gare filios tuos, quemadmodum gallina congregat pullos

hsuos, et noluisti P Terram igitur expertem animo benignus Deus commovit, ut eam quae anima praedita est, ab inordinalis motibus revocaret carnis interitum comminatus ost, ut nobis ab animae exiti caveamus. Vides, o pie Christiane, quanta sit creatoris erga nos misericordia vides benignitatem ex comminationibus est ulgere pvides miserationem praevenire indignationem P vides sententiam bonitate superari P oque id sane mirum : ipso

nunc etiam mitis ac benignus est Dominus noster, Ore solito de salute nostra sollicitus, qui clara Voce clamat in Evangeliis, ut paulo ante nobis legebatur : Venile, dis- scite a me, quia mitis sum, et humilis corde . O quanta creatoris est demissio nec tamen Creat Ura QVeretur. V ite, discite a me, quando advenerit dominus ad ser-Vos, qui prolapsi fuerant, consolandos. la se gerit erga nos Christus, misericordiae specimen edit, Cum peccatorem puniri oporteret, cum eorum genu omne delere, qui ipsum irritaverant, mansuetis reos verbis alloquitur u Ve- nite, discite a me, quia mitis sum, et humilis Corde. Deus humilis est, et homo sublimis mansuetus est jude , et reus superbus humilem artis ex vocem mittit, et lutum quasi rex quispiam loquitur a Venite, discite a me, quias mitis sum, et humilis corde. Non lexerunt VOS, quae

542쪽

534 s. GO CBnYs 8ΤοMI AB HIEPISCOPI P. prae QS serunt, O EXOPariant VOS, Uae deinde, quaeque paulo ante acciderunt, quemadmodum tunc, nunc etiam Creaturam Cum Commovisset, rursus eam misericordia

usus firmavit: Venite igitur, discite a me, quia Ditis, sum, et humilis corde. Non flagellum gestat, quo verberet, Sed natur 3m, qua medeatur. Venite atque inessabilem bonignitatem videle. Quis herum minime verberantem non diligit quis iudicem reo supplicantem non miratur POmnino verborum humilitas te in admirationem traducit: opifex sum, et pia meum diligo suber sum, et ei parco, quem fabricatus sum. Si meae dignitatis iure summo utar, collapsam naturam humanam minime liberabo, et immedicabili morbo laboranti nisi lenia medicamenta adhibeam, convalescero illa in inime olerit: nisi benigne atque humaniter tractem, nec aliar si minas solum intentem, interimitu p. Idcirco iacenti emplastra lenitalis appono:

plurimum ex commiseration me submitto, ut eam lapsam erigam. Jacentem et abjoclum a lupsu non excitat illo qui stat, nisi manum et ipse demittat. Venite, discites a me, quia mitis sum, et humilis corde. Non ad ostentationem Verba profero, rerum experientiam vobis exhibui, quia milis sum, et humilis corde, ex eo statu collige, in quem de enisse me vides. Ormam intuere meam, et quae sit dignitas mea, cum animo tu repula, meque adora, quod tua causa me demiserim. Cogita Unde prosectus sim, et quo in loco locum colloquar, cum mihi coelum sedeses Set, nunc te alloquens versor in terris Sursum glorificor, et ut longanimis non irascor, quia mitis sum et humilis ordo. is mitis essem Regis silius, matrona Servam non elegissem misi mitis essem, invisibilis ot visibilis substantiae opifex, peregre ad vos non venissem. is mitis essem, involutus fasciis non fuissem, qui saeculorum sum

pater Nisi humilis issem, paupertatem praesepii ' non

543쪽

subiissem, qui creaturae possideo divitias universae. Nisi mitis essem, non cum jumentis Versarer is, Nem neque Cherubim possunt intueri. Nisi mitis essem, nunquam ego qui expuendo caecis lumen insundo, ab improborum labiis consputus essem. Nisi mitis essem, nunquam ego, qui Ser Uo manumitto, servilem alapam tolerassem. Nisi mitis essem, dorsum meum ad flagella pro mancipiis sustinenda non praebuissem. Sed cur ego, quod 3jus est, non pro-

sero nisi mitis essem, cum alii pati deberent, non Utiquo ego qui nihil debebam, mortis pro illis debitum exsolvis sem. Ego ero exsolvi, ut pro illis qui deorsum apud inferos

detinebantur, mulctam supplicii numerarem. Non enim vivorum tantum rex sum, Sed etiam dominus mortuorum. Propterea viam utramque dispensationis insistens Veni. Homo apparui, factus sum et ad modicum tempus mor tuus, Ut Omnibus etiam qui sub terra erant, incorruptionis mos donum impertirem si Venile, discite a me, quia mitis a sum , et humilis ordo. Ab animi proposito, non a Du-

tura est vilitas mea. In accessibili substantia praeditus sum, Sed mente, quae se ad omnes extendit. Venito, discito a me, quia mitis sum, et humilis corde, non dignitate. ο-dicus sum, si spectes animi propositum, non si polentiam. Angelis terribilis sum propter potentiam : hominibus propter animi propositum sum humilis si Venite, discite a me, a quia mitis sum, et humilis corde. Non pro natiarae meae conditione loquor sed prout misericordiam meam decet, verba facio. Multo mihi carior est mansuetudo, Uam ο- testas. Rex sum ego, qui te alloquor magna quidem Virtute polleo, Sed nolo potentia, quae mihi suppetit, tuam imbecillitatem perterrefacere. Non dico , Vonile discite a me, quia dominus sum, ego qui dominor creaturis, qui respicio terram, et ossicio ut tremat, qui coelum metior palmo, et terram pugno teneo sed, e Venite, discite a me,

544쪽

, quia mitis sum, et humilis corde . Ita sum mitis peccasti tu, et ego flagellis sum caesus. Ita sponte sum humi. lis. Veni ego, ut eos qui servitute premebantur, in libertatem vindicarem , et ipsi me liberatorem lapis ceciderunt simul, et in crucein Sustialeriant, qui SerVitute premebantur, et postea patrem meum pro ipsis rogans dicebam e Pater dimitte illis mon enim sciunt, quid faciunt. Ve-s nite igitur, discite a me , quia mitis sum , et humilis a corde Venite, supplico et precor, non me pudet sup

nire Venite, discite a me mansuetudinem prius, quam terribilem potentiam spectetis. Venite, nunc medeor, paulo post rationes subducam. Nunc parco, paulo post Sententiam seram : nunc iam misericors, paulo post ustus judex apparebo. Venite, discite a me, quia mitis sum, et humilis corde. Vel mansuetudinem honorate, vel potentia uipertimescite. Venite, praeoccupato faciem meam in Onsessione . empore quippe mansuetudo ista mea discriminata St.

III. Ad hanc solam vitam praesentem pertinet, ut longanimitatis meae specimen edam : Veniet tempUS, quo mansuetudinis hujus meae porta claudo tur Veniet tempus, quo lacrymae peccatorum stillantes nihil proderunt vota tot tempus, quo undique Clangentes tubae secundum adventum meum indicabunt quando terram percurrente Uni VorSa in Angeli multa mortuorum millia in judicium adducent: quando tribunal cum collocabitur, et super Coelestes Virtutes vectus incedam inuando principatus et potestates venientis latus stipabunt quando regni mei iam maria mundum universu in illuminabunt quando libri aperientur eorum, quae nusquisque gessit in vita quando legis observatio exigetur, et daemonia in exactum ratiocinium pro

545쪽

DE BASSO MARTYRE. 53 seretur quando reus sistetur, cui Sola opera poterunt patrocinari: quando cogitationes accusabunt, et conscientia

convincet quando maligni spiritus verba judicis atton dent quando fornax sententiam judicis expectabit: quando vortium illud, Miserere, jam non amplius clamanti pro derit. Venit igitur antequam bres miserationum mearum occludam antequam vitae nundinas iniri contingat antequam Vitae Spectaculum praeterierit. Praestitutum enim tempus sinis saeculi est in anuis, Venite, priusquam inci

piam judicare. Si enim jam sedens incipiam judicium

exercere, non amplius condonabo. Propterea fatuarum virginum exemplum patefeci , quarum vitae lampades, quod oleum justitiae non haberent, extincto fiant, et quo pacto fores illis conclavis sponsi eclusae sint, quo pacto pulsantibus illis o interiori peditam parte responderim, Noscio vos, quibus verbis judicis Vocem, qua peccatores alloquetur, expressi. Si ergo dominicam benignitatem, fratres , ex Salvatoris verbis didicimus, ne judicem spernamus, qui mitibus verbis nos ante judicii tempus allo

qui Dar, ne poenitentiae Occasionem amittamus : bonis operibus et eleemosynis animas nostras vestiamus: Unus illi Sque nostrum ad Vitam o ternam adipiscendam necessarium comparet Commeatum, ab iniquis a tionibus abstineamus.

Si nim dem nostram inconcussam in bonis operibus

bunt. Animas nostras Castitato decoremus, et puri si dei in pestimabilem margaritam luto nobis insuper acquiramus, antequam Vitae nostrae templa elabatur, antequam sigura mundi, et flos gloriae, o omnes errenae deliciae tollantur et pereant, incorruptum judicem nobis concilio mus. Ipse enim est, qui dicit u Vivo ego, dicit Domi-nnia S, nolo mortem peccatoris, Sicut converti eum et vi

546쪽

538 s. Go. ἘHRYsos ΤοMI ARCHIEPISCOPI c. i. η Vere . Si punire cuperet peccatorem, taceret misereri Vult propterea monet parcit, idcirco hortalum praedicendo terret tu, ne re ipsa in periculum in idas Deus enim cum minatur, servare Vult cum Vero silet, statuit castigare. Possumus ex alio Pum experimentis hoc discere.

Comminatus est Ninivitis, et pepercit tacuit apud Sodomitas, et punivit Coronas praeparavit, nisi tormenta nobis ipsis inseramus Cupit gehennam otiari cupit tenebrarum Carcerem claudere cupit iram omnem diabolo reservare cupit judex sedere, non ut aliquos puniat, sed ut omne Scoronet. Cum igitur talem dominum habeamus praeripiamus benignam illam vocem , pareamus dicenti e Venile, discito a me, quia mitis sum et humilis corde , ut et optabilem illam, ac felicem vocem audire mereamur dicentem: Venite, benedicti patris mei, possidete paratum Vobis regnum quo nos innes utinam poliri contingat gratia et benignitate Domini nostri Jesu Christi, cum quo Patri gloria una cum Spiritu sancto, in Saecula saeculorum.

Amen.

Cum ῬiScopu mar rum diem ruri celebratum ab iisset, habitu es in urbe Sermo in martyr S, et docompunctione cordi et iccmoVua.

Ι. eri Martyrum dies fuit, sed et hodie Martyrum

dies est. Atque utinam semper diem Martyrum celebraremus. Si uim illi, qui insano theatrorum amore ducun-

547쪽

SERMO DE IANcΤIs NAnΤΤBIBI; s. 33stur et Circenses ludos ad stuporem usque mirantur, nunquam turpibus illis spectaculis satiantur multo aequius est, ut Sanctorum estivitatis celebratio nobis salietatem

et astidium nunquam pariat. Illic pompa est diabolica, hic estivitas christiana illic exultant daemones, hic Angeli choreas ducunt illic animarum pernicies, hi salus

eorum omnium, qui congrcgantur. At habent illa quamdam voluptatem p Non sano tantam, quantam ista. Quadenim, UdeSO, Voluptas temere et 'itio quo modo Urrentes

equo cornere hic vero non jugum brutorum animalium spectas, sed Martyrum mille currus, et Deum qui curri

bus istis praesidet, atque in coelum iter tigil it enim intelligas Sanctorum animas Dei currum esse, audi Prophetam dicentem e Currus Dei decem millibus multi splex, millia laetantium 4 Quod enim supernis Virtutibus dono dedit, loc et naturae nostrae largitus est. Uper Cherubim se dot sicut ait Psalmus Ascendit super Ches rubim et volavit et rursus , si ui sedes super Cheru-ηbim , et inlueris ab γssos ci hoc etiam nobis rurSIS COI1-

tulit Sedet super illos, in nobis habitat. Inhabitabo enim, et inambulabo in vobis . Illi facti sunt currus, nos templum stamus. Vides cognati noui honoris vides quo paclo pacificarit quae in coelis sunt, et quae in terra a Itaque nihil ab Angelis disserimus, si velimus sed quod in Xordio sermonis dicebam , heri Martyrum dies , et hodie Martyrum dies, non eorum qui apud nos sunt, sed eorum qui in villa cimo vero illi quoque apud nos sunt. Nam in saecularibus quidem negotiis a se invicem dissident civitas et villa : in iis autem quae ad religionem pertinent, communicant et uniuntur inter se invicem. Noli enim barbaram ipsorum linguam spectare, sed animum ipsorum philosο-

548쪽

phia excultum. Quid enim linguae communio prodest, si animi sint divisit quid oro diversitas linguae nocet, si side jungamur Hac ratione neque villa delerioris conditionis quam civitas, cum in eo , quod bonorum C dput est, aequalem honorem sortiantur. Propterea quoque Dominus noster Iesu Christus non in urbibus versabalur , et villas vacuas ac desertas relinquebat, sed peragrabat civitates et castella praedicans Evangelium et san3n Omnem languorem et omnem infirmitatem. Hunc et communis pastor noster ac doctor imitatus nos deseruit, et ad illos prosectus est imovero non deseruit nos, cum ad illos abiit,

quippe qui ad fratres nostros abierit. Et quemadmodum cum Macchabaeorum estum celebraretur, in rhom illa omnis est usa est ita cum Martyrum , qui illic quiescunt,sestum geretur, nunc urbem totam ad illos oportuit se transferro Propterea namque non in urbibus tantum Ollocavit Martyres Deus, sed etiam in villis ipsis, ut ex diebus estis commercii et colloquii necessaria nobis occasio detur atque adeo plures in villis , quam in urbe Inseriori enim abundantiorem honorem impertiit Deus , quod imbecillior sit pars illa . propterea majori eam subsidio cultuque dignatus est. Nam ii quidem qui urbes incolunt, assidua doctrina ruuntur Drat qui degunt in agris, non tanta largitate potiuntur. Itaque doctorum penuriam uartyrum abundantia solatus est Deus , et ita disposuit, Ut plures apud illos Martyres sepelirentur. Illi doctorum quidem

linguam perpetuo non audiunt, sed Martyrum Vocem sepulcro resonantem et ipsos alloquentem quae multo

majori virtute pollet. Atque ut intelligatis majori pollere

virtulo Martyres etiam silentes, quam nos qui loqui uitar multi saepenumero dum apud multos de virtute verba sa-ciunt, nihil profecerunt: alii vero etiam tacentes ob vitae

549쪽

sERMO DL AEΑΝcΤIs MARTYRIBΠs. 54i integritatem et splendorem multa egregia facinora patrarunt itaque multo amplius Martyres hoc socerunt non quidem lingua est Ormatam vocem mittentes, sed illam quae ex rebus ipsis multo clarius resonat quam quae ore profertur, qua nimirum totum genus humanum alloquuntur his verbis utentes ine spicite in nos, qualia passi sue rimus mala. Quid enim passi sumus . qui ad mortem damnati sumus, ac vitam aeternam adepti sumus Digni habiti sumus, qui propter Christum corpora poneremus quod si nunc illis nos non exuissemus, paulo post etiam inviti temporariam hanc illorum vitam amissuri eramus. Si non advenisset martyrium , eaque nobis abstulisset, at

Ommunis naturpe nostrae mor no inva Si SSet, eaque plane

dissolvisset. Propterea De gratilis agere non COSSRIDUS quod ejus beneficio nobis contigerit, Ut morio, quae Omnino nobis Oppetenda erat, adiso Strarum salutem animarum uteremur, quodque rem necessario debitam tanquam donum aliquod a summi genus honori a nobis ac cope rit. At enim molesta sunt et acerba tormenta sed brevi temporis momento seruntur quae Ver per illa voluptas acquiritiar, sempiternis saeculis coaeva durat : imo vero nubrevi quidem temporis momunt molesta sunt tormenta

illis, qui 1 utura respiciunt, et ad certaminis praesidem ac remuneratore In aspirant. Siquidem beatus etiam Stepha nus quia Christum oculis fidei spectabat, propterea lapidum imbres non respiciebat , sed illorum loco praemia

coronasque numerabat. v igitur a rebus quoque praesentibus oculos tuos ad sutura conVerte, ac ne brevem qui dem capies en Stam 3lorum.

II. Haec et his plura dicunt Martyres, multoque melius, quam O persuadent. Nam ego quidem si nihil haboro molestiae tormentum dicam, fide dignus minime videor,

550쪽

dum ita loquor nihil quippe dissicile verbis hoc pacto

philosopharici at ex ipsis peribu erumpentem vocem Martyr emittens, neminem habet, qui contradicat. Et quom admodum fieri solet intus in balneis, ubi calidarum

aquarum servet a Va CPUm, ne descendere quisquam Udo quandiu quidem se in Vicem Verbis cohortantur, qui ad oram balnei sedent, nemini tamen persuadent : ubi vero quispiam ex illis aut manu in demiserit, aut laxato pede totum corpus considenter immiserit, quamvis tacens mullo melius quam qui multa orba sacerent, eos qui superiori loco sedent adducet, ut in lavacrum audeant insilire sic etiam sit in Martyribus Ilic enim loco lavacri aquae pro positus est rogus. Ergo qui oris circumstant, cet innumeris verbis cohortentur, non admodum commovent: ubi vero Martyr Unu S non pedem, non manum tantum demiserit, sed totum Corpus injecerit, tum ipsa rerum experientia vehementius quam cohortatione vel consilio quovis impellit, et ex animis circumstantium timorem expollit. Videtis, ut potentior sit quamvis tacentium vox ista Mailyrum Propterea nobis illorum corpora dereliquit Deus

propterea cum Oli In Vicerint, necdum tamen resurrexerunt, sed certamina quidem a tam multo tempor subierunt, resurrectionem Ver nondum Sunt consecuti , nondum

propter te, ac propter tuam utilitatem, ut cum ilham athletam tibi ante oculos posueris, ad eumdem cursum exciteris. Nam isti quidem nullum detrimentum ex dilatione patiuntur Dat tibi maximam haec occasio utilitatem parit. Siquidem illi postea recipient, licet nunc non ocipiant quod si eos de medio nunc abripuisset Deus, mulla nos cohortatione solatioque priva Sset, quod ex Sanctorum istorum sepulcris ab hominibus cunctis percipitur. Atque ea quae dicimus, vos vostro testimoni comprobatis Saeponamque quantumVis minaremur, blandiremur, terreremus,