Joannis Saresberiensis Postea Epizcopi Carnotensis Opera Omnia ...

181쪽

EPISTOLAE.

cultat non poterunt conveniri. Mihi quidem, licet paulisper haeream, Persuaderi non potest, quod a tis adversae sinistra adversus dexteram Romani Ponti seis praevales eri t. Levi tamen gestami ne integritatem Virginis oppressam majestatis verbis, haud Lilenta

Senoniam irruptione sere Subversam memini. Debuerat Roma Senones it dona serentes' habere us pectos. Sed ubicularii et assessores principis, et

sacri palatii quaestores diligentissimi, sub imagine

juris praesidentis sorte religionem circumvenerunt, et Gallos, dum emungerentur censuerunt admitti. Non equidem invideo successibus eorum, sed tuae et domini praecentoris laesioni compatior, tanto magis, quanto minus his malis mederi possum. Facies namque rerum quae apud Vos sunt mihi ignota est, negotii vires ex absentia mea plena non possum inquisitione discutere, incidentes articulos citra partiuua assertiones examinare non valeo, et ob hoc in re incerta tibi non possum certi consilii sacere copiam: hoc tibi, auctore Domino, innata et exquisita rudentia, amicorum da sedulitas, sapientum assectatamstructi longe commodius praestabit, veruntamen

sine consilii praejudicio, interventu domini Altissiodorensis episcopi, ut preces domini Papae pro te

porrectas adniittat, studiosius sollicitabis, et per eundem, et alios mysterium consilii pariis adversae diligenter inquires, ut ex eo causam tuam facilius et felicius possis instruere. Si preces contemPSerit, eum quasi invitus trahes ad judices, maxime si litteris apostolicis aliorum judicio stare non cogeris. Neque enim in hae parte adversariorum vocibus credes, nisi

principis pices praesentaverint. Si judicibus tuis

executionem mandati apostolici consequi potueris, adquiesces: Sin autem honestam itineris causam, si ad dominum papam proficisci disponis, amici tui se Mi

182쪽

164 IoΑΝΝIA ARE ERIENSIS A. D. mabunt, quos rerum qualitas et causae calculus visibili specie plenius edocebunt. Ego quoque in quo

possum tibi non deero, litteras quas e parte mea domino papae trades, accipies a latore Praesentium, tibi et fratribus domini praecentoris bonum optante et utinam obtinentes Si affectum effectus non sequitur, animum veteris amici non argues, sed fortunam.

Cellens Abbati.

OccΑsΙΟΝΕΜ scribendi vobis gratanter arripui, quum apud nos viderem hominem, quem ad Vos credebam reversurum. Nuntio igitur salutationis vestrae benigne suscepto, cum eo de reserenda vobis salutatione contraxi, sub accepta cautione, quia persona mihi erat incognita. Quae itaque circa me sunt, ex parte describo, et possem utinam scribere laetiorat ostquam ab ecclesia Romana reversus sum, tot acerbitatis suae molestias in me fortuna congessit, ut sere nihil adversitati existimem me antea praetulisse. Miramini forsitan, et obstupescitis, quid me tantopere potuerit perturbare. Haec in aure Vestra paucis aperiam Serenissimi domini, potentissimi domini regis, invictissimi principis nostri tota in me incanduit indignatio. Si causam quaeritis, ei forte Plus justo favi, promotioni suae ultra quam oportuerit institi,

ad hoc toto desiderio cordis suspirans, ut quem sortunae invidia credebam exultantem, miseratione divina regnantem cernerem in Patrum solio, et jura

dictantem in populis et nationibus. Sic sorte decrevit Dominus punire impatientiam desiderii mei. Quicquid enim impatienter appetitur, Vel fuga vel accessu doloris importat aculeos. virilis tamen culpae

183쪽

159-64. EPIATOL E. 165 non arguor, sed quod vires meas omnino transcendit, et parvitatem meam magnitudine sui poterit excusare, in innocentiam meam impingitur. Olus in regno regiam dico minuere majestatem Quum admissime factum diligentius exprimunt, haec in caput meum intorquent. Quod quis nomen Romanum apud nos invocat, mihi imponunt. Quod in electionibus celebrandis, in causis ecclesiasticis examinandis, vel umbram libertatis audet sibi Anglorum ecclesia vendicare, mihi imputatur ac si dominum Cantuariensem, et alios episcopos, quid sacere Porteat solus instruam. His de causis totus concutior,

quibus etiam urgentibus mihi creditur exilium imminere. Ego illud propter justitiam, si oportuerit,

non modo sequanimiter, sed etiam cum gaudio tolerabo. Unde infra calendas anuarias me opinor ab Anglia exiturum, et quidem habito consilio vestro, o moraturum in Galliis, et inde ad Romanam ecclesiam transiturum. Interim quantas possum bonitati vestrae gratias ago Pro honore et liberalitate, quam in fratrem meum exercuistis, et ut vice me abbati Bullecurtensi de visitatione fratris mei gratias reseratis exoro. Post quam Prior de Cantu merulae litteras istas secreto inspexerit, ne ad oculos et aures plurium transeant providete. EΡISTOLA CXVI. D THOΜAM PRAEPOSITUM

CELLENSEM.

Thomo Proe sit Cellenti. ΙΝsPEOTI litteris quas domino Cellens transmitto,

statum meum pro parte conjicere poterit prudentia vestra. Quod autem specialiter ad Vos spectat, amicum vestrum P. unum esse sciatis, et incolumem, et in magna Prosperitate versari. Ilium vero quem vestria

184쪽

166 IOANNI SA aBERIENSIA A. D. precibus domino Cancellario regia commisimus, em, et thesaurarius Eboracensis, nuper sanum in bono statu vidimus, licet ab exactionibus regia non omnino possit esse immunia. EΡISTOLA CXVII. AD ALEXANDRAM A M. Domino Papae Maeandro. CAVEA, quae vertitur inter Suanum et Baldewinum, sacerdotes, super ecclesia de Chilledic ab auditorio venerabilis fratris nostri Ricardi Londoniensis episcopi, appellationis auxilio ad nostram tracta est audientiam. Agebat itaque memoratus Suanus ut jam dicta sibi restitueretur ecclesia, qua se querebatur esse injuste et sine judicio destitutum, qui vicariunt suum ut dicebat violenter expulerat Baldewinus ad haec dilatoria exceptione opposita, se super memorat ecclesia de jure conveniri non posse dicebat, citra restitutionem bonorum ejusdem ecclesiae, quae sibi viet fraude praefati Suani dicebat ablata paratus tamen de principali negotio respondere si Siaanus innocentiam suam delato sibi juramento purgaret. Suanus Verone subire voluit juramenti discrimen, nec reserre, asserens judicio domini Londoniensis intentionem suam non posse alicujus exceptionis obstaculo submoveri quod quum pars sateretur adversa, dicens se ideo appellasse, quia una die ab eodem Londoniensi cum isto alia duo perversa judicia reportavit, Suanus ad praesentiam appellavit vestram, praefigens Octavas apostolorum, quum tamen utrique Parati essemus omnem justitiam exhibere. EPISTOLA CXVIII. AD ALEXANDRU PAPAΜ. Domino Papae aleaeandro. CARITATI fraternae compassio nos admonet, mvenerabili fratre nostro illelmo orwicensi epis-

185쪽

EPISTOLAE.

copo vestrae majestati supplicare, ut vexationibus et injuriis quas ei Wachelitius arctii diaconus incessanter continuat, finem debitum imponi praecipiatis. Quod

quam necesse sit, Vestrae sinceritati innoteseere procuravimus, iniquitatis odio et abominatione scandali potius, quam aliquo Personarum Intuitu. Factum est siquidem Londoniis nuper uiati conventum celebraremus, exigentibus quibusdam necessitatibus, jam- dictus episcopus venerabilem fratrem nostrum LMndoniensem episcopum cui Videlicet, et igorniensi episcopo cognitionem accusationis, qua achelinus impetitur, delegastis, miserabili admodum supplicatione convenit, ut saltem ea die, quae ei tunc tertia fuerat peremptoria constituta, Post multas, et multorum bonorum virorum vexationes ejus admitteret Pr bationes, quod jam licto archidiacono juxta mandati vestri formam ablata restituisset, vel justitiam exhibuisset, nisi in omnibus Per ipsum achelinum stetisset. Produxitque in medium copiam virorum religiosorum, abbatum, archidiaconorum, Priorum, et clericorum, eorum testimonio, quod allegaverat, Probaturus. Processerunt et alii quam plures illaesae opinionis viri, qui amore justitiae, et ad confusionem iniquitatis dicebant se Parato eSSe Probare, quod saepedictum archidiaconum audierant, inerente episcopo, remistionem omnium restitutionum quas reposcebat, et insuper de Proprio x arcas argenti, ea condition ut ei absolutionem criminum suorum idem episcopus impetraret, et episcopum repudiaSSe partim quia non poterat, Partim ne Videri Posset Pro tantorum criminum redem Pthone arca recepisse. Ita quibus quum universi tam clerici quam laici, supra modum scandalisarentur. Dissimulare non potuit nec voluit dominus Lond. praedictas probationes tunc tertio productas fuisse, sed achel molli trium citati

186쪽

IOANNIS SARESEERIENSIS A. D.

nu in Peren Ptoriarum apparuisse et adjecit, quod sine Wigornensi episcopo, cui condelegata erat causae cognitio, et non apparebat, die condicto nihil decet nere poterat, Vel debebat. Sit itaque vestrae discretionis in brevi, si placet, saepedicti archidiaconi subterfugiis in quibus confidit, obviare, et vexationibus tamdiu amicti episcopi pacis remedi subvenire. EPISTOLA CXIX.-AD ALEXANDRUM PAPAM.

Domino Papin Ale Pandro. ADVERSUS Osbertum presbyterum super ecclesia de Trichestana, Jordanus prior Acrensi instituit On-tioversiaim, dicen eum Proetatam ecclesiam possidere, quam sine prioris assensu, et alterius advocati, citra solemnem ordineti juris, et regni consuetudinem, invitis, et reclamantibus Parochianis ingressus fuerat. Ad haec Osbertus se in eandem ecclesiam canonicum ingressum habuisse respondit, advocato comit Waren.

ipsum Proesentante, et Willelmo archidiacono or-wiconsi vice Ebrardi bonae mentoriae Or icensis episcopi, introducente, et ei cum omni iure suo jam- dictam ecclesiam concedente. Adjecit etiam hoc lettimorum testium assertione in praesentia venerabilis atris nostri Willelmi orWicensis episcopi se Probasse, quod et episcopus destinatis ad nos iit ristestabatur Se tamen minime cogendum esse dicebat, ut possessionis suae laudaret auctorem, aut titulum diceret, quum reus, et Si nihil praestet, obtineat, auctore non probante, quod intendit. Quum ergo venerabilis rater noster episcopus Cicestrensis instaret, ut prior, . in causa vellet procedere, suam sundaret intentionem, Praelatus Presbyter ad vestram audientiam appellavit, diem Praefiniens Domini ammia cantabitur L are II inrugalem.

187쪽

episcopus dilecto filio nostro, fideli vestro Willelmo

Cumin ecclesiam de Cerda restituit, juxta mandatum misericordiae vestrae, quo praeceperatis eandem sibi appellatione remota restitui, si ipsum Dunelmensi ecclesiae plene satisfecisse constaret. Dicitur autem clericus quidam nomine A. ut hoc beneficium clementas vestrae infirmet ad sedem apostolicam proficisci. Νos itaque quas possumus majestati Vestrae pro W. Preces porrigimus supplicantes, ut quod ei misericorditer conserre dignata est bonitas vestra fideliter con-

Servare dignetur, et ut ipsum in petitionibus justis

clementer audiatis.

EPISTOLA CXXI.-AD ALEXANDRUM PAPAM. Domino Papae Alexandro. ΙΝ omnibus quae gessit bonitas Vestra, nihil domino regi Anglorum gratius est beneficio quod illelmo Cumin fideli vestro misericorditer impendistis. Hoc

autem nititur evacuare frater quidam nomine A. do Cerda, utinam melioris vitae et integrioris iam seu et majestatem vestram levitati et inconstantiae, quod absit, submitti desiderat. Rectius, Pater, fuerat, omnino non audire clamantem, quam gratis destituere restitutum, et absque culpa dejicere legitime possidentem Placeat ergo dignationi vestrae juste conservares quod misericorditer contulistis, et ipsum in petitionibus justis clementer audite. De caeter episcopus Lexoviensis malleus iniquitatis est ad conterendam ecclesiam Dei; hic in me pauperem tantam regis

188쪽

coacervavit indignationem, ut domino Cantuariens et cancellario suo rex ipse denuntiaverit, me majestatem regiam minuisse, et ob hoc ab amicorum et fidelium numero excludendum. Auditis etiam litteris, quibus

innocentiam meam vestra benignitas XCuSavit, mendosus ille et mendax dicere ausus est Dominus Papa 3cripsit quod voluit, eryo omino relli refero, quod verum nori. Provideat igitur niihi pietas vestra, et regis gratiam studeat reformare.

moris Eboracensis archiepiscopi, nomine Symphorianus, in praesentia regis Stephani et episcoporum, et baronum Angliae, in quodam conventu celebri ostier- tum Eboracensem archidiaconum impetivit super crumine veneficii, quo Praedictum archiepiscopum dicebat extinctum, veneno sibi per archidiaconum in mensa Domini Propinato, Promittens constanter se hoc serricandentis, aut aquae serventis, aut monomachiae, aut alio judicio probaturam. Osbertus vero constantisSime

crimen insciatus, privilegio dignitatis et ordinis se

non laicorum, sed ecclesiastico tantum iudicio subjacere, et se illi per omnia paratum stare re Spondit.

Datis ergo ab utrisque sd umoribus de lite exequenda

juxta consuetudinem genti nostrae in manu regis, qui nobis et fratribus nostris reclamantibus et renitentibus, causam hanc propter atrocitatem criminis, et quia eo Praesente initiata erat, ad serum suum Pertinere dicebat, usque in Oetavas Epiphaniae dilata est controversia. Interea regi Stephano serenissimus dominus nosterre Henricus succescit, de cujus manibus, vix cum

189쪽

1159 4. J EPIATOL E. 171 summa dissicultate, in manu valida, et cum indignatione regis, et omnium procerum, jamdietam causam ad examen ecclesiasticum revocavimus Quum ergo intervenientibus multis dilationibus quaestio ex nece sitate protracta esset, et actor, . scilicet, secundum subtilitatem legum et canonum accusationem non

posset implere, inspectis sacris canonibus de consilio venerabilium fratrum nostrorum Ricardi Londoniensis, Hilarii Cicestrensis, Jocet Saresberiensis, Roberti Exoniensis episcoporum, et aliorum sapientum qui aderant, quia Verbum istud per totam insulam divulgabatur, jamdicto archidiacono purgationem indiximus trium manu archidiaconorum, adhibitis secum aliis quatuor diaconis, diem praestandae purgationis

praefinientes, qua imminente accessit ad nos memoratus archidiaconus, dicens se malle innocentiam suam demonstrare in facie ecclesiae Romanae, ad quam verbum forte pervenerat, se et omnia sua Vestrae Prote

tioni subjiciens, et auctoritate apostolica inhibens, ne in laesionem ejus quippiam ab aliquo statueretur. Adjecit etiam quod in octavis Epiphaniae se vestro conspectui praesentabit ΝΟ ergo, ut oportuit, a stolicae majestati deserentes definitionem negotii vestras

reservavimus sanctitati.

EPISTOLA CXXIII. D EUNDEM. Domino Papae alexandro. An hoc excellentiam Vestram capiti omnium Ecclesiarum dispositio divina praesecit, ut exterminatis vitiis de domo Domini, virtus jucundum capiat incrementum

et ut imperfectum totius humanitatis, vestrae maje tatis suppleat consummata persectio. Causa quae vertitur inter dilectos fratres nostros Mad. Dunel-

190쪽

I 2 aoΑΝΝIS ARESBERIENSIS A. D. mensem et monachos Cantuariensis ecclesiae, appellationis auxilio nuper ad examen apostolicum a nostris manibus evolavit ea est hujusmodi. emoratus Rad reditus lxx librarum, quos in ecclesia DOvurensi habuerat, officio nostro sibi restitui postulabat, aut aliorum redituum sequam recompensationem sibi reponderari dicens eos ad hoc teneri ex juramento, quod Auricus Camerarius nomine e mandato Onventus praestitit, quando Rad cessit, ut in ecclesiam Douurae monachi ingrederentur. Hoc quoque elegitimis testibus promisit probaturum. Prior vero et monachi hanc ejus petitionem inanem esse dicebant, eo quod sibi semper praedicta pactione in assignato reditu fuerit satisfactuma adjicientes se parato esSe ad calculi rationem accedere, ut suppleant pro arbitrio

boni viri, si quid ei ulterius competierit. Ad haec Had.

se citra audientiam vestram minime super haec litig turum respondit, invitans miorem et monachos super praestito juramento ad vestrum eXamen, et priorem Specialiter, et Hug. fratrem ejus super contem Ptu VeStro, eo quod in parochia illius protectionis vestrae Praesidio gaudentes, me invito contra juris reverentiam capellam construxerint, praefixit itaque terminum Dominicam in ramis Palmarum.

ΙΝ se ipsum, teste Anania, provocat sententiam mortis, qui Spiritum Sanctum, merito Virtutum, Successionis gratia, praerogativa sedis habitantem in vobis, aliquo mendacii fuco circumvenire Praesumit, Praesertim quum in dispendium juris, et alterius laesionem mendax precator invigilet Porro dator praesen-