Opera

발행: 1820년

분량: 444페이지

출처: archive.org

분류: 연설

331쪽

ACADEMICORUM Lis II CAP. 25. III

XXV. Sed id omittamus. Illud certe, opinatione

et perceptione Sublata, Sequitur, omnium SSenHO-num retentio ut, si ostendero, nihil posse percipi,

Quid ergo est, quod percipi possit, si ne sensus quidem vera nuntianti quos tu Luculle, communi loco defendis: quod ne id facere posses, idcirco heri

non neceSSario loco, contra se Sus tam multa diseram. Tu autem te negas infracto remo, neque columbae collo, commoveri. Primum cur nam et in remo sentio non esse id, quod videaturri et in columba plures rideri colores, nec esse plus uno. Deinde nihilne praeterea diximus 3 maneant illa omni lacerat lata causari veraces suos esse sensus dicit. Igitur Semper auctorem habes eum, qui magno suo periculo causam agati Eo erum rem demittit Epicu-TUS, Si unus sensus semel In vita mentitus sit nulli unquam SSe credendum. Hoc St Verum SSe confidere suis testibus, et importune insisteres Itaque Timagoras Epicureus negat sibi unquam, cum Oculum torsisset, duas ex Licerna flammulas esse HSas opinionis enim esse mendacium, non Oculorum:

quaSi quaeratur, quid sit, non quid videatur. Sed hic quidem majorum similis. Tu vero, qui visa sensibus alia vera dicas esse, alia falsa, qui ea distinguis 3 Desine, quae , communibus locis domi nobis ista nascuntur. Si quis Deus te interroget, sanis Od et integris sensibus, num amplius quid desideras 3 quid respondeas 3 Utinam quidem roget Audiat quam nobiscum male egerit. Ut enim vera videamus, quam longe demus 3 Ego Catuli Cumanam ex hoc loco regionem Video Pompeianum non emo neque quidquam interjectum est, quod obstet sed intendi longius acies non potest o praeclarum prospectum Puteolos videmus a familiarem nostrum Arianum, Ort se in porticu Neptuni ambulantem, non ridemuS. At

ille nescio qui, qui in scholis nominari solet, mille et

332쪽

31M ACADEMICORUM LIB. II CAP. 26.

octoginta stadia quod abesset, videbat quaedam volucres longius. Responderem igitur audacter isti vestro Deo me plane his Oculis non esse contentum. Dicet me acrius videre, quam ullos pisces fortasse; qui neque videntur a nobis, et nunc quidem sub ocus sunt; neque ipsi nos suspicere possunt. Ergo, ut aliis aqua, Sic nobis aer crassus, offunditur. At --plius non desideramus. Quid Θ talpa 3 non desiderare lumen putas 3 neque tam quereretur cum Deo, quod parum longe, quam quod falsum videret. Videsne navem illam 3 Stare nobis videtur; at iis, qui

in navi sunt, moveri haec villa. Quaere rationem, cur ita videatur quam ut maxime inveneris, quod haud scio, an non possis non tu verum testem habere, Sed eum, non Sine causa, falsum testimonium dicere ostenderis.

XXVI. Quid egide navit vidi enim a te remum

conterimi majora fortasse quaeris. Quid potest esse Sole majus 3 quem mathematici amplius duodeviginti partibus confirmant majorem Se quam terram. Quantulus nobis videtur mihi quidem quasi

pedalis Epicurus autem posse putat etiam minorem Se eum, quam Videatur, sed non multo is majorem quidem multo putat esse, vel tantum eSSe, quantus rideatur ut oculi aut nihil mentiantur, aut non

multum mentiantur. Ubi igitur illud est semel Sed ab hoc credulo, qui nunquam Sensu mentiri putat, discedamus; qui ne nunc quidem, cum ille sol, qui tanta incitatione fertur, ut, celerita ejus quanta sit, ne cogitari quidem possit, tamen nobis

stare videatur. Sed, ut minuam controversiam, Videte, quaew,

quam in parvulis itis. Quatuor sunt capita, quae concludant, risii esse, quod nosci, percipi, comprehendi possit de quo haec tota quaestio est. E quibus primum est, esse aliquod visum falsum Secundum, non posse id percipi tertium, inter quae visa nihil

intersit, fieri non posse, ut eorum alia percipi possint,

333쪽

alia non possint quartum, nullum esse visum verum a SenSu profectum, cui non appositum sit visum aliud quod ab eo nihil intersit, quodque percipi non possit. Horum quatuor capitum secundum et tertium Omnes concedunt. Primum Epicurus non dat. Vos, quibuscum res est, id quoque conceditis omnis pugna de quarto ret.

Qui igitur . Servilium Geminum videbat, si Quintima se ridere putabat, incidebat in ejusmodi visum, quod percipi non posset quia nulla nota Verum distinguebatur a falso qua distinctione sublata, quam haberet, in C. Cotta qui bis cum Gemino consul fuit agnoscendo, ejusmodi notam, quae falsa

esse non posset Negas tantam similitudinem in rerum natura eSSe Pugnas omnino, Sed cum adverSR-ri facili. Ne sit sane videri certe potest. Fallet igitur sensum : et, si una felasserit similitudo, dubia omnia reddiderit. Sublato enim judicio illo, quo Oportet agnosci etiam si ipse erit, quem videris, qui tibi videtur, tamen non ea nota uiscabis, qua dicis Oportere, ut non possit esse ejusdemmodi falsa. Quando igitur potest tibi P. Geminus, Quintus videri, quid habes eXplorati, cur non possit tibi Cotta videri, qui non it, quoniam aliquid videtur esse, quod non est 3 omnia dicis sui generis esse nihil esse idem, quod sit aliud Stoicum est quidem, nec admodum credibile, nullum esse pilum omnibus rebus talem, qualis sit pilus alius, nullum granum. Haec refelli SSunt Sed pugnare nolo. Ad id enim, quod agitur, nihil interest, omnibusne partibus visa res nihil differat, an internosci non possit, etiam si differat: sed, si hominum similitudo tanta eSSe non poteSt, ne signorum quidem p Dic mihi, Lysippus eodem aere,

eadem temperatione, eodem caelo, aqua, caeteriSomnibus, centum Alexandros ejusdemmodi facere

non posset 3 Qua igitur notione discerneret Quid si in ejusdemmodi cera centum sigilla hoc annulo

334쪽

320 ACADEMICORUM LIB. II CAP. 27.

impresser, ecquae poterit in agnoscendo esse distinctio 3 an tibi erit quaerendus annularius aliquis, quoniam gallinario invenisti Deliacum illum, qui

OV agnosceret 8 XXI II. Sed adhibes artem advocatam etiam Sensibus Pictor videt, quae nos non videmus et et Simul inflavit tibicen, a perito carmen agnoscitur. Quid phoc nonne ridetur contra te valere, Si Sine magnis artificiis, ad quae pauci accedunt, nostri quidem generiS, admodum nec dere, nec audire poSSumuipJam illa praeclara, quanto artifici esset SenSuS OS-tr0S, mentemque, et totam constructionem hominis fabricata natura, cur non eXtimescam opinandi teme ritatem p tia ae hoc assimare potes, Luculle, esSe aliquam vim, cum prudentia et consilio scilicet, quae finxerit, vel ut tu verbo utar quae fabricata sit,

hominem 3 Qualis ista fabrica est 3 ubi adhibita pquando cur quo modo Θ Tractantur ista ingeniose disputantur etiam eleganter. Denique vide-Rntur Sane, ne firmentur modo. Sed de physicismOX, et quidem ob eam causam, ne tu, qui idem me facturum paulo ante dixeris, rideare mentitus. Sed ut ad ea, quae clariora sunt, veniam e res jam universas profundam de quibus volumina impleta Sunt, non a noStris solum, sed etiam a Chrysippo de quo queri solent Stoici, dum studiose omnia conquisierit contra sensus et perspicuitatem, contraque Omnem OnSuetudinem, contraque rationem, ipsum, sibi respondentem, inferiorem fuisse: itaque ab eo armatum esse Carneadem. Ea sunt ejusmodi, quae a te diligentissime tractata sunt. Dormientium, et vinolentorum, et furiosorum, visa imbecilliora esse dicebas, quam vigilantium, Sic rum, Sanorum quo modo Θ quia, cum Xperrectus esset Ennius, non diceret se vidisse Homerum, sed visum esse Alcmaeo autem,

Sed mihi neutiquam cor OnSentit.

335쪽

ACADEMICORUM LIB. II CAP. 23, 32I

Similia de vinolentis. Quasi quisquam neget, et quieXperrectu Sit, eum Omnia et, cujus furor OnSederit, putare non fuisse ea Vera, quae essent sibi cisa

in furore. Sed non id agitur tum, cum videntur, quo modo videantur, id quaeritur nisi vero Ennium non putamus ita totum istud audivisse, pietas animi si modo id somniavit ut si vigilans audiret euer- rectus enim potuit illa in putare, ut erant, et Omnia : dormienti vero, seque ac agitanti, Probabantur. Quid potiona somno illo, mater, te appello' nonne ita credit filium locutum, ut euerrecta etiam crederet 8 unde enim illa Θ- Age, adsta maneri audi; itera dum eadem metista mihi: num videtur minorem habere visis, quam sigilantes,

fidem 3XXVIII. Quid loquar de insanis 3 qualis tandem

fuit affinis tuus Catule, Tuditanu. quisquam S nissimus tam certa putat, quae videt, quam is putabat, quae videbantur Θ quid ille, qui, ideo, video te dirim, lysses, dum licet: nonne etiam bis Xclamavit e videre, cum Omnino non rideret 8 Quid Θ apud Euripidem Hercules, cum, ut EurySthei filios, ita suos configebat sagittis ;cum Xorem interimebat, cum conabatur etiam patrema non perinde movebatur falcis, ut veris moveretur 3 uix ipse Alcmaeo tuus, qui negat cor sibi cum oculis consentire, nonne ibidem, incitat fu

rore,

Unde haec fiamma oritur 3 et illa dein P,

336쪽

321 ACADEMICORUM LIB. II CAP. 28.

M Incede, incede adsunt, adsunt me, me X- petunt.

Quid Θ cum virginis fidem implorat:

aer mi auxilium : pestem abige a mea Flammiferam hanc vim, quae me eXcruciat. Caeruleae, incinctae igni, incedunt: Circumstant cum ardentibus taedis.

Num dubitas, qui sibi haec videre videatur 3 itemque caetera:

Intendit crinitus Apodo

Arcum auratum, luna innixus. Diana facem acit a laeva. Qui magis haec crederet, si essent, quam credebat, quia videbantur 3 Apparet enim jam cor cum OCU-s consentire omnia autem haec proferuntur, Ut illud Sciatur, quo certius dii potest esse inter visa vera et falsa, ad animi assensum, nihil intereSSe. os autem nihil agitis, cum falsa illa vel furiosorum vel omniantium, recordatione ipsorum, refellitis. Non enim id quaeritur, qualis recordatio fieri soleat eorum qui experrecti sint, aut eorum qui furere destiterint; sed qualis risi fuerit, aut furentium aut

Quid est, quod ratione percipi possit 3 Dialecticam inVentam esse dicitis, veri et falsi quasi disceptatricem, et judicem. Cujus veri et falsit et in qua re 3 In geometriane, quid sit verum vel salsum, dialecticus judicabit, an in literis, aut in musicis 3 At ea non novat. In philosophia igitur 3 o quantus sit, quid ad illum quod sit sumium bonum, quid habet, ut queat judicares quid igitur judicabit Θ Quae conjunctio, quae disjunctio vera sit, quid ambigue dictum sit, quid sequatur quamque rem, quid repug-

337쪽

ACADEMICORUM L1B. II CAP. 29. 323

net 3 Si haec, et horum similia judicat, de se ipsa

judicat: plus autem pollicebatur: nam haec quidem judicare, ad caeteras res, quae sunt in philosophia multae atque magnae, non St Satis. Sed, quoniam tantum in ea arte ponitiS, dete, ne contra VOS Otanata Sit quae primo progreSSu festive tradit elementa loquendi, et ambiguorum intelligentiam, concludendique rationem tum, paucis additis, venit ad soritas, Libricum sane, et periculosum locum quod tu modo dicebas esse vitiosum interrogandi genus. XXIX. Quid ergo istius filii num nostra culpa est 3 rerum natura nullam nobis dedit cognitionem finium, ut ulla in re statuere OSS US, quatenuS: nec hoc in acervo tritici solum, unde nomen St, Sed nulla omnino in re minutatim interrogati, dives, pauperri clarus, ObScurus Sit multa, pauca magna, parvari longa, re nari lata, angustari quanto aut addito, aut demis, certum respondeamus, non ha

At vitiosi sunt soritae. Frangite igitur eos, Si potestis, ne molesti sint erunt enim, nisi cavetis. Cautum est, inquit Placet enim Chrysippo, cum gradatim interrogetur, verbi causa, tria, pauca Sint Rnne multa aliquant prius, quam ad mesta perveniat, quiescere, id est quod ab iis dicitur, at συχαζειν Perme, vel steria licet, inquit Carneades, non modo quiescas. Sed quid proficit 3 sequitur enim, qui te e Somno Xcitet, et eodem modo interroget quo innumer conticuisti, si ad eum numerum unum addidero, multane erunt 3 Progrediere rursus, quoad videbitur. Quid plura hoc nun fateri : neque

ultimum te paucorum, neque primum multorumr pondere pOSSe cujus generis error ita manat, ut non Videam, quo non OSSit accedere.

Nihil me laedit, inquit. Ego enim, ut Egitator H-lidus, prius quam ad finem veniam, equos SuStinebo; eoque magis, Si locus is, quo ferentur equi, praecepserit. Sic me, inquit, ante sustinebo, nec diutius cap-

338쪽

324 ACADEMICORUM LIB. II CAP. 30.

tiose interroganti respondebo. Si habes, quod liqueat,

neque respondes Superbis: Si non habes, ne tu quidem percipis. Si quia Obscura concedo e sed negas te usque ad obscura progredi. Illustribus igitur rebus insistis r si id tantii modo, ut taceas, nihil assequeri r quid enim ad illum qui te captare vidi, utrum tacentem irretiat te, an loquentem Θ Sin autem Usque ad novem, verbi gratia, Sine dubitatione re- Spondes pauca esse, in decim inrisus etiam a certis et illustrioribus cohibes assensum. Hoc idem me in obscuris facere non sinis. Nihil igitur te contra soritas ars ista adjuvat; quae, nec augenti nec minuenti, quid aut primum sit aut Postremum, docet.

Quid, quod eadem illa ars, quasi Penelope telam

retexens, tollit ad extremum superiora utrum ea VeStra, an OStra culpa est 3 Nempe fundamentum

dialectica est, quidquid enuntietur, id autem appellatur σξι αχ, quod est quasi effatiun aut verum esse, aut falsum. Quid igitur 3 haec vera, an falsa

sunt 3 Si te mentiri dicis, idque verum dicis mentiri, verum dicis. Haec scilicet inexplicabilia esse dicitis: quod est odiosius, quam illa, quae nos inincomprehenSa, et non percepta dicimus.

XXX. Sed haec omitto. Illud quaero, si ista explicari non possunt, nec eorum ullum judicium invenitur, ut repondere poScitis, verane an falsa sint et

ubi est illa definitio Effatum est id, quod aut verum

aut falsum sit 3 Rebus sumtis adjungam, ex his sequendas esse alias, alias improbandas, quae sint in genere contrario. Quo modo igitur hoc conclusum esse judicas 3 Si dicis nunc lucere, et verum dicis, lueet dicis autem lucere; et verum dicis: lucet igitur. Probatis certe genus et rectistime conclusum dicitis. Itaque, in docendo eum primum concludendi modum traditis. Aut quidquid igitur eodem naodo concluditur, probabitis aut ars ista nulla est. I ideergo hanc conclu Onem probaturusne sis: Si dicis te utentiri, verumque dicis, mentiris dicis autem te

339쪽

ACADEMICORUM LIB. II CAP. 30 325

mentiri, verumque dicis mentiris igitur. Qui potes hanc non probare, cum probaveris ejusdem generis Superiorem Hae Cli sippea sunt ne ab ipS quidem dissoluta. Quid erum faceret huic conclusionil ilicet, lucet lucet autem : Eicet igitur Cederet scilicet:

ipsa enm ratio conneXi, cum conceSSeri Superius,

cogit inferius concedere. Quid ergo haec ab illa con chisione differt Si mentiris, mentiri mentiris au tem mentiris igitur. Hoc nega te POSSe nec approbare nec improbare. Qui igitur magis illiud 3 Si ars,

si ratio, si via si ras denique conclaisionis valet; eadem S in utroque. Sc hoc extremum eorum en POStulant, ut X-cipiantur hi crinexplicabilia. Tribunum aliquem censeo adeant a me Stam Xceptionem nunquam impetrabunt. Etenim, cum ab Epicuro qui totam dialecticam et contemnit et irridet non impetrent , ut Veriun Sse concedat, quod ita effabimur Aut vivet cras Hermachus, aut non vivet cum dialectici sie Statuant, Omne, quod ita disjunctum sit, quasi aut etiam, aut non V non modo verum Sse, sed etiam necessarium); vide quam Sit alucis, quem isti tar-dimi putant. Si enim, liquit, altermirum conceSSero,

necessarium esse neceSSe erit, cra Hermachum aut vivere aut non vivere nulla autem Si in natura rerum talis necessitas. Cum hoc igitur dialectici pugnent, id est Antiochus, et Stoici totam enim evertit dialecticam. Nam si e contrarus disjunctio contraria autem ea dico, cum alteriam ait, alierum negat si talis disjunctio falsa potest esse, nulla Vera St. Mecum vero quid habent litium, qui ipsorima disciplinam equor 3 Cum aliquid hujusmodi inciderat, sic hidere Carneades solebat: Si recte conchisi teneo : in Vitiose, Onam Diogenes reddet ab eo enim Stoico dialecticam didicerat haec autem merces erat dialecticorum Sequor igitur eas vias, quas dissici ab Antiochor Philυδ. VOL. 11. 2

340쪽

326 ACADEMICORUM LIB. II CAP. 31.

nec reperio, quomodo judicem, Si lucet, luget, Verum se ob eam caUSam, quod ita didici, omne, quod

ipsum X Se conmeXum Sit, Verum esse non judicem, Si mentiris, mentiris, eodem modo SSe conneXUm.

Aut igitur hoc et illud; aut, nisi hoc, ne illud'IA-dem judicabo.

XI. Sed, ut omnes istos aculeos, et totum tortuosum genus disputandi relinquamus, ostendamuSque, qui Simus jam, Xplicata tota Carneadis sententia, Antiochia Sta corruent universa. Nec vero

quidquam ita dicam, ut quisquam id fingi suSpicetur.

Clitomacho sumam, qui usque ad Senectutem Una Carneade fuit, homo et acutus, ut Poenus, et valde studiosus ac diligens et quatuor ejus libri sunt de sustinendis assensionibus haec autem quae jam dicam, Sunt sumta de primo. Duo placet esse Carneadi genera risorum in uno hanc divisionem Alia visa esse, quae percipi OSSint, alia quae non possint in

altero autem, Alia visa esse probabilia, alia non probabilia. Itaque, quae contra SenSus, contraque perSpicuitatem, dicantur, ea pertinere ad superiorem divisionem contra posteriorem nihil dici oportere. Quare ita placere, tale viSum nullum eSSe, ut percepti consequeretur Ut autem probatio, multa. Etenim contra naturam esset, Si probabile nihil esset et sequitur omnis vitae ea, quam tu, Luculle, commemorabaS, eversio. Itaque et en Sibus probanda multa sunt teneatur modo illud non inesse in his quidquam tale, quale non etiam falsum, nihil ab eo dimerens esse possit. Sic quidquid acciderit specie probabile, si nihil se offeret, quod sit probabilitati illi contrarium, utetur eo sapienS: ac Sic omnis ratio vitae gubernabitur. Etenim Is quoque, iii a vobis sapiens inducitur, mi illa sequitur probabilia, non comprehensa, neque Percepta, neque SSenSa, sed Similia veri quae nisi probet omni Vita tollatur. Quid enim Θ conscendens navem sapienS, Umcomprehensum animo habet atque perceptum, Se X

SEARCH

MENU NAVIGATION