장음표시 사용
121쪽
iussit Pari prudentia Antiochus sophista se purgavit
Nam cum a suis accusaretur , quod ad Remp. non a cederet non me ille , inquit , Reip. onus , sed mea natura ab ea gubernanda deterruit iram suam signis,cans , in qua se omnium maxime pronum esse sciebat quare hoc quoque modo publicas aus occasiones devita.
yit., Lege rat enim apud Platonem , qui iracundior essent ingenio , eos quidem ad disciplinas percipiendas misxime aptos esse, ad Remp. autem gubernandam minime
Si uxor noverit sequando soboli omnino legitima da cest opera d se viro suo inferiorem esse , illam caussare babebit, quamobrem cum eo litiget contra vero si arii lle ut alteram sui partem tractabit, sine rixa vitam aget. Haec vero , horum caetera similia , iis dicta sunt, i ne in iram incidant, providere debent. Restat modo , ut secundo in loco ea praecepta demus , quibus , cum iii
iram inciderint , ira tantum maneat , furor devitetur. Cum igitur irae vis omnes rationis nostrae aggeres superarit , atque mentem nostram occuparit , in primis id videndum erit, ne haec in iracundiam transeat in dini ira , quoad intra suos certos terminos continetur cum Vero ex iis excedit , fit iracundia , quae nihil a is rore distat. Nam cum ita animo affecti sumus , ut dibus inique adversis commoveamur, hactenus hominis est; ut vero in furorem animus raptim fertur , tum a seris homo nihil distare videtur. Saevit enim in puniendo in ulciscendo vero nullum adhibet modum. Hunc igitur sinrorem , hanc animi abalienationem devitabimus , si hie animi motus irae terminis continebitur hoc est, si, quam tum decuerit , tantum irascamur. Quam fit ita dicamidecentiam , modo ad caussae , modo ad personarum, γdo ad temporis, atque loci rationem retinebimus. Quemadmodum si quis in levi caussa leviter commoveatur , i eque sinat , ut primus ille motus se se amplius augeat: ut Cato , qui a Datulo eo onere , quem ferebat , in abierum humerum percussus , cum ab eo post ictum imprudenter admoneretur , ut caveret , quasi per iocum ei
respondit numquid aliud fers Alius ad convitia , adnainas , atque etiam ad manus venisset ut Alexander,
qui Clitum amicissimum suum quam levissima de caussa
sua manu intersecit. Qua ratione neque ceminis senioribus , meque egenis acerbius irascemur quod F in
122쪽
nitium Trigeminum fugit , qui si iram suam in sororem, foeminam motam esse sensisset , eamque Sponsi sui mortem lamentari animadvertisset , numquam ejus singuine manus suas , atque adeo Penates Deos tam im- te conscelerasset. In pueros vero, atque in seniores nul- iracundia non vituperatur. Utrique enim ad injuriam inserendam impotentes sunt. Egenum vero quis potius non commiserelcat, quam ut in eum desaevias Ut vero infimae , atque impotentis conditionis hominibus vix Mue irascimurra ita potentioribus nihilo aequius succen . sevimus , quia cum illis humane agere , his autem cedere debemus. Parentes vero is filii, si qua inter eos iracundia aliquando intercesserit, si, quam uterque utri lue teneatur , considerabunt, non solum ne illa ad insaniam non perducatur , sed ut ad nihilum magis redigatur, c
rabunt. Illi enim in filiorum vel maximis injuriis mi liores hi vero Parentibus in omnibus obtemperatiores esse debent. Id quoque ad hanc animi gravissimam commotionem devitandam maxime opportunum erit, si animadvertatur , utrum injuria dedita opera , an per inprudentiam nobis illata sit. Nam eum alieno vulnere
percussi sumus , quid tam indisnum , quam illi irasci
qui nullo animo nobis eam iuriam fecerit 8 Nam quemadmodum eo , qui imprudenter nobis prosuere, amare non tenemurra sic iis inique irascemur , qui coacti, atque per imprudentiam nobis damnum intulerint. Quoniam vero stulti in eo sunt hominum genere , qui im- trudenter iniuriam faciunt, his quoque ignoscendum est.
Nam qui in se ipsi injurii sunt , quod praecipuum est
illorum , qui accusari possunt , si in alios sua stultitia invehuntur Cum stulto iratus quoque coniungi potest si quod ille semper imprudenter agit hic vero inter diu etiam iuriose ; ut qui in hoc hominum genus iracundia commoveatur, parum ille hominis habere vide tur. Si vero illud , quod nos mordeat , ioco sit aut dictum, aut factum, nihil turpius, quam id non risu quoque accipere. Quid enim seremus, si ridicula injuriaeci eo accipimus Alexander usque eo arguta dicta Pertulit, ut piratae in se acerbius ocanti cum vita ipsa ingentia
etiam munera condonarit. Ferunt enim cum eum cepisset, atque capitis damnasset, hoc illum dicto contra Fum verberasse. Ego , Alexander , quia parvarum M
123쪽
eontra mitius lysses, naturam suam sequens, in eadem modestissime est versatus . Sed in suffragiis , atque et, tionibus facilius sentitur cum is repulsam fert ille Fro alter decernitur; cui id remedii esse poterit, si in f, sto Reip. suae, quam in se, melius consultum ess viderit, cujus utilitatem propriae dignitati ante erre debe bit aut cum in celeberrimis locis , qui nobis inserior si superiori in loco collocatur . erunt, antem Aldbgerium, aliquando ad convivium invitatum , nulla pretiosa veste indutum accessisse quare etiam in infimo memsi loco positus fuit . Cum vero hoc idem illi evenisset,
serica veste , atque aureo torque collo circumvoluto v
nitri tum in mensae capite est honorificentissime repos, tus Fercula iam apposita erant quisque suis instat, ac, quicquid obsonii magis placet , id sumit , atque com
ait Dantes Vero eo instrumento, quo cibus ex esculemtis ori ministratur , esculentum in vestis modo hanc modo aliam partem infundebat elixum deinde in abierum humerum imponens ex utroque vero integras aves appendens. Quod ut convivae viderunt, rati id, quod erat, non sine aliqua bella caussa tantum Virum tam im quinate agere , quid hoc sibi vellet, omnes quaerere cα-pere. Tum ille optimi convivae , Vestis meae , non autem meus hic est locus. Quare aequum est, ut ego eam, ut videtis, pascam atque ita Dantes iniuriam illam hac iubanitate est ultus. Imprudentiae supramenelaum accusabam , qui nimis familiariter Paridem accepisset nunc contra Paridem ipsum injuriarum ago , qui hospitium adulterio prius, deinde rapina violasset . Quare Menelaus ita exarsit, ut illi prius non pepercerit , quam Troiam ejus Urbem incendio sustulisset si quid tamen mitius age re voluisset, a qua saepius contemptus fuerat , is eam Driter contemptam habere potvicti, atque illi repudium, quod ei licebat, misisset. Duo sunt reliqua, quae huic in niverso morbo maxime mederi possim ; alterum patiemtia vindicta alterum. Haec enim omnis injuriae finis est; quae si aliena opera fiat, nos maxime delectat is vero nosti a nos eosdem eliciter beat. Certe ex Caesaris nece magna ad omnes, qui Remp. salvam esse cupiebant, lititia pervenit Bruto vero Cassio , qui suis manibus
eam secere , multo majorem venis non dubitatur . V
rum quoniam mihi cum Christiano Viro nunc agitur
124쪽
qui omni hac ulciscendi ratione vacare debet, quique sive ulla iniuria ab alio homine , sive a fortuna , ac casu cuiquam prosecta sit, a quaeque ea sit, illam ignoscat,
neve quicquam recordetur, oportet ; immo vero magis
ut ad novam accipiendam, quam ad acceptam vindicandam, se comparet de hac nihil amplius dicam hoc remedium bestiis , quique bestiarum more vivunt , relinquens. In una ero patientia tanto salutarius remedium quanto etiam aequius, sentitur. Hac igitur, qui quanta quanta sit affectus iniuria , se communiet, atque in ejus pnesidiis se se collocabit, ut inde nulla vi , nulla recentiori ac majori injuria deturbari possit , sibique non solum patientissimos cuiusque generis viros proponet ad imitandum ; sed unum tantum , qui quicquid supra cernitur, quicquid infra spectatur, creavit, atque confecit, qui cum nostra culpa omnes ignominias, omnes contemptus, omnes denique cruciatus a Gente illa, de qua saepius ad universam salutem optime promeritus erat, qui
vel uno nutu omne eorum genus Perdere potuisset , pro ea tamen vindicta Patrem Iuum , ut iis ignosceret , neve eorum tantam ignorantiam quicquam ulcisceretur in medio cruciatu rogat hunc, inquam, optimum Μagistrum imitabimur , atque in una patientia cum illo lanes nostras vindictas obliviscemur, atque Deum rogabimus, ut eorum ignorantiae misereatur, secreto nobis ille in his humanis contemnendis , atque sortius perseren-8is, numquam deerit cum vero hinc discesserimus, umde omnino aut citius, aut serius sumus discessuri, ad se, ut ex suis, feliciter revocinit. Haec habui , Cochi, laae tibi de Iracundia devitanda perscriberem. Non me fugit. multo plura a caeteris Scriptoribus te habere posse , at- me etiam ortasse potiora , ut qui in iis studiis omne tuum studium posuerint nostra tamen neque ea indignitate esse videntur, quae prorsus contemnantur certe u
a M.stro tuo tibi veniunt, minime ingrata esse debebunt . Sed ego, ut Athenodorus Augusto suum illud de
Graecarum literarum lectione ultimum praeceptum dedit; ha hoc tibi ori ut te semel iratum in speculo videas spero enim , ut ex oris deis itate animi turpitudinem facile conjiciens, ab hoc teterrimo monstro abhorresca ,
atque in tua animi sedatione conqui cas.
125쪽
Ad Bartholomaeum Ferrinium erculis Adestii Ferrariae Principis Scribam Integerrimum.
Vitae suae rationem ob oculos nonit, opera singula a se consecta AE publici iuris facia recenset, quibusque ea inscripserit, ostendit. Cur autem opus hoc de Conti Principis ipsi notissimum dicandum censeat, subj, cit, ejusque sanctissimos mores totius vitae uig larem integritatem extollit.
lcio te , Ferrini , minime fugere scio quam omnibus Scriptoribus liberum sit,
ac κ ulli controversa concessum ut unaquaque in re , quae magis quemque delectet . dimonem exerceant suam Neque veri inter amicos negatum minus ut de alio quovis genere beneficentiae mereat alius . te eundem minime praeterire, ignoro. Nam te in ali ro pervarie reseri video . in altero etiam D. pius expertus sum atque adeo in dies experior
magis . suam utramque scribendi in istidi liberam permissionem cum ego quoque jampridem animadverterem . in utraque quoad ejus facere potui . scium' scriptionem exercui meam .
126쪽
rum admodum adolescens ad bonorum Authorum latinae locutionis observationem me dedi atque e modo , quo ante me nemo. A quo meo inse
tuto non desit prius, quam ad eam magnitudiauem volumen illud perduxi , qua vulgo Octo jam annos sub Latinae Locutionis paratus inseriaptione a doctis omnibus legitur , , ut audis non ingrate legitur Quo interea suoque te re nam id sudis in multos annos productumes: multorum hominum, qui alicujus sunt nomia
nis , ut legenti occurrebat vitam breviter em
stringebam Cum his Ioannii Cornelii Somnium cosjungitur . in quo Civem illum primarium pse restis Georgii nomine ita jampridem uncti ad Remp. capessendam hortabamur mi Cas ruti vita, quam ipse Latinam fecimus, accedit . Ab apparatus autem editione Sebaseianum Grisbium duabus perpetuis Orationibus majestatis accusa vimus , qui , spreto Regis Diplomate . paratum mstrum excusserat, atque in omnibus Galliae Bisbiathecis venalem proposuerat . Post Grisbii a insationem sub Italicam Latinam cum propriam , iam Auratam locutionem ad ingens volumen con imus ex bonis nubis . Quod usque opus ab- silvemus aliquando, A vita superst . Post h-σad Italicam rationem Latinum Apparatum eam orationem scripsemus qua ego meorum Civium
mine Herculi isti Alpbon Filio serrari Principi gratulabar quod re salvari atque ex sua sententia apud Casarem Neapoli constituta
127쪽
a suos o dem sese incolumem recepisset Vix
dimidiatus intercesserat annus cum Ravennam accersor qui publice in ea Civitas hi aniorestiteras profrerer . Eos Cives se more in Hira
ipsius muneris sublici initio busta accepimus M.
ratione . Quo vero tempore in docendo asenum ι Iuventuti opeνam damus, Particulas , quae iurertiam Apparatus uiri partem meniebant, Imnius expolivimus. Interea in alterum iennium a Ravennatibus delecti errariam ab Hercule Primeipe accersmur , qui Alphonsum flium in Ure
ipsi sudiis ' insilueremus adventu terraqrisitis Principis pueri vitam scripsimus. Vix hae perscripν . Manutianam sua nem aggredimur Altero autem anno Londrum Principis Herculis eanem egregium miserabiliter a suis venando se
sum, novo modo pro funere Iaudavimus. Londri Lindationem duae alia consequuntur orationes, . ad Heroωtem Privcipem altera ad populum FerrarieWAn, et neutra tamen es habita. Cum
129쪽
130쪽
lN omni igitur recte capiendi consilii ratione
duo in primis spectanda sunt , ut prudens ut fidelis sit, quem in re decernenda nobis sequendum esse proposuerimus . Nam si prudentia sine fide adhibeatur, ejus nullum e nenum consilio admisceri potest: fides vero sine prididentia quid in rebus dubiis valeat , nemo non videt.
Altera itaque alterius ope, atque auxilio maxime indi, get. Nam ad quorum prudentiam fraus adjungatur, non modo periculum erit, ne nostra ii caeteris consilia prodant , sed consulendo etiam ne nobis mali sint authores consilii . Fidelis vero sine prudentia in re magis tege da atque , ut tutaris , conficienda , quam in decernenda , atque invenienda usus erit accommodatior . Plane enim hic partes suas omnes executus suerit , cum quod ei secreto commiseris, nullis id tormentis adhibitis, nullis maximis praemiis propositis indicarit. Quibus autem rebus re haec utraque comparetur, aut quibus facilius esse soleat, videndum est , ut eo consilio uti possunus cujus neque nos pudeat, neque poeniteat A quod ad prudentiam attinet, quam eandem gravissimo nomine sapientiam appellant, ea duabus his potissimum rebus contineri videtur rerum scientia, earimque usu tractatione. Nam qui de unaquaque re prudenter consilium capere
Volet ejus rationem omnem recte ante, ut teneat, opor
tebit; quando consilium nihil sit aliud, quam de rebus maxime enturis quid statuendum sit, sapienter decem re Hic igitur mihi Gnsiliarius maxime probabitur, qui primum Iuri ivilis scientiam optime calluerit, quando in hoc genere consilii, quo Civitates , atque Imperi conservantur, illi saepius versandum est deinde qui de unaquaque re quamvis ad deliberandum facillima in utramque partem consultandi rationem probe perceptam habuerit, ac, quemadmodum pro omnibus, a contra 'mnia sapienter disputetur, perdidicerit ut omnibus dubitationis numeris recte cognitis atque percepti , mature
ac tuto constituere possit, quid agendum, sequendumque sit, quid non . His illa accedant ut muIta in primis Virorum illustrium facta , consilia egerit, audierit non
pauca, meminerit omnia, Rerumque publicarum , Primcipum , Populorum deliberationes in rebus dubiis fidei,