장음표시 사용
141쪽
illud tempus aliquid reiicere, ut proferre diem, udicium rem in multa alia . Ut plane videas , quid sit proferrerem, res prolatas esse, cum judicia ipsa tolluntur , ac praetor a Iure dicundo cessat. Cum vero ejusdem libri cap. Io. Vallam accusat, quod dixerit Atreum de duobus , unum vero de pluribus usu pari, Caesaris exemplum afferens , qui dixit in divisione Galliae, auia diυisa est in partes tres, quarum unam inc iunt Belgae, aliam Aquitani , tertiam Celtae . Ubi secundo in loco aliam dixit , non aiseram . Ego sic intelligo Grammaticorum hoc in loco esse sententiam, ut cum duo tantum proposita sunt, pro seundo semper alterum, numquam ιιιιum sit dicendum, ut Caesar, Pompeius, quorum alter neminem sibi parem, alter superiorem serre non poterat. Quam sententiam Cicero confirmat, cum ait in Tusci I 69. N τυμ .s enim aeterum fit de duobus, dixit alterum non alium. verum cum multa proposita sunt, alia ratio est, ut etiams eundo in loco, alterum, talium, ut nobis magis libet, recte dicamus, & ut Caesar in alio, sic Cicero in alterori cit, eum ait in Antonium, Mia, ut itii miserant, Iibe
να- pax consequebatur, proximo altero, tertio, denique rem si is eonsecutis diebus non intermittebas . Ubi alterum
suit, non autem alium . Ut in pluribus distributis secundis in loco, modo secundo, morio alio, modo altero, nostro arbitratu uti possimus . esset modo Alciatus illud suum jactare, tuo sed nondum tempore factus erat. In septimo vero lib. cap. o. particula partim contra Budaei correctionem conatur probare non semper iterari, sed solam interdum poni solere , ut apud Pomponium msurpatur . Quo in loco mihi videtur particula usum non satis animadvertisse, quae etsi non geminetur tamen vincem alteram habere , quae pro partim accipiatur , ubique constat ac continuo in suo Hirtio, ubi ait quod ni iu- corram notitia reliqui se rexissent , parrimque in naves , qui As sumen transierant, oeepissent, funditus deleti essent. Quo in loco alteram distributivam praecedere in reliqui non vidit bonus iciatus . Fac enim ita quod si Ac rum notitia partim se texissent , partim , c. Idem erit sensus ut reliqui pro altera partim sit positum . Neque resert utrum partim duplicetur , an vox alia pro eadem ponatur, id quod Cicero de Divinatione a. a. tecit, cum ait besiarum terrem sunt istae, partim aquatius hoc est,
142쪽
partim temnae sunt, Prtim aquatiles, vel ita aliae tere'nae, aliae aquatius. Item . 9. multa inusitata, partim ex Caelo alia ex terra oriebantur; ut nunc mutato ordine idem
me dixerit. Quod vero contra Rullum, ubi sola pari cula est posita, nemo tam caecus est, qui non possit e spicere in loco mendum esse , quod etiam Manutius suo sterisco indicavit. Ad Atticum vero IIa , ubi legebatur partim manutius per te is recte quidem correxit, hoc modo videbis ergo, ut susentetur per te, non aurem partim . Quin etiam si in oratione desit, in sensu tamen intelligi necesse est . Quemadmodum in tum is
eum fieri videmus, ut Ter Iast quot me censes homineriam deverberasse usque ad necem , hospites , eum Cises ubi intelligitur cum ante hospites , ut sit, eum ossi rex rum etiam λυ Quod autem ad Catonem , atque Q. Claudium attinet, ampridem in iis multa sunt obsol, ta Praeterea loca integra non afferuntur , neque Gellius propterea a veteribus nanc particulam solam poni comsuevisse firmat ut omnino Budaeo assentiar, Paulum ita esse corrigendum contra vero ab Alciato frustra tantam operam in hac re perdendam non suisse , valde disse
Sequitur eodem in libro cap. o. Grammaticos more suo carpens in a praepositionis duplici significatione ab iis
non intellecta, una cum est pro donec , ut est apud Ner lium Priscum , de qua nos nunc tantum agemus . Is ita inquit cum vir uxori Iegat in a liberis non nupserit. Quem locum exponit Alciatus . Si donec filios habuerit , eos nisdeseruerit , non nupseris . Cuius locutionis non arbitrω
ulta reperiri exempla mactenus ille . Quid autem isse tantopere in re planissima se jactet , alii viderint . Quis enim nescit , si a liberis non nupserit , es , si liberos non deseruerit , ctim iberis manserit , si adsecundas nuptias nourransierit, quoad liberos habeat. Quid autem hic declaret quantum ad liberos, non video. Nam Plauti locus, quem ipse huc detorquet , aliud est . Neque enim hoc in loco usquam locum habet donec in exponendo . Siquidem
valere a morbo, atque ab animo, recte quidem est , quan-rum ad morbum , ad animtim , ut idem dixit alere a pecunia , idest quantum ad pecuniam ; quasi vero Verbum hoc valeo caeteras praepositiones non recipiat , ut valere
ad aliquid, item in re , c item apud aliquem,
143쪽
aut eum aliquo . Sed redeo ad Alciati exemplum . Is ιiberis discit Cicero vero a filio eadem significatione di xisse videtur, qui pro A. Cluentio inquit ita ei te- flament legat granaem pecuniam a filio , si quis natus esset is secamdo haerede , nihil legat ubi est aliis natori idest istino filii nati. Quoniam enim agius uxoris corruptae abortionem timebat, a filio, quem ea in uter g at grandem pecuniam legat, ut mulier ea spe inco- qumem partum edatra contra vero ne majori a secundis haeredibus corrupta abortionem faceret, a secundis iaeredi bus ei nihil legat. Utrobique autem sive a sive ab particula virtute Put vulgo nostri dicunt Lexponi potest , non aurem donec. Neque ego nunc exponerem a filio, hoc est, quam filius ei daret. Nam quid, antequam ad id aetatis ut facere posset, pervenisset, faceret mater aut sinatus filius paulo post decemisset, num eam pecuniam mater a filio mortuo petere deberet ut omnino a filio eo in loco le-wa pecunia sit istum filii nascituri. stimari autem Inteola in veraniolis suis , est quantum quae ab amicissimis suis veniebant , digna erant , ut etiam tanti fie
Cum autem agit de patrocinio , inquit A-ocati υ νο ι , seu Patroni idem Oratores caussarum reant, qui in f, , O euria ore caussas tuebantur . Qui si Asconium
vidisset Grammaticum riuando iste omnes Latinae linguae Interpretes Grammaticos appellas non tam pueriliter lapsus esset. Ille igitur inquit qui defendit alterum in Jud cio, aut Patronus dicitur, si Orator es aut Adυocatus ,
aut ius suggerit, aut praesentiam suam commodat amico aue
Proetirator, si negorium suseipi aut Cognitor , si praesentis ratissam noυi tuetur , ut suam . Ubi planius dici non posset Oratorem , latronum eum esse , qui caussam ipsam agit ad Iudices Advocatum vero , qui aut praesentia sua amico adest, aut Ius suggerit, hoc est, qui probat ex Jure esse, quod ab Oratore dicitur, inde dictus, quod in caussam illam vocatus sit . Ter. 32. ut diligenae nunties Patri , Advocatus mane mihi us meminerit videlicet, ut tantum adsit, ac sua praesentia caussam meam
juvet . Nam si Patronus fuisset . non ita impliciter cum eo per filium egisset . Sed recte Valla ex Quintiliani sententia sentire videtur, cum Patronum pro defensore tantum esse dicit, non autem etiam pro accusatore, unde e iam
144쪽
iam Verbum patrocim pro defendo , non autem pro a eQ. . In Donyseris vero explicatione , quod est in primi lib. cap. II. cum Accursa sententiam comprobavit, eum sic licet esse , qui sua sponte, nullo rogatus, pro alio proinmittit . subdit postea . hine sponsores dicebantur, Ut pro Candris,uis promutebant, ne tu ambitias rei essent . cic ad Lep. De ruo negotio , quod sponsor os prὐ velo, si Ga b eo ponor κω redierit, homo in re familiari tam parrem diιigens , non desinam tim illo communicare , fi md expediri mi , quod videbaιαν mihi uis eo dere. Hactentis ille , cum a se , tum a Cicerone sed quod ad C, ceronem primum locum integrum non adducit , ut-v, deri potest et deinde qui conjiciat magis de Pompei petitione, quam de debitione aliqua, non video. Frimum enim per illud tempus , quo nae epistola scripta est, far iam tertio Dictator fuerat, ut ex Caesaris Commentia p. cognosci potest, qui bellum eo quoque tempore cum Cn. Sex. Pompeiis adolescentibus inmispania ger bat . ut testatur Hirtius eodem in loco ; ut nullo Melo de ulta Cn. Pompeii filii petitione haec sponsio esset ulit, quando omnes Magistratu penes unum Caesaremetient multo vero minus de Patre Pompeii, ut, quid iste sibi velit . non divinem ; si vero scriptionem suam ortus L uplatare o ebat, id potius addidisset et sponso- ivti lucri iue illa. Qui desponsor, qui lius . Ita neri ia
ηιλ - α viae, odi et cci egerit, aut quae
145쪽
caeis a mi, am relictae stimis , cum es post tium in conuniam erit, eas legat Nam post messem fixantur segetes in manipulis , deinde in Esces grandi res liganis , arque in ordinem qua turritim in s disponuntur, postremo ad aream e runt. His peractis, uiritur ea com aditas de elactis stipulis coll-ndas Bon aram ut prim occent, postea spicilegium ciant; at em nihil immutandis de veteri linione esse videam: um ut melius considero , nudum hic locum occatio labere potest. Nam Gim occare sit mre , sive glinas Micres infiisFere is que ni semente acta fiat, Moerit ipse , quid hic occarium si sed vocis uilla
uantum Possunt, tueri conentur, atque in eos gravi
is esurire , quoniam ii eius generis innumerabilia in istis misit offendunt, quae magis iarbara esse non possent, etiamsi ex ultima Gerinania in Latium serrentur, ut uinita tus ineptissime Latinum esse de dit om --, quia Angustinus κε --,in rivo us m
neque sitit tramas vir , fi hoc detur ut etiam illi e nan, quos adducit res, barimnem condonem Lex numia omnia an eidem Latine recte pro reti posse. Ita enim a Duce missam , a Principe Principissam , a Sacer dotes demistillam , infinita alia , ut ab A me Abharis sua diem ms ---ο -- - , Exis. Et recte M dem
147쪽
nximas ex aere alieno conflarat Catilina 'M , o . . , . a dixit, non autem Caisui in Ciceroni tura L iri . .
148쪽
Aut iste homo sibi ad sententiam suam , quod istium
est , essetngit , ut in robur rotatis , aut etiam negat reperiri , quod suam sententiam destruat ut illud in . Dispunctionum cap. XV. ubi negat dis, pro divato apud Latinos reperiri , cuius verba nae sunt. νimum id ab eo quaesierim , ubinam gentium dis pro disite
Angulari numero in mana lingua ex omnium Uu reciapiatur ' in quo nimis sibi sumit, qui omnem Latinam linguam se vidisse profitetur, cum tamen non viderit direntium in Adelphis , ubi disem in singulari numero prodivite protulit, cum ait : os quidem esse , -- . rem tuam eon Misses. Item disiam illum esse ponet, 'peregrinam tuam Hae. Ecquid ais , bone Alciate, negatisne ita esse is est ad numerum in Aldinis94. Num so lasse Terentius in Latinis non est adnumerandus , quem etiam Scipionis, atqueinglii lingua sunt, qui locutum es
se arbitrentur Moderatius igitur agere debebas , neque ita tibi fidere , ut caeteros summo contemptui haberes. Postremo vero licemiam tam in bonam , quam in m lam partem recte usurpari Eobare conatu : id quod neque ipse , neque centum Thesauri, etiamsi sint aurei, qui omnia posse videntur , efficere poterunt. Neque iam Cicero , neque caeteri boni Augores alio modo voce illa utuntur , quam de malo. Quis enim umquam in recte agendo a quoquam sirentiam quaereret Quae honesta sunt, omnibus suapte natura concessa sunt neque tu umquam a me, Fili, recte licentiam petas , ut pedimittam tibi aegrotum amicum visere , Divinis interesse studere bono Viro inique oppresso, Win caeteris ejus generis 3 omnia a te ipso aequissime facere potes , dique ego , si id de me quaeras , dicam do tibi licentiam, nisi mihi illud officium aliquam mali suspicionem afferat: ut in visendo amico , si morbus is contagiosus sit , si inter eundum in aliquod periculum incidere possis. Haec,
caetera mala sunt , quae licentiam vocem admittunt,
non autem visendi aegroti amici officium ut quoties habebis aut dare , aut petere licentiam de re, quae videa tur bona , semeer extrinsecus aliquid accidat mali, qua re in illa permissione dicamus, do ιbi licemiam. Quemadmodum Cicero in eo loco , quem ex eius officiis Alciatus adduxi ; non omnem pueris ludendi licentiam inmus. Qui locus ita exponendus est: Non concedimus e ris
149쪽
m ineae issua . acri ut nostri dicunt Lehartarum Whoetaei man iam- is di Mentiam iuis damus. Quin etiam a litaestos ludos, ut cursum, luctam, caeterosque eam . tres ludos possum hanc locutionem transferre, quiR neque ii suo quodam vitio carent, quod est , cum non intra modum exercentur. Itaque Cicero dixit non om siremiam Iadendi pueris damus , id significam, ut non semium eos prohibeamus a turpibus ludis , sed ne etiam inhmealli ut modum excedant, concedamus , atque ita sempe vere hae Brantia de malo usurpabitur. At Cices m ita ait, inquit Thesaurus : eademia mya nisi ει-
ά,-- dae , cum tamen sit de bono. Et non vidit id dictum esse, propterea quod ea disputandi ratio ab alio rum Philosophorum scholis non probabatur atque ita qua si in peccato, si alias scholas spectamus , Academiam hanc versati in propterea isennam , ut de re non in omnibus probata dixit. Quemadmodum si Chartus S
eerdotes dicant , nobis instituta nostra hane siremiam dant , ae a nostris Templis , atqus aeris mulieres exesinas habe -- qui recte dicent, quoniam id cultus Dei nusquam gentium admittit .mo item est , quod Poetae dicereri lent, cum aliquid a recta, atque usitata loquendi rati ne proserunt, id sibi Poetis tirentia tione , quod non caeteris siriptoribus Emo hoecipis , quod eaeteris Scriptoribus non probatur , iacentiam in eo , quod sibi permissumis , dicunt. At siere, unde vox licentia acta est , tam in hanc , quam in illam partem usurpatur ita etiam delirentis par faciendum esse videtur. At tu patronum ficistam eum , qui accusat, quam qui desendi , a quo item
non negas patrorino factum esse , in tamen patrocinor numquam est reusam . sed semper defindere scitem p trommum , quod numquam auulsatis , led semper est sensis, ut tuo te gladio jugulatum videas sed cum Qui tiliano in caeteris bonis magis sentio , ut patronus sit, for tantum, etsi, qui accusat, quodam modo etiam γsendere videtur, ut Cicero secit m Divinatione in e rem. Sed alia ratione nunc tecum agere placet. Duo sunt, quibus Latinus sermo comprobatur , ratio in usus. Hoc autem est ex eis , quae magis usu, quam ratione , ser Vantur multa enim sunt , quae a naturae suae ratio ne dissentiunt is cum usu magis conveniunt, ut in prae positionibus , quae natura sua is ratione caeteris oratio
150쪽
nis partibus , unde etiam dictae sunt, praeponuntur et quindam tamen tantum contra naturam suam postponuntur ,
I ut de iis nihil agam, quae utroque loco, ut magis Ebet,
Collocantur , ut in , cum , ante , incise , artis murutae aliae , Quae modo ante , modo in medio , modo postponuntur, Lut de his , inquam , nihil agam, una resis est , quae semper postponitur , ut Romam versus , adum-rsus , non autem retro verso ordine ; ut alias ratio , hanc vero usus ita receperit. In Verbalibus xnitiis eo rum substantivum tuo arbitrio sive post , sive mare pona , nemo te accusabit, ut si dicas tempus es sedemw, aut infredendi tempus est, ita in caeteris. In duobus vero ea D, ωgraria non ita , quae voces semper a bonis cum Genitivo possessive postponuntur ut visendi tui caussa , sive
gratia , non autem contra , caussa, aut gratia visendi sui. Praepositiones item in suis comparativis brmandis in e-νius terminant omnes , ut post pinerius , ora uerius , eitra iterius , insta inferius , una tantum , quae est proripe , facit propius. Quid hic dicemus aliud , nisi quia usus ita prorius comprobasse videtur ut superiora adis tionem , haec ad usum reserantur' Ac ut propius accedam, a latido fit laudabile, assi amo amabile , cur non ita a pusum pQ e , atque impossibile quia usus vetuit, quod ratione sequi par videbatur. Beatus item efficit be
ritudo , longus longitudo ; cur non gratus 3ratitudo , ingratus ingratitudo' quia aliud ratio est , aliud usus . Not vi Cicero ad hanc rationem absentiam non recte dici Latine , cum praesemia tamen sit Latinissimum. Item ferre gratiam dicimus , relatio vox Latina est. Sed non tamen dicimus gratiae relationem , quemadmodum grati rem actionem crebro usurpamus , quia sic usus , ut jam
saepius dictum est , comprobavit. Ac ne longius sim ;possem enim tibi multa adducere in hanc sententiam ;dico, centiam semper habere aliquid aut mali , aut suspicionis ad malum. Postea , aliud est in sermone Latino loquendi ratio , aliud loquentium usus , ut si licem ita cum Verbo licere , unde vox facta est , significatione non consentit, id usu , non ratione jampridem receptum est , quae quidem licentia numquam in rebus honestis ut disputatum est admittitur. Haec pauca nunc habeS, amille fili, sertata etiam nonnulla alia , cum majus intium erit, in hanc rationem a Patre tuo habebis disputata. BAM